Qızılgul inqilabı
???????? ?????????
Tarix	2 noyabr 2003 ? 4 yanvar 2004
Yeri	Gurcustan
S?b?bi	Eduard ?evardnadzenin diktaturalı?ı Xalqın ayaqlaması
N?tic?si	Birl??mi? Milli H?r?katının q?l?b?si Eduard ?evardnadzenin istefası Mixeil Saaka?vilinin hakimiyy?t? g?lm?si Gurcustanın bayra?ının v? gerbinin d?yi?m?si
Munaqi?? t?r?fl?ri
Birl??mi? Milli H?r?kat Gurcustan hokum?ti
Komandan(lar)
Mixeil Saaka?vili Nino Burcanadze Eduard ?evardnadze
Vikianbarda ?laq?li mediafayllar

?nqilab
Novl?r Burjuaziya R?ngli Kommunist Demokratik ?idd?tsiz Daimi Siyasi Proletariya Sosial Dal?a
Metodlar Boykot V?t?nda? ita?tsizliyi V?t?nda? muharib?si Sinfi munaqi?? Dovl?t cevrili?i Numayi? Partizan muharib?si Qiyam ?idd?tsiz muqavim?t Etiraz Usyan ?nqilabi terror Samizdat T?til aksiyası Vergi muqavim?ti Terrorizm
S?b?bl?r Avtoritarizm Avtokratiya Kapitalizm Kollaborationizm Kolonializm Kronizm Despotizm Diktatura Diskriminasiya ?qtisadi depressiya ?qtisadi b?rab?rsizlik Secki saxtakarlı?ı Aclıq Fa?izm Feodalizm ?mperializm ???al Monarxiya T?bii f?lak?t Nepotizm Zulm Siyasi korrupsiya Siyasi repressiya Yoxsulluq Tiran Totalitarianizm ??sizlik
Numun?l?r Ticar?t S?naye ?ngilis Atlantika Amerika Fransa Haiti Serbiya Yunanıstan 1820-cu il 1830-cu il Belcika Texas 1848-ci il Macarıstan (1848) Filippin M??rut? G?nc turkl?r Meksika Sinhay 1917?1923-cu il Rusiya Almaniya ?spaniya Qvatemala Kommunist Cin Macarıstan (1956) Kuba Ruanda M?d?ni Nikaraqua ?ran Aprel Xalq Quvv?si Q?r?nfil 1989-cu il M?xm?ri Rumıniya N??m?li Bolivar Buldozer Qızılgul Narıncı Zanbaq Qır?ız ?r?b baharı Tunis Misir Y?m?n Avromeydan ?r?b etirazları (2018) Latın Amerika etirazları (2019)
Siyas?t portalı Kateqoriya
b m r

Qızılgul inqilabı ( gurc. ???????? ????????? - Vardebis Revolutsia / Qızılgul inqilabı) ? Gurcustanda 2003-cu ild? Dovl?t Ba?cısı Eduard ?evardnadzenin v?zif?sini buraxmaq m?cburiyy?tind? qalmasıyla n?tic?l?n?n sulh xalq h?r?katı.

Siyasi ??rait [ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

Eduard ?evardnadze, 1992-ci ild?n b?ri (1995 etibar?n dovl?t ba?cısı olaraq) Gurcustanı idar? edirdi. Onun dovrund? hokum?tl?r v? dovl?t ba?cısının ail?si, ru?v?tl? anılma?a ba?ladı. Dig?r t?r?fd?n olk? iqtisadiyyatı hec bir inki?af gost?r? bilm?di v? Gurcustan , Avropa standartlarına gor? kasıb bir olk? halına g?ldi. Rusiyanın d?st?kl?diyi iki separatcı bolg? olan Abxaziya v? C?nubi Osetiya , Tbilisi r?hb?rliyinin n?zar?ti xaricind? qaldı. Yarı separatcı Aslan Aba?idze r?hb?rliyi altındakı Acarıstanda h?qiq?t?n m?rk?zi r?hb?rliyin n?zar?ti xaricind? idi. Bu siyasi v? iqtisadi bohran icind? 2 noyabr 2003 tarixind? parlament seckil?ri kecirildi. Eduard ?evardnadzenin siyasi ittifaqı "Yeni Gurcustan Ucun" v? Aslan Aba?idzenin "Gurcustan Demokratik Oyanı? Birliyi" qar?ısında, Mixail Saaka?vilinin " Birl??mi? Milli H?r?kat "ı, parlament ba?cısı Nino Burcanadze il? kohn? parlament ba?cısı Zurab Jvanianın "Burcanadze-Demokratla " partiyası seckil?r? girdi.

Seckil?r v? etirazlar [ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

2 noyabr 2003 tarixind? keciril?n parlament seckil?ri, milli v? beyn?lxalq mu?ahid?cil?r t?r?find?n izl?nildi. Mixail Saaka?vili seckil?r? hiyl? qarı?dırıldı?ını ir?li surdu v? bu v?ziyy?ti beyn?lxalq must?qil t??kilatlar da d?st?kl?di. Ardından Tbilisid? r?hb?rliy? qar?ı sulhsev?r numayi?l?r t??kil ba?ladı. Bu numayi?l?r? demokratik muxalif?t gucl?rin haradasa hamısı qatıldı.

Noyabr ortalarında, Tbilisi kuc?l?rind?ki demokratik numayi?l?r?, Gurcustanın ba?lıca ??h?r v? q?s?b?l?rind? Kmara ("Yet?r") adlı g?nclik h?r?katının t??kil etdiyi numayi?l?r ?lav? edildi. Bu numayi?l?r? QHT -l?rd? aktiv olaraq qatıldılar. Yarı separatcı Aslan Aba?idze, ?evardnadze r?hb?rliyin? d?st?k verdi v? Acarıstandan Tbilisiy? numayi?cil?r gond?rdi.

?qtidar d?yi?ikliyi [ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

22 Noyabrda numayi?l?r kuliminasiya noqt?sin? catdı v? yeni parlamentin acılı?ı zamanı, ?evardnadzenin danı?ma etdiyi sırada, Mixail Saaka?vili r?hb?rlik etdiyi numayi?cil?r ?ll?rind? qırmızı gull?rl? (h?r?kat adını buradan almı?dır) parlament binasına girdil?r. ?evardnadze, danı?masını yarıda k?s?r?k qorumaları yolda?lı?ında parlament binasını t?rk etm?k m?cburiyy?tind? qaldı. Seckin h?rbi birlikl?rin numayi?l?r? mudaxil? etm?yi r?dd etdikden sonra ?evardnadze, 23 Noyabrda, muxalif?tin liderl?ri Saaka?vili v? Zurab Jvania il? goru??r?k v?ziyy?t qiym?tl?ndirm?si etdi. Bu goru?m?y?, bu vaxt Tbilisiy? ged?n Rusiya xarici i?l?r naziri ?qor ?vanov vasit?cilik etdi. Bu goru?un ardından ?veardnadze, dovl?t ba?cılı?ı v?zif?sind?n ayrıldı?ını bildirib. Tbilisi kuc?l?rind? 100.000-d?n cox gost?rici, havaya fi??ngl?r ataraq, konsertl?r v? r?qsl?rl? z?f?ri qeyd etdil?r.

Yeni seckil?r? q?d?r parlament ba?cısı Nino Burcanadze , konstitusiya g?r?yi dovl?t ba?cılı?ı v?zif?sini icra etdi. 4 yanvar 2004 tarixind? dovl?t ba?cılı?ı seckil?r kecirildi v? Saaka?vili, s?sl?rin ?zici ?ks?riyy?tini alaraq dovl?t ba?cısı secildi v? 25 Yanvarda v?zif?sin? ba?ladı. 28 Mart tarixind? keciril?n parlament seckil?rini d? ?zici ?ks?riyy?tl? Milli H?r?k?t-Demokratlar qazandı.

Acarada Qızılgul inqilabı [ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

may 2004d?, "?kinci Qızılgul inqilabı" olaraq adlandırılan xalq h?r?katı Acarıstan Muxtar Respublikasının r?hb?rlik m?rk?zi Batumid? realla?dı. Acarıstan Muxtar Respublikasını bir diktator kimi idar? ed?n Aslan Aba?idze v? dovl?t ba?cısı Mihxail Saaka?vili arasındakı g?rginliyinin ardından, Birl??mi? Milli H?r?kat v? Kmara t?r?find?n h?r?k?t? keciril?n minl?rl? Acaralı, Aba?idzenin diktator r?hb?rliyini, ayrı-seckiliyin? etiraz etm?y? ba?ladı. Aba?idze, t?hluk?sizlik gucl?rind?n istifad? ed?r?k Batumi v? Kobuleti kuc?l?rind?ki numayi?l?ri da?ıtdı. Ancaq numayi?cil?rin sayı ged?r?k daha da artdı. 6 may 2004 tarixind? etirazlara qatılan butun Acaralılar Batumda toplandı. Ardından Gurcustan Ba? naziri Zurab Jvania v? Daxili ??l?r naziri Giorgi Baramidze il? Acara Muxtar Respublikası Daxili ??l?r naziri Camal Gogitidze arasında bir goru? kecirildi. Goru?m?nin ?sas movzusu, avtonom r?hb?rliyin s?rh?di olan Coloxi cayı sahilind?ki silahlı birlikl?rin c?kilm?si oldu. Bu vaxt Aba?idzenin ?mri il?, Coloxi Korpusu havaya ucuruldu. Sonunda Aba?idze Moskvaya getm?k v? Rusiyaya sı?ınmaq m?cburiyy?tind? qaldı. Sabahısı gun Dovl?t Ba?cısı Saaka?vili, Batumini ziyar?t etdi v? z?f?ri qeyd ed?n Acaralılara azadlıq sozu verdi.

?stinadlar [ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

1. Wheatley, Jonathan (2005). Georgia From National Awakening to Rose Revolution. Burlington, VT: Ashgate. pp. 85, 155.
2. Welt, Cory (2006). "Georgia's Rose Revolution: From Regime Weakness to Regime Collapse". Center for Strategic and International Studies.
3. Bunce, Valerie (2011). Defeating Authoritarian Leaders in Postcommunist Countries. NY: Cambridge University Press . p. 156.
4. Welt, Cory (2006). "Georgia's Rose Revolution: From Regime Weakness to Regime Collapse". Center for Strategic and International Studies.
5. Welt, Cory (2006). "Georgia's Rose Revolution: From Regime Weakness to Regime Collapse". Center for Strategic and International Studies.
6. Bunce, Valerie (2011). Defeating Authoritarian Leaders in Postcommunist Countries. NY: Cambridge University Press. p. 157.
7. Welt, Cory (2006). "Georgia's Rose Revolution: From Regime Weakness to Regime Collapse". Center for Strategic and International Studies.
8. Fairbanks, Charles (2004). "Georgia's Rose Revolution". Journal of Democracy. 2 15: 113.
9. Wheatley, Jonathan (2005). Georgia From National Awakening to Rose Revolution. Burlington, VT: Ashgate. p. 145.
10. Wheatley, Jonathan (2005). Georgia From National Awakening to Rose Revolution. Burlington, VT: Ashgate. pp. 146?147.
11. Wheatley, Jonathan (2005). Georgia From National Awakening to Rose Revolution. Burlington, VT: Ashgate. p. 146.
12. Tudoroiu, Theodor (2007). "Rose, Orange, and Tulip: The Failed post-Soviet Revolutions". Communist and Post Communist Studies 40 (1): 322.
13. Wheatley, Jonathan (2005). Georgia From National Awakening to Rose Revolution. Burlington, VT: Ashgate. p. 179.
14. Bunce, Valerie (2011). Defeating Authoritarian Leaders in Postcommunist Countries. NY: Cambridge University Press. p. 155.
15. Welt, Cory (2006). "Georgia's Rose Revolution: From Regime Weakness to Regime Collapse". Center for Strategic and International Studies.
16. Welt, Cory (2006). "Georgia's Rose Revolution: From Regime Weakness to Regime Collapse". Center for Strategic and International Studies.
17. Fairbanks, Charles (2004). "Georgia's Rose Revolution". Journal of Democracy. 2 15: 113.
18. Fairbanks, Charles (2004). "Georgia's Rose Revolution". Journal of Democracy. 2 15: 113.
19. Bunce, Valerie (2011). Defeating Authoritarian Leaders in Postcommunist Countries. NY: Cambridge University Press. p. 155.
20. Welt, Corey. "Causes of the Rose Revolution". Presented to the United States Agency for International Aid: 8.
21. Anable, David (2006). "The Role of Georgia's Media and Western Aid in the Rose Revolution". The Harvard International Journal of Press/Politics 11 (7): 14.
22. Anable, David (2006). "The Role of Georgia's Media and Western Aid in the Rose Revolution". The Harvard International Journal of Press/Politics 11 (7): 15?16.
23. Fairbanks, Charles (2004). "Georgia's Rose Revolution". Journal of Democracy. 2 15: 113.
24. Anable, David (2006). "The Role of Georgia's Media and Western Aid in the Rose Revolution". The Harvard International Journal of Press/Politics 11 (7): 16?17.
25. Anable, David (2006). "The Role of Georgia's Media and Western Aid in the Rose Revolution". The Harvard International Journal of Press/Politics 11 (7): 17.
26. Anable, David (2006). "The Role of Georgia's Media and Western Aid in the Rose Revolution". The Harvard International Journal of Press/Politics 11 (7): 20.
27. de Wall, Thomas (2010). The Caucasus: An Introduction. Oxford: Oxford University Press . p. 192.
28. Papava, Vladimer (2006). "The Political Economy of Georgia's Rose Revolution". Orbis 50 (4): 660.
29. Welt, Corey. "Causes of the Rose Revolution". Presented to the United States Agency for International Aid: 8.
30. Bunce, Valerie (2011). Defeating Authoritarian Leaders in Postcommunist Countries. NY: Cambridge University Press. p. 154.
31. de Wall, Thomas (2010). The Caucasus: An Introduction. Oxford: Oxford University Press. p. 192.
32. Taylor, John (2004). "Economic Freedom and Georgia's Rose Revolution". Presented to the Caucasus Business School.
33. Tudoroiu, Theodor (2007). "Rose, Orange, and Tulip: The Failed post-Soviet Revolutions". Communist and Post Communist Studies 40 (1): 320.
34. Papava, Vladimer (2006). "The Political Economy of Georgia's Rose Revolution". Orbis 50 (4): 661.
35. Wheatley, Jonathan (2005). Georgia From National Awakening to Rose Revolution. Burlington, VT: Ashgate. pp. 85, 155.
36. Tudoroiu, Theodor (2007). "Rose, Orange, and Tulip: The Failed post-Soviet Revolutions". Communist and Post Communist Studies 40 (1): 320.
37. Tudoroiu, Theodor (2007). "Rose, Orange, and Tulip: The Failed post-Soviet Revolutions". Communist and Post Communist Studies 40 (1): 319?321.
38. Taylor, John (2004). "Economic Freedom and Georgia's Rose Revolution". Presented to the Caucasus Business School.
39. OSCE Parliamentary Assembly President Visits Georgia. Civil Georgia. 21 Nov.'03

Jump up ^ Stephen Jones, "Georgia’s "Rose Revolution" of 2003: Enforcing Peaceful Change", in Adam Roberts and Timothy Garton Ash (eds.), Civil Resistance and Power Politics: The Experience of Non-violent Action from Gandhi to the Present. Oxford & New York: Oxford University Press, 2009, pp. 317?334. ISBN 978-0-19-955201-6 .[1]

• http://www.defenddemocracy.org/in_the_media/in_the_media_show.htm?doc_id=225687
• http://archive.newsmax.com/archives/articles/2005/5/31/164945.shtml
• Bunce, V. J & Wolchik, S. L. International diffusion and postcommunist electoral revolutions Communist and Post-Communist Studies (2006) V.39 No 3 p. 283?304

H?mcinin bax [ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

• Eduard ?evardnadze

?d?biyyat [ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

• Michael Barker, "Regulating revolutions in Eastern Europe: Polyarchy and the National Endowment for Democracy" Arxivl??dirilib 2007-02-25 at the Wayback Machine , 1 November 2006
• Dan Jakopovich, The 2003 "Rose Revolution" in Georgia: A Case Study in High Politics and Rank-and-File Execution , Debatte: Journal of Contemporary Central and Eastern Europe , August, 2007.
• Tinatin Khidasheli, "The Rose Revolution has wilted" , International Herald Tribune , Paris, 8 December 2004

Xarici kecidl?r [ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

Vikianbarda Qızılgul inqilabı il? ?laq?li mediafayllar var.

• "Georgia's Rose Revolution: A Participant's Perspective" Arxivl??dirilib 2009-06-09 at the Wayback Machine U.S. Institute of Peace Report, July 2006
• HumanRights.ge ? daily updated online magazine and web portal on human rights in Georgia