|
Bu m?qal?
Lacın ??h?ri
haqqındadır.
Rayon
ucun
Lacın rayonu
s?hif?sin? baxın.
|
Lacın
?
Az?rbaycan Respublikasının
Lacın rayonunun
inzibati m?rk?zi, Lacın ??h?r inzibati ?razi dair?sind? ??h?r.
[2]
Respublikanın paytaxtı
Bakı ??h?ri
il? ?ose yolla ara m?saf?si 450 km, Xank?ndi d?mir yolu stansiyası il? ara m?saf?si is? 60 km olmu?dur.
18 may 1992-ci ild?n Erm?nistan Silahlı quvv?l?rinin i??alı altında olub.
Qaraba? at??k?s b?yanatına
?sas?n
26 avqust
2022
-ci ild? Az?rbaycanın n?zar?tin? kecib.
[3]
27 may 2023-cu ild? Lacın ??h?rin? 20 lacınlı ail? (97 n?f?r) geri qayıdıb. Bel?likl? ??h?r? az?rbaycanlı kecmi? m?cburi kockunl?rin ilk kocu ba?layıb.
[4]
Lacın ?vv?ll?r Abdallar adlanıb,
1923
[5]
-cu ild?n ??h?r statusu alıb v?
1926
-cı ild?n Lacın adlandırılıb
[6]
. 1930-cu ild?
Lacın inzibati rayonu
t??kil edil?rk?n Lacın ??h?ri onun m?rk?zin? cevrilib.
"Lacın" toponimi bir oykonim kimi
1924
-cu ild?n x?rit?mizd? ozun? yer tapmı?dır. Ona q?d?r is? bu ad "Yuxarı Lacın" adlı k?ndin adında ozunu qoruyub saxlamı?dır. Qism?n q?dim x?rit?l?r uz?rind? ara?dırmalar gost?rir ki,
Kicik Qafqaz
sıra da?larının ?n boyuk silsil?si olan Qaraba? yaylasının ?sas zirv?si il? yana?ı Lacın adlı bir zirv? d? diqq?ti c?lb edir.Bu zirv? Yuxarı Qaraba? bolg?sind?
Boyuk Kirs
,
Kicik Kirs
, Sarı baba zirv?l?ri il? ucbucaq t??kil edir. Bu zirv? Qaraba? sıra da?larının m?rk?zi hiss?sind?, onun c?nub-q?rbind? yerl??ir.
Ara?dırmalar gost?rir ki, "Lacın" adı co?rafi, tarixi v? ?d?bi m?nb?l?rd? rast g?linir. M?nb?l?r? baxark?n "Lacın" toponimi bir oronim-y?ni da? adı kimi biz? m?lum olur. Lakin bu toponim h?m d? ozun? bir oykonim ??klind? bir nov v?t?nda?lıq huququ qazanmı?dır. Bunu Lacın adlı k?ndl?rin adında gor? bil?rik:
?u?ada
Lacınlar
,
K?lb?c?r rayonunda
Lacın
adlı k?ndl?r, K?lb?c?r rayonundakı
Lacınqaya qalası
v? s. buna misal ola bil?r.
?vv?lc?d?n qeyd etdiyimiz kimi bu adın sora?ı il? ?d?bi materiallara muraci?t etdik d? "Lacın" adına rast g?lm?k olur. Hal-hazırda, el?c? d? yaxın ke?mi?d? bu adı axtarmaq cox asandır. Lacın adını da?ıyan ??xsl?r hal-hazırkı dovrd? d? vardır. Ancaq bu adın sora?ı il? uzaq kecmic? muraci?t etdik d? m??hur hind ?airi
?mir Xosrov D?hl?vinin
h?yatından b?hs ed?n m?nb?l?rd? onun atasının soyadında "Lacın" sozu diqq?ti c?lb edir.Onun adı bel?dir: ?mir Mahmud ??ms Lacın. Tarixi m?nb?l?rd?n aydın olur ki, onun ata-babası
Hindistana
Orta Asiyanın
i??alı il? ?laq?dar g?lmi?l?r. O zaman "Lacın" kurd tayfası
Turkm?nistanın
c?nubunda Kopet da?ında m?skunla?mı?dılar. Hindistanda ya?ayıb-yaratmı?, dovrunun ?n boyuk ?airi ?mir Xosrov D?hl?vinin adında tayfasının adı gost?rilmi?dir.
Qeyd ed?k ki, "Lacın" kurd tayfası XIII ?srin ?vv?ll?rind? Turkm?nistanın c?nubundakı ?razil?rd? ya?ayırdılar.Monqolların hucumu zamanı Lacın tayfalarının bir hiss?si
Az?rbaycana
p?nah g?tirmi?l?r.Onlar
Qaraba?ın
yuxarı bolg?sind?
Xacın m?likliyind?
,
X?lf?lid?
, el?c? d?
Qarqarcay
,
H?k?ricay
hovz?l?ri yaxınlı?ında m?sk?n salmı?lar. "Lacın" kurd tayfasının bir hiss?si is? Hindistanda sı?ınacaq tapmı?dır.
Orta ?srl?rd? Az?rbaycanda Lacın qalası v? Lacın ??h?ri d? olmu?dur. Qaraba?da Lacın qalasının olmasını
Kirakos G?nc?li
qeyd etmi?dir. O, yazır ki, Lacın
H?s?n C?lalın
qalalarından biri idi. Az?rbaycanda orta ?srl?rd? Lacın adlı ??h?r d? olmu?dur ki, bu ??h?rd? pul k?silirdi. Bu ??h?r
Cobani xanlarının
zamanında daha da ?ohr?tl?nmi?di.
1856-cı il "
Qafqaz t?qvimi
"n? gor?, ?halisi
kurd dilind?
danı?an
?i?
kurdl?rd?n
ibar?t olmu?dur.
[7]
1907-ci il n??rin? gor? burada ?sas?n
tatar
(sonradan
az?rbaycanlılar
) olan 145 n?f?r ya?amı?dır.
[8]
1911-ci ild? Abdallarda ?sas?n kurdl?rd?n ibar?t 111 n?f?r ya?ayırdı, 1914-cu ild? bu say 124-? qalxmı?dır.
[9]
1926-cı ilin ?hali siyahıyaalmasına gor?, Lacında 435 n?f?r ya?ayırdı. Onlardan 37,7%-i turkl?r (az?rbaycanlılar), 25,3%-i kurdl?r, 15,2%-i
erm?nil?r
, 13,1%-i
ruslar
idi.
[10]
1939-cu ild? ??h?r ?halisi 1,063 n?f?r? catmı?dır. ?halinin 80,7%-i az?rbaycanlılar, 11,6%-i erm?nil?r, 6,4%-i ruslar olmu?du.
[11]
1959-cu ild? Lacının ?halisi 2,329 n?f?r olmu?, 94.5%-i az?rbaycanlılar, 4,3%-i erm?nil?r v? 1%-i ruslar olmu?dur.
[12]
Artıq 1970-ci ild? ??h?r ?halisi 95-i az?rbaycanlılardan ibar?t 4,990 n?f?r idi.
[13]
1979-cu ild? Lacının 6,072 n?f?rlik ?halisinin 99.1%-i az?rbaycanlı idi.
[14]
1989-cu ilin m?lumatına gor?, Lacın ??h?rinin ?halisi 7,829 n?f?rd?n ibar?t idi.
[15]
Birinci Qaraba? muharib?sind?
Lacın ??h?ri i??al edilmi?, ??h?rin az?rbaycanlı v? kurd ?halisi evl?rind?n did?rgin edilmi?dir. ???al dovrund? ??h?r? erm?nil?r kocurulmu?dur.
[16]
- ↑
https://azertag.az/xeber/lachin_seherine_novbeti_koch_karvani_yola_salinib-2901244
.
- ↑
Az?rbaycan Respublikasının Dovl?t Statistika Komit?si.
"?nzibati ?razi bolgusu t?snifatı"
(PDF)
(az.)
. stat.gov.az. 2019.
2020-04-16 tarixind?
arxivl??dirilib
(PDF)
.
?stifad? tarixi:
2020-04-16
.
- ↑
"Prezident: "Az?rbaycan Ordusu Lacın ??h?rin? yerl??ib, Zabux v? Sus k?ndl?ri n?zar?t? goturulub
"
"
.
2022-08-29 tarixind?
arxivl??dirilib
.
?stifad? tarixi:
26 avqust
2022
.
- ↑
"Lacına ilk koc ba?ladı - V?DEO - FOTOLAR"
(az.)
. fed.az. 27 may 2023.
2023-06-03 tarixind?
arxivl??dirilib
.
?stifad? tarixi:
2023-05-26
.
- ↑
Президиум Верховного Совета Азербайджанского ССР.
"Азербайджанская ССР, Административно-территориальное деление на 1 января 1961-го года"
. Азербайджанское государственное издательство, Баку, 1961, стр. 8
- ↑
"Лачин. Большой Энциклопедический словарь"
.
2022-03-18 tarixind?
arxivl??dirilib
.
?stifad? tarixi:
2009-07-04
.
- ↑
Кавказский календарь на 1856 год
(rus)
. Tiflis: Tipografiya kantselyarii Ye.I.V. na Kavkaze, kazenny dom. 1856.
2021-12-09 tarixind?
arxivl??dirilib
.
?stifad? tarixi:
2023-03-16
.
- ↑
Кавказский календарь на 1910 год
[
Caucasian calendar for 1910
]
(Russian)
(65th). Tiflis: Tipografiya kantselyarii Ye.I.V. na Kavkaze, kazenny dom. 1910. 170.
15 March 2022 tarixind?
arxivl??dirilib
.
- ↑
Кавказский календарь на 1912 год
[
Caucasian calendar for 1912
]
(Russian)
(67th). Tiflis: Tipografiya kantselyarii Ye.I.V. na Kavkaze, kazenny dom. 1912. 119.
11 December 2021 tarixind?
arxivl??dirilib
.
Абдаларъ с. Елпс., Занг.,
кр
… 111
- ↑
"Курдистанский уезд 1926"
. www.ethno-kavkaz.narod.ru.
2022-06-19 tarixind?
arxivl??dirilib
.
?stifad? tarixi:
2023-05-12
.
- ↑
"Лачинский район 1939"
. www.ethno-kavkaz.narod.ru.
2022-06-19 tarixind?
arxivl??dirilib
.
?stifad? tarixi:
2023-05-12
.
- ↑
"Лачинский район 1959"
. www.ethno-kavkaz.narod.ru.
2022-06-19 tarixind?
arxivl??dirilib
.
?stifad? tarixi:
2023-05-12
.
- ↑
"Лачинский район 1970"
. www.ethno-kavkaz.narod.ru.
2022-06-19 tarixind?
arxivl??dirilib
.
?stifad? tarixi:
2023-05-12
.
- ↑
"Лачинский район 1979"
. www.ethno-kavkaz.narod.ru.
2022-06-19 tarixind?
arxivl??dirilib
.
?stifad? tarixi:
2023-05-12
.
- ↑
"Демоскоп Weekly - Приложение. Справочник статистических показателей"
. demoscope.ru.
2014-12-22 tarixind?
arxivl??dirilib
.
?stifad? tarixi:
2023-05-12
.
- ↑
"Urban communities of the NKR"
(PDF)
. stat-nkr.am. National Statistical Service of Nagorno-Karabakh Republic. 1 January 2015. s?h. 13.
12 September 2020 tarixind?
arxivl??dirilib
(PDF)
.
?stifad? tarixi:
12 May
2023
.
|
---|
??h?rl?r
| | |
---|
Q?s?b?l?r
| |
---|
K?ndl?r
| B?rpa edilmi?
| |
---|
M?hv edilmi?
| |
---|
L??v olunmu?
| |
---|
|
---|
|
---|
Muxtar respublika
| |
---|
Rayonlar
| |
---|
Respublika
tabeli ??h?rl?r
| |
---|
Muxtar Respublika
tabeli ??h?rl?r
| |
---|
Rayon tabeliyind?
olan ??h?rl?r
| |
---|
Dig?r
| |
---|
|