Beyn?lxalq iqtisadiyyat
? muxt?lif malların, xidm?tl?rin, i?ci quvv?sinin, kapitalın v? dig?r istehsal amill?rinin beyn?lxalq mubadil?si sah?sind? muxt?lif dovl?tl?rin t?s?rrufat subyektl?ri arasında qar?ılıqlı t?sir qanunauy?unluqlarını oyr?n?n bir f?ndir.
Beyn?lxalq iqtisadi munasib?tl?r (B?M)
? maddi nem?tl?rin istehsalı, bolgusu, mubadil?si v? istehlakı uzr? muxt?lif olk?l?rin t?s?rrufat subyektl?ri arasında qar?ılıqlı f?aliyy?t sistemidir. B?M ayrı-ayrı olk?l?r, onların regional birlikl?ri, h?mcinin ayrı-ayrı mu?ssis?l?r (transmilli v? coxmilli ?irk?tl?r) arasında iqtisadi munasib?tl?rin coxs?viyy?li t?s?rrufat ?laq?l?ri kompleksidir
[1]
.
B?M iqtisadiyyatların muxt?lif s?viyy?l?rind? t?zahur ed? bil?r ki, onun da subyektl?ri a?a?ıdakılardır:
- Mikros?viyy? ? burada B?M-in subyektl?ri kimi bu v? ya dig?r xarici iqtisadi ?m?liyyatları h?yata kecir?n ayrı-ayrı fiziki ??xsl?r, orta v? kicik mu?ssis?l?r v? firmalar cıxı? edir;
- Makros?viyy? ? bu s?viyy?nin ?sas subyektl?ri kimi milli dovl?tl?ri, onların subyektl?rini, beyn?lxalq iqtisadi inteqrasiya qrupla?malarını, transmilli v? qlobal ?irk?tl?ri gost?rm?k olar;
- Ustmilli s?viyy? ? bu s?viyy?d? beyn?lxalq t??kilatlar v? ustmilli institutlar f?aliyy?t gost?rir.
B?M-in m?zmununun ar?dırılmasında onun
obyekt v? subyektl?rinin
boyuk ?h?miyy?ti vardır.B?M-in obyektl?ri onun ayrı-ayrı formalarıının ?sasını t??kil ed?n ?mt??l?r v? xidm?t novl?ri,kapital,texnologiya v? bu kimi yuzl?rl? iqtisadi m?zmuna malik anlayı?lardan ibar?tdir.B?M-in subyektl?ri mikroiqtisadi s?viyy?d? firmalardan
[2]
, beyn?lxalq ?irk?tl?rd?n,sahibkarlar ittifaqlarından ibar?tdir.Makroiqtisadi s?viyy?d? B?M-in subyektl?ri milli hokum?tl?r v?dovl?t orqanlarından ibar?tdir.
[3]
Beyn?lxalq iqtisadiyyatın t?dqiqat obyekti dunya v? ya dunya iqtisadiyyatıdır
[4]
.
Dunya iqtisadiyyatı
? beyn?lxalq ?m?k bolgusund? i?tirak ed?n v? beyn?lxalq iqtisadi munasib?tl?r sistemi il? ?laq?l?ndiril?n ayrı-ayrı olk?l?rin m?cmusudur
[5]
.
Beyn?lxalq iqtisadiyyatın obyektl?ri, eyni zamanda bu gun h?cmi 9 trilyon
AB?
dolları
olan beyn?lxalq ticar?td? dovriyy?d? olan mal v? xidm?tl?rdir. Beyn?lxalq iqtisadiyyatda mal v? xidm?t mubadil?si boyuk h?cml?r, ce?idl?rin geni?liyi, keyfiyy?t f?rqliliyi il? xarakteriz? olunur
[6]
.
Beyn?lxalq iqtisadiyyat n?z?riyy?si kursu 2 hiss?d?n ibar?tdir
[7]
:
- Beyn?lxalq
mikroiqtisadiyyat
dunya bazar i?tirakcılarının maraqları v? imkanları il? mu?yy?n edilmi? davranı? qaydalarını oyr?nir
[8]
.
- Beyn?lxalq
makroiqtisadiyyat
daxili tarazlı?ın t?diy? balansının v?ziyy?ti il? ?laq?l?ndirilm?si prosesl?rinin oyr?nilm?sin? h?sr edilmi?dir
[9]
:
- Od?ni? balansının maliyy? v? pul siyas?ti il? ?laq?si;
- Hokum?t v? m?rk?zi bankın daxili bazarı t?nziml?m?k ucun etdiyi h?r?k?tl?r xarici al?md?ki movqeyini nec? d?yi?dir? bil?r.
- ↑
? James E. Anderson (2008). "international trade theory,"
The New Palgrave Dictionary of Economics
, 2nd Edition.
Abstract.
Arxivl??dirilib
2013-05-28 at the
Wayback Machine
? Devashish Mitra, 2008. "trade policy, political economy of,"
The New Palgrave Dictionary of Economics
, 2nd Edition.
Abstract.
Arxivl??dirilib
2014-03-25 at the
Wayback Machine
? A. Venables (2001), "International Trade: Economic Integration,"
International Encyclopedia of the Social & Behavioral Sciences]]
, pp. 7843?7848.
Abstract.
- ↑
Maurice Obstfeld (2008). "international finance,"
The New Palgrave Dictionary of Economics, 2nd Edition
.
Abstract.
Arxivl??dirilib
2013-05-28 at the
Wayback Machine
- ↑
"Beyn?lxalq iqtisadiyyatın mahiyy?ti, onun dunya iqtisadiyyatında rolu v? ?h?miyy?ti"
(az.)
. lib.bbu.edu.az.
2019-04-15 tarixind?
orijinalından
arxivl??dirilib
.
?stifad? tarixi:
2020-09-13
.
- ↑
? Giancarlo Corsetti (2008). "new open economy macroeconomics,"
The New Palgrave Dictionary of Economics
, 2nd Edition.
Abstract
Arxivl??dirilib
2014-03-25 at the
Wayback Machine
.
? Reuven Glick (2008). "macroeconomic effects of international trade,"
The New Palgrave Dictionary of Economics
, 2nd Edition.
Abstract.
Arxivl??dirilib
2014-03-25 at the
Wayback Machine
? Mario I. Blejer and
Jacob A. Frenkel
(2008). "monetary approach to the balance of payments,"
The New Palgrave Dictionary of Economics
, 2nd Edition.
? Bennett T. McCallum (1996).
International Monetary Economics
. Oxford.
Description.
Arxivl??dirilib
2011-06-29 at the
Wayback Machine
? Maurice Obstfeld and
Kenneth S. Rogoff
(1996).
Foundations of International Macroeconomics
. MIT Press.
Description.
Arxivl??dirilib
2010-08-09 at the
Wayback Machine
- ↑
See also the
Rybczynski theorem
, in
Rybczyinski, Tadeusz.
"Factor Endowments and Relative Commodity Prices". Economica. New Series. 22 (88). 1955: 336?341.
doi
:
10.2307/2551188
.
JSTOR
2551188
.
- ↑
Stolper, Wolfgang; Samuelson, Paul.
"Protection and Real Wages". Review of Economic Studies. 9 (1). 1941: 58?73.
doi
:
10.2307/2967638
.
JSTOR
2967638
.
- ↑
Samuelson, Paul.
"International Trade and the Equalization of Factor Prices". The Economic Journal. 58 (230). June 1949: 163?184.
doi
:
10.2307/2225933
.
JSTOR
2225933
.
- ↑
Gary Hufbauer: "The Impact of National Characteristics and Technology on the Commodity Composition of Trade in Manufactured Goods" in Vernon op cit 1970
- ↑
Samuelson, Paul.
"The Gains from International Trade". Canadian Journal of Economics and Political Science. 5 (2). 1939: 195?205.
doi
:
10.2307/137133
.
JSTOR
137133
.