Ayaz Mut?llibov

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya kec Axtarı?a kec
Ayaz Mut?llibov
8 sentyabr 1991 ? 6 mart 1992
?vv?lki v?zif? t?sis edilib
Sonrakı Yaqub M?mm?dov ( i. e. )
14 may 1992 ? 18 may 1992
?vv?lki Yaqub M?mm?dov ( i. e. )
Sonrakı ?sa Q?mb?r ( i. e. )
?bulf?z Elcib?y
bayraq
Az?rbaycan SSR Prezidenti
bayraq2
18 may 1990 ? 5 fevral 1991
?vv?lki v?zif? t?sis edilib
Sonrakı v?zif? l??v edilib
bayraq
Az?rbaycan Kommunist Partiyası M?rk?zi Komit?sinin birinci katibi
bayraq2
25 yanvar 1990 ? 14 sentyabr 1991
?vv?lki ?bdurr?hman V?zirov
Sonrakı v?zif? l??v edilib
bayraq
Sovet ?ttifaqı Kommunist Partiyası M?rk?zi Komit?si Siyasi Burosunun uzvu
bayraq2
1 iyul 1990 ? 21 avqust 1991
27 yanvar 1989 ? 26 yanvar 1990
?vv?lki H?s?n Seyidov
Sonrakı H?s?n H?s?nov
bayraq
Az?rbaycan SSR Nazirl?r Soveti s?drinin muavini ? Dovl?t Plan Komit?sinin s?dri
bayraq2
30 oktyabr 1982 ? 27 yanvar 1989
?vv?lki Sabit Abbas?liyev
Sonrakı R?him Huseynov
bayraq
Az?rbaycan SSR yerli s?naye naziri
bayraq2
4 iyul 1979 ? 30 oktyabr 1982
?vv?lki ?libala ?s?dullayev
Sonrakı S?nan Axundov
??xsi m?lumatlar
Do?um tarixi 12 may 1938 ( 1938-05-12 ) [1]
Do?um yeri
V?fat tarixi 27 mart 2022 ( 2022-03-27 ) [2] (83 ya?ında)
V?fat yeri
D?fn yeri
Partiya
T?hsili
F?aliyy?ti siyas?tci
Atası Niyazi Mut?llibov
Anası Kubra Mut?llibova
H?yat yolda?ı
U?aqları o?ulları:
Azad (1962?2011)
Zaur (d. 1970)
Dini islam
T?ltifl?ri "Qırmızı əmək bayrağı" ordeni
İmzanın şəkli
Vikianbarın loqosu  Vikianbarda ?laq?li mediafayllar

Ayaz Niyazi o?lu Mut?llibov ( 12 may 1938 [1] , Bakı ? 27 mart 2022 [2] , Bakı ) ? Az?rbaycan siyasi xadimi, Az?rbaycan Respublikasının 1-ci prezidenti (1990?1992), Az?rbaycan Kommunist Partiyası M?rk?zi Komit?sinin sonuncu, 14-cu birinci katibi (1990?1991).

H?yatı [ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

Ayaz Niyazi o?lu Mut?llibov 12 may 1938-ci ild? Bakıda ziyalı ail?sind? anadan olub. ?sl?n ?amaxının Sarıtorpaq m?h?ll?sind?ndir. [3] 1962-ci ild? Az?rbaycan Neft-Kimya ?nstitutunu ma?ınqayırma ixtisası uzr? bitirib. [4]

?m?k f?aliyy?tin? 1958-ci ild? Az?rbaycan Elmi-T?dqiqat Hidrotexnika v? Meliorasiya ?nstitutu burosunun boyuk texnik-konstruktoru kimi ba?lamı?dır. 1959?1974-cu ill?rd? Bakı m?i??t elektrik cihazlar zavodunda i?l?mi?dir. Burada o, qura?dırma sexinin ustası, muh?ndis, texniki n?zar?t ?ob?sinin r?isi, ba? konstruktor, ba? muh?ndis, zavodun direktoru olmu?dur. 1974?1977-ci ill?rd? "Bakelektrom?i??tma?" istehsalat birliyinin ba? direktoru olmu?dur. [4] [5]

Ayaz Mut?llibov 27 mart 2022-ci ild? 83 ya?ında olmu?dur. [6] Sabiq prezident Birinci F?xri Xiyabanda d?fn edildi. [7]

Siyasi f?aliyy?ti [ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

Ayaz Mut?llibov 1963-cu ild? Sovet ?ttifaqı Kommunist Partiyasına uzv q?bul edilmi?dir. 1977-ci ild? Bakı ??h?ri N?rimanov Rayon Partiya Komit?sinin ikinci katibi secilmi?, 1979-cu ild? respublikanın yerli s?naye naziri t?yin olunmu?dur. 1982-ci ilin oktyabrında Az?rbaycan SSR Nazirl?r Soveti s?drinin muavini ? Dovl?t Plan Komit?sinin s?dri, [8] 1985-ci ild?n is? Az?rbaycan SSR Ali Soveti s?drinin muavini v?zif?l?rini tutmu?dur. [4]

Ayaz Mut?llibov 1981?1986-cı ill?rd? Az?rbaycan Kommunist Partiyası T?fti? Komissiyasının uzvu, 1986-cı ild?n M?rk?zi Komit?nin uzvu olmu?dur. [4] 1989-cu ilin yanvarından Az?rbaycan SSR Nazirl?r Sovetinin s?dri olmu?, 1990-cı ilin yanvar ayında Az?rbaycan Kommunist Partiyası M?rk?zi Komit?sinin birinci katibi, daha sonra, 1990-cı il may ayının 18-d? Az?rbaycan SSR Ali Soveti t?r?find?n yeni t?sis olunmu? Az?rbaycan SSR Prezidenti v?zif?sin? secilmi?dir. [5]

1990-cı ilin iyulundan 1991-ci ilin avqustuna kimi Sovet ?ttifaqı Kommunist Partiyası MK-nin v? Sov. ?KP MK-nin Siyasi Burosunun uzvu olmu?dur. 1991-ci ilin avqustunda Moskvada SSR? prezidenti Mixail Qorbacova qar?ı ba? ver?n Avqust qiyamını d?st?kl?y?n az sayda respublika r?hb?rl?rind?n biri d? Ayaz Mut?llibov idi, lakin 2016-cı ild? verdiyi musahib?d? Mut?llibov bunu inkar ed?r?k cevrili?i d?st?kl?m?diyini deyib. [9]

1991-ci il sentyabrın 8-d? umumi seckil?rd? Az?rbaycan Respublikasının Prezidenti secilmi?dir. Prezident secilm?sin? baxmayaraq muxalif AXC h?r?katının t?zyiqi n?tic?sind? Ayaz Mut?llibov Ali Soveti buraxmı?dır. Onun yerin? Milli M?clisi t??kil edilmi?, oradakı 50 n?f?rlik deputat yerl?rinin yarısı muxalif?t? verilmi?dir. [10]

1992-ci il fevralın 25-d?n 26-na kec?n gec? Xocalıda erm?nil?r rus ordusunun kom?kliyi il? d?h??tli q?tliam tor?dirl?r, az?rbaycanlıları soyqırıma m?ruz qoyurlar (bax: Xocalı soyqırımı ). Bu faci?d?n sonra Milli M?clisd? xalqın d?st?yini qazanan o vaxtkı muxalif?t novb?d?nk?nar sessiyanın ca?ırılmasına nail olur v? Ayaz Mut?llibovu tutdu?u v?zif?d?n istefa verm?y? m?cbur etmi?, n?tic?d? 1992-ci il martın 6-da istefa vermi?dir.

H?min ilin mayında faci?nin s?b?bl?rini ara?dıran komissiya Ayaz Mut?llibovun gunahını t?sdiq ed?n faktlar a?kar etm?diyind?n Ali Sovet oz q?rarını l??v edir v? onu mayın 14-d? v?zif?sin? qaytarır. Buna baxmayaraq, muxalif c?bh?d? duran "Xalq C?bh?si"nin t?zyiqi altında Ayaz Mut?llibov yeniden istefası bar?d? s?n?di imzalamalı olur v? olk?ni t?rk edir. O vaxtdan etibar?n o, 1992-ci ild?n 2012-ci il? q?d?r Moskvada ya?ayıb. 2003-cu il Az?rbaycan prezident seckil?rind? prezidentliy? namiz?dliyini ir?li surs? d? MSK t?sdiq etm?yib. [11] . 2012-ci ild? yenid?n Az?rbaycan qayıdıb.

Ayaz Mut?llibov 1999?2003-cu ill?rd? V?t?nda? Birliyi Partiyasının s?dri, 27 avqust 2003-cu ild?n Az?rbaycan Sosial Demokrat Partiyasının h?ms?dri olub. Partiyanın 2012-ci il iyunun 30-da Bakıda keciril?n qurultayına t?brik m?ktubu gond?r?n Ayaz Mut?llibov partiyanın h?ms?dri v?zif?sind?n v? siyas?td?n getdiyini b?yan etmi?dir. [12]

Az?rbaycan Respublikasının 4-cu prezidenti ?lham ?liyev v? 1-ci prezidenti Ayaz Mut?llibov Xocalı Soyqırımı qurbanlarının anım yuruyu?und?.

Az?rbaycanda sabiq prezident? cinay?t i?l?ri qaldırılıb. Ba? Prokurorluq Ayaz Mut?llibovu Nazirl?r Sovetinin s?dri v? prezident v?zif?l?rind? i?l?diyi, habel? istefa ver?nd?n sonrakı dovrd? coxsaylı a?ır cinay?t ?m?ll?ri tor?tm?kd? ittiham etmi?dir. [13]

?stinadlar [ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

  1. ↑ 1 2 Ayas ogly Mutalibow // Munzinger Personen   (alm.) .
  2. ↑ 1 2 https://vesti.az/politika/skoncalsya-byvsii-prezident-azerbaidzana-ayaz-mutallibov-459853 .
  3. ↑ "AYAZ MUT?LL?BOV B?R?NC? V?TSE-PREZ?DENTD?N DANI?DI:"Ana V?t?n bu xanımı hazırla?dırıb"-V?DEO" . 2022-01-17 tarixind? arxivl??dirilib . ?stifad? tarixi: 2022-01-17 .
  4. ↑ 1 2 3 4 Rahr, Alexander G . Mutalibov, Ayaz Niyazi ogly // A biographical directory of 100 leading Soviet officials (ingilis) . Boulder, Colorado : Westview Press . 1990. s?h.  124 . ISBN   0-8133-8015-4 .
  5. ↑ 1 2 А?аз Ни?ази о?лу М?т?ллибов: [Аз?рба??ан Совет Сосиалист Республикасынын Президенти] // Коммунист . № 109 (21177). 19 ма? 1990-?ы ил. С.  1.
  6. ↑ "Ayaz Mut?llibov v?fat edib" . 2023-02-16 tarixind? arxivl??dirilib . ?stifad? tarixi: 2022-03-28 .
  7. ↑ "Ayaz Mut?llibov d?fn olundu" . 2022-03-30 tarixind? arxivl??dirilib . ?stifad? tarixi: 2022-03-28 .
  8. ↑ А?аз Ни?ази о?лу М?т?ллибов: [Аз?рба??ан ССР Назирл?р Советинин с?дри] // Коммунист . № 24 (20792). 28 ?анвар 1989-?у ил. С.  1.
  9. ↑ "Ayaz Mut?llibov: "Bu, du?m?nl?rimin boyuk hiyl?g?rliyi idi " " . 2020-09-23 tarixind? arxivl??dirilib . ?stifad? tarixi: 2021-08-26 .
  10. ↑ "POLITICS, PARTIES AND PRESIDENTS IN TRANSCAUCASIA" . 2020-02-17 tarixind? arxivl??dirilib . ?stifad? tarixi: 2021-08-26 .
  11. ↑ "MSK Ayaz Mut?llibovun prezident seckil?rind? namiz?dliyini t?sdiq etm?di" . 2022-12-10 tarixind? arxivl??dirilib . ?stifad? tarixi: 2023-05-08 .
  12. ↑ "AYAZ MUT?LL?BOV S?YAS?TD?N GETD?" . 2013-11-02 tarixind? orijinalından arxivl??dirilib . ?stifad? tarixi: 2012-07-02 .
  13. ↑ "AYAZ MUT?LL?BOV: "TALEY?M?N ?S?R?Y?M " " . 2010-05-24 tarixind? orijinalından arxivl??dirilib . ?stifad? tarixi: 2010-05-14 .

Xarici kecidl?r [ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

Vikix?b?rd? Az?rbaycanın ilk prezidenti Ayaz Mut?llibov 19 ild?n sonra Bakıda movzusunda x?b?r var.
M?nb? ? " https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Ayaz_Mut?llibov&oldid=7404329 "