Republiek van Suid-Afrika (Afrikaans) Republic of South Africa (Englisch) Riphabliki yeSewula Afrika (isiNd.) IRiphabliki yaseMzantsi Afrika (isiXh.) IRiphabliki yaseNingizimu Afrika (isiZu.) Rephaboliki ya Afrika-Borwa (Nord-Sotho) Rephaboliki ya Afrika Borwa (Sud-Sotho) Rephaboliki ya Aforika Borwa (Setswana) IRiphabhulikhi yeNingizimu Afrika (Sis.) Riphabuliki ya Afurika Tshipembe (Tsh.) Riphabliki ra Afrika Dzonga (Xitsonga) Republik Sudafrika
Wahlspruch: ?ke e: ?xarra ?ke (?Xam fur: Verschiideni Volker vereint )
Amtsspraach	Afrikaans , Englisch , isiNdebele , isiXhosa , isiZulu , Nord-Sotho , Sud-Sotho , Setswana , Siswati , Tshivenda , Xitsonga
Hauptstadt	Tshwane/Pretoria
Regierigssitz	Exekutive: Tshwane/Pretoria Legislative: Kapstadt Judikative: Bloemfontein
Staatsoberhaupt	Cyril Ramaphosa
Regierigschef	Cyril Ramaphosa
Flachi	1.219.912 km²
Iiwohnerzahl	48.782.756 (Stand Novamber 2008)
Bevolkerigsdichti	38 Iiwohner pro km²
Bruttoinlandsprodukt	255 Mrd US-Dollar (2006)
Brutto­inlands­produkt pro Iiwohner	5.384 US-Dollar (2006)
Wahrig	Rand
Unabhangigkeit	31. Mai 1910
Nationalhimne	Nkosi sikele li'Africa / Die Stem van Suid-Afrika
Zitzone	UTC +2
Kfz-Kennzeiche	ZA
Internet-TLD	.za
Vorwahl	+27

D Republik Sudafrika isch en Schdaat am Sudschpitz vo Afrika . S Land mit de Hauptschdadt Pretoria lit zwusche 22 und 35 Grad sudligi Breiti und zwusche 17 und 33 Grad ostligi Langi (ohni Berucksichtigung vo de Prinz-Edward-Insle ). Im Sude und Sudoschte granzt s Land an dr Indisch Ozean und im Weschte an dr Atlantik . Im Norde liige d Nochberlander Namibia , Botsuana und Simbabwe , oschtlig drvo Mosambik und Swasiland . S Konigriich Lesotho isch an Enklave , wird also vollschdandig vo Sudafrika umschlosse.

Yyleitig [ andere | Qualltaxt bearbeite ]

Sidafrika isch e ethnisch seli gmischt Land, wu Mansche mit allne Hutfarbe labe un wu wag dare Vilfalt vilmol Ragebogennation gnannt wird. Wel di verschidene Volksgruppe aber nit alliwyl konfliktfrej nabenenander glabt han, han ethnischi Problame un Uuruejene zwische dr wysse Bevelkerigsminderheit un dr schwarze Mehrheit in dr Gschicht un dr Bolitik vum Land vorgherrscht. D National Party , d Bardei vu dr niderlandisch-stammige Bure , het no ihrem Wahlsiig im Johr 1948 s waltwyt gachtet Syschtem vu dr Apartheid yygrichtet, wu aber scho dervor unter dr bolitische Fierig vu dr britisch-stammige Staatsfierig aagfange gha het un bis churz no dr Wahl vum gmaßigte Presidant Frederick Willem de Klerk Bstand gha het. D Wandi in dr Bolitik anne 1990 isch dur dr johrelang Kampf vu dr schwarze Bevelkerigsmehrheit vu dr Bantu -Velker unter ihrem bolitische Fierer Nelson Mandela gschafft wore, wu au 1994 zum erschte schwarze Presidant vum Land gwehlt woren isch. E allnonig glest Broblam isch, ass di khoisanid Altschichtbevelkerig, wu vili dervu no as Wildbyter labe, hite in ihrem Iberlabe bedroht isch.

Sidafrika isch eis vu dr wenige afrikanische Lander, wu no nie ne Staatsstryych stattgfunde het. Freji un gheimi Wahle ware scho syter em And vum 19. Johrhunderts durgfiert, zue glyyche Wahle sin si aber erscht Wore, wu au di nit-wyss Bevelkerig het derfe wehle. D Wirtschaft vum Land isch di wichtigscht un di wyt entwickletscht vum ganze afrkanische Kontinant.

Geografyy [ andere | Qualltaxt bearbeite ]

S Land lyt am sidligschte Rand vum afrikanische Kontinant un het e Kischtelinie, wu iber meh wie 2.500 km verlauft un an zwe Ozean lyt (am Atlantisch un am Indische Ozean ). Sidafrika het e Flechi vu 1.219.912 km², des isch uugfehr s 3,4-fach vu dr Flechi vu Dytschland . S Zentralplateau, au ?Highveld“ gnannt, lyt uf ere Hechi zwische 900 un 2.000 Meter. Dr Landgirtel, wu zue dr Kischte abegoht, het e Breitu vu 20 bis 250 km un wird Groot Randkant (Großi Randstapfle) gnannt. Wyti Deil vum Land sin geomorfologisch un petrografisch vu dr Sedimant vum Karoo-Hauptbecki bstimmt. Im Norde stehn bsundersch im Bushveld-Komplex magmatischi Gstei aa un bi Barberton seli alti Metamorphit (Griensteifacies/Serpentinit).

D Drakensbarg durzien s Land vum Nordoschte bis in d Enklav Lesotho im Sidoschte, wu si mit em Thabana Ntlenyana ihre hegschte Punkt (3.482 m) erreiche. Dr hegscht Barg vu Sidafrika isch dr Mafadi mit 3.450 m. Nordweschtli vu Bloemfontein goht d Kalahari-Wieschti dur Botsuana bis uf Namibia . Am Kap Agulhas (port.: agulhas = Nodle), em usserschte Sidweschtspitz vum Kontinant, traffe dr Atlantik un dr Indischer Ozean ufenand, weschtlig dervu lyt s ?Kap vu dr Guete Hoffnig“ ( Cape of Good Hope oder Kaap van die Goeie Hoop ).

Di meischte Fliss vu Sidafrika chemme us dr Drakensbarg un fließe no Oschte in Richtig Indische Ozean . Dr lengscht Fluss mit 1.860 km isch dr Oranje, ar chunnt au us dr Drakensbarg, fließt aber no Weschte un mindet in dr Atlantische Ozean. D Augrabiesfall am Oranje-Fluss im Nordweschte vum Gordoniadistrikt sin anne 1778 vum Hendrik Wikar entdeckt wore. Si han e Breiti vu rund 150 Meter un sin eppe 56 m hoch. Wyteri wichtigi Fliss sin dr Limpopo, wu as Granzfluss in Nordoschtrichtig no rund 1.600 km in dr Indische Ozean mindet, un dr Vaal (1.251 km), e Nabefluss vum Oranje. D Wasserstand vu dane Fliss schwanke zimli.

Zue Sidafrika ghere au no d Prince-Edward-Insle im sidlige Indische Ozean. Di territoriale Aasprich in dr Antarktis un uf d Walfischbucht z Namibia het Sudafrika anne 1994 ufgee.

Klima un Vegetation [ andere | Qualltaxt bearbeite ]

Sidafrika het e großi Aazahl vu Klimazone. Vun ere extremer Wieschti in dr Kalahari an dr Granz zue Namibia bis zuen eme subtropische Klima im Sidoschte un an dr Granz zue Mosambik. S allgmein Klima isch dur d Lag am sidlige Wandechreis in dr Hauptsach sunnig un drucke. Schnee het s im Winter zmeischt nume in dr Gebirg. D niderschleg sin iber s ganz Johr verdeilt un namme vu Sidoschten no Nordwescht ab, glyychzytig namme d Tamperature zue.

Wag syyre Greßi un wage ne baar andere Faktore (Meeresstrem, Hechelag) variiert s Klima zwische dr verschidene Deil vum Land: s Klima vu dr Weschtkischte isch dur dr Benguelastrom us dr Antarktis chieler un druckener. An dr Oschtkischte sorgt dr Agulhasstrom us em Indische Ozean fir e ender fyycht un warm Klima.

D Lag uf dr Sidhalbchugle fiert derzue, ass d Johreszyte geg di europaische laufe. Im Winter, zwische Juni un Augschte, cha in dr Drakensbarg, uf em Highveld un in dr Gegnig vu Johannesburg (1753 m) Schnee lige, zobe un znaacht isch s derno seli chalt. Am Dag styyge d Tamperature uf eppe 23 °C, im Summer uf 30 °C. Im Boland, dr Region um Kapstadt (15 m), herrscht im Winter e chiel Klima, wu s als ragelet. Vu Novamber bis Merze isch s dert warm bis heiß un drucke. In dr Kischtebiet vu KwaZulu-Natal, unter anderem z Durban (5 m) un an dr Oschtkischte, isch d Luftfyychtigkeit hoch, s wait aber zmeischt e chiellachte Wind vum Meer. D Tamperature lige do s ganz Johr zwische 25 und 35 °C.

S Platoo im Oschte vum Land isch dur warmi, aber salte unaagnahm heißi Tamperature gchannzeichnet. In dr Karoo-Halbwieschti un dr Kalahariwieschti het s dergege als extrem hochi Tamperature.

Am Weschtkap wait standig e frischi Wind. D Summer sin warm un au d Winter sin mild. D Sidkischte isch dur e gmaßigt Klima karakterisiert. S het in dr Hauptsach e Druckevegetation mit große Savannebiet, wu im Weschte in d Kalahariwieschti un im Sidweschte in d Karoo ibergehn. Gschlosseni Waldbstand hets nume im rageryyche Oschte un Sidoschte.

• 
  Klimadiagramm vu Pretoria
• 
  Klimadiagramm vu Kapstadt
• 
  Klimadiagramm vu Upington
• 
  Klimadiagramm vu Durban

Flora un Fauna [ andere | Qualltaxt bearbeite ]

Z Sidafrika het s iber 20.000 verschideni Pflanze, rund 10 Prozant vu allne bekannte Pflanzearte uf dr Walt. In dr Fynbos-Region, eme Landstrich in dr Provinz Weschtkap, findet mer meh wie 9.000 Arte, dodermit isch des Biet ein vu dr okologisch vilfaltigschte Flacke uf dr Ard. Vil vu dane Arte sin endemisch, d. h. si chemme nume in dr Kapregion vor. Us dam Grund die Region in dr Botanik unter em Namen Capensis as eis vu dr segs Floreryych aagsah. Si isch mit abstand di chleischt vu dane Pflanzeryych.

Di meischte vu dr Pflanze z Sidafrika sin immergrieni Hartlaubgwegs mit fyyne, nodlefermige Bletter. E anderi typischi Pflanze isch d Protea , wu zue dr Decktsomer ghert un wu s rund 130 verschideni Arte dervu im Land git.

Derwylscht s z Sidafrika e großi Vilzahl an Blietepflanze git, sin Walder nume salte z finde. Grad emol ei Prozant vu dr Gsamtflechi isch Wald, fascht uusschließlig in dr fyychte Kischtenebeni am Indische Ozean lang in dr Provinz KwaZulu-Natal. Hite bstehn die Walder in dr Hauptsach us importierte Baumarte, wie zem Byyspel Eukalyptus un Fohre . Dr urspringlig Wald, wu vu dr europaische Sidler no gfunde woren isch, isch fascht iberaal abgholzt wore. Rascht dervu git s no z. B. im Auckland Nature Reserve bi Hogsback. Am Aafang vum 21. Johrhundert sin sidafrikanischi Hartholzbaim wie di Breitblettrig Steinyybe ( Podocarpus latifolius ), dr ?Stinkwoo“ ( Ocotea bullata ) un der ?Black Ironwood“ ( Olea laurifolia ) vu dr Regierig unter Naturschutz gstellt wore. Dodermit soll au s Iberlabe vum Kapbabegei ( Poicephalus robustus ) gsicheret ware. Die Langfligelbapegeienart giltet as dr saltescht afrikanisch Großbabegei un chunnt nume no in dr stark fragmantierte Steinyybewalder vu Sidafrika vor ^[1] .

Im seli heiße un druckene Namaqualand in dr Nechi vu dr Weschtkischte git s verschideni Arte vu Sukkulante, wu Wasser spychere, wie z. B. Aloe un Wolfsmilch ( Euphorbia ). Im Landesinnere herrscht Grasland vor, wu vor allem uf em Highveld z finden isch. Do dominiere verschideni Greser, nideri Heckeun Akazie. D Vegetation wird in Richtig Norde weniger, des lyt an dr gringe Niderschlagsmangine. D Gras- un Dornesavanne eschtlig vu dr Kalahari-Wieschti wandlet sich geg nordoschte zuen ere Fyychtsavanne mit eme dichtere Bewugs. In dr Gegnig um s nerdlig And Kruger-Nationalpark het s bsundersch vil Affebrotbaim.

Di arteryych Dierwal cha mer in Hunderte vu chleine Wildschutzbiet un in dr große Nationalpark (z. B. im waltbekannte Kruger-Nationalpark ) bschaue. Z Sidafrika sin meh wie 300 Sugedierarte, meh wie 500 Vogelarte, meh wie 100 Reptilienarte un u vil Insektenarte derheim. S git vil ?Antilope“, wie zem Byschpel d Impala, dr Kudu oder dr Springbock, aber au Struße, Flamingo un Zebra. Vil Nationalpark sin d Heimet vu dr afrikanische ?Big Five“, dr fimf große Sugedierarte: Leeb , Leopard , Biffel , Elifant un Nashorn . Derzue labe eppe 170.000 wildi Brillepinguin an dr Kischte un uf dr Insle, wu unter strangem Naturschutz stehn.

• 
  Afrikanische Elifant ( Loxodonta africana )
• 
  Spitzmuulnashorn ( Diceros bicornis )
• 
  Lowe ( Panthera leo )
• 
  Brillepinguin ( Spheniscus demersus )

Bevelkerig [ andere | Qualltaxt bearbeite ]

Sidafrika isch e multikulturall Land, au wann mer alliowyl no d Folge vu dr Apartheid cha finde un d Bevelkerigsgruppe vilmol drannt labe. S het di grescht europaisch-stammig Bevelkerig un di grescht Yywohnerzahl mit ere indische Harchumpft z Afrika, was es Land zue eim vu dr ethnisch vilfaltigschte Lander vum afrikanische Kontinant macht. S isch d Heimet vu verschidene afrikanische Gsellschaften, vu niderlandische , dytsche , franzesische , asiatische un britischen Yywanderer un vu sognannte ?Farbige“ (angl. coloureds ). ?Farbigi“ sin z Sidafrika friejer d Noofahre vu dr Khoisan, vu dr Sklaven us em domolige niderlandische Oschtindie (hit Indonesie ) un Mansche mit gmischte Vorfahre gnannt wore. Dr Uusdruck ?Farbigi“ isch e Hiiwyys uf d Bedytig, wu dr Kolonialismus un d Apartheid dr ?Hutfarb“ zuegwise han.

Bis zem Johr 1991 het d sidafrikanisch Verfassig d Bevelkerig in vier großi Klasse yydeilt: ?Schwarzi“ (Afrikaner), ?Wyssi“, ?Farbigi“ un Asiate. Au wann s die Yydeilig im Gsetz hite nimmi git, sahne sich vil Sidafrikaner allno as Zuegherigi vu eire vu dane Klasse un au offiziall staatligi Statischtike bruche no die Kategorie. ^[2] D Afrikaner bzw. di Schwarze stelle rund 79,5 % vu dr gsamte Bevelkerig un ghere zue verschidene Volksgruppe. Di greschte vu dane Gruppe sin s Zulu, d Xhosa, d Basotho, d Venda, d Tswana, d Tsonga, d Swazi un d Ndebele. Dr Aadeil vu dr Wysse an dr Gsmatbevelkerig lyt bi 9,2 %; in dr Hauptsach sin s Noofahre vu niderlandische, dytsche, franzesische un britische Yywanderer, wu ab em And vum 17. Johrhundert no Sidafrka immigriert sin. Di sognannte ?Farbigen“ sin Yywohner mit ere unterschidlige ethnischer Harchumft, zmeischt Noofahre vu dr erscht europaische Sidler, vu dane ihre Sklave un dr Velker, wu urspringli z Sidafrika glabt han. Eppe 8,9 % vu dr Bevelkerig ghere zue dane ?Farbige“. Di meischte Asiate sin indischer Harchumft, wu in dr Mitti vum 19. Johrhundert in s Land gholt wore sin, go uf dr Zuckerrohrfalder z Natal schaffe oder as Handler in dr Stadt glabt han. Hit stelle d Asiate 2,5 % vu dr Gsamtbevelkerig un labe in dr Hauptsach in dr Provinz KwaZulu-Natal. S git ußerdam e chleini chinesischi Gruppe mit eppe 100.000 Yywohner. ^[3]

Im Johr 2005 han eppe 58 % vu dr Sidafrikaner in dr Stadt glabt, 30,3 % vu dr Yywohner sin 15 Johr alt oder jinger, 64,5 % zwische 15 un 64 Jahre un 5,2 % elter wie 65 Johr. S Bevelkerigswagsdum isch anne 2005 bi rund -0,3 % glage, d Geburtenrate lyt bi 18 Geburte pro 1000 Yywohner, d Chinderstarbligkeit bi 6,1 %. Di derzytig Labeserwartig lyt bi Fraue un Manne uugfehr glyych bi 43 Johr. Di sidafrikanisch Frau het im Schnitt 2,2 Chinder. Rund 87 % vu dr Sidafrikaner, wu iber 15 Johr alt sin, chenne lasen un schryybe.

Religione [ andere | Qualltaxt bearbeite ]

Sproche [ andere | Qualltaxt bearbeite ]

Sidafrika het syt em And vu dr Apartheid elf amtligi Landessproche: Anglisch , Afrikaans , isiZulu, Siswati, isiNdebele, Sesotho, Nerdligs Sotho, Xitsonga, Setswana, Tshivenda un isiXhosa. S Land isch dodermit no Indie des mit dr meischte offizalle Sproche vu dr Walt. Damno git s elf unterschidligi offizialli Landesnamme. Rund 0,7 % vu dr Schwarze un 59,1 % vu dr Wyyse schwatze Afrikaans as Muetersproch. Anglisch wird vu 0,5 % vu allne Schwarze un vu 39,3 % vu dr Wysse derheim gschwatzt. Di andere Sproche ware vu dr schwarze Bantu-Bevelkerig as Muetersproch gschwatzt. Eppe 22,3 % schwatze IsiXhosa, 30,1 % IsiZulu, 11,9 % Sepedi, 10,0 % Sesotho, 10,3 % Setswana, 3,4 % SiSwati, 2,9 % Tshivenda, 5,6 % Xitsonga un 2,0 % IsiNdebele. Nume 0,3 % vu dr schwarze Bevelkerig un 1,1 % vu dr Wysse schwatze keini vu dr elf offizialle Landessproche as Muetersproch.

Nabe dane elf Sproche git s z sidafrika anderi nit-amtligi Sproche wie zem Byschpel Fanakalo, Lobedu, Nerdligs Ndebele, Phuthi, Khoe, Nama un San. Die Sproche ware im amtlige Gebruch nume do verwandet, wu si verbreitet sin. Vil vu dane nit-offizialle Landersproche vu dr San un dr Khoikhoi ware au dr Nochberstaate Namibia un Botsuana gschwatzt. Die Velker, wu sich dytlig vu dr Bantu unterscheide, han ihri eigeni kulturalli Identitat, zem Byschpel sin si Jeger un Sammler. D Zahl vun ene het in dr letschte johrhundert stark abgnuu un ihri Sproche sin vum Uusstarbe bedroht .

Vil wyssi Sidafrikaner schwatze ußerdam anderi europaischi Sproche wie Portugisisch , Dytsch un Griechisch . Derzue ware Sproche wie Gujarati oder Tamil vu dr Yywohner mit ere sidasiatische Harchumpft gschwatzt.

Au wann jedi vu dr elf Sproche Amtssproch isch un noch em Gsetz alli Sproche as glyych aazerkanne sin, het sich di anglisch Sproch as di wichtigscht uusebildet, wel si im Land iber di unterschidlige Volksgruppen ewag vu dr meischte Mansche verstande wird un im Gegesatz zum Afrikaans nit dirakt mit em ehmolige Apartheidsreschim verchnipft isch. Dr Yyfluss vum Afrikaans, wu in dr Zyt vu dr Apartheid di erscht Sproch im Land gsi isch un in dr Schuel Pflichtfach gsi isch fir alli, isch am And vum 20. Johrhundert arg gsunke. Derzue sich in dr letschte Johre dr Yyfluss vu dr Bure in dr Gsellschaft dur dr politische Machtverluscht reduziert wore. Wage dam giltet s Afrikaans hite z sidafrika bi vilne as ?geschtrig“ un ?provinziall“ im Gegesatz zue dr Waltsproch Anglisch.

Gschicht [ andere | Qualltaxt bearbeite ]

Voreb di europaische Sidler chuu sin [ andere | Qualltaxt bearbeite ]

Z Sidafrika sin e baar vu dr eltschte palaoanthropologische Fossil vu dr Walt uusgrabe wore. Iberrascht vum Australopithecus africanus sin bi Taung (?Chind vu Taung“) un in dr Hehline vu Sterkfontein (?Little Foot“), Kromdraai un Makapansgat gfunde wore. Di eltschte dervu ware uf rund 3,5 Millione Johr datiert. No dane Vormansche han do verschideni Arte vu dr Gattig Homo glabt, wie zem Byschpel dr Homo habilis , Homo erectus un schließli dr modarn Mansch, dr Homo sapiens .

D Jeger-un-Sammler-Velker vu dr San un dr Khoikhoi labe syt rund 20.000 Johr im Biet vum hitige Sidafrika. Si sin im Lauf vu dr Yywandrig vu dr Bantu allmeh verdrangt wore. D Bantu sin iber dr Fluss Limpopo chuu un han sich im hitige Sidafrika as Bure un Hirte nidergloo. Im Verlauf vu dane Wandrige, sin si bis zum Fish River chuu, wu hite in dr Provinz Oschtkap lyt. Vor allem in dr Zyt vu dr Apartheid han sidafrikanischi Hischtoriker energisch d These vertratte, ass di schwarzafrikanische Bantu erscht syt em 17. Johrhundert, also glyychzytig mit dr Europaer, in s Land yygwanderet seje, un dodermit d Wysse ihne au kei Land ewaggnuu hatte. ^[5] S spricht aber vil derfir, ass die Velkerwandrig scho um s Johr 1000 umme abgschlosse gsi isch. ^[6] Zem Byschpel het mer im nerdlige un nordeschtlige Sidafrika rund 600 Schmelzstatten fir Yyse- un Chupfererz, Hafnerware, Bfeschtigungsaalage un Skelett us dr Zyt zwisch em dritte un zwelfte Johrhundert gfunde, wu zimli sicher Verdratter vu dr Bantu-Sprochfamilie zuegordnet chenne ware. ^[7]

Europaischi Entdecker [ andere | Qualltaxt bearbeite ]

As erschti Europaer sin d Portugise uf Sidafrika chuu. Syt em Aafang vum 15. Johrhundert han si ne Seewag no Indie gsuecht um Afrika umme go dr arabisch, turkisch un venezianisch Zwischehandel uf dr Gwirzrute uuszschalte. Zem erschte Mol isch s em Bartolomeu Diaz anne 1488 glunge, bis zum Sidweschtspitz vu Afrika vorzdringe, wun ere Kap vu dr Stirm daift het. Dr Chenig Joao II. vu Portugal het daa Namme in Kap vu dr guete Hoffnig umgnannt, wel dr Wag uf Indie jetz uffe gsi isch. Im Novamber 1498 het e chleini Flotte unter em

Am 4. Novamber 1498 isch e chleini Flotte unter em Vasco da Gama in dr Sankt-Helena-Bucht an dr Weschtkischte glandet un isch derno im e große Boge um dr Sidspitz vu Afrika umme gfahre, am 25. Novamber sin si schließli in dr Mosselbaai an dr Oschtkischte glandet un dodermit isch dr Seewag uf Indie frej gsi. S Kap isch Station gsi fir vil Seefahre in dr negschte Johrhundert, e standigi Niderlassig han d Portugise am Kap aber nie grindet, au wel anne 1510 dr portugisisch Vizechenig Francisco de Almeida bi me Gfacht mit dr Khoikhoi um s Labe chuu isch.

Niderlandischi Kolonialzyt [ andere | Qualltaxt bearbeite ]

Di modarn Gschichtsschryybig vu Sidafrika fangt am 6. April 1652 aa, wu dr Niderlander Jan van Riebeeck im Uftrag vu dr Niderlandische Oschtindie-Kompanii (niderl.: Vereenigde Oostindische Compagnie, VOC ) am Kap vu dr Guete Hoffnig e Versorgigsstation yygrichtet het. Die het wag ihre strategisch ginschtige Lag e Raschtstation solle syy fir Handelsschiff, wu zwische Europa un Sidoschtasie unterwags gsi sin. Bis in s 18. Johrhundert isch die Sidlig in hollandischem Bsitz gsi. D Sidler han sich zerscht in dr weschtlige Kapregion uusbreitet, wu in sallere Zyt s Ruckzugsbiet vu dr Khoisan gsi isch. Wu si anne 1770 im Oschte an d Sidligsgranz vu dr Bantu chuu sin, han si e baar Chrieg mit dr Xhosa gfiert. D Kaphollander han vil Sklave in s Land gholt vu Indonesie , Madagaskar un Indie . Aafangs 1743 isch d Zahl vu dr Sklave in dr Provinz dytli hecher gsi wie d Zahl vu dr wysse Sidler. D Noofahre vu dane Sklave, wu vilmol wyssi Sidler ghyrote han, sin speter zamme mit dr Buschmanne in d Bevelkerigsklasse vu dr ?Farbige“ yydeilt wore oder au ?Kap-Malaie“. Si stelle hite mit rund 50 % d Mehrheit vu dr Bevelkerig in dr Provinz Weschtkap.

19. Johrhundert [ andere | Qualltaxt bearbeite ]

Wu d VOC fascht bankrott gsi isch un dr Yyfluss vu dr niderlandische Handler gschwunden isch, han britischi Truppe d Region um s Kap vu dr Guete Hoffnig im Johr 1797. D Niderlande sin im Verlauf vu dr Revolutionschrieg vu dr Truppe vum Napoleon bsetzt wore un di nej grindet Batavisch Republik isch nimi mit dr Brite verbindet gsi. D Bsetzung het em Ziil dient, ass daa strategisch wichtig Standort nit in d Hand vu dr Franzose solle gheje. D Brite han s Land noch em Fride vu Amiens 1802 an d Niderlande mieße zruckgee, han s aber im Johr 1806 wider eroberet un han do jetz e britischi Chronkolonii yygrichtet. D Granzchrieg mit dr Xhosa sin wytergange un han s Land greßer gmacht alswyter bis zem Oschtstade vum Fish River. D Granz vu dr neje Kronkolonii isch vu dr Brite stark bfeschtigt wore un s Land derhinter isch schnall vu dr Wysse bsidlet wore. Wu s Britisch Parlemant anne 1833 in ihrem waltwyte Yyflussbiet d Sklaverei abgschafft gha han, het des dr Bure d Exischtanzgrundlag entzoge. Derzue han d Bure d Yyfierig vum britische Racht un vum Anglisch as Amtssproch abglahnt. Go sich em britische Yyfluss entzie un d Uusbytig vu dr Nit-Wysse wyter bedrybe chenne, sin si as sognannti Voortrekker in s Hinterland uusgwiche. Im Große Treck vu 1835-1841 sin rund 14.000 Bure in d Biet nerdlig vum Oranje-Fluss uusgwanderet.

D Entdeckig vu Diamanten im Johr 1867 un Gold im Johr 1886 het zuen eme starke wirtschaftlige Ufschwung gfiert un zuen ere Yywandwerig vu vile Europaer. Doderdur isch d Benochdeiligung vu dr urspringlige Bevelkerig no versterkt wore. D Bure han mittlerwyyli uuabhangigi Republike grindet ghaa, dr Oranje-Freistaat anne 1844 un d Republik Transvaal anne 1848. Gege di britisch Expansion, wu vor allem uf di große Goldvorchemme am Witwatersrand ziilt han, han sich d Bure im Erschte Burechrieg (1880?1881) gwehrt. Drotz ass d Bure zahlemaßig dytli weniger gsi sin, han si erfolgryych Widerstand gleischtet, wel si besser aabasst gsi sin an d Ertligkeite. D burische Soldate han zem Byschpel khakifarbigi Uniforme drait, doderdur sin si besser tarnt gsi, derwylscht d Brite ihri traditionalle Rotreck drait han un eso e lycht Ziil gsi sin fir di burische Scharfschitze.

Syt em 20. Johrhundert [ andere | Qualltaxt bearbeite ]

In dr Johre 1899?1902 sin d Brite mit meh Truppe (un ohni roti Uniforme) zruckgchehrt un han d Bure im Zwete Burechrieg bsigt. Dr Versuech vu dr Bure, sich mit em Dytsche Ryych un dr Kolonii Dytsch-Sidwescht-Afrika z verbinde, isch fir d Brite e zuesatzlige Grund gsi, jetz di vollstandig Kontrolle iber d Burerepublike z iberneh. D Bure han demol umesunscht Widerstand gleischtet, wel d Brite wag ihre zahlemaßige Iberlageheit un dr bessere Nooschubversorgig nit han chenne bsigt ware. Im Fride vu Vereeniging sin di bode Burerepublike in s Britisch Empire yyglideret wore, dr Bure sin aber großzigigi Fridensbedingige gwehrt wore, wie z. B. d Anerchannig vu Afrikaans as Amtssproch. D Brite han in dam Verdrag au zuegstumme, ass d Burgerracht vu dr nit-wysse Bevelkerig wyter yygschrankt blibe sin.

No vier Verhandligsjohr isch am 31. Mai 1910 us dr vier Kolonie Natal, Transvaal, Oranje-Freistaat un dr Kapkolonii di Sidafrikanisch Union grindet wore, uf dr Dag gnau acht Johr noch em And vum zwete Burechrieg. 1934 han sich di britisch South African Party (Sidafrikanischi Bartei) un di National Bartei vu dr Bure zue dr United Party (Vereinigti Bartei) zammegschlosse go d Birte un d Afrikaaner versehne. Die Gmeinschaftsbartei het sich aber scho anne 1939 wider ufgspalte, wel s kei Einigkeit gee het iber dr Yydritt in dr Zwet Waltchrieg an dr Syte vu Großbritannien. Di ender rachtsgrichtet National Party het mit em nationalsozialistische Dytschland sympatisiert un het s Ziil vun ere radikale Rassedrannig gha.

Noch em And vum Zwete Waltchrieg het di wyss Bevelkerigsminderheit unter dr bolitische Fierig vu dr National Party ihri Macht chenne erhalte un het s Syschtem vu dr Apartheid yygrichtet doderdur, ass si e Reihe vu Gsetz dur s Parlemant het verabschide loo, wu s Land un s Labe im Alldag strang no dr verschidene Hutrfarbe drannt het. Lychter gmacht wore isch des dur di ryymlig Drannig vu dr wyyse un schwarze Bevelkerigsgruppe. S Ziil isch d Abschiebig vu dr Schwarze in bsundersch uusgwiseni Biet ( Homelands oder Bantustans ). D Apartheid isch e große Strytpunkt in dr zwote Helfti vum 20. Johrhundert gsi, wu zue wyte wirtschaftlige Sanktione gfiert het un zum Ruckzug vu vile Unternamme us Sidafrika. Derzue isch d Wuet vu dr unterdruckte Bevelkerigsschichte gwagse. E Hesschtpunkt isch dr Ufstand vu Soweto am 16. Juni 1976 gsi, wu Bolizischte e Studantedemonschtration nidergschosse han, doderbyy sin 176 schwarzi Schieler un Studante gstorbe.

Noch eme johrzehntelange Widerstand mit Streiks, Proteschtmarsche, Sabotasch un au Terroraagriff vu verschidene Anti-Apartheid-Bewegigege ? di bekanntescht isch dr African National Congress (ANC) gsi ? isch d Regierig vu dr National Party e erschte Schritt in Richtig vu ihre eigene Entmachtig, wu si anne 1990 s Verbot vum ANC ufghobe un ein vu dr bekannteschte Widerstandskampfer, dr Nelson Mandela , no 27 Johr us em Gfangnis frej gloo het. D Apartheid isch Schritt fir Schritt us dr Verfassig verschwunde un het eso di erschte freje Wahle fir alli Yywohner vum 26. bis zum 29. April 1994 meglig gmacht. Dr ANC het die Wahl gwunne mit 62.6 % vu dr Stimme. Syterhar stellt dr ANC d Regierig vu Sidafrika. Dr Nelson Mandela isch dr erscht schwarz Pesidant vum Land wore un het zamme mit em letschte Presidant vu dr National Party, em Frederik Willem de Klerk , dr Fridensnobelpryys 1994 fir d Byydreg zum And vu dr Apartheid iberchuu.

Noofolger vum Mandela isch 1999 dr Thabo Mbeki wore, 2009 dr Jacob Zuma un 2018 dr Cyril Ramaphosa.

Drotz ass d Apartheid abgschafft wore isch, labe am Aafang vum 21. Johrhundert alliwyl no Millione Sidafrikaner, in dr Hauptsach Schwarzi, in Armuet.

Verwaltigsgliderig [ andere | Qualltaxt bearbeite ]

Provinze [ andere | Qualltaxt bearbeite ]

Am And vu dr Apartheid anne 1994 han di ehmolige quasi-unabhangige Homelands in di politisch Struktur vu Sidafrika miesse integriert ware. Des het derzue gfiert, ass di bisharige vier Provinze (Kapprovinz, Natal, Oranje-Frejstaat un Transvaal) ufglest un dur nyyn Provinze ersetzt wore sin, wu jetz s gsmat Staasbiet vu Sidafrika umfasse. D Provinze sin in insgsamt 52 Distrikt unterdeilt.

Stadt un Gmeine [ andere | Qualltaxt bearbeite ]

In dr große Gmeireform vu anne 2000 sin vil bekannti sidafrikanischi Stadt mit dr Gmeine un Twonships im Umland zammegleit wore. E baar vu dane neje Metropole-Gmeine (angl.: Metropolitan Municipality ) sin umgnannt wore, di neje Namme sin zmeischt Bantu-Namme un solle eso s nej Sidafrika repesantiere. Vier vu dr zeh greschte Stadt un Gmeine liege in dr chleischte un am dichteschte bsidlete Provinz Gauteng.

Literatur [ andere | Qualltaxt bearbeite ]

• Jorg Fisch: Geschichte Sudafrikas . dtv, Munchen 1990. ISBN 3-423-04550-7
• Albrecht Hagemann: Kleine Geschichte Sudafrikas .. 2., durchgesehene Auflage, Verlag C. H. Beck, Munchen 2003. ISBN 3-406-45949-8
• Martin Pabst: Sudafrika . 2., vollig uberarbeitete und erganzte Auflage, Verlag C. H. Beck, Munchen 2008. ISBN 978-3-406-57369-9

Weblink [ andere | Qualltaxt bearbeite ]

  Commons: Sidafrika  ? Sammlig vo Multimediadateie

• Offizialli Homepage vu dr sidafrikanische Regierig (anglisch)
• South Africa Yearbook. Offizialle Landerbericht, uusegee vum Government Communication and Information System (GCIS) vu dr Sidafrikanische Regierig (anglisch)
• Verfassig vu dr Republik Sidafrika (anglisch)
• Uusfierligi Informatione iber Sidafrika
• Offizialli Homepage vum Sidafrikanische Parlamant (anglisch)
• Lander- un Reiseinformatione vum dytsche Uuswartige Amt zue Sidafrika
• Botschaft vu dr Republik Sidafrika z Deutschland
• Landerprofil (2006) vum dytsche Statistische Bundesamt
• Ergebnis vu dr Volkszellig vu 2001 (PDF-Datei)
• Website zue dr Musik vu Sidafrika

Fueßnote [ andere | Qualltaxt bearbeite ]

1. ↑ Dieter Hoppe, Peter Welcke: Langflugelpapageien , Ulmer Verlag, Stuttgart 2006, ISBN 3-8001-4786-6 , S. 138 - 140
2. ↑ Vgl. die Ergebnis vu dr Volkszellig vu 2001 (pdf). Archivlink (Memento vom 18. Mai 2012 im Internet Archive )
3. ↑ Statistics South Africa: Mid-year population estimates, South Africa, 2006 (PDF-Datei)
4. ↑ Uuswartigs Amt - Landerinformationen .
5. ↑ Vgl. dazu Hagemann, S. 15.
6. ↑ Franz Ansprenger, Geschichte Afrikas , Beck, Munchen 2002, S. 22.
7. ↑ Hagemann, S. 16f; Fisch, S. 38.

Schdaate in Afrika Agypte 1  | Algerie  | Angola  | Aquatorialguinea  | Athiopie  | Benin  | Botsuana  | Burkina Faso  | Burundi  | Dschibuti  | Elfebeichuschte  | Eritrea  | Gabun  | Gambia  | Ghana  | Guinea  | Guinea-Bissau  | Kamerun  | Kap Verde  | Kenia  | Komore  | Kongo (Dem. Rep.)  | Kongo (Rep.)  | Lesotho  | Liberia  | Libye  | Madagaskar  | Malawi  | Mali  | Marokko  | Mauretanie  | Mauritius  | Mosambik  | Namibia  | Niger  | Nigeria  | Ruanda  | Sambia  | Sao Tome und Principe  | Senegal  | Seychelle  | Sierra Leone  | Simbabwe  | Somalia  | Sudafrika  | Sudan  | Sudsudan  | Swasiland  | Tansania  | Togo  | Tschad  | Tunesie  | Uganda  | Zentralafrikanischi Republik Anderi Gebiet:   Ceuta  | Iles Eparses  | Kanarischi Insle  | Madeira  | Mayotte  | Melilla  | Reunion  | St. Helena  | Weschtsahara 1  Lit zum Deil au in Asie .

Mitgliidschdaate vo der Afrikanische Union (AU) Agypte  | Algerie  | Angola  | Aquatorialguinea  | Athiopie  | Benin  | Botswana  | Burkina Faso  | Burundi  | Dschibuti  | Elfebeichuschte  | Eritrea  | Gabun  | Gambia  | Ghana  | Guinea  | Guinea-Bissau  | Kamerun  | Kap Verde  | Kenia  | Komore  | Kongo, Demokratischi Republik  | Kongo, Republik  | Lesotho  | Liberia  | Libye  | Madagaskar  | Malawi  | Mali  | Marokko  | Mauretanie  | Mauritius  | Mosambik  | Namibia  | Niger  | Nigeria  | Ruanda  | Sambia  | Sao Tome und Principe  | Senegal  | Seychelle  | Sierra Leone  | Simbabwe  | Somalia  | Sudafrika  | Sudan  | Sudsudan  | Swasiland  | Tansania  | Togo  | Tschad  | Tunesie  | Uganda  | Zentralafrikanischi Republik Anderi Gebiet: Demokratischi Arabischi Republik Sahara  |

Mitgliidschtaate vum Commonwealth of Nations Antigua un Barbuda  | Auschtralie  | Bahamas  | Bangladesch  | Barbados  | Belize  | Botsuana  | Brunei  | Dominica  | Fidschi  | Gambia  | Ghana  | Grenada  | Guyana  | Indie  | Jamaika  | Kamerun  | Kanada  | Kenia  | Kiribati  | Lesotho  | Malawi  | Malaysia  | Maledive  | Malta  | Mauritius  | Mosambik  | Namibia  | Nauru  | Neijseelond  | Nigeria  | Pakistan  | Papua-Neuguinea  | Ruanda  | Salomone  | Sambia  | Samoa  | Seychelle  | Sierra Leone  | Singapur  | Sri Lanka  | St. Kitts un Nevis  | St. Lucia  | St. Vincent un d Grenadine  | Sydafrika  | Swasiland  | Tansania  | Tonga  | Trinidad un Tobago  | Tuvalu  | Uganda  | Vanuatu  | Vereinigts Kinigrich  | Zypre

Da Artikel basiert uff ere fraie Ubersetzig vu dere Version vum Artikel ? Sudafrika “ vu de dutsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.

Koordinate: 22°-35° S, 16°-33° O