T?ng binh l?u

Bach khoa toan th? m? Wikipedia
T?ng binh l?u la t?ng tren t?ng đ?i l?u c?a khi quy?n Sao H?a va Trai đ?t .

T?ng binh l?u hay t?ng t?nh khi la m?t l?p c?a b?u khi quy?n tren Trai đ?t va m?t s? hanh tinh .

T?ng binh l?u n?m ngay phia tren t?ng đ?i l?u va ? phia d??i c?a t?ng trung l?u . Ranh gi?i tren cung c?a t?ng nay g?i la ranh gi?i binh l?u .

Tren Trai đ?t [ s?a | s?a ma ngu?n ]

T?i vung xich đ?o , t?ng khi quy?n nay n?m ? đ? cao vao kho?ng t? 16 km đ?n 52 km tren m?c n??c bi?n, trong khi đo t?i hai c?c no b?t đ?u ? đ? cao kho?ng 8 km vi đ? cao r?t th?p c?a vung ranh gi?i đ?i l?u (do nhi?t đ? c?a t?ng đ?i l?u t?i g?n c?c la th?p h?n so v?i ? vung xich đ?o).

T?ng khi quy?n nay co ten la binh l?u vi đay la t?ng khi quy?n co it cac dong đ?i l?u xoay m?nh. Cac may bay dan d?ng th??ng ch?n bay ? đ? cao n?m g?n ranh gi?i gi?a t?ng nay va t?ng đ?i l?u đ? gi?m thi?u nguy c? tai n?n do di?n bi?n đ?i l?u b?t th??ng c?a khi quy?n.

Trong ph?m vi t?ng nay nhi?t đ? t?ng theo đ? cao. ? tren cung c?a t?ng binh l?u nhi?t đ? co th? đ?t t?i 270° K (-3° C ). Len tren ranh gi?i binh l?u , nhi?t đ? l?i gi?m theo đ? cao.

T?ng binh l?u la khu v?c c?a cac t??ng tac v?i c??ng đ? cao c?a cac qua trinh hoa h?c, đ?ng l?c h?c va b?c x?. Trong đo s? pha tr?n c?a cac thanh ph?n khi quy?n di?n ra theo chi?u ngang di?n ra m?nh h?n theo chi?u đ?ng. T?ng binh l?u ?m h?n ph?n tren c?a t?ng đ?i l?u, ch? y?u la do t?ng ozon trong t?ng binh l?u h?p th? b?c x? c?c tim c?a M?t Tr?i .

M?t đ?c tr?ng thu v? c?a s? l?u thong trong t?ng binh l?u la s? dao đ?ng hai n?m m?t l?n (QBO) t?i cac v? đ? nhi?t đ?i, đ??c sinh ra do s? đ?i l?u nhi?t ? t?ng đ?i l?u. QBO sinh ra s? l?u thong th? c?p r?t quan tr?ng trong vi?c d?ch chuy?n cac thanh ph?n c?a t?ng binh l?u nh? ozon hay h?i n??c.

Trong mua đong c?a ban c?u b?c, s? ?m len đ?t ng?t c?a t?ng binh l?u thong th??ng co th? quan sat th?y đ??c gay ra do s? h?p th? c?a song Rossby trong t?ng binh l?u.

Tren Sao H?a [ s?a | s?a ma ngu?n ]

T?ng binh l?u tren Sao H?a th??ng n?m trong kho?ng đ? cao t? 70 km đ?n 140 km.

Nhi?t đ? phia d??i t?ng binh l?u gi?m theo đ? cao. Khi đ?n t?ng binh l?u, nhi?t đ? dao đ?ng trong kho?ng t? 120 °K đ?n 130°K (t?c la kho?ng -153 °C đ?n -143 °C). Len tren ranh gi?i binh l?u , nhi?t đ? l?i t?ng theo đ? cao.

Trong t?ng nay va cac t?ng cao h?n c?a Sao Ho?, khong t?n t?i may va b?i .

Xem them [ s?a | s?a ma ngu?n ]


Tham kh?o [ s?a | s?a ma ngu?n ]