Михаил Лаврентьев
Туган телд? исем	Михаил Алексей улы Лаврентьев
Туган	19 ноябрь 1900 ( 1900-11-19 ) Казан
?лг?н	15 октябрь 1980 ( 1980-10-15 ) (79 яшь) М?ск??
К?м? урыны	Южное кладбище [d] [1] [2]
Яш?г?н урын	Новиков дачасы [d] , Казан
Милл?т	рус
Ватандашлыгы	Русия империясе   Русия империясе → РСФСР   РСФСР → ССРБ   ССРБ
?лма-матер	М?ск?? д??л?т университеты [3] , Казан д??л?т университеты [3] , Париж ?нивирситите [d] [3] ??м М?ск?? университетыны? физика-математика факультеты [d]
??н?ре	математик, механика белгече, академик
Эш бир?че	СС?Б Ф?нн?р академиясе [d] [3] , Русия химия-технология университеты [d] [3] , ?з?к аеро?идродинаминка институты [d] , Новосибирск д??л?т университеты [d] [3] , М?ск?? д??л?т техника университеты [d] [3] ??м М?ск?? д??л?т университеты [3]
С?яси фирка	Советлар Берлеге коммунистик фиркасе
?ефет	Вера Евгений кызы, биолог
Балалар	улы Михаил , кызы Вера
Б?л?к ??м премиял?ре
Гыйльми д?р???:	физика-математика ф?нн?ре докторы [d]
Михаил Лаврентьев Вики?ыентыкта

Михаил Лаврентьев , Михаил Алексей улы Лаврентьев ( рус.   Лаврентьев Михаил Алексеевич , 1900 елны? 6 (19) ноябре , Казан ? 1980 елны? 15 октябре , М?ск?? ) ? математик ??м механика гыйлеме белгече, Украина ССР ФА академигы ( 1939 ), вице-президенты ( 1946 - 1948 ), ССРБ ФА академигы ( 1946 ), вице-президенты ( 1957 - 1975 ). Социалистик Хезм?т Ка?арманы ( 1967 ), Ленин ( 1958 ) ??м ССРБ Д??л?т ( 1946 , 1949 ) премиял?ре лауреаты. ССРБ ФА Себер б?леге ( Новосибирск ) оештыручысы ??м беренче ?ит?кчесе ( 1957 - 1975 ).

Т?р?ем?и х?ле [ ?зг?рт? | вики-текстны ?зг?рт? ]

1900 елны? 6 (19) ноябренд? Казанда туган. Бабасы, ?бисе, ?тисе, ?нисе ? т?п Казан кешел?ре. ?тисе Алексей Лаврентий улы Беренче Казан гимназиясен ( 1893 , алтын медальг? ), Казан университетыны? физика-математика факультетын ( 1897 , 1нче д?р??? дипломга ) т?мамлаган. Казан униаерситеты ( 1922 елдан М?ск?? университеты ) профессоры. ?нисе Анисия Михаил кызы приход м?кт?бен т?мамлаган, кия?г? чыкканчы тег?че булып эшл?г?н. Михаил Алексей улы 10 яшенд? гаил?се бел?н Алманияг? кит?. Гёттингенда алман телен , со?рак Парижда француз телен ?йр?н?.

Казанда [ ?зг?рт? | вики-текстны ?зг?рт? ]

Казанга кайткач, гаил? ≪Новикова дачасы≫нда ( х?зерге ≪Казанский≫ санаторие территориясе) д?рт б?лм?ле фатирда яши. 1912 елда Казанны? коммерция укузан?сен? ( х?зерге Казан авыл ху?алыгы академиясе ) 2нче сыйныфка укырга кер?. Математика укытучысы М.Н. Ивановский т?эсиренд? математика ??м физика ф?нн?ре бел?н ?итди ш?гыльл?н? башлый. 1918 елда 6 сыйныф т?мамлау ( тулы булмаган урта белем ) турында диплом бел?н ( Октябрь инкыйлабыннан со?, махсус декрет буенча, туу турында таныклык бел?н 17 яшьт? университетка укырга керерг? р?хс?т ител? ) Казан университетыны? физика-математика факультетына укырга кер?. Х.М. М?шт?ри , М.М. Сегель, Б.Л. Лаптев бел?н берг? укый. Аналитик геометрияне, математик анализны, физиканы Д.Н. Зейлингер , Н.Н. Парфентьев , Д.А. Голдгаммер, Е.А. Болотов кебек к?ренекле галимн?рд? укый. 3нче курста ук механика кабинетына ассистент итеп эшк? алалар, беренче курс студентлары бел?н д?ресл?р ?тк?р?не ышанып тапшыралар. Гаил? дусты к?ренекле математик Н.Н. Лузин т?къдиме бел?н гаил? 1921 елда М?ск??г? к?ч?. Шулай итеп, М.А. Лаврентьев Казан университетында 4 еллык программаны ?зл?штереп кит?.

М?ск??д? [ ?зг?рт? | вики-текстны ?зг?рт? ]

1922 елдан М?ск?? университетын т?мамлый. Шунда ук гыйльми-педагогик хезм?т башкара, профессор ( 1929 ).

1939 - 1941 елларда Украина ССРда : Киев университетында эшли. Украина ССР ФА академигы ( 1939 ), вице-президенты ( 1946 - 1948 ).

1935 - 1960 елларда ССРБ ФА В.А. Стеклов исеменд?ге Математика институты директоры.

1949 - 1952 елларда М?ск?? т?г?л механика ??м ис?пл?? техникасы институты директоры.

1950 - 1953 , 1955 - 1957 елларда ССРБ ФА физика-математика ф?нн?ре б?леге академик-с?ркатибе.

ССРБ ФА Себер б?леген ( Новосибирск ) оештыру т?къдиме бел?н чыгучы ??м 1957 - 1975 елларда б?лек президиумыны? беренче р?исе.

Хезм?тл?ре [ ?зг?рт? | вики-текстны ?зг?рт? ]

Функциял?р теориясе, дифференциаль тигезл?м?л?р теориясе, тулаем мохит механикасы, гам?ли физика ?лк?л?ренд? я?а юн?лешл?р ача.

Б?л?кл?ре, мактаулы исемн?ре [ ?зг?рт? | вики-текстны ?зг?рт? ]

• Ике Сталин (ССРБ Д??л?т) премиясе ( 1946 , 1949 )
• Биш Ленин ордены ( 1953 , 1956 , 1960 , 1967 , 1975 )
• Д?рт Хезм?т Кызыл Байрагы ордены
• 2нче д?р??? Ватан сугышы ордены
• Октябрь Инкыйлабы ордены
• 1958 Ленин премиясе
• 1967 Социалистик Хезм?т Ка?арманы
• 1971 Ш?р?фле легион ордены кавалеры ( Франция )
• 1978 ССРБ ФА Ломоносов исеменд?ге алтын медале
• 1966 Болгария ФА ш?р?фле ?гъзасы
• 1971 Париж ФА чит ил ?гъзасы
• 1971 Алмания ≪Леопольдина≫ академиясене? чит ил ?гъзасы
• 1966 - 1970 Халыкара математик берлекне? вице-президенты

Х?тер [ ?зг?рт? | вики-текстны ?зг?рт? ]

1980 елны? 15 октябренд? М?ск??д? вафат. Новосибирскида д?фен ителг?н .

• Казанны? Я?а Савин районында урамга исеме бирелг?н.

Чыганаклар [ ?зг?рт? | вики-текстны ?зг?рт? ]

1. Большая российская энциклопедия. В 35 томах. Том 16 (Кр-Ла). М.: НИ БРЭ, 2010. ISBN 978-5-85270-347-7
2. Татарский энциклопедический словарь . Казань: Институт татарской энциклопедии АН РТ, 1999. ISBN 0-9530650-3-0

?д?бият [ ?зг?рт? | вики-текстны ?зг?рт? ]

1. Бикбулатов Р. Казань. Знаменитые люди. Казань: ≪Заман≫, 2003. ISBN 5-89052-016-4
2. Новосибирцы ? Герои Отечества. Новосибирск, 2010.

Сылтамалар [ ?зг?рт? | вики-текстны ?зг?рт? ]

• М.А. Лаврентьев ≪Ватан ка?арманнары≫ проекты сайтында

Иск?рм?л?р [ ?зг?рт? | вики-текстны ?зг?рт? ]