Amerika Birle?ik Devletleri Silahlı Kuvvetleri
|
---|
|
|
Kurulu?
| 14 Haziran 1775
|
---|
Birimler
| ABD Kara Kuvvetleri
ABD Deniz Piyadeleri
ABD Deniz Kuvvetleri
ABD Hava Kuvvetleri
ABD Sahil Guvenli?i
ABD Uzay Kuvvetleri
|
---|
Karargah
| Pentagon
, Arlington County,
Virginia
|
---|
|
Ba?komutan
| Ba?kan
Joe Biden
|
---|
Savunma Bakanı
| Lloyd Austin
|
---|
Genelkurmay Ba?kanı
| General
Mark A. Milley
|
---|
|
Askerlik ya?ı
| 17?62
|
---|
Zorunlu askerlik
| Yok
|
---|
Askere alınması mumkun
olan vatanda? sayısı
| 72.715.332 erkek, ya? 18-49 (2008),
71.638.785 kadın, ya? 18-49 (2008)
|
---|
Askere alınmaya uygun
olan vatanda? sayısı
| 59.413.358 erkek, ya? 18-49 (2008),
59.187.183 kadın, ya? 18-49 (2008)
|
---|
Her sene askerlik ya?ına
genel vatanda? sayısı
| 2,186,440 erkek (2008),
2.079.688 kadın (2008)
|
---|
Etkin personel sayısı
| 1.477.896 (
2
)
|
---|
Rezerve personel sayısı
| 1.458.500
|
---|
|
Harcamalar
| 692 milyar $
|
---|
GSY?H
paydası
| %4,7 (2010)
|
---|
|
Tarih
| Amerika Ba?ımsızlık Sava?ı
Amerika ?c Sava?ı
I. Dunya Sava?ı
(1917?1918)
II. Dunya Sava?ı
(1941?1945)
Kore Sava?ı
(1950-1953)
So?uk Sava?
(1945?1991)
Vietnam Sava?ı
(1959-1975)
I. Korfez Sava?ı
(1991)
11 Eylul Saldırıları
(2001)
Afganistan Sava?ı
(2001-2014)
Irak Sava?ı
(2003-2011)
|
---|
Amerika Birle?ik Devletleri Silahlı Kuvvetleri
(
?ngilizce
:
United States Armed Forces
), ABD'nin butun silahlı kuvvetlerinin birle?ik olarak olu?turdu?u yapıdır. ABD Ordusu ilk kez, yeni kurulan ulusu
Amerikan Ba?ımsızlık Sava?ı
'nda
Buyuk Britanya
'ya kar?ı savunmak uzere
13 kurucu eyaletin
olu?turdu?u Kongre yonetimi sırasında kuruldu.
Amerika Birle?ik Devletleri Kara Kuvvetleri
,
ABD Deniz Piyadeleri
ve
ABD Deniz Kuvvetleri
1776'daki ba?ımsızlık bildirisinin acıklanaca?ı ongorusuyle 1775'te olu?turuldu. Dunyadaki en buyuk hava kuvvetlerinden birine sahip olmasına ra?men,
Amerika Birle?ik Devletleri Hava Kuvvetleri
1947'ye kadar ba?ımsız bir komutanlık haline getirilmedi.
Kurulmasından itibaren ordu
Amerikan tarihi
'nde belirleyici bir rol oynadı. Zafer ile biten
Berberi Sava?ları
(1.si 1801-1805; 2.si 1815) ve daha sonra Amerika'nın "?kinci Ba?ımsızlık Sava?ı" olarak nitelenen
1812 Sava?ından
sonra bir ulusal birlik ve kimlik duygusu olu?maya ba?ladı. ABD'nin kurucu babaları olarak bilinen kurucuların surekli silahlı bir guce sahip olmakla ilgili ku?kuları vardı ve resmi olarak
II. Dunya Sava?ı
'nın ba?lamasına kadar bir barı? zamanı ordusu kurulmadı.
[1]
ABD Ba?kanı
, ordunun uyumlu calı?masında rol alan
ABD Savunma Bakanı
, Savunma Bakanlı?ı ve
ABD Deniz Kuvvetleri
ile beraber ordunun Ba?komutanı olarak gorev yapar.
9/11
saldırıları, Birle?ik Devletler'e donuk olarak ic saldırılarla mucadele etmek icin
?c Guvenlik Bakanlı?ının
kurulmasına neden olmu?tur.
Ordu yakla?ık olarak yarısı aktif gorevde di?er yarısı ise yedek olmak uzere yakla?ık olarak 3 milyon ki?iden olu?maktadır. Ordu insan gucunu gonullulerden olu?an buyuk bir havuzdan temin edebildi?i icin zorunlu askere ca?ırma ihtiyacı duymamaktadır.
C-5 Galaxy
,
C-17 Globemaster III
ve
C-130 Hercules
nakliye ucaklarından olu?an buyuk filo ile yo?un koruma yetenekleri etkin bicimde kullanılan personelin co?unlu?u ordunun lojistik birimlerinde bulunmaktadır. Gerekli yakıtı guclu havada ikmal tanker filosu sa?lamaktadır. Ordunun 11 tane
ucak gemisi
di?er donanma unsurları ile beraber ABD'ye dunya capında harekat olana?ı sa?lamaktadır.
Tum bireyleri Amerika Birle?ik Devletleri Silahlı Kuvvetlerinin birer parcasıdır ve
ABD Anayasası
'na dayanarak ba?komutan olarak gorev yapan ABD Ba?kanı tarafından
sivil
iktidarın
emrindedir. Sahil Guvenlik Komutanlı?ı dı?ındakiler Savunma Bakanlı?ına ba?lıdır. Sahil Guvenlik Komutanlı?ı barı? zamanında ?c Guvenlik Bakanlı?ının emrinde iken sava? zamanında
Donanma
yoluyla Savunma Bakanlı?ı emrine girmektedir.
[2]
Askeri hareketi diplomasi ile uyumlu hale getirmek icin Ba?kanın,
Ulusal Guvenlik Danı?manının
ba?kanlık etti?i
Ulusal Guvenlik Kurulu
adında bir danı?ma kurulu vardır. Ba?kanın altında
Bakanlar Kurulu
uyesi olan Savunma Bakanı bulunur. Hem Ba?kan hem de Savunma Bakanı, ABD Genelkurmay Ba?kanı ve Genelkurmay Ba?kan Yardımcısı tarafından yonetilen tum kuvvet komutanlıklarını icine alan
Genelkurmaydan
tavsiyeler almaktadır.
ABD'nin kurulu? oncesi ve kurulu? donemi surecinde, ordu icin askerler eyaletlerin emrindeki e?itimsiz silahlı ki?iler arasından sa?lanıyordu.
Konfederasyon Kongresi
ilk kez bir kara ordusu kurulmasına karar verince bunun icin eyaletlerdeki silahlı ki?ilerden yararlanıldı. Bu ordu, General
George Washington
komutasında,
Amerikan Ba?ımsızlık Sava?ı
'nı kazandı ancak akabinde ordu da?ıtıldı.
Ancak kısa bir sure sonra duzenli bir kara ve deniz kuvvetine ihtiyac oldu?u acı?a cıktı. ABD Donanması Kongre 1794'te birkac tane fırkateyn sipari? edince kurulmu? oldu ve bu arada bir de duzenli kara ordusu kuruldu ancak cok kucuk ve buyuk oranda sava? zamanı eyaletlerdeki silah kullanan ki?ilerin katkısına muhtactı.
Ulusla?manın ba?lamasından
Amerikan ?c Sava?ı
'na kadar gecen surede, Amerikan silahlı gucleri Osmanlı devletine ka?ıt uzerinde ba?lı olan
[
kaynak belirtilmeli
]
Cezayirli Berberi Korsanlar ile sava?tı ve kazandı; statukoyu bitiren 1812 Sava?ı'nda ?ngilizlere kar?ı sava?tı ve
Meksika-Amerika Sava?ında
Meksikalıların guneybatı topraklarının co?unu ele gecirdi.
1861'de Amerika ?c Sava?ı'nın ba?laması ile beraber, buyuk miktarda silahlı kuvvet, ulkenin en iyi generallerinin co?unlu?u iclerinde olmak uzere,
Amerika Konfedere Devletleri
ordusunun safına katıldı ve iki ordu, 1865'te Kuzey Eyaletler Birli?i'nin zaferi ile sonuclanan ve 600.000'e yakın ya?ama malolan uzun, kanlı bir sava?a giri?ti.
?c Sava? ve 1890'lar arasında gecen surede, ordunun birimleri yeni yerle?imciler ulkenin iclerine do?ru ilerledikce
Kızılderililere
kar?ı sava?tıysa da ordunun gev?ek bir yapıya donu?mesine izin verildi. Yuzyılın sonunda ABD hızlıca yeni bir dunya gucu oluyordu. Ordu, bircok Latin Amerika mudahalesinin yanı sıra,
Kuba Ba?ımsızlık Sava?ı
ve
Filipin-Amerika Sava?ı
'nda sava?tı ve
Theodore Roosevelt
, Amerikan gucunu dunyaya gostermek icin
Buyuk Beyaz Filo
'ya dunya turu yaptırdı. Ek olarak
Ulusal Muhafızları
kuran
1903 Milis Yasası
yapıldı.
Sava? sonrası donemde orduya verilen onem azaldı ancak
II. Dunya Sava?ı
'na do?ru gerilim arttıkca orduya tekrar ceki duzen verildi.
Kuzey Afrika
'yı,
?talya
'yı alan ve
D-Day
gunu
Fransa
'ya cıkarma yapan birliklerin buyuk co?unlu?u ABD Kara Kuvvetleri birliklerinden olu?uyordu ve
Pasifik Cephesi (II. Dunya Sava?ı)
'nde de
Japonya
'ya ve muttefiklerine kar?ı yo?un bir bicimde ABD Donanması, Deniz Piyadeleri ve kara kuvvetleri birlikleri kullanıldı.
II. Dunya Sava?ı'nın sonu ve ABD ve
NATO
muttefikleri ile Sovyetler Birli?i ve
Var?ova Paktı
uyeleri arasında buyuk ancak sonuc olarak ?iddet icermeyen bir mucadele olan
So?uk Sava?
'ın ba?langıcıydı. Yuz binlerce ABD askeri asla ya?anmayacak bir catı?ma beklentisi ile
Avrupa
'da konu?landırıldı.
Ancak ABD kuvvetleri
Vietnam Sava?ı
ve
Kore Sava?ı
sava?larına katıldı. Kore Sava?ı'nda
Guney Kore
'ye kar?ı sava?an
Kuzey Kore
ve
Cin
'e kar?ı, Guney Kore ile birlikte hareket eden
ABD
ve
BM
kuvvetleri arasındaki sava?
status quo ante
ile sonuclandı.
Kuzey Vietnam
ve
Guney Vietnam
ile ABD arasındaki sava?, ertesinde Kuzey Vietnam'ın Guney Vietnam'ı ele gecirmesine yol acan bir ate?kes antla?ması ile sona erdi.
- ^
Moises Naim.
"Megaplayers Vs. Micropowers"
. 1 ?ubat 2009 tarihinde
kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi: 18 Aralık 2007
.
- ^
ABD Sahil Guvenlik Komutanlı?ının hem askeri hem de inzibati gorevleri vardır. ?lgili madde de ?oyle der: "28 Ocak 1915 tarihinde kurulmu? olan Sahil Guvenlik Komutanlı?ı Amerika Birle?ik Devletleri'nin her zaman silahlı bir gucu ve silahlı kuvvetlerinin bir dalı olacaktır." ABD'nın Irak'ı i?gali de dahil olmak uzere Sahil Guvenlik Komutanlı?ı, daha onceki adıyla Revenue Cutter Service (Vergi Kesme Servisi;1790'da kacakcılı?ı onlemek ve yeni kurulan devlete vergi geliri sa?lamak icin kuruldu?undan dolayı bu isim verilmi?tir.) 1790'dan beri her zaman ABD'nin onemli silahlı kuvvet komutanlıklarından biri olmu?tur.
- ^
Lambert, Craig (May?Haziran 2001).
"The Deadliest War"
. Harvard Magazine. 27 Eylul 2007 tarihinde
kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi:
14 Ekim
2007
.