?ngilizler
(
?ngilizce
:
English people
),
?ngilizce
dilini konu?an ve ortak tarih ve kulturu payla?an bir topluluk olarak
?ngiltere
'de ortaya cıkmı?
etnik grup
ve
millettir
. Tarih boyunca ?ngiltere'de ikamet etmi? olan farklı grupların karı?ımıyla yeni bir kimlik olu?turmu?lardır;
Anglo-Saksonlar
,
Vikingler
,
Bretonlar
ve
Normanlar
?ngiliz kimli?ini olu?turan etnik gruplardır.
Tarihsel surec icerisinde Britanya'yı yurt edinen ilk halk
Kelt kokenli
Britonlar
kabul edilmektedir. Daha sonra Kuzey
Almanya
'dan gelen
Cermen
kokenli
Saksonlar
,
Angluslar
ve
Jutler
adaya ayak bastı. Bu uc toplum birbirleri ile karı?arak Anglo-Saksonları olu?turdu ve
Buyuk Britanya
'daki baskın toplum oldular. Bretonlar adanın kuzey (
?skocya
) ve batısına (
Galler
) cekildi. 11. yuzyılda adayı son olarak
istila eden
Viking
kokenli
Normanlar
oldu. ?skocya'daki Bretonlar ile ?ngiltere'deki
Anglo-Normanlar
arasındaki uzun sava?lar, ?ngiltere'nin ustunlu?u ile sonuclandı. Boylece Britanya'da, ?ngiliz adı altında tek bir ulusun olu?um sureci hız kazandı.
Buyuk Britanya Krallı?ı
doneminde de somurgecilik politikası ile dunyanın bircok yerine da?ıldılar.
Sutton Hoo mi?ferinin bir
replikası
Britanya'da Roma hakimiyetinin sonuna
muteakip "?ngiliz" olarak adlandırılan ilk halk
Cermen
kabileleri ile yakından ili?kili olan ve 5. yuzyılda guney
Danimarka
ve Kuzey
Almanya
'dan,
Buyuk Britanya
'nın do?u ve guney kesimlerine goc eden
Anglosaksonlardı
. Anglosaksonlar ?ngiltere'ye (
Anglusların
ulkesi anlamına gelen "Engla land") ve ?ngiliz milletine ismini verdi.
Anglosaksonlar, halihazırda 1. ve 5 yuzyıllar arasında suren Roma hakimiyeti altında ya?ayan yerli Britanyalı
Briton
topluluklarının ya?adı?ı topraklara ula?tı.
Roma ?mparatorlu?u
'nun cok etnikli yapısı, Anglosaksonlar gelmeden once ?ngiltere'de az sayıda ba?ka halkların da var olabilece?i anlamına geliyordu. Orne?in, Cumbria'da gunumuzde
Burgh by Sands
olan
Aballava
'daki bir Roma garnizonunda erken bir Kuzey Afrika varlı?ına dair arkeolojik kanıtlar var: 4. yuzyıldan kalma bir yazıt, "Numerus Maurorum Aurelianorum" (Aurelian Mauretanyalıların Birli?i) adlı
Mauretanya
'dan (Fas) gelen Roma askeri birliklerinin orada konu?landı?ını gosteriyor. Roma ?mparatorlu?u uzaktan ve geni? bir co?rafyadan olan halkları bunyesine katmı? olsa da genetik ara?tırmalar Romalıların ?ngiliz nufusu arasında onemli olcude karı?madı?ını gosteriyor.
Anglo-Sakson yerle?iminden sonra MS 600'de Guney Buyuk Britanya, ?ngiltere'nin birden cok kucuk krallı?a bolunmesini gosteriyor.
Anglosaksonların Britanya'ya yerle?mesi ve yerli Roma-Britanyalı topluluklar ile aralarındaki ili?kileri gunumuzde tam olarak kesinli?e kavu?mu? de?ildir ve bir tartı?ma konusudur. Geleneksel kabul edilen goru? Anglosakson kabilelerinin yerli Britanyalı toplulukları guney ve do?u Buyuk Britanya'dan (
Cornwall
dı?ında gunumuz
?ngiltere
'sinden) cıkardı?ını soylemektedir. Bu goru?, donemin tek ca?da? tarihsel kayna?ı olan ve yerli Britanyalıların istilacı kabileler (aduentus Saxonum) tarafından katledilmelerini ve ac bırakılmalarını anlatan Gildas'ın yazıları tarafından desteklenmektedir. Ayrıca, ?ngilizce dili, Briton kaynaklarından odunc alınmı? bir avuc kelimeden fazlasını icermemektedir. Bu goru? daha sonra bazı arkeologlar ve tarihciler tarafından yeniden de?erlendirildi ve muhtemelen ulkenin yonetimini devralan ve orada ya?ayan insanları yava? yava? kulturel olarak asimile eden azınlık bir sava?cı eliti varsayımı ?eklinde daha kucuk olcekli bir goc one suruldu. Bu ikinci surec, Anglosakson kimli?ini veya en azından ?ngilizce konu?uculu?unun yerli halklar acısından te?vikini sa?layan Wergild'in Ine of Wessex yasasında ana hatlarıyla belirtilen te?viklerle acıklanır. Tarihci Malcolm Todd ?oyle yazıyor: "Briton nufusunun buyuk bir bolumunun yerinde kalması ve giderek artan bir ?ekilde bir Cermen aristokrasisinin egemenli?ine girmesi, bazı yerlerde evlilikler yapılması ve Kelt isimlerini, ku?kusuz cok ?upheli olarak, ilk Anglosakson hanedanlarına bırakması cok daha olasıdır. Ancak Anglosakson yerle?imlerinin baskın oldu?u bolgelerde, arkeolojik veya dilsel olarak varlı?ını surduren Britonları nasıl tanımladı?ımız, hala erken donem ?ngiliz tarihinin en derin sorunlarından biridir."
Ortaya cıkan bir goru?, Anglosaksonların yerle?im derecesinin ve dolayısıyla Romano-Britonların varlı?ını surdurme derecesinin ?ngiltere genelinde bolge bolge de?i?ti?i ve bu nedenle ?ngiltere'nin Anglosaksonlar tarafından genel iskanının tek kesin bir surecle tanımlanamayaca?ıdır.
Do?u Anglia
ve
Lincolnshire
gibi do?u bolgeleri acısından buyuk olcekli goc ve eski halkların yer de?i?tirmesi en do?ru kabul edilebilir olan goru? gozukmektedir ancak
Northumbria
'nın bolgelerinde elitlerin yonetimi devralmasıyla yerli nufus muhtemelen buyuk co?unlukla yerinde kaldı. Bethany Fox, kuzeydo?u ?ngiltere ve guney ?skocya'daki yer adları uzerine yaptı?ı bir ara?tırmada buyuk sayıda gocmenin Tyne ve Tweed gibi nehir vadilerine yerle?ti?ini ve Britonların daha az verimli olan tepelik bolgelere ta?ındı?ını ve daha uzun bir sure boyunca asimile oldu?unu buldu. Fox, ?ngilizlerin bu bolgeye hakim olma surecini "kitlesel goc ve elitlerin yonetimi devralma modellerinin bir sentezi" olarak tanımlıyor.
II. Æthelred
(
Eski ?ngilizce
: Æcelræd; 966 ? 23 Nisan 1016), 'Hazırlıksız' olarak bilinir, 978'den 1013'e ve yine 1014'ten olumune kadar ?ngiliz kralıydı.
800'lu yıllardan itibaren
Danimarkalı
Vikinglerin
Britanya Adaları
kıyılarına gercekle?tirdi?i akınlar surec icerisinde Danimarkalı yerle?imci dalgasını beraberinde getirdi. ?lk ba?ta Vikingler co?unlukla ?ngilizlerden ayrı bir halk olarak kabul edildi. Bu ayrılık Buyuk Alfred'in, Alfred ve Guthrum Antla?ması'nı imzalaması sonucu Danların kuzey ve do?u ?ngiltere'yi kontrol etti?i, ?ngiltere'nin ?ngiliz ve Dan yonetimi arasında bolunmesi ile kurulan Danelaw ile resmi bir hal aldı.
Ancak Alfred'in halefleri Danlar uzerine askeri zaferler kazanıp Danelaw'ın buyuk bir kısmını do?makta olan ?ngiltere Krallı?ı'na kattı. Dan istilaları 11. yuzyıla dek surdu ve ?ngiltere'nin birle?mesini takip eden donemde hem ?ngiliz hem de Dan kokenli krallar hukum surdu. (Orne?in, Kral II.
Æthelred
(978-1013) ve 1014-1016) ?ngiliz, Kral
Knut
(1016-1035) Dan kokenliydi.)
Yava? yava?, ?ngiltere'deki Danlar '?ngiliz' olarak gorulmeye ba?landı. ?ngiliz dili uzerinde gozle gorulur bir etkileri oldu: anger (ofke), ball (top), egg (yumurta), knife (bıcak), take (almak) ve they (onlar) gibi bircok ?ngilizce sozcuk
Eski Norsca
kokenlidir ve -thwaite ve -by ile biten yer adları da ?skandinav kokenlidir.
?ngiliz halkı 10. yuzyıla dek politik olarak birle?mi? de?ildi. Bu tarihten once aralarında en gucluleri
Wessex
ve
Mercia
olmak uzere surec icerisinde
Yedi krallık
catısı altında birle?en kucuk krallıklar hukum surmekteydi. ?ngiliz
ulus devleti
Anglosakson krallıklarının 800'lerde ba?layan Danimarkalı Viking istilalarına kar?ı birle?mesi ile olu?maya ba?ladı. Takip eden bir bucuk yuzyıl boyunca ?ngiltere, buyuk olcude siyasi olarak birle?mi? bir devlet haline geldi ve 959'dan sonra daimi olarak oyle kaldı.
?ngiltere, 937'de Brunanburh Muharebesi'nden sonra Wessex Kralı
Æthelstan
tarafından Wessex'in Guney Batı'da nispeten kucuk bir krallık iken buyuyup
?ngiliz Krallı?ı
'nın kurucusu haline gelerek tum
Anglosakson
krallıkları ve Danelaw'i tek bir devlet catısı altında bir araya getirmesiyle birle?mi? oldu.
Hastings Sava?ı
, 1066 (
Bayeux i?lemesi
)
1066 yılında
?ngiltere'nin Normanlar tarafından fethi
, yeni gelen
Fransızca
konu?an
Norman
elitlerinin neredeyse tum Anglosakson aristokratları ve kilise liderlerinin yerini almaları ile birlikte ?ngiltere'deki Anglosakson ve Dan yonetimini sona erdirdi. Fetihten sonra "?ngiliz" kimli?i, bir ya da daha fazla nesil boyunca ?ngiltere'de ya?amı? olsalar dahi "Norman" kimli?i ile bilinen Norman istilacılardan kendilerini ayıran Anglosakson, ?skandinav ya da Kelt farketmeksizin tum yerli ?ngiltere halkını kapsar hale geldi. Norman hanedanı
Kral Stephen
'ın olumune kadar ?ngiltere'yi 87 yıl yonetti. 1154'te (Fransa merkezli)
Plantagenet Hanedanı
'ndan
II. Henry
tahta cıktı ve ?ngiltere 1214'e kadar
Angevin ?mparatorlu?u
'nun bir parcası oldu.
Bircok modern kaynak istila sonrası 50 yıl icerisinde saray dı?ındaki bircok Norman'ın ?ngilizceye dil de?i?tirdi?ini ve Anglo-Norman dilinin hukumet ve kanun dili olarak kaldı?ını one surmektedir. Orne?in, 1075 do?umlu bir tarihci olan ve bir Norman ?ovalyesinin o?lu olan Orderic Vitalis, Fransızcayı yalnızca ikinci bir dil olarak o?rendi?ini aktarmaktadır. Anglo-Normanca,
I. Edward
tahta gecene kadar Plantagenet kralları tarafından kullanılmaya devam etti. Zamanla ?ngiliz dili sarayda bile daha onemli hale geldi ve ta ki hem yoneticilerin hem de tebaanın kendilerini ?ngiliz olarak gorup ?ngilizce konu?du?u 14. yuzyıla dek Normanlar yava? yava? asimile oldular.
Normanların asimilasyonuna ve '?ngiliz' ve 'Fransız' ?eklinde bir ayrım halk arasında olmamasına ra?men resmi belgelerde ozellikle de ?ngilizli?in Bildirimi (bir idare bolgesinin cezai yaptırıma maruz kalmak istemiyorsa kendi bolgesi icerisinde kimli?i belirsiz oldurulmu? bir ki?inin Norman de?il ancak ?ngiliz oldu?unu kanıtlaması gerekti?i kanundur) adlı yasal kanunda varlı?ını surdurdu. Bu kanun 1340 yılında kaldırılmı?tır.
18. yuzyıldan itibaren ?ngiltere, gunumuzde
Birle?ik Krallık
olarak adlandırılan ve Britanya Adalarının tamamını kapsayan daha geni? bir devletin parcası olmu?tur.
Galler
, bolgeyi ?ngiliz devletine katan Galler 1535-1542 Kurulu? Kanunları ile birlikte ?ngiltere tarafından
ilhak
edildi. Britanyalı kimli?i daha sonra ?skocya Kralı
VI. James
'in aynı zamanda ?ngiltere Kralı olarak da tac giymesiyle ve Britanya'nın hukumdarı olarak tanınma arzusunu dile getirmesi ile geli?ti.
?ngiltere, Mart 1707'de Birlik Yasaları'nı onaylayan bir Birlik Antla?ması'nı kabul ederek
?skocya
ile birlik olu?turdu. ?skocya Parlamentosu daha once kendi Birlik Yasalarını cıkarmı?tı. Boylece 1 Mayıs 1707'de
Buyuk Britanya Krallı?ı
kuruldu. 1801'de, ba?ka bir Birlik Yasaları, Buyuk Britanya Krallı?ı ile
?rlanda Krallı?ı
arasında birlik olu?turarak
Buyuk Britanya ve ?rlanda Birle?ik Krallı?ı
'nı kurdu. 1922'de ?rlanda nufusunun yakla?ık ucte ikisi (?rlanda'nın 32 bolgesinden 26'sında ya?ayanlar), Birle?ik Krallık'tan ayrılarak
Ozgur ?rlanda Devleti
'ni kurdu. Geri kalan kısım Buyuk Britanya ve Kuzey ?rlanda Birle?ik Krallı?ı oldu ancak bu isim "Birle?ik Krallık" teriminin kısa sureli kullanıldı?ı birkac yıldan sonra ancak 1927'den itibaren kullanılmaya ba?landı.
Birle?ik Krallık tarihi boyunca ?ngilizler, Birle?ik Krallık'ta nufus ve siyasi olarak baskın olmu?tur. Sonuc olarak, '?ngilizlik' ve 'Britanyalılık' kavramları genellikle cok benzerdir. Aynı zamanda, 1707 Birli?i'nden sonra ?ngilizler ve Britanya Adaları'nın di?er halkları kendilerini kurucu uluslarla ozde?le?tirmek yerine Britanyalı olarak tanımlamaya te?vik edildi.
- ^
?ngiltere ve Galler sayımı
10 Ocak 2013 tarihinde
Wayback Machine
sitesinde
ar?ivlendi
., ?ngiltere ve Galler'de ya?ayan 32,4 milyon ki?inin (57.7%) kendilerini yalnızca ?ngiliz kimli?iyle ili?kilendirdiklerini, 37,6 milyon ki?ininse (67.1%) kendi ba?ına veya ba?ka kimliklerle birle?erek kendilerini bir ?ngiliz kimli?iyle tanımladı?ı sonucunu verdi.
- ^
Bureau, U.S. Census.
"American FactFinder - Results"
.
Factfinder2.census.gov
. 18 Ocak 2015 tarihinde
kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi: 21 A?ustos 2017
.
- ^
"United Kingdom-born Community Information Summary: 2016 Census"
(PDF)
. homeaffairs.gov.au. 2018. 14 Aralık 2019 tarihinde
kayna?ından
(PDF)
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi: 14 Aralık 2019
.
- ^
a
b
Census 2011: Census in brief
(PDF)
. Pretoria: Statistics South Africa. 2012. s. 26.
ISBN
9780621413885
. 13 Mayıs 2015 tarihinde kayna?ından
ar?ivlendi
(PDF)
.
The number of people who described themselves as white in terms of population group and specified their first language as English in South Africa's 2011 Census was 1,603,575. The total white population with a first language specified was 4,461,409 and the total population was 51,770,560.
- ^
(Ethnic origin) The
2006 New Zealand census
19 ?ubat 2008 tarihinde
Wayback Machine
sitesinde
ar?ivlendi
. reports 44,202 people (based on pre-assigned ethnic categories) stating they belong to the English ethnic group. The 1996 census
used a different question
19 ?ubat 2008 tarihinde
Wayback Machine
sitesinde
ar?ivlendi
. to both the 1991 and the 2001 censuses, which had "a tendency for respondents to answer the 1996 question on the basis of ancestry (or descent) rather than 'ethnicity' (or cultural affiliation)" and reported 281,895 people with English origins; See also the figures for '
New Zealand European
'.