Kiel

Izvor: Wikipedija
Prijeđi na navigaciju Prijeđi na pretragu
Kiel


Pogled na Kiel iz vazduha

Zastava
Zastava

Grb
Grb
Osnovni podaci
Dr?ava   Njema?ka
Gradona?elnik Ulf Kampfer [1] (SPD)
Savezna dr?ava Schleswig-Holstein
Stanovni?tvo
Stanovni?tvo 247.717 [2]
Gustina stanovni?tva 2.088 st./km²
Geografija
Koordinate 54°19′31″N 10°08′26″E  /  54.32528°N 10.14056°E  / 54.32528; 10.14056
Vremenska zona UTC+1, ljeti UTC+2
Nadmorska visina 5 m
Povr?ina 118,6 km²
Kiel na mapi Njemačke
Kiel
Kiel
Kiel (Njema?ke)
Ostali podaci
Po?tanski kod 24103
Pozivni broj 0431
Registarska oznaka KI
Web-stranica www.kiel.de

Kiel ( njem. Kiel ) je glavni grad njema?ke savezne dr?ave ?lezvig-Hol?tajn . Kil je velika luka na Balti?kom moru , povezana na zapadu sa Severnim morem Kilskim kanalom . Posjeduje regionalnu ?ifru ( AGS ) 1002000, NUTS (DEFO2) i LOCODE (DE KEL) kod.

Nalazi se na isto?noj strani osnove poluostrva Jiland , u zalivu Kil, na jugoistoku Balti?kog mora.

Kil je poznat po sportskom jedrenju . ?Kilska nedelja“ ( Kieler Woche ) je jedna od najzna?ajnijih svjetskih regata . Za vreme Olimpijskih igara 1936. i 1972, takmi?enja u jedrenju su odr?ana u Kilu.

Historija [ uredi | uredi kod ]

Prvi naseljenici na podru?ju Kiela su bili Normani . Nakon njih se naseljavaju Germani . Grad Kiel je 1233. godine osnovao grof Adolf IV. U gradu se od po?etka razvija pomorska trgovina, te je 1284. postao ?lan Hanze (udru?enja trgova?kih gradova Sjevernog i Balti?kog mora). Od 1431. se odr?ava trgova?ki sajam Kieler Umschlag. Nakon toga je postao najva?niji trgova?ki centar Schleswig-Holsteina. 1518. su ga poharali pirati.

1665. je Christian Albert, vojvoda od Holstein-Gottorpa, osnovao Sveu?ili?te u Kielu. Na njemu su studirali brojni poznati znanstvenici ( Theodor Mommsen i Max Planck ). 1773. Holstein je pripao Danskoj , ali je ostao u personalnoj uniji sa Svetim Rimskim Carstvom , te je imao poseban samoupravni status. Nakon ukidanja Svetog Rimskog Carstva 1806. godine Kiel je postao punopravni dio Danske i danski kralj Kristijan VII. je uzeo titulu vojvode Holsteina. Nakon Drugog rata za Schleswig 1864. između Danske i Pruske koja je tada vodila rat za ujedinjenje Njema?ke, Pruska je u savezu s Austro-Ugarskom zauzela Kiel koji je stavljen pod dvojnu upravu Pruske i Austro-Ugarske. Ona je potrajala do Austrijsko-pruskog rata 1866. nakon kojeg je ostao dio Pruske. U Kielu je 1850. konstruisana prva nema?ka podmornica Brandtaucher . U godinama 1865?1867. Kil postaje glavna baza nema?ke mornarice i zna?ajno brodogradili?te, a 1895. terminal na Kilskom kanalu. Od 1871. Kiel je dio ujedinjene Njema?ke. Car Wilhelm I. je 1871. Kiel proglasio carskom ratnom lukom.

Kiel je postao jedna od najva?nijih njema?kih vojnih pomorskih baza, te je u sljede?im godinama brzo rastao broj stanovnika (od 18 000 1864. do 200 000 1910. ). 1895. je prokopan Kielski kanal . Na kraju I. svj. rata 1918. njema?ka flota koja je bila stacionirana u gradu odbila je i?i u borbu protiv engleske flote jer nije vidjela izglede za pobjedu. Nakon toga je po?ela revolucija u kojoj je svrgnut njema?ki car i uspostavljena Weimarska Republika . Tijekom II. svj. rata Kiel je bio zna?ajna njema?ka vojna baza, te je pre?ivio te?ko bombardiranje od strane Saveznika . Ve?im dijelom (oko 80%) grad je uni?ten bombardovanjem u Drugom svjetskom ratu. Poslije rata je ponovo izgrađen, a ovdje su se doselile mnoge njema?ke izbjeglice sa istoka. Nakon rata je grad obnovljen i postao je glavni grad savezne pokrajine Schleswig-Holstein . Danas je brodogradnja ponovo najva?nija industrija u gradu.

Toponim [ uredi | uredi kod ]

Izvorno ime grada bilo je ? Holstenstadt tom Kyle ” ?to otprilike va?i za ? Holstajnski grad na fjordu ”. Godine 1232. mjesto je nazvano ?to dem Kyle”, gdje se u starom nazivu slovo Y tuma?i kao dugo /i/. U uobi?ajenoj upotrebi ime je skra?eno u ?tom Kyle” i kona?no u ?Kiel”. Rije? ?Kiel”, donjonjema?ki za ? klin ”, vjerojatno se odnosi na fjord, zaljev koji se duboko usjekao u zemlju. Nordijsko podrijetlo je također zamislivo, ?to se?e do staronordijskog ?kill” sa zna?enjem ?uzak zaljev”. Historijski gledano, Kiel se također nazivao svojim srednjolatinskim imenom ?Chilonium”.

Geografski i demografski podaci [ uredi | uredi kod ]

Polo?aj Kila u ?lezvig-Hol?tajnu

Grad se nalazi na nadmorskoj visini od 5 metara. NJegova povr?ina iznosi 118,6 km². U samom gradu je, prema procjeni iz 2010. godine, ?ivjelo 237.579 stanovnika. Prosje?na gustina stanovni?tva iznosi 2.002 stanovnika/km².

Susjedne op?tine [ uredi | uredi kod ]

Slede?e op?tine grani?e sa Kilom:

Međunarodna saradnja [ uredi | uredi kod ]

Poznate osobe [ uredi | uredi kod ]

Reference [ uredi | uredi kod ]

  1. ↑ Oberburgermeister Dr. Ulf Kampfer
  2. ↑ Statistisches Amt fur Hamburg und Schleswig-Holstein. Bevolkerung der Gemeinden in Schleswig-Holstein 4. Quartal 2022 Ergebnisse der Fortschreibung auf Basis des Zensus 2011. Herausgegeben am: 15. Juni 2023. 31. 12. 2023.
  3. ↑ Savjet op?tina i regiona Evrope - Pregled međuop?tinske saradnje , Pristupljeno 30. 6. 2010.

Literatura [ uredi | uredi kod ]

  • Berger, Dieter (1999). Geographische Namen in Deutschland . Bibliographisches Institut. ISBN   3411062525 .  
  • Fulbrook, Mary (1991). A Concise History of Germany . Cambridge University Press. ISBN   978-0-521-36836-0 .  
  • Gareth, Shaw (2011). Urban Historical Geography: Recent Progress in Britain and Germany (Cambridge Studies in Historical Geography) (Reprint edition izd.). Cambridge University Press. ISBN   0521189748 .  
  • Home, William R.; Pavlovic, Zoran (2007). Germany (Modern World Nations) (2 ed. izd.). Chelsea House Pub. ISBN   0791095126 .  
  • Hamm, Ingrid; Werding, Martin; Seitz, Helmut (3540681353). Demographic Change in Germany (8. izd.). New York: Springer-Verlag. ISBN   2007 .  
  • Berghahn, V. R. (2004). Modern Germany: Society, Economy and Politics in the Twentieth Century (2. izd.). Cambridge University Press. ISBN   0521347483 .  
  • Jahnig, Bernhart; Biewer, Ludwig (1991). Kleiner Atlas zur deutschen Territorialgeschichte (2. izd.). Bonn: Kulturstiftung der Deutschen Vertriebenen. ISBN   3885570963 .  
  • Dornbusch, Joachim; Aner, Ekkehard (1997). Grosser Atlas zur Weltgeschichte . Braunschweig: Westermann. ISBN   3075095206 .  

Povezano [ uredi | uredi kod ]

Vanjske veze [ uredi | uredi kod ]

Izvor: https://sh.wikipedia.org/w/index.php?title=Kiel&oldid=41857917