Мао Цзэдун

Бикипиэдьийэ диэн сиртэн ылыллыбыт

Мао Цзэдун ( кыт. 毛?? , 1893 сыл ахсынньы 26 ? 1976 сыл бала?ан ыйын 9 ) диэн Кытай хоммунньуус салайааччыта этэ. Кытай Норуот Республикатын олохтонуллуо?уттан 1976 сыллаахха ?л?р?гэр дылы салыйбыта.

Аата [ уларыт | биики-тиэки?и уларытыы ]

Мао Цзэдун диэн аата олус биллэр аатынан буолар. Мао диэн фамилията, Кытайга фамилия бастаан кэлэр. 

Оло?ун олуктара [ уларыт | биики-тиэки?и уларытыы ]

Мао 1893 сыл ахсынньы 26 к?н?гэр Кытай Хунань провинциятыгар т?р??б?тэ. Кини тыа сиригэр дьиэ кэргэ??э т?р??б?тэ. Библиотека?а ?лэлии сылдьан хоммунньуус буолбута. 1920-с сылларга хоммунньуус паартиятыгар былаа?а улааппыта, онтон 1933 сыллаахха партия салайааччыта буолбута. 1923 сыллаахха Хоммунньуус паартията Гоминьданы кытта холбо?он Сэбиэскэй Сойуус к?м?лл??х Кытай гражданскай сэриитин са?алаабыттара. Кэлин хоммунньуус паартия уонна Гоминьданнар бэйэ-бэйэлэрин кытта охсу?аллара. Мао урукку табаары?ын Чан Кай Шины сыы?а уонна Кытай курдук улахан дойдуну салайарга бэлэмэ суох диэбитэ. 

Чан Кай Ши диэн националистар группалара 1935 быдан киэ? ?й?б?ллээх этэ. Кинилэр хомунньуустары дойдуттан ??рэн Йенань диэн Кытайтан ыраах сытар сиргэ кириэппэскэ ??рб?ттэр. У?ун Кулун Тутар диэн хамсаа?ын баар буолбут. 1935 сылга Кытай гражданскай сэриитигэр ?лб?т дьон ахсаана 500 000 тиийбит.

Дьоппуон Кытайга 1937 сыллаахха саба т?сп?т?гэр сэриилэрин тохтоппуттара. Аан дойду иккис сэриитэ б?пп?т?н кэннэ сэрии ?сс? улаханнык тар?аммыта. Чан Кай Ши уонна кини дьоно куораттарга уонна орто кылаас дьон быы?ыгар, Мао уонна хоммунньуустар тыа дьон быы?ыгар ?й?б?ллээхтэрэ. Ол бириэмэ?э тыа сиригэр элбэх ки?и олороро, ол аата Мао Чан Кай Шитаа?ар ?й?б?ллээх этэ.

1949 сыллаахха Чан Кай Ши националистарын Тайвань арыытыгар ??рб?ттэр, уонна Кытай хоммунньуус дойду буолар диэн биллэрбиттэр. Са?а Кытайы Мао Кытай Норуот Республиката диэн ааттаабыта.