Kurunawirus lliw unqurichiq
(
kastilla simipi
:
Pandemia de enfermedad por coronavirus
) nisqaqa huk wamaq unquymi kay kurunawirus 2019 (
COVID-19
) sinchi samay nak’ariy kurunawirus 2 (
SARS-CoV-2
) nisqamantan paqarimurqan. Wamaqllaraq mirariytam qallarirqa
Wuhan
,
Hubei pruwinsya
,
Chunwa Runallaqta Ripuwlikapi
,
qhapaq raymi killa
2019
watapi;
11 niqin pawqar waray killapi
2020
watapim chayllaraq
Hamp'i Tiqsimuyup Tantanakuyqa
hatun unquytaqa riqsirqurqa. 67,027,000 unqukunanam
12 niqin qhapaq raymi killakamalla
kachkan, kanmansi 191 suyu ayllukunapi ima, 1,535,000 wanusqata hinallataq 43,062,000 qaliyasqata saqispan.
COVID-19
musyachiq mana riqsinallachu hinallataq kaywan runakuna unquqqa manataqsi musyachikunmanchu utaq hatarinman musyachiq chhulliwan kaqhinalla, kanmansi rupapakuy, uhu, saykuy, samaywan nak’ariy utaq panku nanay. Unquq nisyuyaptinqa
neumoniaman
qatarikun, samaywan nak’ariy, supay manchariy,
wanuy
ima.
2019 Kurunawirus unquy
(
COVID-19
), sinchi samay nak’ariywan paqarichisqa kay kurunawirus 2 (
SARS-CoV-2
). Mirarichiy qallarichiyqa pisi samaycha runakunapa wikatiyninwansi kanman, kayhina uhuspan utaq qachin qachinyaspan. Pisi samaycham wayrapi unayniq sayarayan chika pachalla huk nuyuyasqa 65% hinallataq 21-23 °C, ichaqa aswanpas pampapi qullqiman, cartonman, q’ispilluman utaq pispiman untapakuspan kawsasqallaraqsi kanman.
SARS-CoV-1wan
kaqlla kasqankus
hamut'ay wasipi
qhawarispankum kuskanku anaw 72 pacha kawsananta tarirqunku aswanqa pispikunapi hinallataq titipi.
Wakin runakuna, asintumatiku nispa kanman, ichaqa utqhaq unquy willaqkunawan kanman. Qullanan sintumakuna: ruphay unquy, llasaq kurkun kanku
[1]
[2]
[3]
ch'aki uhuy.
[4]
Qicha, waq sintumakunata mana sapa kuti kanku .
[5]
Machukuna aswan allin unqukunta atinku, yallinraq waynakuna unqunta atinkuraqmi. OMS ninku waynakuna machuhina wanunta atinku .
[6]
Wakin unquy willaqkuna kaykuna kanku.
[7]
Unquy willaqkuna:
|
Hayk'ataq*
(%)
|
Thimpu unquy
|
87,9 %
|
Ch'aki uqhuy
|
67,7 %
|
Sayk'uy
|
38,1 %
|
Thuqay
|
33,4 %
|
Disnea
|
18,6 %
|
Kurku nanay
|
14,8 %
|
Kunqa nanay
|
13,9 %
|
Uma nanay
|
13,6 %
|
Chiri unquy
|
11,4 %
|
Qipnarquy
|
5,0 %
|
Sinqa hunt'ay
|
4,8 %
|
Qicha
|
3,7 %
|
Hemoptisis
|
0,9 %
|
Nawip wiqin hunt'ay
|
0,8 %
|
Mana-willakuq phisi samay
[8]
|
|
*
(Hasta el 20 de febrero de 2020 y en base a 55 924 casos confirmados por laboratorio).
[7]
Antiviral
hampilla
vacuna
qa manam kanraqchu.
Hampi
yanapakuyqa musyarichiq qhaliyachiyllas hinallataq waqaychasqa hampichina yanapaq. Kay unquywan mana nak’arinapaqsi makinchikta mayllikuna, uhuspa siminchikta pistukuna, karunchakuna huk runakunamanta, qhawarina, llapan runamanta sichus unquywan musyaqtukuqta ayqichina. Huk tapukuna qatipaymi huk kurunawirussmanta achka anakikuna wanuchiq minkarinku pampakuna allin pichanapaq
SARS-CoV-2
alkulwan hampikunawanpas. Kay unquy mana mirarinanpaqsi manapuni illarinachu, runa wichq’ana, runa sayarichiy kanan, utaq hununakuykunata tanichiy.
Hubei pruwinsyapi
runa wichq’ana kaykunamansi yapakun,
Italya
suyupa lliwninpi runa wichq’ana,
Iwrupapa
huk suyunkunapi,
Chunwa Runallaqta Ripuwlika
hinallataq
Urin Kuryu
suyupi runa sayarichiy, achka
frontera
kuna wichq’ay utaq illaqkuna qiparichiy, antaka pampakunapi ima anta kurupa sayananpi waqaycharikuy, maykunapis unqusqakunamanta illanapi willarikuy.
Yachay wasikuna
hinallataq suntur wasikuna wichq’akunku lliwllapi, pisillanpipas, 124 suyukunapi, 1.6 waranqa hunu yachaqyaqkunata sasachachirispan.
Kay
unquyqa
ancha tiqsi muyupi
socioeconomica
tam tipiqyachichkan, hunu
pukllaykunata
utaq
kawsaykunata
tanirichispan, chaynallataq hampikuna pisiyaptin manchakuy qatallichkan llapan kamaqkunapi, qhatu hampi ruraykuna, electronikuskuna hinallataq mikhuykunapas. Mana allin
willakuykunam
internetpi
kan utaq
conspiracion
hamutaykuna anawmantapas, suyu runakuna chiqniy, usuchiy, chaynallataq manchakuymanta mikhunakunata qhatuy.
Unquyta
hatun muchuytahina tiqsi muyupi wakin rimariqkunam aswanraq
Iskay niqin pachantin maqanakuymantapas
kasqanta riqsirinku.
- 6 niqin pawqar waray killapi:
Piruw
suyupi unquywan wamaq unquq qallariq riqsiyqa huk
Piruwmanta
25 watayuq runa
Limapi
tiyaq
Ransiya
,
Ispana
,
Chiksuyumanta
kutimusqanmantapacham yachakun.
- 9 niqin pawqar waray killapi:
Tiqsi muyutinpi
qullqi qhatuskuna taninchakun.
- 10 niqin pawqar waray killapi:
Italya
suyu runa wichq’anata lliwllan suyunpi kamachin.
- 12 niqin pawqar waray killapi:
Chunwa Runallaqta Ripuwlika
willarikun mananas unquyqa mirarinqanachu allpan ukhupi.
- 14 niqin pawqar waray killapi:
Ispana
suyu runa wichq’anata lliwllan suyunpi kamachin.
- 16 niqin pawqar waray killapi:
Piruw
suyu runa wichq’anata lliwllan suyunpi 15 p’unchawllapaq kamachin.
- 19 niqin pawqar waray killapi:
Italya
suyu
Chunwa Runallaqta Ripuwlikata
wanuqkuna yupaywan wasaparin. Piruw suyupi
Ministerio de Salud
suyunpi anawwan wamaq qallariq wanuqmanta willarikun, huk runa 78 watayuqmanta.
Kurunawirus lliw unqurichiq suyu allpantinwan (6 niqin
aymuray killapi
2020
)
[9]
Tarikuynin
|
Allpa pacha
|
Unquqkuna
|
Wanusqakuna
|
Qaliyaqkuna
|
Pukyukuna
|
Yupay
|
%
|
Yupay
|
%
|
HAM
|
Awya Yala
|
1,246,630
|
73,211
|
5.8 %
|
166,490
|
17.4 %
|
|
Ispana
|
Iwrupa
|
220,325
|
25,857
|
10.2 %
|
126,002
|
61.7 %
|
[10]
|
Italya
|
Iwrupa
|
214,457
|
29,684
|
13.8 %
|
93,245
|
40 %
|
[11]
|
HQS
|
Iwrupa
|
201,101
|
30,076
|
15.1 %
|
No data
|
1 %
|
|
Alimana
|
Iwrupa
|
167,550
|
6,993
|
15 %
|
129,951
|
30.9 %
|
[12]
|
Rusya
|
Iwrupa
|
165,929
|
1,537
|
4.2 %
|
21,327
|
80.9 %
|
|
Ransiya
|
|
137,150
|
25,809
|
0.9 %
|
53,972
|
12.9 %
|
[13]
|
Turkiyi
|
|
131,744
|
3,584
|
2.7 %
|
78,202
|
56.6 %
|
|
Parasil
|
Awya Yala
|
121,600
|
8,022
|
6.8 %
|
48,221
|
41.5 %
|
|
Iran
|
Asiya
|
101,650
|
6,418
|
6.3 %
|
81,587
|
80.3 %
|
[14]
|
Chunwa
|
Asiya
|
82,883
|
4,633
|
5.6 %
|
77,911
|
94 %
|
|
Kanata
|
Awya Yala
|
63,378
|
4,223
|
6.5 %
|
27,813
|
43.5 %
|
|
Piruw
|
Awya Yala
|
51,189
|
1,444
|
2.8 %
|
14,427
|
30.1 %
|
|
Pilhika
|
Iwrupa
|
50,781
|
8,339
|
16.4 %
|
12,731
|
25.1 %
|
|
Inriya
|
Asiya
|
49,391
|
1,694
|
3.4 %
|
14,183
|
28.7 %
|
|
Urasuyu
|
Iwrupa
|
41,319
|
5,204
|
12.6 %
|
No data
|
8.4 %
|
|
Sawud Arabya
|
Awya Yala
|
31,938
|
209
|
4.9 %
|
6,783
|
10.8 %
|
|
Ikwayur
|
Asiya
|
31,881
|
1,569
|
0.7 %
|
3,433
|
18 %
|
|
Suwisa
|
Iwrupa
|
30,060
|
1,505
|
6 %
|
25,700
|
84.6 %
|
|
Purtuqal
|
Awya Yala
|
26,182
|
1,089
|
9.6 %
|
2,076
|
64.6 %
|
|
Mihiku
|
Iwrupa
|
26,025
|
2,507
|
4.2 %
|
16,810
|
6.8 %
|
|
Suwiriqi
|
Iwrupa
|
23,918
|
2,941
|
12.3 %
|
1,543
|
17.5 %
|
|
Pakistan
|
Awya Yala
|
23,214
|
544
|
1.2 %
|
6,281
|
48.6 %
|
|
Chirisuyu
|
Asiya
|
23,048
|
281
|
2.3 %
|
11,189
|
27.6 %
|
|
Irihallp'a
|
Iwrupa
|
22,248
|
1,375
|
6.1 %
|
13,386
|
60.9 %
|
|
Singapur
|
Asiya
|
20,198
|
20
|
0.1 %
|
1,634
|
7.5 %
|
|
Pilarus
|
Iwrupa
|
19,255
|
112
|
0.6 %
|
4,388
|
22.8 %
|
|
Qatar
|
Asiya
|
17,972
|
12
|
0.1 %
|
2,070
|
11.5 %
|
[15]
|
Israyil
|
Asiya
|
16,314
|
238
|
1.5 %
|
10,527
|
64.5 %
|
[16]
|
HAI
|
Iwrupa
|
15,738
|
157
|
3.9 %
|
3,359
|
86 %
|
|
Awstiriya
|
Asiya
|
15,650
|
608
|
3.7 %
|
13,639
|
29.8 %
|
[17]
|
Nihun
|
Asiya
|
15,374
|
566
|
1 %
|
4,587
|
20.8 %
|
|
Pulunya
|
Iwrupa
|
14,740
|
733
|
4.9 %
|
4,655
|
29.2 %
|
|
Plantilla:RUM
|
Iwrupa
|
14,107
|
858
|
6.1 %
|
5,788
|
41 %
|
|
Ukrayina
|
Iwrupa
|
13,184
|
327
|
2.5 %
|
2,097
|
15.9 %
|
|
Indunisya
|
Asiya
|
12,438
|
895
|
7.2 %
|
2,317
|
18.6 %
|
|
Panlathis
|
Asiya
|
11,719
|
186
|
1.6 %
|
1,403
|
12 %
|
|
Tayhan
|
Asiya
|
10,806
|
255
|
2.4 %
|
9,333
|
86.4 %
|
|
Philipinakuna
|
Asiya
|
10,004
|
658
|
6.6 %
|
1,506
|
15.1 %
|
|
Thanispampa
|
Iwrupa
|
9,938
|
506
|
5.1 %
|
7,493
|
75.4 %
|
|
Sirpiya
|
Iwrupa
|
9,791
|
203
|
2.1 %
|
1,971
|
17.8 %
|
|
Duminikana
|
Awya Yala
|
8,807
|
362
|
4.4 %
|
1,989
|
23.4 %
|
|
Kulunsuyu
|
Awya Yala
|
8,613
|
378
|
4.2 %
|
2,013
|
22.5 %
|
|
Nuriqi
|
Iwrupa
|
7,976
|
216
|
2.7 %
|
7,114
|
89.4 %
|
|
Chiksuyu
|
Iwrupa
|
7,933
|
262
|
3.3 %
|
4,202
|
50.7 %
|
|
Plantilla:EGP
|
|
7,588
|
469
|
2 %
|
1,815
|
36.3 %
|
|
Urin Afrika
|
Awya Yala
|
7,572
|
148
|
2.8 %
|
2,746
|
10.9 %
|
|
Panama
|
|
7,523
|
203
|
6.3 %
|
726
|
24 %
|
|
Awstralya
|
Usiyanya
|
6,794
|
97
|
1.4 %
|
5,980
|
86.9 %
|
|
Plantilla:MLY
|
Asiya
|
6,428
|
107
|
1.7 %
|
4,702
|
71.5 %
|
|
Kuwait
|
Asiya
|
6,286
|
42
|
0.7 %
|
2,219
|
35 %
|
|
Suwami
|
Iwrupa
|
5,573
|
252
|
4.5 %
|
3,500
|
64.7 %
|
|
Plantilla:MOR
|
|
5,408
|
183
|
3.5 %
|
2,017
|
35.2 %
|
|
Arhintina
|
Awya Yala
|
5,007
|
264
|
5.3 %
|
1,459
|
29.3 %
|
|
Plantilla:ALG
|
|
4,997
|
476
|
9.7 %
|
2,197
|
42.7 %
|
[18]
|
Hurwatsuyu
|
Iwrupa
|
4,476
|
143
|
3.1 %
|
1,658
|
35.4 %
|
|
Panama
|
Asiya
|
4,344
|
30
|
0.7 %
|
1,408
|
30.4 %
|
|
Isluwakya
|
Iwrupa
|
3,851
|
98
|
2.5 %
|
3,452
|
88.9 %
|
|
Kuwait
|
Asiya
|
3,842
|
8
|
0.2 %
|
1,860
|
47.4 %
|
|
Sirpiya
|
Asiya
|
3,392
|
104
|
2.9 %
|
458
|
13.1 %
|
|
Wulqarya
|
Iwrupa
|
3,111
|
373
|
11.8 %
|
759
|
23.1 %
|
|
Hayasuyu
|
Asiya
|
2,989
|
55
|
1.8 %
|
2,761
|
92.4 %
|
|
San Marinu
|
|
2,950
|
98
|
3.3 %
|
481
|
16.3 %
|
|
Taywan
|
Asiya
|
2,903
|
13
|
0.4 %
|
888
|
31.4 %
|
|
HAI
|
|
2,782
|
47
|
0.7 %
|
1,111
|
10.8 %
|
|
Alhirya
|
Iwrupa
|
2,719
|
18
|
5.5 %
|
294
|
52 %
|
|
Uruwayi
|
Asiya
|
2,663
|
147
|
1.5 %
|
1,374
|
42.4 %
|
[19]
|
Kustarika
|
Asiya
|
2,480
|
102
|
4.2 %
|
1,602
|
64.6 %
|
|
Duminikana
|
Asiya
|
2,231
|
10
|
0.5 %
|
1,577
|
67.7 %
|
|
Mayarsuyu
|
Iwrupa
|
2,127
|
28
|
3.9 %
|
1,536
|
73.9 %
|
|
Maruku
|
|
2,119
|
85
|
3 %
|
1,601
|
45.3 %
|
|
Witnam
|
Asiya
|
2,104
|
64
|
1.3 %
|
953
|
73.2 %
|
|
Multhuwa
|
Iwrupa
|
1,987
|
86
|
4.1 %
|
928
|
46.8 %
|
|
Isluwakya
|
Awya Yala
|
1,968
|
99
|
5.1 %
|
No data
|
0.2 %
|
|
Alpana
|
|
1,811
|
10
|
0.6 %
|
498
|
27.5 %
|
|
Pilarus
|
Awya Yala
|
1,802
|
86
|
4.8 %
|
187
|
10.4 %
|
|
Anthura
|
Iwrupa
|
1,799
|
10
|
0.6 %
|
1,750
|
96.3 %
|
|
Winisuyla
|
Iwrupa
|
1,778
|
84
|
3.2 %
|
360
|
15.3 %
|
|
Purkina Phasu
|
Iwrupa
|
1,713
|
55
|
4.7 %
|
261
|
20.1 %
|
|
Tunisya
|
Awya Yala
|
1,703
|
69
|
4.1 %
|
1,001
|
56.6 %
|
|
Sinigal
|
Iwrupa
|
1,539
|
88
|
5.6 %
|
1,057
|
66.4 %
|
|
Qasaqsuyu
|
Usiyanya
|
1,488
|
21
|
1.4 %
|
1,302
|
88.4 %
|
|
Kambuya
|
|
1,464
|
18
|
1.2 %
|
701
|
47.9 %
|
|
Palistina
|
Iwrupa
|
1,448
|
99
|
6.8 %
|
246
|
16.9 %
|
[20]
|
Musuq Silanda
|
Iwrupa
|
1,433
|
12
|
3.2 %
|
493
|
47.6 %
|
|
Uman
|
Iwrupa
|
1,429
|
25
|
1.8 %
|
762
|
52.1 %
|
|
Kartulsuyu
|
|
1,428
|
48
|
0.8 %
|
718
|
35.4 %
|
|
Trinidad Tubaguwan
|
Awya Yala
|
1,270
|
93
|
7.3 %
|
122
|
9.6 %
|
|
Ukrayina
|
|
1,120
|
2
|
0.2 %
|
745
|
66.5 %
|
|
Kamirun
|
|
1,102
|
1
|
0.1 %
|
53
|
10.2 %
|
|
Kuwa
|
|
1,081
|
0
|
0 %
|
0
|
0 %
|
[21]
|
Panlathis
|
Asiya
|
1,041
|
4
|
0.4 %
|
920
|
88.4 %
|
|
Aqanisuyu
|
|
1,022
|
43
|
4.2 %
|
482
|
47.2 %
|
[22]
|
Unduras
|
Iwrupa
|
900
|
17
|
1.9 %
|
348
|
38.8 %
|
[23]
|
KRR
|
Iwrupa
|
883
|
15
|
1.7 %
|
296
|
33.7 %
|
|
Niqirya
|
Asiya
|
871
|
12
|
1.4 %
|
614
|
70.5 %
|
|
Burinkin
|
Iwrupa
|
856
|
26
|
3 %
|
490
|
57.2 %
|
|
Grand Princess
|
|
852
|
47
|
4.6 %
|
80
|
9 %
|
Gana
|
Iwrupa
|
835
|
38
|
3.8 %
|
75
|
69.5 %
|
|
Shamayka
|
|
832
|
31
|
5.8 %
|
570
|
9 %
|
|
Qullasuyu
|
Asiya
|
797
|
35
|
1.2 %
|
92
|
27.6 %
|
|
Parawayi
|
|
797
|
9
|
5 %
|
215
|
71.2 %
|
[24]
|
Munaku
|
Awya Yala
|
763
|
19
|
2.5 %
|
79
|
10.4 %
|
|
Watimala
|
Awya Yala
|
763
|
38
|
0.8 %
|
543
|
54.7 %
|
|
Rwanda
|
Iwrupa
|
755
|
6
|
6.1 %
|
413
|
68.4 %
|
|
Tuqu
|
Asiya
|
751
|
46
|
3.4 %
|
514
|
27.8 %
|
|
Suyukuna: 193
|
|
750
|
25
|
1.2 %
|
206
|
47.6 %
|
|
|
729
|
48
|
1.8 %
|
555
|
90.6 %
|
|
|
712
|
13
|
4.8 %
|
651
|
12.8 %
|
|
|
670
|
17
|
7 %
|
468
|
79.7 %
|
|
Awya Yala
|
633
|
14
|
2.5 %
|
219
|
69.9 %
|
|
|
631
|
32
|
5.2 %
|
261
|
37.3 %
|
|
Iwrupa
|
618
|
2
|
1.5 %
|
20
|
39.7 %
|
|
Iwrupa
|
610
|
9
|
7 %
|
269
|
15.6 %
|
|
Awya Yala
|
608
|
41
|
2.4 %
|
97
|
34.9 %
|
|
Asiya
|
582
|
26
|
0.3 %
|
190
|
3.5 %
|
|
Iwrupa
|
484
|
5
|
4.4 %
|
407
|
22.5 %
|
|
|
480
|
16
|
4.5 %
|
167
|
34 %
|
|
|
475
|
2
|
1 %
|
24
|
83.6 %
|
|
|
473
|
9
|
3.3 %
|
56
|
34.8 %
|
|
|
473
|
9
|
0.4 %
|
377
|
5.1 %
|
|
Awya Yala
|
439
|
4
|
1.9 %
|
13
|
11.8 %
|
|
Asiya
|
439
|
6
|
1.9 %
|
339
|
79.6 %
|
|
Asiya
|
431
|
10
|
1.4 %
|
135
|
76.3 %
|
|
Awya Yala
|
397
|
6
|
2.3 %
|
93
|
31.3 %
|
|
|
379
|
8
|
0 %
|
246
|
70.6 %
|
|
|
371
|
4
|
1.5 %
|
168
|
23.4 %
|
|
Asiya
|
367
|
10
|
0.5 %
|
164
|
34.2 %
|
|
Awya Yala
|
332
|
10
|
2.7 %
|
319
|
44.7 %
|
|
|
326
|
23
|
3 %
|
271
|
96.1 %
|
|
Iwrupa
|
324
|
8
|
7.1 %
|
253
|
83.1 %
|
|
Iwrupa
|
293
|
24
|
2.5 %
|
207
|
78.1 %
|
|
|
271
|
0
|
1 %
|
232
|
4.1 %
|
|
Iwrupa
|
264
|
10
|
8.2 %
|
30
|
70.6 %
|
|
Asiya
|
261
|
0
|
1.7 %
|
129
|
0 %
|
|
Asiya
|
252
|
13
|
0 %
|
222
|
85.6 %
|
|
|
225
|
14
|
0 %
|
54
|
49.4 %
|
|
Iwrupa
|
191
|
2
|
5.2 %
|
38
|
88.1 %
|
|
|
187
|
0
|
4.2 %
|
185
|
11 %
|
|
|
178
|
20
|
5.5 %
|
75
|
21.6 %
|
|
Iwrupa
|
174
|
3
|
0 %
|
4
|
98.9 %
|
|
|
170
|
17
|
1.1 %
|
43
|
19.9 %
|
|
Awya Yala
|
162
|
4
|
7.7 %
|
93
|
45.6 %
|
|
|
162
|
1
|
1.7 %
|
12
|
2.3 %
|
|
|
161
|
6
|
11.8 %
|
49
|
34.1 %
|
|
|
158
|
0
|
10 %
|
101
|
25.3 %
|
|
Iwrupa
|
148
|
0
|
0.6 %
|
0
|
7.4 %
|
|
Asiya
|
149
|
5
|
3.7 %
|
128
|
30.4 %
|
|
Awya Yala
|
145
|
3
|
7.9 %
|
101
|
64.5 %
|
|
|
144
|
0
|
0 %
|
133
|
66.9 %
|
|
Usiyanya
|
142
|
4
|
3.4 %
|
17
|
83.2 %
|
|
|
139
|
1
|
0 %
|
130
|
0 %
|
|
|
128
|
0
|
2.8 %
|
No data
|
62.8 %
|
|
Iwrupa
|
128
|
9
|
0 %
|
74
|
92.4 %
|
|
|
123
|
2
|
2.9 %
|
12
|
66.2 %
|
|
Asiya
|
122
|
0
|
0.7 %
|
120
|
94.9 %
|
|
Awya Yala
|
116
|
8
|
0.7 %
|
103
|
80.4 %
|
|
|
115
|
7
|
7 %
|
54
|
57.8 %
|
|
|
108
|
4
|
0 %
|
103
|
0 %
|
|
Asiya
|
101
|
2
|
0 %
|
89
|
98.4 %
|
|
|
101
|
12
|
0.8 %
|
10
|
10.1 %
|
|
Awya Yala
|
99
|
0
|
6.9 %
|
19
|
88.8 %
|
|
Awya Yala
|
98
|
0
|
6.1 %
|
55
|
47 %
|
|
Iwrupa
|
96
|
2
|
3.6 %
|
50
|
14.5 %
|
|
Iwrupa
|
95
|
4
|
3.7 %
|
78
|
95.4 %
|
|
|
94
|
0
|
2.9 %
|
10
|
0 %
|
|
Awya Yala
|
93
|
10
|
11.9 %
|
27
|
9.9 %
|
|
Awya Yala
|
89
|
11
|
2 %
|
26
|
81.2 %
|
|
|
82
|
1
|
0 %
|
55
|
56.1 %
|
|
|
82
|
7
|
2.1 %
|
47
|
52.1 %
|
|
Iwrupa
|
81
|
0
|
4.2 %
|
19
|
85.3 %
|
|
|
81
|
0
|
0 %
|
4
|
10.6 %
|
|
Awya Yala
|
78
|
1
|
10.8 %
|
30
|
29 %
|
|
Awya Yala
|
78
|
0
|
12.4 %
|
0
|
29.2 %
|
|
Awya Yala
|
76
|
14
|
8.5 %
|
44
|
57.3 %
|
|
Iwrupa
|
66
|
4
|
1.2 %
|
51
|
67.1 %
|
|
Asiya
|
63
|
3
|
0 %
|
23
|
19.5 %
|
|
|
60
|
0
|
0 %
|
54
|
23.5 %
|
|
Awya Yala
|
52
|
0
|
1.3 %
|
0
|
38.5 %
|
|
|
45
|
0
|
0 %
|
39
|
0 %
|
|
Awya Yala
|
45
|
3
|
18.4 %
|
27
|
57.9 %
|
|
Awya Yala
|
43
|
3
|
6.1 %
|
14
|
77.3 %
|
|
|
41
|
0
|
4.8 %
|
13
|
36.5 %
|
|
Usiyanya
|
39
|
0
|
0 %
|
26
|
90 %
|
|
|
36
|
2
|
0 %
|
11
|
0 %
|
|
Asiya
|
34
|
4
|
0 %
|
5
|
86.7 %
|
|
|
25
|
5
|
0 %
|
1
|
0 %
|
|
Asiya
|
24
|
3
|
6.8 %
|
11
|
61.4 %
|
|
|
24
|
0
|
7.3 %
|
16
|
22 %
|
|
Asiya
|
23
|
1
|
0 %
|
8
|
31.7 %
|
|
|
21
|
0
|
0 %
|
13
|
66.7 %
|
|
Awya Yala
|
19
|
0
|
7.9 %
|
9
|
76.3 %
|
|
|
18
|
2
|
5.6 %
|
16
|
30.6 %
|
|
|
18
|
0
|
11.8 %
|
14
|
14.7 %
|
|
Awya Yala
|
18
|
0
|
12 %
|
17
|
64 %
|
|
Asiya
|
18
|
0
|
0 %
|
15
|
83.3 %
|
|
|
17
|
0
|
4.3 %
|
9
|
34.8 %
|
|
Asiya
|
17
|
1
|
18.2 %
|
9
|
4.5 %
|
|
Awya Yala
|
16
|
1
|
0 %
|
13
|
61.9 %
|
|
Asiya
|
16
|
0
|
0 %
|
13
|
47.4 %
|
|
Awya Yala
|
16
|
0
|
11.1 %
|
8
|
88.9 %
|
|
Usiyanya
|
16
|
5
|
0 %
|
7
|
77.8 %
|
|
Usiyanya
|
15
|
1
|
0 %
|
7
|
94.4 %
|
|
Awya Yala
|
15
|
0
|
0 %
|
12
|
83.3 %
|
|
|
14
|
2
|
5.9 %
|
11
|
52.9 %
|
|
Awya Yala
|
13
|
0
|
0 %
|
13
|
52.9 %
|
|
Awya Yala
|
13
|
4
|
31.3 %
|
No data
|
43.8 %
|
|
Awya Yala
|
12
|
2
|
6.3 %
|
No data
|
81.3 %
|
|
Awya Yala
|
12
|
1
|
0 %
|
6
|
87.5 %
|
|
|
12
|
0
|
0 %
|
2
|
50 %
|
|
|
11
|
0
|
6.7 %
|
11
|
46.7 %
|
|
Awya Yala
|
11
|
1
|
0 %
|
6
|
80 %
|
|
Usiyanya
|
11
|
0
|
14.3 %
|
7
|
85.7 %
|
|
|
10
|
1
|
30.8 %
|
9
|
0 %
|
|
Awya Yala
|
8
|
1
|
0 %
|
0
|
100 %
|
|
|
8
|
0
|
25 %
|
No data
|
0 %
|
|
Awya Yala
|
8
|
1
|
8.3 %
|
6
|
50 %
|
|
Iwrupa
|
8
|
0
|
0 %
|
8
|
0 %
|
|
Awya Yala
|
7
|
0
|
0 %
|
0
|
0 %
|
|
Awya Yala
|
7
|
0
|
9.1 %
|
5
|
63.6 %
|
|
Iwrupa
|
6
|
1
|
0 %
|
3
|
18.2 %
|
|
Awya Yala
|
6
|
0
|
0 %
|
1
|
100 %
|
|
|
3
|
1
|
0 %
|
2
|
72.7 %
|
|
Awya Yala
|
3
|
0
|
10 %
|
3
|
90 %
|
|
Iwrupa
|
2
|
0
|
0 %
|
2
|
0 %
|
|
|
2
|
0
|
11.1 %
|
0
|
33.3 %
|
|
|
2
|
0
|
12.5 %
|
2
|
75 %
|
|
Iwrupa
|
1
|
0
|
0 %
|
0
|
75 %
|
|
|
8
|
0
|
0 %
|
6
|
0 %
|
|
Usiyanya
|
8
|
0
|
0 %
|
0
|
100 %
|
|
Asiya
|
7
|
0
|
0 %
|
8
|
71.4 %
|
|
|
7
|
0
|
0 %
|
5
|
0 %
|
|
Awya Yala
|
6
|
0
|
16.7 %
|
0
|
50 %
|
|
Usiyanya
|
6
|
1
|
0 %
|
3
|
83.3 %
|
|
|
6
|
0
|
0 %
|
5
|
83.3 %
|
|
Awya Yala
|
6
|
0
|
0 %
|
5
|
100 %
|
|
|
5
|
0
|
0 %
|
6
|
0 %
|
|
Iwrupa
|
3
|
0
|
33.3 %
|
0
|
66.7 %
|
|
Awya Yala
|
3
|
1
|
0 %
|
2
|
100 %
|
|
|
3
|
0
|
0 %
|
3
|
0 %
|
|
Awya Yala
|
2
|
0
|
0 %
|
0
|
100 %
|
|
Awya Yala
|
2
|
0
|
0 %
|
2
|
0 %
|
|
Awya Yala
|
2
|
0
|
0 %
|
0
|
50 %
|
|
Asiya
|
1
|
0
|
100 %
|
1
|
0 %
|
|
Awya Yala
|
1
|
1
|
0 %
|
0
|
0 %
|
|
|
1
|
0
|
0 %
|
0
|
0 %
|
|
Iwrupa
|
1
|
0
|
0 %
|
0
|
0 %
|
|
Awya Yala
|
1
|
0
|
0 %
|
0
|
0 %
|
|
|
|
0
|
0 %
|
0
|
0 %
|
|}
- ↑
Chen, Nanshan; Zhou, Min; Dong, Xuan; Qu, Jieming; Gong, Fengyun; Han, Yang; Qiu, Yang; Wang, Jingli
et al
. (30 de enero de 2020). ≪
Epidemiological and clinical characteristics of 99 cases of 2019 novel coronavirus pneumonia in Wuhan, China: a descriptive study
≫ (ingles simipi).
The Lancet
395
(10223).
doi
:
10.1016/S0140-6736(20)30211-7
.
ISSN
0140-6736
.
PMID
32007143
.
https://www.thelancet.com/journals/lancet/article/PIIS0140-6736(20)30211-7/abstract
.
- ↑
Hessen, Margaret Trexler (27 de enero de 2020).
Elsevier
(ed.): ≪
Novel Coronavirus Information Center: Expert guidance and commentary
≫
(en ingles)
. Archivado desde el
original
, el 30 de enero de 2020. 31 de enero de 2020 rikusqa.
- ↑
Centros para el Control y Prevencion de Enfermedades
(EE. UU.) (ed.): ≪
Coronavirus. Symptoms and Diagnosis
≫
(en ingles)
(30 de enero de 2020). Archivado desde el
original
, el 30 de enero de 2020. 1 de febrero de 2020 rikusqa.
- ↑
Pukyumanta willaypi pantasqa:
<ref>
unanchachaqa manam allinchu;
tosseca
nisqapaq pukyu qillqa manam kanchu
- ↑
Pukyumanta willaypi pantasqa:
<ref>
unanchachaqa manam allinchu;
Huang24Jan2020
nisqapaq pukyu qillqa manam kanchu
- ↑
(24 de marzo de 2020). ≪
OMS: Los jovenes no son invencibles al coronavirus
≫.
Willakamay willakuy
. 30 de marzo de 2020 rikusqa.
- ↑
7,0
7,1
Pukyumanta willaypi pantasqa:
<ref>
unanchachaqa manam allinchu;
WHO-China Joint Mission
nisqapaq pukyu qillqa manam kanchu
- ↑
William Ottestad, Mari Seim, Jens Otto Mæhlen (Tidsskrift). ≪
COVID-19 con hipoxemia silenciosa
≫.
21 de abril de 2020
.
https://tidsskriftet.no/en/2020/04/kort-kasuistikk/covid-19-silent-hypoxemia
. Consultado el 25 de abril de 2020
.
- ↑
≪
2019-nCoV Global Cases (by Johns Hopkins CSSE)
≫. 13 de marzo de 2020 rikusqa.
- ↑
≪
Covid-19 - Situazione in Italia
≫
(en it)
. 17 de marzo de 2020 rikusqa.
- ↑
≪
Coronavirus Espana: 491 muertes y mas de 11.000 casos, ultima hora en directo
≫. 20 de marzo de 2020 rikusqa.
- ↑
≪
Coronavirus-Falle in Deutschland
≫
(en de)
. 18 de marzo de 2020 rikusqa.
- ↑
≪
Infection au nouveau Coronavirus (SARS-CoV-2), COVID-19, France et Monde
≫.
- ↑
≪
Number of coronavirus (COVID-19) cases and risk in the UK
≫. UK.gov. 13 de marzo de 2020 rikusqa.
- ↑
≪
Coronavirus: COVID-19
≫
(en ingles)
(17 de marzo de 2020). 17 de marzo de 2020 rikusqa.
- ↑
≪
Casos confirmados en Chile COVID-19
≫.
Ministerio de Salud de Chile
. 20 de marzo de 2020 rikusqa.
- ↑
≪
Casos de coronavirus en Ecuador marzo 21, 17:00: suben a 532 contagiados
≫
(en es)
(2020-03-21). 2020-03-22 rikusqa.
- ↑
Canal 1 (2020-03-21). ≪
Primera muerte por coronavirus en Colombia
≫
(en spanish)
. 2020-03-22 rikusqa.
- ↑
≪
INFORME DE SITUACION 21/03/2020
≫.
- ↑
≪
¿Por que Palestina es uno de los lugares mas vulnerables al coronavirus?
≫ (18 de marzo de 2020). 19 de marzo de 2020 rikusqa.
- ↑
cubadebate.cu
. ≪
25 Casos de Coronavirus
≫. 21 de marzo de 2020 rikusqa.
- ↑
≪
Primer caso de coronavirus en Afganistan - Infobae
≫. 27 de febrero de 2020 rikusqa.
- ↑
Secretaria de Salud Publica (Honduras)
. ≪
Coronavirus COVID-19 En Honduras
≫. 21 de marzo de 2020 rikusqa.
- ↑
Ministerio de Salud Publica y Bienestar Social (Paraguay). ≪[httbolips://www.mspbs.gov.py/covid-19.php CONTADOR OFICIAL COVID-19 EN PARAGUAY]≫.
- ↑
Σφ?λμα στην κλ?ση του
template:cite web
: Οι παρ?μετροι
url
και
title
πρ?πει να οριστο?νXiao Shan 小山 (28 January 2020). (zh-Hans)
- ↑
??????? ???? ????? ?? ??? ????? ?? ????? ??????? ??? ????? ???? "????" ????? ??
(fa)
- ↑
Iranian Lawmaker Dies After Contracting Coronavirus As Fatality Toll Hits 145
(7 March 2020)
- ↑
Newly elected Iranian female politician dies from coronavirus, as country confirms 1,234 new cases
(March 7, 2020)
- ↑
Staff, IFP Editorial (March 7, 2020).
Newly-Elected Female Politician Dies of Coronavirus in Iran
- ↑
Coronavirus a Treviso, morto Italo De Zan: l'ex campione di ciclismo amico di Coppi e Bartali
(it).
ilmattino.it
(11 March 2020) (p'unchaw: 11 March 2020 )
- ↑
Former Iranian MP dies of coronavirus
.
Tehran Times
(9 March 2020) (p'unchaw: 9 March 2020 )
- ↑
El saxofonista argentino Marcelo Peralta murio por coronavirus en Madrid
(es).
perfil.com
(10 March 2020) (p'unchaw: 10 March 2020 )
- ↑
Morto per il coronavirus l'ex parlamentare Coldiretti Gianni Rabino - La Stampa
(March 12, 2020)
- ↑
?????? ???? ????? ?????????? ?? ??? ????? ?? ????? ??????
(Persian) (p'unchaw: 16 March 2020 )
|
Qichwa Wikidiyaqa
2020 Qichwa Simi Aktiwismumanta Atipanakuypi
, yupaychasqa sunaytam chaskikurqan
???? Qichwa Wikipidiya - kuskallapunim qispichikusun ????
"Wikipidia en quechua obtiene reconocimiento en 1er Concurso de Activismo Quechua"
|
|
|