Viggo Mortensen

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Viggo Mortensen
Ilustracja
Viggo Mortensen w 2020 roku
Imi? i nazwisko

Viggo Peter Mortensen Jr.

Data i miejsce urodzenia

20 pa?dziernika 1958
Nowy Jork

Zawod

aktor, poeta, muzyk, fotograf, malarz, re?yser, scenarzysta i producent filmowy

Wspołmał?onek

Exene Cervenka
(1987?1998; rozwod)

Lata aktywno?ci

od 1984

Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach

Viggo Peter Mortensen Jr. [1] [2] (ur. 20 pa?dziernika 1958 w Nowym Jorku ) ? ameryka?ski aktor teatralny i filmowy, a tak?e poeta, fotograf, malarz oraz re?yser, scenarzysta i producent filmowy [3] . Trzykrotnie nominowany do Oscara dla najlepszego aktora pierwszoplanowego [4] .

?yciorys [ edytuj | edytuj kod ]

Wczesne lata [ edytuj | edytuj kod ]

Urodził si? na nowojorskim Manhattanie [5] jako starszy syn Amerykanki Grace Gamble (z domu Atkinson) i Viggo Petera Mortensena Sr. [6] , pochodzenia du?skiego [7] ; jego rodzice spotkali si? w Norwegii . Dziadek ze strony matki pochodził z Nowej Szkocji w Kanadzie , a rodzina babki ze strony matki była z Nowej Anglii [8] . Jego rodzina przeniosła si? do Wenezueli , a nast?pnie do Danii i ostatecznie osiadła w Argentynie w prowincji Cordoba , w Chaco i Buenos Aires , gdzie ucz?szczał do szkoły podstawowej i opanował biegle j?zyk hiszpa?ski, podczas gdy jego ojciec zajmował si? ferm? drobiu i ranczem. Kiedy miał 11 lat, rodzice rozwiedli si?, po czym wrocił z matk? do Nowego Jorku , gdzie sp?dził reszt? dzieci?stwa [9] . W 1976 uko?czył Watertown High School w Watertown [10] .

Studiował w St. Lawrence University w Canton w stanie Nowy Jork, zdobywaj?c w 1980 tytuł licencjata na wydziale iberystyki i polityki. Po?niej wyjechał do Europy i zamieszkał w Hiszpanii, Anglii i Danii, gdzie imał si? ro?nych prac dorywczych, takich jak przewoz samochodem ci??arowym w Esbjerg czy sprzeda?? kwiatow w Kopenhadze [11] .

Kariera [ edytuj | edytuj kod ]

Po powrocie do Stanow Zjednoczonych rozpocz?ł karier? aktorsk? [12] . Na pocz?tku lat 80. na Manhattanie studiował aktorstwo w Warren Robertson’s Theatre Workshop [13] .

Pocz?tkowo wyst?pował na małym ekranie jako porucznik w LeBoeuf w miniserialu CBS Jerzy Waszyngton ( George Washington , 1984) z Barrym Bostwickiem w roli tytułowej i jako Bragg w operze mydlanej NBC Search for Tomorrow (1985). Sceny filmowe z jego udziałem w dramacie Jonathana Demme’a Szybka zmiana ( Swing Shift , 1984) i komedii romantycznej Woody’ego Allena Purpurowa ro?a z Kairu ( The Purple Rose of Cairo , 1985) zostały ostatecznie wyci?te [14] . Na kinowym ekranie zadebiutował rol? farmera Mosesa Hochleitnera ze wspolnoty amiszow w dreszczowcu Petera Weira ?wiadek ( Witness , 1985) [15] z Harrisonem Fordem . Jednocze?nie został obsadzony w roli ?ołnierza w przedstawieniu Williama Shakespeare’a Henryk V w Delacorte Theater w Central Park , ale zdecydował si? odrzuci? t? propozycj? [16] . W latach 1985?1986 w Indiana Repertory Theatre w Indianapolis grał Tybalta w tragedii szekspirowskiej Romeo i Julia [17] . W 1987 otrzymał nagrod? Dramalogue Critics’ Award za rol? kapitana nazisty w spektaklu Bent o homoseksualnych wi??niach obozow koncentracyjnych w Coast Playhouse w West Hollywood [18] . W jednym z odcinkow przebojowego serialu NBC Policjanci z Miami ( Miami Vice , 1987) [19] pojawił si? go?cinnie jako detektyw Eddie Trumbull u boku Lou Diamonda Phillipsa . W dramacie sensacyjnym Davida Cronenberga Wschodnie obietnice ( Eastern Promises , 2007) stworzył kreacj? Nikołaja Łu?yna, kierowcy rosyjskiego gangstera Siemiona ( Armin Mueller-Stahl ) i ochroniarza jego syna Kiriła ( Vincent Cassel ) [20] , ktora przyniosła mu Brytyjsk? Niezale?n? Nagrod? Filmow? i nagrod? Sant Jordi oraz nominacj? do Oscara dla najlepszego aktora pierwszoplanowego , Złotego Globu , BAFTA , Nagrody Gildii Aktorow Ekranowych i Saturna [21] .

Najbardziej znany jest z roli Aragorna w trzycz??ciowej ekranizacji Władcy Pier?cieni w re?yserii Petera Jacksona [22] . Po czterech dniach zdj?? zast?pił wybranego wcze?niej do tej roli Stuarta Townsenda , a przyj?ł j? tylko dzi?ki entuzjazmowi syna dla powie?ci Tolkiena . Cz??? zarobionych za film pieni?dzy przeznaczył na utworzenie wydawnictwa Perceval Press (nazwanego od imienia jednego z rycerzy Krola Artura ), publikuj?cego prace awangardowych artystow.

?ycie prywatne [ edytuj | edytuj kod ]

8 lipca 1987 po?lubił Christene ?Exene” Cervenk? , z ktor? ma syna Henry’ego Blake’a (ur. 28 stycznia 1988). W 1992 doszło do separacji, a w 1997 do rozwodu. W 2009 roku zwi?zał si? z hiszpa?sk? aktork? Ariadn? Gil [23] .

Filmografia [ edytuj | edytuj kod ]

Obsada [ edytuj | edytuj kod ]

Re?yser filmowy [ edytuj | edytuj kod ]

  • 2020: Jeszcze jest czas ( Falling )

Scenarzysta filmowy [ edytuj | edytuj kod ]

  • 2020: Jeszcze jest czas ( Falling )

Dyskografia [ edytuj | edytuj kod ]

  • 1994: Don’t Tell Me What to Do
  • 1997: One Less Thing to Worry About
  • 1998: Recent Forgeries
  • 1999: The Other Parade
  • 1999: One Man’s Meat
  • 1999: Live at Beyond Baroque
  • 2003: Pandemoniumfromamerica
  • 2004: Live at Beyond Baroque II
  • 2004: Please Tomorrow
  • 2004: This, That, and The Other
  • 2005: Intelligence Failure
  • 2006: 3 Fools 4 April
  • 2007: Time Waits for Everyone
  • 2008: At All
  • 2010: Canciones de Invierno
  • 2011: Reunion
  • 2013: Aca

Nagrody i nominacje [ edytuj | edytuj kod ]

Rok Nagroda Kategoria Film Rezultat
1999 Nagroda Blockbuster Entertainment Ulubiony aktor drugoplanowy - suspens [21] Morderstwo doskonałe (1998) Nominacja
2002 Nagroda Gildii Aktorow Ekranowych Najlepszy filmowy zespoł aktorski [21] Władca Pier?cieni: Dru?yna Pier?cienia (2001) Nominacja
2003 Nagroda Gildii Aktorow Ekranowych Władca Pier?cieni: Dwie wie?e (2002) Nominacja
Nagroda Satelita Najlepszy aktor drugoplanowy w dramacie [21] Nominacja
Nagroda Saturn Najlepszy aktor [21] Nominacja
2004 Władca Pier?cieni: Powrot krola (2003) Nominacja
Nagroda Gildii Aktorow Ekranowych Najlepszy filmowy zespoł aktorski [21] Wygrana
2005 Golden Buzzard Najlepszy aktor [24] Hidalgo ? ocean ognia (2004) Nominacja
Nagroda Satelita Najlepszy aktor w filmie dramatycznym [21] Historia przemocy (2005) Nominacja
Stowarzyszenie Nowojorskich Krytykow Filmowych Najlepszy aktor [21] 3 miejsce
2006 Nagroda Saturn Najlepszy aktor [21] Nominacja
2007 Stowarzyszenie Nowojorskich Krytykow Filmowych Najlepszy aktor [21] Wschodnie obietnice (2007) 2 miejsce
Nagroda Satelita Najlepszy aktor [21] Wygrana
2008 Nagroda Akademii Filmowej Najlepszy aktor pierwszoplanowy [21] Nominacja
2009 Katalo?ski Mi?dzynarodowy Festiwal Filmowy w Sitges Honorowa nagroda głowna [21] ? Wygrana
2011 Kanadyjska Akademia Filmowa i Telewizyjna Najlepszy aktor drugoplanowy [21] Niebezpieczna metoda (2011) Wygrana
Nagroda Stowarzyszenia Nowojorskich Krytykow Filmowych Najlepszy aktor drugoplanowy [21] 3 miejsce
2012 Nagroda Genie Najlepszy aktor drugoplanowy [21] Wygrana
2017 Nagroda Akademii Filmowej Najlepszy aktor pierwszoplanowy [21] Captain Fantastic (2016) Nominacja
Nagroda Satelita Najlepszy aktor [21] Wygrana
2019 Nagroda Akademii Filmowej Najlepszy aktor pierwszoplanowy [21] Green Book (2018) Nominacja
2020 Mi?dzynarodowy Festiwal Filmowy w Sztokholmie Nagroda za całokształt tworczo?ci [21] ? Wygrana
Europejska Nagroda Filmowa Europejski aktor [21] Jeszcze jest czas (2020) Nominacja
Mi?dzynarodowy Festiwal Filmowy w San Sebastian Najlepszy film [21] Wygrana
Nagroda za całokształt tworczo?ci [21] ? Wygrana

Przypisy [ edytuj | edytuj kod ]

  1. ↑ Viggo Mortensen Actor . ? TV Guide ”. [dost?p 2016-07-02]. ( ang. ) .
  2. ↑ Viggo Mortensen . Listal. [dost?p 2016-07-02]. ( ang. ) .
  3. ↑ Viggo Mortensen Pictures . FanPix.Net. [dost?p 2016-12-11]. ( ang. ) .
  4. ↑ Viggo Mortensen Awards . AllMovie . [dost?p 2021-06-04]. ( ang. ) .
  5. ↑ Viggo Mortensen Biography . biography.com, 2 kwietnia 2014. [dost?p 2021-06-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-06-04)]. ( ang. ) .
  6. ↑ Viggo Mortensen Biography (1958-) . Film Reference. [dost?p 2016-07-02]. ( ang. ) .
  7. ↑ Sandra Brennan: Viggo Mortensen Biography . AllMovie . [dost?p 2016-07-02]. ( ang. ) .
  8. ↑ Viggo Mortensen?What Nationality Ancestry . Ethnicity of Celebs. [dost?p 2016-07-02]. ( ang. ) .
  9. ↑ Thessaly La Force: Viggo Mortensen, the Unlikely Leading Man . ? The New York Times ”, 15 pa?dziernika 2018. [dost?p 2021-06-04]. ( ang. ) .
  10. ↑ Why Viggo Mortensen Is Off the Grid . ? Esquire ”. [dost?p 2016-07-02]. ( ang. ) .
  11. ↑ Viggo Mortensen Biography . TV.com . [dost?p 2016-07-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-06-07)]. ( ang. ) .
  12. ↑ Viggo Mortensen ? Actor . CineMagia.ro. [dost?p 2016-07-02]. ( rum. ) .
  13. ↑ Sandra Brennan: Viggo Mortensen Biography . AllMovie . [dost?p 2021-06-04]. ( ang. ) .
  14. ↑ Viggo Mortensen (20 de Outubro de 1958) . Filmow. [dost?p 2016-07-02]. ( port. ) .
  15. ↑ Viggo Mortensen - Sztarlexikon . Starity.hu. [dost?p 2021-06-04]. ( w?g. ) .
  16. ↑ Keith Clark, Jon Mefford Between Two Worlds: The Making of ?Witness” (2005), DVD Paramount Pictures 949729643
  17. ↑ Mortensen, Viggo 1958? . Encyclopedia.com. [dost?p 2021-06-04]. ( ang. ) .
  18. ↑ Viggo Mortensen , [w:] Encyclopædia Britannica [dost?p 2021-06-04] ( ang. ) .
  19. ↑ Viggo Mortensen Biography . TheFamousPeople.com, 2 kwietnia 2014. [dost?p 2021-06-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-06-04)]. ( ang. ) .
  20. ↑ John Patterson: Wanted: actor with naked ambition . ? The Guardian ”, 20 pa?dziernika 2007. [dost?p 2021-06-07]. ( ang. ) .
  21. ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w Viggo Mortensen Awards . FamousFix. [dost?p 2021-06-04]. ( ang. ) .
  22. ↑ Viggo Mortensen . Rotten Tomatoes . [dost?p 2016-07-02]. ( ang. ) .
  23. ↑ Viggo Mortensen Dating History . FamousFix. [dost?p 2016-07-02]. ( ang. ) .
  24. ↑ Top 5: Najlepsze role w karierze Viggo Mortensena . Prime Movies, 2022-07-19. [dost?p 2022-07-19].

Bibliografia [ edytuj | edytuj kod ]

Nagroda Donostia
1980?1989
1990?1999
2000?2009
2010?2019
2020?2029
Nagroda Stowarzyszenia Krytykow Filmowych Toronto dla najlepszego aktora
Nagroda National Board of Review dla najlepszego aktora
Nagroda Brytyjskiego Filmu Niezale?nego dla najlepszego aktora
?rodło: ? https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Viggo_Mortensen&oldid=73635970 ”