Rama 111
| Rok zało?enia
|
1967
|
| Pochodzenie
|
Gda?sk
Polska
|
| Gatunek
|
jazz
,
jazz-rock
,
jazz tradycyjny
,
swing
,
dixieland
[1]
|
| Aktywno??
|
od 1967
|
| Wydawnictwo
|
Soliton
|
| Powi?zania
|
Marianna Wroblewska
,
Marek Tarnowski
,
Irena Santor
,
Andrzej Nowak
,
Shirley Jones
,
Cab Calloway
,
Donald O’Connor
,
Keely Smith
,
Marion Rung
i in.
|
| Strona internetowa
|
Rama 111
?
polski
zespoł
jazzowy
zało?ony w
1967
roku w
Gda?sku
[2]
(wi?kszo?? dost?pnych ?rodeł podaje jako dat? powstania, rok 1966).
Zespoł ?Rama 111” powstał z inicjatywy owczesnego studenta gda?skiego PWSM
Jana Rejnowicza
(
lider
;
fortepian
,
organy
) i
Romana Skurzy?skiego
(
kontrabas
; uczestnik
sopockich
festiwali jazzowych w latach 1956?1957)
[2]
. Ponadto pierwszy skład grupy wspołtworzyli:
Przemysław Dyakowski
(
saksofon tenorowy
) i
Andrzej ?liwa
(
perkusja
). Od pocz?tku działalno?ci wykonywała ona nowocze?nie
zaaran?owany
mainstream
, w ktorym słyszalne były aktualne trendy muzyczne
[1]
. Przez pewien czas zespoł grywał jedynie w
trojmiejskich
lokalach, m.in. klubie
Rudy Kot
, w
?aku
[2]
itd.
Zadebiutował w 1968 roku podczas Studenckiego Festiwalu Jazzowego
Jazz nad Odr?
we
Wrocławiu
, po czym wyjechał na zarobkowy kontakt do
Finlandii
[2]
, w efekcie wracaj?c tam wielokrotnie i wyst?puj?c w najwi?kszych fi?skich miastach (
Helsinki
,
Turku
) oraz podczas tamtejszych festiwali jazzowych
[2]
. W tym okresie formacja wspołpracowała z
Mariann? Wroblewsk?
(
?piew
), ktora wyst?puj?c z Ram? 111 na JnO '68 zaj?ła I miejsce w kategorii solistow. Z zespołem wyst?pował rownie?
Marek Tarnowski
. W latach 1970?1972 Rama 1111 wyst?powała jako sekstet z udziałem:
Piotra Nadolskiego
(
tr?bka
) i
Tadeusza Petrowa
(
klarnet
,
band?o
,
skrzypce
,
saksofon altowy
). W 1971 roku zespoł wykonał autorsk? interpretacj?
Bogurodzicy
[3]
i wywalczył III miejsce w kategorii ?Zespoły
jazzu nowoczesnego
” na wrocławskim festiwalu Jazz nad Odr?.
Podczas swojej długoletniej działalno?ci dokonał licznych nagra? archiwalnych dla
Polskiego Radia Gda?sk
. Z Mariann? Wroblewsk? wspołpracował do roku 1973, wyst?puj?c z ni? m.in. podczas gda?skiego festiwalu
Jazz Jantar
, na fi?skim
Pop-Jazz-Festivalu
, w
Telewizji Gda?sk
(w składzie: Jan Rejnowicz i
Andrzej Nowak
? instr. klawiszowe, Przemysław Dyakowski, Tadeusz Petrow i
Bogusław Skawina
? sekcja instrumentow d?tych;
Aleksander ?liwa
?
gitara basowa
i Andrzej ?liwa ? perkusja
[4]
oraz bior?c udział w nagraniu
longplaya
wokalistki pt.
Byle bym si? zakochała
.
Rama 111 koncertowała na wszystkich kontynentach i oceanach ?wiata, kilkakrotnie zmieniaj?c skład. Wyst?powała na jednej scenie z orkiestrami:
Mercera Ellingtona
,
Harry Jamesa
,
Nelsona Riddle'a
,
Artiego Shawa
oraz braci
Jimmy’ego
i
Tommy’ego Dorseyow
. Akompaniowała m.in.:
Irenie Santor
,
Shirley Jones
,
Cabowi Callowayowi
,
Marvinowi Hamlishowi
,
Donaldowi O’Connorowi
,
Keely Smith
,
Marion Rung
, (laureatka
festiwalu sopockiego
w 1974 roku) i grupie
The Delta Rhythm Boys
(?Vocal Group Hall of Fame”). W 1977 zespoł odwiedził ze swoimi koncertami rownie?
o?rodki polonijne
w
USA
i
Kanadzie
.
W roku 1992 po kilkuletniej przerwie, formacja wznowiła działalno?? w niemal?e oryginalnym składzie, ktory odt?d tworzyli: Jan Rejnowicz (lider; fortepian, organy), Przemysław Dyakowski (
saksofony
), Piotr Nadolski (tr?bka,
flugelhorn
,
akordeon
), Tadeusz Petrow (saksofony, klarnet, skrzypce, band?o),
Janusz Kadyszewski
(
gitara
, gitara basowa) i Andrzej ?liwa (perkusja).
Dopiero w roku 2012 ukazał si? debiut fonograficzny zespołu, wydany w serii
Swinguj?ce 3-miasto
i zawieraj?cy zbior nagra? radiowych z lat 1968?1987 (z przewag? tych z pocz?tku lat 70.)
[3]
.
Byli porownywani do
D?ambli
i okre?lani mianem formacji wykonuj?cej pop-jazz. Wydany wła?nie zbior nagra? radiowych udowadnia jednak, ?e to okre?lenie krzywdz?ce wobec wielobarwnych, ro?norodnych propozycji grupy. Rama 111 okazała si? bowiem projektem niezwykle wszechstronnym. Ich autorskie kompozycje były lekkie i zwiewne, pod??aj?ce ?ladem przebojowych grup
Nahornego
, czy
?Ptaszyna
” z pocz?tku lat 70. Tak? stylistyk? prezentuj? m.in. otwieraj?ca album
Nasza podro?
oraz zabarwione
latynosko
Jestem kochank? wiatru
. Niekiedy muzycy flirtowali ? udanie, cho? bez specjalnego polotu ? ze ?wiatem muzyki
soul
i
funky
(
A Vista
,
Alienacja
,
Rozgrzewka
). W nagraniach z lat po?niejszych zespoł z powodzeniem kierował si? w stron? jazzu tradycyjnego, radz?c sobie w tej materii rownie dobrze, jak ze swoim macierzystym
pop
-
mainstreamem
? ten okres dokumentuje tutaj m.in.
Maple Leaf Rag
i
Do łezki łezka
z repertuaru
Maryli Rodowicz
. Interesuj?cych, niekiedy zaskakuj?cych adaptacji jest tu zreszt? wi?cej. Muzycy ch?tnie si?gali zarowno po tematy
jazzowe
(
Impressions
Coltrane'a
), jak i przeboje ze ?wiata
rozrywki
. St?d instrumentalne wersje
Zegarmistrza ?wiatła
Tadeusza Wo?niaka
oraz
Na wszystkich dworcach ?wiata
Skaldow
? szczegolnie ciekawie wypada kompozycja
Andrzeja Zieli?skiego
(jego utwory zawsze przedstawiały spory potencjał dla jazzmanow ? by przypomnie? tylko przygotowane niemal rownocze?nie adaptacje
Cała jeste? w skowronkach
Włodzimierza Nahornego i
Mieczysława Kosza
, wi?c tym wi?ksza szkoda, ?e dot?d nikt nie pokusił si? o ich szersze opracowanie w jazzowej formule). W?rod utworow o rozrywkowym rodowodzie znalazł si? tak?e temat
Andrzeja Kurylewicza
Romanca Cherubina
, znany z wykonania
Wandy Warskiej
(i
Czesława Niemena
). Jest wreszcie najwa?niejsza z tych interpretacji ? autorska wersja
Bogurodzicy
, ktor? Rama 111 wywalczyła nagrod? na festiwalu
Jazz nad Odr?
'71. Te dziesi?? minut to wystarczaj?cy powod, by zapozna? si? bli?ej z tym wydawnictwem.
Obecnie perkusist? Ramy 111 jest
Kamil Mazur
[5]
[6]
.