Marcin Klemensowski (ur. 9 listopada 1791 w Lachowicach, pow. stryjski, zm. 13 lutego 1869 w Warszawie ) ? uczestnik wojen napoleo?skich , powstaniec listopadowy.

?yciorys [ edytuj | edytuj kod ]

Syn Antoniego i Brygidy z d. Bełdowska.

Słu?b? rozpocz?ł w wojsku Ksi?stwa Warszawskiego . 15 sierpnia 1811 roku dostał przydział do batalionu saperow Ksi?stwa Warszawskiego. W 1812 roku został skierowany do Szkoły Aplikacyjnej Artylerii i In?ynierow . 27 grudnia 1812 roku awansowany na podporucznika . Odbył kampanie lat 1813?1814. Walczył w bitwach pod Lipskiem , Hanau czy Meaux.

Po upadku Napoleona powrocił do kraju. W armii Krolestwa Polskiego dostał przydział do Kwatermistrzostwa Generalnego jako porucznik . W 1818 roku awansował na kapitana . Powszechnie uwa?any za jednego z najzdolniejszych oficerow. Prowadził prace topograficzne. W 1820 roku znalazł si? w komisji demarkacyjnej, ktora wytyczała granic? rosyjsko-austriack?. Od 1828 pracował w Szkole Aplikacyjnej. Wykładał geodezj? i topografi? .

Podczas powstania listopadowego walczył mi?dzy innymi pod Wawrem (omal nie został zabity; przed ?mierci? uratował go porucznik Wodnicki) czy Ostroł?k? (odznaczył si? przy rozbiorce mostu na Narwi pod ogniem rosyjskiej artylerii). 26 maja 1831 roku został tymczasowym kwatermistrzem generalnym wojska czynnego. Był bliskim wspołpracownikiem generała Ignacego Pr?dzy?skiego . 19 sierpnia 1831 roku został awansowany na pułkownika . 5 pa?dziernika 1831 roku wraz z głown? armi? pod dowodztwem generała Macieja Rybi?skiego został internowany na terytorium Prus (internowany w Elbl?gu ). Nie udał si? na emigracj?. Powrocił do kraju (9 lutego 1832 roku).

W Warszawie stawił si? przed Komisj? Rz?dow? Wojny . Ponownie zło?ył carowi przysi?g?. Zamieszkał w Celejowie koło Puław . Wst?pił do słu?by cywilnej jako in?ynier . Od 1840 roku inspektor komunikacji l?dowej, od 1847 roku członek ogolnego zarz?du komunikacji. W 1857 roku odbył podro? do Włoch , Francji i Wielkiej Brytanii . W 1860 roku przeszedł na emerytur?. Zbierał mapy. Interesował si? archeologi?. Kolekcjonował dokumenty dotycz?ce powstania listopadowego.

O?enił si? z Ludwik? Sakowicz. Miał z ni? syna Ludwika Anastazego. Zmarł w 1862 roku. Pochowano go na cmentarzu Pow?zkowskim w Warszawie (kwatera 27 rz?d 4 grob 14) ^[1] . Jego zbiory umieszczone w Bibliotece Krasi?skich zostały zniszczone podczas II wojny ?wiatowej .

Odznaczenia [ edytuj | edytuj kod ]

• 28 pa?dziernika 1813 roku ? Legia Honorowa nr 41709 za Lipsk
• 24 maja 1830 roku ? znak honorowy za 15 lat nieskazitelnej słu?by oficerskiej
• 3 marca 1831 roku ? złoty krzy? nr 11 za Wawer

Przypisy [ edytuj | edytuj kod ]

Bibliografia [ edytuj | edytuj kod ]

• Bielecki Robert, Słownik biograficzny oficerow powstania listopadowego, t. 2, Warszawa 1996.