Buffalo

Buffalo
Piecz??	Flaga
	Przydomek: The Queen City
Pa?stwo	Stany Zjednoczone
Stan	Nowy Jork
Hrabstwo	Erie
Data zało?enia	1801
Prawa miejskie	1832
Kod statystyczny	FIPS : 36-11000 ; GNIS ID: 0973345
Burmistrz	Byron Brown ( D )
Powierzchnia	136 km²
Wysoko??	183 m n.p.m.
Populacja (2020) ; ? liczba ludno?ci	; 278 349
Nr kierunkowy	716
Kod pocztowy	716
Strefa czasowa	UTC-05:00 ; UTC-04:00
	Poło?enie na mapie stanu Nowy Jork Buffalo
	Poło?enie na mapie Stanow Zjednoczonych Buffalo
	42°54′17″N 78°50′58″W / 42,904722 -78,849444
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Informacje w Wikipodro?ach
	Strona internetowa

Buffalo ? miasto w Stanach Zjednoczonych , w zachodniej cz??ci stanu Nowy Jork , o?rodek administracyjny hrabstwa Erie , poło?one nad wschodnim kra?cem jeziora Erie i wypływaj?c? z niego rzek? Niagara , przy granicy z Kanad? . Jest to drugie pod wzgl?dem wielko?ci miasto stanu, w 2020 roku zamieszkane przez 278 349 osob; obszar metropolitalny Buffalo? Cheektowaga liczył 1 166 902 mieszka?cow ^[1].

W mie?cie rozwin?ł si? przemysł maszynowy, elektrotechniczny, lotniczy, samochodowy, chemiczny, spo?ywczy oraz hutniczy ^[2]. O?rodek naukowy (uniwersytet i inne szkoły wy?sze) i kulturalny (muzea, galerie malarstwa).

Demografia [ edytuj | edytuj kod ]

Historia [ edytuj | edytuj kod ]

Pierwszym ameryka?skim osadnikiem w miejscowo?ci Buffalo był Cornelius Winney , ktory zbudował faktori? dla handlu z Indianami w 1789 roku. W 1811 roku wioska Buffalo miała około 500 mieszka?cow. W czasie wojny brytyjsko-ameryka?skiej , 30 grudnia 1813 roku, ?ołnierze brytyjscy i ich india?scy sojusznicy spalili wiosk?.

W 1816 roku Buffalo otrzymało prawa miasteczka. Dynamiczny rozwoj miasta rozpocz?ł si? wraz z budow? kanału Erie w 1825, ktory w Buffalo dochodził do jeziora Erie i dawał miastu poł?czenie do rzeki Hudson i dalej do Nowego Jorku i Atlantyku . Port w Buffalo stał si? wa?nym punktem przeładunkowym mi?dzy du?ymi statkami Wielkich Jezior i mniejszymi barkami pływaj?cymi kanałem. W 1833 roku 11 parostatkow kursowało mi?dzy Buffalo i Chicago. Podro? zajmowała 17 dni. W 1832 roku Buffalo otrzymało prawa miejskie i miało w tym czasie 10 tys. mieszka?cow.

Pierwsz? lini? kolejow? w Buffalo było poł?czenie z Niagara Falls otwarte w 1836 roku. W ci?gu nast?pnej dekady miasto stało si? wielkim w?złem kolejowym. W porcie Buffalo zbo?e przypływaj?ce z Wielkich Jezior było ładowane do wagonow kolejowych i wiezione dalej do wybrze?a Atlantyku. Wraz z rozrostem sieci kolejowej, przestarzały kanał Erie przestał by? u?ywany.

W drugiej połowie XIX w. i na pocz?tku XX w. Buffalo rozwijało si? w bardzo szybkim tempie. W 1846 roku otwarto w mie?cie uniwersytet. W 1873 roku otwarto most kolejowy przez rzek? Niagara , ł?cz?cy Buffalo z Fort Erie na kanadyjskim brzegu. W 1900 roku miało 352 tys., a w 1910 roku ju? 424 tys. mieszka?cow. Do rozrostu miasta przyczynił si? du?y napływ imigrantow z Europy, w tym rownie? z terenow Polski. W miar? post?pu industrializacji w mie?cie zbudowano wiele fabryk i du?? hut? ?elaza. W pierwszej połowie XX wieku rozwijał si? przemysł maszynowy i lotniczy.

W czasie wystawy Pan American Exposition, w dniu 6 wrze?nia 1901 roku, Leon Czołgosz dokonał zamachu, strzelaj?c dwukrotnie do prezydenta McKinleya . Prezydent zmarł od poniesionych ran 8 dni po zamachu, a Czołgosz, po krotkim procesie, został stracony na krze?le elektrycznym w dniu 29 pa?dziernika 1901 roku ^[3].

Druga połowa XX w. była dla Buffalo trudnym okresem. Budowa Drogi Wodnej ?wi?tego Wawrzy?ca pozwoliła statkom z Wielkich Jezior płyn?? bezpo?rednio do Atlantyku, bez potrzeby przeładunku w Buffalo. Budowa sieci autostrad pomniejszyła znaczenie w?zła kolejowego w Buffalo. Konkurencja z krajow Dalekiego Wschodu doprowadziła do upadku wiele fabryk przemysłu ci??kiego. Ogromna huta w Buffalo została zamkni?ta na pocz?tku lat osiemdziesi?tych. Buffalo zbiedniało, tak jak wiele innych miast ? Pasa rdzy ” ( ang. Rust Belt ) na połnocy Stanow Zjednoczonych.

Muzyka i kultura [ edytuj | edytuj kod ]

Opery [ edytuj | edytuj kod ]

Nickel City Opera (znana rownie? jako NC Opera Buffalo i NCO ) ? ameryka?ska opera w Buffalo w stanie Nowy Jork b?d?ca jednym z wiod?cych teatrow operowych w USA , a tak?e jednym z najwi?kszych na ?wiecie (3019 miejsc) ^[4]. Nickel City Opera zostało zało?one w 2004 roku przez Valeriana Ruminskiego i zamowiło Opery oraz wystawiło ?wiatowe premiery znanych dzieł. Matthias Manasi był dyrektorem muzycznym i głownym dyrygentem Nickel City Opera w latach 2017 do 2021 ^[5]. Jego poprzednik Michael Ching był dyrektorem muzycznym i głownym dyrygentem NCO w latach 2012 do 2017. Nickel City Opera wspołpracuje z Buffalo Philharmonic Orchestra, i realizuje szeroki wachlarz dzieł, od XVIII-wiecznego baroku i XIX-wiecznego bel canto po minimalizm XX wiek u i wspołczesne opery XX i XXI wieku ^[6]. Opery te s? prezentowane w inscenizacjach, ktore charakteryzuj? si? ro?norodnymi stylami, od oper z wyszukanymi tradycyjnymi dekoracjami po operacje z nowoczesnymi projektami koncepcyjnymi.

Siedziba Nickel City Opera mie?ci si? w Shea’s Performing Arts Center (z 3019 miejscami siedz?cymi) w Buffalo Theatre District w centrum Buffalo ^[7]. Opera została zaprojektowana i zbudowana w 1926 roku przez znan? chicagowsk? firm? Rapp and Rapp. Pierwotn? liczb? 4000 mandatow zmniejszono do obecnej liczby 3019 mandatow w latach trzydziestych XX wieku. Architektura wn?trz opery rownie? zostało zaprojektowane przez ?wiatowej sławy projektanta i artyst? Louisa Comforta Tiffany ’ego, przy u?yciu elementow, ktore w wi?kszo?ci zachowały si? do dzi?. NCO wyst?puje rownie? w Riviera Theatre w North Tonawanda , w Nichols Flickinger Performing Arts Center w Buffalo, w Artpark Mainstage Theatre oraz w Artpark Amphitheatre w Earl W. Brydges Artpark State Park poło?onym nad w?wozem Niagara w Lewiston (Nowy Jork) .

Orkiestry [ edytuj | edytuj kod ]

Buffalo Philharmonic Orchestra to ameryka?ska orkiestra powstała w 1935 roku i wyst?puje w Kleinhans Music Hall, ktorej akustyka została doceniona ^[8]. JoAnn Falletta została dyrektorem muzycznym Buffalo Philharmonic Orchestra w 1998 roku. Chocia? orkiestra prawie si? rozpadła pod koniec lat 90. z powodu braku funduszy, ustabilizowały j? datki filantropijne i wsparcie rz?dowe ^[9]. Poprzednimi dyrektorami muzycznymi Buffalo Philharmonic Orchestra byli William Steinberg , Josef Krips , Lukas Foss , Michael Tilson Thomas , Semyon Bychkov i Maximiano Valdes. Inni znani dyrygenci, ktorzy prowadzili orkiestr?, to Leonard Bernstein , Igor Strawinsky , Ralph Vaughan Williams , Sir Neville Marriner i Henry Mancini . Under ledelse av JoAnn Falletta har orkesteret mottatt en rekke Nagroda Grammy -nominasjoner og vunnet Nagroda Grammy for beste moderne klassiske komposisjon i 2009 ^[10].

Transport [ edytuj | edytuj kod ]

Port lotniczy Buffalo Niagara poło?ony w Cheektowaga .

Sport [ edytuj | edytuj kod ]

Buffalo Bills ? zawodowy zespoł futbolu ameryka?skiego
Buffalo Sabres ? klub hokejowy

Polacy w Buffalo [ edytuj | edytuj kod ]

Buffalo, a zwłaszcza zachodnia cz??? stanu Nowy Jork, ma znaczn? liczb? ludno?ci polskiego pochodzenia. W pewnym czasie ze wszystkich miast w Ameryce, Buffalo plasowało si? na drugim miejscu pod wzgl?dem ilo?ci polskiego dziedzictwa, obok Chicago. Na pocz?tku XX w. drukowano w Buffalo wiele czasopism polskoj?zycznych. Kongres Polonii Ameryka?skiej powstał wła?nie w Buffalo.

Polacy tradycyjnie zamieszkuj? wschodni? cz??? Buffalo, The East Side . Głownym centrum polsko?ci w Buffalo jest rynek zwany Broadway Market, na Broadwayu, mi?dzy ulicami Gibson i Lombard. W pewnym czasie mała grupa Polakow przeniosła si? ze wschodu do dzielnicy Black Rock, Buffalo, New York , po połnocno-zachodniej stronie Buffalo. W ostatnich dziesi?cioleciach Polacy maj? tendencj? do przesuwania si? dalej na wschod, a? do Cheektowaga , wschodniego przedmie?cia Buffalo.