Hizbollah

	Hizbollah
Skipa	1980-ara
Hovudkontor	Beirut
Ideologi	islamisme , antisionisme , antiimperialisme , arabisk nasjonalisme , khomeinisme

Hizbollah , og skrive Hezbollah eller Hizballah ( arabisk arabisk ???? ????? ‎, 'partiet at Allah '), er ei sjiamuslimsk gruppering med ein militær og ein politisk del. Hizbollah vart grunnlagd i 1982 for a kjempa mot Israel sin okkupasjon av sørlege delar av Libanon . Israel okkuperte ei tid ein sakalla tryggingssone sør i Libanon. Hizbollah er i Libanon eit politisk parti , som har representantar i regjeringa. Samstundes er det ei geriljagruppe eller milits . Sommaren 2006 gjekk Israel til atak pa Libanon , med mal om a minska Hizbollah si slagkraft. Hizbollah hadde skote rakettar mot byar i Israel. Hizbollah er rekna a ha tette band til Syria og Iran .

I store delar av den arabiske verda og folk med islamsk tru, vert Hizbollah sett pa som ein legitim militant, sjiamuslimsk politisk organisasjon. Til dels vert dei sett pa som ei frigjeringsrørsle . Mellom anna styresmaktene i Israel, USA , Storbritannia og Australia har utpeika gruppa som ein islamistisk terroristorganisasjon .

Historie [ endre | endre wikiteksten ]

Hizbollah vart grunnlagd i 1982 som ei geriljagruppe av libanesiske prestar, med finansiering og stønad fra Iran . Eit mal var a driva Israelske styrkar ut av Libanon. Eit anna mal kunne vera at Iran ville nytta Hizbollah til a spreia den iranske revolusjonen til andre delar av arabarverda. Hizbollah har bygd opp væpna styrkar, ein milits . Etter at israelske styrkar i mai 2000 drog seg ut av Libanon, heldt Hizbollah fram med a kjempa mot okkupasjonen av Sheba-omradet . SN ser pa Sheba-omradet som syrisk territorium, Hizbollah meiner det er libanesisk. Syria har sagt att Sheba-omradet tillhøyrer Libanon men har ikkje skriftleg gjeve melding som dette til SN, trass i oppmoding. Sheba-omradet vart okkupert av Israel i løpet av seksdagarskrigen .

Hizbollah si væpna grein vert mistenkt for a sta bak bombeatak mot fredsbevarande styrkar i løpet av den libanesiske borgarkrigen , bombinga av den israelske ambassaden i Buenos Aires og flykapringa av TWA Flight 847 den 14. juni 1985.

Pa sida av den militære rørsla har Hizbollah ei sivil grein, som driv med ulike former for sosial verksemd. Det vert drive sjukehus , skular , barneheimar og ein fjernsynsstasjon . Den politiske delen av Hizbollah har atte representantar i det libanesiske parlamentet . Politisk er oppslutnaden sterkast i Bekaadalen , i sørlege utkantar av Beirut og sørlege Libanon. Organisasjonen vert leia av sjeik Hassan Nasrallah , med finansiering fra Iran og Syria. Elles kjem det inn gaver og innkomer gjennom forretningsverksemd. Den 12. juli 2006 sette Israel i verk Operasjon Sommarregn , med flybombing og atak pa sørlege delar av Libanon. Det erklærte malet med operasjonen var a avvæpna Hizbollah, og fa slutt pa atak pa Israel fra Libanon.