Меконг
Megaung Myit, ????????? (Maenam Khong), ?????????, Mekongk, Tonle Thom, C?u Long, Me Kong, 湄公 (Meig?ng)
Река
Поглед кон реката Меконг од Луанг Прабанг , Лаос
Зем?и	Кина , Бурма (М?анмар), Лаос , Та?ланд , Камбо?а , Виетнам
Извор
- место	Планина Гуозонгмуча, ?ушу, Тибетска Автономна Префектура , ?ингха? , Кина
- височина	5.224  м
- координати	33°42.5′N 94°41.7′E  /  33.7083° СГШ; 94.6950° ИГД  / 33.7083; 94.6950
Утока	Делта на Меконг
- височина	0  м
Должина	4.350  км
Слив	795.000  км 2
Истек	во ?ужнокинеско Море
- просечен	16.000 м 3 /с
- максимален	39.000 м 3 /с
Заштитен статус
Рамсарско подрач?е
Службен назив: Middle Stretches of the Mekong River north of Stoeng Treng
Прогласено:	23 ?уни, 1999 [1]

Меконг ? претставува транс-гранична река во ?угоисточна Ази?а ко?а потекува од Кина , Хималаиите во ?унанската провинци?а, продолжува низ политичката граница на Кина и М?анмар, па навлегува во Лаос и се движи по границата со Та?ланд, во ко? малку навлегува, потоа ?а сечи Камбо?а речиси на половина и поминува кра? не?зиниот главен град (Пном Пен) и не?зиниот тек завршува во Виетнам, т.е. со влева?ето во ?ужнокинеското Море во областа Кочинлина со не?зиното разгранува?е во делтата.

Оваа река претставува 12та на?долга река ^[2] во Светот или 7ма на?долга во Ази?а. Не?зината должина е 4,530 км и зафа?а простор од 795,000 км2. Годишното ниво на вода од ко?а се празни реката е 457 км3. Просечната количина на вода ко?а извира од не?зинит извор изнесува 16,000 м3/с, а максималната количина ко?а може да извира е 39,000 м3/с.

Име [ уреди | уреди извор ]

Во англсиката топоними?а името на реката е “The Mekong River” добиено со соединува?е на трите делови ,од Та?ландско и Лаоско потекло, “Mae Nam Khong”. Во овие области тамошните гра?ани реката ?а викаат само “Khong”. Исто така зна?е?ето на реката би било “Ма?ка на водата” ^[3] добиено од mae што значи ма?ка и nam што значи вода.

Со тоа што поминува низ пове?е држави има и пове?е локални ими?а.

Текот на реката [ уреди | уреди извор ]

Реката Меконг е една од трите реки карактеристични за Тибетската Висорамнина и е заштитена во Сан?ианг?уанскиот Национален Природен Резервар, во ко? влегуваат Жолта река (Хуанг Хе), реката Меконг и реката ?ангце?анг ^[4] . Поминува низ Тибетскиот Автономен Регион, па потоа во ?унанската Провинци?а и потоа низ “Реонот на Трите Паралелни Реки”, заедно со реката ?ангце?анг и реката Салвин.

По ова таа течи до троме?ето ме?у Кина, М?анмар и Лаос, па ?а прави политичката граница ме?у Лаос и М?анмар, по речиси целата должина ( 100км) и доа?а до троме?ето ме?у Лаос, М?анмар и Та?ланд. Во оваа точка во неа се влева реката Руак ко?а тече по границата ме?у Та?ланд и М?анмар. Оваа точка исто така се нарекува и “Златниот Триаголник” стекнато од значе?ето на овие три држави (то? регион) во производството на лекови и седативи.

По ова троме?е оди по границата ме?у Та?ланд и Лаос, потоа се оддалечува од границата и навлегува во Лаос, тоа е околу 400км од не?зината должина потоа повторно тече кон границата ме?у овие две држави со што поминува и покра? главниот град на Лаос, Виенти?ан. После ова воглавно тече по границата сe до не?зиниот кра? каде се оддалечува и влегува во Камбо?а.

Во Камбо?а од не?зината десна страна и се влева, речно езерскиот “систем”, Тонле сап или “Големото Езеро”, кое всушност е река ко?а има големо речно корито па може да се вброи во двете категории. Ова е корисно за реката во сушни периоди кога не?зиното водено ниво е релативно ниско па се надополнува од не?зината притока и обратно кога реката се излива водата оди во притоката.

Потоа, во реката се влева и не?зината втора поважна десна притока, реката Басак. Оваа притока е важна биде??и од неа започнува и делтата на реката Меконг. Двете реки навлегуваат во Виетнам, каде Басак се нарекува Хау, а Меконг или не?зиното главно корито се нарекува Тиен. Деловите од делтата на Меконг во Виетнам пред не?зиното разделено влева?е во ?ужнокинеското Море се наречени Ба Лаи, Хам Луонг, Чо Чиен и Ми То.

Животински свет [ уреди | уреди извор ]

Факт е дека осве Амазон како на?полноводна и како река со на?бу?на вегетаци?а е на првото место со различни типови на растени?а и животни, но, веднаш по неа следува реката Меконг ^[4] . Биосветот околу неа го сочинуваат 20.000 различни растителни организми, 430 видови на цицачи, 1.200 видови птици, 800 видови на влекачи и водоземци и секако 850-те видови на риби застапени во самата река ^[5] . Невообичаено е тоа што во реката се сре?аваат голем бро? видови на риби кои на?често живеаат во мори?ата т.е. во солените, а не во несолените води.

Исто така важен е фактот што посто?ано, околу и во реката, се пронао?аат нови водови на животни од сите категории, риби, цицачи, влекачи и секако и нови видови на растени?а ^[6] .

Фасцинирачки е тоа што во оваа река се сре?аваат и многу видови на риби кои достигнуваат огромни големини и се карактеристични само за ова предел. Такви се слатководната ра?а, огромната мачка-риба, некои поттипови на а?кули кои достигнуваат огромни големини. Меконгската Мачката-риба е на?карактеристична за оваа река и е една од останатите 92 видови на такви риби. Но застрашувачки е тоа што овие таканаречени ?инови се во изумира?е поради големите поплави, преголемиот недозволен риболов и браните кои се изградени на оваа река. Оваа река порано можела да се пофали со живее?е на ендемски вид на делфин, делфинот Иравади ко? сега е во изумира?е, со само 85 единки ^[7] .

Присутни се и слатководните видри без крзно и мачките ”риболовци” кои се хранат со рибите кои ги има оваа река. Сима?скиот Крокодил е застапен, слабо, во Камбо?искиот дел од реката во близина на границата со Лаос, а соленоводениот крокодил пове?е не живее во овие води иако сам се преселил од морето во реката и речно езерскиот систем Тонле сап.

За оваа река карактеристична, можеби и не пове?е, е ?иновската мекооклопна желка ко?а ретко се сре?ава во пределите на реката во Камбо?а.

Заштитени подрач?а [ уреди | уреди извор ]

• Горниот дел на реката Меконг, во Кина, се заштитено во Сан?ианг?уанскиот Национален Природен Резервар, името Сан?ианг?уанскиот значи “Изворот на Трите Реки”. Ово? резервар ги вклучува и Жолтата река и реката ?ангце?анг.
• Делот каде реката тече низ ?унанската Провинци?а спа?а во “Заштитена зона на Трите Паралелни Реки од ?унан” ко?а е дел од Светското Наследство на УНЕСКО.
• Тонле саповиот Биосферен резервар во Камбо?а, ко? е на?големото езеро во ?угоисточна Ази?а и е Виосферен резервар на УНЕСКО.

Модификации на реката [ уреди | уреди извор ]

На реката се изградени голем бро? на брани и се испланирани за изградба уште многу, но, иако како таква оваа река нема ниту едно вештачко езеро, несмета??и го природниот Биосферен речно-езерски систем Тонле сап. ^[8]

Сообра?а? [ уреди | уреди извор ]

Меконг како полноводна река на лу?ето кои живеат во не?зина близина им дава можност да ?а користат за да остварат воден сообра?а?. Тоа овозможува оваа река да ги поврзи деловите блиски до ?ужнокинеското Море директно со Кина преку воден, речен, пат. Со ова се олеснува транспортот на матери?али, различни типови на ресурси за индустри?ата, производи од самата и општ транспорт на лу?е за нивните потреби. Иако бавен, водениот сообра?а? е на?евтин и на?безбеден начин на патува?е и транспортира?е на стока. Ова го искористиле жителите на во близина на реката со цел да направат некаков бизнис. Исто така важен фактор за ово? сообра?а? е малиот бро? на мостови кои се изградени на оваа река во споредба со не?зината должина, па и за преминува?е на реката се користи речниот начин на транспорт.

Мостови [ уреди | уреди извор ]

На оваа река не се изградени многу мостови и на?често тие се од поново време, т.е. од кра?от на 20-ти и од почетокот на 21 век.

• Та?ландско-Лаоско При?ателски Мост ? ги поврзува Виенти?ан и Нонг Ка? и отворен е во април 1994, во 2004 се склучил договор за проширува?е кое е завршено.
• Втор Та?ландско-Лаоско При?ателски Мост ? ги поврзува Саванакет и Мукдахад и е отворен во 2007.
• Трет Та?ландско-Лаоско При?ателски Мост ? ги поврзува провинци?ата Накхом Фаном во Та?ланд и областа Такек во Лаос како дел од Ази?скиот Автопат 3, отворен во ноември 2011.
• Четврт Та?ландско-Лаоско При?ателски Мост ? ово? мост ги спо?ува овие две држави и е изграден во 2013 ^[9] .
• Мостот Кизуна ? се нао?а во Камбо?а, во близина на главниот град, Пном Пем и е отворен во декември 2001.
• Мостот Прек Тамак ? во близина на Пном Пем отворен во 2010.
• Мостот Ми Туан ? во Виетнам, спо?ува две страни на првата делта на Меконг и е отворен во 2000.
• Мостот Рач Миеу ? ги поврзува двете страни на втората делта на Меконг и е отворен во 2008.
• Мостот Кан То ? ги поврзува двете страни на вториот канал на Меконг и е отворен во 2010.
• М?анмарско-Лаоско При?ателси Мост ? во изградба од февруари 2013 и неговата изградба би требало да заврши во август оваа година (2015) ^[10] .

Риболов [ уреди | уреди извор ]

Поради поволните услови и полноводноста на реката таа е искористена за исхрана на населението во овие предели, но секако и за продажба на различните видови на риби кои се сре?аваат во неа. Риболовот е една од на?знача?ните стопански гранки во сите зем?и низ кои поминува оваа река. Разновидната биосфера во неа дава различни можности, особено поголемите риби, кои ги има во изобилство. Но и поради риболовот голем бро? видови на риби, цицачи и влекачи се во изумира?е или ве?е ги нема во самата река, а биле главен не?зин белег како ендемски видови таму.

Притоки [ уреди | уреди извор ]

Како таква река, со не?зината должина и местоположба, Меконг е река со не преголем бро? на притоки,но, сите се од големо значе?е.

Леви притоки [ уреди | уреди извор ]

• реката Бангианг
• реката Конг
• реката Нам Кан
• реката Нам Нгум
• реката Нам Оу
• реката Нам Теум
• реката Сперок (една од на?важните и на?големите притоки на Мекон, таа сама на себе има голем бро? на притоки и зафа?а голема површина)
• реката Та

Десни притоки [ уреди | уреди извор ]

• реката Хуанг
• реката Инг
• реката Кок
• реката Лоеи
• реката Лои
• реката Мун
• реката Руак (овде се нао?а местото наречено “Златниот Триаголник”)
• реката Сонгкрам
• реката Тонле сан (потполно друга река од системот Тонле сап, оваа река ?а прави дел од политичката граница ме?у Виетнам и Камбо?а)
• речно-езерскиот систем Тонле сап (на?важна и на?голема притока на Меконг, од голема корист во периоди на суша и големи поплави и се нао?а под заштита на УНЕСКО поради своето биолошко значе?е)

Делта [ уреди | уреди извор ]

Делтата на Меконг се нао?а во на??ужниот дел на Виетнам и таму се празни во ?ужнокинеското Море низ голем бро? на канали или речни сливови. Не?зината делта зафа?а голема површина поточно 39.000 км2. Нивото на водата зависи од годишното време и од временските услови кои биле во изминатиот период.

Овие предели се богати со многу неотркиени и ново откриени видови на животни, вклучува??и го и глушецот-верверица ко? припа?а на групата глодалчи.

Може да се каже дека Меконг е на?знача?на како река за Виетнам од сите зем?и низ кои поминува. Особено во риболовот и пол?оделството, а во индустри?ата речиси и да нема некое значе?е.

Пределите во делтата на Меконг, 2.6 милиони ха површина, или ¼ од целата површина во Виетнам на ко?а се произведуваат по?лоделски производи е токму таму. Речиси 2/3 од целата површина на делтата е рамна и може да се произведуваат пол?оделски култури. На?голем процент во ова подрач?е е за култивира?е на ориз. Регионите овде секо?а година го зголемуваат своето производство и заедно произведуваат пове?е од 55% од целото производство на ориз во Виетнам, што би било околу 13милиони тони ориз годишно.

Ово? регион за Виетнам е и на?знача?ното риболовно подрач?е кое произведува речиси 59% од севкупното на Виетнам(или околу 1.6милиони тонигодишно).

Иако нема големо значе?е во индустри?ата сепак ово? регион зазема 10% од севкупното индустриско производство на Виетнам.

Инфраструктура [ уреди | уреди извор ]

На делтата е изграден еден поважен мост, Мостот Кан То, ко? е изграден во 2010-тата година. Ово? мо?т е реконструиран откако во 2007 година стариот се срушил со што убил 54 и повредил 100тина работници. Ово? мост исто така е замена за стариот транва?ски систем и го поврзува истоимениот град Кан То и провинци?ата Бин Лонг.

Наводи [ уреди | уреди извор ]

Оваа стати?а за река е никулец . Може да помогнете со не?зиното уредува?е !