Satellittefoto vu Parais
Regioun Ile-de-France mat Parais
Parais
(
fr.
[
pa??i
]) ass d'Haaptstad vu
Frankraich
a vun der Regioun
Ile-de-France
. An eeleren, meeschtens
latengeschen
, Texter gett Parais och
Lutetia
respektiv
Lutezia
genannt. De Floss
Seine
deelt d'Stad an en nerdlechen Deel (
rive droite
- rietst Seineufer) an e sudlechen Deel (
rive gauche
- lenkst Seineufer). Parais huet am eigentleche Stadgebitt 2.153.600 Awunner, an an der
Agglomeratioun
liewen 12.067.000 Menschen (Stand
1. Januar
2007
).
Dei Uertschafte vun der
Banlieue
, dei baussent dem
Peripheriqueleien
, gi selbstanneg verwalt an zielen doduerch net wierklech zur Stad Parais mat hiren zwanzeg Arrondissementer am verwaltungsrechtleche Senn. Parais ass eng Weltstad an dat grousst
politescht
,
wirtschaftlecht
a
kulturellt
Zentrum vum zentralistesch organiseierte Land, an ass och deem seng greisst Verkeiersachs (enner anerem mat drai
Fluchhafen
a sechs
Kappgaren
). Parais ass och de Setz vun der
UNESCO
, der
OECD
an der
ICC
.
D'Stad lait am Zentrum vum
Paraisser Baseng
duerchschnettlech
65 Meter iwwer dem Mieresspigel. D'
Seine
leeft op enger Heicht vu 25 Meter iwwer dem Mieresspigel aus der Stad eraus. Ronderem Parais leien zwei grouss
Stadbescher
, dei der Bevelkerung als Noerhuelungsgebitt dengen.
D'Stadgebitt huet eng Flach vun 105,4 Quadratkilometer. D'
Metropolregioun
huet eng Buedemflach vu 14.518 Quadratkilometer.
De
Meridian
vu Parais, dee
1718
vum
Jacques Cassini
festgeluecht an
1806
vum franseische Physiker
Arago
prezis berechent gouf, huet bis an d'Joer
1884
(
International Meridian-Konferenz zu Washington
) ee vu villen
Nullmeridianen
duergestallt. En ass matzen duerch de
Paraisser Observatoire
gaangen, a gouf duerch verschidde Saile souwei duerch dei verschidden
Arago
-Medaillone markeiert, dei
1995
vum hollannesche Konzeptkenschtler
Jan Dibbets
diskreet an de
Pave
, op Trottoiren, Haff a verschidde Gebaier (enner anerem de Louvre) agelooss goufen, als en Hommage un de Physiker a Menscherechtler. Vun den ursprenglech 135 Plackette sinn der e puer zanter der Vereffentlechung vum
Dan Brown
sengem Erfollegsroman
The Da Vinci Code
geklaut ginn.
D'
Seine
verbennt Parais mam Banneland (
Bourgogne
) a mam
Aermelkanal
. Si war de wichtegste Faktor fir d'Entstehung an d'Entwecklung vun der Stad, dei hiren Ursprong op der greisster Seineinsel, vun deenen et freier eng ganz Partie gouf, fonnt huet. D'Seine deelt d'Stad an zou onglaich Hallschenten, dei nerdlech, mam Handel an de Finanzen (
rive droite
) an dei sudlech (
rive gauche
), dei mat dem
Quartier Latin
als Veirel vun den Intellektuellen ugesi gett, an als Wunngeigend staark gefrot ass.
Ile aux Cygnes
D'
ile de la Cite
am Haerz vun der Stad war schonn an der
Antiquiteit
bewunnt, an ass domat den eelsten Deel vun der Haaptstad.
1584
huet den
Henri III.
drai suppeg Insele vun der estlecher Inselspetzt matenee verbonnen, a si un dei grouss ugegliddert. Domat ass d'Flach am Laf vun de Joerhonnerte vun ursprenglech 8 op am Ganze 17 Hektar eropgaangen. Sou konnt eng "kinneklech" Plaz entstoen (
Place Dauphine
) entstoen, an aus dem Verkaf vun den Haiser konnten d'Sue beschaf ginn, fir eng Breck ze bauen, dei dei zwei Seine-Ufere matenee verbanne sollt. Des sougenannten "Nei Breck" (
Pont Neuf
) ass haut dei eelst Breck vu Parais, dei nach erhalen ass.
Och d'
Ile Saint-Louis
ass eng Zesummefugung vun zwou klengen Inselcher, der
Ile aux Vaches
an der
Ile Notre Dame
. Am Geigesaz zu hirer grousser Schwester, der
Cite
, ass si bis zum Ufank vum
17. Joerhonnert
onbebaut bliwwen. Am Joer
1614
huet de
Louis XIII.
dem Entreprener Christophe Marie den Optrag ginn, d'Geigend z'erschleissen. De Marie huet een Aarm vun der Seine zougeschott, ronderem dei zwou Inselen eng Kaimauer baue gelooss, souwei Brecken zu de Flossuferen. Zanter ongefeier
1618
gouf d'Gelann mat Haiser fir Handwierker a Kafleit bebaut, zanter
1638
och mat luxurieise Stadpalaise fir dei mei gehuewe Klass. D'Bebauung ass no engem feste Grondplang mat riichte Stroosse gemaach ginn, deen een och haut nach erkenne kann.
(Kuckt och:
Plang vun der Ile Saint-Louis
)
Dei freier
Ile des Cygnes
(Schwaneninsel) gouf
1773
mam
Champ de Mars
, dem Manoverfeld vun der Militarschoul, verbonnen.
Haut dreit net wait vum
Eiffeltuerm
en Damm, deen op der Seine ugeluecht gouf, den Numm
Ile aux Cygnes
mat der
Allee des Cygnes
dei driwwer leeft. Op hir steet eng 11,50 Meter heich
Kopie vun der Fraiheetsstatu
. Si kuckt no Westen, a Richtung
Atlantik
, an domat zu hirer "grousser Schwester" am
New Yorker
Hafen. En opfallegt Bauwierk op der
Ile aux Cygnes
ass dei 380 Meter laang Breck
Pont de Bir-Hakeim
. Si besteet aus verschiddenen Deeler: enger 114 Meter laanger Breck iwwer den Haaptaarm vun der Seine, dem Deel op der Insel, enger 90 Meter laanger Breck iwwer den Niewenaarm vun der Seine souwei den ?Zoufahrtsviaduct“ vum
Paraisser Metro
.
Dei hechst natierlech Erhiewung bannent de Stadgrenzen ass den Hiwwel
Butte Montmartre
mat enger Heicht vun 129 Meter. Op den Hiwwel fiert d'
Standseelbunn
Funiculaire de Montmartre
. Um Nordhang gouf e
Wengert
ugeluecht, deen awer zanter datt am
Parc Georges Brassens
an am
Parc de Bercy
Riewe
wuessen, net mei deen eenzege vu Parais ass.
De Paraisser Baseng ass eng grouss Schichtstufelandschaft. Schlesselfermeg leien do d'Schichte vum
Mesozoikum
a vum
Paleogen
(freier
Altertiar
) anenaner a si vun der
Erosioun
zu enger waitgespaanter Stufelandschaft ausgeschafft ginn, dar hir Stufe sech no bausse riichten.
Nemmen am estlechen Deel sinn am Offall vun dese Stufe geint d'
Saone-Spleck
tektonesch
Brochlinne mei markant. Dat sinn dei gei Hang vum
Plateau vu Langres
an der
Cote-d'Or
(bis 636 Meter), dei och beruumt Waibaugebidder sinn, well si am Reeschiet vun der
Leesait
mei laang Sonn hunn, an doriwwer eraus och nach d'Virdeeler vun der Sudexpositioun hunn.
Eng gewessen Onglaichfermegkeet besteet doran, datt d'Schichtefolleg am nordestlechen Deel mei perfekt ass, wei am Westen. Dei mei staark Eraushiewung vum Ostfligel huet och allgemeng mei grouss Heichtenennerscheeder a mei eng markant Formatioun vun de Stufe mat sech bruecht. An de Baseng era reecht als bedeitend Stuf dei vun den
eozene
-Kalleker, an dar d'
Ile-de-France
, d'Ballungsgebitt vu Parais, agebett lait.
Kaart vun den Arrondissementer
Parais gouf am Joer
1790
Verwaltungssetz vum
Departement Seine
(75) an ass zanter der Neiglidderung vun der
Ile-de-France
am Joer
1968
glaichzaiteg Stad an Departement. Ofgesi vun der geographescher Glidderung a
rive droite
,
rive gauche
an ?Inselen" ass si an
arrondissements
an a
quartiers
ennerdeelt.
Dei 20 nummereiert
arrondissements
(ofgekierzt Arrdt.) hunn d'
Postcode
75001 bis 75020 an duerchzeie Parais spiralfermeg vu bannen no baussen. D'Spiral fankt am historesche Stadkar un, der Geigend vum
Louvre
,
Palais Royal
a
Forum des Halles
, a geet am Oste vun der Stad, dem Arrondissement vum
Kierfecht Pere-Lachaise
op en Enn. All Arrondissement huet sain eegene Buergermeeschter
(Maire d'Arrondissement)
, deen am Buergermeeschteramt vu sengem Bezierk
(Mairie de l'Arrondissement)
resideiert. All Bezierk ass sengersaits nach a veier
quartiers
agedeelt.
D'Arrondissementer vu Parais sinn:
Klimadiagramm Parais
Parais lait an der
gemassegter Klimazon
. D'Joresmetteltemperatur bedreit 10,6 Grad Celsius an et falen am Duerchschnett pro Joer 639 Millimeter Neierschlag.
De waermste Mount ass de Juli mat an der Moyenne 18,0 Grad Celsius, de keelste Mount ass de Januar mat an der Moyenne 3,4 Grad Celsius. De meeschten Neierschlag falt am Juni mat an der Moyenne, am Mannsten Neierschlag falt am Februar an am Abrell mat an der Moyenne 45 Millimeter.
Zanter
1873
ginn zu Parais reegelmeisseg
meteorologesch
Miessunge gemaach. Dei deifst Temperatur gouf den
10. Dezember
1879
mat -23,9 Grad Celsius. Den Hetzterekord gouf mat 40,4 Grad Celsius den
28. Juli
1947
im
Parc Montsouris
gemooss.
Mei Informatioun doriwwer am Artikel:
Geschicht vu Parais
.
Lutetia
D'Stad huet sech zanter der Mett vum
3. Joerhonnert v. Chr.
aus der
keltescher
Siidlung
Lutuhezi
entweckelt, dei vum
Stamm
vun de
Parisii
bewunnt war, an op der
Seine
-
Insel
louch, dei haut
Ile de la Cite
heescht. Deen eischte Bestanddeel vum Numm staamt vun der keltescher Wuerzel
luta
, also "Supp/Mouer", soudatt de ganze keltesch-reimesche Numm
Lutetia Parisiorum
, also "flaach Supp vun de Parisier" bedeit. Den Hiwais op d'Supp goung dunn am Laf vun der Zait verluer.
No der Eruewerung vun der Siidlung duerch d'
Reimer
am Joer
52 v. Chr.
hunn d'
Parisii
hiert Inselfort niddergebrannt an et de Reimer iwwerlooss. Dei hunn d'Stad als
Lutetia
erem opgebaut, se befestegt an och op dat lenkst Seineufer ausgebreet. Do sinn Thermen, e Forum an en
Amphitheater
entstanen. D'Stad gouf am reimesche Raich als
Civitas Parisiorum
oder
Parisia
bekannt, blouf awer am besate
Gallien
uganks relativ onbedeitend.
Parais 1493
Am
5. Joerhonnert
ass d'reimesch Herrschaft duerch d'
Merowenger
op en Enn gaangen. Am Joer
508
war Parais d'Haaptstad vum Merowengerraich enner dem
Clovis I.
(466-511) ginn. Duerno gouf si enner engem vu senge Jongen zum frankeschen
Deelkinnekraich Parais
. Warend der
Karolengerherrschaft
hunn d'
Normannen
emmer nees d'Stad iwwerfall. D'
Kapetenger
hu Parais nees zur Haaptstad vu Frankraich gemaach. De
Philippe II. Auguste
(1165-1223) huet d'Stad befestege gelooss.
1190
gouf eng Mauer um rietsen Ufer vun der Seine gebaut an am Joer
1210
e Wall um lenksen Ufer. Zu dar Zait gouf et um rietse Seineufer vill Handler. Ausserdeem huet de Philippe II. de
Louvre
an Optrag ginn.
1181
ass dei eischt iwwerdaachte Machthal opgaangen an
1301
ass op der
Ile de la Cite
e Kinnekspalais gebaut ginn. D'
Sorbonne
huet sech am Sude vu Parais aus enger jett mei klenge Schoulen entweckelt. De
Charles V.
(1338-1380) huet um lenkse Seineufer d'Mauer zum Schutz vun der Stad virun den
Englanner
erneiere gelooss.
1370
gouf op seng Veruloossung um rietsen Ufer, wou hat d'
Grands boulevards
verlafen, och eng Mauer gebaut ginn. Warend dem
Honnertjarege Krich
war Parais vu
1420
bis
1436
vun den Englanner besat.
De Stuerm op d'Bastille de 14. Juli 1789
Warend de
Reliounskricher
tescht
1562
a
1598
ass d'Stad a
kathouleschem
Besetz bliwwen. An der
Baartelmeisnuecht
de
24. August
1572
goufen zu Parais Dausende vun
Hugenotten
higeriicht. Op Uerder vum
Louis XIV.
(1638-1715) goufe Stroossebeliichtungen installeiert, d'Waasserversuergung moderniseiert an d'Spideler
Invalides
a
Salpetriere
gebaut. Hien huet d'Stadmauere vu Parais ofdroe gelooss an an hirer Plaz d'
Grands boulevards
baue gelooss. D'
Residenz
vum Kinnek gouf op
Versailles
verluecht. Parais ass awer de politeschen Zentrum vu Frankraich bliwwen, wat op d'heich Bevelkerungszuel an d'wirtschaftlech Roll am Land zereckzefeiere war.
Wei am Joer
1789
d'
Franseisch Revolutioun
ausgebrach ass, war et d'Bevelkerung vu Parais, dei de Wee zu der Ofschafung vun der
Monarchie
an zu der Afeierung vun der eischter franseischer Republik fraigemaach huet.
1844
gouf zu Verdeegeungszwecker do wou hat de Boulevard Peripherique verleeft, eng nei Stadbefestegung gebaut mat enger Langt vun 39 Kilometer. Si war mat hire 94
Bastiounen
a 16
Forts
dei greisst Befestegungsanlag vun der Welt.
D'Weltausstellung 1900
Parais war an de Joren
1855
,
1867
,
1878
,
1889
,
1900
an
1937
d'Veranstaltungsplaz vu sechs
Weltausstellungen
, dei d'kulturell a politesch Bedeitung vun der Stad ennerstrach hunn. Nom Neiergang vum
Second Empire
wei daitsch Truppen
1871
op Parais amarscheiert sinn, koum et zu der
Commune vu Parais
, dei sech aus Aarbechter, Handwierker a Klengbierger zesummegesat huet, geint dei
konservativ
provisoresch Regierung vun der Republik. Eng Bleizait huet Parais tescht
1871
an
1914
an der
Belle epoque
erlieft. Un der
Gare de Lyon
, dem
Pont Alexandre III
an de Metrosstatiounen ass de Stil vun dar Zait z'erkennen.
1921
hat Parais mat knapps drai Milliounen dei hechst Awunnerzuel vu senger Geschicht erreecht. De stattesche Wunnengsbau ass der Nofro net mei nokomm. Warend dem
Zweete Weltkrich
war d'Stad tescht
1940
an
1945
vun der daitscher
Wehrmacht
besat.
1968
koum et zu Studenterevolten a Massestreiken.
2005
koum et zu Onroue vu Randaleierer an de Faubourge vun der Haaptstad, dei sech lues a lues op d'ganzt Land ausgebreet hunn.
2015
huet den
IS
Attentater
mat 132 Doudeger verubt.
2024
sinn zu Parais dei
XXXIII. Olympesch Summerspiller
D'Kierch Notre-Dame
Em dei 80 Prozent vun den Awunner si
gedeeft
, ronn 75 Prozent bekenne sech zum
kathoulesche
Glawen, dei meescht praktizeieren de
Latengesche Ritus
, verschiddener och den
armeeneschen
a ukrainesche Ritus. Den
Aerzbeschof vu Parais
ass fir d'Katholicke vun den estleche Riten zoustanneg. Zu Parais gett et an de politesche Grenze vun der Stad 94 kathoulesch Gemengen, des Weidere 15
griichesch-
a
russesch-orthodox Kierchen
, siwe
Synagogen
fir dei ronn 220.000
Judden
an zwou
Moschee
e fir dei ronn 50.000
Moslemen
, haaptsachlech
Sunitten
. Nemme knapps 12 % vun de Chreschten an ongefeier 15 % vun de Judde praktizeieren hire Glawen.
D'Regioun
Ile-de-France
ass och en Zentrum vum arabesch-islamesche Liewen an Europa. Am Laf vum
20. Joerhonnert
ass d'Zuel vun de Moslems an der Metropolregioun op schatzungsweis eng Millioun (10 % vun den Awunner) geklommen. Besonnesch zanter Ufank vun den
1960er
Jore si vill Awanderer aus Nordafrika (
Algerien
,
Marokko
und
Tunesien
) an d'Banlieue vu Parais kopmm. D'Spannungen tescht de verschiddene Reliounen hunn zanter den
1980er
Joren zougeholl.
No de Walerfolleger vum rietsradikale
Front National
(FN) vum
Jean-Marie Le Pen
bei de Kommunalwalen
1983
koum et an der Regioun an a waiten Deeler vum Land zu enger Well vu rassistescher Gewalt geint Moslems aus Nordafrika. Besonnesch nodeem den
Noostkonflikt
no den Uschlei vum
11. September
2001
zu
New York
nees opgeflamt ass, koum et zu weidere
rassisteschen
an
antisemittesche
Strofdoten.
Des Fakte sollen awer op kee Fall iwwerdriwwe ginn. Den Alldag vun de Paraisser ass vun engem Multikulturalismus charakteriseiert, deen zu enger bemierkenswaerter Spezifiziteit vun der Stad ginn ass.
De bestannege Reckgank vun der Bevelkerung an der
Antiquiteit
an am
Mettelalter
ass op dei vill Kricher,
Epidemien
an Hongersneit zereckzefeieren. Sou si souguer nach am Joer
1832
bei enger
Choleraepidemie
ronn 20.000 Mensche gestuerwen. Ereischt d'Inudstrialiseierung am
19. Joerhonnert
huet zu engem staarke Wuesstem vun der Bevelkerung gefouert.
1846
hunn zu Parais ronn eng Millioun Leit gewunnt, bis
1876
hat sech des Zuel op 2 Millioune verduebelt.
1921
hat d'Awunnerzuel vu Parais mat knapps 3 Milliounen Awunner hiren historeschen Heichpunkt erreecht. 2009 liewen eppes mei wei zwou Millioune Leit an der Haaptstad selwer. Zanter
1954
huet eng 3/4 Millioun Awunner Parais nees verlooss.
Verschiddener sinn an d'Provenz geplennert, ma d'Majoriteit an d'
Banlieue
. Sou huet sech d'Bevelkerungszuel vun der
Metropolregioun
, zu dar nieft Parais och d'Regioun
Ile-de-France
geheiert, vu 5,85 Milliounen am Joer
1946
op 11,6 Milliounen am Joer 2005 verduebelt. Den Haaptgrond fir d'Ofwanderung waren d'Praisser vun de Wunnengen, dei emmer mei an d'Luucht gaange sinn. Ma och d'
Dezentraliseierung
vu verschidden Industriebrachen an de Bau vu ville Burosgebaier hunn eng wichteg Roll fir de Bevelkerungsverloscht vun der Haaptstad gespillt.
Am Verlaf vum
20. Joerhonnert
huet sech Parais zu enger
multikultureller
, kosmopolitescher Stad entweckelt. Den Haaptdeel vun den
Immigrante
kennt aus Algerien, Portugal a Spuenien. Am Ganze liewen eng 40 verschidden Nationaliteiten zu Parais (vun Nordafrika iwwer Sudamerika bis
Indochina
).
Dei follgend Iwwersiicht weist d'Awunnerzuele nom jeeweilege Gebittsstand. Bis
1784
handelt et sech em Schatzunge vun den Historiker
Jacques Dupaquier
an
Alfred Fierro
, vun
1790
bis
1999
em Resultater vun der Vollekszielung a fir 2005 em eng Berechnung.
 0
0
|
De Contenu vun desem Kapitel oder desem Artikel ass net vollstanneg oder net mei aktuell. Helleft wgl. mat, en ze kompletteieren oder nees op de leschte Stand ze brengen.
|
| Joer
|
Awunner
|
| 150
|
80.000
|
| 363
|
20.000
|
| 510
|
30.000
|
| 1000
|
20.000
|
| 1180
|
110.000
|
| 1250
|
215.000
|
| 1365
|
275.000
|
| 1500
|
200.000
|
| 1589
|
300.000
|
| 1637
|
415.000
|
| 1675
|
500.000
|
| 1700
|
600.000
|
| 1784
|
660.000
|
| 1790
|
524.186
|
| 1796
|
556.304
|
| 1801
|
546.856
|
|
| Joer
|
Awunner
|
| 1807
|
580.609
|
| 1817
|
713.966
|
| 1831
|
785.862
|
| 1836
|
909.126
|
| 1841
|
935.261
|
| 1846
|
1.053.297
|
| 1851
|
1.053.262
|
| 1856
|
1.174.346
|
| 1861
|
1.696.141
|
| 1866
|
1.825.274
|
| 1872
|
1.851.752
|
| 1876
|
1.988.813
|
| 1881
|
2.239.928
|
| 1886
|
2.260.945
|
| 1891
|
2.447.957
|
| 1896
|
2.536.834
|
|
| Joer
|
Awunner
|
| 24. Maerz 1901
|
2.714.068
|
| 4. Maerz 1906
|
2.763.393
|
| 5. Maerz 1911
|
2.888.110
|
| 6. Maerz 1921
|
2.906.472
|
| 7. Maerz 1926
|
2.871.429
|
| 8. Maerz 1931
|
2.891.020
|
| 8. Maerz 1936
|
2.829.746
|
| 10. Maerz 1946
|
2.725.374
|
| 10. Mee 1954
|
2.850.189
|
| 7. Maerz 1962
|
2.753.014
|
| 1. Maerz 1968
|
2.590.771
|
| 20. Februar 1975
|
2.317.227
|
| 4. Maerz 1982
|
2.188.918
|
| 5. Maerz 1990
|
2.152.423
|
| 8. Maerz 1999
|
2.125.246
|
| 1. Januar 2005
|
2.138.551
|
|
Ufank vun den
1960er
Jore gouf zu Parais mat enger groussugeluechter Stadsaneierung an Entwecklung vum Stadbau ugefaangen. Am estlechen a sudestlechen Deel vun der Haaptstad goufe ganz Veirel renoveiert. An der Emgeigend vun de moderniseierten an neie Gare wei d'
Gare de Lyon
an d'
Gare Montparnasse
sinn nei Staddeeler an Dengschtleeschtungszentren entstanen.
Duerch des Agreffer goufen awer och vill historesch Gebaier zersteiert, wat zu Protester vu villen Awunner gefouert huet. D'
urbanistesch
Entwecklung huet zu Veirel a Betonbauweis gefouert, an Heichhaiser aus
Glas
a
Stol
, wouduerch Parais deenen anere Grousstied emmer mei geglach huet. D'Wunnengen am Zentrum sinn emmer mei deier ginn, an dei mei arm Awunner sinn an d'
Banlieue
geplennert, warend dei mei raich sech an der Stad selwer neiergelooss hunn. Och vill Awanderer dei virun allem aus Nord- a Schwaarzafrika komm sinn, hu sech an de leschte Joerzengten an de Betongssiidlungen um Bord vun der Stad neiergelooss.
A Frankraich gouf iwwer Joerzengten d'Awanderung vu Millioune vu Menschen aus dem aussereuropaesche Raum geferdert, ouni d'Folgen z'analyseieren an ze verschaffen. Et kennt emmer nees zu Gewaltausbrech an der Paraisser Banlieue, wat fir d'Experten en Zeeche fir d'Roserei vu ville Jugendlecher iwwer de relativen Aarmut, de
Rassismus
, d'Perspektivlosegkeet an d'Massenaarbechtslosegkeet ass, dei besonnesch d'
Migranten
an den
Trabantestied
betrefft.
Den Hotel de Ville vu Parais
| 0
0
|
De Contenu vun desem Kapitel oder desem Artikel ass net vollstanneg oder net mei aktuell. Helleft wgl. mat, en ze kompletteieren oder nees op de leschte Stand ze brengen.
|
Zanter dem
18. Maerz
2001
ass de
Bertrand Delanoe
vun der
Sozialistescher Partei
Buergermeeschter vu Parais. Den Delanoe war den eischte lenksgeriichte Politiker, deen an de bis dohin immens konservativen
Hotel de Ville
an der Stad erageplennert ass. Hie konnt am Staatsrot (163 Memberen) all 92 Stemme vu senger rout-grenger Lescht fir sech gewannen. Deen eenzege Geigekandidat war den ale Buergermeeschter
Jean Tiberi
, deen nemmen 12 Stemme krut. Parais gouf bisewell traditionell vun der gaullistescher
RPR
-Partei beherrscht; de konservative Staatspresident
Jacques Chirac
war vun
1977
bis
1995
selwer Buergermeeschter vun der Haaptstad. Dei riets Parteie waren awer zerstridden an d'Kommunalwalen eragaangen, an hu sou hir Chance op eng Victoire verklengert.
Den eischte Buergermeeschter vun der Haaptstad, de
Jean-Sylvain Bailly
, gouf de
15. Juli
1789
vun der Paraisser Selbstverwaltung agesat. Well d'Commune un der diktatorescher Schreckensherrschaft (
Terreur
) bedeelegt war, gouf si
1794
vun 12 getrennten an dezentraliseierte Gemengeverwaltungen ersat. De Staat huet d'Kontroll iwwer d'Stad iwwerhol, an huet d'Amt vum Prefekt vun der Seine (
Prefet de la Seine
) geschaf. Warend der
Biergerlecher Revolutioun
vun
1848
an der
Commune vu Parais
vun
1870
/
1871
huet fir e puer Meint e Buergermeeschter d'Soen iwwer d'Stad gehat.
Den
20. Maerz
1977
gouf de Jacques Chirac den eischte frai gewielte Buergermeeschter vu Parais. D'Haaptstad, dei bis elo enner engem Prefekt stoung, dee vun der Regierung ernannt gi war, krut de selwechte Status wei all aner Gemengen a Frankraich. Eng Ausnam ass awer d'
Police
, dei weiderhin dem Policeprefekt ennersteet. E Gesetz vun
1982
huet d'Rotsversammlunge vun den
Arrondissements
etableiert, dei haaptsachlech berotschloe sollen, a begrenzt Befugnisser hunn. De Gemengerot (
Conseil de Paris
) an de Buergermeeschter (
Maire de Paris
) gi fir jeeweils sechs Joer gewielt. Dei nachst Gemengewale si fir
2007
festgesat.
Buergermeeschter vu Parais waren:
Jean-Sylvain Bailly
(15. Juli 1789-18. November 1791),
Jerome Petion
(18. November 1791-15. Oktober 1792),
Philibert Borie
(7. Juli 1792-13. Juli 1792),
Rene Boucher
(15. Oktober 1792-2. Dezember 1792),
Nicolas Chambon
(8. Dezember 1792-2. Februar 1793),
Jean-Nicolas Pache
(14. Februar 1793-10. Mee 1794),
Jean-Baptiste Fleuriot-Lescot
(10. Mee 1794-17. Juli 1794),
Louis-Antoine Garnier-Pages
(24. Februar 1848-5. Maerz 1848),
Armand Marrast
(9. Maerz 1848-19. Juli 1848),
Etienne Arago
(4. September 1870-15. November 1870),
Jules Ferry
(15. November 1870-5. Juni 1871),
Jacques Chirac
(20. Maerz 1977-16. Mee 1995),
Jean Tiberi
(22. Mee 1995-24. Maerz 2001),
Bertrand Delanoe
(25. Maerz 2001-5. Abrell 2014) an
Anne Hidalgo
(5. Abrell 2014-haut).
Parais huet Partnerschafte mat follgende Stied. A Klameren d'Joer vum Etablissement vun der Partnerschaft.
|
|
 Roum
,
Italien
(1956)
 Kyoto
,
Japan
(1958)
- Tokio
,
Japan
(1982)
 Kairo
,
Egypten
(1985)
 Amman
,
Jordanien
(1987)
 Berlin
,
Daitschland
(1987)
 Sanaa
,
Jemen
(1987)
 Seoul
,
Sudkorea
(1991)
 Beirut
,
Libanon
(1992)
 Moskau
,
Russland
(1992)
 Jakarta
,
Indonesien
(1995)
 Chicago
,
USA
(1996)
 Quebec
,
Kanada
(1996)
- San Francisco
,
USA
(1996)
 Peking
,
China
(1997)
 Prag
,
Tschechien
(1997)
 Riad
,
Saudiarabien
(1997)
|
|
- Sankt Peitersbuerg
,
Russland
(1997)
 Santiago de Chile
,
Chile
(1997)
 Tiflis
,
Georgien
(1997)
 Jerewan
,
Armenien
(1998)
 Lissabon
,
Portugal
(1998)
 Sofia
,
Bulgarien
(1998)
 Sydney
,
Australien
(1998)
 Mexiko-Stadt
,
Mexiko
(1999)
 Warschau
,
Polen
(1999)
 Athen
,
Griicheland
(2000)
 Madrid
,
Spuenien
(2000)
- Washington, DC
,
USA
(2000)
 London
,
Groussbritannien
(2001)
 Genf
,
Schwaiz
(2002)
 Alger
,
Algerien
(2003)
- Montreal
,
Kanada
(2003)
 Sao Paulo
,
Brasilien
(2004)
|
D'franseisch Haaptstad huet eng grouss Zuel vu kuckeswaerte kierchlechen a weltleche Bauwierker, Stroossen, Plazen a Parken, eng ronn 160 Museeen, 200 Konschtgalerien, zirka 100
Theater
, iwwer 650
Kinoen
a mei wei 10.000 Restaurantsen. D'Offer vu kulturelle Veranstaltungen, Musek- a Filmfestivaler, Ausstellungen, Concerten, Moudedefileen a sportleche Kompetitiounen ass raichhalteg. D'Schlassanlag zu
Fontainebleau
gouf 1979, d'
Schlass vu Versailles
1981
an d'Uferpromenad vun der
Seine
zu Parais an d'
UNESCO
-Lescht vun de
Weltkulturierwen
opgeholl.
Kuckt och:
Kuckeswaertes zu Parais
,
Adelspalaisen zu Parais
De
Musee d'Orsay
.
Bedengt duerch d'Traditioun vum
Zentralismus
a Frankraich hunn dei wichtegst Theater- a Ballettsensembele vum Land hire Setz zu Parais. De Programm ass mat vill Ofwiesslung a kann an engem vun de Veranstaltungskalennere wei
Pariscope
oder
Officiel des Spectacles
nogekuckt ginn, dei een op all Zeitungskiosk fennt. Staark reduzeiert Theaterkaarte kann een all Dag vun 13.00 Auer u fir d'Virstellunge vum selwechten Owend an de speziellen Theaterkioske virun der Gare Montparnasse an der Kierch Madeleine kreien.
Mei Informatioun doriwwer am Artikel:
Paraisser Theater
.
Zu Parais gett et eng ronn 160
Musee
en zu de verschiddensten Theemen. Zu de bekanntsten zielen natierlech de
Louvre
, deen
1793
opgaangen ass, an de
Musee d'Orsay
fir zaitgenessesch Konscht an
Impressionismus
.
Mei Informatioun doriwwer am Artikel:
Paraisser Museeen
.
Zu Parais gett et eng jett kuckeswaert Plazen a Stroossen.
Eischt
urbanistesch
relevant Moossname goufen zu Parais um Ufank vum
17. Joerhonnert
vum Kinnek
Henri IV.
getraff, wei zwou vun den am Ganze fennef sougenannte
"Places royales"
gebaut goufen.
Op der
Place de la Concorde
fankt d'Prunk- a Paradestrooss
Avenue des Champs-Elysees
un, eng vun de groussen a beruumte "Weltstroossen".
Mei Informatioun doriwwer am Artikel:
Paraisser Plazen a Stroossen
.
Dei eelst Bauwierker vun der Stad Parais stinn am
Quartier Latin
op der
Montagne-Sainte-Genevieve
, wou sech zanter
52 v. Chr.
Reimer
neiergelooss hunn. Nom Ennergang vum
Reimesche Raich
si virun allem
Sakralbauten
entstanen.
Hotel de Sens
Dei eelst Deeler vum
Palais de la Cite
- dorenner d'
Sainte-Chapelle
- dei nach erhale sinn, goufen am
13. Joerhonnert
enner dem
Louis IX.
gebaut. De
Louvre
wei mir en haut kennen ass d'Resultat vu ville Baucampagnen enner ville verschiddene Kinneken, eng Meschung aus
Mettelalter
,
Renaissance
,
Barock
a
Second Empire
. Aus der zweeter Hallschent vum
15.
an dem
16. Joerhonnert
komme vill interessant
Hotels
, Stadpalaisen, wei zum Beispill den
Hotel de Sens
(
1475
-
1507
) och nach den
Hotel Carnavalet
dee
1548
ugefaange gouf.
De
Palais du Luxembourg
gouf am
1615
vum
Maria vu Medici
als Landschlass baussent den deemolege Stadmaueren an Optrag ginn. De
Palais-Royal
, nerdlech vum Louvre, gouf vu 1627 bis 1629 fir de
Richelieu
gebaut. De
Pantheon
gouf tescht
1764
a
1790
als Klouschterkierch fir d'
Benediktiner
baue gelooss.
Den Eiffeltuerm
Den
Arc de Triomphe
op der
Place de l'Etoile
gouf nach enner dem
Napoleon
1806
an Optrag ginn, ma war ereischt am Joer
1836
faerdeggebaut.
Zanter der Mett vum
19. Joerhonnert
huet sech d'Stad an eng prestigraich modern Metropol verwandelt. Als Kreinung vun deser Epoch zielt d'
Opera Garnier
(1861 - 1875).
D'Wouerzeeche vun der Stad ass den
Eiffelturm
(324,8 Meter heich mat der Antenn) vun
1889
, deen eigentlech nemmen temporar fir d'Weltausstellung do stoe sollt.
An der zweeter Hallschent vum
20. Joerhonnert
koum et duerch d'
grands projets
zu ville Bauteprojeten an der ganzer Stad. E perseinleche Prestigeobjet aus der eischter Amtsperiod vum
Francois Mitterrand
ass d'
Opera Bastille
(1983 - 1989).
D'
Grande Arche
vum
Johan Otto von Spreckelsen
, e Kubus deen an der Mett op ass, steet am
Defense-Veirel
a gouf
1989
ageweit.
Mei Informatioun doriwwer am Artikel:
Paraisser Bauwierker
.
Dei freier
Abteikierch Saint-Germain-des-Pres
um
Boulevard Saint-Germain
(6. Arrdt.) erennert dodrun, datt de
frankesche
Kinnek
Childebert I.
aus dem Geschlecht vun de
Merowenger
, e Jong vum
Clovis I.
hei am Joer
557
eng Abtei gegrennt huet, dei mei speit eng grouss Bedeitung krut.
D'
Kathedral
Notre-Dame de Paris
op der
Ile de la Cite
(4. Arrdt.) ass eng vun de freiste
gotesche
Kathedrale vu
Frankraich
. Si ass der
Maria
, der Mamm
Jesu
, geweit. D'Kierch
Saint Germain-l'Auxerrois
nieft dem
Louvre
(1. Arrdt.) staamt an hire Grondzich nach aus der Zait vun der
Romanik
am 12. Joerhonnert. D'Parkierch
Saint-Sulpice
sudlech vum
Boulevard Saint-Germain
(6. Arrdt.) ass dem hellege
Sulpicius II. vu Bourges
geweit.
D'Palaiskapell
Sainte-Chapelle
am
Palais de la Cite
(1. Arrdt.) net wait vun der Kathedral ewech gouf vum
Saint Louis
an den
1240er
Jore baue gelooss, fir waertvoll
Reliquien
opzehuelen.
Den
Dome des Invalides
gouf tescht
1670
a
1691
vum
Jules Hardouin-Mansart
um lenksen Ufer vun der
Seine
gebaut (7. Arrdt.). Des prachteg kinneklech Kuppelkierch ass, sou wei d'Zaldotekierch
Saint-Louis des Invalides
en Deel vum
Hotel des Invalides
.
De Bau vun der Kierch
La Madeleine
nerdlech vun der
Place de la Concorde
(8. Arrdt.) huet
1764
nom Entworf vum Architekt Pierre Contant ugefaangen an huet am Dezember
1791
opgrond vun der
Franseischer Revolutioun
missen agestallt ginn. D'Aarbechte goufe vum Architekt
Jacques-Marie Huve
(
1783
-
1852
) nees opgeholl an am Joer
1842
ofgeschloss
D'
Basilique du Sacre-Cœur
ass eng reimesch-kathoulesch
Wallfaartskierch
um Hiwwel vu
Montmartre
an ass den zweethechste Punkt vun der Stad nom
Eiffeltuerm
.
Mei Informatioun doriwwer am Artikel:
Paraisser relieis Gebaier
.
De Sei "
Lac Inferieur
" am
Bois de Boulogne
.
Op den eischte Bleck mecht Parais den Androck vun enger grenger Stad. Un de Stroosse stinn eng Ronn 89.000 Beem. D'Gaardebauamt
Direction des Parcs, Jardins et Espaces Verts de Paris
kemmert sech an der Stad selwer em dei 2.437 Hektar Grengflachen, zu deenen ausser de beide grousse Stadbescher
Bois de Vincennes
(995 Hektar) a
Bois de Boulogne
(846 Hektar) och dei 14 Kierfechter zielen (92 Hektar), d'Gaardebauschoul
Ecole Horticulture Du Breuil
(22 Hektar) an de Gaardebauzentrum
Centre Horticole Auteuil-Longchamps
(8,5 Hektar), an deem Blummen a Straicher geziicht ginn.
D'Stad Parais huet doriwwereraus nach 6 weider Kierfechter, de Besch
Beauregard
bei
La-Celle-Saint-Cloud
an d'Blummeproduktiounsplazen zu
Rungis
, Fresnes an Acheres (477 Hektar).
Nieft de Flachen, em dei sech d'Stad kemmert, stinn den Awunner an Touriste vu Parais och nach siwe Gaert a Parken zur Verfugung, dei vum Stat ennerhale ginn (118 Hektar).
Mei Informatioun doriwwer am Artikel:
Parken a Gaert zu Parais
.
D'
Schlass vu Versailles
.
Zu
La Defense
, engem Buros- a Geschaftsveirel, leeft no Westen de Paraisser
Axe historique
weider bis bei dei sougenannt
Grande Arche
. De Kubus, deen 110 Meter heich ass, ass en Entworf vum Architekt
Johan Otto von Spreckelsen
dee vum
Paul Andreu
ausgefouert gouf. D'Gebai ass de Setz vum franseischen Handels- an Transportministere.
D'
Schlass vu Fontainebleau
an der Uertschaft mam selwechten Numm lait 65 Kilometer sudlech vu Parais, a gouf am
16. Joerhonnert
enner de Kinneke
Francois I.
an
Henri II.
baue gelooss. Den Architekt war de
Philibert Delorme
(
1510
?
1570
).
D'
Schlass vu Versailles
, wat westlech vu Parais an der Stad
Versailles
steet, war d'Virbild fir vill europaesch Kinneksschlasser. Fir d'Erweiderung vum Juegdschlass vum
Louis XIII.
huet de
Louis XIV.
1661
den Architekt
Le Vau
, de Moler
Le Brun
an de Gaardenarchitekt
Le Notre
komme gelooss.
D'
Basilika Saint-Denis
ass eng freier
Abteikierch
an der Stad
Saint-Denis
nerdlech vu Parais. Do goufen zanter dem
10. Joerhonnert
quasi all franseisch Monarche begruewen. D'Kierch huet zanter
1966
de Status vun enger
Kathedral
.
Den
Disneyland Resort Paris
(kuerz och
Eurodisney
genannt) an der Stad
Marne-la-Vallee
, em dei 30 Kilometer estlech vu Parais, ass mat 1943 Hektar e grousse Fraizaitkomplex.
Zu Parais gett et eng Partie sportlech Groussevenementer: hei ass d'Arrivee vum
Tour de France
am Velossport, hei gett e
Marathon
gelaf, d'
French Open
am
Tennis
gespillt, an de
Prix de l'Arc de Triomphe
am Paerdssport iwwerreecht. Ausserdeem ginn de
Meeting Gaz de France
(
Liichtathleetik
), d'
Trophee Lalique
(
Aiskonschtlaf
) an de
Sechs-Natiounen-Tournoi
am
Rugby
organiseiert.
De
Stade de France
steet zu
Saint-Denis
, nerdlech vu Parais. De Foussball- an Nationalstadion fir 80.000 Spectateure gouf fir d'Foussball-Weltmeeschterschaft
1998
a Frankraich gebaut. D'franseisch Foussballsekipp an d'Rugby-Nationalmannschaft spillen hir Heemspiller am
Stade de France
.
Am
Parc des Princes
fannen 49.000 Spectateuren eng Plaz, an hei gi meeschtens d'Matcher tescht de Lokalmannschaften ausgedroen. De Stadion gett haaptsachlech vum Foussballclub
Paris Saint-Germain
benotzt. Zanter dem Bau vum
Stade de France
huet de
Parc des Princes
u Bedeitung verluer, zielt awer weiderhin zu de modernste Stadie vun
Europa
.
Den
Hippodrom vu Longchamp
ass dei wichtegst Infrastruktur fir Paerdssport zu Parais. Den haitegen Hippodrom gouf
1857
op de Mauere vun der Abtei vu Longchamp gebaut, dei am Kader vun der
Franseischer Revolutioun
zersteiert gi war.
Galeries Lafayette
.
Parais ass natierlech och bekannt duerch dei vill Geschafter, dei et hei ginn. Zu de bekanntste Geschafter zielen d'
Galeries Lafayette
. Dei grouss Zentralhal mat hirer Glaskuppel ass e Baumonument. Nemmen e puer Meter weider fennt een d'Geschaft
Au Printemps
. Op der
Rive Gauche
ass och d'Luxusgeschaft
Le Bon Marche
ze fannen, wat mat senger ?
Grande Epicerie de Paris
“ och Liewensmettel aus aller Welt ze bidden huet.
Net wait ewech vun der
Opera Bastille
lait de Maart
Marche d'Aligre
, deen all Dag ausser meindes op huet. Gezei an och Konschtgeigestann kann een um Floumaart
Puces de la Porte de Montreuil
fannen. Weider Maert sinn de
Marche de la Porte Vanves
an de
Puces de Saint-Ouen-Clignancourt
.
D'Geschaft
Le Louvre des Antiquaires
beim
Palais Royal
zielt zu de greissten a bekanntsten Antiquiteitegeschafter vu Parais. A ronn 250 Raim op drai Stack fennt ee Miwwelen, Biller, Teppecher, Spillsaachen, awer och Aueren a Bijouen.
E weidert grousst Akafszentrum ass
Les Halles
, wou een nieft Geschafter och Restauranten an e Kino fanne kann. Eng grouss a bekannt Geschaftsstrooss ass d'
Rue de Rivoli
.
Parais kann op eng laang an erfollegraich Filmgeschicht zereckkucken.
Mei Informatioun doriwwer am Artikel:
Film zu Parais
.
Vue vun der Austelitz-Breck op Parais.
Parais ass de wichtegste Wirtschaftszentrum vu Frankraich. An der
Metropolregioun
Parais hu sech ongefeier e Veirel vun de Produktiounsbetriber vum Land neiergelooss. Duerch de grousse Maart, deen d'Stad selwer bitt, huet si schonn emmer Hiersteller vu Konsumartikelen ugezunn. Parais ass bekannt fir d'Produktioun vu Luxusgeigestann (
Haute Couture
a Bijouen). Zu de wichtegste Produite vun der Stad zielen och cheemesch Produiten, elektresch Apparater, Autoen a Maschinnen.
Traditionell ass d'Wirtschaftspolitik duerch dei staark staatlech Agreffer beaflosst. Hei spillt dei historesch Roll vum
Merkantilismus
? besonnesch dem
Colbertismus
? eng Roll. D'reguleiert Vollekswirtschaft gouf an de leschte Joren awer emmer mei
privatiseiert
. D'Schlesselindustrien, besonnesch d'
Energiewirtschaft
, stinn awer nach enner staatlecher Kontroll.
Bal all grouss Dengschtleeschtungsentreprise vu Frankraich, besonnesch Banken a Firme vum Finanzwiesen, hunn hire Setz zu Parais. Zanter den
1990er
Jore gouf ausserdeem versicht, multinational Konzerner op Parais ze kreien. D'Stad ass haut eng vun de wichtegsten Handelsmetropole vun
Europa
.
E wichtege Virdeel vun der Stad ass, datt si matzen an enger vun de fruuchtbarsten Argrarlandschaften an Europa lait. D'Landwirtschaft war schonn a freiere Joerhonnerten d'Wirtschaftsgrondlag vun der Regioun an huet d'Versuergung vun der Stadbevelkerung gesechert.
D'Haaptstadregioun produzeiert duerch dei staark Konzentratioun vun nationalen an internationalen Entreprisen ongefeier en Drettel vum
BIP
vum Land.
Ee Problem ass de Chomage. Zanter dem Ufank vun den 1990er Joren huet Parais ronn eng veirels Millioun Aarbechtsplaze verluer. E Grond ass den Ofbau vun Aarbechtsplazen an der Industrie an d'Verlagerung vun de wirtschaftlechen Aktiviteiten an d'Nopeschgemenge wei z. B. d'Geschaftsveirel
La Defense
.
De Peripherique bei der Porte de la Muette.
Parais ass iwwer e Netz vun Autobunnen a Schnellstroosse mam ganze Land verbonnen. Eng wichteg Roll spillt heibai de
Boulevard peripherique
. Dei aachtspuereg Autobunn leet de Verkeier ronderem Parais an an d'Stad eran. Bal all wichteg franseisch Autobunne lafen op Parais zou a kommen aus alle Richtungen op de Boulevard peripherique: d'A 1 aus
Lille
, d'A 4 aus
Reims
, d'A 5 aus
Dijon
, d'A 6 aus
Lyon
, d'A 77 aus
Nevers
, d'A 10 aus
Orleans
, d'A 13 aus
Rouen
an d'A 16 aus
Amiens
.
Parais huet den zweetgreisste
Bannenhafen
an Europa an ass e wichtege Knuet am Eisebunnsnetz vu Frankraich. E besse baussent der Stad gett et drai international
Fluchhafen
. 48,3 Millioune Passageier hunn am Joer
2003
de Fluchhafe ?
Charles de Gaulle
“ passeiert ? dest war dei dretthechst Zuel vun alle Fluchhafen an Europa. Mat 23,1 Millioune Passageiert war den
Orly
op nengter Plaz. Den drette Fluchhafen ass de
Paris-Beauvais
.
Zu de wichtegsten Eisebunnsstrecken zielen d'Verbindunge mat de Stied
Marseille
,
Lyon
,
Bordeaux
,
Toulouse
,
Stroossbuerg
a
Rennes
, dei zum Deel mat
TGV
-Zich befuer ginn. Zu de groussen europaesche Verbindungen zielen d'Strecke vum
Eurostar
op
London
a vum
Thalys
op
Koln
an
Amsterdam
iwwer
Breissel
. Dei grouss Gare sinn d'
Gare d'Austerlitz
,
Gare de l'Est
,
Gare de Lyon
,
Gare Montparnasse
,
Gare du Nord
a
Gare Saint-Lazare
. Fir Wuere gett d'Gare
Le Bourget
benotzt.
De Paraisser Metro
De Verkeier an der Stad selwer leeft greisstendeels iwwer de
Metro
. De
Paraisser Metro
ass no
London
(
1863
),
Glasgow
a
Budapest
(
1896
) dei veierteelst U-Bahn an Europa. Dei eischt Metroslinn ass den
19. Juli
1900
opgaangen. D'Paraisser U-Bahnnetz besteet aus 14 Linnen an ass mat 212,5 Kilometer eent vun de greissten Netzer vun der Welt. De Metro gett dagdeeglech vu bal 5 Millioune Mensche benotzt.
Um Metrosnetz hanken d'Expressbunne vum
RER
, dei Parais mat de Faubourge verbannen.
Den
21. November
1853
sinn zu Parais dei eischt
Paerdstramme
gefuer, et waren dei eischt an Europa. Mat der Elektrifizeierung vum
Tramsnetz
gouf de
6. November
1881
ugefaangen. De Betrib gouf de
14. August
1938
agestallt. No 54 Joer Ennerbriechung fiert zanter dem
6. Juli
1992
nees en Tram duerch d'Banlieue. Zanter dem
16. Dezember
2006
fiert den
Tram
och nees zu Parais selwer.
Parais huet och e grousst Netz vu Buslinnen, souwei speziell Nuetsbusser (
Noctambus
).
Mei Informatioun doriwwer an den Artikelen
Paraisser Metro
;
Reseau Express Regional
a(n)
Paraisser Tram
D'Universiteit Paris IV-Sorbonne
D'Geigesatz tescht Parais an dem Rescht vum Land gi virun allem an der Bildung daitlech. Dei wichtegst Schoulen an Infrastrukture stinn zu Parais.
1257
gouf d'
Sorbonne
gegrennt, an ass domat dei eelst Universiteit a Frankraich. Aus enger Fakulteit fir
Theologie
ass d'Sorbonne zu enger vun de renommeiersten Universiteite vun hirer Zait ginn. Am Joer
1968
gouf d'Universiteit duerch eng Reform an 13 onofhangeg Deeler opgespleckt, wouvu fennef haut baussent Parais leien.
Mei Informatioun doriwwer am Artikel:
Sorbonne
.
D'
Academie francaise
ass eng vun den eelsten Institutioune vu Frankraich, an dei mam greisste Prestige. Si ass zanter
1801
am
College des Quatre Nations
vis-a-vis vum
Louvre
ze fannen; do wunnt och de
Secretaire perpetuel
, dee sain Amt op Liewenszait kritt.
Mei Informatioun doriwwer am Artikel:
Academie francaise
.
Weider heich Bildungsariichtunge sinn de
College de France
(
1530
), d'
Ecole polytechnique
(
1794
), den
Institut Catholique
(
1875
), den
HEC Paris
(
1881
) an d'
Ecole du Louvre
(
1882
).
Vun de ville Bibliotheiken zu Parais ass d'
Franseisch Nationalbibliotheik
(
fr.
:
Bibliotheque Nationale de France
) dei greisst. Dat haitegt Gebai gouf
1990
ugefaangen, an ass den
20. Dezember
1996
opgaangen.
Eierebierger vu Parais sinn enner anerem de Moler a Graphiker
Pablo Picasso
(zanter
1971
), d'
Ingrid Betancourt
, den US-amerikanesche Journalist
Mumia Abu-Jamal
(zanter
2003
) souwei d'Politikerin
Aung San Suu Kyi
(zanter
2004
).
Parais war de Gebuertsuert vu ville bekannte Perseinlechkeeten. Dozou zielen enner anerem de Komponist
Georges Bizet
, d'Chansonsangerin
Edith Piaf
, de Moler
Francois Boucher
, de
Pierre de Coubertin
, de
Serge Gainsbourg
, den Architekt
Charles Garnier
, de Prefekt
Georges-Eugene Haussmann
, de Schauspiller a Regisseur
Mathieu Kassovitz
, d'Schauspillerin
Sophie Marceau
an d'Sangerin a Schauspillerin
Caterina Valente
.
Perseinlechkeeten, dei zu Parais gewierkt hunn
[
anneren
|
Quelltext anneren
]
Zu de Perseinlechkeeten, dei zu Parais gewierkt hunn, geheieren enner anerem de Schreftsteller
Honore de Balzac
, de Komponist
Frederic Chopin
, d'Schauspillerin
Marlene Dietrich
, den Ingenieur
Gustave Eiffel
, de Schreftsteller
Heinrich Heine
, de Sanger
Jim Morrison
(
The Doors
), de Komponist
Jacques Offenbach
an de Literat
Oscar Wilde
.
- Hanno Ballhausen,
Chronik der Metropolen. Paris.
Wissen Media Verlag GmbH, Gutersloh 2004
(
ISBN 3-577-14599-4
)
- Jean-Pierre A. Bernard,
Les deux Paris: les representations de Paris dans la seconde moitie du XIX
e
siecle
, Seyssel, Champ Vallon, 2001.
- Yvan Combeau,
Histoire de Paris
, Que sais-je ?, Parais, 2003.
- Bernard Champigneulle,
Paris: architectures, sites et jardins
, Editions du Seuil, Parais, 1973.
- Jean Firges,
Die Stadt Paris. Geschichte ihrer Entwicklung und Urbanisation.
Sonnenberg-Verlag, Annweiler am Trifels, 2002
(
ISBN 3-933264-00-6
)
- Michel Fleury,
Paris monumental
, Flammarion, Parais, 1974.
- Michel Fleury,
Paris: de Lutece a Beaubourg
, Flammarion, Parais, 1979.
- Ursula von Kardorff,
Adieu Paris. Streifzuge durch die Stadt der Boheme
, Kindler-Verlag, Munchen, 1974
(
ISBN 3-463-00590-5
)
- Herbert R. Lottman,
Der Fall von Paris 1940
, Piper, Munchen, 1994
(
ISBN 3-492-03531-0
)
- Giovanna Magi, Rita Bianucci, Hubert Bressonneau,
Kunst und Geschichte von Paris und Versailles. Besichtigung aller bedeutenden Monumente und Museen.
, Konrad-Theiss-Verlag, Stuttgart, 2002
(
ISBN 3-8062-1697-5
)
- Gerhard Salter,
Polizei und soziale Ordnung in Paris.
, Vittorio-Klostermann-Verlag, Frankfurt am Main, 2004
(
ISBN 3-465-03298-5
)
- Klaus Schule,
Paris. Die politische Geschichte seit der Franzosischen Revolution.
, Gunter-Narr-Verlag, Tubingen, 2005
(
ISBN 3-8233-6183-X
)
- Fritz Stahl,
Paris. Eine Stadt als Kunstwerk.
, Rudolf Mosse Buchverlag, Berlin, 1929.
- Richard Wunderer,
Paris - Sittengeschichte einer Weltstadt.
, Weltspiegel-Verlag, Stuttgart, 1967
(ISBN B0000BU9UC)