De
Juliaanske kalinder
is de fan oarsprong Romeinske kalinder dy't dernei brukt waard yn it grutste diel fan de kristlike wrald. Hy waard yn de rin fan de 16e oant de
20e iuw
stadichoan ferkrongen troch de
Gregoriaanske kalinder
, dy't eigentlik allinnich in korreksje is fan de Juliaanske.
De Juliaanske kalinder is neamd nei
Julius Caesar
, dy't de kalinder yn
45 f.Kr.
ynfierde yn syn hoedanichheid fan
pontifeks maksimus
(haad fan de Romeinske earetsjinst). It hie de finale korreksje weze moatten op de Romeinske ferzje fan de
Egyptyske kalinder
, dy't earder al oer it hiele
Middellanske Seegebiet
ferspraat rekke wie under ynfloed fan it
Hellenisme
.
Op advys fan de Aleksandrynske astronoom
Sosigenes
lei Caesar in jier fan 365 dagen fest, lykas dat al yn de Egyptyske bepaald wie. Mar om de fjouwer jier waard in ekstra dei oan it jier tafoege. Dat jout in jier fan gemiddeld 365,25 dagen, in frij goede benadering fan it
tropyske jier
(it jier basearre op it ferrin fan de seizoenen). De lingte fan it tropyske jier wie yn Caesar syn tiid al wol persyzer bepaald as wer't de Juliaanske kalinder rekken mei haldt, mar it wie in simpel systeem en it hie krekt deselde presizens dy't de
Romeinske kalinder
yn dy tiid ek hawwe koe.
De Juliaanske kalinder is totaal sa'n 11 minuten langer as it tropyske jier. Dertroch rint de kalinder yn tuzen jier 7,8 dagen efter op de sinne. Om dy ofwiking te korrizjearjen en te ferminderen waard yn de 16e iuw de Gregoriaanske kalinder yntrodusearre.
