Ataulfo Exuperio Martin de Argenta Maza
(
Castro Urdiales
,
1913ko
azaroak 19
-
Los Molinos
,
Madril
,
1958ko
urtarrilak 21
)
espainiar
pianojole
eta
orkestra-zuzendaria
izan zen.
Juan Martin de Argenta eta Laura Maza ziren haren gurasoak. Ataulforen semeetako bat,
Fernando Argenta
, aurkezle eta musika klasikoaren hedatzaile ezaguna da.
1927an
Madrilera joan zen musika
Madrilgo Errege Kontserbatorioan
ikastera
Manuel Fernandez Alberdiren
ikasle bezala. Han berehala nabarmendu zen pianojole bezala. Beranduago
Belgikara
joan zen
Armand Marsick
maisuarekin Liejako Kontserbatorioan ikastera, eta beranduago
Winfrend Wolfekin
Kasselen
eta
Berlinen
.
Oposizio bidez piano irakasle izan zen
Kasselgo Kontserbatorioan
(
Alemania
).
Espainiara
itzuli zenean
Espainiako Gerra Zibilarekin
topo egin zuen, eta
Segoviara
joan zen Madrilera hurbiltzeko saiakera batean. Han, Segoviako Igorpen Batailoian sartu zen. Handik irten ondoren Kontserbatorioko antzinako kide batekin ezkondu zen, Juana Pallares Guisasola. Antzokietan eta orkestra txikietan jotzeko beharra izan zuen bizitza irabazteko. Azkenean,
beka
bat lortu zuen Alemanian
Carl Schuricht
maisuarekin ikasteko. Honen aholkua jarraituz eta pianojole bezala Espainian eta atzerrian arrakasta handiarekin aritu ondoren, soilik zuzendaritzara dedikatu zen.
1947an
Espainiako Orkestra Nazionalaren
zuzendari izendatua izan zen, lehenik erakunde honen bigarren zuzendari eta, ondoren, irakasle titular bihurtuz,
Bartolome Perez Casas
ospetsua ordezkatuz.
1949an
Madrilgo Ganbera Orkestra
sortu zuen. Gainera,
Frantziako Orkestra Nazionalaren
zuzendari gonbidatua izan zen. Espezialista izan zen alemaniar musika erromantikoan eta espainiar musikan,
Manuel de Falla
gogokoena bezala zuelarik. Bere karrera bikainagatik
Isabel Katolikoaren Gurutzea
eta
Alfontso X.a Jakitunaren Ordenako
Gurutze handia eman zizkioten, azken hau hil ondoren. Gainera,
1956an
Arte Ederren Akademiako
kide izendatua izan zen.
Bere interpretaziorik ezagunenen artean
Maurice Ravelen
Espainiar rapsodia
eta
Moritz Mozskowskiren
Dantza Espainiarrak daude. Berarekin lan egin zutenek bere seriotasun, maisutasun teknikoa eta zorroztasuna oroitzen dute.
Zuzendari bezala zuen ahalmen bikainaren ondorioz atzerriko orkestra asko zuzendu zituen, eta bere karrera atzerrian egiteko eskaintza ugari jaso zituen. Berak, bere semeak dioenez, arbuiatu egin zituen, modu patxaratsuagoan lan egin eta sendotzeko.
Estereozko
grabazioetan ere aitzindari izan zen.
Hil baino egun batzuk lehenago, Ataulfo Argentak bere bizitza artistikoko arrakastarik handienetako bat lortu zuen, lehenik Musika Jauregian eta ondoren Madrilgo Monumental Cineman
Haendelen
Mesias
zuzenduz.
Argenta
Madrilgo probintziako
Los Molinos
herrian hil zen
1958ko
urtarrilak 21ean
baldintza nahaspilatsuetan: dirudienez,
karbono monoxidoa
arnastuz bere garajean, non kotxea motorra piztuta zuen.
Urtarrilak 31n
, hil eta hamar egunera, Orkestra lehen aldiz agertu zen publiko aurrean bere zuzendari miresgarria gabe. Musikariek, zutik, min adierazpen harrigarriarekin,
Johann Sebastian Bachen
140. kantatako
korua interpretatu zuen, publikoak ere zutik entzun zuena, eta isiltasun erlijiosoan.