El Vikipedio, la libera enciklopedio
Bela LUGOSI
[
lugo?i
], familinomo
Blasko
(
Lugos
,
20-a de oktobro
1882
?
16-a de a?gusto
1956
, Holivudo) estis
hungara
aktoro
plej konata pro sia rolo de
Drakulo
en la
Broadway
dramo de klasika vampiro-rakonto de
Bram Stoker
. Poste Lugosi ludis la saman rolon en la 1931-a filmo. Poste, li havis longda?ran karieron kiel filmaktoro en
Holivudo
, ?efe en hororaj filmoj (Serio-
Frankenstein
).
Dekunu-jara?e li fu?is el sia hejmo. Li laboris en minejo, sed deziris fari?i aktoro. Sian unuan sukcesan debuton li havis en
1900
en
Szabadka
, de kie oni invitis lin al
Szeged
, poste
Budape?to
. Siajn aktorajn studojn li faris en privatlernejo kaj praktikan instruadon ricevis inter
1902
?
1904
en
Temesvar
. Ekde tiam li ludis na? jarojn en provinco, en
Debrecen
(1909?10) kaj
Szeged
(1910?11). En sezono 1911?12 li enga?igis sin al
Kiraly Szinhaz
, dume frekventis la aktorlernejon de
Szidi Rakosi
. Li ricevis nur etajn rolojn kaj tiu ne ?an?is e? tiam, kiam li venis en
1911
al Nacia Teatro. Pro la teatra neglekto li enga?igis sin al
Sztar Studio
de filmre?isoro Deesy Alfred, kie li rolis sub artistnomo
Olt Arisztid
. En la fino
1918
li estigis ligon sub nomo Libera Organizo de Teatrdungitoj kaj partoprenis kontra?regiatarajn manifestacioj. En
1919
oni maldungis lin kaj tial li devis elmigri. En
1926
oni amnestiis lin, sed ne revenis hejmen. Post
Vieno
,
Berlino
en
1921
elmigris
Usonon
. Tie inter
1922
kaj
1928
trairis la amerikan provincon kun trupo de Palasthy Sandor kaj kun Novjorka Hungara Scenejo de Toth Istvan. Li estis kune kun Darvas Karoly anka? la re?isoro de trupo. Li prezentis sin en Ameriko unuan fojon en la hungara lingvo
La tragedio de'l homo
de
Imre Madach
la
9-an de aprilo
1922
en novjorka
Lexington Theatre
. Sekve anka? la publiko de
Chicago
kaj
Cleveland
povis vidi la teatra?on.
- Hamlet (
Shakespeare
);
- Romeo (Sh.: Romeo es Julia);
- Lucifer (Madach I.: Az ember tragediaja).
- Madach I.: Az ember tragediaja;
- Biro L.: Sarga liliom;
- Heijermans: Ghetto.