Ολ?μπια (19ο? αι?να?)

Απ? τη Βικιπα?δεια, την ελε?θερη εγκυκλοπα?δεια
Βραβε?ο πρ?τη? κλ?ση?, 1875 (ω? ,ΑΩ´Ο´Ε´ β?σει του ελληνικο? συστ?ματο? αρ?θμηση? ). 42 χιλιοστ?, 58.65 γρ. κοπ?? Παρισιο?. Απεικ?νιση Γεωργ?ου Α´ . Επιγραφ? αν?μεσα σε κ?τινο , ΑΓΩΝΟΘΕΤΗΣ ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΖΑΠΠΑΣ , ΟΛΥΜΠΙΑ ΑΘΗΝΗΣΙ και ΤΑΞΕΩΣ Α´ . ?να απ? τα 10 που παρ?χθησαν και απονεμ?θηκαν.

Τα Ολ?μπια ?ταν σειρ? αθλητικ?ν διοργαν?σεων που ?λαβαν χ?ρα στην Αθ?να κατ? τα ?τη: 1859, 1870, 1875 και 1888-1889. Αυτ?? οι διοργαν?σει?, που ονομ?στηκαν ?τσι απ? τον χρηματοδ?τη του? Ευ?γγελο Ζ?ππα -μερικ?? φορ?? αναφ?ρονται και ω? Ζ?ππειε? ολυμπι?δε? - [1] β?σει τη? ονομασ?α? των αρχα?ων ολυμπιακ?ν αγ?νων , υπ?ρξαν η πρ?τη ουσιαστικ? προσπ?θεια στη σ?γχρονη ιστορ?α για την αναβ?ωση των ολυμπιακ?ν αγ?νων, πριν την καθι?ρωση των σ?γχρονων διεθν?ν Ολυμπιακ?ν Αγ?νων που ξεκ?νησαν αργ?τερα με πρωτοβουλ?α του βαρ?νου Πι?ρ ντε Κουμπερτ?ν το 1896 στην Αθ?να .

Ιστορικ? [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Κατ? τον 19ο αι?να ακο?γονταν σποραδικ?? φων?? απ? δι?φορου? λογ?ου?, σχετικ? με την αναβ?ωση των αρχα?ων Ολυμπιακ?ν Αγ?νων και ιδεωδ?ν. Το 1856, ο Ευ?γγελο? Ζ?ππα?, απ? του? πιο ε?πορου? εμπ?ρου? τη? ελληνικ?? διασπορ?? στη Ρουμαν?α και γοητευμ?νο? απ? την ιδ?α τη? Ολυμπιακ?? αναβ?ωση?, αποφ?σισε να στε?λει επιστολ? προ? τον βασιλι? ?θωνα με την οπο?α θα αναλ?μβανε εξολοκλ?ρου τη χρηματοδ?τηση τη? διοργ?νωση?. Ο Αλ?ξανδρο? Ρ?ζο? Ραγκαβ?? , Υπουργ?? Εξωτερικ?ν τ?τε τη? ελληνικ?? κυβ?ρνηση?, δ?λωσε:

Ευχαρ?στησα τον Ζ?ππα για αυτ? την ?ξοχη ιδ?α, αλλ? του αν?φερα επ?ση? ?τι οι καιρο? ?χουν αλλ?ξει απ? την αρχαι?τητα. Σ?μερα, τα ?θνη δεν διακρ?νονται, ?χοντα? του? καλ?τερου? αθλητ?? και δρομε??, αλλ? απ? του? πρωτοπ?ρου? του? βιομηχαν?α? και τη? γεωργ?α?. Του πρ?τεινα αντ' αυτο? να χρηματοδοτ?σει βιομηχανικο?? Ολυμπιακο?? Αγ?νε?.

Για τρει? μ?νε? δεν υπ?ρξε καμ?α απ?ντηση. Τελικ? μετ? απ? συνεννο?σει? μεταξ? του Ζ?ππα και του ποιητ? Παναγι?τη Σο?τσου , υπ?ρμαχου τη? ολυμπιακ?? αναβ?ωση?, σειρ? ?ρθρων στον ελληνικ? τ?πο πυροδ?τησε δραστικ?? εξελ?ξει?: το θ?μα τη? πρ?ταση? του Ζ?ππα ?γινε ευρ?ω? γνωστ? στο κοιν? με αποτ?λεσμα να γ?νουν ?λε? οι απαρα?τητε? εν?ργειε? απ? το επ?σημο κρ?το? και να υπογραφε? το βασιλικ? δι?ταγμα τη? διοργ?νωση? των Αγ?νων, που αποφασ?στηκε να πραγματοποιηθο?ν το 1859.

Ολ?μπια του 1859 [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Εισιτ?ριο των αγ?νων του 1859

Στι? 15 Νοεμβρ?ου 1859 ?λαβε χ?ρα η πρ?τη προσπ?θεια αναβ?ωση? των Ολυμπιακ?ν Αγ?νων στη νε?τερη ιστορ?α. Καθ?? οι εργασ?ε? αναστ?λωση? του Παναθηνα?κο? σταδ?ου ε?χαν καθυστερ?σει, οι αγ?νε? ?λαβαν μ?ρο? στην πλατε?α Λουδοβ?κου (σημεριν? πλατε?α Ομονο?α? ). Β?βαια, παρ?λο που οι αγ?νε? ?φεραν τον τ?τλο "Ολυμπιακο?", δεν υπ?ρξαν παγκ?σμια? εμβ?λεια? διοργ?νωση, ο χαρακτ?ρα? τον αγ?νων ?ταν καθαρ? εθνικ?? και οι αθλητ?? ?ταν αποκλειστικ? ελληνικ?? εθνικ?τητα?, ε?τε υπ?κοοι του ελληνικο? κρ?του? ε?τε μ?λη τη? ελληνικ?? διασπορ?? του εξωτερικο?.

Καθ?? εκε?νη την εποχ? ο αθλητισμ??, ω? φαιν?μενο, δεν ?ταν τμ?μα τη? καθημεριν?τητα?, η επιτροπ? των Ολυμπι?ν δ?χτηκε να συμμετ?σχουν ?τομα απ? δι?φορε? κοινωνικ?? τ?ξει?: εργ?τε?, αγρ?τε? κτλ. Σ?μφωνα με τον τ?πο τη? εποχ?? συν?βησαν και δι?φορα αξιοπερ?εργα γεγον?τα ?πω?: ?να? αστυνομικ??, που ε?χε αναλ?βει τη φ?λαξη των αθλητικ?ν χ?ρων, ?φησε προσωριν? τη θ?ση του για να συμμετ?σχει ω? αθλητ??, ?πω? και ?να? υποτιθ?μενο? τυφλ?? ζητι?νο? ξαφνικ? θεραπε?τηκε και ?λαβε μ?ρο? ω? δρομ?α?.

Οι νικητ?? ?ταν [2] :

  • Στ?διο Βουποδ?ν (δρ?μο? 192 μ.) : Δ. Αθανασ?ου εξ Ασπροποτ?μου
  • Δ?αυλο? (δρ?μο? 284μ.): Γ. Αρσ?νη? εκ Τριπ?λεω?
  • Δ?λιχο? (δρ?μο? 1354μ.): Π?τρο? Βελισ?ριο? εκ Σμ?ρνη?
  • Δισκοβολ?α ει? ?ψο?: 1ο? Κ. Χρ?στου εξ ?ργου?, 2ο? Κ. Βασιλ?κη? εξ Αθην?ν
  • Ακοντισμ??: 1ο? Κ. Χρ?στου εξ ?ργου?, 2ο? Ν. Μπακ?πουλο? εκ Σερρ?ν
  • Ακοντισμ?? ευθυβολ?α?: 1ο? Κ. Χρ?στου εξ ?ργου?, 2ο? Ηλ?α? Κ?πριο? (Στρατι?τη?)
  • ?λμα απλ?: Δ. Καραθαν?ση?
  • ?λμα υπ?ρ τα εσκαμμ?να: 1ο? Μπενο?κα? εκ Σουλ?ου, 2ο? Χ. Κεκκο?κη? εξ Ελευσ?νο?

Ολ?μπια του 1870 [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Ο Ευ?γγελο? Ζ?ππα? σχεδ?αζε να χρηματοδοτε? σε μ?νιμη β?ση διοργαν?σει? των Ολυμπ?ων, ?μω? π?θανε το 1865. ?φησε αμ?θητη περιουσ?α τ?σο για την κατασκευ? μεγαλοπρεπ?ν εγκαταστ?σεων στην Αθ?να , ?σο και για την κ?λυψη οποιουδ?ποτε κ?στου? σχετικ? με τι? διοργαν?σει? αυτ??, ?στε να ε?ναι εφικτ? η αν? τετραετ?α πραγματοπο?ησ? του?. Τον Ιο?λιο του 1869 ανακοιν?θηκε επ?σημα η διοργ?νωση των δε?τερων Ολυμπ?ων. Η αρμ?δια επιτροπ? που συστ?θηκε για αυτ? τον σκοπ? κ?λυψε ?λα τα ?ξοδα των αθλητ?ν που επρ?κειτο να συμμετ?σχουν. Οι αθλητ?? υποβλ?θηκαν σε τρ?μηνε? προπον?σει? στο ανακαινισμ?νο τ?τε Παναθηνα?κ? στ?διο .

Η διοργ?νωση του 1870 εγκαιν?ασε επ?σημα το Παναθηνα?κ? (καλλιμ?ρμαρο) στ?διο, χωρητικ?τητα? 30.000 θεατ?ν. ?λα ?ταν οργανωμ?να στο ?πακρο και οι αθλητ?? ?φεραν ειδικ?? ομοι?χρωμε? ενδυμασ?ε? και σανδ?λια. Στι? 1 Νοεμβρ?ου κηρ?χθηκε η επ?σημη ?ναρξη των αγ?νων. ?μω?, λ?γω αντ?ξοων καιρικ?ν συνθηκ?ν ?πρεπε να αναβληθο?ν μ?χρι τι? 15 του μ?να. Περ?που 20.000 με 25.000 θεατ?? παρακολο?θησαν 31 αθλητ?? σε ποικ?λα αγων?σματα. Ταυτ?χρονα με τι? αθλητικ?? δοκιμασ?ε? ε?χε διοργανωθε? και διαγωνισμ?? σε εικαστικ?? τ?χνε?.

Οι νικητ?? των αγ?νων κ?ρδισαν και χρηματικ? βραβε?α, εν? στου? τρει? πρ?του? κ?θε αγων?σματο? απονεμ?θηκε κλ?δο? ελι?? . Κατ? την απονομ? ορχ?στρα παι?νιζε τον ολυμπιακ? ?μνο, ο οπο?ο? ε?χε συντεθε? ειδικ? για αυτ? τον σκοπ?. Οι κριτ?? ?ταν κυρ?ω? καθηγητ?? του Πανεπιστημ?ου Αθην?ν και ο βασιλι?? Γε?ργιο? Α' τη? Ελλ?δα? απ?νειμε τα μετ?λλια στου? νικητ?? εν? ηχο?σε ο ?μνο?.

Τα Ολ?μπια του 1870 ε?χαν μεγ?λη απ?χηση στον κ?σμο και ο τ?πο? τη? εποχ?? αφι?ρωσε διθυραμβικ?? στ?λε? και αμ?τρητου? επα?νου? λ?γω τη? πολ? καλ?? οργ?νωσ?? του?.

Οι νικητ?? ?ταν [3] :

  • Δ?αυλο? (δρ?μο? 384μ.): 1ο? Ε. Σκορδαρ?? εξ Αθην?ν, 2ο? Γ. Ξυδ?α? εξ Αθην?ν, 3ο? Χατζηαναστ?ση? εκ Κρ?τη?
  • ?λμα ει? τριπλο?ν: 1ο? Γ. Τσαντ?λα? εξ Ελευσ?νο?, 2ο? Π. Σκουπ?πουλο? εκ Καρ?στου, 3ο? Δ. Πανταζ?δη? εκ Θεσσαλον?κη?
  • ?λμα απλο?ν υπ?ρ τα εσκαμμ?να: 1ο? Γ. Τσαντ?λα? εξ Ελευσ?νο?, 2ο? Δ. Πανταζ?δη? εκ Θεσσαλον?κη?, 3ο? Ε. Σκορδαρ?? εξ Αθην?ν
  • Δισκοβολ?α: 1ο? Σωτ?ριο? Ιω?ννου εκ Καλλιπ?λεω?, 2ο? Π. Ντο?ρο? εκ Μεσσην?α?, 3ο? Ιω?ννη? Ψ?χα? εκ Κ?μη?
  • Ακοντισμ?? επ? σκοπ?ν: 1ο? Σωτ?ριο? Ιω?ννου εκ Καλλιπ?λεω?, 2ο? Π. Ντο?ρο? εκ Μεσσην?α?, 3ο? Ιω?ννη? Ψ?χα? εκ Κ?μη?
  • ?λμα επ? κοντ?: 1ο? Κ. Καρδαμυλ?κη? εκ Κρ?τη?, 2ο? Γ. Γαλ?φο? εκ Σ?φνου, 3ο? Δ. Κασσανδρ?? εκ Κεφαλλην?α?
  • Αναρρ?χηση? επ? ιστ?ν: 1ο? Θεοφ?νη? Τρο?γκα? εξ Αθην?ν, 2ο? Π. Καναρ?λη? εξ ?νδρου, 3ο? Θ. Παπαγεωργ?ου εκ Γορτυν?α?.
  • Π?λη μεθ' αλινδ?σεω?: 1ο? Κ. Καρδαμυλ?κη? εξ Κρ?τη? 2ο? Κ?κα? εξ Αθην?ν, 3ο? Δ. Λυπητερ?κη? εξ Αθην?ν
  • Αναρρ?χηση? επ? κ?λω: 1ο? Γ. Ακεστορ?δη? εκ Κωνσταντινουπ?λεω?, 2ο? Ι. Βενετσαν?πουλο? εκ Κωνσταντινουπ?λεω?, 3ο? Κ. Ντεφιζ?? εξ ?ργου?
  • Διελκυστ?νδα: 1ο? Ιω?ννη? Ψ?χα? εκ Κ?μη?, 2ο? Κ. Καρδαμυλ?κη? εκ Κρ?τη?, 3ο? Δ. Λυπητερ?κη? εξ Αθην?ν

Ολ?μπια του 1875 [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Η σχεδιασμ?? για τα Ολ?μπια του 1875 ξεκ?νησε απ? το 1871, εν? το 1873 ανακοιν?θηκε η κατασκευ? του Ζαππε?ου Μεγ?ρου . Τη διοργ?νωση των τρ?των Ολ?μπιων την αν?λαβε ο διευθυντ?? του Δημ?σιου Γυμνασ?ου Αθην?ν, Ιω?ννη? Φωκιαν?? . Ο Φωκιαν?? π?στευε ?τι τα ιδανικ? του αθλητισμο? και τη? ευγενο?? ?μιλλα? μπορο?σαν να υιοθετηθο?ν μ?νο απ? τι? πιο ε?πορε? και θεωρητικ? πιο πολιτισμ?νε? και μορφωμ?νε? κοινωνικ?? τ?ξει?. Για αυτ? τον σκοπ? αποκλε?στηκαν ?λοι οι υποψ?φιοι αθλητ?? π?ραν των φοιτητ?ν Πανεπιστημ?ου. Οι αθλητ?? π?ρασαν ?να στ?διο προπ?νηση?, ?μπνευση? του ?διου του Φωκιανο? με την υποστ?ριξη Γερμαν?ν συμβο?λων, στο Δημ?σιο Γυμν?σιο Αθην?ν.

?ποψη του Ζαππε?ου μεγ?ρου απ? την κ?ρια ε?σοδο.

Οι αγ?νε? συν?πεσαν χρονικ? με βιομηχανικ? ?κθεση απ? 1.200 ?λληνε? και 72 ξ?νου? εκθ?τε?, τη μεγαλ?τερη ω? τ?τε που ε?χε γνωρ?σει το ελληνικ? κρ?το?. Παρ?λο ?μω? που ?γιναν πυρετ?δει? προετοιμασ?ε?, η διοργ?νωση δεν ε?χε την αναμεν?μενη ανταπ?κριση. Ο κ?σμο? που επιθυμο?σε να παρευρεθε? στου? αγ?νε? ?ταν τ?σο? που δεν ?ταν δυνατ? να συγκεντρωθο?ν ?λοι στο στ?διο. Ο τ?πο? ?κρινε με αρνητικ? σχ?λια τη διοργ?νωση και ιδια?τερα των αποκλεισμ? αθλητ?ν που αν?καν στι? εργατικ?? τ?ξει?. Ο ?διο? ο Φωκιαν?? απογοητευμ?νο? απ? το τελικ? αποτ?λεσμα παραιτ?θηκε. ?μω?, οι καλλιτεχνικο? διαγωνισμο? που υπ?ρξαν μ?ρο? των Ολ?μπιων ε?χαν τερ?στια επιτυχ?α: 25 συνθ?τε? μουσικ?? και 25 γλ?πτε? και ζωγρ?φοι τιμ?θηκαν για την ποι?τητα των ?ργων του?.

Οι νικητ?? ?ταν [4] :

  • Δρ?μο? ταχ?τητο?: 1ο? Β. Τρ?γκα? εξ Αμφ?σση?, 2ο? Μ. Τζαβ?ρα? εκ Λαρ?ση?, 3ο? Σπυρ?δων Μερκο?ρη? εξ Ερμιον?δο?.
  • ?λμα επ? κοντ?: 1ο? Α. Πετσ?λη? εκ Π?ργα?, 2ο? Ι. Σαμι?τη? εκ Σ?μου.
  • Δισκοβολ?α: Ζ. Σαρ?πουλο? εκ Θεσσαλον?κη?, 2ο? Μ. Τζαβ?ρα? εκ Λαρ?ση?, 3ο? Ι. Γεωργ?πουλο? εκ Γορτυν?α?.
  • Ακοντισμ?? επ? σκοπ?ν: 1ο? Μ. Τζαβ?ρα? εκ Λαρ?ση?.
  • Ελευθ?ρα π?λη: 1ο? Μ. Τζαβ?ρα? εκ Λαρ?σση?, 2ο? Ι. Δεμερτζ?? εξ Αθην?ν.
  • Αναρρ?χηση? επ? ιστο?: 1ο? Κ. Σο?τσο? εκ Ναυπλ?ου, 2ο? Π. Ζαχαρι?δη? εξ Ισμαηλ?α?, 3ο? Α. Πετσ?λη? εκ Π?ργα? .
  • Αν?βασι? επ? κεκλιμ?νου ιστο?: 1ο? Α. Ιωανν?δη? εξ Αθην?ν, 2ο? Κ. Μολακ?δη? εκ Σμ?ρνη?, 3ο? Ι. Σαμι?τη? εκ Σ?μου.
  • Αναρρ?χηση? επ? κ?λω: 1ο? Κ. Μολακ?δη? εκ Σμ?ρνη? , 2ο? Ν. Μ?σσιο? εξ Ιωανν?νων, 3ο? Π. Ζαχαρι?δη? εξ Ισμαηλ?α?.

Ολ?μπια του 1888-1889 [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Μετ? απ? μια μακρ? περ?οδο δικαστικο? αγ?να μεταξ? τη? ελληνικ?? κυβ?ρνηση? και ορισμ?νων συγγεν?ν του Ευ?γγελου Ζ?ππα, για την τ?χη τη? περιουσ?α? του, ο Κωνσταντ?νο? Ζ?ππα? , εξ?δελφ?? του ορ?στηκε ο εκτελεστ?? και συνεχιστ?? του ?ργου του, σ?μφωνα και με τη διαθ?κη του. Η ελληνικ? κυβ?ρνηση με χρηματικ? ποσ? του Ζ?ππα κατασκε?ασε γυμναστ?ριο , το 1878. Το Ζ?ππειο μ?γαρο εκε?νη την εποχ? βρ?σκονταν υπ? κατασκευ? και τα εγκα?νι? του πραγματοποι?θηκαν στι? 20 Οκτωβρ?ου 1888. Συνολικ? τρι?ντα αθλητ?? αγων?στηκαν σε δι?φορα αθλ?ματα μεταξ? των οπο?ων: ?ρση βαρ?ν και δισκοβολ?α .

Το 1890, με βασιλικ? δι?ταγμα του διαδ?χου τ?τε Κωνσταντ?νου , ανακοιν?θηκε ?τι τα Ολ?μπια θα διοργαν?νονταν κ?θε τ?σσερα ?τη. Η επ?μενη Ολυμπι?δα ?ταν να διοργανωθε? το 1892, ?μω? αυτ? δεν ?γινε ποτ? λ?γω ?λλειψη? κεφαλα?ων.

Το Παναθηνα?κ? στ?διο που θα φιλοξενο?σε το 1896 του? Α? Διεθνε?? Ολυμπιακο?? Αγ?νε? , που ξεκ?νησαν με την πρωτοβουλ?α του Πι?ρ ντε Κουμπερτ?ν , ?ταν πλ?ον διεθνο?? εμβ?λεια?.

Οι νικητ?? ?ταν [5] :

  • Δρ?μο? ταχ?τητα?: 1ο? Ιω?ννη? Χ. Κρητικ?? εκ Πατρ?ν (Ο μετ?πειτα ιδρυτ?? του Παναχα?κο? Γυμναστικο? Συνδ?σμου το 1891 που το 1923 συγχωνε?θηκε με τη Γυμναστικ? Εταιρε?α Πατρ?ν που ε?χε ιδρυθε? το 1894 για τη δημιουργ?α τη? Παναχα?κ?? ), 2ο? Χ. Χοντροδ?μο?, 3ο? Δ. Τσικν??.
  • Δισκοβολ?α δια δ?σκου ξ?λινου ?νευ σιδηρ?? στεφ?νη?: 1ο? Σπ?ρο? Αρβαν?τη? εξ Αθην?ν (ο μετ?πειτα ιδρυτ?? του Πανεπιστημιακο? γυμναστηρ?ου), 2ο? Λ?ζαρο? Μουσιο? εκ Σπετσ?ν, 3ο? Γ. Τσεπετ?κη? εκ Κρ?τη? .
  • ?λμα επ? κοντ?: 1ο? Σπ?ρο? Αλφαρ?πουλο?, 2ο? Ιω?ννη? Χ. Κρητικ?? εκ Πατρ?ν, 3ο? Δημ?τριο? Μελ?κογλου? .
  • ?λμα υπ?ρ εφαλτ?ριον: 1ο? Απ?στολο? Πικι?? εκ Κορ?νη? , 2ο? Χρ?στο? Μπρισιμιτζ?κη? εκ Κρ?τη?, 3ο? Θ. Καρακ?στα?.
  • Λιθοβολ?α με ακατ?ργαστο λιθ?ρι 10 οκ?δων: 1ο? Γ. Τσεπετ?κη?, 2ο? Ιω?ννη? Οικον?μου εκ Καλαβρ?των, 3ο? Απ?στολο? Πικι?? εκ Κορ?νη? και Σ. Λορετζι?δη?.
  • ?ρση βαρ?ν δια τη? μια? χειρ??: 1ο? Α. Φιλαδελφε?? εξ Αθην?ν.
  • ?ρση βαρ?ν δια αμφοτ?ρων των χειρ?ν: 1ο? Λ?ζαρο? Μουσιο? εκ Σπετσ?ν, 2ο? Ι. Τσεπαταν?κη?.
  • Ασκ?σει? επ? δ?ζυγου: 1ο? Θεοφ?νη? Θεοδ?του εκ Κ?πρου (μετ?πειτα Βουλευτ?? και ιδρυτ?? του Γυμναστικο? Συλλ?γου Παγκ?πρια), 2ο? Ι. Παιν?ση? εκ Κρ?τη?, 3ο? Ν. Ρουσ?πουλο? εξ Αθην?ν, Ιω?ννη? Οικον?μου εκ Καλαβρ?των, Δημ?τριο? Μελ?κογλου? και Κ. Αντωνι?δη? εξ Αθην?ν.
  • ?λμα ει? ?ψο?: 1ο? Απ?στολο? Πικι?? εκ Κορ?νη?, 2ο? Ι. Σακελαρ?δη?, 3ο? Σ. Λορετζι?δη? και Κ. Αντωνι?δη? εξ Αθην?ν
  • Αναρρ?χησι? επ? ιστ?: 1ο? Ι. Παιν?ση? εκ Κρ?τη?, 2ο? Π. Θηβα?ο?, 3ο? Θ. Καρακ?στα?.
  • Αναρρ?χησι? επ? κ?λω: 1ο? Α. Βερσ??, 2ο? Α. Φιλαδελφε?? εξ Αθην?ν, 3ο? Απ?στολο? Πικι?? εκ Κορ?νη?.

Παραπομπ?? [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

  1. ≪ΟΛΥΜΠΙΑΚΟΙ ΑΓΩΝΕΣ≫ . www.ime.gr . Ανακτ?θηκε στι? 6 Φεβρουαρ?ου 2017 .  
  2. Αθλητικ? Ηχ?, 5 Νοεμβρ?ου 1949
  3. Δε?τεροι Ολυμπιακο? Αγ?νε? εν Αθ?ναι? (1870) , Ιω?ννη? Χρυσ?φη?, απ? το Πανεπιστ?μιο Πατρ?ν και την ηλεκτρονικ? βιβλιοθ?κη Δανιηλ??
  4. Αθλητικ? Ηχ?, 23 Νοεμβρ?ου 1949
  5. Αθλητικ? Ηχ? 1 και 2 Δεκεμβρ?ου 1949

Πηγ?? [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]