Κωνσταντ?νο? Μητσοτ?κη?

Απ? τη Βικιπα?δεια, την ελε?θερη εγκυκλοπα?δεια
Αυτ? το λ?μμα αφορ? τον πρ?ην πρωθυπουργ? τη? Ελλ?δα?. Για τον γεν?ρχη τη? πολιτικ?? οικογ?νεια? Μητσοτ?κη, δε?τε: Κωστ?? Μητσοτ?κη? .
Κωνσταντ?νο? Μητσοτ?κη?
Ο Κωνσταντ?νο? Μητσοτ?κη? το 2008
Πρωθυπουργ?? τη? Ελληνικ?? Δημοκρατ?α?
Περ?οδο?
11 Απριλ?ου 1990 – 13 Οκτωβρ?ου 1993
Πρ?εδρο? Χρ?στο? Σαρτζετ?κη?
Κωνσταντ?νο? Καραμανλ??
Προκ?τοχο? Ξενοφ?ν Ζολ?τα?
Δι?δοχο? Ανδρ?α? Παπανδρ?ου
Πρ?εδρο? τη? Ν?α? Δημοκρατ?α?
Περ?οδο?
1 Σεπτεμβρ?ου 1984 – 3 Νοεμβρ?ου 1993
Προκ?τοχο? Ευ?γγελο? Αβ?ρωφ
Δι?δοχο? Μιλτι?δη? ?βερτ
Πρ?εδρο? του Κ?μματο? Νεοφιλελε?θερων
Περ?οδο?
6 Σεπτεμβρ?ου 1977 – 10 Μα?ου 1978
Υπουργ?? Αιγα?ου
Περ?οδο?
8 Αυγο?στου 1991 – 8 Οκτωβρ?ου 1993
Πρωθυπουργ?? ο ?διο?
Προκ?τοχο? Γε?ργιο? Μισαηλ?δη?
Δι?δοχο? Κ?στα? Σκανδαλ?δη?
Υπουργ?? Εξωτερικ?ν
Περ?οδο?
14 Απριλ?ου 1992 – 7 Αυγο?στου 1992
Πρωθυπουργ?? ο ?διο?
Προκ?τοχο? Αντ?νη? Σαμαρ??
Δι?δοχο? Μιχ?λη? Παπακωνσταντ?νου
Περ?οδο?
10 Μα?ου 1980 – 21 Οκτωβρ?ου 1981
Πρωθυπουργ?? Γε?ργιο? Ρ?λλη?
Προκ?τοχο? Γε?ργιο? Ρ?λλη?
Δι?δοχο? Ιω?ννη? Χαραλαμπ?πουλο?
Υπουργ?? Συντονισμο?
Περ?οδο?
10 Μα?ου 1978 – 10 Μα?ου 1980
Πρωθυπουργ?? Κωνσταντ?νο? Καραμανλ??
Προκ?τοχο? Γε?ργιο? Ρ?λλη?
Δι?δοχο? Ιω?ννη? Μπο?το?
Περ?οδο?
17 Σεπτεμβρ?ου 1965 – 22 Δεκεμβρ?ου 1966
Πρωθυπουργ?? Στ?φανο? Στεφαν?πουλο?
Προκ?τοχο? Δημ?τριο? Παπασπ?ρου
Δι?δοχο? Ιω?ννη? Παρασκευ?πουλο?
Υπουργ?? Οικονομικ?ν
Περ?οδο?
17 Σεπτεμβρ?ου 1965 – 5 Οκτωβρ?ου 1965
Πρωθυπουργ?? Στ?φανο? Στεφαν?πουλο?
Προκ?τοχο? Στυλιαν?? Αλλαμαν??
Δι?δοχο? Γε?ργιο? Μελ??
Περ?οδο?
18 Φεβρουαρ?ου 1964 – 15 Ιουλ?ου 1965
Πρωθυπουργ?? Γε?ργιο? Παπανδρ?ου
Προκ?τοχο? Αστ?ριο? Ντα??
Δι?δοχο? Στυλιαν?? Αλλαμαν??
Περ?οδο?
8 Νοεμβρ?ου 1963 – 30 Δεκεμβρ?ου 1963
Πρωθυπουργ?? Γε?ργιο? Παπανδρ?ου
Προκ?τοχο? Νικ?λαο? Γαζ??
Δι?δοχο? Αστ?ριο? Ντα??
Προσωπικ? στοιχε?α
Γ?ννηση 18 Οκτωβρ?ου 1918 ( 1918-10-18 ) , Χαλ?πα Χαν?ων , Κρ?τη
Θ?νατο? 29 Μα?ου 2017 (98 ετ?ν)
Αθ?να
Υπηκο?τητα Ελλ?δα
Πολιτικ? κ?μμα Κ?μμα Φιλελευθ?ρων
Δημοκρατικ?ν Κ?ντρον - Αγροτικ? Φιλελευθ?ρα ?νωσι?
?νωσι? Κ?ντρου
Φιλελε?θερον Δημοκρατικ?ν Κ?ντρον
Κ?μμα Νεοφιλελευθ?ρων
Ν?α Δημοκρατ?α
Σ?ζυγο? Μαρ?κα Γιαννο?κου
Παιδι? Ντ?ρα Μπακογι?ννη
Κυρι?κο? Μητσοτ?κη?
Αλεξ?νδρα Μητσοτ?κη
Κατερ?να Μητσοτ?κη
Συγγενε?? Οικογ?νεια Μητσοτ?κη
Κατοικ?α Γλυφ?δα , Αθ?να
Σπουδ?? Εθνικ? και Καποδιστριακ? Πανεπιστ?μιο Αθην?ν
Επ?γγελμα πολιτικ?? [1]
διπλωμ?τη?
δικηγ?ρο?
Βραβε?σει? βραβε?ο Ρομπ?ρ Σουμ?ν (1986)
Επ?τιμο? ετα?ρο? του τ?γματο? τη? Αυστραλ?α? (6  Φεβρουαρ?ου 1992) [2]
Grand Cross of the Order of the Holy Lamb [3]
Υπογραφ?
Ιστοσελ?δα ?δρυμα Κωνσταντ?νου Μητσοτ?κη
Commons page  Σχετικ? πολυμ?σα

Ο Κωνσταντ?νο? Μητσοτ?κη? ( Χαλ?πα Χαν?ων , 18 Οκτωβρ?ου 1918 ? Αθ?να , 29 Μα?ου 2017) ?ταν ?λληνα? πολιτικ?? , Πρωθυπουργ?? (11 Απριλ?ου 1990 - 13 Οκτωβρ?ου 1993) και πρ?εδρο? τη? Ν?α? Δημοκρατ?α? (1 Σεπτεμβρ?ου 1984 - 3 Νοεμβρ?ου 1993), καθ?? και ιδρυτ?? και πρ?εδρο? του Κ?μματο? Νεοφιλελε?θερων (6 Σεπτεμβρ?ου 1977 - 10 Μα?ου 1978).

Καταγ?μενο? απ? οικογ?νεια με πολιτικ? παρ?δοση ασχολ?θηκε απ? νωρ?? με την πολιτικ? εκλεγ?μενο? βουλευτ?? Χαν?ων ?δη απ? τι? εκλογ?? του 1946 . Υπ?ρξε ιδρυτικ? μ?λο? τη? Εν?σεω? Κ?ντρου λαμβ?νοντα? μ?ρο? στον επονομαζ?μενο Αν?νδοτο Αγ?να των ετ?ν 1961-63, κατ? τη? Κυβ?ρνηση? του 1961 του Κωνσταντ?νου Καραμανλ? , που οδ?γησε την κεντρ?α παρ?ταξη στην εξουσ?α ?πειτα απ? μακρ? περ?οδο παραμον?? τη? στην αντιπολ?τευση , καθ?? και στην κρ?ση που ακολο?θησε τον Ιο?λιο του 1965 , οπ?τε ερχ?μενο? σε αντ?θεση με τον Πρωθυπουργ? Γε?ργιο Παπανδρ?ου αποχ?ρησε απ? την κυβ?ρνηση μαζ? με ?λλα στελ?χη, χαρακτηριζ?μενοι επ? το?του ≪αποστ?τε?≫ και ≪προδ?τε?≫ τη? ?νωση? Κ?ντρου, σχηματ?ζοντα? τι? λεγ?μενε? ≪Κυβερν?σει? των Αποστατ?ν≫ (αυτ?? των Αθανασι?δη-Ν?βα , Τσιριμ?κου και του Στεφαν?πουλου ). Με το ξ?σπασμα του πραξικοπ?ματο? τη? 21η? Απριλ?ου συνελ?φθη και εν συνεχε?α μετ?βη στο εξωτερικ?, ?που αν?πτυξε αντιδικτατορικ? δρ?ση.

Μεταπολιτευτικ? δημιο?ργησε το Κ?μμα Νεοφιλελευθ?ρων που εξ?λεξε στι? εκλογ?? του 1977 δυο βουλευτ??, τον ?διο και τον Πα?λο Βαρδινογι?ννη . Το επ?μενο ?το? εντ?χθηκε στη Ν?α Δημοκρατ?α και την 1η Σεπτεμβρ?ου του 1984 εξελ?γη αρχηγ?? τη?. Ηγ?θηκε του κ?μματο? στι? εκλογ?? του 1985 , στι? οπο?ε? και ηττ?θηκε. Μετ? την ?ττα παραιτ?θηκε και ?θεσε εκ ν?ου θ?μα ηγεσ?α?. Στι? εσωκομματικ?? εκλογ?? που ακολο?θησαν επανεξελ?γη πρ?εδρο?. Στι? δ?ο εκλογικ?? αναμετρ?σει? του 1989 ( Ιουν?ου και Νοεμβρ?ου ) δεν κατ?φερε να κερδ?σει την αυτοδυναμ?α, το π?τυχε ?μω? σε αυτ?? τη? 8η? Απριλ?ου του 1990 , οπ?τε και σχημ?τισε Κυβ?ρνηση υπ? την προεδρ?α του . Στι? επ?μενε? εκλογ?? ηττ?θηκε και παραιτ?θηκε απ? την ηγεσ?α τη? ΝΔ, του απονεμ?θηκε δε ο τ?τλο? του επιτ?μου προ?δρου του κ?μματο?.

Εκλεγ?ταν βουλευτ?? μ?χρι το 2004. [4] Παρ? την πα?ση τη? κοινοβουλευτικ?? του δρ?ση? εξακολουθο?σε να προβα?νει σε πολιτικ?? παρεμβ?σει? διαμ?σου των μ?σων ενημ?ρωση? ? τη? επαφ?? του με πολιτικο?? και οικονομικο?? παρ?γοντε?. Παιδι? του ε?ναι ο Κυρι?κο? Μητσοτ?κη? και η Ντ?ρα Μπακογι?ννη .

Τα πρ?τα χρ?νια [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Η οικογ?νεια Κυρι?κου Κ. Μητσοτ?κη φιλοξενε? τον Ελευθ?ριο Βενιζ?λο . Διακρ?νονται απ? αριστερ?: ο πατ?ρα? Κυρι?κο?, ο Λευτ?ρη?, η μητ?ρα Σταυρο?λα, ο Χαρ?λαμπο?, ο Κωνσταντ?νο? Μητσοτ?κη? (μπροστ? απ? τον Ελευθ?ριο Βενιζ?λο), η γιαγι? Κατ?γκω, αδελφ? του Ελευθερ?ου Βενιζ?λου και η αδελφ? του Κωνσταντ?νου Μητσοτ?κη, Κα?τη. [5]

Γενν?θηκε το 1918 στη συνοικ?α Χαλ?πα των Χαν?ων , στο σπ?τι ?που ε?χε υπογραφε? η σ?μβαση τη? Χαλ?πα? , η οπο?α παρε?χε τα πρ?τα δικαι?ματα στου? Κρ?τε?. ?ταν ο δευτερ?τοκο? γιο? του Κυρι?κου Μητσοτ?κη (1883?1944) δικηγ?ρου και βουλευτ?, και τη? Σταυρο?λα? Πλουμιδ?κη (1896?1991). Απ? την πλευρ? του πατ?ρα του ?ταν εγγον?? του Κωστ? Μητσοτ?κη (1845?1898), ιδρυτ? του Κ?μματο? των Ξυπολ?των, το οπο?ο παρ?λαβε ο Ελευθ?ριο? Βενιζ?λο? μετονομ?ζοντ?? το σε Κ?μμα Φιλελευθ?ρων , και τη? Κατ?γκω? Βενιζ?λου, αδελφ?? του Ελευθ?ριου Βενιζ?λου, καθ?? και ανιψι?? του Αριστομ?νη Μητσοτ?κη και του Σοφοκλ? Βενιζ?λου . [6] Απ? την πλευρ? τη? μητ?ρα? του ?ταν εγγον?? του Χαρ?λαμπου Πλουμιδ?κη , δικηγ?ρου, βουλευτ? και πρ?του ξαδ?λφου του Ελευθερ?ου Βενιζ?λου. Παιδι?θεν ?λαβε επιμελημ?νη μ?ρφωση καθ?? στο σπ?τι υπ?ρχε η βιβλιοθ?κη του πατ?ρα του και του παππο? του εν? υπ?ρχε και Γερμαν?δα δασκ?λα. Σε ηλικ?α δ?κα ετ?ν εισ?λθε κατ?πιν εξετ?σεων στο Πρακτικ? Λ?κειο Χαν?ων. [7]

Σπο?δασε στη Νομικ? Αθην?ν , αν και ο ?διο? επιθυμο?σε να σπουδ?σει στο Πολυτεχνε?ο [8] με δαπ?νε? απ? κληροδ?τημα που ε?χε ορ?σει για τι? σπουδ?? του ο Ελευθ?ριο? Βενιζ?λο?. [9] Λ?γο πριν απ? την ?ναρξη του Πολ?μου κατετ?γη στη Σχολ? Εφ?δρων Αξιωματικ?ν Πεζικο? στη Σ?ρο. [10] Με το ξ?σπασμα του Β' Παγκοσμ?ου Πολ?μου κατετ?γη στον Στρατ? πολεμ?ντα? ω? ?φεδρο? Ανθυπολοχαγ?? στη Μακεδον?α εναντ?ον τη? εισβολ?? των Γερμαν?ν στην Ελλ?δα και μ?νοντα? στη γραμμ? του μετ?που εν?μιση μ?να. Στην υποχ?ρηση κατ?βηκε ν?τια, διασχ?ζοντα? την Π?νδο , τα Βαρδο?σια και τον Θεσσαλικ? Κ?μπο και ?φτασε στο Β?λο Κορινθ?α? [11]

Στην γερμανικ? κατοχ? [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Το καλοκα?ρι του 1942 κατ?ρθωσε να λ?βει ?δεια προκειμ?νου να μεταβε? με κα?κι στην Κρ?τη με ενδι?μεσου? σταθμο?? την ?δρα και τον Γ?ρακα. [12] Την περ?οδο τη? γερμανικ?? κατοχ?? συμμετε?χε στην Αντ?σταση κατ? των κατακτητ?ν προσχωρ?ντα? στην Εθνικ? Οργ?νωση Κρ?τη? . [13] , ≪πολιτικ?? χ?ρο? που του τα?ριαζε≫ δι?τι ≪δεν ?ταν κομμουνιστ?? ? φιλοαριστερ??≫. [14] Ο Μ?ρκο? Σπανουδ?κη? μ?ησε τον Μητσοτ?κη στην οργ?νωση αυτ?. [15] Παρ?λληλα ω? δικηγ?ρο? υπερ?σπιζε ?λληνε? αντιστασιακο?? οι οπο?οι ε?χαν συλληφθε? απ? τι? δυν?μει? κατοχ?? [16] στο Στρατοδικε?ο Χαν?ων [17] και περι?δευε σε χωρι? με σκοπ? την στρ?τευση ν?ων μελ?ν στην ΕΟΚ. [18] Πρωταγων?στησε στην πραγματοπο?ηση των συμφωνι?ν του Θερ?σσου και τη? Τρομ?ρισσα? (7 Νοεμβρ?ου 1943 συμφων?α Θερ?σσου και 15 Σεπτεμβρ?ου 1944 στην Τρομ?ρισσα) [19] μεταξ? ΕΟΚ και ΕΑΜ, οι οπο?ε? ε?χαν ω? αποτ?λεσμα την αποφυγ? τη? εμφ?λια? διαμ?χη? στην Κρ?τη . [20] [21] [22] [23] Αν?κε στο δ?κτυο πληροφορι?ν Πεντ?δυμα . [24] ?φερε σε επαφ? απεσταλμ?νου? του συμμαχικο? στρατηγε?ου, ?πω? ο Στ?βεν Β?νρε? (Stephen Verney), με αντιναζιστ?? αξιωματικο??. [25]

Για τη δρ?ση του αυτ? φυλακ?στηκε και καταδικ?στηκε δ?ο φορ?? σε θ?νατο απ? του? Γερμανο??· η πρ?τη φορ? ?ταν στι? 6 Φεβρουαρ?ου του 1944, [26] περ?οδο ?ξαρση? του αντιστασιακο? αγ?να των Κρητ?ν και των αντιπο?νων των Γερμαν?ν. [27] Φυλακ?σθηκε αρχικ? στην παλι? Βενετικ? φυλακ? Φιρκ? και μετ? μεταφ?ρθηκε στη φυλακ? Αγυι??. [28] Απελευθερ?θηκε στι? 25 Μαρτ?ου 1944. [29] [30] Στη συν?χεια αν?πτυξε πιο ?ντονη πολιτικ? δρ?ση που αποσκοπο?σε στην ενθ?ρρυνση των Γερμαν?ν να αυτομολ?σουν στο συμμαχικ? στρατ?πεδο και στην εν?σχυση τη? πολιτικ?? υποστ?ριξη? προ? την ΕΟΚ. Τελικ? συνελλ?φθη εκ ν?ου στι? 23 Οκτωβρ?ου 1944. [31] Επειδ? σχεδ?αζε με ?λλου? συγκρατο?μενο?? του να δραπετε?σει και αποκαλ?φθηκε υπ?ρχε πιθαν? ενδεχ?μενο να εκτελεσθε?. Συγγενικ? του πρ?σωπα κινητοποι?θηκαν για να τον απελευθερ?σουν, και τελικ? με απ?φαση του Γενικο? Στρατηγε?ου Μ?ση? Ανατολ?? ανταλλ?χθηκαν τρι?ντα Γερμανο? αιχμ?λωτοι με δ?κα ?λληνε? συμπεριλαμβανομ?νου και του Μητσοτ?κη στην περιοχ? Γεωργιο?πολη στι? 31 Μαρτ?ου 1945. [32] Μετ? την αποφυλ?κισ? του μετ?βη στο Ρ?θυμνο, κι ?πειτα στο Ηρ?κλειο. [33] [34]

Για την αντιστασιακ? του δρ?ση ?λαβε μετ?λλια απ? το ελληνικ? και το βρετανικ? κρ?το?, [35] εν? το 1986 τιμ?θηκε απ? το Βρετανικ? Κοινοβο?λιο . Μετ? την παρ?δοση των Γερμαν?ν ο Μητσοτ?κη? υπηρ?τησε στην αγγλικ? υπηρεσ?α πληροφορι?ν ω? σ?νδεσμο? με την Ελληνικ? Στρατιωτικ? Διο?κηση. [36]

Πρ?ιμη πολιτικ? σταδιοδρομ?α [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Στι? εκλογ?? τη? 31η? Μαρτ?ου του 1946 εξελ?γη τελευτα?ο? βουλευτ?? Χαν?ων [37] με το Κ?μμα Φιλελευθ?ρων [38] και τ?χθηκε υπ?ρ τη? αβασ?λευτη? Δημοκρατ?α?. [39] Το καλοκα?ρι του 1946 συμμετε?χε ω? μ?ρτυρα? κατηγορ?α? στη δ?κη των εγκληματι?ν πολ?μου Γερμαν?ν στρατιωτικ?ν που ε?χαν δρ?σει στην Κρ?τη. [40] Το 1950 εξελ?γη πρ?το? βουλευτ?? Χαν?ων με το Κ?μμα Φιλελευθ?ρων. [41] Σε ηλικ?α 32 ετ?ν, τον Φεβρου?ριο του 1951, αν?λαβε το χαρτοφυλ?κιο του υφυπουργο? Οικονομικ?ν επ? κυβερν?σεω? Σοφοκλ? Βενιζ?λου (1η Φεβρουαρ?ου-27 Οκτωβρ?ου 1951), [42] και στον επ?μενο ανασχηματισμ?, τον Ιο?λιο τη? ?δια? χρονι??, αν?λαβε τα υπουργε?α Συγκοινωνι?ν (4-30 Ιουλ?ου 1951) και Δημ?σιων ?ργων (30 Σεπτεμβρ?ου-27 Οκτωβρ?ου 1951). [43] [44] Απ? το 1952 ?ρχισε να φ?ρεται διεκδικητ?? τη? ηγεσ?α? του Κ?μματο? των Φιλελευθ?ρων. [45] Το 1959 στα πλα?σια του προγρ?μματο? Foreign Leader Program κλ?θηκε μετ? απ? επιλογ? τη? αμερικανικ?? πρεσβε?α?, μεταξ? ?λλων προσ?πων που θεωρο?νται διαμορφωτ?? τη? κοιν?? γν?μη? και που εκτιμ?ταν ?τι θα πρωταγωνιστ?σουν τα επ?μενα χρ?νια στην πολιτικ? ζω? τη? Ελλ?δα?, για μερικ?? εβδομ?δε? στι? ΗΠΑ, ?που πραγματοπο?ησε επαφ?? και επισκ?ψει?, παρακολο?θησε σεμιν?ρια ?στε να αποτελ?σει μ?ρο? δικτ?ου προσ?πων-προπαγανδιστ?ν των ΗΠΑ στην Ελλ?δα. [46]

Ο Μητσοτ?κη? και το Καζαντζακικ? ζ?τημα [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Το 1955 υπερασπ?στηκε τον Ν?κο Καζαντζ?κη στο Κοινοβο?λιο , ?ταν αυτ?? διωκ?ταν για λ?γου? θρησκευτικ?? προκατ?ληψη?. Μαζ? με του? Αναστ?σιο Βουλοδ?μο και Γε?ργιο Τζατζ?νη κατ?θεσαν επερ?τηση στη Βουλ? σχετικ? με την κατ?σχεση βιβλ?ων του Καζαντζ?κη στην επαρχ?α. Σε συζ?τηση που ?λαβε χ?ρα στι? 11 Μαρτ?ου 1955 στη Βουλ?, μεταξ? ?λλων χαρακτ?ρισε τον Καζαντζ?κη, ≪μεγ?λο λογοτ?χνη≫, ≪αληθιν? πατρι?τη≫ και ≪αληθιν? χριστιαν?≫ με ≪βαθ? και πηγα?ο θρησκευτικ? συνα?σθημα≫. Ο Νικ?λαο? Τωμαδ?κη? αντ?δρασε στην παρ?μβαση του Μητσοτ?κη και με επιστολ? του προ? τον Κρητικ? βουλευτ? τη χαρακτ?ρισε ω? προ??ν ≪πολιτικ?? σκοπιμ?τητα?≫, η οπο?α ≪σε κ?θε περ?πτωση συνιστ? ? προ??ν αδιαφορ?α? προ? τον Χριστιανισμ? ? μη αν?γνωση? των Καζαντζακικ?ν ?ργων≫. [47] Ο Κωνσταντ?νο? Μητσοτ?κη? παρ?στη επ?ση? στη κηδε?α του Καζαντζ?κη που ?γινε στι? 5 Νοεμβρ?ου 1957 στο Ηρ?κλειο Κρ?τη?. [48]

Ψηφοδ?λτιο των εκλογ?ν του 1961, στι? οπο?ε? ο Κωνσταντ?νο? Μητσοτ?κη? ?ταν υποψ?φιο? με το συνασπισμ? ?νωση? Κ?ντρου-Κ?μματο? Προοδευτικ?ν

Προ? την ?νωση Κ?ντρου [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Ο Μητσοτ?κη? ασκε? αντιπολ?τευση εναντ?ον των δ?ο πρ?ην συναρχηγ?ν των Φιλελευθ?ρων Παπανδρ?ου και Βενιζ?λου αναφορικ? με την μη τ?ρηση απ? του? δ?ο ηγ?τε? των καν?νων ενδοκομματικ?? δημοκρατ?α? και την εναντ?ωσ? του? ω? αντιπρο?δρων τη? κυβ?ρνηση? στην πολιτικ? λ?θη? και κατευνασμο? του Πλαστ?ρα. [49] Η ?νοδο? τη? ΕΡΕ και του Κωνσταντ?νου Καραμανλ? συμβ?λει στη δημιουργ?α μια? τ?ση? ενοπο?ηση? του κεντρ?ου χ?ρου. Ο Μητσοτ?κη? μαζ? με τον Γε?ργιο Καρτ?λη προσεγγ?ζουν τον Γε?ργιο Παπανδρ?ου για να του προτε?νουν τη συγχ?νευση του Κ?μματο? Φιλελευθ?ρων και τη? Φιλελε?θερη? Δημοκρατικ?? Εν?σεω?. [50] ?να χρ?νο πριν την εκλογικ? αναμ?τρηση του 1958 τον Ιανου?ριο του 1957 ο βουλευτ?? των Φιλελευθ?ρων Στυλιαν?? Πιστολ?κη? με ?ρθρο του επιτ?θεται στον Μητσοτ?κη αφ?νοντα? υπαινιγμο?? για αθ?μιτο πλουτισμ? του και για τον ρ?λο του στην σ?σταση τη? Τ.Α.Ε. Επρ?κειτο για μια ≪ενδοκομματικ? αντιπολ?τευση≫. [51] Ο Μητσοτ?κη? αντ?θετο? ων με τον εκλογικ? ν?μο με τον οπο?ο ε?χαν διεξαχθε? οι εκλογ?? εισηγε?ται η λ?ψη των αποφ?σεων να γ?νεται ?χι απ? την κοινοβουλευτικ? ομ?δα αλλ? απ? το σ?νολο των υποψηφ?ων τη? τελευτα?α? εκλογικ?? αναμ?τρηση?. [52] Η αντ?δρασ? του προκ?λεσε τη διαγραφ? του αλλ? ?μω? αυτ? ατ?νησε καθ?? οι Σοφοκλ?? Βενιζ?λο? και Γε?ργιο? Παπανδρ?ου ε?χαν παραιτηθε? απ? την αρχηγ?α των Φιλελευθ?ρων. [53] Τον Νο?μβριο του 1958 σε συν?δριο των Φιλελευθ?ρων ?θεσε υποψηφι?τητα για αρχηγ?? λαμβ?νοντα? το 1/3 των ψ?φων. Στι? 6 Φεβρουαρ?ου συγκροτε? μαζ? με ?λλα εννι? στελ?χη τη Ν?α Πολιτικ? Κ?νηση ? Ομ?δα των δ?κα . [54]

Το 1961 ο Γε?ργιο? Παπανδρ?ου και ο Σοφοκλ?? Βενιζ?λο? μαζ? με πολλο?? πολιτικο?? του ευρ?τερου κεντρ?ου και βενιζελικο? χ?ρου ?δρυσαν την ?νωση Κ?ντρου . Την εποχ? εκε?νη ο Κωνσταντ?νο? Μητσοτ?κη?, εξ αιτ?α? τη? αντιπαλ?τητ?? του με τον θε?ο του, ηγ?θηκε εσωκομματικ?? εκστρατε?α? για την αν?θεση τη? ηγεσ?α? του Κ?ντρου στον Παπανδρ?ου.

Αργ?τερα ο Κωνσταντ?νο? Μητσοτ?κη? εξελ?γη βουλευτ?? τη? Εν?σεω? Κ?ντρου και συμμετε?χε ενεργ? στον ≪Αν?νδοτο Αγ?να≫ (συνυπ?γραψε πρ?ταση μομφ?? κατ? τη? κυβ?ρνηση? τη? ΕΡΕ με την κατηγορ?α ?τι κωλυσιεργο?σε τη συζ?τηση για την παραπομπ? των υπευθ?νων του ≪εκλογικο? πραξικοπ?ματο?≫ στο ειδικ? δικαστ?ριο) [55] αποτελ?ντα? μαζ? τον Γε?ργιο Παπανδρ?ου και τον εκδ?τη Π?νο Κ?κκα τη? εφημερ?δα? Ελευθερ?α τον σκληρ? πυρ?να του μετ?που του Αν?νδοτου. [56] [57] Σε ομιλ?α του στο κοινοβο?λιο στι? 14 Μαρτ?ου 1962 καταδ?κασε την απ?δοση προ?κα? στην πριγκ?πισσα Σοφ?α εν?ψει του γ?μου τη? ω? θεσμο? παρωχημ?νου και εισηγ?θηκε την προσφορ? εν?? συμβολικο? δ?ρου. [58] Στι? 17 Ιουλ?ου του 1962 ?κανε στη Βουλ? δ?λωση υπ?ρ τη? νομιμοπο?ηση? του τ?τε παρ?νομου Κομμουνιστικο? Κ?μματο? Ελλ?δα? . [59] διακριν?μενο? και απ? τι? κατασταλτικ?? λογικ?? τη? εποχ?? [60] Το 1963 συμμετ?χει στην απ? τον Κωνσταντ?νο Καραμανλ? συγκροτημ?νη επιτροπ? αναθε?ρηση? του Συντ?γματο?. [61] Μετ? τη ν?κη τη? ?νωση? Κ?ντρου το 1963 , διετ?λεσε υπουργ?? Οικονομικ?ν στι? Κυβερν?σει? του Γεωργ?ου Παπανδρ?ου το 1963 [62] και 1964 . [63] Στι? εκλογ?? του 1964 ενθ?ρρυνε τη συμμετοχ? του Ανδρ?α Παπανδρ?ου σε αυτ??, υπολογ?ζοντα? πω? θα μπορο?σε ?σω? να λειτουργ?σει ω? αντ?βαρο στον Σοφοκλ? Βενιζ?λο. [64] Σε ?κθεση τη? Αμερικανικ?? πρεσβε?α? στην Αθ?να, τον Ιανου?ριο 1964, χαρακτηρ?ζεται ω? ≪ο πλ?ον σοβαρ?? διεκδικητ?? τη? ηγεσ?α?≫ τη? ?νωση? Κ?ντρου. [65]

Ιουλιαν? 1965 [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Ο Κωνσταντ?νο? Μητσοτ?κη? στο β?μα του συνεδρ?ου ≪Απ? τον Αν?νδοτο στη Δικτατορ?α≫, που διοργ?νωσε το ?δρυμα ≪Κ. Μητσοτ?κη?≫ τον Μ?ιο του 2008

Των Ιουλιαν?ν προηγ?θηκαν δ?ο περιστατικ? σχετικ? με το στρ?τευμα: το σαμποτ?ζ -δολιοφθορ? σε στρατ?πεδο τεθωρακισμ?νων στον ?βρο και η αποκ?λυψη για ομαδοπο?ηση κατ?τερων αξιωματικ?ν του στρατο?, γνωστ? ω? Α.Σ.Π.Ι.Δ.Α. η οπο?α αποσκοπο?σε σε συντεχνιακ? οφ?λη των μελ?ν τη?, εν? σ?μφωνα με καταγγελ?ε? επεδ?ωκε πολιτικ? κ?λυψη απ? τον Ανδρ?α Παπανδρ?ου., στον οπο?ο ω? αντ?λλαγμα θα παρε?χε, υποτ?θεται, ισχυρ? στηρ?γματα. Ω? συν?πεια των καταγγελι?ν αυτ?ν υπ?ρξε η αναζωπ?ρωση των επιθ?σεων κατ? του βασιλ?φρονα αρχηγο? ΓΕΣ Γεννηματ?. Ο Γε?ργιο? Παπανδρ?ου επιθυμε? την αντικατ?στασ? του αλλ? ο Π?τρο? Γαρουφαλι?? το γνωστοποιε? στα Αν?κτορα. Ο Παπανδρ?ου ζητ?ει την παρα?τηση του Γαρουφαλι?, εκε?νο? αρνε?ται και ο πρωθυπουργ?? δηλ?νει στον βασιλι? την επιθυμ?α του να αναλ?βει το χαρτυφυλ?κιο του Υπουργε?ου ?μυνα?. Εκε?νο? αρνε?ται λ?γω τη? εμπλοκ?? του γιου του πρωθυπουργο? στην υπ?θεση ΑΣΠΙΔΑ και αντιπροτε?νει να τοποθετηθε? ?λλο? βουλευτ?? τη? Εν?σεω? Κ?ντρου ω? Υπουργ?? ?μυνα?. [66] Ο Κωνσταντ?νο? Μητσοτ?κη? αναφ?ρει σε συν?ντευξ? του στον καθηγητ? τη? Παντε?ου Θαν?ση Διαμαντ?πουλο: ≪Εδ?λωσα ?τι εγ? με τον Γαρουφαλι? δεν μπα?νω στην ?δια κυβ?ρνηση≫. [67] Στι? 10 Ιουλ?ου 1965 τον επισκ?πτεται ο απεσταλμ?νο? του βασιλι? Μ?κη? Αρναο?τη? προκειμ?νου να τον βολιδοσκοπ?σει σε περ?πτωση οριστικοπο?ηση? τη? ρ?ξη? αν?μεσα σε Παπανδρ?ου και Κωνσταντ?νο και ο Μητσοτ?κη? πρ?τεινε ευρ?τατο ανασχηματισμ? τη? κυβ?ρνηση? αποκλε?οντα? τον ?διο και τον Ανδρ?α Παπανδρ?ου που θεωρο?νταν οι πρωταγωνιστ?? για τη διαδοχ? στην ηγεσ?α τη? ?νωση? Κ?ντρου. [68] Στι? 14 Ιουλ?ου μεταβα?νει μαζ? με του? Ν?βα, Τσιριμ?κο, Στεφαν?πουλο, Αλλαμαν?, Μπακατσ?λο στο Καστρ? για να πεισθε? ο Γε?ργιο? Παπανδρ?ου να δεχθε? συμβιβασμ?. Ο Μητσοτ?κη? θ?λησε αυτ? η πρωτοβουλ?α να λ?βει πιο επ?σημο χαρακτ?ρα με σ?νταξη επιστολ?? προ? αυτ?ν απ? την επιτροπ? των κεντρ?ων βουλευτ?ν που τον επισκ?φθηκε. Σε κ?θε περ?πτωση, ?πω? σημει?νει ο καθηγητ?? Διαμαντ?πουλο?, κιν?θηκε προ? την κατε?θυνση ≪για την αποτροπ? τη? παρα?τησ?? του≫ [69] ?ταν ο βασιλι?? ?ρκισε τον Γε?ργιο Αθανασι?δη Ν?βα για τον Μητσοτ?κη ?ταν μ?α ?κπληξη και καθ?? συνιστο?σε τετελεσμ?νο γεγον??, ≪εθε?ρησα χρ?ο? μου να εκφρ?σω την αλληλεγγ?η μου προ? αυτ?ν την προσπ?θειαν […] να αποσωβ?σουμε τη ρ?ξη≫. [70] Θεωρο?σε συγκεκριμ?να ?τι αν δεν στ?ριζε την κυβ?ρνηση Ν?βα θα οδηγο?σε ο Κωνσταντ?νο? τα πρ?γματα προ? την κατε?θυνση τη? επιβολ?? δικτατορ?α?. [71] Για τον Διαμαντ?πουλο η συγκυρ?α αξιοποι?θηκε απ? τον Μητσοτ?κη προ? την κατε?θυνση και του οριστικο? ξεκαθαρ?σματο? των λογαριασμ?ν του με τον Ανδρ?α Παπανδρ?ου. [72] Στην κυβ?ρνηση Γε?ργιου Αθανασι?δη Ν?βα, ορκ?ζεται υπουργ?? Συντονισμο? και προσωριν? Εμπορικ?? Ναυτιλ?α?. [73] Τι? επ?μενε? ημ?ρε? προ?βη σε δημ?σιε? δηλ?σει? χαρακτηρ?ζοντα? την κυβ?ρνηση ≪τοποτηρητ? στην εξουσ?α τη? ?νωση? Κ?ντρου ω? συν?λου≫ και πω? ?ταν υπ?ρ τη? εν?τητα? τη? ?νωση? Κ?ντρου. [74] Ωστ?σο αρν?θηκε στον Ν?βα την επιβολ? στρατιωτικο? ν?μου για την αντιμετ?πιση των λα?κ?ν αντιδρ?σεων. [75] Τον Οκτ?βριο του 1965 πραγματοποιε? ομιλ?α στα Χανι? εγκαινι?ζοντα? την εξ?ρμηση των αποστατ?ν προ? τον λα?. [76] Στι? κρ?σει? των αν?τατων αξιωματικ?ν που πραγματοποι?θηκαν την ?δια περ?οδο ?δωσε πολιτικ? μ?χη για σειρ? Κρητικ?ν στρατηγ?ν που ε?τε ?θελε να πραχθο?ν (Νικολακ?κη?), ε?τε να προωθ?σει σε κα?ριε? θ?σει? (Βιτσαξ?κη?) ? να μην αποστρατευθο?ν (Λουκ?κη?) [77] Τον Δεκ?μβριο του 1965 προωθε? τον πολιτικ? φ?λο του Κ?στα Στεφαν?κη στο Υπουργε?ο Δικαιοσ?νη?. [78] Στι? 12 Φεβρουαρ?ου 1966 εκλ?γεται με τι? πιο πολλ?? ψ?φου? ω? ?να? εκ των οκτ? μελ?ν τη? πολιτικ?? επιτροπ?? [79] του Φιλελε?θερου Δημοκρατικο? Κ?ντρου του κ?μματο? των αποστατ?ν. [80] Τον Σεπτ?μβριο του 1966 διαφοροποιε?ται απ? τον σχηματισμ? ευρ?ο? εκλογικο? συνασπισμο? υπ? τον Καραμανλ?. [81] Την ?δια περ?οδο αρχ?ζει να κινε?ται παρασκηνιακ? με σκοπ? την αμν?στευση τη? υπ?θεση? ΑΣΠΙΔΑ, εν? το ανακριτικ? π?ρισμα για την υπ?θεση αυτ? τον κατηγορε? ?τι γν?ριζε και δεν προ?βαινε σε καταγγελ?α για επιστολ? κρατο?μενου για την υπ?θεση αυτ?. [82]

Υπουργ?? Συντονισμο? [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Στην Κυβ?ρνηση Στ?φανου Στεφαν?πουλου ω? Υπουργ?? Συντονισμο? και προσωριν? Οικονομικ?ν, προαναγγ?λλει τη σ?ναψη ?κτακτου εξωτερικο? δανεισμο? ?ψου? 61,5 εκατομμυρ?ων δολαρ?ων, αν?γγειλε την καθ?λωση των δαπαν?ν των υπουργε?ων για ?να χρ?νο, εξ?γγειλε την α?ξηση κατ? μισ? δι? του προ?πολογισμο? επενδ?σεων, αναγν?ρισε την υπ?ρβαση των δαπαν?ν π?ρα απ? κ?θε πρ?βλεψη, προσπαθ?ντα? να αναστρ?ψει την πολιτικ? παροχ?ν, [83] υποσχ?θηκε τη δραστικ? με?ωση των στρατιωτικ?ν δαπαν?ν, εξ?γγειλε την α?ξηση των φ?ρων κατ? 10%, επ?κρινε τη σπ?ταλη διαχε?ριση επ? των ημερ?ν Γεωργ?ου Παπανδρ?ου για τι? δυσκολ?ε? τη? περι?δου, για τι? οπο?ε? δεν ευθυν?ταν η Ιουλιαν? κρ?ση. [84] Προτε?νει ακ?μα την α?ξηση κατ? 10% φ?ρου επ? του εισοδ?ματο? για να μην αυξηθο?ν οι ?μμεσοι φ?ροι, [85] αλλ? τελικ? απ?συρε την α?ξηση των ?μεσων φ?ρων. [86] Ω? υπουργ?? συντονισμο? και εκ μ?ρου? του Ελληνικο? δημοσ?ου αναλαμβ?νει να διαπραγματευθε? τη σ?ναψη με την αμερικανικ? εταιρε?α Litton. Η συμφων?α γιν?ταν με σκοπ? τον καταρτισμ? σχεδ?ου αν?πτυξη? δ?ο μεγ?λων περιφερει?ν: τη? Κρ?τη? και τη? Δυτικ?? Πελοπονν?σου. ?μω? το ελληνικ? κρ?το? αναλ?μβανε την υποχρ?ωση τη? υλοπο?ηση? των αναγκα?ων ?ργων υποδομ?? για την ολοκλ?ρωση των προγραμμ?των τη?. [87] Ο Μητσοτ?κη? επικρ?θηκε πω? ?τσι ευνοο?σε την ιδια?τερη πατρ?δα του. [88] Το καλοκα?ρι του 1966 προωθε? το ενια?ο μισθολ?γιο και ν?ο συνταξιοδοτικ? κ?δικα. [89] Η πρ?τασ? του για κατ?ργηση του αφορολ?γητου τη? βουλευτικ?? αποζημ?ωση? απορρ?φθηκε. [90] Τον Σεπτ?μβριο του 1966 υπογρ?φει συμφων?α οικονομικ?? και πολιτικ?? συνεργασ?α? με την Α?γυπτο. [91] Τον Νο?μβριο του 1966 αποπειρ?ται να διαπραγματευθε? με τον Παναγι?τη Κανελλ?πουλο την καθι?ρωση τη? απλ?? αναλογικ??, αλλ? ο Κανελλ?πουλο? οδηγε?ται σε συμφων?α με τον Γε?ργιο Παπανδρ?ου που φ?ρνει την πτ?ση τη? κυβ?ρνηση? των αποστατ?ν και τη συγκρ?τηση εκε?νη? του Παρασκευ?πουλου . [92] Γενικ? η ?λη παρουσ?α του ε?ναι πληθωρικ? επειδ? αρχ?ζει να εκθ?τει τι? απ?ψει? του και την πολιτικ? φιλοσοφ?α του επ? διαφ?ρων θεμ?των (εκπαιδευτικ?, εξωτερικ?, γενικ?? πολιτικ??) ?στε να φα?νεται ≪ω? ?τυπο? πρωθυπουργ?? […] ? μ?λλον, ω? ουσιαστικ? και τυπικ? πρωθυπουργ?σιμο?≫, ?πω? επισημα?νει ο Θαν?ση? Διαμαντ?πουλο?. [93] Στι? 20 Δεκεμβρ?ου 1966 η ΕΡΕ αποσ?ρει την ψ?φο εμπιστοσ?νη? προ? την κυβ?ρνηση Παρασκευ?πουλου η οπο?α και ανετρ?πη. Για τον Μητσοτ?κη αυτ? αποδ?θηκε στην επιθυμ?α του βασιλι? να διατηρ?σει το μονοπωλιακ? ?λεγχο επ? των εν?πλων δυν?μεων που απειλε?το. [94] Στι? 11 Ιανουαρ?ου 1967 συν?ρχεται η κοινοβουλευτικ? ομ?δα του Φιλελε?θερου Δημοκρατικο? Κ?ντρου για να εκλ?ξει τον Μητσοτ?κη κοινοβουλευτικ? εκπρ?σωπο και πρ?εδρο τη? επιτροπ?? εκλογικο? αγ?να. Η ενδοκομματικ? προαγωγ? του επισημοποιο?σε την ?δη υφιστ?μενη κατ?σταση. [95]

Υπ?θεση Πολυχρον?δη [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Στι? 23 Απριλ?ου 1966 κατηγορε?ται απ? τον βουλευτ? Πολυχρον?δη μ?σα στη Βουλ? ?τι τον Γεν?ρη του 1944 ?λαβε τραπεζικ? επιταγ? ?ψου? 11,5 χρυσ?ν λιρ?ν κατ' εντολ? τη? γερμανικ?? υπηρεσ?α? Militar Verbatung και ?ρα ?ταν μυστικ?? πρ?κτορα? των Γερμαν?ν. Γι' αυτ? ο Μητσοτ?κη? κατ?θεσε μ?νυση τον Ιο?νιο τη? ?δια? χρονι??. Στη Βουλ? απ?ντησε πω? επρ?κειτο για δ?νειο που ?λαβε απ? φ?λο του, λ?γο πριν συλληφθε? εκ ν?ου απ? του? Γερμανο??, με σκοπ? την κ?λυψη εξ?δων προσωπικ?? συντ?ρησ?? του. [96]

Το Κυπριακ? ζ?τημα και η εμπλοκ? του Μητσοτ?κη [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Τρει? μ?νε? μετ? τα ≪Ιουλιαν?≫, τον Οκτ?βριο του 1965 στα πλα?σια ιδιωτικ?? επ?σκεψ?? του στην Κ?προ πραγματοποιε? επαφ?? με τον πρ?εδρο τη? Δημοκρατ?α?, Αρχιεπ?σκοπο Μακ?ριο, και αναχωρ?ντα? απ? τη Λευκωσ?α δηλ?νει υπ?ρμαχο? τη? ?νωση?. [97] Για μικρ? χρονικ? δι?στημα και αφο? ο Τσιριμ?κο? απομακρ?νθηκε απ? το Υπουργε?ο των Εξωτερικ?ν επειδ? λ?γω τη? διαρρο?? κ?ποιων συζητ?σεων οι Το?ρκοι δεν εμπιστε?ονταν τον ?λληνα Υπουργ? των εξωτερικ?ν, μ?χρι να αναλ?βει ο Ιω?ννη? Το?μπα?, αν?λαβε ο Μητσοτ?κη?. [98]

Αντιδικτατορικ? δρ?ση [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Οκτ? ημ?ρε? πριν την εκδ?λωση του πραξικοπ?ματο? συναντ?θηκε μαζ? με τον Αμερικαν? πρ?σβη και του πρ?τεινε το σχηματισμ? απ? τον βασιλι? οικουμενικ?? κυβ?ρνηση? η οπο?α θα αν?βαλε τι? εκλογ?? ?ω? το 1968. [99] Στι? 21 Απριλ?ου του 1967 συνελ?φθη μεταξ? των πρ?των απ? τη δικτατορ?α τη? Χο?ντα? των Συνταγματαρχ?ν και μεταφ?ρθηκε με ?λλου? πολιτικο?? ηγ?τε? στο Κ?ντρο Τεθωρακισμ?νων στο Γουδ? . [100] Σχεδ?αζε να κατ?βει στην Κρ?τη αναμ?νοντα? να γ?νει δικτατορ?α, προκειμ?νου απ? εκε? να οργαν?σει τι? επ?μενε? εν?ργει?? του. ?μω? παρ?μεινε στην Αθ?να επειδ? ?ταν μ?ρτυρα? στη Δ?κη του Μνημον?ου [101] Την επομ?νη μεταφ?ρθηκε σε ξενοδοχε?ο στο Πικ?ρμι και στη συν?χεια, μετ? απ? δεκαπ?ντε ημ?ρε?, αφο? υπ?γραψε δ?λωση ?τι θα απ?σχει τη? πολιτικ?? δρ?ση? τ?θηκε σε κατ' ο?κον περιορισμ?. [102] Ο Μητσοτ?κη? δικαιολ?γησε τη στ?ση του αυτ? ω? αποτ?λεσμα τη? επιθυμ?α? του να βγει εκτ?? φυλακ?? προκειμ?νου να ?χει μεγαλ?τερο περιθ?ριο αντιδικτατορικ?? δρ?ση?. [103] Ενδεικτικ? τη? σημασ?α? που του απ?διδαν οι πραξικοπηματ?ε? ?ταν ?τι τον συν?λαβαν σχεδ?ν ταυτ?χρονα με την εκδ?λωση του πραξικοπ?ματο? και τον συν?λαβε ο συνταγματ?ρχη? Κωνσταντ?νο? Λαδ?? . [104] Στι? 26 Απριλ?ου 1967 ο Αμερικαν?? πρ?σβη? Τ?λμποτ σε αναφορ? του προ? την Ου?σιγκτον θεωρε? πω? ο Μητσοτ?κη? ?ταν για το καθεστ?? ?ποπτο? να καταφ?γει στην Κρ?τη και να ξεσηκ?σει εξ?γερση. [105] ?ταν ξ?σπασε το βασιλικ? αντικ?νημα τον Δεκ?μβριο του 1967 ο Μητσοτ?κη? π?ρασε στην παρανομ?α κρυμμ?νο? σε σπ?τια και ?ταν δ?θηκε αμνηστ?α απ? το καθεστ?? επανεμφαν?στηκε. [106] Τον Ιο?λιο του 1968 με αφορμ? την δημοσ?ευση του αναθεωρημ?νου συντ?γματο? απ? την Επιτροπ? Μητρ?λια εξ?φρασε την αντ?θεσ? του και πρ?τεινε τη λ?ση Καραμανλ?. [107] Στι? 15 Αυγο?στου 1968 δι?φυγε στο εξωτερικ? [108] αξιοποι?ντα? ?να δ?κτυο σπιτι?ν, και φ?λων του δι?φυγε απ? το λιμ?νι τη? Ραφ?να? με ενδι?μεσου? σταθμο?? τη β?ρειο ?νδρο και τη Χ?ο ?φτασαν στον Τσεσμ?. Παρ?λληλα για αποπροσανατολισμ? των αρχ?ν ?στειλε μ?λη τη? οικογ?νει?? του σε Κρ?τη και Ζ?κυνθο. [109] Οι Ελληνικ?? αρχ?? πληροφορ?θηκαν τη διαφυγ? του στην Τουρκ?α, αλλ? στο μεταξ? π?ρασε απ? τον Τσεσμ? στην Κωνσταντινο?πολη ?που ε?χε συν?ντηση με τον Το?ρκο Υπουργ? Εξωτερικ?ν Τσαγλαγιαγκ?λ. [110] Με προσωπικ? παρ?μβαση του Το?ρκου πολιτικο? δι?φυγε με αεροπλ?νο των πακιστανικ?ν αερογραμμ?ν για το Παρ?σι. [111] Εκε? συνοδευ?μενο? απ? τον Στ?φανο Στεφαν?πουλο συναντ?ται με τον Κωνσταντ?νο Καραμανλ?,στι? 23 Αυγο?στου, για να του εκφρ?σουν την πρ?θεσ? του? να συνεργαστο?ν υπ? την ηγεσ?α του για την ανατροπ? τη? δικτατορ?α?. [112] Στι? 27 Αυγο?στου πραγματοποιε? συν?ντευξη τ?που στο Λονδ?νο. [113] Τον Σεπτ?μβριο του 1968 εγκαθ?σταται στο Παρ?σι, επειδ? ?ταν και κ?ντρο τη? Ελληνικ?? αντ?σταση? εξωτερικο?. [114] Τον Ιο?νιο του 1969 φε?γει στο εξωτερικ? και η υπ?λοιπη οικογ?νει? του και τον συναντ?ει στη Βενετ?α. [115] Το φθιν?πωρο του 1969 συντ?σσεται με τον Καραμανλ? και επ?σημη δ?λωσ? του κατ? του καθεστ?το? στην Ελλ?δα. [116] Τον Οκτ?βριο-Νο?μβριο του 1969 μετ? απ? πρ?σκληση που του απευθ?νει ο Ζ?γκμουντ Ναγκ?ρσκι, διευθυντ?? του Συμβουλ?ου Εξωτερικ?ν Υποθ?σεων ταξιδε?ει στι? ΗΠΑ ?που ?ρχεται σε επαφ? με μ?λη του ελληνοαμερικανικο? λ?μπυ, του Κογκρ?σου και τη? Βο?λη? [117] Τον Ιανου?ριο του 1970 η Τρ?πεζα τη? Ελλ?δα? δεσμε?ει ?λου? του? τραπεζικο?? λογαριασμο?? του με το πρ?σχημα ?τι ?ταν κ?τοικο? εξωτερικο?. [118] Πραγματοποιε? ταξ?δια σε ευρωπα?κ?? χ?ρε? (Σουηδ?α, Ολλανδ?α κλπ) και ?ρχεται σε επαφ? με αντιδικτατορικ?? οργαν?σει? του εξωτερικο? (Δημοκρατικ? ?μυνα, ΠΑΜ), συμβ?λει στην ?κδοση αντιστασιακ?ν εντ?πων (Greek Report Τ?κη Λαμπρ?α, Δημοκρατ?α), [119] τηλεγραφε? στον Σπ?ρο ?γκνιου εν?ψει τη? επικε?μενη? επ?σκεψ?? του στην Ελλ?δα [120] Μετ? απ? πρ?ταση τη? Σουηδ?α?, τη? Δαν?α? και τη? Νορβηγ?α? κλ?θηκε να καταθ?σει στην Πολιτικ? Επιτροπ? του Συμβουλ?ου τη? Ευρ?πη?. [121] και μεταβα?νει εκε? τον Οκτ?βριο του 1968. [122] Τον Ιο?λιο του 1973 συγκροτε?ται στο Παρ?σι με τη συμμετοχ? και του Μητσοτ?κη Πολιτικ? Επιτροπ? Συντονισμο? Δημοκρατικο? Αγ?νο? [123] εν? παρ?λληλα πραγματοποιε? περιοδε?ε? και ραδιοφωνικ?? συνεντε?ξει? υπ?ρ του ΟΧΙ στο δημοψ?φισμα του 1973 [124] Με την πρωθυπουργοπο?ηση του Μαρκεζ?νη επιστρ?φει στην Ελλ?δα, θεωρ?ντα? πω? ο αντιδικτατορικ?? αγ?να? μ?σα στην Ελλ?δα υπ? τι? ν?ε? συνθ?κε? θα ?ταν πιο αποτελεσματικ??. [125] Τον Ιο?λιο του 1974 δικ?ζεται απ? το ?κτακτο Στρατοδικε?ο Κρ?τη? επειδ? ε?χε χορηγ?σει τα μηχαν?ματα τη? εφημερ?δα? του Ο Κ?ρυξ στον εκδ?τη τη? εφημερ?δα? Πρωτοπ?ρο? Εμμ. Τσουρλ?κη. χωρ?? προηγο?μενη ?δεια τη? αστυνομικ?? διο?κηση?. [126]

Η δρ?ση μετ? τη Μεταπολ?τευση [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Παρ? τη στεν? συνεργασ?α του? ο Κωνσταντ?νο? Καραμανλ?? δεν τον συμπερι?λαβε στην Κυβ?ρνηση Εθνικ?? Εν?τητα? που σχημ?τισε μετ? την κατ?ρρευση τη? Δικτατορ?α? τον Ιο?λιο του 1974. Στι? εθνικ?? εκλογ?? του ?διου ?του? ?θεσε υποψηφι?τητα ω? ανεξ?ρτητο? στον νομ? Χαν?ων χωρ?? ?μω? επιτυχ?α. [127] Στι? 6 Σεπτεμβρ?ου 1977 ?δρυσε το κεντρ?ο, προσωποπαγ?? [128] Κ?μμα Νεοφιλελευθ?ρων λαμβ?νοντα? 1,08 % (δ?ο ?δρε?) στι? εκλογ?? του Νοεμβρ?ου του ?διου ?του? . [129] Ο ?διο? εξελ?γη στο νομ? Χαν?ων και ο Πα?λο? Βαρδινογι?ννη? στο νομ? Ρεθ?μνη?. [130]

Το επ?μενο ?το? διαλ?θηκε το Κ?μμα Νεοφιλελευθ?ρων και ο μεν Πα?λο? Βαρδινογι?ννη? προσχ?ρησε στο πατροπαρ?δοτο Κ?μμα Φιλελευθ?ρων , στο οπο?ο ηγε?το πλ?ον ο Νικ?τα? Βενιζ?λο? , ο δε Κ. Μητσοτ?κη? προσχ?ρησε στη Ν?α Δημοκρατ?α μετ? την απ?φαση του Καραμανλ? για διε?ρυνση του κ?μματο? στον κεντρ?ο χ?ρο, αναλαμβ?νοντα? το υπουργε?ο Συντονισμο?. [131] Το 1980 ?γινε υπουργ?? Εξωτερικ?ν στην κυβ?ρνηση Γεωργ?ου Ρ?λλη ?ω? τι? εκλογ?? του 1981 . [132] Ε?ναι ο πρ?το? Υπουργ?? Εξωτερικ?ν τη? Ελλ?δα? ο οπο?ο? πραγματοποιε? επ?σκεψη στην Κ?προ [133] Εν συνεχε?α διετ?λεσε κοινοβουλευτικ?? εκπρ?σωπο? τη? ΝΔ μ?χρι το 1984. [134]

Αρχηγ?? τη? Ν?α? Δημοκρατ?α? [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Την 1 Σεπτεμβρ?ου του 1984 η Κοινοβουλευτικ? Ομ?δα τη? Ν?α? Δημοκρατ?α? τον εξ?λεξε πρ?εδρο του Κ?μματο? σε διαδοχ? του Ευ?γγελου Αβ?ρωφ . Εκε?νη τη στιγμ? θεωρ?θηκε ο καταλληλ?τερο? να αντιμετωπ?σει τον τ?τε αρχηγ? του ΠΑΣΟΚ Ανδρ?α Παπανδρ?ου επειδ? δι?θετε τα ?δια με τον Παπανδρ?ου προσ?ντα και ?ρα ?ταν ο καταλληλ?τερο? για την αντιμετ?πισ? του. [135] ?λαβε 71 ψ?φου? ?ναντι 40 του αντιπ?λου του Κωστ? Στεφαν?πουλου. [136]

Η Ν?α Δημοκρατ?α υπ? τον Μητσοτ?κη εν?σχυσε ιδια?τερα τα φιλελε?θερα μεταρρυθμιστικ? χαρακτηριστικ? στο πρ?γραμμ? τη? και στο λ?γο τη?, υποβαθμ?ζοντα? τα παραδοσιακ? δεξι? τη? προηγο?μενη? δεκαετ?α?. [137]

Μ?σα στο κλ?μα π?λωση? που δημιουργ?θηκε τι? παραμον?? των εκλογ?ν του Ιουν?ου του 1985, η εφημερ?δα Αυριαν? τη? 10η? Μα?ου 1985 κυκλοφ?ρησε με τ?τλο ≪?νθρωπο? των Ναζ? ο Κ?στα? Μητσοτ?κη?≫ και μια φωτογραφ?α που παρουσ?αζε τον Μητσοτ?κη εν μ?σω δυο Γερμαν?ν αξιωματικ?ν την περ?οδο τη? κατοχ?? τη? Ελλ?δα? κατ? το Β? Παγκ?σμιο π?λεμο . Η Αυριαν? υποστ?ριζε πω? οι δ?ο Γερμανο? ?ταν αξιωματικο? των Ε?-Ε? . Ο Μητσοτ?κη? δ?λωσε ≪Δεν θυμο?μαι τη συγκεκριμ?νη φωτογραφ?α, αλλ? ισχυρισμο? που τη συνοδε?ουν ε?ναι συκοφαντικο? και κατ?πτυστοι≫. [138] Στι? 16 Μα?ου η εφημερ?δα Μεσημβριν? δημοσ?ευσε συν?ντευξη του Ρο?μπερτ Κρα?σνερ ο οπο?ο? αναγν?ρισε τον εαυτ? του στη φωτογραφ?α. Ο Κρα?σνερ αν?φερε πω? βρ?θηκε στην Κρ?τη το 1942 και ?ταν επιλοχ?α? τη? Στρατονομ?α?. Γν?ρισε τον Μητσοτ?κη μ?σω τη? Ανθο?λα? Τσαγρ?κη την οπο?α αργ?τερα παντρε?τηκε, και αυτο? οι δ?ο τον ?φεραν σε επαφ? με την Αντ?σταση. Για τον ?λλο Γερμαν? τη? φωτογραφ?α? ε?πε πω? ονομαζ?ταν Τ?ιφελ και ε?χε πεθ?νει. Το 2001, τ?ω? πρ?κτορε? τη? Στ?ζι ομολ?γησαν ?τι η φωτογραφ?α ?ταν πλαστ? και ε?χε κατασκευαστε? στη Βουλγαρ?α . [139] Τελικ? τον Ιο?νιο του 1985, η Ν?α Δημοκρατ?α, υπ? την ηγεσ?α του συγκ?ντρωσε ποσοστ? 40,84 % ?ναντι 45,85 % του ΠΑΣΟΚ. [140]

Η δε?τερη αυτ? ?ττα τη? ΝΔ προκ?λεσε εσωκομματικ?? προστριβ?? και αμφισβ?τηση του προ?δρου τη?. Ο Κωνσταντ?νο? Στεφαν?πουλο? , βασικ?? εσωκομματικ?? αντ?παλο? του Κ. Μητσοτ?κη, μετ? την επανεκλογ? του δε?τερου απ? την Κοινοβουλευτικ? Ομ?δα τη? ΝΔ, στι? 29 Αυγο?στου 1985, επ?λεξε να αποχωρ?σει απ? το κ?μμα, ιδρ?οντα? τη Δημοκρατικ? Αναν?ωση . Η ολοκληρωτικ? κυριαρχ?α του Μητσοτ?κη στη Ν?α Δημοκρατ?α επιβεβαι?θηκε στο 2ο Συν?δριο του κ?μματο? στη Θεσσαλον?κη τον Φεβρου?ριο του 1986. [141] Στι? 4 Φεβρουαρ?ου 1988, στη δι?ρκεια επ?σκεψ?? του στο Λονδ?νο, χαρακτ?ρισε ?δικο (unfair) το δημοψ?φισμα του 1974 για το πολιτειακ? ζ?τημα , προκαλ?ντα? αντιδρ?σει? εντ?? του κ?μματ?? του. [142] Τον Δεκ?μβριο του 1988 συμμετ?χει στην λεγ?μενη κ?νηση των τεσσ?ρων (δηλαδ? τι? κοιν?? εν?ργειε? στι? οπο?ε? ε?χαν προβε? οι ηγ?τε? των τεσσ?ρων κομμ?των τη? αντιπολ?τευση?: Μητσοτ?κη? (ΝΔ), Κ?ρκο? ( ΚΚΕ εσ. ), Φλωρ?κη? ( ΚΚΕ ), Στεφαν?πουλο? ( ΔΗΑΝΑ ) με σκοπ? τη διεν?ργεια εκλογ?ν και τη δι?ξοδο απ? την πολιτικ? κρ?ση τη? περι?δου. [143]

Η πρωθυπουργ?α [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Στι? βουλευτικ?? εκλογ?? του Ιουν?ου του 1989 η Ν?α Δημοκρατ?α υπ? την ηγεσ?α του εκλ?γεται πρ?το κ?μμα με ποσοστ? 44,2% [144] χωρ?? να συγκεντρ?σει αυτοδυναμ?α λ?γω του εκλογικο? συστ?ματο?, το οπο?ο ε?χε αλλ?ξει προ? το αναλογικ?τερο με πρωτοβουλ?α τη? τελευτα?α? κυβ?ρνηση? του ΠΑΣΟΚ. Ο Κωνσταντ?νο? Μητσοτ?κη? διαπραγματε?εται με την ηγεσ?α του Συνασπισμο? τη? Αριστερ?? και τη? Προ?δου , τον σχηματισμ? κυβ?ρνηση? συνεργασ?α?. Ο λ?γο? ?ταν ?τι, σ?μφωνα με το Σ?νταγμα , τυχ?ν ποινικ?? ευθ?νε? Υπουργ?ν τη? προηγο?μενη? Κυβ?ρνηση? Παπανδρ?ου θα ?πρεπε να διερευνηθο?ν και, αν διαπιστωθο?ν, να διωχθο?ν απ? την αμ?σω? επ?μενη Βουλ?, αλλι?? θα παραγρ?φονταν. Για να διευκολυνθε? ο σχηματισμ?? αυτ?? τη? κυβ?ρνηση? δ?χεται να μην ε?ναι ?διο? πρωθυπουργ?? και προτε?νει στη θ?ση αυτ? τον βουλευτ? Αθην?ν, Τζαν? Τζαννετ?κη . Η Κυβ?ρνηση Τζαννετ?κη ?ταν η πρ?τη ελληνικ? κυβ?ρνηση στην οπο?α συμμετε?χε το Κομμουνιστικ? Κ?μμα Ελλ?δα? και η ευρ?τερη Αριστερ?. Κατ? τη βουλευτικ? αυτ? περ?οδο αποφασ?στηκε η παραπομπ? του Ανδρ?α Παπανδρ?ου και Υπουργ?ν τη? προηγο?μενη? Κυβ?ρνηση? στο Ειδικ? Δικαστ?ριο για το Σκ?νδαλο Κοσκωτ? και το Σκ?νδαλο του γιουγκοσλαβικο? καλαμποκιο? . [145] Η δολοφον?α του βουλευτ? τη? Ν?α? Δημοκρατ?α? Πα?λου Μπακογι?ννη , γαμπρο? και πολιτικο? συμβο?λου του Μητσοτ?κη, απ? την τρομοκρατικ? οργ?νωση 17 Νο?μβρη ≪συν?βαλε στο να δημιουργηθε? ?να κλ?μα συμπ?θεια? προ? τον Κ. Μητσοτ?κη και την οικογ?νει? του≫. [146]

Μετ? τι? εκλογ?? του Νοεμβρ?ου του 1989 η Ν?α Δημοκρατ?α εκλ?γεται ξαν? πρ?το κ?μμα, με το αυξημ?νο ποσοστ? 46,19% [147] , αυτ? τη φορ?, χωρ?? ?μω? και π?λι να συγκεντρ?σει αυτοδυναμ?α, με αποτ?λεσμα να σχηματιστε? Οικουμενικ? Κυβ?ρνηση υπ? τον καθηγητ? και παλαι? Διοικητ? τη? Τρ?πεζα? τη? Ελλ?δο? Ξενοφ?ντα Ζολ?τα .

Ο Κ. Μητσοτ?κη? ορκ?στηκε πρωθυπουργ?? το 1990 μετ? τη ν?κη τη? ΝΔ στην τρ?τη συνεχ?μενη εκλογικ? αναμ?τρηση με ποσοστ? 46,88%. [148] Η Ν?α Δημοκρατ?α δι?θετε 150 ?δρε?, αλλ? η κυβ?ρνηση Μητσοτ?κη ?λαβε ψ?φο εμπιστοσ?νη? απ? τη Βουλ? στηριζ?μενη στην ΚΟ τη? ΝΔ, τον Σαδ?κ Αχμ?τ , μουσουλμ?νο τη? Θρ?κη? που πολιτευ?ταν ω? Το?ρκο? , και το βουλευτ? τη? Δημοκρατικ?? Αναν?ωση? Θε?δωρου Κατσ?κη [149] (ο Κωστ?? Στεφαν?πουλο? δεν ε?χε καταφ?ρει να εκλεγε? βουλευτ??) και ο Μητσοτ?κη? ορκ?στηκε πρωθυπουργ??. Αργ?τερα ο Θε?δωρο? Κατσ?κη? προσχ?ρησε στη Ν?α Δημοκρατ?α και μαζ? με ακ?μα μια ?δρα που του επιδικ?στηκε απ? το εκλογοδικε?ο η κοινοβουλευτικ? του δ?ναμη αν?λθε στι? 152 ?δρε?. Κατ? τη δι?ρκεια τη? πρωθυπουργ?α? του προσπ?θησε να εφαρμ?σει τι? φιλελε?θερε? μεταρρυθμ?σει? που ε?χε εξαγγε?λει. ?τσι, προ?θησε διαρθρωτικ?? αλλαγ?? με σκοπ? τη με?ωση του δημ?σιου τομ?α, γεγον?? που προκ?λεσε οξε?ε? αντιδρ?σει? τη? αντιπολ?τευση? και συνδικαλιστικ?ν φορ?ων. Επ?ση? προσπ?θησε να εφαρμ?σει πρ?γραμμα απορρ?θμιση? τη? οικονομ?α? απ? διοικητικο?? περιορισμο?? και κυβερνητικ?? παρεμβ?σει? κ?τι που οδ?γησε στην απελευθ?ρωση του ωραρ?ου και τη? κ?νηση? κεφαλα?ων. Επιπρ?σθετα, κατ? τη δι?ρκεια τη? πρωθυπουργικ?? του θητε?α? υπογρ?φηκε η σ?μβαση για το αθηνα?κ? μετρ? , οι συμβ?σει? για την κινητ? τηλεφων?α. Η απ?φαση για μετοχοπο?ηση του ΟΤΕ καθ?? και η ιδιωτικοπο?ηση τη? ΑΓΕΤ ? Ηρακλ?? προκ?λεσαν την ?ντονη αντ?δραση τη? αντιπολ?τευση?.

Με τον Το?ρκο πρωθυπουργ? Σουλε?μ?ν Ντεμιρ?λ με ευκαιρ?α το Παγκ?σμιο Οικονομικ? Φ?ρουμ του 1992

Το 1992 η κυβ?ρνηση σ?ναψε συμφων?α με τον τ?ω? Βασιλι? των Ελλ?νων Κωνσταντ?νο, η οπο?α προ?βλεπε την απ?δοση στο ελληνικ? κρ?το? του μεγαλ?τερου μ?ρου? τη?, επικαλο?μενη?, ≪Βασιλικ?? Περιουσ?α?≫. Στην εξωτερικ? πολιτικ? η αρχ? τη? διακυβ?ρνηση? του Κ. Μητσοτ?κη συν?πεσε με την πτ?ση των κομμουνιστικ?ν κρατ?ν τη? Ανατολικ?? Ευρ?πη? και την αρχ? τη? δι?λυση? τη? Γιουγκοσλαβ?α? . Ο ?διο? αναλαμβ?νοντα? διεθνε?? πρωτοβουλ?ε?, με κορυφα?α τη Δι?σκεψη τη? Βουλιαγμ?νη? υπ? την αιγ?δα του OHE , επιχε?ρησε την αποτροπ? τη? δι?λυση? τη? ενια?α? ομοσπονδ?α? τη? Γιουγκοσλαβ?α? . Παρ?λληλα, π?τυχε την εξομ?λυνση των σχ?σεων Ελλ?δα? ? ΗΠΑ . Η Κυβ?ρνησ? του υπ?γραψε το 1990 την τελικ? συμφων?α για τι? αμερικανικ?? β?σει? στην Ελλ?δα. Τον Ιο?λιο του 1991 πραγματοποι?θηκε η πρ?τη, μετ? 32 χρ?νια, επ?σημη επ?σκεψη Αμερικανο? Προ?δρου, του Τζορτζ Μπου? , στην Ελλ?δα, εν? τον Ιο?νιο του 1990, επισκ?φτηκε ο ?διο? τι? Ηνωμ?νε? Πολιτε?ε?. Επ? πρωθυπουργ?α? του η Ελλ?δα π?τυχε την ε?σοδ? τη? στην Δυτικοευρωπα?κ? ?νωση , ?ναν ευρωπα?κ? οργανισμ? συνεργασ?α? για την ?μυνα και την ασφ?λεια, εν? τ?θηκαν οι β?σει? για την ενια?α νομισματικ? πολιτικ? τη? Ευρωπα?κ?? ?νωση? μ?σω τη? ΟΝΕ.

Η δι?λυση τη? Γιουγκοσλαβ?α? επ?φερε την ανεξαρτητοπο?ηση τη? ω? τ?τε ομ?σπονδη? Σοσιαλιστικ?? Δημοκρατ?α? τη? Μακεδον?α? , η οπο?α διεκδικο?σε την ονομασ?α ≪Δημοκρατ?α τη? Μακεδον?α?≫. Αρχικ? το θ?μα χειρ?στηκε ο υπουργ?? Εξωτερικ?ν Αντ?νη? Σαμαρ?? , τον οπο?ο απομ?κρυνε ο Κωνσταντ?νο? Μητσοτ?κη? τον Απρ?λιο του 1992, αναλαμβ?νοντα? ο ?διο? το Υπουργε?ο των Εξωτερικ?ν. Δεν μπ?ρεσε να αναπροσανατολ?σει την ελληνικ? στ?ση σε κ?ποιον διεθν?? αποδεκτ? στ?χο, γιατ? ?ταν πλ?ον ?μηρο? τη? κοιν?? γν?μη?, τη? δημαγωγικ?? αντιπολ?τευση? του ΠΑΣΟΚ και του Σαμαρ?, αλλ? και τη? εσωκομματικ?? αντιπολ?τευση?. [150] Ο Κωνσταντ?νο? Μητσοτ?κη? π?τυχε να πε?σει την Ευρωπα?κ? ?νωση στη Σ?νοδο τη? Λισαβ?να? να υιοθετ?σει πλ?ρω? τι? ελληνικ?? θ?σει?. Οι ΗΠΑ και η Ρωσ?α παρ? την απ?φαση τη? Συν?δου τη? Λισαβ?να? επ?μεναν στην εξε?ρεση συμβιβαστικ?? λ?ση?, αρχ? τη? οπο?α? ?ταν η ε?σοδο? του κρ?του? αυτο? στον ΟΗΕ με το προσωριν? ?νομα ≪Πρ?ην Γιουγκοσλαβικ? Δημοκρατ?α τη? Μακεδον?α?≫ ( ΠΓΔΜ - FYROM ).

Μαζ? με τον Χαν?-Ντ?τριχ Γκ?νσερ στην τελετ? αναγ?ρευση? επιτιμητικο? διδακτορικο? προ? τον Μιχα?λ Γκορμπατσ?φ στο Π?ντειο Πανεπιστ?μιο , 13 Σεπτεμβρ?ου 1993.

Στι? 30 Ιουν?ου 1993, ο Αντ?νη? Σαμαρ?? ?δρυσε πολιτικ? σχ?μα με την ονομασ?α Πολιτικ? ?νοιξη και το Σεπτ?μβριο του ιδ?ου ?του? προ?τρεψε του? προσκε?μενου? σε αυτ?ν βουλευτ?? τη? ΝΔ να ανεξαρτητοποιηθο?ν, προκαλ?ντα? την πτ?ση τη? κυβ?ρνηση? του Κωνσταντ?νου Μητσοτ?κη με την ?ρση τη? εμπιστοσ?νη? των βουλευτ?ν Ηλε?α?, Στ?φανου Β. Στεφαν?πουλου και Κιλκ??, Γι?ργου Συμπιλ?δη. Η αποχ?ρηση αυτ? του Σαμαρ? προκ?λεσε ανεπαν?ρθωτο πλ?γμα στι? σχ?σει? του με τον Μητσοτ?κη και για πολλ? ?τη οι δ?ο ?ντρε? δεν ε?χαν επικοινων?α μεταξ? του?. Σ?μφωνα π?ντω? με τον ?διον τον κ. Μητσοτ?κη η κυβ?ρνηση τη? Ν. Δ. ανετρ?πη δι?τι αρν?θηκε να δ?σει τι? ψηφιακ?? παροχ?? στην κοινοπραξ?α Siemens ? Intracom . [151] [152] Μετ? τι? πρ?ωρε? εκλογ?? του Οκτωβρ?ου του 1993 και την ?ττα τη? Ν?α? Δημοκρατ?α? [153] , ο Κωνσταντ?νο? Μητσοτ?κη? παραιτ?θηκε απ? πρ?εδρο? του κ?μματο?. Στι? 3 Νοεμβρ?ου του 1993, του απονεμ?θηκε ο τ?τλο? του Επ?τιμου Προ?δρου τη? Ν?α? Δημοκρατ?α?.

Πολιτικ? δρ?ση μετ? το 1993 [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Στι? 11 Ιανουαρ?ου 1994 η ν?α κυβερνητικ? πλειοψηφ?α του ΠΑΣΟΚ προτε?νει την σ?σταση εξεταστικ?? επιτροπ?? για την π?ληση τη? ΑΓΕΤ, η οπο?α εξελ?σσεται σε προανακριτικ?. Το Σεπτ?μβριο του ?διου ?του? παραπ?μπονται στο Αν?τατο Ειδικ? Δικαστ?ριο οι Κωνσταντ?νο? Μητσοτ?κη?, Ανδρ?α? Ανδριαν?πουλο? και Ιω?ννη? Παλαιοκρασσ?? . Στι? 12 Ιανουαρ?ου 1994 συστ?νεται, ?πειτα απ? πρ?ταση του ΠΑΣΟΚ, προανακριτικ? για τι? τηλεφωνικ?? υποκλοπ?? με κατηγορο?μενου? του? Κωνσταντ?νο Μητσοτ?κη και Ντ?ρα Μπακογι?ννη , οι οπο?οι τελικ?? παραπ?μφθηκαν στο Αν?τατο Ειδικ? Δικαστ?ριο. Τον Ιανου?ριο του 1995 ο Ανδρ?α? Παπανδρ?ου ζ?τησε την αναστολ? των δι?ξεων για τα πολιτικ? πρ?σωπα, γεγον?? που επ?φερε την ?ντονη αντ?δραση του τ?τε αρχηγο? τη? Ν?α? Δημοκρατ?α? , Μιλτι?δη ?βερτ καθ?? κ?ριο? κατηγορο?μενο? ?ταν ο Κωνσταντ?νο? Μητσοτ?κη?. Τελικ?? η Βουλ?, με μυστικ? ψηφοφορ?α, ψ?φισε κατ? τη? παραπομπ?? πολιτικ?ν προσ?πων. Κατ? τον Μητσοτ?κη, η κ?νηση αυτ? ?γινε γιατ? η κυβ?ρνηση Παπανδρ?ου φοβ?θηκε την ?κβαση στο Ειδικ? Δικαστ?ριο.

Ο Κ. Μητσοτ?κη? με τον πολιτικ? τη? ανανεωτικ?? αριστερ?? Λεων?δα Κ?ρκο και τον δημοσιογρ?φο Γι?ννη Μαρ?νο , 6 Μα?ου 2008

Κατ? την παραμον? του Μιλτι?δη ?βερτ στην ηγεσ?α τη? ΝΔ, συγκρο?στηκε ?ντονα μαζ? του. Στην αναμ?τρηση για την προεδρ?α του κ?μματο? το 1997, στ?ριξε την υποψηφι?τητα του Γεωργ?ου Σουφλι? , ο οπο?ο? ?μω? απ?τυχε να εκλεγε?. Παρ?λληλα, εκλεγ?ταν βουλευτ?? στο κοινοβο?λιο μ?χρι το 2004, οπ?τε και με ομιλ?α του στην κοινοβουλευτικ? επιτροπ? τη? ΝΔ ανακο?νωσε την απ?φασ? του να μην ε?ναι υποψ?φιο? στι? επ?μενε? εκλογ?? και ο γιο? του, Κυρι?κο? Κ. Μητσοτ?κη? , αποφ?σισε να κατ?λθει στι? βουλευτικ?? εκλογ?? στην θ?ση του πατ?ρα του.

Απ? τ?τε, συν?χισε να παρεμβα?νει στην πολιτικ? ζω? με δηλ?σει? και συνεντε?ξει? του. Μετ? την ?ττα τη? Ν?α? Δημοκρατ?α? στι? βουλευτικ?? εκλογ?? του 2009 [154] , η κ?ρη του, Ντ?ρα Μπακογι?ννη ?θεσε υποψηφι?τητα για την ηγεσ?α του κ?μματο?, χωρ?? ?μω? επιτυχ?α.

Τιμητικ?? διακρ?σει? [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Απ? το 1993 ?φερε τον τ?τλο του επ?τιμου αρχηγο? τη? Ν?α? Δημοκρατ?α?, εν? το 1986 τιμ?θηκε απ? το Βρετανικ? κοινοβο?λιο για την αντιστασιακ? του δρ?ση. Τον Νο?μβριο του 1998 ?δρυσε την μη κερδοσκοπικ? εταιρε?α ≪Ιστορικ? Αρχε?ο Κωνσταντ?νου Μητσοτ?κη≫, η νομικ? συν?χεια τη? οπο?α? ε?ναι το ?δρυμα Κωνσταντ?νο? Μητσοτ?κη?, το οπο?ο συστ?θηκε με προεδρικ? δι?ταγμα τον Απρ?λιο του 2001. Στι? 31 Οκτωβρ?ου 2005 ιδρ?θηκε προ? τιμ?ν του η ?δρα ελληνικ?ν σπουδ?ν ≪Κωνσταντ?νο? Κ. Μητσοτ?κη?≫ στη Σχολ? Ανθρωπιστικ?ν Επιστημ?ν του Πανεπιστημ?ου Στ?νφορντ των ΗΠΑ με πρωτοβουλ?α τη? οικογ?νεια? ομογεν?ν Τσακοπο?λου - Κουναλ?κη, η οπο?α δ?ρισε για τον σκοπ? αυτ? δ?ο εκατομμ?ρια δολ?ρια. Επ?ση? ?χει π?ρει μ?ρο? σε συνεδρ?αση τη? Λ?σχη? Μπ?λντεμπεργκ (1993), ε?ναι μ?λο? τη? Αθηνα?κ?? Λ?σχη? , ιδρυτικ? μ?λο? του εθνικο? ιδρ?ματο? ερευν?ν και μελετ?ν ≪Ελευθ?ριο? Κ. Βενιζ?λο?≫ και ?χει τιμηθε? με τον Μεγαλοσταυρ? των Κομνην?ν Αυτοκρατ?ρων Τραπεζο?ντα? απ? το ?δρυμα Παναγ?α Σουμελ? και με το Βενιζ?λειο βραβε?ο απ? την Παγκρητικ? ?νωση Αμερικ??.

Στον Πρ?εδρο κ. Κωνσταντ?νο Μητσοτ?κη απενεμ?θη το Μ?ιο του 2016 η ?ψιστη τιμητικ? δι?κριση του Αλεξ?νδρειου Τεχνολογικο? Εκπαιδευτικο? Ιδρ?ματο? Θεσσαλον?κη? , το μετ?λλιο Α? Τ?ξεω? ≪ΧΡΥΣΟΥΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ≫, η οπο?α απον?μεται σε ?τομα υψηλο? διεθνο?? κ?ρου? που διακρ?θηκαν για το ξεχωριστ? ?ργο του? και την ιδια?τερη συνεισφορ? του? στην προαγωγ? και προ?θηση των Κοινωνικ?ν και Εθνικ?ν θεμ?των σε διεθν?? επ?πεδο, σε αναγν?ριση τη? πολυσχιδο?? παρουσ?α? του καθ?? και του πολυτ?μου και σημαντικο? ?ργου του για τη χ?ρα. [155]

Θ?νατο? [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Απεβ?ωσε στι? 29 Μα?ου 2017 τα ξημερ?ματα (1 π.μ.) σε ηλικ?α 98 ετ?ν. Η εξ?διο? ακολουθ?α εψ?λη στι? 31 Μα?ου με τιμ?? εν ενεργε?α πρωθυπουργο? στη Μητρ?πολη Αθην?ν , εν? κηρ?χθηκε και τετρα?μερο δημ?σιο π?νθο? απ? την ημ?ρα του θαν?του του. Ετ?φη μ?α μ?ρα αργ?τερα στο χωρι? Αργουλιδ? Ακρωτηρ?ου Χαν?ων δ?πλα στη σ?ζυγ? του Μαρ?κα. [156]

Προσωπικ? ζω? [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Υπ?ρξε μαζ? με τη σ?ζυγ? του, Μαρ?κα, κ?τοχο? πλο?σια? συλλογ?? αρχαιολογικ?ν αντικειμ?νων, την οπο?α ξεκ?νησαν το 1978 . [157] Η συλλογ? περιλαμβ?νει 1.062 αρχα?α αντικε?μενα, προερχ?μενα κυρ?ω? απ? την Κρ?τη, που χρονολογο?νται απ? το τ?λο? τη? 4η? χιλιετ?α? π.Χ. μ?χρι τον 3ο αι?να μ.Χ. εν? μ?ρο? τη? θεωρε?ται [158] ?τι προ?ρχεται απ? λαθρανασκαφ?? που πραγματοποι?θηκαν την περ?οδο 1979 - 1980 στην περιοχ? τη? Μον?? Οδηγ?τρια?. Η συλλογ? εκτ?θηκε για πρ?τη φορ? στο Μουσε?ο Κυκλαδικ?? Τ?χνη? το 1992 . Το 2000 το ζε?γο? Μητσοτ?κη δ?ρισε τη συλλογ? στο Αρχαιολογικ? Μουσε?ο Χαν?ων, η οπο?α και φιλοξενε?ται σε α?θουσα που φ?ρει το ?νομα του Κωνσταντ?νου Μητσοτ?κη. [159]

Παντρε?τηκε με τη Μαρ?κα Γιαννο?κου στι? 6 Ιουν?ου 1953 [160] [161] [162] και μαζ? τη? απ?κτησε

Αποτ?μηση τη? προσωπικ?τητα? και τη? δρ?ση? του Κωνσταντ?νου Μητσοτ?κη [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Για τον Ευ?νθη Χατζηβασιλε?ου,

≪Ο Μητσοτ?κη? προ?βαλε ?δη απ? την πρ?ιμη μεταπολεμικ? περ?οδο, ω? εκπρ?σωπο? εν?? πιο ?κλασικο?? φιλελευθερισμο?, υπ? δ?ο ?ννοιε?. Πρ?τον, φοβ?ταν το μεγ?λο κρ?το? που συνεπαγ?ταν η στοχοθεσ?α των ριζοσπαστ?ν, και προτιμο?σε ?να μικρ?τερο, αλλ? πιο συνεκτικ? και αποτελεσματικ? μ?γεθο? τη? δημ?σια? διο?κηση?. Δε?τερον, ο Μητσοτ?κη? αποστασιοποιο?νταν απ? το μ?γμα μεταρρ?θμιση? και αντικομμουνισμο? που χαρακτ?ριζε τι? υπ?λοιπε? πολιτικ?? δυν?μει? τη? Δεξι?? και του Κ?ντρου, […]≫ [164]

Για τον πολιτικ? επιστ?μονα Μελ?τη Μελετ?πουλο, ≪[…] ενσ?ρκωνε ?,τι πιο παλαιοκομματικ? εμπεριε?χε η μεγ?λη κεντρ?α παρ?ταξη τη? εποχ?? εκε?νη?.≫ [165] Για τον καθηγητ? τη? Παντε?ου Θαν?ση Διαμαντ?πουλο, ?ταν

≪Αδιαμφισβ?τητα απ? αρχηγικ? στ?φα , διαλεκτικ?? με μοναδικ? κοινοβουλευτικ? παρουσ?α, […] οξυδ?ρκεια,πε?σμα, γενναι?τητα […] ?νθρωπο? τη? πρ?ξη? και τη? δρ?ση?. […] Φανατικ?? λ?τρη? του εαυτο? του και εξουσιοθ?ρα? , κυνικ??,πιστ?? στου? ανθρ?που? του, αλλ? απρ?θυμο? να επιλ?γει συνεργ?τε? με κριτ?ριο ?λλο απ? αυτ? τη? προσωπικ?? […] αφοσ?ωση? […]. Ε?χε στοιχε?α μεγ?λου πολιτικο?. Κ?τι απροσδι?ριστο-και αυτοκαταστροφικ?-τον εμπ?διζε να το μετατρ?ψει σε μεγ?λη πολιτικ? […].≫ [166]

Σε ?κθεση τη? Αμερικανικ?? πρεσβε?α? στην Αθ?να, τον Ιανου?ριο του 1964 χαρακτηριζ?ταν ω? ≪εξαιρετικ? φιλ?δοξο?, ?σο και αδ?στακτο?≫. [167] Για την δημοσιογρ?φο Ελ?νη Βλ?χου ≪Καλ?? ρ?τωρ-?κτακτο? ρ?τωρ κλειστο? χ?ρου, στη Βουλ? του? ξεπερνο?σε ?λου?,εν? αντιθ?τω? σε ανοικτο?? χ?ρου? […] ?χανε αυτ? το χ?ρισμα […]. Καλ?? οικογενει?ρχη?. Τα π?γαινε καλ? με του? ξ?νου?, ιδ?ω? του? Γερμανο??, γιατ? γν?ριζε τη γλ?σσα και ε?χε την αρεστ? σοβαροφ?νεια […]. Στα οικονομικ?, χωρ?? να ε?ναι αετ?? , προχωρο?σε λογικ?, ?πω? στα περισσ?τερα θ?ματα.≫ [168] Για τον πανεπιστημιακ? Θε?δωρο Κουλουμπ?, ≪Ο Μητσοτ?κη? ε?ναι ?να? πολ? ευφυ?? ?νθρωπο?. Ε?ναι ?να ολοκληρωτικ? πολιτικ? ον. Καταφ?ρνει,κατ? καν?να, να δημιουργε? αναταραχ?, ανησυχ?α και αντιπαραθ?σει?.≫ [169]

Παραπομπ?? και σημει?σει? [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

  1. Εθνικ? Βιβλιοθ?κη τη? Γερμαν?α? : ( Γερμανικ? ) Gemeinsame Normdatei . Ανακτ?θηκε στι? 25  Ιουν?ου 2015.
  2. ( Αγγλικ? ) Australian Honours Search Facility . honours .pmc .gov .au /honours /awards /882091 .
  3. Helsingin Sanomat ( Φινλανδικ? ) Sanoma Media Finland . Ελσ?νκι . 11  Μα?ου 1991. σελ. A4.
  4. ≪Κοινοβουλευτικ? Θητε?α Βουλευτ?ν Απ? Τη Μεταπολ?τευση Ω? Σ?μερα - Κωνσταντ?νο? Κυρι?κου Μητσοτ?κη?≫ . www.hellenicparliament.gr . Ανακτ?θηκε στι? 17 Ιουλ?ου 2016 .  
  5. Δημητρ?κο?, σελ. 60.
  6. ≪?δρυμα Κωνσταντ?νο? Κ. Μητσοτ?κη? - Ρ?ζε?≫ . www.ikm.gr . Αρχειοθετ?θηκε απ? το πρωτ?τυπο στι? 25 Απριλ?ου 2016 . Ανακτ?θηκε στι? 17 Ιουλ?ου 2016 .  
  7. Δημητρ?κο?, σελ. 61.
  8. Δημητρ?κο?, σελ. 77.
  9. Δημητρ?κο?, σελ. 81, 87.
  10. Δημητρ?κο?, σελ. 95.
  11. Δημητρ?κο?, σελ. 100.
  12. Δημητρ?κο?, σελ. 107.
  13. Σκουλ??, Νικ?λαο? (1949). Υποβολ? αντιτ?που ιστορικ?? συνοπτικ?? εκθ?σεω? περ? ιδρ?σεω? και εξελ?ξεω? τη? Οργαν?σεω? Ε.Ο.Κ. Νομο? Χαν?ων . Χανι?: αρχε?ο ΔΙΣ. σελ. 2.  
    Μιχ?λη? Λυμπερ?το?, ≪Οι οργαν?σει? τη? Αντ?σταση?≫, Ιστορ?α τη? Ελλ?δα? του 20ου αι?να. Β Παγκ?σμιο? π?λεμο? 1940-1945. Κατοχ? Αντ?σταση , τομ. Γ2, εκδ. Βιβλι?ραμα, Αθ?να 2007, σελ. 58.
  14. Δημητρ?κο?, σελ. 111.
  15. Δημητρ?κο?, σελ. 120.
  16. Δημητρ?κο?, σελ. 131.
  17. Θαν?ση? Φωτ?ου, Η ναζιστικ? τρομοκρατ?α στην Ελλ?δα. Η αιματηρ? πορε?α του Φριτ? Σο?μπερτ και το ελληνικο? ?Σ?ματο? Κυνηγ?ν? στην κατοχικ? Κρ?τη και Μακεδον?α , εκδ. Επ?κεντρο, Αθ?να 2011, σελ. 412.
  18. Δημητρ?κο?, σελ. 140.
  19. Αντ?νη? Σανουδ?κη?, ≪Η συμφων?α του ΕΑΜ/ΕΛΑΣ και ΕΟΚ (15-9-1944) στο Ηρ?κλειο. Ο Λ?βανο? τη? Κρ?τη?≫, Πεπραγμ?να Θ' Διεθνο?? Κρητολογικο? Συνεδρ?ου , τομ. Γ1: Νε?τερη περ?οδο?. Ιστορ?α, εκδ. Εταιρε?α Κρητικ?ν Ιστορικ?ν Μελετ?ν, Ηρ?κλειο 2005, σελ. 413-425.
  20. Δημητρ?κο?, σελ. 141, 143, 147, 150-151, 197.
  21. Αντ?νιο? Σανουδ?κη?, Ο ρ?λο? τη? Εκκλησ?α? τη? Κρ?τη? στι? μεταξ? των αντιστασιακ?ν οργαν?σεων σχ?σει?. Συμβολ? στην ιστορ?α τη? Εκκλησιαστικ?? πολιτικ??. Διδακτορικ? Διατριβ?, Αριστοτ?λειο Πανεπιστ?μιο Θεσσαλον?κη? (ΑΠΘ). Σχολ? Θεολογικ?. Τμ?μα Θεολογ?α?, Θεσσαλον?κη 1993, σελ. 212 κεξ.
  22. Μαν?λη? Γλ?ζο?, Εθνικ? Αντ?σταση 1940-1945 , τομ. Α, εκδ. Σοχαστ??, Αθ?να χ.χ, σελ. 527.
  23. ≪Πολλο? Κρητικο? πιστε?ουν ?τι το πρ?το αυτ? β?μα ?ταν που ?σωσε το νησ? απ? τα τραγικ? αποτελ?σματα του εμφυλ?ου πολ?μου≫. Antony Beevor, Κρ?τη. Η μ?χη και η αντ?σταση , μτφρ. Παναγι?τη? Μακρ?δη?, εκδ. Γκοβ?στη?, Αθ?να 2004, σελ. 429.
  24. Antony Beevor, Κρ?τη. Η μ?χη και η αντ?σταση , μτφρ. Παναγι?τη? Μακρ?δη?, εκδ. Γκοβ?στη?, Αθ?να 2004, σελ. 388.
  25. Antony Beevor, Κρ?τη. Η μ?χη και η αντ?σταση , μτφρ. Παναγι?τη? Μακρ?δη?, εκδ. Γκοβ?στη?, Αθ?να 2004, σελ. 457.
  26. Δημητρ?κο?, σελ. 169.
    Μιχ?λη? Λυμπερ?το?, ≪Οι οργαν?σει? τη? Αντ?σταση?≫, Ιστορ?α τη? Ελλ?δα? του 20ου αι?να. Β Παγκ?σμιο? π?λεμο? 1940-1945. Κατοχ? Αντ?σταση , τομ. Γ2, εκδ. Βιβλι?ραμα, Αθ?να 2007, σελ. 59.
  27. Δημητρ?κο?, σελ. 159.
  28. Δημητρ?κο?, σελ. 162.
  29. Δημητρ?κο?, σελ. 161.
  30. ?ταν ο Μητσοτ?κη? συν?ντησε τι? επ?μενε? ημ?ρε? τον Γερμαν? διοικητ? Bruno Brauer και τον ευχαρ?στησε για την απελευθερωσ? του ο Γερμαν?? αξιωματικ?? του απ?ντησε, ≪Νεαρ? μου, σε ελευθ?ρωσα επειδ? απ? ?,τι ?κουσα μια μ?ρα θα διαδραματ?σει? σημαντικ? ρ?λο στα πρ?γματα τη? πατρ?δα? σου≫. Antony Beevor, Κρ?τη. Η μ?χη και η αντ?σταση , μτφρ. Παναγι?τη? Μακρ?δη?, εκδ. Γκοβ?στη?, Αθ?να 2004, σελ. 388-389.
  31. Δημητρ?κο?, σελ. 189.
  32. Δημητρ?κο?, σελ. 219-225.
  33. Δημητρ?κο?, σελ. 231.
  34. Μετ? τον π?λεμο ο δρ. Herbert Glembin ε?πε στον Μητσοτ?κη ?τι ο ?διο? ο Χ?τλερ ε?χε υπογρ?ψει την εξουσιοδ?τηση για την ανταλλαγ? , αφο? αυτ? η διαδικασ?α επισ?μω? απαγορευ?ταν. Για τον Beevor αυτ?, ≪Αν και ?χι αδ?νατο, μοι?ζει απ?θανο≫. Antony Beevor, Κρ?τη. Η μ?χη και η αντ?σταση , μτφρ. Παναγι?τη? Μακρ?δη?, εκδ. Γκοβ?στη?, Αθ?να 2004, σελ. 468, υποσ. 2.
  35. Σ?γχρονο? Εγκυκλοπαιδε?α Ελευθερουδ?κη . 17ο? (?κδοσι? π?μπτη, εκσυγχρονισμ?νη δια συμπληρ?ματο? κατ? τ?μον ?κδοση). Αθ?ναι: Εγκυκλοπαιδικα? Εκδ?σει? Ν. Ν?κα? και ΣΙΑ Ε.Ε. 1964 [1928]. σελ. 131.  
    Αν?νυμο?, ≪Μητσοτ?κη? Κωνσταντ?νο?,≫ Παγκ?σμιο Βιογραφικ? Λεξικ?. Εκπαιδευτικ? Ελληνικ? Εγκυκλοπα?δεια , Εκδοτικ? Αθην?ν, τομ. 6 (1991), σελ. 176.
  36. Δημητρ?κο?, σελ. 243.
  37. Δημητρ?κο?, σελ. 293.
  38. Δημητρ?κο?, σελ. 289.
  39. Δημητρ?κο?, σελ. 266, 268.
  40. Δημητρ?κο?, σελ. 272, 274.
    Θαν?ση? Φωτ?ου, Η ναζιστικ? τρομοκρατ?α στην Ελλ?δα. Η αιματηρ? πορε?α του Φριτ? Σο?μπερτ και το ελληνικο? ?Σ?ματο? Κυνηγ?ν? στην κατοχικ? Κρ?τη και Μακεδον?α , εκδ. Επ?κεντρο, Αθ?να 2011, σελ. 414.
  41. Δημητρ?κο?, σελ. 293.
  42. Δημητρ?κο?, σελ. 299.
    Αν?νυμο?, ≪Μητσοτ?κη? Κωνσταντ?νο?,≫, Παγκ?σμιο Βιογραφικ? Λεξικ?. Εκπαιδευτικ? Ελληνικ? Εγκυκλοπα?δεια , Εκδοτικ? Αθην?ν, τομ. 6 (1991), σελ. 176.
  43. Αν?νυμο?, ≪Μητσοτ?κη? Κωνσταντ?νο?,≫, Παγκ?σμιο Βιογραφικ? Λεξικ?. Εκπαιδευτικ? Ελληνικ? Εγκυκλοπα?δεια , Εκδοτικ? Αθην?ν, τομ. 6 (1991),σελ. 176.
  44. ≪Γενικ? Γραμματε?α τη? Κυβ?ρνηση? | Κυβ?ρνηση ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ ΣΟΦΟΚΛΕΟΥΣ (1950)≫ . www.ggk.gov.gr . Ανακτ?θηκε στι? 17 Ιουλ?ου 2016 .  
    Δημητρ?κο?, σελ. 303, 305.
  45. Διαμαντ?πουλο?, σελ. 49.
  46. Στρατ?? Μπουρν?ζο?, ≪Το κρ?το? των εθνικοφρ?νων: αντικομμουνιστικ?? λ?γο? και πρακτικ??≫, Ιστορ?α τη? Ελλ?δα? του 20ου αι?να. Ανασυγκρ?τηση-Εμφ?λιο?-Παλιν?ρθωση 1945-1952 , τομ. Δ2, εκδ. Βιβλι?ραμα, Αθ?να 2009, σελ. 42-43.
  47. Δημητρ?κο?, σελ. 352-353.
  48. ≪? Κρητικ?? Λα?? ?κ?δευσε χθ?? π?νδημα μ? ?λα? τ? τιμ?? τ?ν Ν?κο Καζαντζ?κη≫. Πατρ?? (Ηρ?κλειον): σελ. 1. 6 Νοεμβρ?ου 1957.  
  49. Διαμαντ?πουλο?, σελ. 47-48.
  50. Δημητρ?κο?, σελ. 423.
  51. Δημητρ?κο?, σελ. 428.
  52. Δημητρ?κο?, σελ. 428.
  53. Δημητρ?κο?, σελ. 429-430.
  54. Δημητρ?κο?, σελ. 430-435.
    Richard Clogg, ≪Η ?νωση Κ?ντρου . Οι φιλελε?θεροι στην εξουσ?α;≫, στο: Ο Φιλελευθερισμ?? στην Ελλ?δα. Φιλελε?θερη θεωρ?α και πρακτικ? στην πολιτικ? και στην κοινων?α τη? Ελλ?δο? , εκδ. Βιβλιοπωλε?ον τη? Εστ?α?, Αθ?να 1991, σελ. 122.
  55. Διαμαντ?πουλο?, σελ. 72.
  56. Χρ?στο? Χρηστ?δη?, Ο αν?νδοτο? αγ?να? τη? ?νωση? Κ?ντρου: απ? τι? εκλογ?? του 1961 στην παρα?τηση του Κωνσταντ?νου Καραμανλ? , Εθνικ? και Καποδιστριακ? Πανεπιστ?μιο Αθην?ν (ΕΚΠΑ), Σχολ? Φιλοσοφικ?. Τμ?μα Ιστορ?α? και Αρχαιολογ?α?, Αθ?να 2012, σελ. 26.
  57. Ο Dan Brewster σ?μβουλο? τη? Αμερικανικ?? πρεσβε?α? τον χαρακτ?ριζε εκε?νη την περ?οδο ≪ο αι?νιο? Νε?τουρκο? των Φιλελευθ?ρων≫. Χρ?στο? Χρηστ?δη?, Ο αν?νδοτο? αγ?να? τη? ?νωση? Κ?ντρου: απ? τι? εκλογ?? του 1961 στην παρα?τηση του Κωνσταντ?νου Καραμανλ? , Εθνικ? και Καποδιστριακ? Πανεπιστ?μιο Αθην?ν (ΕΚΠΑ), Σχολ? Φιλοσοφικ?. Τμ?μα Ιστορ?α? και Αρχαιολογ?α?, Αθ?να 2012, σελ. 129.
  58. Χρ?στο? Χρηστ?δη?, Ο αν?νδοτο? αγ?να? τη? ?νωση? Κ?ντρου: απ? τι? εκλογ?? του 1961 στην παρα?τηση του Κωνσταντ?νου Καραμανλ? , Εθνικ? και Καποδιστριακ? Πανεπιστ?μιο Αθην?ν (ΕΚΠΑ), Σχολ? Φιλοσοφικ?. Τμ?μα Ιστορ?α? και Αρχαιολογ?α?, Αθ?να 2012, σελ. 103-104.
  59. Διαμαντ?πουλο?, σελ. 73.
  60. ≪Ε?ναι ενδεικτικ? ?τι στο Αρχε?ο του Κ. Μητσοτ?κη υπ?ρχει ?να υπ?μνημα Ελλ?νων πολιτικ?ν προσφ?γων τη? Τσεχοσλοβακ?α?, το οπο?ο ο ?διο? Κρητικ?? πολιτικ?? παρ?λαβε το 1966 κατ? τη δι?ρκεια τη? επ?σκεψ?? του στη συγκεκριμ?νη χ?ρα (εν? η πρεσβε?α αρνε?το ?ω? τ?τε να το δεχθε?), γεγον?? για το οπο?ο οι πολιτικο? πρ?σφυγε? εξ?φρασαν την ικανοπο?ησ? του?≫ Ευ?νθη? Χατζηβασιλε?ου, ≪Η πρ?σληψη τη? αριστερ?? απ? του? αντιπ?λου? τη?, 1949-1967: παρατηρ?σει? για τη λειτουργ?α του Ελληνικο? αντικομμουνισμο?≫, στο: Γρηγ?ρη? Ψαλλ?δα? (επ?μ.), Γρηγ?ρη? Φαρ?κο?: διαδρομ?? στην ιστορ?α , Κ?ρκυρα 2011, σελ. 169.
  61. Διαμαντ?πουλο?, σελ. 84.
  62. ≪Γενικ? Γραμματε?α τη? Κυβ?ρνηση? | Κυβ?ρνηση ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ (1963)≫ . www.ggk.gov.gr . Ανακτ?θηκε στι? 17 Ιουλ?ου 2016 .  
  63. ≪Γενικ? Γραμματε?α τη? Κυβ?ρνηση? | Κυβ?ρνηση ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ (1964)≫ . www.ggk.gov.gr . Ανακτ?θηκε στι? 17 Ιουλ?ου 2016 .  
  64. Ηλ?α? Νικολακ?πουλο?, ≪Εκλογικ?? θρ?αμβο? στην Αχα?α, 1964≫, στο: Ο Ανδρ?α? Παπανδρ?ου και η εποχ? του. Βιογραφικ? σχεδ?ασμα, μελετ?ματα και μαρτυρ?ε? , τομ. 1, εκδ. Τα Ν?α-Ιστορικ? βιβλιοθ?κη, Ελληνικ? Γρ?μματα, Αθ?να χ.χ., σελ. 171.
  65. Αλ?ξη? Παπαχελ??, Ο βιασμ?? τη? Ελληνικ?? Δημοκρατ?α?. Ο Αμερικανικ?? παρ?γων, 1947-1967 , εκδ. Εστ?α, Αθ?να 1997, σελ. 107.
  66. Διαμαντ?πουλο?, σελ. 178-180.
  67. Διαμαντ?πουλο?, σελ. 180.
  68. Διαμαντ?πουλο?, σελ. 182.
  69. Διαμαντ?πουλο?, σελ. 185.
  70. Διαμαντ?πουλο?, σελ. 186.
  71. Διαμαντ?πουλο?, σελ.193
  72. Διαμαντ?πουλο?, σελ. 193.
  73. Π?τη? Παρασκευ?πουλο?, Γε?ργιο? Παπανδρ?ου. Τα δραματικ? γεγον?τα 1961-1967 , εκδ. Φυτρ?κη?/Ο τ?πο? Α.Ε, Αθ?να 1988, σελ. 213.
  74. Διαμαντ?πουλο?, σελ. 203.
  75. Διαμαντ?πουλο?, σελ. 205.
  76. Διαμαντ?πουλο?, σελ. 225-226.
  77. Διαμαντ?πουλο?, σελ. 226.
    Αναστ?σιο? Πεπον??, 1961-1981. Τα γεγον?τα και τα πρ?σωπα , εκδ. Λιβ?νη?, Αθ?να 2002, σελ. 161.
    Αλ?ξη? Παπαχελ??, Ο βιασμ?? τη? Ελληνικ?? Δημοκρατ?α?. Ο Αμερικανικ?? παρ?γων, 1947-1967 , εκδ. Εστ?α, Αθ?να 1997, σελ. 160.
    Δημ?τρη? Παπαδιαμ?ντη?, ≪Η ?νωση Κ?ντρου και οι ?νοπλε? δυν?μει? (1961-1965)≫, στο: Μαν?λη? Βασιλ?κη? (επιμ.), Απ? τον Αν?νδοτο στη Δικτατορ?α , εκδ. Παπαζ?ση?, Αθ?να 2009, σελ. 460.
  78. Διαμαντ?πουλο?, σελ. 228.
  79. Διαμαντ?πουλο?, σελ. 232.
  80. Διαμαντ?πουλο?, σελ. 228.
  81. Διαμαντ?πουλο?, σελ. 254.
  82. Διαμαντ?πουλο?, σελ.282.
    Π?τη? Παρασκευ?πουλο?, Γε?ργιο? Παπανδρ?ου. Τα δραματικ? γεγον?τα 1961-1967 , εκδ. Φυτρ?κη?/Ο τ?πο? Α.Ε, Αθ?να 1988, σελ. 268.
  83. Σωτ?ρη? Ριζ??, ≪Η Κυβ?ρνηση Στεφαν?πουλου≫, Αποστασ?α 37 χρ?νια μετ?. Ε, Ιστορικ?, τχ. 142 (11 Ιουλ?ου 2002), σελ. 40.
  84. Διαμαντ?πουλο?, σελ. 230.
  85. Διαμαντ?πουλο?, σελ. 234.
  86. Διαμαντ?πουλο?, σελ. 236.
  87. Διαμαντ?πουλο?, σελ. 236-237.
  88. Αλ?ξη? Παπαχελ??, Μια αμαρτ?α απ? τα παλι?. Η εμπλοκ? τη? Litton σε ελληνικ? κυβερνητικ? προγρ?μματα αρχ?ζει απ? το 1966 ( online ).
  89. Διαμαντ?πουλο?, σελ. 248-249.
  90. Διαμαντ?πουλο?, σελ. 250.
  91. Διαμαντ?πουλο?, σελ. 254.
  92. Διαμαντ?πουλο?, σελ. 255.
  93. Διαμαντ?πουλο?, σελ. 250.
  94. Διαμαντ?πουλο?, σελ. 262.
  95. Διαμαντ?πουλο?, σελ. 274-275.
  96. Διαμαντ?πουλο?, σελ. 246-247.
  97. Π?τρο? Παπαπολυβ?ου, Η επ?σκεψη Μητσοτ?κη στην Κ?προ το 1965 και η ≪π?ρνη τη? Μεσογε?ου≫ ( online ).
  98. Διαμαντ?πουλο?, σελ. 266.
  99. Αλ?ξη? Παπαχελ??, Ο βιασμ?? τη? Ελληνικ?? Δημοκρατ?α?. Ο Αμερικανικ?? παρ?γων, 1947-1967 , εκδ. Εστ?α, Αθ?να 1997, σελ. 304.
  100. Διαμαντ?πουλο?, σελ. 298.
  101. Διαμαντ?πουλο?, σελ. 300.
  102. Διαμαντ?πουλο?, σελ.300
  103. Διαμαντ?πουλο?, σελ. 302.
  104. Διαμαντ?πουλο?, σελ. 298.
  105. Φωτειν? Τομα?, ≪Ο ρ?λο? των ΗΠΑ στην κρ?σιμη διετ?α 1965-1967 μ?σα απ? τα επ?σημα ?γγραφα του Στ?ιτ Ντιπ?ρτμεντ≫, στο: Μαν?λη? Βασιλ?κη? (επιμ.), Απ? τον Αν?νδοτο στη Δικτατορ?α , εκδ. Παπαζ?ση?, Αθ?να 2009, σελ. 85.
  106. Διαμαντ?πουλο?, σελ.307
  107. Διαμαντ?πουλο?, σελ. 307.
  108. Κωνσταντ?νο? Καραμανλ??, Αρχε?ο: δηλ?σει?, κε?μενα , τομ. 7: ≪Η μακρυ? ν?χτα : τα χρ?νια τη? δικτατορ?α?≫ (σ?νταξη κειμ?νων Κωνσταντ?νο? Σβολ?πουλο?), εκδ. Η Καθημεριν?, ?δρυμα Κωνσταντ?νο? Καραμανλ??, Σκ?ι 100,3, Αθ?να 2005, σελ. 79.
  109. Διαμαντ?πουλο?, σελ. 308, 310.
  110. Διαμαντ?πουλο?, σελ. 311-312.
  111. Διαμαντ?πουλο?, σελ. 316.
  112. Κωνσταντ?νο? Καραμανλ??, Αρχε?ο: δηλ?σει?, κε?μενα , τομ. 7: ≪Η μακρυ? ν?χτα : τα χρ?νια τη? δικτατορ?α?≫ (σ?νταξη κειμ?νων Κωνσταντ?νο? Σβολ?πουλο?), εκδ. Η Καθημεριν?, ?δρυμα Κωνσταντ?νο? Καραμανλ??, Σκ?ι 100,3, Αθ?να 2005, σελ. 79-80.
  113. Κωνσταντ?νο? Καραμανλ??, Αρχε?ο: δηλ?σει?, κε?μενα , τομ. 7: ≪Η μακρυ? ν?χτα : τα χρ?νια τη? δικτατορ?α?≫ (σ?νταξη κειμ?νων Κωνσταντ?νο? Σβολ?πουλο?), εκδ. Η Καθημεριν?, ?δρυμα Κωνσταντ?νο? Καραμανλ??, Σκ?ι 100,3, Αθ?να 2005, σελ. 79.
  114. Διαμαντ?πουλο?, σελ. 319-320.
  115. Διαμαντ?πουλο?, σελ. 314.
  116. Κωνσταντ?νο? Καραμανλ??, Αρχε?ο: δηλ?σει?, κε?μενα , τομ. 7: ≪Η μακρυ? ν?χτα : τα χρ?νια τη? δικτατορ?α?≫ (σ?νταξη κειμ?νων Κωνσταντ?νο? Σβολ?πουλο?), εκδ. Η Καθημεριν?, ?δρυμα Κωνσταντ?νο? Καραμανλ??, Σκ?ι 100,3, Αθ?να 2005, σελ. 118-119.
  117. Διαμαντ?πουλο?, σελ. 326-327.
  118. Διαμαντ?πουλο?, σελ. 341.
  119. Διαμαντ?πουλο?, σελ. 342-344.
  120. Διαμαντ?πουλο?, σελ. 346-347.
  121. Διαμαντ?πουλο?, σελ. 348.
  122. Ελ?νη Βλ?χου, Δημοσιογραφικ? χρ?νια. Πεν?ντα και κ?τι… , τομ. Γ': ≪Ο αγ?να? των ανθελλ?νων (1967-1974)≫, εκδ. Ζ?δρο?, Αθ?να 1992, σελ. 138.
  123. Διαμαντ?πουλο?, σελ. 351.
  124. Διαμαντ?πουλο?, σελ. 351-354.
  125. Διαμαντ?πουλο?, σελ. 358.
  126. Διαμαντ?πουλο?, σελ. 365-366.
  127. Αν?νυμο?, ≪Μητσοτ?κη? Κωνσταντ?νο?,≫, Παγκ?σμιο Βιογραφικ? Λεξικ?. Εκπαιδευτικ? Ελληνικ? Εγκυκλοπα?δεια , Εκδοτικ? Αθην?ν, τομ. 6 (1991), σελ. 176.
  128. Νικ?λαο? Ι. Τζ?μο?, ≪Μητσοτ?κη? Κωνσταντ?νο?. Η φιλελε?θερη στροφ? τη? Ν.Δ. και η συμμετοχ? στην ακρα?α π?λωση≫, στο: Βασ?λη? Βαμβακ??, Παναγ?? Παναγιωτ?πουλο?, Η Ελλ?δα στη δεκαετ?α του '80. Κοινωνικ?, πολιτικ? και πολιτισμικ? λεξικ? , Επ?κεντρο, Θεσσαλον?κη 2014, σελ. 324.
  129. ≪Ekloges.gr - Αποτελ?σματα Βουλευτικ?ν Εκλογ?ν 1977≫ . www.politiki.gr . Ανακτ?θηκε στι? 17 Ιουλ?ου 2016 .   [ νεκρ?? σ?νδεσμο? ]
  130. Νικ?λαο? Ι.Τζ?μο?, ≪Μητσοτ?κη? Κωνσταντ?νο?. Η φιλελε?θερη στροφ? τη? Ν.Δ. και η συμμετοχ? στην ακρα?α π?λωση≫, στο: Βασ?λη? Βαμβακ??, Παναγ?? Παναγιωτ?πουλο?, Η Ελλ?δα στη δεκαετ?α του '80. Κοινωνικ?, πολιτικ? και πολιτισμικ? λεξικ? , Επ?κεντρο, Θεσσαλον?κη 2014, σελ. 324.
  131. Γι?ργο? Αναστασι?δη?, Σ?γχρονη πολιτικ? ιστορ?α τη? Ελλ?δα? (1974-1992) , εκδ. Μαλλι?ρη? Παιδε?α, Αθ?να 1993, σελ. 62.
  132. ≪Γενικ? Γραμματε?α τη? Κυβ?ρνηση? | Κυβ?ρνηση ΡΑΛΛΗ Ι. ΓΕΩΡΓΙΟΥ (1980)≫ . www.ggk.gov.gr . Αρχειοθετ?θηκε απ? το πρωτ?τυπο στι? 16 Νοεμβρ?ου 2017 . Ανακτ?θηκε στι? 17 Ιουλ?ου 2016 .  
  133. Π?τρο? Παπαπολυβ?ου, Κωνσταντ?νο? Μητσοτ?κη? και Κ?προ? ( online ).
  134. Νικ?λαο? Ι. Τζ?μο?, ≪Μητσοτ?κη? Κωνσταντ?νο?. Η φιλελε?θερη στροφ? τη? Ν.Δ. και η συμμετοχ? στην ακρα?α π?λωση≫, στο: Βασ?λη? Βαμβακ??, Παναγ?? Παναγιωτ?πουλο?, Η Ελλ?δα στη δεκαετ?α του '80. Κοινωνικ?, πολιτικ? και πολιτισμικ? λεξικ? , Επ?κεντρο, Θεσσαλον?κη 2014, σελ. 325.
  135. Θαν?ση? Διαμαντ?πουλο?, Η Ελληνικ? πολιτικ? ζω?: εικοστ?? αι?να?. Απ? την προβενιζελικ? στη μεταπαπανδρε?κ? εποχ? , εκδ. Παπαζ?ση, Αθ?να 1997, σελ. 274-275.
  136. Νικ?λαο? Ι. Τζ?μο?, ≪Μητσοτ?κη? Κωνσταντ?νο?. Η φιλελε?θερη στροφ? τη? Ν.Δ. και η συμμετοχ? στην ακρα?α π?λωση≫, στο: Βασ?λη? Βαμβακ??, Παναγ?? Παναγιωτ?πουλο?, Η Ελλ?δα στη δεκαετ?α του '80. Κοινωνικ?, πολιτικ? και πολιτισμικ? λεξικ? , Επ?κεντρο, Θεσσαλον?κη 2014, σελ. 325.
  137. Γι?ννη? Βο?λγαρη?, ≪Η Δημοκρατικ? Ελλ?δα≫, Ιστορ?α του Ν?ου Ελληνισμο? , τομ. 10, εκδ. Ελληνικ? Γραμμ?τα, Αθ?να 2003, σελ. 32.
    Νικ?λαο? Ι. Τζ?μο?, ≪Μητσοτ?κη? Κωνσταντ?νο?. Η φιλελε?θερη στροφ? τη? Ν.Δ. και η συμμετοχ? στην ακρα?α π?λωση≫, στο: Βασ?λη? Βαμβακ??, Παναγ?? Παναγιωτ?πουλο?, Η Ελλ?δα στη δεκαετ?α του '80. Κοινωνικ?, πολιτικ? και πολιτισμικ? λεξικ? , Επ?κεντρο, Θεσσαλον?κη 2014, σελ. 325.
  138. Εφημερ?δα Μεσημβριν? , 11 Μα?ου 1985, σελ. 2
  139. ≪Ν?α κ?ντρα με αντικε?μενο τη φωτογραφ?α Μητσοτ?κη με Γερμανο?? αξιωματικο??≫ . in.gr. 26-03-2001 . http://news.in.gr/greece/article/?aid=175152 . Ανακτ?θηκε στι? 05-10-2015 .  
  140. ≪Ekloges.gr - Αποτελ?σματα Βουλευτικ?ν εκλογ?ν 1985≫ . www.politiki.gr . Ανακτ?θηκε στι? 17 Ιουλ?ου 2016 .   [ νεκρ?? σ?νδεσμο? ]
  141. Γι?ργο? Αναστασι?δη?, Σ?γχρονη πολιτικ? ιστορ?α τη? Ελλ?δα? (1974-1992) , εκδ. Μαλλι?ρη? Παιδε?α, Αθ?να 1993, σελ. 103.
  142. Νικ?λαο? Ι.Τζ?μο?, ≪Μητσοτ?κη? Κωνσταντ?νο?. Η φιλελε?θερη στροφ? τη? Ν.Δ. και η συμμετοχ? στην ακρα?α π?λωση≫, στο: Βασ?λη? Βαμβακ??, Παναγ?? Παναγιωτ?πουλο?, Η Ελλ?δα στη δεκαετ?α του '80. Κοινωνικ?, πολιτικ? και πολιτισμικ? λεξικ? , Επ?κεντρο, Θεσσαλον?κη 2014, σελ. 327.
  143. Γι?ργο? Αναστασι?δη?, Σ?γχρονη πολιτικ? ιστορ?α τη? Ελλ?δα? (1974-1992) , εκδ. Μαλλι?ρη? Παιδε?α, Αθ?να 1993, σελ. 112.
  144. ≪Ekloges.gr - Αποτελ?σματα Βουλευτικ?ν Εκλογ?ν Ιουν?ου 1989≫ . www.politiki.gr . Ανακτ?θηκε στι? 17 Ιουλ?ου 2016 .   [ νεκρ?? σ?νδεσμο? ]
  145. Γι?ργο? Αναστασι?δη?, Σ?γχρονη πολιτικ? ιστορ?α τη? Ελλ?δα? (1974-1992) , εκδ. Μαλλι?ρη? Παιδε?α, Αθ?να 1993, σελ. 121-122.
  146. Γι?ργο? Αναστασι?δη?, Σ?γχρονη πολιτικ? ιστορ?α τη? Ελλ?δα? (1974-1992) , εκδ. Μαλλι?ρη? Παιδε?α, Αθ?να 1993, σελ. 126.
  147. ≪Ekloges.gr - Αποτελ?σματα Βουλευτικ?ν Εκλογ?ν Νοεμβρ?ου 1989≫ . www.politiki.gr . Ανακτ?θηκε στι? 17 Ιουλ?ου 2016 .   [ νεκρ?? σ?νδεσμο? ]
  148. ≪Ekloges.gr - Αποτελ?σματα Βουλευτικ?ν Εκλογ?ν 1990≫ . www.politiki.gr . Ανακτ?θηκε στι? 17 Ιουλ?ου 2016 .   [ νεκρ?? σ?νδεσμο? ]
  149. Αντ?νη? Τελ?πουλο?, Δημ?τρη? Ψαρρ?? (12-06-2023). ≪≪Ε?σαστε Το?ρκοι, αλλ? μ?νο αν ?τσι θ?λουμε εμε??≫≫ . Η Εφημερ?δα των Συντακτ?ν . https://www.efsyn.gr/politiki/393373_eisaste-toyrkoi-alla-mono-etsi-theloyme-emeis . Ανακτ?θηκε στι? 12-06-2023 .  
  150. Γι?ννη? Βο?λγαρη?, ≪Η Δημοκρατικ? Ελλ?δα≫, Ιστορ?α του Ν?ου Ελληνισμο?, τομ.10, εκδ.Ελληνικ? Γραμμ?τα, Αθ?να, 2003, σελ41
  151. Ν?δο?, Βασ?λη? (2 Δεκεμβρ?ου 2008). ≪Αναβ?ωση των πολιτικ?ν εντ?σεων με Mayo≫ . Καθημεριν? . Ανακτ?θηκε στι? 17 Ιουλ?ου 2016 .  
  152. ≪Μητσοτ?κη?: Η Ν.Δ. δεν π?ρε εν?σχυση απ? τη Siemens την περ?οδο εκε?νη≫ . Ελευθεροτυπ?α. 2 Δεκεμβρ?ου 2008. Αρχειοθετ?θηκε απ? το πρωτ?τυπο στι? 6 Δεκεμβρ?ου 2008 . Ανακτ?θηκε στι? 17 Ιουλ?ου 2016 .   CS1 maint: Unfit url ( link )
  153. ≪Ekloges.gr - Αποτελ?σματα Βουλευτικ?ν Εκλογ?ν 1993≫ . www.politiki.gr . Ανακτ?θηκε στι? 17 Ιουλ?ου 2016 .   [ νεκρ?? σ?νδεσμο? ]
  154. ≪Αποτελ?σματα Εθνικ?ν Εκλογ?ν 2009≫ . ekloges-prev.singularlogic.eu . Ανακτ?θηκε στι? 17 Ιουλ?ου 2016 .  
  155. ATEIΘ. ≪Τιμητικ? Δι?κριση απ? το ΑΤΕΙΘ στον Πρ?εδρο κ. Κων/νο Μητσοτ?κη - Γενικ?? - Ανακοιν?σει? - Αλεξ?νδρειο Τεχνολογικ? Εκπαιδευτικ? ?δρυμα Θεσ/ν?κη?≫ . www.teithe.gr . Ανακτ?θηκε στι? 21 Ιουν?ου 2016 .   [ νεκρ?? σ?νδεσμο? ]
  156. iefimerida.gr (2017-06-01). ≪Οι Κρητικο? αποχαιρετο?ν τον Κωνσταντ?νο Μητσοτ?κη -Συγκινητικ?? στιγμ?? στην ολονυχτ?α [εικ?νε? & β?ντεο ≫]. iefimerida.gr . http://www.iefimerida.gr/news/341336/oi-kritikoi-apohairetoyn-ton-konstantino-mitsotaki-sygkinitikes-stigmes-stin-olonyhtia . Ανακτ?θηκε στι? 2017-06-02 .  
  157. Μινωικ?? και Ελληνικ?? πολιτισμ?? απ? την συλλογ? Μητσοτ?κη I . Αθ?να: ?δρυμα Γουλανδρ?. 1992. σελ. εισαγωγ? Κ. Μητσοτ?κη.  
  158. ≪Επιστρ?φουν στο κρ?το? τα αρχα?α τη? συλλογ?? Μητσοτ?κη≫ . www.in.gr . Αρχειοθετ?θηκε απ? το πρωτ?τυπο στι? 9 Φεβρουαρ?ου 2017 . Ανακτ?θηκε στι? 29 Αυγο?στου 2016 .  
  159. ≪?κθεση τη? συλλογ?? Μητσοτ?κη≫ . www.rizospastis.gr . Ανακτ?θηκε στι? 29 Αυγο?στου 2016 .  
  160. Ο Πλαστ?ρα?, ο Μητσοτ?κη? κι ?να? γ?μο? [ νεκρ?? σ?νδεσμο? ]
  161. Κωνσταντ?νο? Μητσοτ?κη?: Την Π?μπτη η ταφ? του δ?πλα στη Μαρ?κα του
  162. Κωστα? Μητσοτακη?: πολιτικη βιογραφια, Τ?μο? 1, Δ. Δημητρ?κο?, σελ. 371
  163. Δημητρ?κο?, σελ.364
  164. Ευ?νθη? Χατζηβασιλε?ου, ≪Ο Ψυχρ?? Π?λεμο? ω? κρ?ση εκσυγχρονισμο?:υπ?ρβαση κρ?σεων και ελληνικ? εμπειρ?α, 1932-1959≫, Η Ελλ?δα, η Δ?ση και η Μεσ?γειο? 1945-62. Ν?ε? ερευνητικ?? προσεγγ?σει? (επιμ. Κωνσταντ?να Μπ?τσιου και Γι?ννη? Σακκ??), Πανεπιστ?μιο Μακεδον?α?, Θεσσαλον?κη 2015, σελ. 30.
  165. Μελ?τη? Μελετ?πουλο?, Η Βασιλε?α στη Νε?τερη Ελληνικ? Ιστορ?α. Απ? τον ?θωνα στον Κωνσταντ?νο Β', εκδ. Ν?α Σ?νορα-Α. Α. Λιβ?νη, Αθ?να 1994, σελ. 199.
  166. Θαν?ση? Διαμαντ?πουλο?, Η Ελληνικ? πολιτικ? ζω?: εικοστ?? αι?να?. Απ? την προβενιζελικ? στη μεταπαπανδρε?κ? εποχ? , εκδ. Παπαζ?ση, Αθ?να 1997, σελ. 341-342.
  167. Αλ?ξη? Παπαχελ??, Ο βιασμ?? τη? Ελληνικ?? Δημοκρατ?α?. Ο Αμερικανικ?? παρ?γων, 1947-1967 , εκδ. Εστ?α, Αθ?να 1997, σελ. 107.
  168. Ελ?νη Βλ?χου, Δημοσιογραφικ? χρ?νια. Πεν?ντα και κ?τι… , τομ. Γ': ≪Ο αγ?να? των ανθελλ?νων (1967-1974)≫,εκδ. Ζ?δρο?, Αθ?να 1992, σελ. 164-165.
  169. Θε?δωρο? Κουλουμπ??, ...71...74: Σημει?σει? εν?? πανεπιστημιακο? , εκδ. Πατ?κη?, Αθ?να 2002, σελ. 155.

Πηγ?? [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

  • Θε?δωρο? Κουλουμπ??, …71 …74: Σημει?σει? εν?? πανεπιστημιακο? , εκδ. Πατ?κη, Αθ?να 2002.
  • Richard Clogg, ≪Η ?νωση Κ?ντρου . Οι φιλελε?θεροι στην εξουσ?α;≫, στο: Ο Φιλελευθερισμ?? στην Ελλ?δα. Φιλελε?θερη θεωρ?α και πρακτικ? στην πολιτικ? και στην κοινων?α τη? Ελλ?δο? , εκδ. Βιβλιοπωλε?ον τη? Εστ?α?, Αθ?να 1991, σελ. 119-130.
  • Φωτειν? Τομα?, ≪Ο ρ?λο? των ΗΠΑ στην κρ?σιμη διετ?α 1965-1967 μ?σα απ? τα επ?σημα ?γγραφα του Στ?ιτ Ντιπ?ρτμεντ≫, στο: Μαν?λη? Βασιλ?κη? (επιμ.), Απ? τον Αν?νδοτο στη Δικτατορ?α , εκδ. Παπαζ?ση?, Αθ?να 2009, σελ. 68-90.
  • Δημ?τρη? Παπαδιαμ?ντη?, ≪Η ?νωση Κ?ντρου και οι ?νοπλε? δυν?μει? (1961-1965)≫, στο: Μαν?λη? Βασιλ?κη? (επιμ.), Απ? τον Αν?νδοτο στη Δικτατορ?α , εκδ. Παπαζ?ση?, Αθ?να 2009, σελ. 443-465.
  • Ηλ?α? Νικολακ?πουλο?, ≪Εκλογικ?? θρ?αμβο? στην Αχα?α, 1964≫, στο: Ο Ανδρ?α? Παπανδρ?ου και η εποχ? του. Βιογραφικ? σχεδ?ασμα, μελετ?ματα και μαρτυρ?ε? , τομ. 1, εκδ. Τα Ν?α-Ιστορικ? βιβλιοθ?κη, Ελληνικ? Γρ?μματα, Αθ?να χ.χ., σελ. 170-171.
  • Antony Beevor, Κρ?τη. Η μ?χη και η αντ?σταση , μτφρ. Παναγι?τη? Μακρ?δη?, εκδ. Γκοβ?στη?, Αθ?να 2004.
  • Μαν?λη? Γλ?ζο?, Εθνικ? Αντ?σταση 1940-1945 , τομ. Α, εκδ. Σοχαστ??, Αθ?να χ.χ.
  • Θαν?ση? Φωτ?ου, Η ναζιστικ? τρομοκρατ?α στην Ελλ?δα. Η αιματηρ? πορε?α του Φριτ? Σο?μπερτ και το ελληνικο? ?Σ?ματο? Κυνηγ?ν? στην κατοχικ? Κρ?τη και Μακεδον?α , εκδ. Επ?κεντρο, Αθ?να 2011.
  • Μιχ?λη? Λυμπερ?το?, ≪Οι οργαν?σει? τη? Αντ?σταση?≫, Ιστορ?α τη? Ελλ?δα? του 20ου αι?να, τομ. Γ2: ≪1940-1945, Β' Παγκ?σμιο? π?λεμο? ? Κατοχ? ? Αντ?σταση≫, εκδ. Βιβλι?ραμα, Αθ?να 2007, σελ. 9-67.
  • Στρατ?? Μπουρν?ζο?, ≪Το κρ?το? των εθνικοφρ?νων: αντικομμουνιστικ?? λ?γο? και πρακτικ??≫, Ιστορ?α τη? Ελλ?δα? του 20ου αι?να , τομ. Δ2: ≪1945-1952, Ανασυγκρ?τηση ? Εμφ?λιο? ? Παλιν?ρθωση≫, εκδ. Βιβλι?ραμα, Αθ?να 2009, σελ. 9-49.
  • Νικ?λαο? Ι. Τζ?μο?, ≪Μητσοτ?κη? Κωνσταντ?νο?. Η φιλελε?θερη στροφ? τη? Ν.Δ. και η συμμετοχ? στην ακρα?α π?λωση≫, στο: Βασ?λη? Βαμβακ??, Παναγ?? Παναγιωτ?πουλο?, Η Ελλ?δα στη δεκαετ?α του '80. Κοινωνικ?, πολιτικ? και πολιτισμικ? λεξικ? , Επ?κεντρο, Θεσσαλον?κη 2014, σελ. 324-327.
  • Γι?ννη? Βο?λγαρη?, ≪Η Δημοκρατικ? Ελλ?δα≫, Ιστορ?α του Ν?ου Ελληνισμο? , τομ. 10, εκδ. Ελληνικ? Γραμμ?τα, Αθ?να 2003, σελ. 9-50.
  • Αντ?νη? Σανουδ?κη?, ≪Η συμφων?α του ΕΑΜ/ΕΛΑΣ και ΕΟΚ (15-9-1944) στο Ηρ?κλειο. Ο Λ?βανο? τη? Κρ?τη?≫, Πεπραγμ?να Θ' Διεθνο?? Κρητολογικο? Συνεδρ?ου , τομ. Γ1: ≪Νε?τερη περ?οδο?. Ιστορ?α≫, εκδ. Εταιρε?α Κρητικ?ν Ιστορικ?ν Μελετ?ν, Ηρακλειο 2005, σελ. 413-425.
  • Ελ?νη Βλ?χου, Δημοσιογραφικ? χρ?νια. Πεν?ντα και κ?τι… , τομ. Γ': ≪Ο αγ?να? των ανθελλ?νων (1967-1974)≫, εκδ. Ζ?δρο?, Αθ?να 1992.
  • Σωτ?ρη? Ριζ??, ≪Η Κυβ?ρνηση Στεφαν?πουλου≫, Αποστασ?α 37 χρ?νια μετ?. Ε, Ιστορικ? , τχ. 142 (11 Ιουλ?ου 2002), σελ. 40-43.
  • Π?τη? Παρασκευ?πουλο?, Γε?ργιο? Παπανδρ?ου. Τα δραματικ? γεγον?τα 1961-1967 , εκδ. Φυτρ?κη?/Ο τ?πο? Α.Ε, Αθ?να 1988.
  • Γι?ργο? Αναστασι?δη?, Σ?γχρονη πολιτικ? ιστορ?α τη? Ελλ?δα? (1974-1992) , εκδ. Μαλλι?ρη? Παιδε?α, Αθ?να 1993.
  • Αν?νυμο?, ≪Μητσοτ?κη? Κωνσταντ?νο?≫, Παγκ?σμιο Βιογραφικ? Λεξικ?. Εκπαιδευτικ? Ελληνικ? Εγκυκλοπα?δεια , Εκδοτικ? Αθην?ν, τομ. 6 (1991), σελ. 175-176.
  • Αλ?ξη? Παπαχελ??, Ο βιασμ?? τη? Ελληνικ?? Δημοκρατ?α?. Ο Αμερικανικ?? παρ?γων, 1947-1967 , εκδ. Εστ?α, Αθ?να 1997.
  • Θαν?ση? Διαμαντ?πουλο?, Η Ελληνικ? πολιτικ? ζω?: εικοστ?? αι?να?. Απ? την προβενιζελικ? στη μεταπαπανδρε?κ? εποχ? , εκδ. Παπαζ?ση, Αθ?να 1997.
  • Μελ?τη? Μελετ?πουλο?, Η Βασιλε?α στη Νε?τερη Ελληνικ? Ιστορ?α. Απ? τον ?θωνα στον Κωνσταντ?νο Β' , εκδ. Ν?α Σ?νορα-Α. Α. Λιβ?νη, Αθ?να 1994.
  • Αντ?νη? Μακρυδημ?τρη? , Οι υπουργο? των εξωτερικ?ν τη? Ελλ?δα? 1829-2000 , εκδ. Καστανι?τη?, Αθ?να 2000, σελ. 108-109.
  • Δημ?τρη? Π. Δημητρ?κο?, Κ?στα? Μητσοτ?κη?: Πολιτικ? βιογραφ?α , εκδ. Παπαζ?ση, Αθ?να 1989. ISBN 960-02-0784-4 (α? τ?μο?), ISBN 960-02-0785-2 (β? τ?μο?).
  • Θαν?ση? Διαμαντ?πουλο?, Κ?στα? Μητσοτ?κη?. Πολιτικ? βιογραφ?α , τομ. Β: ≪1961-1974. Απ? τον Αν?νδοτο στη Δικτατορ?α≫, εκδ. Παπαζ?ση, Αθ?να χ.χ.
  • Θαν?ση? Διαμαντ?πουλο?, O Κ. Μητσοτ?κη? και η Αποστασ?α
  • Αντ?νιο? Σανουδ?κη?, Ο ρ?λο? τη? Εκκλησ?α? τη? Κρ?τη? στι? μεταξ? των αντιστασιακ?ν οργαν?σεων σχ?σει?. Συμβολ? στην ιστορ?α τη? Εκκλησιαστικ?? πολιτικ??. Διδακτορικ? Διατριβ?, Αριστοτ?λειο Πανεπιστ?μιο Θεσσαλον?κη? (ΑΠΘ). Σχολ? Θεολογικ?. Τμ?μα Θεολογ?α?, Θεσσαλον?κη 1993.
  • Αλ?ξη? Παπαχελ??, Μια αμαρτ?α απ? τα παλι?. Η εμπλοκ? τη? Litton σε ελληνικ? κυβερνητικ? προγρ?μματα αρχ?ζει απ? το 1966
  • Κωνσταντ?ο? Καραμανλ??, Αρχε?ο: δηλ?σει?, κε?μενα , τομ.7: ≪Η μακρυ? ν?χτα : τα χρ?νια τη? δικτατορ?α?≫ (σ?νταξη κειμ?νων Κωνσταντ?νο? Σβολ?πουλο?), εκδ. Η Καθημεριν?, ?δρυμα Κωνσταντ?νο? Καραμανλ??, Σκ?ι 100,3, Αθ?να 2005.
  • Αναστ?σιο? Πεπον??, 1961-1981. Τα γεγον?τα και τα πρ?σωπα , εκδ. Λιβ?νη?, Αθ?να 2002.
  • Χρ?στο? Χρηστ?δη?, Ο αν?νδοτο? αγ?να? τη? ?νωση? Κ?ντρου: απ? τι? εκλογ?? του 1961 στην παρα?τηση του Κωνσταντ?νου Καραμανλ? , Εθνικ? και Καποδιστριακ? Πανεπιστ?μιο Αθην?ν (ΕΚΠΑ), Σχολ? Φιλοσοφικ?. Τμ?μα Ιστορ?α? και Αρχαιολογ?α?, Αθ?να 2012 ( online ).
  • Ευ?νθη? Χατζηβασιλε?ου, ≪Η πρ?σληψη τη? αριστερ?? απ? του? αντιπ?λου? τη?, 1949-1967: παρατηρ?σει? για τη λειτουργ?α του Ελληνικο? αντικομμουνισμο?≫, στο: Γρηγ?ρη? Ψαλλ?δα? (επ?μ.), Γρηγ?ρη? Φαρ?κο?: διαδρομ?? στην ιστορ?α , Κ?ρκυρα 2011, σελ. 157-182 ( PDF online ).
  • Π?τρο? Παπαπολυβ?ου, Η επ?σκεψη Μητσοτ?κη στην Κ?προ το 1965 και η ≪π?ρνη τη? Μεσογε?ου≫ ( online ).
  • Π?τρο? Παπαπολυβ?ου, Κωνσταντ?νο? Μητσοτ?κη? και Κ?προ? ( online ).
  • Σπυρ?δων Λανδρ?τση?, Το φαιν?μενο του ≪Αυριανισμο?≫: Λα?κισμ?? και οι κρ?σιμε? εκλογ?? του 1985. Μ?ρτιο? ?Ιο?νιο? 1985. Διπλωματικ? Εργασ?α, Αριστοτ?λειο Πανεπιστ?μιο Θεσσαλον?κη?. Σχολ? οικονομικ?ν και πολιτικ?ν επιστημ?ν. Τμ?μα πολιτικ?ν επιστημ?ν. Μετπτυχιακ? πρ?γραμμα πολιτικ?? αν?λυση?, Θεσσαλον?κη, Νο?μβριο? 2015 ( PDF online ).
  • Ευ?νθη? Χατζηβασιλε?ου, ≪Ο Ψυχρ?? Π?λεμο? ω? κρ?ση εκσυγχρονισμο?:υπ?ρβαση κρ?σεων και ελληνικ? εμπειρ?α, 1932-1959≫, στο: Κωνσταντ?να Μπ?τσιου και Γι?ννη? Σακκ?? (επιμ.), Η Ελλ?δα, η Δ?ση και η Μεσ?γειο? 1945-62. Ν?ε? ερευνητικ?? προσεγγ?σει? , Πανεπιστ?μιο Μακεδον?α?, Θεσσαλον?κη 2015, σελ. 17-34 ( PDF online ).

Προτειν?μενη βιβλιογραφ?α [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

  • Βο?λτεψη?, Γι?ννη? Θ.: Δ?κα σκληρ? χρ?νια στη Ν?α Δημοκρατ?α (1984-1993) , εκδ. ≪Προσκ?νιο≫ - ?γγελο? Σιδερ?το?, Αθ?να 2005, ISBN 978-960-8318-24-3 .
  • Διαμαντ?πουλο?, Θαν?ση?: Το πορτρ?το εν?? ηγ?τη. Απ? την ιστορ?α του Μητσοτ?κη στον Μητσοτ?κη τη? ιστορ?α?: Μν?με? και σκ?ψει? απ? μια 25χρονη γνωριμ?α , εκδ. Πατ?κη, Αθ?να 2013.
  • Διαμαντ?πουλο?, Θαν?ση?: Η ελληνικ? συντηρητικ? παρ?ταξη: Ιστορικ? προσ?γγιση και πολιτικ? χαρακτηριστικ?. Απ? το Κ?μμα των Εθνικοφρ?νων του Γο?ναρη στη Ν.Δ. του ?βερτ , εκδ. Παπαζ?ση, Αθ?να 1994.
  • Λουλ?-Θεοδωρ?κη, Ν?τσα: Κωνσταντ?νο? Μητσοτ?κη? , Εκδ. ≪Ελληνικ? Γρ?μματα≫, Αθ?να 1996, ISBN 960-344-217-8 .
  • Παπαχελ??, Αλ?ξη?: Ο Κωνσταντ?νο? Μητσοτ?κη? με τα δικ? του λ?για , τ?μ Α?: 1942-1974, εκδ. Παπαδ?πουλο?, Αθ?να 2017, ISBN 978-960-569-795-2 .
  • Ριζ??, Σωτ?ρη?: Απ? την κρ?ση στην ?φεση: ο Κωνσταντ?νο? Μητσοτ?κη? και η πολιτικ? τη? προσ?γγιση? Ελλ?δα?-Τουρκ?α? , εκδ. Παπαζ?ση, Αθ?να 2003. ISBN 960-02-1661-4 .
  • Χατζηβασιλε?ου, Ευ?νθη?: Ελληνικ?? φιλελευθερισμ??. Το ριζοσπαστικ? ρε?μα, 1932-1979 , εκδ. Πατ?κη, Αθ?να 2010.
  • Χρηστ?δη?, Χρ?στο?: ≪Η πτ?ση τη? κυβ?ρνηση? Στεφαν?πουλου. Μια λησμονημ?νη βασιλικ? παρ?μβαση≫, στον συλλογικ? τ?μο του Ιδρ?ματο? Κ. Μητσοτ?κη Απ? τον αν?νδοτο στην Δικτατορ?α , εκδ. Παπαζ?ση, Αθ?να 2009, σελ. 129-143.

Εξωτερικο? σ?νδεσμοι [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]