Brundi

J?k Wikipedia
Beer de Brundi
Brundi t?? giirepiny de Apirika

Brundi ee pamac cinad??kdi?t (paan cin kiir/wiir), t?? L??k baaudit ku ak?u kek Ruanda ne parut, Tandhani?? ne pabak ke paguot, ku jel aa Koŋgo ne pacu?l. G?namatnh?mde aye c?l Bujumbura . Ne pagu?t-cu?l ak??u kek Baaudit Taŋganyika... Thok ŋicjaŋ keek; ayee, Pr??ny ku j?l yaa Kirundi, ne akoolk?k, ke Kithwaili aye yok ne aken de Tandhani??nyin.

Kuatdit ap?i ee kuat/thau c?l Utu ayeki 85%, ku l? kuat/than c?l Tut-thi ayeki 15%, ku j?l yaa kuat/than c?l Twa, keek aliki areetic; aloiki tecit 1%..

Keek ku??tke kediak kek aceŋ Brundi ne ru?n 500... Ne ru?n 200 ke Brundi ke pan-ŋaknh?m laaunh?m. Agut ce gol 21century, ??n bii Jerm?n (Germany/Almaani) kek ben aru??mpiny (colonized). Brundi ayok nh?mlaau ne ru??n 1962, ku k?ne mac ne panŋaknhom, ku n?ŋ "locpiny g????k" (series assassinations) ku "iŋglap" (coups) ce rot looi ne yiŋde paank?c ku akutwelemiirtok ne 1966. N?kdekuat ku j?l aa t?ŋbaai aa-rou, 1970 ku ny?krot 1990 ace baai p??n latueŋ, ku k?cke Brundi aa k?ctoŋ ŋ?ŋnyiin ap?idit ne pinynhom. Ne Akol nin 13 P?i e Diak (Adu??ŋ). Ne 1992 ke B?ny de iŋglap de Tut-thi, raandit c?l Piere Buyoya ke loi looŋ wen be akutwelemiirjuec p??l... Ne, 2015 ke ace n?ŋ ak????kdit w?t wic b?nymacbaai c?l Piere Nkurundhidha bii k??c e b??ny ne kede diak. Goki (iŋlap-coup) them go lony, ku ?onlooŋ ku j?l yaa kuenykueny (election) ace ben "jaamgu?p" (Criticised) ne Aku?tnhom ke Pinynhom eb?n (International Communities).

K?c juec ap?i aceŋ ne rip (rural), k?c lik ap?i 13% kek aceŋ Geeu (urban) ne ru??n 2013. Brundi ee paan toŋ koor ap?idit ne Aprika. Reer ne b??i ke rip yiic ace tiim ka thok, "riak'eti?p" (soil erosion ), ku j?l yaa "maar e kaceŋ" (habitat loss).

Tecit 600 km2 de roor yen ace doŋ ku tecit 9% aye maar e ruuntok. "Akutnhom Mi?tepi?u Pinynhom" (The World Happiness Report) 2017 ace Brundi taau ee paan de rou, ŋ?ŋnyin ne pinynhom ke ye 154..... ....