| Marie Antoinette
|
|---|
 |
| Ganwyd
| 2 Tachwedd 1755
Palas yr Hofburg
|
|---|
| Bu farw
| 16 Hydref 1793
o decapitation by guillotine
Place de la Concorde
|
|---|
| Galwedigaeth
| pendefig, cymar
|
|---|
| Priod
| Louis XVI, brenin Ffrainc
|
|---|
| Partner
| Axel von Fersen the Younger
|
|---|
| Plant
| Louis XVII, brenin Ffrainc
|
|---|
| Llinach
| T? Hapsbwrg-Lorraine
|
|---|
| Gwobr/au
| Urdd y Groes Serennog
|
|---|
| llofnod
|
|---|
 |
Uchelwraig o dras
Awstriaidd
a brenhines olaf
Ffrainc
cyn
y Chwyldro Ffrengig
oedd
Marie Antoinette
(
Ffrangeg:
[ma?i
??twan?t]
(
gwrando
)
; Marie Antoinette Josephe Jeanne;
2 Tachwedd
1755
[1]
?
16 Hydref
1793
). Ganed hi yn
archdduges
, yn ferch ieuaf
Ffransis I, Ymerawdwr Glan Rhufeinig
a'r Ymerodres
Maria Theresa
.
[2]
Ym Mai 1770, yn 14 oed, daeth Marie yn
dauphine
Ffrainc drwy ei phriodas a
Louis-Auguste
, etifedd eglur y goron Ffrengig. Ar 10 Mai 1774, esgynnodd ei g?r i'r orsedd, yn Louis XVI, a daeth Marie yn frenhines.
Wedi wyth mlynedd yn briod, dechreuodd Marie Antoinette esgor ar blant, gan wella'i safle yn y llys brenhinol. Fodd bynnag, daeth yn fwyfwy amhoblogaidd ymhlith y bobl, a fe'i cyhuddwyd gan y
libelles
o afradlondeb,
[3]
anfoesoldeb, godineb, a chydymdeimlo a gelynion Ffrainc, yn enwedig Awstria. Pardduwyd ei henw ymhellach gan sgandal y gadwyn ddiemwnt ym 1784?85. Wedi cychwyn y Chwyldro Ffrengig ym 1789, fe'i gelwid yn
Madame Deficit
, a rhoddwyd arni'r bai am argyfwng ariannol Ffrainc oherwydd ei gwariant o bwrs y wlad a'i gwrthwynebiad i ddiwygiadau
Turgot
a
Necker
.
Wedi i'r llywodraeth arestio'r teulu brenhinol yn Hydref 1789 a'u cyfyngu i
Balas Tuileries
, dirywiodd safle'r frenhines yn llygad y bobl o ganlyniad i'w hymgais i ffoi i Varennes, a'r bwriad gan Louis i arwain gwrth-chwyldro, a'i chefnogaeth i'w nai,
yr Ymerawdwr Ffransis II
, yn
Rhyfel y Glymblaid Gyntaf
. Yn sgil cyrch ar y palas ar 10 Awst 1792, gorfodwyd i'r teulu brenhinol gymryd lloches yn y Cynulliad Deddfwriaethol, a chawsant eu carcharu yn Square du Temple ar 13 Awst. Diddymwyd y frenhiniaeth ar 21 Medi 1792, ac ar 21 Ionawr 1793 dienyddiwyd y cyn-frenin Louis XVI. Cychwynnodd achos llys Marie Antoinette ar 14 Hydref 1793, a fe'i cafwyd yn euog o uchel frad a'i dienyddiwyd a'r
gilotin
yn Place de la Revolution ar 16 Hydref.
[2]
