Aleksey Abrikosov

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya kec Axtarı?a kec
Aleksey Abrikosov
Алексе?й Алексе?евич Абрико?сов
Do?um tarixi
Do?um yeri Moskva , Rusiya
V?fat tarixi (88 ya?ında)
V?fat yeri Palo-Alto, Kaliforniya
V?fat s?b?bi x?st?lik
V?t?nda?lı?ı AB?
Atası Aleksey Abrikosov
Elm sah?si Fizika
Elmi d?r?c?si professor
Elmi adları
  • REA-nın akademikl?ri [d]
?? yeri Landau Universiteti
T?hsili
Elmi r?hb?ri Lev Landau
Uzvluyu
Mukafatları Nobel mükafatı Fizika uzr? Nobel mukafatı
Vikianbarın loqosu  Vikianbarda ?laq?li mediafayllar

Aleksey Abrikosov ( rus. Алексей Алексеевич Абрикосов ; 25 iyun 1928 [5] [6] […] , Moskva [7] ? 29 mart 2017 [8] [6] […] , Palo-Alto [d] , Kaliforniya )- 25 ?yun 1928-ci ild? Moskvada anadan olan rus n?z?ri fizikdir. 2003-cu ild? Fizika uzr? Nobel mukafatını qazanmı?dır.

Bioqrafiyası [ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

1928-ci ild? Moskvada fizik ana-ata Aleksey ?vanovic Abrikosov v? Fanny Davidovna Vulf o?ulları olaraq dunyaya g?lmi?dir. 1977-ci ild? Svetlana Yuriyevna Bunkova il? evl?n?n Abrikosovun iki o?lu, bir d? qızı var.

T?hsili [ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

1943-cu ild? m?zun olan Abrikosov Enerji Muh?ndisliyi ?nstitutunda bakalavr t?hsilin? ba?layır. 1945-ci ild? daxil oldu?u Moskva Dovl?t Universitetinin Fizika bolm?sind?n 1948-ci ild? m?zun olur. Kapitza ?nstitutu-Fizika Probleml?ri bolm?sind? h?kim ?agirdi olaraq q?bul edilir. Lev Landau h?kim mu?llimi olmu?dur. 1951-ci ild? verdiyi' istilik diffuziyası tamamil? v? tam ionla?mı? plazmalar 'tezisiyl? professor unvanı alır. Ox?ar institutun NV Zavaritskii qrupunda daha yeni acıqlanmı? olan Ginzburg-Landau nun ultra inc? filml?rd? kritik maqnetik super elektrik keciriciliyi n?z?riyy?si uz?rind? ara?dırmalar edir.

Karyerası [ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

1961-ci ild? L.Qorkov v? I. Dzyaloshinskii il? "statistik fizika kvant sah?si n?z?riyy?si usulları" uz?rind? bir kitab n??r edirl?r. ?sl?n rusca yazılmı? olan kitab ingilis, alman, cin, yapon kimi dill?r? t?rcum? edilir v? h?l? d? bu movzuda t?m?l qaynaq m?tni hesab olunur. [9]

1964-cu ild? SSR? (indi Rusiya Elml?r Akademiyası ) Elml?r Akademiyasının m?sul komissarı secilir. 1966-cı ild? "guclu maqnetik sah?l?rd? super elektrik keciriciliyi n?z?riyy?si ucun" V.L Ginzburq v? L.P Qorkov il? birlikd? Lenin Mukafatını alır. 1965-ci ild? N?z?ri Fizika v? yeni t??kil ?nstitutu (daha sonra L.D Landau ?nstitutu adını alan) icind? Sıx Madd? n?z?riyy?si Fundamental elm sah?si ba?cısı olur. [10]

1965?68-ci ill?rd? 'maqnetik cirklilik atomu' uz?rind? ardıcıl m?qal?l?r yazır. Bu m?qal?l?r 1971-ci ild? ingilis dilin? t?rcum? edil?r?k "Normal Metal N?z?riyy?sin? Giri?" adıyla n??r olunmu?dur. 1972-ci ild? a?a?ı istilik fizikası uz?rind? etdiyi i?l?rl? Beyn?lxalq Fritz London Mukafatı na layiq gorulur. 1975-ci ild? Lozanna Universiteti (?svecr?) t?r?find?n 'Honoris Causa' elml?ri doktoru unvanı alır. [11]

Uz?rind? uc il calı?araq 1988-ci ild? n??r etdiyi kitabı "Metallar n?z?riyy?sinin ?sasları" ingilis v? yapon dilin? t?rcum? olunmu?dur. 1989-cu ild? L. Qorkov v? I. Dzyaloshinskii il? yazdı?ı "Statistika. Fizikada Alan Qaydası metodları" kitabı il? Rusiya Elm Akademiyası mukafatına layiq gorulur.

1991-ci ild? h?l? d? bir parcası oldu?u Arqon Beyn?lxalq Ara?dırmalar Laboratoriyası na (Amerika) q?bul edil?r?k 'secm? elm adamı' olur. Beyn?lxalq John Bardeen Mukafatına layiq gorul?n Abrikosov Amerika Xarici ??l?ri ?nc?s?n?t v? Elm Akademiyasının 'F?xri Uzvu' secilir. 1992-ci ild? Amerika Fizika Fondu uzvluyun? secilir. 1999-cu ild? Amerika v?t?nda?lı?ını q?bul edir. [12]

2000-ci ild? AB? Milli Elml?r Akademiyası n;n uzvu secilir v? 2001-ci ild? ?ngilt?r?d? Royal Society of London a xarici uzv olur. Abrikosova 2003-cu ild? (Fransa), Bordo Universiteti 'Honoris Causa' mu?ssis?sind? h?kim unvanı verilir. 2003-cu ild? V. Ginzburg v? A. Leggett il? "super elektrik keciriciliyi v? super axıcılıq n?z?riyy?si uz?rind? qabaqcıl i?l?ri ucun" Fizika uzr? Nobel mukafatına layiq gorulur.

T?hsil Xronologiyası [13] [14] [15]
Universiteti Lisenziya Fizika, Moskva Dovl?t Universiteti (1948)
Universiteti Aspirantura Fizika, Fiziki Probleml?ri P.L Kapitza ?nstitutu (1951)
Laborant Fizika, Fizika Probleml?ri P.L Kapitza ?nstitutu (1951?1955)
Laborant Fizika, Moskva Dovl?t Universiteti (1951?1961)
Professor Fizika, Moskva Uni. Fizika v? Riyaziyyat Elml?ri (1955?1965)
Professor Fizika, Moskva Dovl?t Universiteti (1961?1976)
?dar?ci Moskva, Sıx Madd? Lab, N?z?ri Fizika Landau ?nstitutu (1965?1988)
Professor N?z?ri Fizika, Moskva Texniki ?nstitutu (1976?1991)
?dar?ci Moskva, Yuks?k T?zyiqli Fizika Troitsk ?nstitutu (1988?1991)
Professor Fizika, Cikaqo, ?llinoys Universiteti (1994 -)

Fizika uzr? Nobel mukafatı [ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

1950-ci ill?rd?ki m?qal?l?rinin uzun mudd?t rus dilind?n ingilis dilin? t?rcum? edilm?m?si n?tic?sind? ictimaiyy?td? gec f?rq edil?n Abrikosov 2001-ci ild? Vitali L. Ginzburg v? Entoni Legget il? birlikd? Fizika uzr? Nobel mukafatına layiq gorulmu?dur. Abrikosov maqnetik sah? icin? yerl??diril?n ikinci tip bir super kecirici maqnetik sah?nin niy? b?zi bolg?l?r? nufuz edib b?zi bolg?l?r? nufuz ed? bilm?diyini n?z?ri olaraq acıqladı. [16]

Abrikosovun sah?y? qatqısı Ginzburg il? Landaunun qaydalarını daha da inki?af etdir?r?k II tip super elektrik keciriciliyinin davranı? formalarını t?yin etm?si v? II tip super keciricili materiala gir?n sah? x?tl?rinin bir modelini meydana g?tir?c?yini n?z?r? alması olmu?dur. Uzaqgor?nlik 1967-ci ild? birba?a mu?ahid? il? yaranmı?dır. Abrikosov ayrıca II tip super keciriciliyin bel? artan sah? ?idd?tl?rin? bir olcud?n sonra doz? bilm?y?c?kl?rini v? super keciricilik xususiyy?tl?rini itir?c?kl?rini gost?rmi?dir. [17]

Super keciriciliyin ?n ?hat?li izahatına John Bardeen, Leon Cooper v? J. Robert ?riefer t?r?find?n inki?af etdiril?n v? qısaca BCS Qaydası dey? bilin?n ??rhl? qovu?mu?du; amma fizika ictimaiyy?tinin ortaq fikri Ginzburg v? Abrikosovun BCSd?n ?vv?l bu sah?d? cox ?h?miyy?tli t?crubi i?l?r etdikl?ri m?rk?zind?dir.

Fizika Mukafatının dig?r bir sahibi olan Leggetin i?l?ri is? super keciricilikl? birba?a olmasa da, dolayı bir ?laq?si olan super axıcılıq movzusunda idi. 2003-cu ild? Fizika uzr? Nobel mukafatının diqq?t c?kici bir xususiyy?ti d? son 8 il ?rzind? bu sah?d? paylanan mukafatlardan dordunun soyuq "temperatur"un fizikasıyla ?laq?dar i?l?r? verilm?si olmu?dur. [18]

Mukafatları v? u?urları [ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

[19]

  • Lenin Mukafatı 1966 (Vitali L. Ginzburg il?)
  • Fritz London Memorial Mukafatı 1972
  • SSR? Dovl?t Mukafatı 1982
  • RAS L.D Landau Mukafatı 1989
  • TMS John Bardeen Mukafatı 1991
  • Nobel Fizika Mukafatı 2003 (Vitali L. Ginzburg v? Entoni J. Legget il?)
  • Argonne Milli Laboratoriya mudiri (1991 -)
  • Amerika F?nn Elml?ri Akademiyasının uzvu, 1991
  • Amerika Fizika D?rn?yi uzvu oldu, 1992
  • Milli Elml?r Akademiyası uzvu oldu 2000
  • Royal Society Xarici Uzvu oldu, 2001
  • Rusiya Elml?r Akademiyasının uzvu oldu, 1964
  • 1999-cu ild? AB? v?t?nda?ı oldu

Xarici kecidl?r [ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

?stinadlar [ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

  1. 1 2 Mathematics Genealogy Project   (ing.) . 1997.
  2. 1 2 https://www.amacad.org/person/alexei-alexeyevich-abrikosov .
  3. 1 2 NNDB   (ing.) . 2002.
  4. 1 2 List of Royal Society Fellows 1660-2007 . London Kral C?miyy?ti . S. 5.
  5. Абрикосов Алексей Алексеевич // Большая советская энциклопедия   (rus.) : [в 30 т.]. / под ред. А. М. Прохоров 3-е изд. Москва : Советская энциклопедия , 1969.
  6. 1 2 Alexey A. Abrikosov // Encyclopædia Britannica   (ing.) .
  7. Deutsche Nationalbibliothek Record #108744183 // Umumi t?nziml?m? n?zar?ti (GND)   (alm.) . 2012?2016.
  8. Argonne Scientist and Nobel Laureate Dies at 88 .
  9. http://www.osti.gov/accomplishments/documents/fullText/ACC0078.pdf http://web.archive.org/web/20121007184656/http://www.osti.gov/accomplishments/documents/fullText/ACC0078.pdf
  10. "Arxivl?nmi? sur?t" . 2012-04-26 tarixind? arxivl??dirilib . ?stifad? tarixi: 2016-02-23 .
  11. http://www.anl.gov/Media_Center/News/2003/news031007.htm http://web.archive.org/web/20120211074147/http://www.anl.gov/Media_Center/News/2003/news031007.htm
  12. http://www.osti.gov/accomplishments/abrikosov.html http://web.archive.org/web/20150919052638/http://www.osti.gov/accomplishments/abrikosov.html
  13. http://www.nndb.com/people/021/000027937/ http://web.archive.org/web/20150103115307/http://www.nndb.com:80/people/021/000027937/
  14. http://www.nndb.com/event/582/000051429/ http://web.archive.org/web/20150414233928/http://www.nndb.com:80/event/582/000051429/
  15. http://www.osti.gov/accomplishments/documents/fullText/ACC0077.pdf http://web.archive.org/web/20121007163035/http://www.osti.gov/accomplishments/documents/fullText/ACC0077.pdf
  16. "Arxivl?nmi? sur?t" (PDF) . 2015-11-25 tarixind? orijinalından (PDF) arxivl??dirilib . ?stifad? tarixi: 2016-02-23 .
  17. http://www.osti.gov/accomplishments/abrikosovpub.html http://web.archive.org/web/20150911032607/http://www.osti.gov/accomplishments/abrikosovpub.html
  18. http://www.biltek.tubitak.gov.tr/haberler/genel/S-432-6.pdf http://web.archive.org/web/20120625195909/http://www.biltek.tubitak.gov.tr/haberler/genel/S-432-6.pdf
  19. http://www.jewishvirtuallibrary.org/jsource/biography/abrikosov.html http://web.archive.org/web/20150906071422/http://www.jewishvirtuallibrary.org/jsource/biography/abrikosov.html