鄂??突厥?
(
Gokturk
)是
古突厥?
的第一?段,是
回??
之前最古老的有?面形式的突厥?。?是用于??
鄂??碑?
和
?尼塞碑?
的?言。
[2]
[3]
??
[
??
]
鄂??突厥?中,大部分??都有突厥??源。此外,?有一些?自
粟特?
和
??
的?。
[4]
[5]
Mehmet Olmez?,鄂??突厥?有?20%的???自周?的文化。
[6]
借??自??、粟特?、
蒙古?系
和
藏?支
。
[7]
鄂??突厥?的??受粟特?影??小,受??影??大。回???期,粟特?借?成倍增加了,主要原因是回?人?依了
摩尼?
。
[8]
音系
[
??
]
鄂??突厥?是一?
共同突厥?
,也是d型突厥?,例如土耳其?:a
y
ak;楚瓦什?:у
р
а (u
r
a)而古突厥?:
??
?? (a
d
aq)),?于
西伯利??支
。鄂??突厥?有?有?元音。
[9]
[10]
[11]
方言
[
??
]
突厥民族在5~8世??使用共同的文??言,也存在一些差?。
[12]
可以?鄂??突厥?分??尼塞?和古典鄂?????方言?行?究,??都用
突厥文字
??。
鄂??碑?
[
??
]
鄂??河
沿岸??的大部分碑?
[13]
所用的?言被?作“鄂??突厥?”。碑文?容有墓志,也有???事的,所以在??使用方面??富。
[14]
?尼塞柯?克孜碑??方言
[
??
]
?尼塞河
沿岸碑?
[15]
所用的?言?作“?尼塞柯?克孜方言”。
?音特征
[
??
]
?尼塞碑?中,e、i字母的位置?常?生?化,也?于b、m,g、k,?、s,z、s之?,ı、i也?生?一次。
[12]
?尼塞碑?中?有???定性的形?差距,也有一些不同点:
- 鄂??碑?中,方向格后?
-a/-e
?出?在??后?之后,而在?尼塞碑?中,?以
-qa/-ke/-?a/-ge
的形式出?。
- 方位格的
l
、
n
有??后?
-te/-ta
,也有?是
-de/-da
。
其他用鄂??突厥??成的?文
[
??
]
塔拉斯碑?
[
??
]
?于
塔拉斯河
、
伊塞克湖
和科奇科?。
[16]
一般用突厥字母的?尼塞????。
[17]
[18]
[19]
[20]
[21]
据信,?些碑?也是柯?克孜人所?。
[22]
碑文中使用的?言同鄂??、?尼塞碑?所用的相同。在?尼塞柯?克孜?的一些碑?中,??后?形式?
-ka
。
[23]
?考文?
[
??
]
- ^
Hammarstrom, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin; Bank, Sebastian (?).
Orkhon Turkic
.
Glottolog 2.7
. Jena: Max Planck Institute for the Science of Human History. 2016.
- ^
Tekin, Talat. A Grammar of Orkhon Turkic. Bloomington: Indiana University. 1968.
ISBN
978-0700708697
.
- ^
Erdal, Marcel.
A Grammar Of Old Turkic
. BRILL. 2004-01-01
[
2023-11-13
]
.
ISBN
978-90-04-10294-1
. (原始?容
存?
于2023-11-13)
(英?)
.
- ^
Olmez, Mehmet.
Eski Turk Yazıtlarında Yabancı O?eler
(PDF)
. Turk Dilleri Ara?tırmaları. 1995,
5
: 227?229
[
2023-11-13
]
. (原始?容
存?
(PDF)
于2022-02-13).
- ^
Olmez, Mehmet.
Eski Turk Yazıtlarında Yabancı O?eler 2
(PDF)
. Turk Dilleri Ara?tırmaları. 1997,
7
: 175?186
[
2023-11-13
]
. (原始?容
存?
(PDF)
于2023-01-19).
- ^
Olmez, Mehmet.
Foreign Elements in Old Turkic Inscriptions (3) // Eski Turk Yazıtlarında Yabancı O?eler (3)
. Turk Dilleri Ara?tırmaları, 9: 59-65. 1999-01-01
[
2023-11-13
]
. (原始?容
存?
于2023-02-05).
- ^
Clauson, Sir Gerard. The Foreign Elements in Early Turkish. Researchs in Altaic Languages. 1975: 43?49.
- ^
Ayazlı, Ozlem.
So?dca Bazı Sozcuklerin Eski Uygurcadaki ?mlası / Orthography of Some Sogdian Words in Old Uyghur Turkic
. International Journal of Old Uyghur Studies. 2020-01-01
[
2023-11-13
]
.
S2CID 225560776
.
doi:10.46614/ijous.743040
. (原始?容
存?
于2023-02-05).
- ^
Tekin, Talat.
A Grammar of Orkhon Turkic
. Routledge. 1997
[
2023-11-13
]
.
ISBN
978-0-7007-0869-7
. (原始?容
存?
于2023-11-13)
(英?)
.
- ^
KokTorukcede Birincil Uzun Uŋluler
.
[
2022-04-24
]
. (原始?容
存?
于2023-12-30).
- ^
Tekin, Talat.
Determination of Middle-Turkic Long Vowels Through ?ar??
. Acta Orientalia Academiae Scientiarum Hungaricae. 1967,
20
(2): 151?170
[
2023-11-13
]
.
ISSN 0001-6446
.
JSTOR 23682110
. (原始?容
存?
于2023-07-16).
- ^
12.0
12.1
12.2
?abdanaliyev, Negizbek.
YEN?SEY YAZITLARI'NDAK? A?IZ OZELL?KLER? (FONOLOJ?K VE MORFONOLOJ?K ?NCELEME)
. Turk Dunyası: 153?165.
[
2023-11-13
]
. (原始?容
存?
于2023-11-13).
- ^
TURK BITIG
. bitig.kz.
[
2022-04-10
]
. (原始?容
存?
于2023-11-13).
- ^
Guler, Hakan.
TA?LARIN RUHU: ORHUN YAZITLARI
. Turk Ekini. 2019-05-01, (1): 4?8
[
2023-11-13
]
.
ISSN 2687-296X
. (原始?容
存?
于2023-11-13)
(土耳其?)
.
- ^
TURK BITIG
. bitig.kz.
[
2022-04-10
]
. (原始?容
存?
于2023-11-13).
- ^
Ali?mov, Rysbek.
TALAS YAZITLARI: ??ARET KADROSUYLA ?LG?L? BAZI DUZELTMELER (2. TALAS YAZITI ORNE??NDE)
. Turk Dili Ara?tırmaları Yıllı?ı - Belleten. 2017-12-31,
65
(1): 129?144
[
2023-11-13
]
.
ISSN 0564-5050
. (原始?容
存?
于2023-11-13).
- ^
TURK BITIG
. bitig.kz.
[
2022-04-12
]
. (原始?容
存?
于2023-11-13).
- ^
TURK BITIG
. bitig.kz.
[
2022-04-12
]
. (原始?容
存?
于2023-11-13).
- ^
TURK BITIG
. bitig.kz.
[
2022-04-12
]
. (原始?容
存?
于2023-11-13).
- ^
TURK BITIG
. bitig.kz.
[
2022-04-12
]
. (原始?容
存?
于2023-11-13).
- ^
TURK BITIG
. bitig.kz.
[
2022-04-12
]
. (原始?容
存?
于2023-11-13).
- ^
Turkce Bilgi: Talas-Yenisey Yazıtları
. Turkce Bilgi.
[
2022-04-12
]
. (原始?容
存?
于2023-11-13)
(土耳其?)
.
- ^
TURK BITIG
. bitig.kz, uyalarina adirilmi?.
[
2022-04-12
]
. (原始?容
存?
于2023-11-13).
- Talat Tekin,
A Grammar of Orkhon Turkic
, Uralic and Altaic Series Vol. 69, Indiana University Publications, Mouton and Co. (1968). (review:
Gerard Clauson
, Bulletin of the School of Oriental and African Studies, University of London, 1969); Routledge Curzon (1997),
ISBN
0-7007-0869-3
.