Tuy?n h?u x? Sachsen
Ten b?n ng? Saxonia Electoralis   ( ti?ng Latinh ) Kurfurstentum Sachsen   ( ti?ng đ?c )
1356?1806
Top: C? tuy?n đ? h?u Bottom: C? nha n??c Qu?c huy [1]
Tuy?n h?u x? Sachsen trong đ? ch? La Ma Th?n thanh vao n?m 1648 Hoa ??c Westphalia đ? ch? La Ma Th?n thanh vao nh?ng n?m 1648 Hoa ??c Westphalia
T?ng quan
V? th?	Nha n??c c?a đ? ch? La Ma Th?n thanh va Tuy?n đ? h?u Lien minh ca nhan v?i Lien bang Ba Lan va Lietuva (1697?1706 va 1709?1763)
Th? đo	Wittenberg (1356?1547) Dresden (1547?1806)
Ton giao chinh	Dominant confession: Cong giao La Ma (đ?n n?m 1520), Tin Lanh (t? n?m 1520) Elector: Roman Catholic until 1525, then Lutheran until 1697, then again Roman Catholic since 1697
Chinh tr?
Chinh ph?	Quan ch? phong ki?n
Tuy?n đ? h?u
? 1356	Rudolph I (đ?u tien)
? 1419?1422	Albert III (Acania cu?i cung)
? 1423?1428	Frederick I (Wettin đ?u tien)
? 1763?1806	Frederick Augustus III (cu?i cung)
L?ch s?
Th?i k?	C?n đ?i ? chau Au
?  S?c ch? vang	10 thang 1 1356
? Sap nh?p v?i Meissen va Thuringen	Ngay 6 thang 1 n?m 1423
?  Hi?p ??c Leipzig	26 thang 8 n?m 1485
?  Capitulation of Wittenberg	19 thang 5 n?m 1547
? Mua l?i Lusatia b?i Hoa ??c Praha	15 thang 6 n?m 1635
?  Lien minh ca nhan v?i Ba Lan?Litva	1697?1706 & 1709?63
? đ??c nang len thanh v??ng qu?c	20 thang 12 1806
Ti?n than K? t?c Cong qu?c Sachsen-Wittenberg Ba qu?c Meissen Cong qu?c Thuringia Cong qu?c Sachsen (1485?1547) V??ng qu?c Sachsen Cong qu?c Sachsen (1485?1547) Cong qu?c Sachsen (1547?1572)
Hi?n nay la m?t ph?n c?a	đ?c Ba Lan

Tuy?n h?u x? Sachsen ( ti?ng đ?c : Kurfurstentum Sachsen , c?ng đ??c g?i la Kursachsen ) la m?t nha n??c thu?c đ? ch? La Ma Th?n thanh , đ??c thanh l?p sau khi Hoang đ? Karl IV nang Cong qu?c Sachsen-Wittenberg c?a Nha Ascania len v? tri Tuy?n đ? h?u theo S?c ch? vang 1356 . ^[2] No bao g?m m?t lanh th? r?ng kho?ng 40.000 km2 (15.445 d?m vuong). ^[3] Sau khi Nha Ascania tuy?t t? dong nam, n?m 1423, lanh th? Sachsen đ??c giao l?i cho Ba t??c x? Meissen thu?c V??ng t?c Wettin cai tr?, ng??i đa chuy?n dinh th? c?a cong t??c tren b? song Elbe đ?n Dresden . Sau khi Thanh ch? La Ma tan ra vao n?m 1806, Tuy?n h?u x? Sachsen đ??c nang len thanh V??ng qu?c Sachsen , nh?ng b? thu h?p v? m?t lanh th?. ^[4]

Phong trao Khang cach c?a giao s? Martin Luther đa ra đ?i va phat tri?n t?i Sachsen, va nh? vao s? b?o h? c?a cac nha c?m quy?n ? đay ma đ?o Tin Lanh đa tranh đ??c s? b?c h?i c?a cac nha c?m quy?n Cong giao ? đ? ch? La Ma Th?n thanh. Ch? ngh?a Tin Lanh phat tri?n t?i Sachsen đa tr? thanh hinh m?u chung cho cac nha n??c khac ? kh?p chau Au. N?m 1525, Cong t??c Albrecht c?a Ph? đa tuyen b? Tin Lanh la qu?c giao c?a Cong qu?c Ph? va no tr? thanh nha n??c Tin Lanh đ?u tien tren th? gi?i, hai n?m sau thi Tuy?n h?u x? Sachsen c?ng ra l?i tuyen b? t??ng t?.

S? hinh thanh va v??ng quy?n c?a Nha Ascania [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Sau khi Cong qu?c Sachsen b? gi?i th?, cai ten Sachsen l?n đ?u tien đ??c ap d?ng cho m?t vung lanh th? nh? n?m d?c theo song Elbe, xung quanh thanh ph? Wittenberg , n?i tr??c đay thu?c v? H?u qu?c Lusatia . Vao kho?ng n?m 1157, no đ??c cai tr? b?i Albert G?u , Phien ba t??c đ?u tien c?a x? Brandenburg . Khi Hoang đ? Frederick Barbarossa ph? tru?t cong t??c Sachsen, Heinrich S? t? vao n?m 1180, vung đ?t Wittenberg thu?c v? con trai ut c?a Albert la Ba t??c Bernhard x? Anhalt , ng??i đ?m nh?n t??c hi?u cong t??c Sachsen. Con trai c? c?a Bernard la Albert I , nh??ng lanh th? đ??c g?i la Anhalt cho em trai minh la Henry , gi? l?i t??c hi?u cong t??c va g?n li?n v?i lanh th? nay la lanh đ?a Lauenburg . Cac con trai c?a ong đa chia lanh th? thanh cac Cong qu?c Sachsen-Wittenberg va Sachsen-Lauenburg . C? hai dong đ?u kh?ng đ?nh ph?m gia ho?c đ?c quy?n Tuy?n h?u x? Sachsen, đi?u nay d?n đ?n s? nh?m l?n trong cu?c b?u c? n?m 1314 c?a Nha Wittelsbach , Louis x? Bavaria lam Vua La Ma đ?c ch?ng l?i đ?i th? c?a ong thu?c Nha Habsburg , Cong t??c Frederick Cong b?ng c?a Ao , vi c? hai ?ng c? vien đ?u nh?n đ??c m?t phi?u b?u m?i ng??i t? hai nhanh Ascania đ?i th?.

Louis đ??c k? v? b?i ng??i Nha Luxemburg la Charles x? Bohemia . Sau khi đ?ng quang lam Hoang đ? La Ma Th?n thanh vao n?m 1355, Charles đa ban hanh S?c ch? vang n?m 1356 , lu?t c? b?n c?a đ? ch? gi?i quy?t ph??ng phap b?u ch?n Vua đ?c b?i 7 Tuy?n đ? h?u . đ?i th? c?a cac Nha Wittelsbach va Habsburg khong nh?n đ??c gi, thay vao đo, Cong t??c x? Sachsen-Wittenberg, T?ng th?ng ch? c?a đ? ch?, đa nh?n đ??c quy?n b?u ch?n Vua c?a ng??i La Ma va Hoang đ? c?a Thanh ch?, cung v?i 6 tuy?n đ? h?u khac la Than v??ng c?a đ? ch? . Do đo, qu?c gia nay, tuy nh? v? di?n tich, nh?ng đa đ?t đ??c ?nh h??ng v??t xa ph?m vi c?a no. ^[4]

đ?c quy?n Tuy?n đ? h?u c?ng bao g?m ngh?a v? theo lu?t Primogeniture . Ngh?a la, ch? con trai tr??ng m?i co th? k? v? ngai vang. Do đo, no c?m vi?c phan chia lanh th? gi?a m?t s? ng??i th?a k?, đ? ng?n ch?n s? tan ra c?a nha n??c. T?m quan tr?ng c?a quy đ?nh nay đ??c th? hi?n qua l?ch s? c?a h?u h?t cac nha n??c b? chia c?t c?a đ?c (vi d?: Cong qu?c Brunswick-Luneburg c?a Sachsen) v?n khong đ??c coi la m?t tuy?n đ? h?u . ^[4]

Nha Wettin [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Dong Sachsen-Wittenberg c?a Nha Ascania đa tuy?t t? dong nam v?i cai ch?t c?a Tuy?n h?u t??c Albert III vao n?m 1422, sau đo Hoang đ? Sigismund ban lanh th? va đ?c quy?n Tuy?n đ? h?u cho Ba t??c Frederick IV x? Meissen , ng??i t?ng ?ng h? trung thanh trong cac cu?c Chi?n tranh Hussite . Ng??i h? hang Ascania qua c? c?a Albert, Cong t??c Eric V x? Sachsen-Lauenburg đa ph?n đ?i k?ch li?t nh?ng vo ich. Frederick, m?t trong b?y Tuy?n đ? h?u, la thanh vien c?a Nha Wettin , t? n?m 1089 đa cai tr? Ba qu?c Meissen li?n k? tren song Elbe - đ??c thanh l?p d??i th?i Hoang đ? Otto I vao n?m 965 - va c? Ba qu?c Thuringia k? t? n?m 1242. Do đo, vao n?m 1423, Sachsen-Wittenberg, Ba qu?c Meissen va Thuringia đ??c h?p nh?t d??i m?t ng??i cai tr?, va nh? m?t lanh th? th?ng nh?t d?n d?n đ??c g?i la, Th??ng Sachsen . ^[5]

Khi Tuy?n h?u t??c Frederick II qua đ?i vao n?m 1464, hai ng??i con trai con s?ng c?a ong đa ph? nh?n nguyen t?c primogeniture va phan chia lanh th? c?a ong theo Hi?p ??c Leipzig vao ngay 26 thang 8 n?m 1485. đi?u nay d?n đ?n vi?c Nha Wettin v?n đa tach r?i tr? thanh cac nhanh Ernestine va Albertine. Anh c? Ernest, ng??i sang l?p dong Ernestine, đa nh?n đ??c nhi?u ph?n l?n c?a Cong qu?c Sachsen-Wittenberg tr??c đay v?i đ?c quy?n Tuy?n đ? h?u g?n li?n v?i no, va Phien đ?a ba qu?c phia Nam c?a Thuringia. Trong khi Albert tr? h?n, ng??i sang l?p dong Albertine, ti?p nh?n mi?n B?c Thuringia va cac vung đ?t thu?c Ba qu?c Meissen tr??c đay. Do đo, m?c du ban đ?u dong Ernestine co quy?n l?c l?n h?n cho đ?n Tr?n Muhlberg n?m 1547, nh?ng đ?c quy?n Tuy?n đ? h?u va lanh th? sau đo đa thu?c v? dong Albertine, sau nay c?ng tr? thanh v??ng t?c khi Sachsen đ??c tuyen b? la m?t v??ng qu?c vao th? k? XIX. Phan vung nay la đ? xac đ?nh ro rang V??ng t?c Wettin lien quan đ?n Nha Hohenzollern đang len luc b?y gi?. No đa đ?t đ??c đ?c quy?n Tuy?n đ? h?u c?a rieng minh v?i ten g?i Ba qu?c Brandenburg k? t? n?m 1415. ^[4]

C?i cach Tin Lanh [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Phong trao Tin lanh c?a th? k? XVI ph?n l?n lan r?ng d??i s? b?o v? c?a nh?ng nha cai tr? Sachsen. Con trai c?a Ernest la Tuy?n h?u Friedrich thanh l?p tr??ng đ?i h?c ? Wittenberg n?m 1502, n?i tu s? Dong Augustino , Martin Luther , đ??c b? nhi?m lam giao s? tri?t h?c vao n?m 1508. đ?ng th?i, ong tr? thanh m?t trong nh?ng nha thuy?t giao t?i Nha th? lau đai ? Wittenberg. Vao ngay 31 thang 10 n?m 1517, ong g?i kem trong m?t la th? ph?n đ?i đ?n Albert x? Brandenburg , T?ng giam m?c Mainz , Chin m??i l?m lu?n đ? ch?ng l?i Indulgence va cac th?c hanh Cong giao khac, m?t hanh đ?ng đanh d?u s? kh?i đ?u c?a cai đ??c g?i la C?i cach Khang ngh? . M?c du ban đ?u, Tuy?n h?u t??c khong chia s? thai đ?, nh?ng du sao thi ong c?ng đa b?o v? cho Luther. Do s? can thi?p nay, Giao hoang Leo X đa quy?t đ?nh khong tri?u t?p Luther đ?n Roma vao n?m 1518. Khi Luther b? Hoang đ? Karl V tuyen b? c?m trong toan b? đ? qu?c, Tuy?n h?u đa đ?a ong ?y đ?n s?ng trong Lau đai Wartburg tren đi?n trang Thuringian c?a ong. Cac h?c thuy?t c?a Luther đ??c truy?n ba đ?u tien ? Ernestine Sachsen. ^[4]

N?m 1525, Frederick qua đ?i va ong ch?a bao gi? chinh th?c t? b? đ?c tin Cong giao , tr? khi tren gi??ng b?nh n?m 1525, ong đa co c?m tinh v?i ch? ngh?a Lutheran vao th?i đi?m ong qua đ?i. ^[6] Ong đ??c k? v? b?i em trai c?a minh la Than v??ng John . Ong nay đa tr? thanh m?t ng??i nhi?t thanh theo Tin Lanh . Ong th?c hi?n toan quy?n đ?i v?i nha th? m?i va ra l?nh sa th?i t?t c? cac linh m?c c?a Cong giao . Ong ch? đ?o vi?c s? d?ng Vernacular Liturgy do Luther so?n th?o. N?m 1531, ong thanh l?p Lien minh Schmalkaldic cung v?i m?t s? Than v??ng c?m quy?n khac đ? ti?p t?c thuc đ?y phong trao Khang cach va đ? cung ch?ng l?i Hoang đ? Karl V c?a Habsburg, m?t đ?i th? gay g?t chong l?i C?i cach. John đ??c k? v? vao n?m 1532 b?i con trai c?a ong, John Frederick R?ng l??ng (m?t n?m 1554), tr? thanh m?t trong nh?ng nha lanh đ?o c?a Lien minh Schmalkaldic. N?m 1542, ong chi?m Giao ph?n Naumburg-Zeitz , va t?ch thu tai s?n th? t?c c?a cac Giao ph?n Meissen va Hildesheim. Ch? ngh?a Tin Lanh, khi no đ??c t? ch?c ? Sachsen, tr? thanh m?t hinh m?u cho cac qu?c gia theo đ?o Tin lanh trong t??ng lai tren kh?p chau Au . ^{[4] [7]}

Tuy nhien, Tuy?n h?u x? Sachsen khong ph?i la nha n??c đ?u tien tuyen b? Tin Lanh lam qu?c giao. N?m 1525 Cong qu?c Ph? tr? thanh nha n??c đ?u tien tren th? gi?i tuyen b? Tin Lanh la qu?c giao va sau đo m?t n?m thi Ba qu?c Hessen c?ng ra tuyen b? t??ng t?, ??đ?n n?m 1527 Sachsen m?i tuyen b? minh la m?t nha n??c theo Tin Lanh.

Chi?n tranh Schmalkaldic [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Trong khi đo, t?i vung đ?t c?a dong Albertine, con trai c?a Cong t??c Albrecht va Than v??ng George (1500?39), ng??i sang l?p Lien đoan Cong giao Dessau , la m?t ng??i ph?n đ?i m?nh m? h?c thuy?t Lutheran va đa nhi?u l?n tim cach gay ?nh h??ng đ?n anh em h? thu?c dong Ernestine c?a minh đ? ?ng h? Giao h?i Cong giao . Tuy nhien, em trai va ng??i k? v? c?a George la Cong t??c Henry IV c?a Sachsen (1539?41), cu?i cung đa theo Tin Lanh vi ?nh h??ng t? v? c?a minh la Catherine x? Mecklenburg , va do đo giao ph?n Cong giao Meissen b? bai b?. Con trai va ng??i k? v? c?a Henry, Cong t??c Moritz , la m?t trong nh?ng nhan v?t gay tranh cai nh?t trong th?i k? C?i cach. M?c du la m?t ng??i theo đ?o Tin Lanh nhi?t thanh, nh?ng tham v?ng va mong mu?n gia t?ng s? giau co c?a minh đa khi?n ong ?y đ?ng v? phe Hoang đ? ch?ng l?i Lien minh Schmalkaldic , đ??c thanh l?p b?i ng??i anh em h? dong Ernestine.

Sau khi Chi?n tranh Schmalkaldic bung n?, Tuy?n đ? h?u Johann Friedrich b? đ?t d??i l?nh c?m c?a Hoang gia, cu?i cung b? Hoang đ? Karl V đanh b?i va b?t gi? trong tr?n Muhlberg vao ngay 24 thang 4 n?m 1547. Vi?c chi?m đong Wittenberg ngay 19 thang 5 bu?c ong ph?i nh??ng l?i Sachsen-Wittenberg v?i đ?c quy?n Tuy?n đ? h?u cho ng??i anh em h? dong Albertine c?a minh la Cong t??c Moritz , ng??i đa đ?i phe khi v?n may đ?o ng??c. Sau khi nhanh Ernestine c?a Nha Wettin ch? gi? l?i tai s?n c?a minh ? Thuringia, do s? phan chia nhi?u l?n gi?a nh?ng ng??i th?a k? t? n?m 1572 tr? đi, lanh th? c?a no nhanh chong b? c?t thanh cac cong qu?c Ernestine nh? nh? Sachsen-Weimar , Sachsen-Coburg-Eisenach . ^[4] Nh?ng nha n??c v?n con t?n t?i vao th?i đi?m di?n ra Cach m?ng đ?c n?m 1918 sau Th? chi?n th? nh?t la đ?i cong qu?c Sachsen-Weimar-Eisenach va cac Cong qu?c Sachsen-Coburg va Gotha , Sachsen-Meiningen va Sachsen-Altenburg .

Sau cu?c chi?m đong Wittenberg, Tuy?n h?u qu?c Sachsen bao g?m Sachsen-Wittenberg va Meissen tr??c đay hi?n đa th?ng nh?t va v?n n?m d??i quy?n cai tr? c?a dong Albertine thu?c Nha Wettin . Tuy?n đ? h?u Moritz m?t l?n n?a tr? nen gh? l?nh v?i Hoang đ? Karl V c?a Thanh ch? La Ma, m?t ph?n vi hoang đ? khong trao cho ong nh?ng ph?n tai s?n con l?i c?a dong Ernestine , nh?ng ly do l?n nh?t khi?n ong quay đ?u la vi ong mu?n nhin th?y m?t nha cai tr? theo Tin Lanh s? gi? ngoi hoang đ? c?a Thanh ch? La Ma trong t??ng lai. Sau khi Hoang đ? ban hanh Tuyen b? Augsburg , Tuy?n đ? h?u Moritz x? Sachsen đa k?t thuc lien minh v?i Vua Henry II c?a Phap va thong qua Hi?p ??c Chambord 1552, nh??ng 3 Giao ph?n, g?m co Metz , Toul va Verdun ? Lorraine cho V??ng qu?c Phap . Moritz bi m?t tham gia vao t?t c? cac am m?u rieng ch?ng l?i Hoang đ?. Trong cung n?m, Hoang đ? Karl V b? ep ph?i ky vao Hoa ??c Passau , bu?c ong ph?i trao quy?n t? do ton giao cho cac nha n??c theo đ?o Tin Lanh. ^[4]

Moritz, Tuy?n h?u x? Sachsen qua đ?i n?m 1553 ? tu?i 32. Em trai va ng??i k? v? c?a ong, Tuy?n h?u t??c August , đa chi?m gi? cac giao ph?n Cong giao Merseburg va Naumburg-Zeitz cho rieng minh. Giam m?c cu?i cung c?a Merseburg la Michael Helding đ??c g?i la Sidonius, qua đ?i t?i Vienna vao n?m 1561. Hoang đ? yeu c?u b?u m?t giam m?c m?i, nh?ng August bu?c ph?i b?u con trai Alexander, luc đo tam tu?i, lam qu?n tr? vien. Sau khi Alexander qua đ?i vao n?m 1565, ong đa t? minh qu?n ly giao ph?n. T??ng t?, sau cai ch?t n?m 1564 c?a Julius von Pflug , Giam m?c Cong giao cu?i cung c?a Naumburg, Tuy?n h?u t??c đa t?ch thu toa giam m?c va c?m c? dan ? n?i đay khong theo đ?o Cong giao . Nh?ng giao s? nha th? v?n theo đ?o Cong giao ch? đ??c phep hanh đ?o trong m??i n?m n?a. N?m 1581, John IX x? Haugwitz , Giam m?c cu?i cung c?a Meissen , t? ch?c. N?m 1587, ong tr? thanh m?t tin đ? Tin Lanh. ^[4]

Trong th?i tr? vi c?a Tuy?n h?u t??c August (1553?86) va Christian (1586?91), m?t phong trao mang ten Crypto-Calvinism đa gianh đ??c s?c ?nh h??ng m?nh. Khi Christian II (1591?1611) con qua tr? đ? cai tr?, m? c?a ong, Sophie x? Brandenburg tr? thanh nhi?p chinh vao n?m 1591 va la ng??i ph? n? duy nh?t gi? vai tro "Tuy?n đ? h?u". Ba đa k?ch li?t ph?n đ?i phong trao "m?i". Ngay khi đ?a con trai nh? c?a ba len n?m quy?n vao n?m 1601, Th? hi?n Sachsen la Nikolaus Krell , ng??i đa truy?n ba h?c thuy?t Tin Lanh khac, đa b? l?t đ? va b? ch?t đ?u vao n?m 1601. ^[8] S? tuan th? nghiem ng?t h?n đ?i v?i thuy?t Lutheranism đa đ??c gi?i thi?u l?i va cung v?i no la m?t l?i th? ton giao. ^[4]

Chi?n tranh Ba m??i n?m [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Chi?n tranh Ba m??i n?m (1618?48) x?y ra d??i th?i tr? vi c?a Tuy?n đ? h?u John George (1611?56). Trong cu?c chi?n tranh nay, Tuy?n h?u t??c luc đ?u gi? quy?n trung l?p, va trong m?t th?i gian dai, ong đa khong nghe theo l?i ph?n bac c?a Vua Gustavus Adolphus c?a Th?y đi?n . Cho đ?n khi đ?i t??ng c?a Thanh Ch? La Ma la Johann Tserclaes x? Tilly ti?n vao Sachsen, Tuy?n h?u t??c m?i gia nh?p l?c l??ng c?a đ? ch? Th?y đi?n . Tuy nhien, sau Tr?n Nordlingen n?m 1634, Tuy?n h?u t??c đa ky k?t Hoa ??c Praha v?i Hoang đ? Ferdinand II vao n?m 1635. Theo hi?p ??c nay, Sachsen đa ch?p nh?n đ? Phien ba qu?c Th??ng va H? Lusatia tr? thanh thai ?p c?a Lanh th? v??ng quy?n Bohemia d??i quy?n c?a V??ng t?c Habsburg , va cac vung đ?t c?a Giao h?i th? t?c hoa khong b? thay đ?i. V? ph?n minh, ng??i Th?y đi?n đa tr? thu b?ng hanh đ?ng c??p boc keo dai su?t 10 n?m. ^[4]

đ?n th?i k? Hoa ??c Westphalia n?m 1648, Sachsen v?n gi? cac tai s?n c?a minh ? Lusatia nh? m?t thai ?p c?a đ? qu?c. Tuy nhien, no v?nh vi?n m?t kh? n?ng m? r?ng lanh th? c?a minh d?c theo dong h? l?u song Elbe vao vung đ?t c?a T?ng giao ph?n v??ng quy?n Magdeburg , m?c du h? n?m d??i s? qu?n ly c?a Cong t??c Wettin , August x? Sachsen-Weissenfels . Sau khi ong qua đ?i vao n?m 1680, Cong qu?c Magdeburg đa r?i vao tay "Tuy?n h?u t??c v? đ?i" Frederick William x? Brandenburg , ng??i kh?ng đ?nh v? th? th?ng nh?t c?a Brandenburg-Ph? d??i quy?n c?a Nha Hohenzollern theo đ?o Tin Lanh . N?m 1653, Tuy?n đ? h?u x? Sachsen tr? thanh ng??i đ?ng đ?u Corpus Evangelicorum , nhom cac Than v??ng hoang gia theo Tin Lanh trong đ?i h?i đ? qu?c (Thanh ch? La Ma) . Ch? ngh?a Lutheranism c?ng nh?c v?n la đ?c tin th?nh hanh, va vi?c th?c hanh b?t k? đ?c tin nao khac đ?u b? nghiem c?m. Kho?ng gi?a th? k? XVII, cac th??ng gia Y la nh?ng ng??i Cong giao đ?u tien xu?t hi?n tr? l?i ? n??c nay. H? đ?nh c? ? th? đo Dresden va Leipzig , thanh ph? th??ng m?i quan tr?ng nh?t. Tuy nhien, vi?c th?c hanh đ?c tin Cong giao La Ma c?a h? khong đ??c phep di?n ra. ^[4]

Sachsen va Lien minh ca nhan v?i Ba Lan - Litva [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Phan khu [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Tham kh?o [ s?a | s?a ma ngu?n ]