한국   대만   중국   일본 
Thor (th?n tho?i) ? Wikipedia ti?ng Vi?t B??c t?i n?i dung

Thor (th?n tho?i)

Bach khoa toan th? m? Wikipedia
?????
Þorr
Thor cầm búa tầm sét cưỡi xe dê.
Thor c?m bua t?m set c??i xe de .
đ?ng quan phong cong li, ngh? l?c va huy?t th?ng
Ng? t?i Bilskirnir
Bi?u t??ng Cay s?i , bua , s?ng , mong , gia suc
V?, ch?ng Sif
B? m? Gi?i t? nhien
Anh ch? em Thanh Olaf
Con cai ?
Nui Valh?ll
T??ng ?ng th?n tho?i La Ma Jupiter , Zeus , Ba?al , Ba?al Z?vuv , [...]

Thor ( ti?ng B?c Au c? : Þorr , Thorr , "loi th?n") la m?t th?n nhan tr? danh trong h? th?ng th?n tho?i B?c Au va trong c?u giao German . [1] [2] Tin ni?m c? trung đ?i Au chau th??ng hinh dung la m?t nam t? l?c l??ng c?m bua b?o h? cac hi?n t??ng s?m ch?p, may m?a, gio bao, cay t? , cung nh?ng ph?m cach nam tinh nh? s?c voc, gi?ng noi, đ?c cong chinh va nh?t la kh? n?ng sinh s?n. [3]

L?ch s? [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Ngoai ten Þorr trong ti?ng B?c Au c? , Thor con co cac ten khac trong ti?ng Anh c? la Þunor va trong ti?ng đ?c c? la Donar (ch? rune : ????? þonar ). [4] T?t c? cac hinh th?c ten c?a Thor đ?u b?t ngu?n t? ti?ng German nguyen th?y Þunraz (ngh?a la s?m set ). T?c danh th?n Thor nh?m g?i y đ?n chi?c s?ng , v?n la bi?u t??ng nguyen th?y c?a s?m ch?p va cay s?i thieng trong tin ng??ng dan gian B?c Au . [5] [6] [7]

Theo truy?n th?ng, Thor đ??c coi la th?n co v? tri h?u nh? ngang hang v?i chua t? Odin , vi co th? th?i th??ng c? ch?a phan bi?t hai v? th?n nay. Tuy nhien, vi tinh cach can qu?y va th??ng ph?m sot l?m nen Thor khong đ??c ng?i trong đ?i đi?n Asgarðr ma ph?i phieu b?t đi kh?p th? gian. C?ng theo c? th?, th?n Thor th??ng c??i m?t c? xe do hai con de keo t? luc binh minh đ?n khi s?m t?i. Ban đem, Thor x? th?t chung ma ?n, sau đo b? x??ng vao t?m da, đ?n s?m hom sau de l?i h?i nguyen. Chi?c bua c?a Thor đ??c g?i la Mjollnir ("ch?p gi?t"), [8] con ng? cung Thor la Bilskirnir ("set đanh"). [9] [10] Ngoi nha th?n Thor n?m d??i chan nui Asgarðr , ch? nay đ??c g?i la Þruðvangr [11] ("canh đ?ng s?c m?nh"), đ? gi? cho th?n đi?n Asgarðr khong b? yeu ma qu?y nhi?u. [12]

C?ng theo nh?ng đi?u tra xa h?i h?c c?p khu v?c t?i C?ng hoa Dan ch? đ?c va Lien bang Soviet th?p nien 1950 va 1960, [13] [14] ? giai đo?n ti?n C? đ?c , ?u đ?ng va n? l?u B?c - đong Au th??ng xuyen đeo trang s?c hinh l??i riu , đ?ng th?i me c?a cac ngoi nha c?ng treo m?t vai l??i riu kh? nh?, ma m?c đich la t?ch ta. [15] [16] [17] Chi?c bua c?ng đ??c coi la bi?u t??ng quy?n uy c?a cac l?nh chua va quan v??ng ti?n C? đ?c , v? sau đ??c cac đ?i hoang đ? va sa hoang coi lam m?t trong nh?ng nguyen li hi?n than c?a quy?n l?c c?ng nh? s? thao tung l?nh th?. đ?n ngay nay, nh?ng hoa v?n l??i riu v?n la net khong th? thi?u trong trang ph?c dan t?c ? nhi?u qu?c gia Au chau . [18] [19]

Trong quan ni?m t?ng ph? t?i rieng nhanh B?c Au , hinh m?u Thor th??ng đ?i l?p v?i Loki đ? bi?u th? cu?c đ?u tranh tr??ng ki gi?a l? cong chinh va s? gian gi?o. [20] Ngoai ra, chuy?n phieu l?u tren bi?n đanh th?y quai J?rmungandr co y ngh?a phe binh cu?c c?nh tranh sinh t?n c?a nhan lo?i trong t? nhien kh?c nghi?t. [21]

Chi?c khuyen hinh Mj?llnir ? di ch? Rømersdal , Bornholm , 790-1100 SCN đ? đ?n Bilskirnir ph?i đi qua Bifr?st (con g?i Asbru) Tr?n đ?u c?a Þorr v?i J?rmungandr la bi?u hi?n cu?c đ?u tranh sinh t?n gi?a v?n minh va u minh Tr? th?c J?rmungandr ? thanh đ??ng Saint-Etienne
T?p tin:Asgard and Bifrost in interpretation of Otto Schenk in Wagner's Das Rheingold.jpg
Mjollnir

Theo bai thuy?t trinh c?a nha dan t?c h?c [22] Hilda Ellis Davidson vao n?m 1965, bi?u t??ng H?a Th?p T? [23] [24] [25] (卍 ho?c ?) đ??c tim th?y trong cac di tich kh?o c? h?c vung v?n hoa German nguyen la bi?u th? l??i t?m set c?a đ?ng Þorr. [26] No khong thu?n tuy ch? hi?n di?n trong cac ph?m v?t ? xac thuy?n Viking trung đ?i ma th?m chi co ? B?c Phi va Trung đong , la nh?ng n?i co m?t giai đo?n l?ch s? ti?p xuc v?i v?n hoa Vandal .

Trong th?c t?, đ?a v? Þorr cang v? sau cang nang len, đ?c đi?m đo co t? l? thu?n v?i xu h??ng th?c dan hoa c?a cac dan Viking ? m?t ki La Ma đ? qu?c. Cac dan d? giao B?c Au noi chung đa co giai đo?n r?t dai suy ton Þorr la t?i linh th??ng đ?ng ph??c th?n, [29] [30] [31] nh?ng khi b?t đ?u ti?p nh?n C? đ?c giao đa kheo k?t h?p cac đ?c thu c?u giao v?i tan giao. [32] [33] Theo ba Hilda Ellis Davidson , v?n đ? nay xet cho cung la t?t y?u. [34] [35]

Huy?n s? [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Thor la m?t v? th?n n?i b?t đ??c nh?c đ?n trong su?t l?ch s? c?a cac dan t?c German , t? cac vung Germania đ? qu?c La Ma chi?m đong đ?n cac vung di c? c?a ng??i German trong Th?i k? Di c? , đ?n s? ph? bi?n c?a anh trong Th?i đ?i Viking . Khi đ?i di?n v?i qua trinh truy?n đ?o Ki-to giao ? Scandinavia , bi?u t??ng co hinh chi?c bua c?a anh, Mjolnir , đ??c m?c va ten cac v? th?n trong ton giao B?c Au c? bao g?m ten c?a Thor đa ch?ng minh cho s? ph? bi?n c?a anh. Do b?n ch?t c?a t?p sao l?c German, chuy?n k? v? Thor trong th?n tho?i B?c Au la đ??c ch?ng nh?n duy nh?t trong ti?ng B?c Au c?. Th?n tho?i B?c Au, ph?n l?n đ??c ghi chep ? Iceland trong tai li?u lam t? nhien li?u truy?n th?ng co ngu?n g?c t? Scandinavia, k? nhi?u cau chuy?n v? Thor. Trong nh?ng ngu?n nay, Thor co it nh?t 15 cai ten khac nhau. Anh la ch?ng c?a n? th?n toc vang Sif , la ng??i yeu c?a jotunn Jarnsaxa , va th??ng đ??c mo t? la co m?t hung d?, toc đ? va rau đ?. [37]

Nh?ng chuy?n k? v? th?n Thor ch? y?u v? vi?c ong tieu di?t c? nhan, nh?ng ong c?ng co yeu m?t co kh?ng l? ten la Jarnsaxa va co m?t đ?a con trai v?i co nay ten la Magni. Do la con lai c?a Thor v?i ng??i kh?ng l?, c?u Magni nay khi m?i 3 ngay tu?i đa m?nh h?n cha minh. Snorri Sturluson co k? m?t chuy?n trong cu?n Edda b?ng v?n xuoi r?ng khi ten vo đ?ch c?a b?n kh?ng l? la Hrungnir t?i Asgard đ? gay s?, Thor đang đi v?ng, nen cac v? th?n s? h?n va m?i vao u?ng r??u. Hrungnir noi khoac r?ng h?n s? gi?t h?t cac v? th?n va d? noc Valhalla đem v?. Ch? co n? th?n Freya la đ? can đ?m đ? đ?ng rot r??u cho ten kh?ng l? đ? cau gi?. H?n l?i noi khoac r?ng s? u?ng c?n r??u c?a cac v? th?n, sau đo s? b?t Freya va Sif, v? th?n Thor đem v?. đung luc đo, Thor tr? v?, nh?ng ten kh?ng l? thach đ?u tay đoi v?i ong, vi th? Thor đ? h?n đi. B?n c? nhan h?p s?c l?i đ? n?n ra m?t ten kh?ng l? b?ng đa cao đ?n 9 d?m, nh?ng chung khong tim đ??c m?t trai tim đ? to, nen l?y m?t trai tim c?a con ng?a cai đ?t vao. Khi Thor c??i c? xe de đ?n đ?u tr??ng, ten kh?ng l? đa co trai tim nhat gan nen b? ch?y m?t. Thor qu?ng bua set đanh Hrungnir, con ten kh?ng l? qu?ng m?t c?p s?ng len đanh Thor. Chi?c bua đ?ng ph?i cai s?ng v?ng m?t, nh?ng m?t m?nh v? c?a cai s?ng đanh trung đ?u Thor. Th?n Thor nga t? tren tr?i xu?ng, va Hrungnir chu?n b? gi?t ong thi cai bua r?i xu?ng, đanh trung ten kh?ng l?. Nh?ng xac ch?t c?a h?n đe trung Thor, va ong khong th? đ?ng d?y. Khi cac v? th?n keo đ?n, khong ai đ? s?c đ? nh?c xac ten kh?ng l? d?y, cho đ?n khi con trai 3 ngay tu?i c?a Thor la Magni đ?n va nh?c len b?ng m?t tay.

"Oi, th?t la m?t co dau đang yeu!" (1902) b?i Elmer Boyd Smith .

M?t cau chuy?n khac n?i ti?ng c?a th?n Thor đ??c ghi l?i trong bai th? c? "Bai ca c?a Thrymr". M?t hom th?n Thor th?c gi?c va th?y cay bua th?n c?a minh đa bi?n m?t. Ong cung Loki đ?n Folkvang đ? m??n chi?c ao choang long o c?a n? th?n Freya. Loki dung chi?c ao đ? bi?n thanh m?t con o đi tim chi?c bua. Khi g?p Thrymr, la vua c?a ng??i kh?ng l? tuy?t, h?n noi r?ng chinh h?n đa chom chi?c bua set c?a Thor. Thrymr noi r?ng h?n vo cung giau co, va co đ? m?i th? chau bau tren đ?i, ch? mu?n m?t đi?u duy nh?t la c??i n? th?n Freya lam v?, n?u đ??c, h?n s? tr? l?i cay bua. Loki tr? l?i thien đinh va đ?n noi v?i Freya, nh?ng v? n? th?n n?i gi?n loi đinh khi?n nha c?a rung chuy?n. Th?n Heimdall sau đo g?i y r?ng Thor nen bi?n gi? thanh Freya va đ?n đam c??i đ? l?y l?i cay bua. Th? la Thor m??n chi?c vong c? c?a Freya, va đi cung Loki đ?n vung đ?t c?a b?n kh?ng l?, c?i trang thanh Freya va co h?u gai. Thrymr r?t m?ng va t? ch?c ti?c c??i th?t to, m?i toan b? ba con đ?n d?, nh?ng ngay l?p t?c b? s?c vi "Freya" ?n nguyen m?t con bo, tam con ca h?i va u?ng c?n 3 thung r??u. Loki trong l?t co h?u gai v?i noi r?ng Freya đa khong ?n trong 8 ngay vi qua lo l?ng cho đam c??i. Thrymr l?i len nhin "Freya", nh?ng ch? th?y m?t c?p m?t r?c l?a. Loki trong l?t co h?u gai v?i noi r?ng Freya đa khong ng? trong 8 ngay vi qua lo l?ng cho đam c??i. Cu?i cung thi Thrymr c?ng đ?a cho "Freya" chi?c bua, va th?n Thor l?t b? l?p c?i trang, va dung chi?c bua đ? gi?t toan b? gia đinh c?a ten vua kh?ng l?.

K? thu s? m?t c?a th?n Thor la Jormungandr , con r?n kh?ng l?, con c?a Loki. ? Ragnarok , Thor gi?t đ??c con r?n, nh?ng tr??c khi ch?t no phun n?c đ?c vao ng??i ong va Thor ch? đi đ??c 9 b??c r?i ch?t. Hai con trai c?a Thor la Modi va Magni nh?t đ??c chi?c bua th?n c?a cha va tr? thanh th?n set.

Bi?n s? [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Theo cac kh?o sat kho?ng giai đo?n Chi?n tranh L?nh , khong gian ti?p nh?n v?n hoa th? Þorr th??ng c? ch? loanh quanh khu v?c Scandza , [38] [39] [40] g?n t??ng h?p v?i đ?a ban Nam Th?y đi?n va đan M?ch hi?n đ?i. No bao g?m c? hai hon đ?o co y ngh?a r?t tr?ng đ?i đ?i v?i nganh kh?o c? h?c la Rugen [41] (R?jana, R?na) va Bornholm [42] [43] [44] (Burgundaholmr) - nh?ng di ch? phong phu nh?t c?a qu?n th? kh?o c? d? giao ti?n C? đ?c . [45] [46]

Ng?u t??ng Þorr b?ng g? s?i t?i Vi?n b?o tang quan s? Th?y đi?n.

Tuy nhien, b?t đ?u t? giai đo?n đ? qu?c La Ma s?p co d?u hi?u suy vong, cac man l?n l??t la Celtic , Goth , German , Saxon va cu?i cung la Viking đa đem t?c nay ph? r?ng ra toan Au chau , th?m chi t?p nhi?m vao nhi?u ch?ng t?c B?c A , sang đ?n t?n B?c Phi va Trung đong . [47] Qua trinh nay di?n ra t? nhien lien t?c va tr?i dai nhi?u th? k? khi?n cho v?n hoa th? Þorr khong thu?n tuy ? vi?c th? cung m?t v? th?n c? th? n?a ma đa tr? thanh nguyen li xa h?i ph? thong. Co l? k? t? Þorr, cac s?c t?c trung đ?i t?i Au l?c đa ti?p bi?n thanh nh?ng v? th?n đ?c thu cho dan minh, khi?n cho đa co m?t kho?ng th?i gian t? th? k? IV đ?n th? k? XIII , phong t?c th? cung loi th?n di?n ra h?t s?c phong phu va soi đ?ng t?i đ?a ban Au chau va ch? th?c s? chim d?n sau cac th?i ki H?c T? B?nh , Mong C? xam l?ng va nh?t la n?n s?n phu th?y . [48]

Tuy v?y, trong cac n?m cao trao cach m?ng dan t?c Au chau th? k? XIX , đa co nhi?u tac gia, h?c gi? va nh?c s? tim cach ph?c h?ng d? giao c? đ?i (th??ng g?i c?u giao đ? phan bi?t v?i C? đ?c ) lam c? s? hinh thanh nen b?n s?c que h??ng minh. [49] Theo th?i v?n đo, t?c th? loi th?n Þorr l?i tr?i d?y, t? ch? manh nha trong cac c?ng đoan Tin Lanh nh? ? B?c Au , Trung Au , Nam Au đa lan ra thanh hi?n t??ng xa h?i khi?n Toa Thanh ph?i khong it l?n rung chuong c?nh bao. [50] [51] V?n đ? cang nghiem tr?ng h?n khi l?i s?ng tan t? do hippie , bohemian r?m r? trong gi?i tr? th?p nien 1970  : Nhi?u thanh nien nam n? đa m??n cac sinh ho?t l?a tr?i k?t h?p khieu v? đ? th?c hanh d? đoan th? ng?u t??ng th?n s?m hong "tr? thu đ?i, ch?i b? th? gi?i cong nghi?p hoa". [52] [53] Nhi?u nha nghien c?u xa h?i h?c đa ch? trich nh?ng ho?t đ?ng nay la bi?u hi?n c?a s? tha hoa trong hinh thai xa h?i coi tr?ng v?t ch?t h?n tinh th?n, [54] [55] [56] nghiem tr?ng h?n n?a la thach đ? quy?n uy c?a thanh h?i C? đ?c , th?m chi la bi?u hi?n cao c?a ch? ngh?a dan t?c c?c đoan hanh ti?n. [57] [58] [59]

Parjanya

Parjanya ( ti?ng Ph?n : ??????? ) theo kinh V? đa la đ?ng t?i linh co kh? n?ng ban m?a moc, s?m set va bon phan cho đ?t. [60] [61] Parjanya co vai tro nh? m?t hoa than khac c?a Indra , th?n t? tr? b?u gi?i va coi thieng.

Theo cac ki thu?t c? đ?i, Parjanya hi?n linh trong hinh tr?ng cai b?u vu con bo cai, con s?m set chinh la num vu , v?y nen dong s?a chinh la ?n m?a moc cho m?t đ?t xanh them. Ti?ng đi?n quang chinh la khi con bo r?ng, va luc ?y nh?ng m?i ten hay lau s?y s? đ?m ch?i theo m?a. [62]

Perun

Cac m?u v?n th?n tich Þorr tr?c ti?p la c? s? hinh thanh t?c th? Perun ( ti?ng Slav đong c? : Перунъ , ti?ng Ukraina : Перун , ti?ng Belarus : Пярун ; ti?ng Ba Lan : piorun ≪гром≫ [63] ) ? c?ng đ?ng Slav . [64] Tuy nhien, trong th?n ph? Trung Au , Nam Au va đong Au , Perun đ??c ton lam th??ng th?n va co nhi?u ch?c n?ng h?n Þorr. Theo th? gi?i quan Slav trung đ?i , Perun la đ?ng t? tr? b?u tr?i, s?m ch?p, m?a bao, phap lu?t , chi?n tranh va đ?c bi?t la cay s?i thieng. Cac thu?c tinh Perun bao g?m : L?a, nui, gio, hoa dien v? , chim ?ng , ki?n khon , ng?a , xe , bua , riu , cung ten , s?ng, mong, đa . [65] [66] Theo tr? tac De Bello Gothico c?a s? gia Procopius th? k? VI , cac dan Slav th??ng cung hi?n m?t con bo ngay d??i g?c s?i gia đ? xin đ?ng Perun quan phong. [67] Trong k? nguyen đ?nh th?nh, t?c th? Perun th??ng xuyen ch?u s? c?nh tranh c?a th?n t??ng Veles (đ?ng b?o h? suc sinh ). [68] [69] [70]

Vao n?m 980, Volodymyr đ?i v??ng khi đ?ng c? ? Kyiv đa cho d?ng đ?i phu đieu ng? th?n ngay tr??c th?m đ?i đi?n, ma Perun la t?i cao. Th? nh?ng, trong th?i gian c?m chinh, ong nh?n ra r?ng cac boyar ch? d?a vao t?p quan cung hi?n Perun đ? ?n ch?i h??ng l?c, khi?n cho chinh tr? r?t đinh đ?n. V?y nen, vao n?m 988, Volodymyr ra l?nh pha t?t c? ng?u t??ng Perun trong khu v?c Kyiv , đ?ng th?i d?ng m?t thanh đ??ng C? đ?c ngay tren n?n th?n đi?n Perun v?a đ??c d? b?. S? ki?n nay đanh d?u giai đo?n suy thoai c?a t?c th? Perun va đong Au chinh th?c b??c sang k? nguyen Chinh Th?ng giao . [71] [72] Nh?ng v?t tich cu?i cung c?a t?p quan nay ch? t?n t?i đ?n kho?ng th? k? XV thi c? b?n la tieu bi?n. [73]

Trong nh?ng n?m h?u đ? nh? Th? chi?n , cac chinh ph? To Lien , đong đ?c va Ba Lan đi tien phong trong vi?c kh?o c?u di ch? d? giao th??ng c?. Chinh ph? C?ng hoa Dan ch? đ?c đa h? l?nh đ?c bi?t bi?n h?i đ?o Rugen thanh khu b?o t?n v?n hoa d? giao . Tr??c khi b?c t??ng Berlin s?p đ?, khu v?c nay ch? cho phep chuyen gia ho?c đoan kh?o sat qu?c t? đ??c tham nh?p. Cac giao trinh ph? thong va đ?i h?c đong Au c? c?ng li?t đong đ?c vao khong gian v?n hoa g?i la Tay Slav , trong khi Tay đ?c l?i thu?c v? v?n hoa German . [74] Vi?c nay noi len y th?c khoan dung phi th??ng đ?i v?i tin ng??ng ti?n C? đ?c t?i c?ng đ?ng xa h?i ch? ngh?a đong Au , tuy nhien l?i c?ng la kh?i ngu?n cho trao l?u ph?c h?ng d? giao gay nhi?u h? l?y x?u đ?i v?i xa h?i Slav h?u c?ng s?n . [75] H?ng n?m, di ch? nui Tr?c t?i Ky?v va nhi?u đ?a ph??ng Ba Lan , Belarus , Nga th??ng xuyen di?n ra nh?ng ho?t đ?ng cung t? Perun ki?u d? giao c?a gi?i tr?. Phong trao nay th??ng đ??c g?i la "sung bai Tolkien", vi phat sinh r?m r? sau khi lo?t truy?n va phim Chua nh?n gay bao truy?n thong hoan v?. [76] [77]

N?m 1867, nh?c s? Modest Mussorgsky đa so?n b?n giao h??ng đem [he] tren nui Tr?c đ? phac h?a m?t phong t?c ngan đ?i con ?n trong dan gian Chinh Th?ng khu v?c Ukraina . đo la t?c th? Perun nh?ng m?o danh l? Sabat đ? tranh nha c?m quy?n. [78]

Perk?nas
The so-called Flag of Widewuto introduced by Grunau featuring Prussian Perk?ns (in the middle).

Perk?nas ( ti?ng Litva : Perk?nas , ti?ng Latvia : P?rkons , [79] ti?ng Ph? : Perk?ns , Perkunos , ti?ng Yotvingian : Parkuns , ti?ng Latgalian : P?rkiu?s ) la th?n s?m set c?a rieng c?ng đ?ng Balt , co v? tri ch? sau th?n t? tr? Dievas . [80] Trong cac th?n tich Baltika, t?u trung Perk?nas la đ?i bi?u c?a cac y?u t? b?u tr?i , s?m set, may m?a, gio bao, l?a, chi?n tranh, phap li, ph?m tr?t, kh? n?ng th? tinh sinh s?n, nui song va cay s?i thieng (đoi khi c?ng la linh sam ) [81] [82] . Tuy v?y, khi ti?p bi?n sang v?n hoa Ph?n Lan C? đ?c giao , Perk?nas đa tr? thanh nguyen li "Perkele", ham ngh?a qu? h?n va nhin chung it gay thi?n c?m. [83] [84] [85] [86] [87]

Perk?nas cung v?i Dievas [88] va Potrimpo la cac th?n linh tr?ng y?u va ph? bi?n nh?t trong tin ng??ng Baltika trung đ?i ti?n C? đ?c . Trong đo, Perk?nas luon co xu h??ng tranh ch?p đ? v??t tren Dievas , vi v?y gi?i s? gia g?i hi?n t??ng tam linh nay la deus otiosus . [89] [90] Th?m chi n?m 1520, s? gia Simon Grunau đa chep l?i la c? c?a vua Ph? d? giao Widewuto theu chan dung b? ba th?n linh nay. Ng?n c? nay đ??c treo trang tr?ng tren cay s?i thieng tr??c m?t th?n đi?n Romuva v? phia Tay ban đ?o Sambia . [91] [92] Dan s? th??ng đeo nh?ng trang s?c hinh l??i riu đ? ton vinh th?n.

T?c ph?ng th? Perk?nas b?t đ?u mai m?t k? t? Th?p t? chinh ph??ng B?c va chinh th?c van h?i khi Th?nh v??ng chung Ba Lan-Lietuva thi?t l?p. [93] [94]

Krabat

Krabat ( ti?ng Croatia : Hrvat ) la nguyen t? huy?n tho?i c?a th? t?c Wenden [?v?n.dn?] (ho?c Winden [?v?n.dn?]), m?t nhom Slav nh? đa b? đ?ng hoa vao ch?ng Saxon ngay t? h?u ki c? đ?i. Th? t?c Serbja ngay nay v?n ph?ng th? nhan v?t nay. [95] T??ng truy?n đo la m?t vu s? [96] co tai ho m?a g?i gio va th??ng l?p giao ??c v?i qu? satan ho?c đoi khi lucifer . Th?n t??ng nay đ??c coi la nguyen m?u c?a Faust . [97] [98] C?ng theo truy?n th?ng, Krabat ch? la m?t th? xay b?t ho?c binh s? t?m th??ng, nh?ng bi?t bi?n hinh lam qu? đ? đi?u khi?n s?m set, vi th? đ?n nay t?c t?c t??ng Krabat m?c ao nha binh ho?c trong hinh ?nh con qu? r?t ph? bi?n ? vung bien đ?c , Sec va Ba Lan . [98] [99] [100]

Ukko

Ukko ( ti?ng Ph?n Lan:  [?ukːo] ) [101] hay Uku [102] , ban đ?u đ??c g?i Aija [?æi?jæ] hay Aijo [?æi?jø] ("t? ph?", "tr??ng lao"), [103] [104] , nguyen la đ?ng t?i linh trong th? gi?i quan Sami , r?i đ??c cac dan Ph?n Lan va Estonia ti?p nh?n. Mai đ?n nay, h?c gi?i v?n tranh cai xem li?u Perk?nas hay Ukko co tr??c, va r?ng co s? C? đ?c hoa nao đo trong y th?c h? hay khong. [105] Tuy nhien, du sao Ukko c?ng đ??c th?a nh?n la th?n cai qu?n b?u tr?i, thi ti?t, mua v?, s?m set va sinh s?n. [105] Trong qu?c s? Ph?n Lan Kalevala , th?n t??ng Ukko đa đ??c chuy?n hoa thanh chang th? ren Ilmarinen pham t?c nh?ng co tai đuc c?i xay Sampo ki di?u. [106]

Danh t? "ukko" ng??c v? nguyen th?y đ??c đ?c la "tuuri", ham ngh?a "may ph??c". No phi?m ch? nh?ng ph?c s?c mo ph?ng l??i riu th?n s?m th??ng đ??c dung đ? t?ch ta. Th?m chi, tr??c khi C? đ?c giao truy?n len B?c Au , co h?n l? h?i Ukon juhla đ? ca t?ng ?n đ?c th?n Ukko. Cac ho?t đ?ng bao g?m u?ng r??u , cung hi?n suc v?t va ca v? quanh đ?ng l?a . đ?n th? k? XIX , truy?n th?ng nay b? đinh ch? va thay b?ng thanh l? Johannes Kastaja . [107] [108]

Trong li?t bi?u bao mua đong n?m 2012, kenh The Weather đa đ?nh danh m?t tr?n phong ba ? khu v?c gay ?nh h??ng Ph?n Lan la Ukko . [109]

Sauron

Hinh t??ng Sauron ( / ? s a? r ? n / [110] ) khi?m di?n ? trong Chua nh?n đ??c coi la m?t phien b?n c?n đ?i c?a Þorr. [111] Nhan v?t nay v?n co xu?t than r?t t?m th??ng, nh?ng nh? h?c đ??c bi quy?t luy?n kim nen đa ch? ra chi?c Nh?n Quy?n N?ng co th? huy đ?ng đ??c sinh khi trong v? tr? . [112] Theo h?i ?c c?a con trai tac gi? J. R. R. Tolkien , "co l? ong hinh dung Sauron t? Thor va th?m chi Prometheus ". Sauron đ?i di?n cho m?t n?n v?n minh r?t lau đ?i nh?ng đa b? cac th? l?c m?i v??t qua, cho nen luon tim cach ph?c h?ng qua kh?. đ?ng l?c sang t?o c?a Tolkien phat xu?t ? trao l?u kh?o c? r?t th?nh hanh trong xa h?i th?c dan Au chau th? k? XIX . [113] [114] [115]

Phong hoa [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Giai tho?i l?ng danh nh?t v? loi th?n Thor la Þjalfi va R?skva , [116] k? v? anh em no b?c đa đi theo v? th?n s?m phieu l?u kh?p th? gian. [117] Cu?c hanh trinh nay b?t ngu?n t? s? c? th?n Loki xui chu be Þjalfi g?m nat khuc x??ng đui con de keo xe khi?n no b? que. [118] Trich đo?n Þjalfi va R?skva tham gia thach đ?u ? Utgarða-Loki đa đ??c B? Giao d?c va đao t?o Vi?t Nam đ?a vao sach giao khoa V?n H?c l?p 6 ch??ng trinh th?p nien 1990 . Tuy nhien, bai v?n nay ch? t? cac ph?n thi ch?y ( Þjalfi ), ?n ( Loki ) va v?t (Thor), l??c b? ph?n thach nh?c con meo mun do J?rmungandr tra hinh va u?ng r??u b?ng chi?c s?ng khong đay, khong t??ng thu?t nguyen c? va k?t qu? nh? trong s? thi truy?n th?ng.

Ngay nay, ngay th? N?m trong ti?ng Anh la "Ngay c?a Thor" ( Thursday ) va đ??c d?ch t? ti?ng Latin , th? N?m la ngay c?a Jupiter , th?n set c?a th?n tho?i La Ma .

Tham kh?o [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Chu thich [ s?a | s?a ma ngu?n ]

  1. ^ Andren, Anders (2014). Tracing Old Norse Cosmology. The World Tree, Middle Earth, and the Sun in Archaeological Perspectives . Nordic Academic Press.
  2. ^ Asdisardottir, Ingunn (2020a). “Freyja”. Trong Schjødt, Jens Peter; Lindow, John; Andren, Anders (bien t?p). The Pre-Christian Religions of the North: History and Structures . 3 . Brepols. tr. 1273?1302. ISBN   978-2-503-57489-9 .
  3. ^ Simek (2007:333).
  4. ^ M. Annaeus Lucanus . Pharsalia , Book I L?u tr? 2006-05-02 t?i Wayback Machine
  5. ^ De Vries (1957:111).
  6. ^ Simek (2007:322).
  7. ^ Jackson, Peter (2002). “Light from Distant Asterisks. Towards a Description of the Indo-European Religious Heritage”. Numen . 49 (1): 61?102. doi : 10.1163/15685270252772777 . ISSN   0029-5973 . JSTOR   3270472 .
  8. ^ Simek 2007: 219?220.
  9. ^ Snorre Sturlason , Den yngre Edda (Norrøne bokverk 42), Det norske Samlaget (1973), s 42
  10. ^ Grimnesmal (vers 24) i Den eldre Edda (Norrøne bokverk 21), Det norske Samlaget (1974), s 43
  11. ^ Simek (2007:330).
  12. ^ Orchard, Andy (1997). Dictionary of Norse Myth and Legend . Cassell . ISBN 0-304-34520-2
  13. ^ Lindqvist (1933:102?103)
  14. ^ Meulengracht Sørensen (1986:262, 269)
  15. ^ Simek 2007: 219.
  16. ^ Cf. Beard 2019: 31, 39, 41.
  17. ^ MacLeod & Mees 2006: 252.
  18. ^ For discussion on this topic, see Beard 2019: 23?24.
  19. ^ Simek 2007: 220.
  20. ^ On the red beard and the use of "Redbeard" as an epithet for Thor, see H.R. Ellis Davidson , Gods and Myths of Northern Europe , 1964, repr. Harmondsworth, Middlesex: Penguin, 1990, ISBN 0-14-013627-4 , p. 85 L?u tr? 7 thang 4 2023 t?i Wayback Machine , citing the Saga of Olaf Tryggvason in Flateyjarbok , Saga of Erik the Red , and Floamanna saga .
  21. ^ Simek, Rudolf ; Hall, Angela (trans.) (2000) [1993]. “J?rmungandr”. Dictionary of Northern Mythology . Woodbridge, Suffolk / Rochester, New York: D.S. Brewer. tr. 179. ISBN   0-85991-513-1 .
  22. ^ Nganh dan t?c h?c ( ti?ng Anh : Folkloristics , ti?ng Trung : 民俗學 ) ra đ?i tr??c va t?n t?i song hanh v?i dan gian h?c ( ti?ng Anh : Folk-lore , ti?ng Trung : 民間學 ), ch? khong đ?ng nh?t v?i nhau
  23. ^ George Stephens , The Runic Hall in the Danish Old-Northern Museum , Michaelsen and Tillge (1868). "[the Snodelev stone] is also remarkable in another way. Above the runes, on the left, are 3 Horns in the shape of a triskele, here doubtless the mark of thor . On the right side is the Flanged Thwarts, or pre-Christian 4-angled cross, here doubtless the mark of woden ."
  24. ^ e.g. Smithsonian Institution annual report, 1896, p. 796 .
  25. ^ Olaf Olsen; Ebbe Klovedal Reich; Klaus Rifbjerg; va đ?ng nghi?p (1990). Oldtidens Ansigt: Faces of the Past . Kongelige Nordiske oldskriftselskab. tr. 148. ISBN   978-8774682745 .
  26. ^ The symbol was identified as such since 19th century scholarship; examples include Worsaae (1882:169) and Greg (1884:6).
  27. ^ Davidson (1965:12?13).
  28. ^ H.R. Ellis Davidson (1965). Gods and Myths of Northern Europe , page 83. ISBN 978-0-14-013627-2 , p. 83
  29. ^ Davidson, Gods and Myths , p. 219.
  30. ^ Sundqvist, An Arena for Higher Powers , pp. 87?90 .
  31. ^ Turville-Petre, p. 221 L?u tr? 23 thang 4 2023 t?i Wayback Machine .
  32. ^ Martin Persson Nilsson (1950). The Minoan?Mycenaean Religion and its Survival in Greek Religion . Biblo & Tannen Publishers. tr. 421. there is a wide-spread opinion that the equal-limbed cross is another symbol of the sun. It was, for example, a favorite theory of the late Professor Montelius , and has been embraced by many other archaeologists; its wide acceptance is due to an interest in finding a pre-Christian origin of the symbol of Christianity. The disc of the sun was regarded as a wheel; hence the myth that the sun-god drives in a chariot across the heavens.
  33. ^ “Celtic Cross” . Anti-Defamation League (b?ng ti?ng Anh) . Truy c?p ngay 11 thang 5 n?m 2021 .
  34. ^ Jennbert, Kristina (2011). Animals and Humans: Recurrent Symbiosis in Archaeology and Old Norse Religion . Nordic Academic Press. ISBN   978-9185509379 .
  35. ^ Jesch, Judith (2004). “Scandinavians and 'Cultural Paganism' in Late Anglo-Saxon England”. Trong Cavill, Paul (bien t?p). The Christian Tradition in Anglo-Saxon England: Approaches to Current Scholarship and Teaching . Cambridge: D. S. Brewer. tr. 55?68. ISBN   978-0859918411 .
  36. ^ Davidson (1975:72).
  37. ^ V? huy?n tich rau hung va bi?t danh "rau hung" c?a Thor, xem H.R. Ellis Davidson , Gods and Myths of Northern Europe , 1964, repr. Harmondsworth, Middlesex: Penguin, 1990, ISBN 0-14-013627-4 , p. 85 , trich d?n Saga of Olaf Tryggvason trong Flateyjarbok , Saga of Erik the Red , va Floamanna saga . đo?n m? đ?u quy?n Prose Edda noi m? h? r?ng "Toc ong ?y con đ?p h?n c? vang."
  38. ^ Chickering, Howell D. (1977). Beowulf . New York: Doubleday.
  39. ^ Newton, Sam (1993). The Origins of Beowulf and the Pre-Viking Kingdom of East Anglia . Woodbridge, Suffolk, England : Boydell & Brewer . ISBN   978-0-85991-361-4 .
  40. ^ Hellquist, Elof (1922). Svensk etymologisk ordbok [ Swedish etymological dictionary ] (b?ng ti?ng Th?y đi?n). Lund: Gleerup. tr.  1202 .
  41. ^ Milewski, Tadeusz (1930). “Pierwotne nazwy wyspy Rugji i słowia?skich jej mieszka?cow”. Slavia Occidentalis (b?ng ti?ng Ba Lan). IX : 292?306.
  42. ^ Mallory, J.P. and D.Q. Adams . Encyclopedia of Indo-European Culture . London: Fitzroy Dearborn Publishers , 1997: p. 269
  43. ^ Politikens Nudansk Ordborg (1993), 15th edition, entry "Bornholm" (ti?ng đan M?ch)
  44. ^ King Alfred's Anglo-Saxon version of Orosius, London, 1859, edited by J. Bosworth
  45. ^ Waugh, Robin (1997). “Literacy, Royal Power, and King-Poet Relations in Old English and Old Norse Compositions” . Comparative Literature . 49 (4): 289?315. doi : 10.2307/1771534 . JSTOR   1771534 .
  46. ^ Orchard, Andy (2003). A Critical Companion to Beowulf (b?ng ti?ng Anh). Boydell & Brewer Ltd. tr. 120. ISBN   978-1-84384-029-9 . L?u tr? b?n g?c ngay 30 thang 1 n?m 2023 . Truy c?p ngay 28 thang 1 n?m 2023 . Page 120: "He was as fair in appearance, when he came among other men, as when ivory is inlaid in oak. His hair is fairer than gold."
  47. ^ “Animism” . Encyclopaedia Britannica . Truy c?p ngay 18 thang 12 n?m 2019 .
  48. ^ “How God of War Ragnarok's characters compare to actual Norse myth” . Polygon . 24 thang 4 n?m 2018. L?u tr? b?n g?c ngay 9 thang 11 n?m 2022 . Truy c?p ngay 19 thang 8 n?m 2021 .
  49. ^ Osborn, Marijane . “Annotated List of Beowulf Translations” . B?n g?c l?u tr? ngay 21 thang 11 n?m 2014 . Truy c?p ngay 21 thang 11 n?m 2014 .
  50. ^ Moreton, Cole (22 thang 6 n?m 2009). “Everyone's A Pagan Now” . The Guardian . Truy c?p ngay 18 thang 12 n?m 2019 .
  51. ^ Bonnin, Gertrude. “Why I Am A Pagan” . Bucknell.edu . The Online Archive of Nineteenth-Century U.S. Women's Writings. B?n g?c l?u tr? ngay 17 thang 10 n?m 2017 . Truy c?p ngay 5 thang 9 n?m 2015 .
  52. ^ Carpenter 1996 . p. 47. Paganism, as I use the term, refers broadly to an emerging spiritual movement comprised of overlapping forms of spirituality referred to by many names (e.g. 'neo-paganism,' 'paganism,' 'neo-pagan witchcraft,' 'witchcraft,' 'the craft,' 'Wiccan spirituality,' 'Wicca,' 'Wicce,' 'Wiccan religion,' 'the old religion,' 'Goddess spirituality,' 'nature spirituality,' 'nature religion,' 'earth-based spirituality,' 'earth religion,' 'ecofeminist spirituality,' and 'Euro-American shamanism'
  53. ^ York, Michael (1999). “Invented Culture/Invented Religion: The Fictional Origins of Contemporary Paganism” . Nova Religio: The Journal of Alternative and Emergent Religions . 3 (1): 135?146. doi : 10.1525/nr.1999.3.1.135 . JSTOR   10.1525/nr.1999.3.1.135 .
  54. ^ Valentin Stetsyuk. Introduction to the Study of Prehistoric Ethnogenic Processes in Eastern Europe and Asia, The Turkic Tribe Bulgar in Eastern Europe . Lviv, Ukraine.
  55. ^ Sergei Filatov, Aleksandr Shchipkov. Religious Developments among the Volga Nations as a Model for the Russian Federation . Religion, State & Society, Vol. 23, No. 3, 1995. pp. 239-243
  56. ^ Chuvash faith and beliefs L?u tr? 15 thang 8 2009 t?i Wayback Machine . Chuvash Culture Portal.
  57. ^ Davy, Barbara Jane (2007) "Introduction to pagan studies". Rowman Altamira ISBN 0-7591-0818-8 . p.97: "Some pagans embrace the idea of a pan-European Celtic culture, but some practice regionally specific reconstructionist traditions."
  58. ^ McColman, Carl (2003) Complete Idiot's Guide to Celtic Wisdom . Alpha Press ISBN 0-02-864417-4 . p.12: "Some groups have gone even further, trying to use archaeology, religious history, comparative mythology , and even the study of non-Celtic Indo-European religions in an effort to create a well-researched and scholarly 'reconstruction' of the ancient Celts."
  59. ^ Gallagher, Eugene V.; Ashcraft, W. Michael (2006). Introduction to new and alternative religions in America . Westport, Conn.: Greenwood Press. tr.  178 . ISBN   978-0-275-98713-8 .
  60. ^ MacDonell, Arthur Anthony (1995). Vedic Mythology - Arthur Anthony Macdonell - Google Ksi??ki . ISBN   9788120811133 .
  61. ^ Gonda, Jan (1969). Aspects of Early Vi??uism - Jan Gonda - Google Ksi??ki . ISBN   9788120810877 .
  62. ^ Vedic Mythology - Nagendra Kr Singh - APH Publishing, Jan 1, 1997
  63. ^ Bruckner A. Słownik etymologiczny j?zyka polskiego. ? Warszawa : Wiedza Powszechna, 1985. ? S. 414.
  64. ^ “Dinaric Alps” . SummitPost.org . Truy c?p ngay 26 thang 7 n?m 2010 . Zelena glava 2,115 m (Prenj); North-Eastern Prenj: Borasnica (Osobac, 2,030 m) - Konjicka Bjelasnica (Velika Kapa 2,004 m); South-Western Prenj - Main Prenj Ridge: Botini (2,015 m) - Vjetrena brda (1,991 m) - Lupoglav (2,102 m) - Herac (2,046 m) - Galic (2,035 m) - Otis (2,097 m) - Zelena glava (2,115 m); Western Prenj - Vidovo (1,451 m) - Veliki Prenj (1,916 m) - Cetina (1,992 m); South-Eastern Prenj - Sivadije 1,967 m
  65. ^ ?ейштор, Александр (2015). Слов'янська м?фолог?я пер. з польськ. Серг?я Г?р?ка . Ки?в: ТОВ ≪Видавництво ?Кл?о"≫. с. 80.
  66. ^ Вортман Д. Я . Перун L?u tr? 2016-11-01 t?i Wayback Machine // B?n m?u:Е?У
  67. ^ Kati?i?, Radoslav (2008). Bo?anski boj: Tragovima svetih pjesama na?e pretkr??anske starine (PDF) . Zagreb: IBIS GRAFIKA. ISBN   978-953-6927-41-8 . B?n g?c (PDF) l?u tr? ngay 18 thang 10 n?m 2015.
  68. ^ Panchenko G.V., Chernecova S.B. The story about one stone. Ivanovo, 2013
  69. ^ Panchenko G.V., Chernecova S.B. A PHALLIC STONE OF CULTURE FROM PLES AND ITS NEAREST ANALOGUES IN THE UPPER VOLGA
  70. ^ V.I. Erokhin, Yu.V. Kurdyukov, S.B. Chernetsova New data on the cult stones of the Yaroslavl Volga region based on materials from field expeditions in 2009-2011.
  71. ^ Дохристиянськ? в?рування на укра?нських теренах // Академ?чне рел?г??знавство. П?дручник / За наук. ред. проф. А. Колодного . ? Ки?в: Св?т Знань, 2000. ? С. 445. ? 862 с. ? ISBN 966-7742-06-7 .
  72. ^ Б?лобог (д?д) // Енциклопедичний словник символ?в культури Укра?ни / За заг. ред. В. П. Коцура , О. ?. Потапенка , В. В. Куйб?ди. ? 5-е вид. ? Корсунь-Шевченк?вський: ФОП Гавришенко В. М., 2015. ? С. 68. ? 912 с. ISBN 978-966-2464-48-1 .
  73. ^ Almanac of local history "Salt of the Earth", issue 10, p. 88-89, Nekrasov Regional Museum of Local History, 2020
  74. ^ Кулаков В., Под десницей Перуна : Образовательные и учебные , Диафильмы, Москва, СССР, 1989 г.
  75. ^ Blain, Louise (11 thang 5 n?m 2021). “Assassin's Creed Valhalla Thor armor: Where to find Thor's gear and Mjolnir” . Games Radar . L?u tr? b?n g?c ngay 31 thang 7 n?m 2021 . Truy c?p ngay 19 thang 8 n?m 2021 .
  76. ^ Якубинский, Лев Петрович (1953). История древнерусского языка (b?ng ti?ng Nga). Gos. uchebno-pedagog. izd-vo. tr. 339. ISBN   978-0-598-79083-5 . B?n g?c l?u tr? 31 липня 2021 . Truy c?p 31 липня 2021 . Ki?m tra gia tr? ngay thang trong: |access-date= va |archive-date= ( tr? giup )
  77. ^ Beniuk, Szymon; Eisler, Jerzy; Elksne, Ginta; Kratka, Lenka; Kubiszyn, Marta; Laburda-Lis, Małgorzata; Orhan, Gozde; Pleskot, Patryk; Smykowski, Mikołaj (26 thang 6 n?m 2020). Wrocławski Rocznik Historii Mowionej: Tom IX (b?ng ti?ng Ba Lan). O?rodek "Pami?? i Przyszło??". tr. 250. B?n g?c l?u tr? 31 липня 2021 . Truy c?p 31 липня 2021 . Ki?m tra gia tr? ngay thang trong: |access-date= va |archive-date= ( tr? giup )
  78. ^ История русской музыки. Т.7: 70-80 годы Х?Х века.? М.: Музыка, 1994
  79. ^ Caspi, Mishael (2009). The legend of Elijah in Judaism, Christianity, Islam, and literature: a study in comparative religion . Edwin Mellen Press . tr. 164. ISBN   9780773447264 .
  80. ^ “Gintaras Beresnevi?ius, Lithuanian Mythology” . Crvp.org. B?n g?c l?u tr? ngay 2 thang 9 n?m 2012 . Truy c?p ngay 3 thang 9 n?m 2012 .
  81. ^ Dixon-Kennedy, Mike (1998). Encyclopedia of Russian & Slavic Myth and Legend - Mike Dixon-Kennedy - Google Ksi??ki . ISBN   9781576070635 .
  82. ^ Dragnea, Mihai (12 thang 4 n?m 2013). “Slavic and Greek-Roman Mythology, Comparative Mythology” . Brukenthalia Acta Musei .
  83. ^ Kielitoimiston sanakirja [ Dictionary of the Language Office ] (b?ng ti?ng Ph?n Lan). Kotimaisten kielten tutkimuskeskus. 2006. ISBN   952-5446-20-4 .
  84. ^ “How Finns Swear and What This Tells Us About Their Culture” .
  85. ^ “Finnish swearwords ? a list of profanities you shouldn't know” . 4 thang 3 n?m 2015.
  86. ^ Advances in Swearing Research: New languages and new contexts . John Benjamins Publishing Company. 2017. ISBN   978-9027256874 .
  87. ^ Handbook of Finnish . E-painos. 2015. ASIN   B015AM7Q90 .
  88. ^ Christensen, Lisbeth Bredholt; Hammer, Olav; Warburton, David (2014). The Handbook of Religions in Ancient Europe (b?ng ti?ng Anh). Routledge. tr. 369. ISBN   978-1-317-54453-1 .
  89. ^ Dowden, Mr Ken; Dowden, Ken (4 thang 1 n?m 2002). European Paganism: The Realities of Cult from Antiquity to the Middle Ages - Mr Ken Dowden - Google Bocker . ISBN   9780203011775 . Truy c?p ngay 3 thang 9 n?m 2012 .
  90. ^ Gimbutiene, Marija. Baltai priesistoriniais laikais: Etnogeneze, materialine kultura ir mitologija . Vilnius: Mokslas. 1985. p. 167. (In Lithuanian)
  91. ^ Simas Su?ied?lis bien t?p (1970?1978). “Romuva”. Encyclopedia Lituanica . IV . Boston, Massachusetts: Juozas Kapo?ius. tr. 530. LCCN   74-114275 .
  92. ^ Bojtar, Endre (1999). Foreword to the Past: A Cultural History of the Baltic People . CEU Press. tr. 337?338. ISBN   963-9116-42-4 .
  93. ^ K?lgrinda ? Perk?no Giesm?s . Discogs .
  94. ^ “Mystery totem pole appears from nowhere on clifftop overnight” . The Independent (b?ng ti?ng Anh). 10 thang 8 n?m 2023 . Truy c?p ngay 14 thang 8 n?m 2023 .
  95. ^ "Сказание о Крабате (лужицкая сказка)" [The Story of Krabat (a Lusatian Tale)]. In: "Ни далеко, ни близко, ни высоко, ни низко. Сказки славян". Leningrad: Детская литература, 1976. pp. 203-216.
  96. ^ Zipes Jack bien t?p (2017). The Sorcerer's Apprentice: An Anthology of Magical Tales . Illustrated by Natalie Frank. Princeton University Press. ISBN   978-1-4008-8563-3 . pp. 323-348.
  97. ^ Tomasovi? Bock, Nikolina (26 thang 12 n?m 2016). “Krabat - tko je zapravo Hrvat kojemu se dive mali Nijemci?” . dw.com (b?ng ti?ng Croatia) . Truy c?p ngay 2 thang 9 n?m 2021 .
  98. ^ a b Troshkova, A (2019). “The tale type 'The Magician and His Pupil' in East Slavic and West Slavic traditions (based on Russian and Lusatian ATU 325 fairy tales)” . Indo-European Linguistics and Classical Philology . XXIII : 1022?1037. doi : 10.30842/ielcp230690152376 .
  99. ^ Jurij Pilk, Adolf Anders, "Der wendische Faust", Sachsischer Erzahler. Illustrierte Beilage, Nr. 14 (1896), reprinted as "Die wendische Faust-Sage", Bunte Bilder aus dem Sachsenlande vol. 3 (1900), 191?201
  100. ^ Zipes Jack bien t?p (2017). The Sorcerer's Apprentice: An Anthology of Magical Tales . Illustrated by Natalie Frank. Princeton University Press. ISBN   978-1-4008-8563-3 .
  101. ^ Andrews, Tamra (2000). Dictionary of Nature Myths: Legends of the earth, sea, and sky . Oxford University Press. tr.  214 . ISBN   0-19-513677-2 .
  102. ^ Sapas, J. (thang 10 n?m 1919). “Heathan religions of the ancient Estonians” . The Esthonian Review . London, UK. 1 (4): 145?146 (re: Uku ) . Truy c?p ngay 4 thang 7 n?m 2023 – qua Google Books.
  103. ^ Suomen sanojen alkupera . Helsinki, FI: SKS. 2000. ISBN   951-717-712-7 .
  104. ^ “Aijat ja ammat, vaarit ja muorit. Isovanhempien nimitykset suomen murteissa” . B?n g?c l?u tr? ngay 25 thang 12 n?m 2015 . Truy c?p ngay 25 thang 12 n?m 2015 .
  105. ^ a b Haavio, Martti (1967). Suomalainen mytologia . Porvoo Helsinki, FI: WSOY.
  106. ^ Virrankoski, Pentti (2009). Suomen historia . 1 & 2. Helsinki: SKS. ISBN   978-952-222-160-5 .
  107. ^ “Juhannus, mittumaari, vuotuisjuhlista vehrein” . B?n g?c l?u tr? ngay 16 thang 3 n?m 2012 . Truy c?p ngay 18 thang 7 n?m 2012 .
  108. ^ Agricola, Mikael . “3. B. Selostus suomalaisten vanhoista epajumalista” . 3. Alcupuhe Psaltarin pale, 1551. Otteita esipuheen runomuotoisesta loppuosasta. vvks.info (B?n bao cao). B?n g?c l?u tr? ngay 18 thang 2 n?m 2013 . Truy c?p ngay 18 thang 7 n?m 2012 .
  109. ^ “Why we name winter storms” . The Weather Channel (weather.com) . 1 thang 10 n?m 2012. B?n g?c l?u tr? 10 Thang hai n?m 2013 . Truy c?p 3 Thang hai n?m 2013 .
  110. ^ Tolkien 1977 , "Note on Pronunciation": "The first syllable of Sauron is like English sour , not sore "
  111. ^ Monroe, Caroline. “How much was Rowling inspired by Tolkien?” . GreenBooks, TheOneRing.net . L?u tr? b?n g?c ngay 14 thang 9 n?m 2019 . Truy c?p ngay 21 thang 5 n?m 2006 .
  112. ^ Crown, Sarah (27 thang 10 n?m 2014). “Baddies in books: Sauron, literature's ultimate source of evil” . The Guardian . L?u tr? b?n g?c ngay 28 thang 10 n?m 2020 . Truy c?p ngay 19 thang 9 n?m 2020 .
  113. ^ Lense, Edward (1976). “Sauron and Dracula” . Mythlore . 4 (1). article 1. L?u tr? b?n g?c ngay 18 thang 9 n?m 2020 . Truy c?p ngay 31 thang 5 n?m 2020 .
  114. ^ Flieger, Verlyn (2011). “Sometimes One Word is Worth a Thousand Pictures” . Trong Bogstad, Janice M.; Kaveny, Philip E. (bien t?p). Picturing Tolkien . Jefferson, North Carolina: McFarland . tr. 50?51. ISBN   978-0-7864-8473-7 . L?u tr? b?n g?c ngay 21 thang 9 n?m 2020 . Truy c?p ngay 28 thang 6 n?m 2020 .
  115. ^ Magistrale, Tony (21 thang 12 n?m 2009). Stephen King: America's Storyteller . Santa Barbara, California: Praeger. tr. 40. ISBN   978-0313352287 . L?u tr? b?n g?c ngay 29 thang 10 n?m 2021 . Truy c?p ngay 19 thang 5 n?m 2015 .
  116. ^ “r?skr” . The University of Copenhagen .
  117. ^ Kerven, Rosalind (15 thang 9 n?m 2017). Viking Myths and Sagas : Retold from Ancient Norse Texts (b?ng ti?ng Anh). Book Sales. ISBN   978-0-7858-3555-4 .
  118. ^ Helgason, Jon Karl (15 thang 6 n?m 2017). Echoes of Valhalla : The Afterlife of the Eddas and Sagas (b?ng ti?ng Anh). Reaktion Books. ISBN   978-1-78023-773-2 .

Lien k?t [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Tai li?u [ s?a | s?a ma ngu?n ]

T? li?u [ s?a | s?a ma ngu?n ]