Bai vi?t nay c?n them chu thich ngu?n g?c đ? ki?m ch?ng thong tin . M?i b?n giup hoan thi?n bai vi?t nay b?ng cach b? sung chu thich t?i cac ngu?n đang tin c?y . Cac n?i dung khong co ngu?n co th? b? nghi ng? va xoa b?.

Sieu c??ng qu?c hay Sieu c??ng la c?p đ? cao nh?t trong h? th?ng phan lo?i va x?p h?ng cac C??ng qu?c tren th? gi?i ngay nay, dung đ? ch? m?t qu?c gia co s?c m?nh đ?c bi?t, đ?ng hang đ?u trong h? th?ng qu?c t? , co kh? n?ng gay ?nh h??ng t?i toan b? s? ki?n c?ng nh? pho tr??ng s?c m?nh tren ph?m vi toan c?u. Sieu c??ng qu?c co s?c m?nh, duy tri m?c đ? quy?n l?c cung t?m ?nh h??ng qu?c t? cao h?n đ?i c??ng qu?c . Thu?t ng? nay đ??c s? d?ng l?n đ?u tien n?m 1943 đ? ch? Lien bang Xo vi?t , Hoa K? va đ? qu?c Anh . Tuy nhien, sau Chi?n tranh th? gi?i th? hai , h? th?ng thu?c đ?a d?n tan ra khi?n cho Anh Qu?c m?t d?n t?m ?nh h??ng, ch? con Lien bang Xo vi?t cung Hoa K? đ??c coi la 2 sieu c??ng trong th?i gian di?n ra Chi?n tranh L?nh , tuy nhien, giai đo?n sau khi cu?c chi?n nay k?t thuc cung v?i s? tan ra va s?p đ? c?a Lien Xo thi ch? con co Hoa K? đ??c coi la h?i t? đ?y đ? t?t c? nh?ng s?c m?nh, y?u t?, ph?m ch?t cung đi?u ki?n đ? đ??c coi la 1 Sieu c??ng hoan ch?nh hi?n nay.

Hi?n nay, đa s? gi?i truy?n thong va han lam th? gi?i cho r?ng ch? co Hoa K? đap ?ng đ? tieu chu?n đ? đ??c coi la sieu c??ng. Ben c?nh Hoa K? co cac c??ng qu?c đ??c cho la nh?ng Sieu c??ng ti?m n?ng co th? c?nh tranh đoi chut v?i M? bao g?m Nga , ?n đ? , va đ?c bi?t la Trung Qu?c . Nh?t B?n vao nh?ng n?m 1980 c?ng đ??c coi la sieu c??ng r?t ti?m n?ng nh?ng sau đo suy thoai d?n d?n va c?ng m?t c? h?i c?nh tranh v?i M?.

Lien minh chau Au (EU) co s?c m?nh kinh t? t??ng đ??ng Hoa K? , co s?c m?nh chinh tr? va ngo?i giao r?t l?n th? tr??ng qu?c t?, nh?ng thi?u m?t s?c m?nh quan s? th?ng nh?t. Vi th?, m?t s? ng??i cho r?ng n?u đ??c th?ng nh?t v? quan s? ho?c tr? thanh m?t lien bang, lien minh nay co th? ho?c la m?t sieu c??ng đang n?i len hay đa co v? tri m?t sieu c??ng, tuy theo quan đi?m c?a t?ng ng??i. Khi Anh b?t đ?u r?i kh?i EU, m?t s? y ki?n cho r?ng EU s? b? suy y?u v? kinh t? va v? th? chinh tr?; tuy nhien th?c t? đa cho th?y ng??c l?i khi Anh r?i vao kh?ng ho?ng con v? th? c?a EU cang đ??c nang cao. It nh?t 7 qu?c gia đang trong qua trinh xin gia nh?p kh?i nay.

Lien bang Nga l?i la m?t hinh ?nh đ?o ng??c c?a Lien minh chau Au , la qu?c gia v?i ti?m l?c quan s? co ti?ng noi đ?i tr?ng v?i Hoa K? v? m?i m?t. Tuy nhien, Nga ch? co th? la m?t sieu c??ng v? chinh tr? va quan s?. N?n kinh t? hi?n t?i c?a Nga ch?a x?ng đang v?i v? th? sieu c??ng tren th? gi?i. ? đong Au, vi?c Crimea va Sevastopol sap nh?p vao Nga tren th?c t? khi?n Nga co th? kh?ng ch? m?t ph?n bi?n đen ti?p giap khu v?c nay. Hi?n t?i đa s? gi?i truy?n thong va han lam v?n tuy?t đ?i cho r?ng Hoa K? la sieu c??ng duy nh?t tren th? gi?i sau khi Lien Xo s?p đ?.

Nh?ng ng??i khac nghi ng? s? cung t?n t?i c?a cac sieu c??ng khi cho r?ng tinh hinh th? tr??ng toan c?u ph?c t?p va s? ph? thu?c l?n nhau ngay cang t?ng gi?a cac n??c tren th? gi?i lam tinh th? chinh tr? th? gi?i hi?n nay la đa c?c , khi?n cho y th?c, khai ni?m v? "Sieu c??ng" ngay cang tr? nen t??ng đ?i hoa ^{[1] [2] [3] [4] [5] [6] [7]} .

Ngu?n g?c [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Thu?t ng? "sieu c??ng" đ??c s? d?ng đ? mieu t? cac qu?c gia co v? th? l?n h?n v? th? c??ng qu?c ngay t? đ?u th?p nien 1930 , nh?ng no ch? mang ngh?a đ?c tr?ng đ? ch? Hoa K? va Lien bang Xo vi?t sau Chi?n tranh th? gi?i th? hai ^[8] .

Thu?t ng? theo ngh?a chinh tr? hi?n nay đa đ??c đ?a ra trong cu?n sach Cac Sieu c??ng do William Thornton Rickert Fox, m?t giao s? v? chinh sach đ?i ngo?i Hoa K? t?i đ?i h?c Columbia , vi?t n?m 1943. Fox s? d?ng t? nay đ? xac đ?nh m?t ph?m tru m?i v? quy?n l?c ? m?c cao nh?t co th? đ?t đ??c trong m?t th? gi?i theo đo, nh? cu?c chi?n tranh x?y ra khi đo đa ch?ng minh, cac qu?c gia co th? thach th?c va chi?n đ?u v?i nhau tren t?m voc qu?c t?. Theo ong, (? th?i đi?m đo) co ba qu?c gia sieu c??ng: Hoa K? , Lien bang Xo vi?t va đ? ch? Anh .

Kh?ng ho?ng Kenh đao Suez đa lam sang t? m?t đi?u r?ng, đ? ch? Anh, v? kinh t? đa b? tan pha sau hai cu?c chi?n tranh th? gi?i, khong con co th? c?nh tranh ? m?c đ? ngang b?ng v?i Lien bang Xo vi?t va Hoa K? ma khong hy sinh b?t nh?ng n? l?c tai thi?t c?a minh, th?m chi khi cung c?ng tac v?i Phap va Israel . Vi th?, Anh đa tr? thanh đ?ng minh m?nh nh?t, than c?n nh?t va quan tr?ng nh?t c?a Hoa K?, luon sat canh ben h? trong Chi?n tranh L?nh, ch? khong con t? cach m?t sieu c??ng n?a.

Nh? đa ph?n cac tr?n đanh trong Chi?n tranh th? gi?i th? hai đ?u di?n ra ngoai lanh th? c?a minh, n?n cong nghi?p Hoa K? khong b? pha hu?, s? l??ng th??ng vong khong l?n, trai ng??c v?i tinh hinh c?a cac qu?c gia chau Au hay chau A . Trong chi?n tranh, Hoa K? đa xay d?ng đ??c m?t c? s? h? t?ng cong nghi?p va k? thu?t v?ng m?nh co ?nh h??ng l?n giup n??c nay co đ??c s?c m?nh quan s? hang đ?u tren ph?m vi th? gi?i.

Sau chi?n tranh, h?u nh? toan b? chau Au ph?i tr? thanh đ?ng minh c?a Hoa K? ho?c Lien bang Xo vi?t. Du co nh?ng n? l?c nh?m t?o l?p cac lien minh đa qu?c gia hay cac c? quan lu?t phap (nh? Lien hi?p qu?c ), d?n d?n Hoa K? va Lien Xo ngay cang ch?ng t? ro s?c m?nh th?ng tr? v? chinh tr? va kinh t? c?a h? trong cu?c Chi?n tranh L?nh b?t đ?u di?n ra, va h? co cai nhin r?t khac nhau v? th? gi?i th?i h?u chi?n. đi?u nay đ??c ph?n anh qua cac lien minh quan s? la kh?i NATO va Kh?i Warszawa . Cac lien minh nay cho th?y hai qu?c gia đo la m?t ph?n c?a m?t th? gi?i l??ng c?c đang thanh hinh, trai ng??c v?i th? gi?i đa c?c tr??c đo. Ngoai hai sieu c??ng: Hoa K? va Lien Xo, 3 c??ng qu?c hang đ?u la: Anh, Phap va Trung Qu?c c?ng đa th?c hi?n nhi?u ch??ng trinh nh?m kh?ng đ?nh v? th? "sieu c??ng" c?a rieng h? nh? ch??ng trinh phat tri?n v? khi h?t nhan ch?ng h?n. Ba c??ng qu?c nay đa n?m đ??c vai tro "m?t ben tham gia trong v? đai th? gi?i ", c?ng nh? đ?ng trong hang ng? 5 c??ng qu?c duy nh?t s? h?u v? khi h?t nhan th?i đi?m đo (Hoa K?, Lien Xo, Anh, Phap, Trung Qu?c).

Y t??ng cho r?ng th?i k? Chi?n tranh L?nh ch? xoay quanh hai kh?i, hay th?m chi hai qu?c gia, đa b? m?t s? h?c gi? th?i h?u Chi?n tranh L?nh bac b?, h? đa ch? ra r?ng th? gi?i l??ng c?c ch? t?n t?i n?u ta b? qua khong quan tam t?i toan b? nh?ng phong trao va nh?ng s? xung đ?t x?y ra ma khong co s? ?nh h??ng t? b?t c? m?t ben đ??c g?i la sieu c??ng nao. H?n n?a, đa s? cac cu?c xung đ?t gi?a cac sieu c??ng đ?u la nh?ng cu?c " chi?n tranh ?y nhi?m ", la nh?ng s? ki?n th??ng hay x?y ra h?n nhi?u so v?i nh?ng v?n đ? khong can thi?p v?n ph?c t?p h?n r?t nhi?u so v?i nh?ng s? đ?i l?p Chi?n tranh L?nh tieu chu?n.

Sau khi Lien bang Xo vi?t gi?i tan đ?u th?p nien 1990 , thu?t ng? Sieu c??ng qu?c ( Hyperpower ) b?t đ?u đ??c ap d?ng đ? ch? Hoa K?, v?i vai tro sieu c??ng duy nh?t con t?n t?i sau th?i Chi?n tranh L?nh. Thu?t ng? nay, đ??c b? tr??ng Ngo?i giao Phap Hubert Vedrine đ?a ra trong th?p nien 1990, tuy nhien vi?c x?p h?ng Hoa K? nh? v?y v?n con đang gay tranh cai. M?t ng??i ph?n đ?i ly thuy?t nay Samuel P. Huntington , ong ?ng h? ly thuy?t can b?ng quy?n l?c đa c?c.

đa t?ng co nh?ng n? l?c nh?m ap d?ng thu?t ng? sieu c??ng cho nh?ng th?c th? trong qua kh? nh? đ? ch? Ba T? , đ? ch? La Ma , đ? ch? Anh hay Nha Han (Trung Qu?c); tuy nhien gia tr? hi?u l?c c?a chung con b? tranh cai, vi th? chung khong đ??c ph? bi?n r?ng rai.

Nh?ng đ?c đi?m c?a m?t sieu c??ng [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Cac tieu chi v? m?t sieu c??ng khong đ??c đ?nh ngh?a chinh xac, va vi th? chung co th? khac nhau tuy theo t?ng ngu?n, nh?ng nh?ng y?u t? sau th??ng đ??c coi la co t?m quan tr?ng l?n.

Quan s?

Kh? n?ng th? hi?n s?c m?nh tren th? gi?i. Trong th? gi?i hi?n đ?i, đi?u nay đoi h?i khong ch? m?t l?c l??ng quan s? m?nh (la cai nhi?u n??c co), ma con co kh? n?ng v?n chuy?n đ??ng bi?n, đ??ng khong đ? tri?n khai va cung c?p h?u c?n cho l?c l??ng quan s? đo nh?m t?ng c??ng l?i ich qu?c gia c?ng nh? co đ??c s? ?ng h? c?a dan chung cho hanh đ?ng đo.

V?n hoa

?nh h??ng v?n hoa m?nh m?, " quy?n l?c m?m ". ?nh h??ng v?n hoa ng? y m?t l?nh v?c tri?t h?c va y th?c h? phat tri?n.

đ?a ly

Di?n tich to l?n đ?t hay bi?n thu?c quy?n ki?m soat c?a h?. Lanh th? cho phep m?t qu?c gia khai thac tai nguyen va tr?ng c?y nong nghi?p, t?ng kh? n?ng t? cung t? c?p. đay la m?t y?u t? quan tr?ng trong chi?n tranh, b?i no cho phep cac kh? n?ng nh? rut lui, tai h?p va tai t? ch?c, c?ng nh? đ?t cac tr?m radar va b? phong ten l?a ? xa - th?m chi m?t n??c giau nh?ng co lanh th? nh? c?ng d? b? t?n th??ng h?n trong chi?n tranh.

Th?i k? Chi?n tranh L?nh [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Ph?n n?i dung nay c?n them chu thich ngu?n g?c đ? ki?m ch?ng thong tin . M?i b?n giup hoan thi?n bai vi?t nay b?ng cach b? sung chu thich t?i cac ngu?n đang tin c?y . Cac n?i dung khong co ngu?n co th? b? nghi ng? va xoa b?. ( thang 9 n?m 2013 )

Thu?t ng? "sieu c??ng" trong hoan c?nh nay l?n đ?u tien đ??c s? d?ng đ? mieu t? Lien bang C?ng hoa Xa h?i ch? ngh?a Xo vi?t va H?p chung qu?c Hoa K? , đ?i đ?u v?i nhau v? chinh tr? va kinh t? trong th?i Chi?n tranh L?nh .

Lien bang Xo vi?t đ?i di?n cho y th?c h? c?ng s?n , va đ?ng đ?u Kh?i Hi?p ??c Warszawa , đ??c g?i la Kh?i đong Au ? ph??ng Tay.

Hoa K? đ?i di?n cho y th?c h? t? b?n va đ?ng đ?u Kh?i NATO trong th?i Chi?n tranh L?nh.

Lien bang Xo vi?t va Hoa K? đap ?ng cac tieu chi sieu c??ng ? nh?ng m?t sau:

	Lien bang Xo vi?t	Hoa K?
Chinh tr?	H? th?ng chinh ph? c?ng s?n m?nh. Cac t? t??ng c?ng s?n m? r?ng ?nh h??ng c?a h? ra ph?m vi th? gi?i. Co gh? th??ng tr?c t?i H?i đ?ng b?o an Lien hi?p qu?c . Quan h? v?ng ch?c v?i đong Au va cac n??c đang phat tri?n ? chau A , chau Phi .	Ch? đ? dan ch? t? do m?nh va ?n đ?nh, ?nh h??ng tren toan th? gi?i. Nh?ng cong ty l?n cho phep Hoa K? co đ??c ?nh h??ng nhi?u h?n n?a t?i cac qu?c gia t? b?n ch? ngh?a . Co gh? th??ng tr?c t?i H?i đ?ng B?o an Lien hi?p qu?c . Quan h? v?ng ch?c v?i Tay Au va nhi?u n??c Tay A .
đ?a ly	Di?n tich 22,4 tri?u km², 11 mui gi? ; la n??c l?n nh?t th? gi?i. Bao ph? nh?ng vung bi?n r?ng, va co nhi?u tai nguyen khoang s?n c?ng nh? di?n tich đ?t nong nghi?p.	N??c l?n th? ba tren th? gi?i, v?i di?n tich 9,629 tri?u km² [1] . Nh?ng ngu?n tai nguyen khoang s?n l?n c?ng nh? nganh nong nghi?p l?n đa đ??c cong nghi?p hoa.
V?n hoa	?nh h??ng m?nh tren cac n??c xung quanh, đa d?ng va giau co v? l?ch s? va v?n hoa. V?n d?ng ?nh h??ng thong qua cac chinh ph? c?ng s?n va cac t? ch?c tren toan th? gi?i. Cac t? t??ng c?ng s?n r?t h?p d?n đ?i v?i nhi?u ng??i tren th? gi?i.	?nh h??ng to l?n h?u nh? tren m?i l?c đ?a, h?i nh?p v?n hoa v?i Tay Au. Cac cong ty ban s?n ph?m v?n hoa M? va co ?nh h??ng v?n hoa M? ra toan th? gi?i. T? do ngon lu?n r?t h?p d?n v?i nhi?u ng??i tren th? gi?i.
Quan s?	Co đ?i quan l?n nh?t trong l?ch s? th? gi?i (13 tri?u ng??i n?m 1946). L?c l??ng khong quan va l?c quan l?n nh?t th? gi?i, h?i quan m?nh th? 2 th? gi?i. Co lanh th? l?n nh?t th? gi?i v?i nhi?u ngu?n tai nguyen chi?n l??c, k? thu?t quan s? tien ti?n va k? thu?t v? tr? hang đ?u, la n??c co kho v? khi h?t nhan l?n nh?t th? gi?i trong n?a sau th?i Chi?n tranh L?nh.	Co nh?ng c?n c? quan s? tren toan th? gi?i, đ?c bi?t trong m?t "vanh đai" g?n bao kin toan b? Lien bang Xo vi?t ? phia Tay, phia Nam va phia đong. Co kho v? khi h?t nhan l?n nh?t th? gi?i trong n?a đ?u th?i Chi?n tranh L?nh - đ?t tren lanh th? c?a minh va t?i chau Au. Quan đ?i co k? thu?t tien ti?n va co l?c l??ng h?i quan l?n nh?t th? gi?i.
Kinh t?	T?ng la n?n kinh t? k? ho?ch t?p trung l?n nh?t th? gi?i, va đ?ng hang th? hai v? t?ng th? n?n kinh t? (2,9 nghin t? $ vao n?m 1990) Kh? n?ng t? cung t? c?p l?n. Trong m?t giai đo?n, t?ng s?n xu?t 20% l??ng hang cong nghi?p th? gi?i.	N?n kinh t? th? tr??ng l?n nh?t th? gi?i (5,96 nghin t? $ n?m 1990), va c?ng đ?ng đ?u n?u tinh theo t?ng th? n?n kinh t?. đ?ng ti?n m?nh, đola M? .
Nhan kh?u	Dan s? 286,7 tri?u ng??i vao n?m 1989 , đ?ng hang th? ba th? gi?i sau Trung Qu?c va ?n đ? .	Dan s? h?n 248,7 tri?u ng??i vao n?m 1990 , đ?ng th? t? th? gi?i luc b?y gi?.

Nh?ng sieu c??ng hi?n nay [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Th? gi?i th?i h?u chi?n đ??c đa s? ng??i coi la m?t th? gi?i đa c?c, v?i Hoa K? la sieu c??ng duy nh?t con l?i tren th? gi?i, s? h?u n?n kinh t? l?n nh?t va s?c m?nh quan đ?i cao nh?t. S? ??c đ?nh chinh tr? toan c?u hi?n nay khong th? đ??c đ?n gi?n hoa m?t cach d? dang, b?i s? kho kh?n trong vi?c x?p h?ng Lien minh chau Au ? giai đo?n phat tri?n hi?n nay c?a no. H?n n?a, nhi?u ng??i cho r?ng EU v?n đang b? đanh gia d??i t?m ^[9] , trong khi nh?ng ng??i khac cho r?ng khai ni?m m?t sieu c??ng đa khong con h?p th?i trong th?i đi?m ph? thu?c kinh t? toan c?u ph?c t?p ? th? k? m?i va đ? xu?t ly thuy?t th? gi?i đa c?c ^{[1] [2] [3] [4] [5] [6] [7] [10]} .

Lien bang Nga , th?c th? th?a k? chinh th?c c?a nha n??c Lien bang Xo vi?t, v?n con gi? đ??c m?t s? n?ng l?c c?a m?t sieu c??ng, nh? kho v? khi h?t nhan kh?ng l?, dan s? đong, lanh th? l?n nh?t th? gi?i v?i s? phong phu cac ngu?n tai nguyen chi?n l??c, va kh? n?ng phat tri?n cac cong ngh?, k? thu?t quan s? va v? tr? hi?n đ?i. Tuy nhien n?n kinh t? c?a Nga ch?a đ? quy mo đ? đ??c coi la m?t sieu c??ng.

M?t s? nha phan tich cho r?ng ly thuy?t ?n đ?nh ba ch? gi?i thich khuynh h??ng hi?n nay trong quan h? qu?c t?. Cac qu?c gia ba ch? th??ng co khuynh h??ng th? hi?n qua m?c s?c m?nh c?a minh, va cac đ?i th? khac s? d?n tr? nen m?nh h?n, cu?i cung thay th? hay tr? thanh đ?i tr?ng v?i n??c ba ch? đa suy y?u đo. M?t s? ng??i tin r?ng đi?u nay cu?i cung s? x?y ra trong t??ng lai g?n ^{[ c?n d?n ngu?n ]} .

Hoa K? [ s?a | s?a ma ngu?n ]

đa s? ng??i coi Hoa K? la qu?c gia hay đ?t n??c co ch? quy?n duy nh?t đ?t đ? cac y?u t? đ? coi la m?t sieu c??ng trong giai đo?n 1991-2020.

Cac y?u t? đ?a ly

• Hoa K? la n??c l?n th? ba th? gi?i theo di?n tich l?c đ?a, sau Nga va Canada . (N?u tinh c? di?n tich đai Loan , n??c co th? ch? chinh tr? con gay tranh cai , la m?t ph?n di?n tich c?a Trung Qu?c thi Hoa K? đ?ng th? t?).

Cac y?u t? nhan kh?u

• V?i 320 tri?u dan, chi?m kho?ng 4,5% dan s? th? gi?i, Hoa K? la n??c đong dan th? ba th? gi?i.
• N??c nay co t? l? t?ng tr??ng dan s? cao nh?t trong s? cac n??c phat tri?n ^{[ c?n d?n ngu?n ]} .
• Theo Lien H?p Qu?c, Hoa K? co ch? s? phat tri?n con ng??i đ?ng hang th? 4 th? gi?i ( PDF ).

Cac y?u t? chinh tr?

• N??c nay co n?n chinh tr? c?ng hoa ngh? vi?n ?n đ?nh.
• Hoa K? đong gop kho?ng 22% ngan sach Lien H?p Qu?c ^{[ c?n d?n ngu?n ]} , va la thanh vien th??ng tr?c c?a H?i đ?ng b?o an Lien H?p Qu?c (v?i quy?n ph? quy?t).
• L?p tr??ng c?a h? v? cac v?n đ? qu?c t? th??ng đ??c cac qu?c gia khac ?ng h?, đ?c bi?t la cac đ?ng minh nh? Anh Qu?c , Phap , Canada , New Zealand , Uc , C?ng hoa Ireland , đ?c , Nh?t B?n , Han Qu?c , Hong Kong , đai Loan , ? R?p Xe Ut va Israel .

Cac y?u t? kinh t? va tai chinh

• Hoa K? s? h?u n?n kinh t? qu?c gia l?n nh?t th? gi?i v?i gia tr? 19.3 nghin t? dollar vao n?m 2017. ^{[ c?n d?n ngu?n ]} . Hoa K? chi?m 20% GDP th? gi?i ^{[ c?n d?n ngu?n ]} . N??c nay th??ng co m?c đ? t?ng tr??ng kinh t? t? m?c trung binh t?i cao ^{[ c?n d?n ngu?n ]} .
• Hoa K? co m?c GDP tren đ?u ng??i l?n h?n b?t k? m?t sieu c??ng đang n?i len nao va cao h?n h?u h?t cac n??c cong nghi?p phat tri?n khac, ? m?c kho?ng USD $59.000 ^{[ c?n d?n ngu?n ]} . Hoa K? co m?c GDP tren đ?u ng??i cao th? 6 th? gi?i tinh theo s?c mua t??ng đ??ng, sau Luxemburg va Na Uy ^{[ c?n d?n ngu?n ]} ,.... Tuy nhien, m?t ng??i dan th??ng M? co m?c th?i gian lao đ?ng trong cu?c đ?i l?n h?n kha nhi?u so v?i m?t ng??i binh th??ng chau Au ^[11] (xem nh?ng tranh cai v? GDP).
• Trong 20 n?m qua, m?c du la m?t qu?c gia phat tri?n , m?c t?ng tr??ng kinh t? c?a Hoa K? trung binh v?n h?n 3% m?i n?m ^{[ c?n d?n ngu?n ]} .
• Hoa K? la n?i đong tr? s? c?a nhi?u t?p đoan qu?c t? va cac đ?nh ch? tai chinh .
• Cac cong ty M? gi? vai tro hang đ?u trong nhi?u l?nh v?c nh? v?t li?u m?i, đi?n t? va vi?n thong , cong ngh? thong tin , v? tr? , n?ng l??ng , k? thu?t nano , cong ngh? sinh h?c , d??c ph?m , tin h?c sinh h?c ( bioinformatics ), c? khi hoa ch?t ( chemical engineering ) va ph?n m?m .
• N??c nay la nha s?n xu?t hang đ?u v? hang hoa tieu dung va s?n ph?m nong nghi?p [2] PDF , du h? ph? thu?c vao d?u m? nh?p kh?u.
• Hoa K? co ?nh h??ng mang tinh quy?t đ?nh v?i cac đ?nh ch? tai chinh qu?c t? nh? Qu? ti?n t? qu?c t? va Ngan hang th? gi?i ; đ?ng dollar M? la đ?ng ti?n t? d? tr? va trao đ?i quan tr?ng nh?t th? gi?i.

Cac y?u t? quan s?

• Hoa K? co m?c chi tieu quan s? l?n h?n c? m??i hai n??c đ?ng ti?p sau h? c?ng l?i ^{[ c?n d?n ngu?n ]} . N?m 2006, h? s? h?u kho v? khi h?t nhan l?n th? hai th? gi?i va m?t s? h? th?ng v? khi k? thu?t tan ti?n nh?t hi?n nay cung h? th?ng c?n c? quan s? l?n cho phep tri?n khai quan đ?i t?i b?t k? đ?a đi?m nao tren th? gi?i.
• Hoa K? đ??c coi la qu?c gia co s?c m?nh quan s? m?nh nh?t tren th? gi?i ? th?i đi?m hi?n t?i:
  • H?i quan Hoa K? đ??c coi la l?c l??ng h?i quan l?n va m?nh nh?t th? gi?i (tren th? gi?i hi?n t?i co t?ng c?ng 26 tau san bay đang ho?t đ?ng, trong đo 12 chi?c thu?c H?i quan Hoa K? )
  • Khong quan Hoa K? đ??c coi la l?c l??ng khong quan l?n va m?nh nh?t th? gi?i. Trong khi đo H?i quan Hoa K? la l?c l??ng khong quan l?n th? hai th? gi?i.
  • Hoa K? duy tri m?t s? l??ng l?n cac c?n c? quan s? phan b? tren toan th? gi?i cho phep Hoa K? tri?n khai quan đ?i t?i b?t k? khu v?c nao tren th? gi?i m?t cach nhanh chong.
  • Hoa K? duy tri cac lien minh quan s? v?i m?t s? l??ng l?n cac qu?c gia t?i nhi?u khu v?c tren th? gi?i vi d? nh?: Lien minh NATO ? chau Au, Nh?t B?n , Han Qu?c , Uc ? chau A. Israel va ? R?p Xe Ut ? Trung đong,...

Cac y?u t? v?n hoa

• V?n hoa M? (bao g?m ca nh?c, phim ?nh) co t?m ?nh h??ng tren kh?p th? gi?i, đ?c bi?t ? nh?ng vung noi ti?ng Anh (quy?n l?c m?m).
• Hoa K? va đ? qu?c Anh la 2 sieu c??ng duy nh?t trong l?ch s? nhan lo?i co t?m ?nh h??ng r?ng l?n nh?t tren toan c?u v? c? quy?n l?c c?ng va quy?n l?c m?m. Hinh ?nh Hoa K? trong suy ngh? c?a m?t t? l? l?n ng??i dan cac n??c du cho con nhi?u h?n ch? nh?ng v?n đ??c coi la "tieu chu?n" v? m?i m?t trong m?i l?nh v?c chinh tr?, kinh t?, đ?i s?ng xa h?i - đ?c bi?t la ? cac n??c chau A.

N?m 2016, T?ng th?ng Nga Putin c?ng th?a nh?n Hoa K? la sieu c??ng duy nh?t con t?n t?i tren th? gi?i hi?n nay k? t? sau s? tan ra c?a Lien Xo. Tuy nhien, th? gi?i đang ch?ng ki?n s? n?i len c?a m?t s? qu?c gia co kh? n?ng tr? thanh sieu c??ng m?i.

S? tranh lu?n v? Lien minh chau Au [ s?a | s?a ma ngu?n ]

M?t s? ng??i co th? cho r?ng Lien minh chau Au la m?t sieu c??ng, n?u coi no la m?t th?c th? ^[12] . EU hi?n co GDP va th? tr??ng tieu th? l?n nhi th? gi?i c?ng nh? co quy?n ki?m soat to l?n đ?i v?i s? phan ph?i cac ngu?n tai nguyen th? gi?i, tuy v?y v?n co y ki?n cho r?ng Lien minh chau Au v?n con b? chia r? qua xa v? chinh tr? va v?n hoa đ? đ??c coi la m?t th?c th? duy nh?t, đ?c bi?t vi hai đon b?y quy?n l?c chinh la chinh sach đ?i ngo?i va qu?c phong, đ??c th?c thi ch? y?u b?i ca nhan t?ng n??c thanh vien ^{[ c?n d?n ngu?n ]} . N?u đ??c coi la m?t th?c th? th?ng nh?t, m?t s? ng??i s? coi EU la m?t sieu c??ng.

T?ng s? 28 qu?c gia thanh vien co nh?ng ?nh h??ng v?n hoa to l?n tren toan th? gi?i: th? thao, th?i trang, ngh? thu?t, v?n hoa va ?m th?c chau Au đa tr? nen quen thu?c ? m?i ngo ngach tren th? gi?i. Phap va Anh Qu?c c?ng la nh?ng thanh vien th??ng tr?c H?i đ?ng B?o an Lien hi?p qu?c v?i quy?n ph? quy?t. V? m?t giao d?c, 8 trong s? 15 v? tri trong b?n danh sach c?a PISA la cac n??c thanh vien Lien minh chau Au va t?t c? cac qu?c gia ph??ng Tay trong t? ch?c nay đ?u đ?ng trong t?p 30 ^[14] . N?u tinh s?c m?nh s? co đ??c theo k? ho?ch m? r?ng, chau Au s? s? h?u b?n h?m đ?i tau san bay c?ng nh? h?n n?a ta cac tau san bay h? t?ng c? nh? h?n va nhi?u tau chi?n tren bi?n cho t?i n?m 2015 ^{[ c?n d?n ngu?n ]} .

?n đ? va Trung Qu?c tuy th?ng nh?t v? m?t chinh tr? nh?ng v?n con thi?u s? phat tri?n xa h?i c?n thi?t. Lien minh chau Au hi?n co m?t s? thanh vien la nh?ng c??ng qu?c kinh t? hi?n nay - Anh Qu?c, đ?c, Phap va Y.

EU th?m chi con co th? đa phat tri?n ph?m vi ?nh h??ng gi?a cac qu?c gia g?n g?i v? đ?a ly, t??ng t? nh? tr??ng h?p c?a Hoa K? va Lien bang Xo vi?t th?i Chi?n tranh L?nh ^[15] . Vi d?, cac qu?c gia thanh vien kh?i EFTA ben ngoai Lien minh, va cac thu?c đ?a c?, đ?c bi?t t?i chau Phi. EU đong vai tro m?t ben trung gian hoa gi?i [3] L?u tr? 2006-11-01 t?i Wayback Machine , h? đa đ?o ng??c s? can b?ng quy?n l?c truy?n th?ng, theo ngh?a cac qu?c gia khac th??ng khong mu?n đ?i đ?u v?i h?, ma mu?n gia nh?p cung v?i h?.

M?t s? nha binh lu?n cho r?ng, đ?i v?i Lien minh chau Au s? h?i nh?p chinh tr? hoan toan la khong c?n thi?t đ? co đ??c ?nh h??ng mang t?m voc qu?c t?, r?ng s? y?u kem hi?n nay chinh la s?c m?nh th?t s? c?a h? (as of its low profile diplomacy and the opsetion of the rule of law ^[16] ) va r?ng EU đ?i di?n cho m?t ph??ng th?c m?i va co ti?m n?ng thanh cong h?n so v?i nh?ng ph??ng th?c truy?n th?ng [4] . Tuy nhien, s? khong ch?c ch?n v? tinh hi?u qu? c?a m?t t?m ?nh h??ng nh? v?y s? t??ng đ??ng v?i s? khong ch?c ch?n v? s? h?i nh?p chinh tr? c?a m?t sieu c??ng (vi d? Hoa K?) khi so sanh.

đa s? nh?ng cu?c tranh lu?n d??ng nh? cho r?ng EU la m?t "th?c th? rieng".

C? c?u Lien minh chau Au [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Ngay 16 thang 12 n?m 2004 , The World Factbook , m?t ?n b?n c?a C?c tinh bao trung ??ng M? (CIA) đa co them m?c danh rieng cho Lien minh chau Au ^[17] . Theo CIA, s? d? Lien minh chau Au đ??c them vao vi EU "ti?p t?c t? mang l?i cho minh nh?ng đ?c đi?m c?a m?t nha n??c". Ly l? c?a h? đa đ??c gi?i thich trong đo?n tuyen b? ng?n ? l?i m? đ?u nh? sau:

Ti?n trinh phat tri?n c?a Lien minh chau Au (EU) t? m?t th?a thu?n kinh t? khu v?c v?i sau n??c thanh vien n?m 1951 t?i m?t t? ch?c sieu qu?c gia nh? hi?n nay v?i 25 n??c thanh vien tren kh?p l?c đ?a chau Au la m?t hi?n t??ng ch?a t?ng x?y ra trong l?ch s?. Cac lien minh tri?u đinh v?i m?c tieu c?ng c? lanh th? t?ng la tieu chu?n t? lau ? chau Au... M?c du Lien minh chau Au khong ph?i la lien bang theo đung ngh?a ch?t ch? c?a no, nh?ng t? ch?c nay v??t xa cac hi?p h?i t? do th??ng m?i khac nh? ASEAN, NAFTA, hay Mercosur, va no mang nhi?u thu?c tinh c?a cac qu?c gia đ?c l?p, v?i la c?, qu?c ca, ngay thanh l?p va đ?ng ti?n t? rieng c?ng nh? m?t chinh sach đ?i ngo?i va an ninh chung đang ? giai đo?n thanh hinh. Trong t??ng lai, nhi?u thu?c tinh qu?c gia c?a Lien minh chau Au s? con đ??c m? r?ng them. Vi th?, vi?c đ?a nh?ng thong tin c?n b?n c?a EU v?i t? cach la m?t th?c th? m?i va rieng bi?t vao trong The World Factbook la xac đang. Tuy nhien... nh?ng thong tin v? th?c th? nay v?n đ??c đ?t sau cac qu?c gia thong th??ng khac - CIA factbook ^[17] .

Nh?ng sieu c??ng ti?m n?ng đang n?i len [ s?a | s?a ma ngu?n ]

C?ng hoa Nhan dan Trung Hoa [ s?a | s?a ma ngu?n ]

C?ng hoa nhan dan Trung Hoa đ??c coi la m?t sieu c??ng ti?m n?ng ^[18] . Ch?a tinh s? li?u kinh t? c?a H?ng Kong va Macao , Trung Qu?c đ?i l?c hi?n la n?n kinh t? đ?ng th? 2 th? gi?i tinh theo GDP danh ngh?a va đ?ng s? 1 toan c?u theo s?c mua t??ng đ??ng . Trung Qu?c hi?n đ??c coi la m?t sieu c??ng ti?m n?ng đang n?i len nh? quy mo dan s? kh?ng l? cung m?c đ? t?ng tr??ng kinh t? r?t nhanh v?i t? l? binh quan hang n?m la 6.9%. ^[19] S? h?u cac l?c l??ng v? trang v?i s? l??ng l?n nh?t th? gi?i, trinh đ? khoa h?c k? thu?t quan s? c?ng ngay cang đ??c nang len, d?n b?t k?p v?i Nga va M? . N?m 2021, n?n quan s? Trung Qu?c đ??c ??c tinh đ?ng th? 3 th? gi?i sau Nga va M?. ^[20] Trung Qu?c la 1 trong 5 ?y vien th??ng tr?c H?i đ?ng B?o an Lien H?p Qu?c .

N?m 2021, phat bi?u v? chinh sach đ?i ngo?i c?a M?, Ngo?i tr??ng M? Antony Blinken t?ng nh?n đ?nh: "Trung Qu?c la qu?c gia duy nh?t co đ? s?c m?nh kinh t?, ngo?i giao, quan s? va cong ngh? đ? thach th?c h? th?ng qu?c t?" . ^[21]

C?ng hoa ?n đ? [ s?a | s?a ma ngu?n ]

?n đ? hi?n la n?n kinh t? đ?ng hang th? 3 th? gi?i v? GDP theo s?c mua t??ng đ??ng va đ?ng hang th? 6 toan c?u theo GDP danh ngh?a , v?i m?c t?ng tr??ng trung binh hang n?m 7% ^[22] . N??c nay đ??c coi la m?t sieu c??ng t??ng lai b?i h? s? h?u m?t l?c l??ng lao đ?ng co tay ngh? (đ?c bi?t trong l?nh v?c d?ch v? va cong ngh? thong tin ), quy mo dan s? kh?ng l? va tr? tu?i đ?ng th?i la n?n kinh t? l?n co t?c đ? phat tri?n nhanh nh?t th? gi?i ^{[23] [24]} . ?n đ? co quan đ?i đ??c hu?n luy?n t?t cung cac l?c l??ng khong quan va h?i quan t? lau đ??c coi la r?t thi?n chi?n ^[25] . V?i cac đ?nh ch? dan ch? c?a minh, ?n đ? la n??c co s? phat tri?n xa h?i tuy ch?m nh?ng ?n đ?nh. ^[26]

Lien bang Nga [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Lien bang Nga la qu?c gia k? t?c Lien Xo v? đ?a v? phap ly, co di?n tich l?n nh?t th? gi?i va đong dan th? 9 . N?n kinh t? Nga đ?ng th? 11 th? gi?i tinh theo GDP danh ngh?a va đ?ng th? 6 th? gi?i theo tinh theo s?c mua . V? quan s? , Nga co n?n quan s? đ??c ??c tinh đ?ng th? hai th? gi?i sau M? ^[20] va trinh đ? khoa h?c k? thu?t ti?n b?, đ?c bi?t trong l?nh v?c s?n xu?t v? khi. Nga c?ng la m?t trong 5 ?y vien th??ng tr?c H?i đ?ng B?o an Lien H?p Qu?c .

C?ng hoa Lien bang Brasil [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Brasil la qu?c gia r?ng l?n c?ng nh? đong dan nh?t ? khu v?c Nam M? , co s?c ?nh h??ng v?n hoa sau r?ng cung n?n kinh t? phat tri?n nhanh chong trong nh?ng n?m g?n đay v?i h?ng 12 toan c?u v? GDP danh ngh?a va x?p th? 8 th? gi?i theo s?c mua t??ng đ??ng n?m 2020 đ?ng th?i, quan đ?i n??c nay c?ng la m?t trong nh?ng l?c l??ng v? trang m?nh nh?t tren th? gi?i, đ??c ??c tinh v?i h?ng 9 toan c?u v? s?c m?nh quan s? t?ng h?p n?m 2021 . ^[20]

Tham kh?o [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Chau A

• China, India Superpower? Not so Fast!

Hoa K?

• New study compares GDP and growth: EU versus USA

Sach

• Todd , Emmanuel (200X). After the Empire ? The Breakdown of the American Order .
• Kennedy, Paul (1988). The Rise and Fall of the Great Powers . ISBN 0-679-72019-7 .
• Belt, Don (2004). “Europe's Big Gamble”. National Geographic . tr. 54?65.
• Brzezinski, Zbigniew (1997). The Grand Chessboard: American Primacy and Its Geostrategic Imperatives . New York: Basic Books. ISBN 0-465-02726-1 .
• McCormick, John (2006). The European Superpower . Palgrave Macmillan.