Omar bin Khattab hay `Umar ibn al-Khatt?b (kho?ng 586 SCN ? 3 thang 11 , 644 ), c?ng đ??c g?i la Omar đ?i đ? ho?c la Umar đ?i đ? la v? khalip hung m?nh nh?t trong b?n v? khalip chinh th?ng ( Rashidun Caliphs ) c?ng nh? m?t trong nh?ng hoang đ? co ?nh h??ng l?n trong l?ch s? H?i giao. ^[1] Ong la m?t b?n đ?o c?a nha tien tri Muhammad . Ngay 23 thang 8 n?m 634 , ong k? v? khalip Abu Bakar lam v? khalip chinh th?ng th? hai.

Ten [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Umer , Umar , Omer , hay Omar la m?t t? ti?ng ? R?p co y ngh?a t??ng ?ng v?i t? ti?ng Anh "who has long live", t?c la "ng??i s?ng th?", vi v?y cai ten Umer c?ng co ngh?a la "ng??i s?ng th? h?n".

Umar ibn al khataab c?ng đ??c m?i ng??i bi?t t?i v?i danh hi?u `Umar al-Far?q (y ngh?a: Umar ng??i Phan bi?t [gi?a S? th?t va Gi? d?i]). Ong đa đ??c ng??i H?i giao Sunni cong nh?n la ng??i th? nhi trong s? 4 v? Khulaf?' ar-Rash?d?n (y ngh?a:Nh?ng khalip hoan h?o hay Nh?ng khalip ngay th?ng). ^[2] Trong ti?ng Anh, cai ten c?a ong con đ??c bi?t nh? Omar ho?c la Omer.

Cu?c đ?i [ s?a | s?a ma ngu?n ]

đ?u đ?i [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Umar ibn al-Khattab ra đ?i t?i Makka.

Than ph? c?a ong la ong Khattab ibn NufayI , m?t ng??i t?c tr??ng đ??c r?t nhi?u ng??i kinh n?, m?c du ong khong ph?i la ng??i xu?t than t? m?t gia đinh tr??ng gi?.

Than m?u c?a ong la ba Hintimah, con gai c?a Hachim Al Moughira, m?t ng??i thu?c nhanh Banou Makuzoum, m?t trong nh?ng gia đinh danh gia va quy?n th? c?a th? t?c Aadi. H? ngo?i c?a Omar con co đ?c quy?n phan quy?t, lam trung gian hoa gi?i, c?ng nh? đ?ng ra t? ch?c nh?ng bu?i l? mang tinh ton giao. Ngoai ra, h? con lam s? gi? đ?m trach cac vi?c giao d?ch đ?i ngo?i, vao th?i ki Ti?n H?i giao.

Thu? thi?u th?i, Omar ph?i ch?n đan gia suc c?a nh?ng ng??i ba con trong h?. Khi l?n len ong lam ngh? buon ban, th??ng xuyen di chuy?n ? Cham . ^[3] Ong khong ph?i la m?t th??ng gia giau co, ma l?i la m?t k? s? tai ba c?a Quraish. Omar mang nhi?u ca tinh đ?c đao, th?ng th?n nghiem kh?c v?i chinh minh nh?ng l?i c? x? b?ng tinh c?m, nhan h?u v?i m?i ng??i xung quanh cho nen Omar r?t đ??c kinh tr?ng. Ong khong h? b? qua nh?ng cu?c tranh tai đua ng?a trong nh?ng khi h?i ch? ? Okaz b?i vi ong r?t thich. Omar v?n ?a chu?ng v?n ch??ng, ham đ?c sach va vi?t ch? đ?p, thu?n c? hai tay. Ong noi n?ng ho?t bat, l?i l? hung h?n đ?y s?c thuy?t ph?c va thu hut ng??i nghe.

Omar đa c??i Zainab, con gai c?a m?t ng??i th? t?c Jamah - Quraish Mad'oun tr??c khi ong c?i theo H?i giao. H? đa co ba ng??i con, bao g?m:

• Abd-Allah (con trai), sau nay la m?t tong đ? n?i ti?ng c?a nha tien tri Muhammad.
• Abd-Arrahman al Akbar (con trai)
• Hafsa (con gai)

Sau đo, ong Umar con c??i Oumn Khalthoum, con gai c?a [Jarwal]. V?i ba nay, ong con co them hai ng??i con trai n?a, đo la;

• Oubaid-Allah (hi sinh trong tr?n Siffin )
• Zaid (hi sinh trong tr?n Siffin )

Abd-Allah, con trai c?a Omar, k? l?i v? cha minh:

C?i theo đ?o H?i [ s?a | s?a ma ngu?n ]

D?i c? t? Makkah sang Medina [ s?a | s?a ma ngu?n ]

N?m 622, Omar tham gia vao m?t cu?c di d?i l?ch s? t? Makkah sang Medina (co ngh?a la "Thanh ph?"), ^[4] trong th?i gian nay ong tr? thanh m?t trong hai v? c? v?n c?a Muhammad, ng??i kia la Abu Bakar.

Vao nh?ng n?m sau đo, ong ho?t đ?ng trong cac tr?n đanh ? Badr , Uhud , Khaybar , m?t cu?c t?n cong vao Syria, v.v... va nhi?u tr?n chi?n khac. Ong tr? thanh m?t trong nh?ng ng??i b?n c?a Muhammad. N?m 625, con gai Omar la Hafsah c??i Muhammad.

D??i tri?u đ?i c?a Abu Bakar [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Vao n?m 632, sau khi nha tien tri Muhammad qua đ?i, ong Omar đ?ng ra ?ng h? va v?n đ?ng đ? Abu Bakar (hay con g?i la Abu Bakr ) tr? thanh ng??i lanh đ?o chinh th?c c?a c?ng đ?ng H?i giao. H? luon luon lam vi?c ben nhau.

Abu Bakar lam Khalip trong m?t th?i gian ng?n ng?i. Su?t th?i ki tr? vi c?a minh ong tham gia vao cu?c chi?n tranh Rida ch?ng l?i nh?ng b? t?c r?i b? kh?i lien minh H?i giao. Omar la m?t trong nh?ng v? c? v?n c?a Abu Bakar. Tr??c khi qua đ?i n?m 634, Ab? Bakar ch?n Omar lam ng??i k? v? c?a minh.

Omar tr? thanh Khalip [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Vao n?m 634, Abu Bakr qua đ?i, va Omar bin Khattab tr? thanh v? khalip th? nhi c?a đ?o H?i..

Vao ngay nh?m ch?c khalip, Omar co đ?c m?t bai di?n v?n, trong đo co m?t đo?n:

Quan s? [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Khalip Omar bin Khattab, v?i 10 n?m tr? vi c?a minh con la m?t nha chi?n l??c thien tai c?a quan đ?i đ? qu?c ? R?p H?i giao, ong đa t? ch?c c? s? h?u c?n ti?p li?u trong quan đ?i, cho thanh l?p cac doanh tr?i k? binh cung luc ? nhi?u thanh ph? khac nhau. ? Koufa , Omar cho xay d?ng m?t tr?i ti?p li?u tr? b?, co kho?ng t? 4500 - 5000 con ng?a chi?n, binh đ?i t?i đay do Salman Ibn Rabi'a Al Bahili . Ong đa đ? ra m?t ph??ng th?c hanh chinh, cung luc mang ap d?ng ph??ng th?c nay vao vi?c c?i cach trong quan đ?i. Ong b?o đ?m cu?c s?ng c?a gia đinh cac binh s?, khi h? ph?i v?ng nha vi chi?n đ?u ? ngoai tr?n m?c.

N?m 636, khalip Omar đa tai thu h?i thanh ph? Basra va bi?n n?i nay thanh m?t v? tri chi?n l??c quan s? quan tr?ng.

N?m 638, sau khi chi?m đ??c thanh Jerusalem , Omar đa đ?ng ra nh?n trach nhi?m b?o v? c?ng đ?ng Thien Chua giao đang c? ng? t?i n?i nay.

V? m?t chi?n l??c, l?ch s? đa ghi nh?n l?i ba tr?n đanh l?ng l?y c?a quan ? R?p d??i th?i ki tr? vi keo dai 10 n?m c?a Umar ibn al-Khattab, đo la:

• Tr?n Al Q?dissiya , đa khi?n ng??i Iraq va Al Ahwaz đon nh?n H?i giao.
• Tr?n Babylon đ?a ?nh h??ng H?i giao vao Ai C?p va Lybia
• Tr?n Nehaward , chi?n th?ng nay đa đ?a toan th? đ? ch? Ba T? d??i tri?u hoang đ? Sassanid Yazdgerd III vao tay c?a th? l?c cac Khalip H?i giao.

Trong cac cu?c chi?n c?a minh, Omar con đ??c tr? giup b?i hai v? t??ng tai ba nh?t la Khalid ibn al-Walid (592-642) va `Amr ibn al-`As (583-664).

Am sat [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Ngay 3 thang 11 n?m 644 , Umar ibn al-Khattab b? m?t ng??i linh Ba T?, Pirouz Nahavandi am sat .

Omar qua đ?i vao ngay 26 thang Dhuu'l Hijja n?m th? 23 (theo l?ch H?i giao ), t?c n?m 644 theo Tay l?ch, h??ng th? 63 tu?i. Dhuu'l Hijja la thang đ?nh m?nh c?a Omar, no đanh d?u th?i đi?m ong gia nh?p H?i giao đ?ng th?i no c?ng la thang ma ong qua đ?i.

Umar ibn al-Khattab đa đ??c an tang ben c?nh ngoi m? c?a Abu Bakar, m? c?a c? hai v? nay đ?u n?m ? ben trai m? c?a nha tien tri Muhammad. Omar đa tr? thanh m?t ng??i t? vi đ?o .

Omar đa m?t đ?t ng?t, khong k?p l?a ch?n ng??i k? v? cho minh. Tuy nhien, gi?a nh?ng ng??i đ??c xem la x?ng đang va co đ? t? cach lanh đ?o trong s? sau ng??i k? c?n c?a Omar ( Othman bin Affan , Ali ibn Abu Talib , Talha, Zubayr, Abder Rahman Ibn Aawaf va Saa'd ibn Abu Waqqac), ^[6] m?i ng??i th?y ong Othman la ng??i n?i b?t nh?t.

Xem them [ s?a | s?a ma ngu?n ]

• Omar Hafeez

Chu thich [ s?a | s?a ma ngu?n ]