한국   대만   중국   일본 
Chi?n tranh Ao ? Ph? ? Wikipedia ti?ng Vi?t B??c t?i n?i dung

Chi?n tranh Ao ? Ph?

Bach khoa toan th? m? Wikipedia
Chi?n tranh Ao ? Ph? (Chi?n tranh B?y tu?n)
Deutscher Krieg
M?t ph?n c?a Cac cu?c chi?n tranh Th?ng nh?t n??c đ?c
An oil painting of a battlefield, with several mounted cavalry in black; an indistinct city burning on the horizon.
Tr?n Koniggratz , v? b?i Georg Bleibtreu . Tranh s?n d?u, n?m 1869.
Th?i gian 14 thang 6 ? 26 thang 7 n?m 1866
(1 thang va 12 ngay)
đ?a đi?m
K?t qu? Lien bang đ?c do Ph? d?n đ?u va V??ng qu?c Y chi?n th?ng
Thay đ?i
lanh th?
Tham chi?n

Lien bang đ?c do Ph? d?n đ?u

Vương quốc Ý Y

Lien bang đ?c do Ao d?n đ?u

Ch? huy va lanh đ?o
L?c l??ng

650.000 [1]

  • Vương quốc Phổ 450.000 quan
  • Vương quốc Ý 200.000 quan

580.000 [2]

  • Đế quốc Áo (1804–1867) 440.000 quan
  • 40.000 quan
  • Vương quốc Sachsen 30.000 quan
  • Hessen 20.000 quan
  • 20.000 quan
  • Vương quốc Württemberg 15.000 quan
  • 80 quan
Th??ng vong va t?n th?t

57.500 [3]

Danh sach
  • T?ng thi?t h?i
    Vương quốc Phổ 42.800
    • 12.000 t? tr?n
    • 7.000 ch?t vi b?nh
    • 22.000 b? th??ng
    • 800 m?t tich
    • 1.000 b? b?t
    Vương quốc Ý 14.700
    • 4.000 t? tr?n
    • 5.000 b? th??ng
    • 600 m?t tich
    • 5,100 b? b?t

317,540 [2]

Danh sach
  • T?ng thi?t h?i
    Đế quốc Áo (1804–1867) 123.500
    • 24.000 t? tr?n
    • 19.000 ch?t vi b?nh
    • 36.000 b? th??ng
    • 12.500 m?t tich
    • 32.000 b? b?t
    21.400
    • 1.400 t? tr?n
    • 3.000 b? th??ng
    • 17.000 b? b?t va m?t tich
    6.200
    • 800 t? tr?n
    • 3.400 b? th??ng
    • 2.000 b? b?t ho?c m?t tich
    Vương quốc Sachsen 4.200
    • 1.200 t? tr?n
    • 2.500 b? th??ng
    • 700 b? b?t ho?c m?t tich
    Hessen 1.900
    • 200 t? tr?n
    • 700 b? th??ng
    • 1.000 b? b?t ho?c m?t tich
    Vương quốc Württemberg 920
    • 120 t? tr?n
    • 500 b? th??ng
    • 300 b? b?t ho?c m?t tich
    650
    • 40 t? tr?n
    • 210 b? th??ng
    • 400 b? b?t ho?c m?t tich

Chi?n tranh Ao ? Ph? (hay con g?i la Chi?n tranh b?y tu?n [4] , N?i chi?n đ?c [5] ho?c Chi?n tranh Ph? ? đ?c [6] ; ti?ng đ?c : Deutscher Krieg ) la cu?c chi?n tranh di?n ra vao n?m 1866 gi?a 2 c??ng qu?c Chau Au la đ? qu?c Ao va V??ng qu?c Ph? . Chi?n th?ng t?i Koniggratz đa đ??c xem la nh? m?t trong nh?ng chi?n cong hi?n hach trong l?ch s? quan s? c?a V??ng qu?c Ph? , cung v?i cac tr?n th?ng t?i Rossbach , Leuthen , Leipzig va Waterloo tr??c kia. [7] Chi?n tranh k?t thuc v?i th?ng l?i hoan toan thu?c v? Ph? khi?n Ao ph?i rut kh?i Lien bang đ?c va mang l?i them đ?t đai cho n??c Ph?, [8] m? đ??ng cho h? th?ng nh?t n??c đ?c . V?i chi?n th?ng c?a n??c Ph? trong cu?c chi?n tranh nay, s? kinh đ?ch dai d?ng gi?a Ph? va Ao đa k?t thuc ? đ?c. [9]

Chi?n th?ng vang d?i c?a quan đ?i Ph? trong cu?c chi?n tranh nay đa th? hi?n thanh cong to l?n c?a đ??ng l?i chi?n tranh đung đ?n c?a T?ng Tham m?u tr??ng quan đ?i Ph? ? Th??ng t??ng Helmuth Karl Bernhard von Moltke . [10] Khong nh?ng v?y, cu?c Chi?n tranh Ao ? Ph? c?ng gop ph?n hoan t?t qua trinh th?ng nh?t n??c Y . [11] Ngoai ra, th?t b?i c?a Ao trong cu?c chi?n tranh nay đa ch?m d?t th? ch? đ? qu?c Ao . [12]

Nguyen nhan cu?c chi?n tranh [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Tinh hinh Ph? tr??c chi?n tranh [ s?a | s?a ma ngu?n ]

T?i đ?c, ch? ngh?a nh? nguyen Ao ? Ph? đa xu?t hi?n t? lau: [13] sau khi len ngoi vao n?m 1740 , vua Friedrich II c?a Ph? (t?c "Friedrich đ?i đ?") đa chinh ph?t t?nh Schlesien c?a Ao va đ?a n??c Ph? len hang ng? cac c??ng qu?c chau Au. [14] Nh?ng phong trao cach m?ng nh?ng n?m gi?a th? k? XIX ? Ph? tuy ch?a th? giup n??c Ph? th?ng nh?t nh?ng đa m? đ??ng cho ch? ngh?a t? b?n phat tri?n m?nh m? ? Ph?. T? m?t n??c nong nghi?p , Ph? d?n tr? thanh m?t n??c cong nghi?p . Giai c?p t? s?n ?ng h? đ?a ch? quan phi?t Ph? th?ng nh?t đ?t n??c. Vao n?m 1862 , Otto von Bismarck tr? thanh Th? t??ng c?a V??ng qu?c Ph?, lanh đ?o cong cu?c th?ng nh?t đ?t n??c.

Otto von Bismarck co y đ?nh th?ng nh?t đ?t n??c b?ng v? l?c va đi?u đo đa th? hi?n trong l?i tuyen b? c?a ong tr??c qu?c h?i Ph?:

V?n đ? đan M?ch d?n đ?n mau thu?n gi?a Ph? va Ao [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Khi vua đan M?ch qua đ?i, cac lanh đ?a c?a cong t??c x? Schleswig-Holstein co y đ?nh tach kh?i đan M?ch. N?m 1864 , lien minh cac qu?c gia đ?c lanh đ?o b?i đ? qu?c Ao va Ph? t? ch?i khong cong nh?n nh?ng yeu c?u đo c?a đan M?ch. Lien minh cac qu?c gia đ?c nhanh chong gi?i quy?t cac v?n đ? c?a đan M?ch nh?ng t? đo c?ng n?y sinh mau thu?n gi?a Ph? va Ao. Chinh ph? Bismarck mu?n th??ng thuy?t v?i Ao nh?m đ? Ph? ki?m soat mi?n B?c đ?c con Ao ki?m soat mi?n Nam đ?c. Nh?ng Ao khong mu?n Ph? co them quy?n l?c nen t? ch?i l?i đ? ngh? đo va co y đ?nh gay chi?n tranh v?i Ph?.

Di?n bi?n [ s?a | s?a ma ngu?n ]

S? chu?n b? c?a Ao va Ph? [ s?a | s?a ma ngu?n ]

B??c vao cu?c chi?n tranh , Ph? co nhi?u đi?u b?t l?i nh? cac bang khac c?a đ?c Hannover , Hessen-Kassel , Saxony (Sachsen), Bavaria , Wurttemberg đ?u lien minh v?i đ? qu?c Ao , lanh th? Ph? b? chia lam 2 va x? Bohemia la b? phong thu?n l?i đ? quan Ao t?n cong kinh thanh Berlin . Nh?ng Ph? c?ng co nh?ng thu?n l?i nh?t đ?nh nh? co nh?ng nha lanh đ?o tai ba, tinh chuyen nghi?p c?a cac s? quan h?n h?n ng??i Ao va ngoai ra quan Ph? con s? d?ng sung tr??ng n?p đ?n nhanh giup co h? co l?i th? v??t tr?i v? chi?n thu?t. V? ngo?i giao, Bismarck đa khong đ? cac c??ng qu?c khac ? Chau Au can thi?p vao cu?c chi?n tranh nay va k?t đ?ng minh v?i Y .

Th? t??ng Ph? Otto von Bismarck

Trong khi đo Ao khong đanh gia đung kh? n?ng c?a Ph? va cho r?ng co th? d? dang đanh b?i quan Ph?. V? quan s?, ban tham m?u c?a Ao thi?u kh? n?ng va Quan đ?i Ao khong co s? chuyen nghi?p nh? Quan đ?i Ph?.

B??c đ?u cu?c chi?n [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Ngay khi chi?n tranh b?t đ?u, quan Ph? đa nhanh chong chi?m Hannover đ? n?i li?n lanh th? Ph?. Thang 6 n?m 1866 , t??ng Helmuth von Moltke đa s? d?ng h? th?ng đ??ng s?t B?c đ?c m?t cach hi?u qu? đ? nhanh chong tri?n khai 3 đ?o quan t?i bien gi?i Ao v?i y đ? k?t h?p 3 đ?o quan nay t?i Bohemia . Ngay 14 thang 5 , V??ng qu?c Ph? tuyen chi?n v?i đ? qu?c Ao . Trong khi cac binh đoan Ao t? t? t? h?i t?i mi?n trung Bohemia thi cac binh đoan ? c?c tay c?a Ph? b?ng ngang qua Sachsen va 3 binh đoan khac ti?n nhanh v? Bohemia.

Ng?c nhien tr??c t?c đ? ti?n quan c?a Ph?, t??ng Ludwig von Benedek , t?ng t? l?nh quan Ao ra l?nh lui quan đ?n phia b?c thanh ph? Koniggratz . đ?n th?i đi?m nay Quan đ?i Ao co 19 v?n quan va 25 nghin quan Sachsen h? tr? trong khi quan l?c c?a Ph? la 20 v?n quan nh?ng ch? co 2 binh đoan tr?c ti?p tham chi?n, đ?ng th?i h? th?ng đi?n bao c?a t??ng Moltke b? h?ng.

S? th?t b?i c?a Ao [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Khi tr?n đanh quy?t đ?nh t?i Koniggratz n? ra vao ngay 3 thang 7 , [15] Ludwig von Benedeck nh?n th?y s? v??t tr?i v? chi?n thu?t c?a Quan đ?i Ph? va nh?t la lo?i sung tr??ng n?p đ?n nhanh nen ong ra l?nh cho cac t??ng d??i quy?n nhanh chong rut cac binh đ?i ra phia sau đ? d?a vao tr?ng phao gi?i quy?t chi?n tr??ng vi phao binh Ao v??t tr?i h?n h?n phao binh Ph?. Nh?ng cac s? quan c?p d??i c?a Ao đa đ?a k? binh ra tr?n va khong tuan l?nh c?p tren. H?u qu? la khi s? đoan 7 c?a quan Ph? đanh chi?m Swiewald , cac ch? huy Ao h? l?nh ph?n cong va 49 trong t?ng s? 59 ti?u đoan xung tr?n đa hoan toan b? tieu di?t d??i ho? l?c c?a quan Ph?. K?t qu? la canh ph?i c?a Ao tr? nen vo cung y?u ?t va khong con kh? n?ng ch?ng c? khi binh đoan th? ba c?a quan Ph? d??i quy?n ch? huy c?a hoang t? Ph? tham chi?n.

C?ng trong th?i gian đo, n??c Ph? đi?u binh đoan Elbe đ?n bao vay s??n canh trai c?a quan Ao. M?c du phao binh va k? binh Ao c? ng?n khong cho quan Ph? bao vay toan b? l?c l??ng Bedenek nh?ng sau m?t ngay chi?n đ?u, 4 v?n linh Ao ch?t va b? th??ng, 2 v?n b? b?t lam tu binh đa đ?p tan hoan toan s? khang c? c?a Ao.

K?t qu? [ s?a | s?a ma ngu?n ]

K?t qu? sau chi?n tranh Ao-Ph? , ph?n xanh đ?m va xanh la Ph? va đ?ng minh tr??c chi?n tranh, ph?n đ? va h?ng la đ? qu?c Ao va cac đ?ng minh, ph?n xanh nh?t la ph?n Ph? co đ??c sau chi?n tranh

đ?n luc nay con đ??ng đ?n th? đo Vien c?a đ? qu?c Ao đa hoan toan r?ng m? cho quan đ?i Ph? va s? s?p đ? c?a v??ng tri?u Habsburg la đi?u hoan toan co th? x?y ra. Tuy nhien đ?n cu?i cung Th? t??ng Bismarck đa thuy?t ph?c vua Ph? la Wilhelm I ng?ng cu?c ti?n cong c?a Quan đ?i Ph? vi chi?n tranh ti?p t?c s? ch? lam l?i cho đ? qu?c Nga va Phap . Cu?c chi?n tranh k?t thuc sau 7 tu?n giao tranh v?i th?ng l?i hoan toan thu?c v? V??ng qu?c Ph?. V?i chi?n th?ng nay, uy tin c?a B? T?ng Tham m?u Ph? đ??c nang cao. [16]

Vao ngay 23 thang 8 n?m 1866 , di?n ra l? ky k?t hoa ??c Prague gi?a đ? qu?c Ao va V??ng qu?c Ph? đ? k?t thuc chi?n tranh. Va theo n?i dung hoa ??c thi lien bang đ?c chinh th?c tan ra; Ph? s? thon tinh x? Hannover va Hessen-Kassel ; Ao ph?i nh??ng l?i x? Holstein cho Ph?; b?i th??ng m?t kho?n chi?n phi nh? va nh??ng l?i x? Venezia cho Y , đ?ng minh c?a n??c Ph?, m?c du quan đ?i Y đa thua tr?n Custoza tren b? va tr?n Lissa tren bi?n [17] . Nh? v?y v?i b?n hoa ??c nay Ph? đa thon tinh đ??c toan b? cac bang mi?n B?c n??c đ?c đ?ng th?i ki?m soat quan đ?i va chinh sach đ?i ngo?i mi?n Nam đ?c, t?o đi?u ki?n cho n??c đ?c th?ng nh?t.

Con n??c Ao th?m b?i trong cu?c chi?n tranh nen bu?c long ph?i rut kh?i lien bang đ?c va khong con b?t ki quy?n hanh nao ? mi?n Nam n??c đ?c. V??ng tri?u Habsburg mu?n duy tri quy?n th?ng tr? ? Chau Au đa ph?i tho? hi?p v?i v??ng qu?c Hungary đang n?m d??i quy?n cai tr? c?a minh. Mua he 1867 , đ? qu?c Ao va v??ng qu?c Hungary đa h?p nh?t thanh đ? qu?c Ao ? Hung ("Song qu?c quan ch?"). đ? qu?c nay t?n t?i cho đ?n khi s?p đ? vao thang 11 n?m 1918 .

S? khai thac cac cong ngh? đ??ng s?t va đi?n bao đang tr?i d?y, cung v?i vi?c s? d?ng v? khi n?p h?u đa đem l?i cho quan đ?i Ph? th?ng l?i chong vanh trong cu?c chi?n tranh nay. đi?u nay đ??c xem la m?t thanh qu? c?a vi?c thanh l?p B? T?ng tham m?u Ph?. [18]

Chu thich [ s?a | s?a ma ngu?n ]

  1. ^ Clodfelter 2017 , tr. 182.
  2. ^ a b Clodfelter 2017 , tr. 183.
  3. ^ Clodfelter 2017 , tr. 183-184.
  4. ^ Carl Cavanagh Hodge, Encyclopedia of the Age of Imperialism, 1800?1914 , trang 648
  5. ^ Richard F. Hamilton, Holger H. Herwig, The Origins of World War I , trang 71
  6. ^ Gustave Louis Maurice Strauss, Men who have made the new German empire: A series of brief biographic sketches , T?p 2, trang 205
  7. ^ Christopher M. Clark , Iron kingdom: the rise and downfall of Prussia, 1600?1947 , trang XVIII
  8. ^ Christopher M. Clark, Iron kingdom: the rise and downfall of Prussia, 1600?1947 , trang 684
  9. ^ Christopher M. Clark, Iron kingdom: the rise and downfall of Prussia, 1600?1947 , trang 545
  10. ^ Roger Parkinson, The encyclopedia of modern war , trang 216
  11. ^ Geoffrey Wawro, The Austro-Prussian War: Austria's war with Prussia and Italy in 1866 , trang 84
  12. ^ Geoffrey Wawro, The Austro-Prussian War: Austria's war with Prussia and Italy in 1866 , trang 3
  13. ^ Christopher M. Clark, Iron kingdom: the rise and downfall of Prussia, 1600?1947 , trang 216
  14. ^ Christopher M. Clark, Iron kingdom: the rise and downfall of Prussia, 1600?1947 , trang 183
  15. ^ Christopher M. Clark, Iron kingdom: the rise and downfall of Prussia, 1600?1947 , trang 541
  16. ^ Christopher M. Clark, Iron kingdom: the rise and downfall of Prussia, 1600?1947 , trang 51
  17. ^ Tim Chapman, The Risorgimento: Italy 1815?71 , trang 78
  18. ^ SCOTT LACKEY, The Rebirth of the Habsburg Army: Friedrich Beck and the Rise of the General Staff , trang 18

Tham kh?o [ s?a | s?a ma ngu?n ]

  • Christopher M. Clark , Iron kingdom: the rise and downfall of Prussia, 1600?1947 , Harvard University Press, 2006. ISBN 0-674-02385-4 .
  • Geoffrey Wawro, The Austro-Prussian War: Austria's war with Prussia and Italy in 1866 , Cambridge University Press, 1997. ISBN 0521629519 .
  • Roger Parkinson, The encyclopedia of modern war , Taylor & Francis, 1979. ISBN 0586083219 .
  • Geoffrey Parker (2006). L?ch s? chi?n tranh . Vi?t Nam: Nha xu?t b?n T?ng h?p Thanh ph? H? Chi Minh.
  • Seven Weeks’ War