Chi?n d?ch t?n cong chi?n l??c Ia?i-Chi?in?u
M?t ph?n c?a Chi?n tranh Xo-đ?c trong Chi?n tranh th? gi?i th? hai
B?n đ? mo t? k? ho?ch chi?n d?ch Ia?i-Chi?in?u c?a quan đ?i Lien Xo
Th?i gian 20 - 30 thang 8 n?m 1944 [1] đ?a đi?m Moldova va đong Romania K?t qu? Chi?n th?ng quy?t đ?nh c?a quan đ?i Lien Xo [2]
Tham chi?n
Lien Xo   Romania (23?29 thang 8) Ch? h? tr? tren khong :   Hoa K?	đ?c   Romania (20?23 thang 8)
Ch? huy va lanh đ?o
Rodion Malinovsky Fyodor Tolbukhin Michael c?a Romania Constantin S?n?tescu Gheorghe Mihail Nicolae Macici Petre Dumitrescu Ilie ?teflea	Ion Antonescu Ilie ?teflea Petre Dumitrescu Ioan Mihail Racovi?? Adolf Hitler Johannes Friessner Otto Wohler Maximilian Fretter-Pico Alfred Gerstenberg
Thanh ph?n tham chi?n
Ph??ng di?n quan Ukraina 2 Ph??ng di?n quan Ukraina 3	đ?c Qu?c xa : C?m T?p đoan quan Nam Ukraina : 25 s? đoan Romania : 40 s? đoan.
L?c l??ng
1.314.200 ng??i [3] 16.000 phao 1.870 xe t?ng 2.200 may bay	900.000 quan, 7.600 phao, 400 xe t?ng, 810 may bay [4]
Th??ng vong va t?n th?t
13.197 ch?t, m?t tich 53.933 b? th??ng ho?c b? ?m [3] 111 may bay [5]	đ?c Qu?c xa : 100.000 ch?t 115.000 b? b?t [6] Romania : 8.305 ch?t 24.989 b? th??ng 170.000 b? b?t, m?t tich [7] 25 may bay [5] S? con l?i c?a quan đ?i Romania b? tan ra.

Chi?n d?ch t?n cong chi?n l??c Ia?i?Chi?in?u hay Chi?n d?ch t?n cong chi?n l??c Jassy-Kishinev ( ti?ng Nga : Ясско-кишинёвская стратегическая наступательная операция , ^[8] , g?i t?t la Chi?n d?ch Ia?i-Chi?in?u hay Chi?n d?ch Jassy-Kishinev ^{[1] [9] [10] [11]} la m?t chi?n d?ch t?n cong chi?n l??c c?a Lien Xo nh?m vao phat xit đ?c va cac n??c ph? thu?c trong Chi?n tranh Xo-đ?c , di?n ra tren ph?n đ?t thu?c Moldova va phia đong Romania ngay nay. Ten chi?n d?ch đ??c đ?t theo hai thanh ph? l?n la Ia?i va Chi?in?u , n?i đanh d?u v? tri di?n ra chi?n d?ch. Chi?n d?ch Ia?i-Chi?in?u di?n ra t? ngay 20 đ?n 30 thang 8 n?m 1944, do Ph??ng di?n quan Ukraina 2 va Ph??ng di?n quan Ukraina 3 th?c thi ch?ng l?i C?m T?p đoan quan Nam Ukraina bao g?m cac đ?n v? đ?c va Romania. M?c tieu c?a chi?n d?ch la đanh tan C?m T?p đoan quan Nam Ukraina, thu h?i lanh th? c?a n??c C?ng hoa Xa h?i ch? ngh?a Xo vi?t Moldavia , m? đ??ng vao Romania va ban đ?o Balkan.

Chi?n d?ch t?n cong chi?n l??c Ia?i?Chi?in?u la chi?n d?ch m? man cho cac ho?t đ?ng quan s? c?a quan đ?i Lien Xo trong n?m 1944 t?i khu v?c ban đ?o Balkan . Ch? sau 10 ngay chi?n đ?u, quan đ?i Lien Xo đa đanh tan 18 trong s? 26 s? đoan đ?c Qu?c xa, 12 trong s? 23 s? đoan Romania. Rieng s? quan đ?c va Romania b? h?p vay t?i "cai ch?o" l?n ? phia Nam Chi?in?u va 5 "cai ch?o" nh? h?n ? Hu?i , Vaslui , Birlad , Onesti va Akkerman đa len đ?n g?n h?n 20 s? đoan, trong đo co 16 s? đoan đ?c. T?i đo, T?p đoan quan 6 (đ?c) va cac t?p đoan quan 3, 4 Romania đ?u la cac đ?n v? tai l?p sau chi?n d?ch Stalingrad va đ??c Hitler m?nh danh la nh?ng "đ?o quan bao thu" nh?ng l?i b? tieu di?t m?t l?n n?a t?i khu v?c Ia?i-Chi?in?u. Ch? co T?p đoan quan 8 va Quan đoan đ?c l?p 17 (đ?c) t?m th?i tranh đ??c cac đon t?n cong ban đ?u do quan đ?i Lien Xo khong h??ng m?i t?n cong chinh vao h?. Tuy nhien, ? giai đo?n sau c?a chi?n d?ch, khi quan đ?i Lien Xo m? cac m?i t?n cong sang vung Transilvania thi cac đ?n v? nay c?ng b? thi?t h?i n?ng, bu?c ph?i b? Romania thao ch?y sang Hungary.

Chi?n d?ch Ia?i-Chi?in?u la m?t th?ng l?i l?n c?a H?ng quan Lien Xo v?i vi?c toan b? quan đ?c va Romania đ?n tru trong khu v?c b? bao vay va tieu di?t, t?o ti?n đ? cho cac cu?c t?n cong chi?n l??c c?a H?ng quan vao đong Au trong cac n?m 1944 va 1945. Chi?n th?ng nay c?ng khi?n Romania r?i b? phe Tr?c va chuy?n sang lien minh v?i Lien Xo, ch?ng l?i n??c đ?c Qu?c xa. Chi?n th?ng nay con ?nh h??ng đ?n cac đ?ng minh c?a đ?c va cac chinh quy?n than đ?c trong khu v?c. Chinh quy?n than đ?c t?i Bulgaria m?c du n?m trong tay hai t?p đoan quan nh?ng h?u h?t s? quan ch? huy cac t?p đoan quan nay đ?u đa đ?ng v? l?p tr??ng ch?ng l?i ch? đ? đ?c Qu?c xa. Cac c?m t?p đoan quan F va G c?a đ?c ? Nam T? va Hy L?p b?t đ?u ph?i tinh đ?n vi?c rut kh?i ban đ?o nay khi phong trao chi?n tranh du kich ch?ng đ?c Qu?c xa phat tri?n va quan đ?i Lien Xo đang t?n cong t?a ra kh?p ban đ?o Balkan sau chi?n d?ch. Ch? con cac chinh quy?n Slovakia va Hungary la v?n gi? l?p tr??ng than đ?c va cung c?p cac s? đoan cho quan đ?i đ?c Qu?c xa ch?ng l?i Lien Xo va cac đ?ng minh.

B?i c?nh [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Tinh hinh quan s? [ s?a | s?a ma ngu?n ]

K?t qu? c?a Chi?n d?ch t?n cong Uman?Boto?ani va Chi?n d?ch t?n cong Odessa t? đ?u thang 3 đ?n gi?a thang 4 n?m 1944 đa đ?a quan đ?i Lien Xo ti?n ra đ?n bien gi?i v?i Romania. T?i canh ph?i c?a Ph??ng di?n quan Ukraina 2 , cac t?p đoan quan 27, 40, c?n v? 7 va xe t?ng c?n v? 6 đa v??t song Prut va ti?n vao lanh th? Romania. 5 t?p đoan quan canh trai c?a Ph??ng di?n quan Ukraina 2 va 5 t?p đoan quan c?a Ph??ng di?n quan Ukraina 3 đa ti?n đ?n lanh th? Moldova va tuy?n h? l?u song Danube . Cu?i thang 4, đ?u thang 5 n?m 1944, Ph??ng di?n quan Ukraina 2 đa co k? ho?ch m? Chi?n d?ch Ia?i-Pa?cani nh?m đanh chi?m thanh ph? Ia?i trong hanh ti?n nh?ng quan đ?i đ?c Qu?c xa đa "ra tay tr??c". Trong thang 5 n?m 1944, quan đ?i đ?c Qu?c xa đi?u đ?ng đ?n khu v?c nay cac s? đoan xe t?ng 14, 23, 24, "Totenkopf" va S? đoan c? gi?i "đ?i đ?c" rut t? Nam T? va cac khu v?c m?t tr?n yen t?nh h?n đa cung v?i S? đoan xe t?ng 13, S? đoan c? gi?i 10 va 7 s? đoan b? binh t?i khu v?c đong B?c Romania ?n đ?nh đ??c tuy?n phong th?. Ngay 30 thang 5, C?m t?p đoan quan Nam Ukraina (đ?c) m? cu?c ph?n cong l?n t?i khu v?c Ia?i - Pa?cani . Ngay 9 thang 6, quan đ?c đa th?c sau vao tuy?n phong th? c?a quan đ?i Lien Xo 30 km va b?t ch?p nh?ng thi?t h?i đa tung h?t l?c l??ng d? b? chi?n d?ch ra đ? gianh th?ng l?i tren h??ng B?l?i v?i y đ? ti?n vao sau l?ng 4 t?p đoan quan Lien Xo đa v??t sang h?u ng?n song Prut. ^[12] M?c du ch?n đ??c đon ph?n cong c?a 12 s? đoan đ?c nh?ng canh ph?i c?a Ph??ng di?n quan Ukraina 2 (Lien Xo) c?ng ph?i tr? gia đ?t trong cac tr?n đanh phong ng?. Nh?n th?y quan đ?i Lien Xo tren h??ng Nam khong con kh? n?ng t?n cong trong mua he n?m 1944, nen vao đ?u thang 5 n?m đo, B? T?ng t? l?nh t?i cao Lien Xo đa đi?u T?p đoan quan xe t?ng c?n v? 5 đ?n Ph??ng di?n quan Byelorussia 3 đ? chu?n b? cho cac đon đ?t kich m?i trong Chi?n d?ch Bagration , T?p đoan quan xe t?ng 4 c?ng đ??c đi?u đi t?ng c??ng cho Ph??ng di?n quan Ukraina 1 đ? chu?n b? m? Chi?n d?ch Lvov-Sandomierz . ^[13]

M?c du đ?n thang 7 n?m 1944, C?m T?p đoan quan Nam Ukraina (đ?c) v?n s? h?u l?c l??ng t?ng thi?t giap hung m?nh nh?t c?a n??c đ?c phat xit nh?ng đ?n thang 8 n?m 1944, binh l?c đo đa b? m?ng đi do B? T?ng t? l?nh quan đ?i đ?c Qu?c xa đa đi?u cac s? đoan xe t?ng 14, 23, 24, "Totenkopf" va "đ?i đ?c" đ?n cac khu v?c Baltic, Byelorussia, B?c Ukraina va Ba Lan đ? đ?i pho v?i cu?c t?ng t?n cong c?a quan đ?i Lien Xo tren h??ng Byelorussia va cu?c t?n cong c?a Ph??ng di?n quan Ukraina 1 t?i Tay B?c Ukraina va đong Nam Ba Lan . Vi v?y, đ?n thang 8 n?m 1944, l?c l??ng t?ng thi?t giap c?a C?m T?p đoan quan Nam Ukraina (đ?c) ch? con l?i cac S? đoan xe t?ng 13 va S? đoan b? binh c? gi?i 10 c?a đ?c. đ? bu vao s? thi?u h?t nay, quan đ?i đ?c Qu?c xa đa trang b? l?i cho S? đoan xe t?ng "đ?i Romania" c?a Romania b?ng cac xe t?ng đ?c, trong đo co h?n 80 xe t?ng Tiger-I . ^{[14] [15]}

Tinh hinh chinh tr? [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Gi?ng nh? nhi?u vung đ?t c?a cac qu?c gia nh? ? chau Au, do s? chi?m đong, can thi?p va ap đ?t c?a nhi?u đ? qu?c l?n qua cac th?i đ?i nen ban đ?o Balkan la vung đ?t co l?ch s? tranh ch?p lanh th? r?t ph?c t?p gi?a cac n??c lang gi?ng. Romania trong qua kh? co tranh ch?p lanh th? v?i đ? qu?c Nga t?i vung Moldova va B?c Bukovina ; v?i đ? qu?c Ao-Hung t?i vung Transilvania ; v?i Bulgaria t?i vung Dobruja . Ngoai vung Dobruja, Bulgaria con co tranh ch?p lanh th? v?i Nam T? t?i cac vung Dimitrovgrad , Surdulica va Bosilegrad , v?i Hy L?p t?i vung Kavala . đ?n l??t minh, Nam T? c?ng co tranh ch?p lanh th? v?i Albania t?i vung Kosovo . Hy L?p thi tranh ch?p v?i Th? Nh? K? vung Bizantium (Constantinopolis). Khi ti?n đanh quan đ?c t?i Balkan, quan đ?i Lien Xo s? ph?i đ?i m?t v?i t?t c? nh?ng mau thu?n ch?ng ch?t tich t? l?i t? hang ch?c th? k? tr??c đo. Trong nh?t l?nh g?i quan đ?i va nhan dan Lien Xo ngay 1 thang 5 n?m 1944, T?ng t? l?nh I. V. Stalin nh?n m?nh:

Nh?ng tranh ch?p nay đa t?o nen nh?ng mau thu?n trong khu v?c va tr? thanh c? s? đ? cac c??ng qu?c trong th? k? XX chi ph?i v?i vai tro tr?ng tai. Theo Hi?p ??c Versailles n?m 1920, vung Transilvania thu?c Romania nh?ng t?i Phan quy?t Vien l?n th? nh?t ngay 2 thang 11 n?m 1938, đ? tranh th? Hungary, m?t đ?ng minh than c?n c?a minh, Adolf Hitler đa l?y vung Transilvania "t?ng" cho Miklos Horthy , nhi?p chinh c?a V??ng qu?c Hungary. Cac n??c đ?ng minh ch?ng phat xit , trong đo co Lien Xo ph?n đ?i vi?c nay. T?i H?i ngh? Tehran , cac đ?ng minh đa đi đ?n m?t th?a thu?n v? nguyen t?c, c?n l?y đ??ng bien gi?i đ??c hinh thanh t?i Hi?p ??c Versailles 1920 lam c? s? đ? gi?i quy?t tranh ch?p. Ti?p theo, cac n??c trong vung c?n đam phan v? đ??ng bien gi?i trong s? trung gian b?o tr? c?a cac c??ng qu?c. ^[17]

Vao giai đo?n suy tan va đi đ?n s?p đ? c?a n??c đ?c Qu?c xa, tinh hinh cac n??c vung Balkan đa co nhi?u đ?ng thai trai ng??c nhau. Trong khi chinh quy?n Bulgaria c?a vua Boris III t? bu?c ch?t minh v?i ch? đ? Qu?c xa thi nh?ng ng??i c?ng s?n Bulgaria l?i kien tri cac ho?t đ?ng chi?n tranh du kich va ki?m soat đ??c m?t s? vung nui trong n??c. T??ng t? nh? v?y, phong trao du kich c?a nh?ng ng??i c?ng s?n Nam T? do nguyen soai Josip Broz Tito lanh đ?o đa thu đ??c thanh qu? l?n. Quan du kich Nam T? đa phat tri?n quy mo đ?n 3 quan đoan va ki?m soat nhi?u vung c?a đ?t n??c. T?i Romania, trong khi Ion Antonescu "lam minh lam m?y" v?i Hitler đ? đoi l?i vung Transilvania thi m?t s? gi?i ch?c Romania l?i tim cach lien l?c v?i cac đ?ng minh Anh - M? đ? "m?i" h? ti?n vao Romania tr??c quan đ?i Lien Xo theo ph??ng an m? m?t tr?n th? hai t?i Balkan ma th? t??ng Anh Winston Churchill đa đ?a ra t?i H?i ngh? Tehran thang 12 n?m 1943 nh?ng khong đ??c Lien Xo va Hoa K? h??ng ?ng. Trong khi đo, g?n 285.000 đ?ng vien c?ng s?n Romania đang chu?n b? cho m?t cu?c kh?i ngh?a v? trang đ? l?t đ? ch? đ? than phat xit ? Romania. ^[18] Nh?m ng?n ch?n nh?ng am m?u th?a thu?n rieng r? co th? gay tac h?i cho s? hi?p đ?ng chi?n đ?u gi?a chinh quy?n c?ng nh? quan đ?i cac n??c đ?ng minh, ngay 13 thang 5 n?m 1944, cac n??c đ?ng minh Anh, Hoa K? va Lien Xo đa cung ra m?t tuyen b? m?nh m? g?i chinh ph? than phat xit ? cac n??c Hungary, Romania, Bulgaria va Ph?n Lan. Tuyen b? noi ro:

Binh l?c va k? ho?ch [ s?a | s?a ma ngu?n ]

H?ng quan Lien Xo [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Binh l?c [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Ph??ng di?n quan Ukraina 2 do đ?i t??ng Rodion Yakovlevich Malinovsky lam t? l?nh, Th??ng t??ng Matvei Vasilyevich Zakharov lam tham m?u tr??ng. T?ng quan s? 771.200 ng??i. Thanh ph?n g?m co:

• T?p đoan quan xe t?ng c?n v? 6 do Thi?u t??ng Andrey Grigoryevich Kravchenko ch? huy, trong bien ch? co:
  • Quan đoan xe t?ng c?n v? 5 :
    • T?ng, thi?t giap: Cac l? đoan xe t?ng c?n v? 20, 21, 22, cac trung đoan phao t? hanh 1416, 1462, Ti?u đoan xe b?c thep c?n v? 127.
    • B? binh c? gi?i: L? đoan c? gi?i c?n v? 6, Ti?u đoan mo to trinh sat 80.
    • Phao, sung c?i: Trung đoan phao ch?ng t?ng 1667, Trung đoan sung c?i 454, Trung đoan phong khong 1696
  • Quan đoan xe t?ng 18 c?a Thi?u t??ng V.I. Polozkov:
    • T?ng, thi?t giap: Cac l? đoan xe t?ng 110, 170, 181; Trung đoan phao t? hanh 1438; ti?u đoan xe b?c thep c?n v? 106
    • B? binh c? gi?i: L? đoan c? gi?i 32, ti?u đoan mo to 78
    • Phao, sung c?i: Trung đoan phao ch?ng t?ng 1000, Trung đoan sung c?i 292, Trung đoan phong khong 1694.
  • Quan đoan c? gi?i c?n v? 5 :
    • B? binh c? gi?i: Cac l? đoan c? gi?i c?n v? 2, 9, 45; Ti?u đoan mo to trinh sat 64;
    • T?ng, thi?t giap: L? đoan xe t?ng 233, cac trung đoan phao t? hanh 697, 745, 1494, Ti?u đoan xe b?c thep c?n v? 35;
    • Phao, sung c?i: Trung đoan sung c?i 485, Trung đoan phong khong 1700.
  • Cac đ?n v? tr?c thu?c t?p đoan quan :
    • L? đoan phao binh 6
    • Trung đoan xe t?ng 145
    • Trung đoan xe b?c thep 4
    • Ti?u đoan cong binh 181.
• C?m quan k? binh c? gi?i do Th??ng t??ng Issa Aleksandrovich Pliyev ch? huy, trong bien ch? co:
  • Quan đoan k? binh c?n v? 4 :
    • K? binh : S? đoan c?n v? 9, cac s? đoan 10, 30
    • Thi?t giap: Cac trung đoan xe t?ng 128, 134, 151, Trung đoan phao t? hanh 1815
    • Phao binh: Trung đoan Katyusha c?n v? 12, Trung đoan phao ch?ng t?ng 152, Trung đoan phong khong 255, Trung đoan sung c?i c?n v? 48
  • Quan đoan k? binh c?n v? 5 :
    • K? binh: Cac s? đoan c?n v? 11, 12 va S? đoan 63
    • Thi?t giap: Trung đoan phao t? hanh 1896, Ti?u đoan xe t?ng đ?c l?p c?n v? 5
    • C? gi?i: Ti?u đoan mo to c?n v? 9
    • Phao binh: Trung đoan phao ch?ng t?ng c?n v? 150, Trung đoan sung c?i c?n v? 72, Trung đoan phong khong 585.
  • Quan đoan c? gi?i 8
    • B? binh c? gi?i: cac l? đoan c? gi?i 16, 63, 64, Ti?u đoan mo to 94,
    • Thi?t giap: L? đoan xe t?ng 41; cac trung đoan phao t? hanh 1289, 1440; Ti?u đoan xe b?c thep c?n v? 40.
    • Phao binh: Trung đoan phao ch?ng t?ng 109, Trung đoan sung c?i; Trung đoan phong khong 1713.
• T?p đoan quan c?n v? 4 do trung t??ng Ivan Vasilyevich Galanin ch? huy. Trong bien ch? co:
  • Quan đoan b? binh c?n v? 20 g?m cac s? đoan đ? b? đ??ng khong c?n v? 5, 7 va S? đoan b? binh c?n v? 41
  • Quan đoan b? binh c?n v? 21 g?m cac s? đoan b? binh c?n v? 62, 69 va 80.
  • Quan đoan b? binh 78 g?m cac s? đoan b? binh 31, 252 va 303.
  • Phao, sung c?i : L? đoan l?u phao 123; cac trung đoan phao ch?ng t?ng 438, 452, 1332; cac trung đoan sung c?i 466, 493.
  • Phao phong khong : S? đoan 27 g?m cac trung đoan 1354, 1358 1364, 1370.
  • Cong binh : L? đoan cong binh h?n h?p 56
• T?p đoan quan c?n v? 7 do trung t??ng Mikhail Stepanovich Shumilov ch? huy, trong bien ch? co:
  • B? binh :
    • Quan đoan c?n v? 24 g?m S? đoan b? binh c?n v? 72 va S? đoan b? binh 6.
    • Quan đoan b? binh c?n v? 25 g?m cac s? đoan b? binh c?n v? 6, 8 va S? đoan b? binh 36
    • Tr?c thu?c t?p đoan quan: Cac s? đoan b? binh 53 va 81.
  • Phao, sung c?i : S? đoan phao binh h?n h?p 16 (g?m L? đoan phao nong dai 49, L? đoan l?u phao 61, L? đoan s?n phao 52, L? đoan phao ch?ng t?ng 90 va L? đoan Katyusha 109), L? đoan l?u phao c?n v? 41, L? đoan phao ch?ng t?ng 30; cac trung đoan phao ch?ng t?ng c?n v? 114 va 115, cac trung đoan sung c?i 263 va 290.
  • Phao phong khong : S? đoan 5 g?m cac trung đoan phao binh phong khong 670, 743, 1119 va 1181; Trung đoan phong khong đ?c l?p 162.
  • Thi?t giap : L? đoan xe t?ng 27, Trung đoan xe b?c thep 38.
  • Cong binh : L? đoan cong binh h?n h?p 60.
• T?p đoan quan 27 do trung t??ng (t? 13-9-1944 la th??ng t??ng) Sergey Grigorysvich Trofimenko ch? huy. Trong bien ch? co:
  • B? binh :
    • Quan đoan c?n v? 35 g?m cac s? đoan 93, 180, 202.
    • Quan đoan 33 g?m S? đoan b? binh c?n v? 33 va cac s? đoan 78, 337.
    • S? đoan b? binh 206 (tr?c thu?c)
  • Phao, sung c?i : S? đoan phao binh 11 g?m l? đoan phao nong dai 31, l? đoan l?u phao 45, l? đoan s?n phao 49; L? đoan l?u phao 27, L? đoan phao ch?ng t?ng 34, cac trung đoan phao ch?ng t?ng 881, 1669, cac trung đoan sung c?i 480, 492.
  • Phao phong khong: cac trung đoan 225 (c?n v?), 247 va 1357.
  • Thi?t giap : Trung đoan xe t?ng 25, Trung đoan phao t? hanh ch?ng t?ng c?n v? 375.
  • Cong binh : L? đoan cong binh h?n h?p 43.
  • Phong hoa : Cac ti?u đoan 3, 27
• T?p đoan quan 40 do trung t??ng Filip Feodosyevich Zhmachenko ch? huy. Trong bien ch? co:
  • B? binh :
    • Quan đoan 50 g?m cac s? đoan 74, 164 va 240
    • Quan đoan 51 g?m cac s? đoan 42, 133 va 232
    • Quan đoan 104 g?m S? đoan đ? b? đ??ng khong 4, cac s? đoan b? binh 38 va 54.
  • Phao, sung c?i : L? đoan l?u phao 153, Trung đoan phao ch?ng t?ng 680, Trung đoan sung c?i 10.
  • Phao phong khong : S? đoan 9 g?m cac trung đoan 800, 974, 981 va 993.
  • Thi?t giap : Trung đoan xe b?c thep 34
  • Cong binh : L? đoan cong binh h?n h?p 4
  • Phong hoa : Cac ti?u đoan 4, 21 va 176.
• T?p đoan quan 52 do trung t??ng Konstantin Apollonovich Koroteev ch? huy. Trong bien ch? co:
  • B? binh :
    • Quan đoan 48 g?m cac s? đoan 213 va 294.
    • Quan đoan 73 g?m cac s? đoan 50, 111 va 373
    • Tr?c thu?c t?p đoan quan: Cac s? đoan b? binh 116 va 254.
  • Phao, sung c?i : L? đoan l?u phao 145, L? đoan s?n phao 97; cac l? đoan phao ch?ng t?ng 2 va 11, cac trung đoan phao ch?ng t?ng 315 (c?n v?) va 301, Trung đoan sung c?i 490
  • Phao phong khong : S? đoan 38 g?m cac trung đoan 1401, 1405, 1409 va 1712.
  • Thi?t giap : Trung đoan xe b?c thep 61
  • Cong binh : L? đoan cong binh h?n h?p 68
• T?p đoan quan 53 do trung t??ng Ivan Mefodievich Managarov ch? huy. Trong bien ch? co:
  • B? binh :
    • Quan đoan c?n v? 26 g?m cac s? đoan c?n v? 89 va 94.
    • Quan đoan 49 g?m S? đoan đ? b? đ??ng khong c?n v? 1 va cac s? đoan b? binh 110 (c?n v?), 375.
    • Quan đoan 75 g?m cac s? đoan 25 (c?n v?), 233 va 299.
  • Phao, sung c?i : L? đoan l?u phao 152, L? đoan phao ch?ng t?ng 31, Trung đoan phao ch?ng t?ng 1316, Trung đoan sung c?i 461.
  • Phao phong khong : S? đoan 30 g?m cac trung đoan 1361, 1367, 1373 va 1375.
• T?p đoan quan khong quan 5 do th??ng t??ng Sergey Kondratievich Goryunov ch? huy, thanh ph?n g?m co:
  • May bay tiem kich :
    • Quan đoan 4 g?m cac s? đoan 13 (c?n v?) va 302
    • Quan đoan 7 g?m cac s? đoan 9 (c?n v?), 205 va 304, S? đoan 12.
  • May bay c??ng kich :
    • Quan đoan c?n v? 1 g?m cac s? đoan c?n v? 8 va 9.
    • Quan đoan 2 g?m cac s? đoan 7 (c?n v?) va 231.
  • May bay nem bom : Quan đoan c?n v? 2 g?m cac s? đoan c?n v? 1, 8 va S? đoan 218.
• Cac đ?n v? tr?c thu?c ph??ng di?n quan :
  • B? binh :
    • Quan đoan c?n v? 27 g?m cac s? đoan 214, 297 va 409
    • Quan đoan 57 g?m cac s? đoan 203, 228 va 243 сд
    • S? đoan b? binh Romania 1 mang ten Tudo Vladimirescu.
  • Phao, sung c?i : L? đoan phao h?ng n?ng 98, cac l? đoan phong ch?ng t?ng 12, 22; S? đoan sung c?i c?n v? 6 g?m cac l? đoan c?n v? 8, 27 va 33; cac trung đoan sung c?i c?n v? 16, 17, 47, 48, 57, 66, 80, 96, 97, 302, 309, 324 va 328
  • Phao phong khong :
    • S? đoan 11 g?m cac trung đoan 804, 976, 987 va 996.
    • S? đoan 26 g?m cac trung đoan 1352, 1363 va 1369.
    • Cac trung đoan 272 (c?n v?), 257, 459 va 622.
  • Thi?t giap : Quan đoan xe t?ng 23 c?a Trung t??ng A. O. Akhmanov g?m cac l? đoan xe t?ng 3, 39, 125; Trung đoan phao t? hanh 1443; Ti?u đoan xe b?c thep 442; L? đoan c? gi?i 56; Ti?u đoan trinh sat mo to 82; Trung đoan l?u phao 739; Trung đoan phao ch?ng t?ng 1501; Trung đoan sung c?i 457 va Trung đoan phong khong 1697.
  • Cong binh : cac l? đoan h?n h?p 5 va 17, L? đoan pha-cano 14, L? đoan c?u phao 27, cac l? đoan cong trinh 1 va 2, Trung đoan k? thu?t xe t?ng 8, Cac ti?u đoan cong trinh 61, 72, cac ti?u đoan ra pha min 7, 25, 32, 40, 49 va 125.

Ph??ng di?n quan Ukraina 3 do đ?i t??ng Fyodor Ivanovich Tolbukhin lam t? l?nh, trung t??ng Sergey Semyonovich Biryuzov lam tham m?u tr??ng. T?ng quan s? 523.000 ng??i. Thanh ph?n g?m co:

• T?p đoan quan xung kich 5 do trung t??ng Nikolai Erastovich Berzarin ch? huy. Trong bien ch? co:
  • B? binh :
    • Quan đoan c?n v? 10 g?m cac s? đoan c?n v? 49, 86 va 109.
    • Quan đoan 32 g?m cac s? đoan 60 (c?n v?), 295 va 416 сд.
    • Tr?c thu?c t?p đoan quan: Cac s? đoan 248 va 266.
  • Phao, sung c?i : L? đoan l?u phao c?n v? 44, Trung đoan Katyusha c?n v? 92, cac trung đoan phao ch?ng t?ng 507 va 521, Trung đoan sung coi 489
  • Phao phong khong : Trung đoan 1617
• T?p đoan quan 37 do Trung t??ng Mikhail Nikolayevich Sharokhin ch? huy. Trong bien ch? co:
  • B? binh :
    • Quan đoan c?n v? 6 g?m S? đoan đ? b? đ??ng khong c?n v? 10, S? đoan c?n v? 20 va s? đoan 195.
    • Quan đoan 66 g?m cac s? đoan 61 (c?n v?), 244 va 333
    • Quan đoan 82 g?m cac s? đoan c?n v? 28,92 va S? đoan 188.
  • Phao, sung c?i : L? đoan phao nong dai c?n v? 46, Trung đoan Katyusha c?n v? 42, Trung đoan l?u phao 152, cac trung đoan phao ch?ng t?ng 184, 324 va 1248, cac trung đoan sung c?i 251, 531, 562
  • Phao phong khong : cac trung 586 va 1587
  • Cong binh : L? đoan cong binh h?n h?p 8.
• T?p đoan quan 46 do Trung t??ng Ivan Timofeyevich Shlemin
  • B? binh :
    • Quan đoan 34 g?m cac s? đoan 236, 353, 394
    • Quan đoan 37 g?m cac s? đoan c?n v? 59, 108 va s? đoan 320
    • S? đoan 259 (tr?c thu?c)
  • Phao, sung c?i : L? đoan l?u phao c?n v? 45, Trung đoan phao nong dai 274, cac trung đoan phao ch?ng t?ng 437, 1312, Trung đoan sung c?i 462.
  • Phao phong khong : Trung đoan 1651.
  • Cong binh : L? đoan h?n h?p 51.
• T?p đoan quan 57 do Trung t??ng Nikolai Aleksandrovich Gagen ch? huy, trong bien ch? co:
  • B? binh :
    • Quan đoan 9 g?m cac s? đoan 230 va 301
    • Quan đoan 64 g?m cac s? đoan 73 (c?n v?), 19 va 52
    • Quan đoan 68 g?m cac s? đoan 93, 113 va 223.
  • Phao, sung c?i : L? đoan l?u phao 160, cac trung đoan phao chong t?ng 374, 595 va 1008, Trung đoan sung c?i 523.
  • Phao phong khong: Cac trung đoan 258 (c?n v?), 71 va ti?u đoan sung may cao x? 227.
  • Thi?t giap : L? đoan xe t?ng 96
  • Cong binh : L? đoan h?n h?p 65.
• T?p đoan quan khong quan 17 do th??ng t??ng Vladimir Aleksandrovich Sudet ch? huy, thanh ph?n g?m co:
  • Quan đoan c?n v? 1 g?m cac s? đoan c?n v? 5, 6 (tiem kich) va 11 (c??ng kich)
  • Quan đoan 9 g?m cac s? đoan 305, 306 (c??ng kich) va 295 (tiem kich)
  • Tr?c thu?c t?p đoan quan: S? đoan nem bom 244, cac s? đoan tiem kich 236, 288, S? đoan nem bom ban đem 262, Trung đoan nem bom ban đem 371.
• Cac đ?n v? tr?c thu?c ph??ng di?n quan
  • Quan đoan c? gi?i c?n v? 4 do thi?u t??ng Vladimir Ivanovich Zhdanov ch? huy g?m co:
    • B? binh c? gi?i: Cac l? đoan c?n v? 13, 14 va 15, Ti?u đoan mo to 62.
    • Thi?t giap: L? đoan xe t?ng c?n v? 36, Trung đoan phao t? hanh c?n v? 292, Ti?u đoan xe b?c thep c?n v? 129
    • Phao binh: Trung đoan phao chong t?ng 1512, Trung đoan sung c?i 748, Trung đoan phong khong 740.
  • Quan đoan c? gi?i c?n v? 7 do thi?u t??ng F.G. Katkov ch? huy g?m co:
    • B? binh c? gi?i: Cac l? đoan c?n v? 24, 25 va 26, Ti?u đoan mo to c?n v? 5
    • Thi?t giap: L? đoan xe t?ng c?n v? 57, cac trung đoan phao t? hanh 291 (c?n v?) va 1820, ti?u đoan xe b?c thep c?n v? 410.
    • Phao binh: Trung đoan sung c?i c?n v? 468, Trung đoan phong khong c?n v? 288.
  • Quan đoan b? binh c?n v? 6
• H?m đ?i Bi?n đen do đo đ?c Fillip Sergeyevich Oktyabrskiy ch? huy. T?ng quan s? kho?ng 20.000 ng??i Trong bien ch? co 1 soai h?m, 4 tau tu?n d??ng, 6 tau khu tr?c, 30 tau ng?m, 440 tau h? t?ng, tau tu?n tra, tau v?t min, tau v?n t?i cac lo?i va 691 may bay.
  • Giang đoan Danub do pho đo đ?c Sergey Georgyevich Goshkov ch? huy. Trong bien ch? co 6 tau h? t?ng, 22 tau phong h?a ti?n, 37 xu?ng phong loi, 24 ca no chi?n đ?u, 6 tau v?t min, 36 tau keo, 21 sa lan, 11 tau v?n t?i pha song bi?n, 25 pha cac lo?i.

K? ho?ch [ s?a | s?a ma ngu?n ]

K? ho?ch c?a B? T?ng t? l?nh T?i cao Lien Xo Stavka la m? m?t đon t?n cong g?ng kim kep do Ph??ng di?n quan Ukraina 2 va 3 th?c thi. ^{[1] [20]}

Ph??ng di?n quan Ukraina 2 s? d?ng the đ?i 1 g?m T?p đoan quan xe t?ng c?n v? 6, T?p đoan quan c?n v? 7, cac t?p đoan quan 27 va 52 co nhi?m v? đ?t pha t? d?i Pa?cani - Targu Frumos - Petre?ti xu?ng phia Nam, đanh chi?m Ia?i . T?p đoan quan c?n v? 4 co nhi?m v? đ?t kich th?ng t? phia B?c d?c theo t? ng?n song Prut vao phia B?c Chi?in?u nh?m giam chan T?p đoan quan 6 (đ?c) t?i đay. Sau đo, cac l?c l??ng c? đ?ng g?m C?m k? binh c? gi?i c?a Pliyev va Quan đoan xe t?ng 23 ph?i t?n cong xu?ng phia Nam, đanh chi?m b? song Prut tr??c khi tan quan đ?c k?p ch?y v? đay. T?p đoan quan xe t?ng c?n v? 6 l?i d?ng c?a m? t? nhien qua đeo Foc?ani đ? v??t qua day nui Khushi Mare ti?p t?c t?n cong đanh chi?m cac ban đ?p v??t song Siret , vo hi?u hoa tuy?n phong th? th? hai c?a lien quan đ?c - Romania ? b? Tay song Siret. Rieng Quan đoan xe t?ng 18 (thu?c T?p đoan quan xe t?ng c?n v? 6) đ??c tach ra đ? ph?i h?p v?i T?p đoan quan 52 bao vay cac l?c l??ng đ?c t?i Chi?in?u t? phia Tay va Tay Nam. T?p đoan quan 53 la nhi?m v? ? the đ?i 2, s?n sang c? đ?ng đ?t pha trong d?i t?n cong c?a T?p đoan quan xe t?ng c?n v? 6 đ? khoan sau m?i đ?t kich. ^[21]

Ph??ng di?n quan Ukraina 3 co nhi?m v? s? T?p đoan quan xung kich 5 đ?t kich vao phia đong B?c Chi?in?u ; s? d?ng cac t?p đoan quan 37 va 57 đ?t pha t? Bendery , v??t song Dniestr đanh vao phia đong va đong Nam T?p đoan quan 6 (đ?c) đang phong th? Chi?in?u . Quan đoan c? gi?i 7 ph?i mau chong c? đ?ng "v??t qua đ?u b? binh" đ? ti?n nhanh xu?ng phia Nam Chi?in?u , khep vong vay ben trong. T?p đoan quan 46 va Quan đoan c? gi?i c?n v? 4 co nhi?m v? s? d?ng cac ban đ?p đa chi?m đ??c tren h?u ng?n song Dniestr t? phia Nam Tiraspol đ?n vung c?a song tren đ?m l?y Ovidiopol đ? ph?i h?p v?i H?i quan đanh b? va H?i quan h?m tau c?a H?m đ?i Bi?n đen bao vay va tieu di?t ch? l?c T?p đoan quan 3 Romania đang phong th? tren tuy?n Akkerman - Romanovka - Izmail ^[22]

T?p đoan quan 40 ben canh c?c h?u c?a Ph??ng di?n quan Ukraina đ??c giao nhi?m v? ki?m ch? T?p đoan quan 8 va Quan đoan b? binh 17 (đ?c), s?n sang v??t song Moldova t?n cong cac đ?n v? nay khi phat hi?n chung co d?u hi?u rut đi đ? chi vi?n cho h??ng Ia?i-Chi?in?u. ^[23] Sau khi bao vay va tieu di?t ch? l?c c?a lien quan đ?c - Romania t?i đay, T?p đoan quan xe t?ng c?n v? 6 va T?p đoan quan đoan c?n v? 4 s? ti?n v? gi?i phong Bucharest va v?a d?u Ploie?ti c?a Romania. Vi?c b?o v? khu cong nghi?p d?u m? Ploie?ti la nhi?m v? r?t quan tr?ng, no khong ch? co ich cho quan đ?i Lien Xo trong cac chi?n d?ch cu?i cung đ? đanh b?i hoan toan quan đ?i đ?c Qu?c xa ma con h?t s?c c?n thi?t cho n??c Romania đ?c l?p, t? do trong t??ng lai. Vi v?y, đ?i t??ng R. Ya. Malinovsky đ??c đ?i b?n doanh giao nhi?m v? ph?i ph?i h?p ch?t ch? v?i cac t? ch?c khang chi?n c?a đ?ng C?ng s?n Romania đ? b?o v? khu v?c d?u m? nay, ng?n ch?n quan đ?c pha ho?i. Quan đ?i Lien Xo c?ng đ? ngh? khong quan đ?ng minh lo?i th? đo Bucharest va khu cong nghi?p d?u m? Ploie?ti kh?i danh sach cac m?c tieu nem bom. T?p đoan quan khong quan 5 va T?p đoan quan khong quan 17 c?ng đ??c l?nh danh ra hai s? đoan tiem kich đ? b?o v? t? tren khong đ?i v?i Bucharest va Ploie?ti . ^[24]

Rut kinh nghi?m cac tr?n đanh th?t b?i trong Chi?n d?ch Ia?i-Pa?cani , l?n nay, quan đ?i Lien Xo chu?n b? k? l??ng va chu đao h?n cho chi?n d?ch. Cac s? đoan b? binh đ?u đ??c b?o đ?m quan s? t? 7.500 ng??i tr? len. ^[25] Cac quan đoan xe t?ng va c? gi?i đ?u đ??c bien ch? đ? xe t?ng va phao t? hanh, đ??c b?o đ?m t? 5 đ?n 7 c? s? đ?n d??c va t? 8 đ?n 12 c? s? x?ng d?u. Ph??ng di?n quan Ukraina 2 co 1.283 xe t?ng va phao t? hanh. Ph??ng di?n quan Ukraina 3 co 591 xe t?ng va phao t? hanh. M?t đ? trung binh đ?t 17 xe t?ng/km chinh di?n. Rieng khu v?c đ?t pha co th? đ?t m?t đ? 50 xe/km (? Ph??ng di?n quan Ukraina 2) va 30 xe/km (? Ph??ng di?n quan Ukraina 3). ^[26] Quan đ?i Lien Xo đa tich l?y đ?n phao va sung c?i trong su?t mua he n?m 1944 nh?m b?o đ?m cho chi?n d?ch t? 15 đ?n 20 c? s?, đ? đ? phao kich lien t?c trong nhi?u gi?. T?i cu?c h?p ? đ?i b?n doanh B? T?ng t? l?nh Lien Xo đ? th?m đ?nh va phe duy?t k? ho?ch chi?n d?ch, khi đ??c đ?i t??ng R. Ya. Malinovsky bao cao r?ng tren chinh di?n đ?t pha kh?u r?ng 22 km đa b? tri đ?n 220 nong phao tren 1 km chinh di?n thi Stalin cho r?ng nh? th? v?n con it. Ong đ? ngh? thu h?p đ?t pha kh?u con 16 km đ? đ?t đ?n m?t đ? 240 kh?u phao/km chinh di?n. M?t đ? phao binh khai h?a c?a Ph??ng di?n quan Ukraina 3 c?ng đ?t đ?n 220 nong phao/km chinh di?n đ?t pha. ^[27] C?ng t?i cu?c h?p nay, đ?i b?n doanh B? t?ng t? l?nh Lien Xo đa yeu c?u t? l?nh cac ph??ng di?n quan Ukraina 2 va 3 hay t?p trung s?c m?nh vao cac khu v?c c?a m? đ? t?ng s?c m?nh đ?t pha. Xet rieng v? quan s?, t? l? chung gi?a quan đ?i Lien Xo va quan đ?i đ?c-Romania ch? đ?t 1,2/1 nh?ng t?i c?a đ?t pha la 6/1. V? xe t?ng, ?u th? chung la 1,4/1 t?ng len 5,4/1 ? đ?t pha kh?u. V? phao nong dai va l?u phao, ?u th? chung la 1,3/1 nh?ng đ?t đ?n 5,5/1 tren h??ng t?n cong chinh. V? sung c?i co c? nong t? 81 mm tr? len, ?u th? nay đ??c nang t? 1,9/1 len 6,7/1. Quan đ?i Lien Xo c?ng chi?m ?u th? 3/1 v? may bay. đi?u đo b?o đ?m pha v? nghiem tr?ng cac tuy?n phong th? c?a lien quan đ?c-Romania trong nh?ng gi? t?n cong đ?u tien va nhanh chong h?p vay cac c?m quan đ?c. ^[28] Phia sau cac l?c l??ng đo, C?m k? binh c? gi?i c?a t??ng I. A. Pliyev đ??c chuy?n g?p t? Ph??ng di?n quan Byelorussia 1 đ?n Ph??ng di?n quan Ukraina 3 đa kh?i hanh ngay 24 thang 8 t? Lyublin , d? ki?n s? đ?n m?t tr?n sau 3 ngay hanh quan b?ng tau h?a. ^[29]

Quan đ?i đ?c Qu?c xa va Romania [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Binh l?c [ s?a | s?a ma ngu?n ]

C?m T?p đoan quan Nam Ukraina do đ?i t??ng Johannes Frießner ch? huy ^[30] . Binh l?c g?m co:

• Tr?c thu?c t? l?nh C?m t?p đoan quan :
  • Quan đoan đ?c nhi?m 72 c?a Th??ng t??ng B? binh Sigismund von Forster , thanh ph?n g?m co:
    • S? đoan b? binh s?n chi?n 5 c?a Trung t??ng Botho Graf von Hulsen g?m cac trung đoan 5, 9 va trung đoan phao binh 5
    • S? đoan b? binh 370 c?a Trung t??ng Hermann Bohme , g?m cac trung đoan b? binh 666, 667, 668, Trung đoan phao binh 370, cac ti?u đoan phao ch?ng t?ng, sung c?i, trinh sat, cong binh, thong tin.
  • S? đoan c? gi?i 10 c?a Trung t??ng August Schmidt , g?m cac trung đoan c? gi?i 20, 41, Trung đoan xe t?ng 7, Trung đoan phao t? hanh 10, Trung đoan phao binh 110, cac ti?u đoan phao ch?ng t?ng, sung c?i, trinh sat, cong binh, thong tin.
  • S? đoan b? binh 153 c?a Trung t??ng Friedrich Bayer , g?m cac trung đoan b? binh 23, 218, 257, Trung đoan phao binh 3, Trung đoan phao ch?ng t?ng 453, Trung đoan sung c?i 153, cac ti?u đoan c? gi?i, trinh sat, cong binh, thong tin.
  • S? đoan b? binh 1 Slovakia'.
  • L? đoan phao t? hanh 286 .
  • L? đoan phao binh h?n h?p 595 .
  • S? đoan xe t?ng 13 c?a Trung t??ng Hans Troger , g?m cac trung đoan xe t?ng 4, 66, 93, Trung đoan phao t? hanh 13, Trung đoan phao binh 271, Trung đoan c? gi?i 4, cac ti?u đoan phao ch?ng t?ng, sung c?i, trinh sat, cong binh, thong tin.
  • S? đoan b? binh 258 c?a Trung t??ng Eugen Bleyer g?m cac trung đoan b? binh 478, 499 va C?m tac chi?n s? đoan 387 (g?m tan quan c?a S? đoan 387). Trung đoan phao binh 258, cac ti?u đoan phao ch?ng t?ng, sung c?i, trinh sat, cong binh, thong tin.
  • S? đoan k? binh 1 Romania.
• T?p đoan quan Romania 3 do đ?i t??ng ( General de armat? ) Petre Dumitrescu ch? huy. Thanh ph?n g?m co:
  • Quan đoan b? binh 2 Romania g?m S? đoan b? binh 9 Romania va C?m tac chi?n c?a song Danub
  • Quan đoan b? binh 3 Romania g?m cac s? đoan b? binh 2, 16 va 110 Romania
  • Quan đoan b? binh 29 (đ?c) c?a Trung t??ng Anton-Reichard Freiherr von Mauchenheim g?m S? đoan b? binh 9 (đ?c), S? đoan b? binh 21 Romania va L? đoan b? binh 4 Romania.
  • S? đoan b? binh 15 Romania (tr?c thu?c).
• T?p đoan quan 6 (đ?c) do Th??ng t??ng Phao binh Maximilian Fretter-Pico ch? huy. Thanh ph?n g?m co:
  • Quan đoan b? binh 30 c?a Trung t??ng Georg-Wilhelm Postel g?m cac s? đoan b? binh 15, 257, 302, 306 va 384
  • Quan đoan b? binh 52 c?a Th??ng t??ng B? binh Erich Buschenhagen g?m cac s? đoan b? binh 161, 294 va 320.
  • Quan đoan b? binh 44 c?a Th??ng t??ng Phao binh Maximilian de Angelis g?m cac s? đoan b? binh 62, 282 va 335.
  • Quan đoan b? binh h?n h?p 7 c?a Th??ng t??ng Phao binh Ernst-Eberhard Hell g?m S? đoan b? binh 14 (Romania) va S? đoan b? binh 106 (đ?c)
• T?p đoan quan 8 (đ?c) do Th??ng t??ng B? binh Otto Wohler ch? huy. Thanh ph?n g?m co:
  • Quan đoan b? binh h?n h?p 4 (con g?i la C?m tac chi?n Mieth) c?a Th??ng t??ng B? binh Friedrich Mieth g?m cac s? đoan b? binh 79, 376 (đ?c) va S? đoan b? binh 11 (Romania)
  • Quan đoan b? binh 4 Romania c?a Trung t??ng ( General de corp de armat? ) Ioan Mihail Racovi?? g?m S? đoan k? binh 5 Romania, Cac s? đoan b? binh 3, 7 Romania va L? đoan c? gi?i 102 Romania.
  • S? đoan xe t?ng "đ?i Romania" (tr?c thu?c)
  • S? đoan b? binh 8 Romania (tr?c thu?c)
  • S? đoan b? binh 18 Romania (tr?c thu?c).
• T?p đoan quan 4 Romania do Trung t??ng ( General de corp de armat? ) Gheorghe Avramescu (đ?n ngay 23 thang 8) va Trung t??ng ( General de corp de armat? ) Ilie ?teflea (T?ng tham m?u tr??ng quan đ?i Romania tr??c thang 10 n?m 1944). Thanh ph?n g?m co:
  • C?m tac chi?n Kirchner (nguyen la Quan đoan xe t?ng 57) c?a Th??ng t??ng Thi?t giap Friedrich Kirchner g?m S? đoan xe t?ng 20, S? đoan b? binh s?n chi?n 4, tan quan c?a S? đoan b? binh 76 va C?m tac chi?n s? đoan Winkler.
  • Quan đoan b? binh 6 Romania g?m cac S? đoan b? binh 1, 5 Romania, S? đoan b? binh 46 đ?c, S? đoan b? binh 13 Romania va l? đoan c? gi?i 101 Romania.
  • Quan đoan b? binh 5 Romania g?m cac s? đoan b? binh s?n chi?n 1, 4 Romania.
  • Quan đoan B? binh 1 Romania g?m cac s? đoan b? binh 6, 7, 20 Romania va cac l? đoan c? gi?i 103, 104 Romania.
• Quan đoan b? binh đ?c l?p 17 (tai l?p) c?a Th??ng t??ng S?n c??c Hans Kreysing g?m S? đoan b? binh s?n chi?n 3, S? đoan b? binh xung kich 8 va C?m tac chi?n Welker.

K? ho?ch [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Trong s? cac t??ng l?nh đ?c Qu?c xa, t??ng Johannes Frießner đ??c đanh gia la co n?ng l?c ch? huy t?t, giau kinh nghi?m va co ki?n th?c r?ng. ^[31] . Tuy nhien, c?ng nh? m?t s? t??ng l?nh co tai n?ng khac c?a ch? đ? Qu?c xa đ?c, ong ta hay cai l?i Qu?c tr??ng Adolf Hitler. Va k?t qu? c?a m?t trong cac cu?c tranh cai đo t?i T?ng hanh dinh Rastenburg đa lam cho Johannes Frießner b? đi?u t? C?m t?p đoan quan "B?c" (đ?c) đ?n C?m t?p đoan quan Nam Ukraina, n?i s?p ph?i h?ng ch?u m?t trong m??i đon t?n cong c?a I. V. Stalin trong giai đo?n cu?i c?a chi?n tranh Xo-đ?c . ^[32] Ti?p qu?n m?t gia tai b? "rut ru?t" nghiem tr?ng t? tay t??ng Ferdinand Schorner v?i 5 s? đoan xe t?ng đa b? đi?u đ?n C?m t?p đoan quan Trung tam (đ?c), Johannes Frießner ph?i d?a vao cac cong trinh phong th? c? đ?nh đ? t? ch?c phong ng? t?i ch? thay cho vi?c phong ng? c? đ?ng do thi?u xe t?ng. ^[15]

Tren canh ph?i, Johannes Frießner d?a vao tuy?n h? l?u song Dniestr sau va r?ng, dung no lam ch??ng ng?i v?t t? nhien đ? ng?n c?n đ?i ph??ng. T?p đoan quan 3 Romania bao g?m c? m?t s? s? đoan đ?c đa ch?n cac v? tri co cong trinh kien c? đ? phong th? nh? phao đai Akkerman ? b? Nam v?nh c?a song Dniestr, phao đai Izmail ? c?a song Danub, cac th? tr?n Opaci , Moldavka (???), Romanovka, Tarutino (Tarutyne), Bolgrad va thanh ph? c?ng Vilkovo (Vylkove) đ?u b? bi?n thanh cac cong trinh phong ng? kien c?. T?i canh trai, do k?t qu? c?a cac cu?c tan cong trong Chi?n d?ch Ia?i-Pa?cani h?i thang 5, thang 6 n?m 1944, lien quan đ?c-Romania m?c du đa đ?y lui quan đ?i Lien Xo v? phia B?c Ia?i h?n 30 km nh?ng l?i khong chi?m đ??c tuy?n phong th? co l?i. Con song Bahlui che ch?n phia B?c Ia?i h?p va nong khong th? la ch??ng ng?i đang k?, ngay c? đ?i v?i xe t?ng Romania h?i mua he n?m 1941. Ng??c l?i, tren h??ng Targu Frumos , b? binh, k? binh va xe t?ng Lien Xo co th? d? dang ti?n d?c song Seret xu?ng phia Nam ma khong ph?i v??t song. B?i v?y, T?p đoan quan 4 Romania đa t?p trung nh?ng binh l?c l?n ? c? đi?m Targu Frumos, bi?n no thanh m?t ti?n đ?n che ch?n cho Ia?i t? phia Tay. ? khu v?c gi?a m?t tr?n c?ng v?y. Con song Dniestr ch? ng?n cach T?p đoan quan 6 (đ?c) v?i quan đ?i Lien Xo t? phia đong. Con tren tuy?n Petresty - Bravicheny (Braviceni), hai ben th?m chi con nghe th?y đ??c ti?ng cu?c x?ng đao hao c?a nhau. đay la h??ng ma t??ng Ferdinand Schorner phan đoan r?ng, quan đ?i Lien Xo s? t?p trung binh l?c đ? m? đ?t pha kh?u cung v?i h??ng Targu Frumos. Ngoai tuy?n phong th? ngoai cung kha m?nh, t??ng Ferdinand Schorner con t? ch?c nhi?u "con nhim" khac ? phia trong t?o thanh cac l?p phong th? th? hai, th? ba, th? t? d?c theo cac con song Prut, Moldova, Seret. Cac cong trinh xay d?ng phong th? c?a quan đ?c va Romania đ??c ti?n hanh su?t ngay đem. ^[15]

Cach b? tri quan va vi?c l?a ch?n chi?n thu?t phong ng? c?a Johannes Frießner khong kh?i lam ng??i ta lien t??ng đ?n Chi?n d?ch Stalingrad . Khi đo, ? gi?a m?t tr?n c?ng la T?p đoan quan 6 (đ?c), ben s??n trai no la T?p đoan quan 3 (Romania), ben s??n ph?i la T?p đoan quan 4 (Romania). Ch?ch v? phia B?c la T?p đoan quan 8 (Y). Ch? co đi?u la gi? đay, T?p đoan quan 8 (đ?c) ch? con b?ng 1/3 s?c m?nh c?a no so v?i h?i mua đong n?m 1943-1944. T?i Stalingrad cu?i n?m 1942, th?ng ch? Friedrich Paulus c?ng ph?i d?a vao chi?n thu?t phong th? c? đ?nh vi cac s? đoan xe t?ng đ?c đang con m?c k?t d??i chan nui B?c Kavkaz c?ng nh? trong cac đ??ng ph? tan hoang c?a Stalingrad. Bay gi? T?p đoan quan 6 va cac t?p đoan quan Romania 3 va 4 (t?t c? đ?u đ??c tai l?p) l?i cung phong th? tren m?t tr?n tuy?n co trung tam la Chi?in?u (thay vi Stalingrad) v?i đ?a hinh t??ng t? nh? Stalingrad va co đoi chut ngh?ch đ?o nh?ng v?n "ng??i nao vi?c n?y". Tr?n gi? tuy?n song Dniestr (thay vi song đong ) la T?p đoan quan Romania 3. Tr?n gi? tuy?n t?n cong tren b? t? "cai c? chai" phia Tay Ia?i (thay vi l?i đi h?p gi?a hai h? Tsasa va Bakhmantsakh phia Nam Stalingrad) la T?p đoan quan Romania 4. Va ? gi?a hai t?p đoan quan đo v?n la T?p đoan quan 6 (đ?c). ^[33]

Tinh hinh chinh tr? ph?c t?p ? Romania đa gay nh?ng kho kh?n khong nh? cho cac t??ng l?nh đ?c Qu?c xa va Romania than đ?c trong vi?c ?n đ?nh tam tr?ng c?a quan đ?i. Ngay t? ngay 6 thang 8 n?m 1944, t??ng Johannes Frießner đa g?i bao cao c?nh bao cho Berlin v? s? khong trung thanh trong chinh ph? c?a Ion Antonescu, v? vi?c th? t??ng Romania đa đ? cho qua nhi?u ph?n t? ch?ng đ?c Qu?c xa l?t vao chinh ph? va quan đ?i Romania, r?ng tren m?t tr?n cac binh s? Romania va c? linh đ?c đang bi m?t truy?n tay nhau nh?ng t? truy?n đ?n c?a cac "quan phi?n lo?n bi m?t" ? Romania (am ch? đ?ng C?ng s?n Romania ). Nh?ng l?i ban tan trong d? lu?n am ? v? vi?c Romania s? theo Anh-M? hay theo đ?c c?ng đ??c cac s? quan Romania n?a kin n?a h? trao đ?i v?i nhau. Tuy nhien, c?ng nh? t?i Baltic , Adolf Hitler cho r?ng Johannes Frießner co cai nhin bi quan, r?ng vien t??ng nay nen h??ng đoi m?t v? t??ng lai đ? kh?i b? l?c h?u. ^[34]

Di?n bi?n [ s?a | s?a ma ngu?n ]

H?i 6 gi? 10 phut ngay 20 thang 8, t?i Ph??ng di?n quan Ukraina 2 va h?i 8 gi? 00 cung ngay t?i Ph??ng di?n quan Ukraina 3, h?n 12 nghin kh?u phao, sung c?i cung hang tr?m dan Katyusha đ?ng lo?t khai h?a, m? man cho chi?n d?ch. Cac tr?n phao kich keo dai đ?n 2 ti?ng r??i đ?ng h?. Gi?ng nh? t?i Stalingrad, cac cong trinh phong th? kien c? va ban kien c? c?a quan đ?c va Romania tren tuy?n đ?u l?n l??t s?p đ? d??i lan h?a l?c phao binh co m?t đ? đ?n r?i day đ?c ch?a t?ng th?y k? t? khi b?t đ?u Chi?n tranh th? gi?i th? hai. ^[27] ? phia Tay Chi?in?u, h?n 200 may bay IL-2 va 120 may bay nem bom y?m h? cho cu?c t?n cong c?a cac t?p đoan quan 27 va 52. ? phia đong, 198 may bay c??ng kich va h?n 100 may bay nem bom c?a T?p đoan quan khong quan 17 y?m h? cho cac cu?c t?n cong v??t song Dniestr c?a cac t?p đoan quan 37 va 57. Cac lo?t bom va h?a ti?n t? cac may bay nem bom va c??ng kich đa b?i them vao h?u qu? do cac tr?n phao kich đ? l?i. Khong quan Lien Xo h?u nh? lam ch? toan b? vung tr?i c?a m?t tr?n. T?ng t?p 12 may bay c??ng kich va nem bom đ?u đ??c 24 may bay tiem kich b?o v?. ^[35] Tren h??ng Bi?n đen , phao va h?a ti?n Katyusha t? cac h?m tau c?a H?i quan Lien Xo c?ng na đ?n lien t?c vao cac v? tri phong th? c?a quan đ?c va Romania t? phao đai Akkerman đ?n c?ng ca Vilkovo. B? khong quan c?a H?m đ?i Bi?n đen (Lien Xo) kh?ng ch?, h?i quan Romania hoan toan b?t l?c tr??c cac chi?n h?m Lien Xo. C?m quan đ? b? g?m cac l? đoan h?i quan đanh b? 83 va 255, Trung đoan c? gi?i 3 va Trung đoan xe b?c thep l?i n??c 252 đa s?n sang tren cac tau đ? b? va sa lan, ch? l?nh c?p b?. ^[36]

H??ng Ia?i - Ploie?ti [ s?a | s?a ma ngu?n ]

8 gi? 54 phut sang 20 thang 8, cac t?p đoan quan 27 va 52 tren canh ph?i c?a Ph??ng di?n quan Ukraina 2 đa tung ra đon đ?t kich t?ng l?c vao 4 s? đoan đ?c va Romania đa phong th? t?i Targu Frumos. Trong ba gi? t?n cong đ?u tien, Quan đoan b? binh c?n v? 35 đa chi?m đ??c 3 tuy?n chi?n hao phong th? c?a quan đ?c va Romania. Tren kh?p tr?n đ?a b? cay x?i nhi?u l?n b?i cac lo?t bom va đ?n phao, m?t s? h?a đi?m l? c?a quan đ?c v?n con b?n tr? tr??c khi b? b? binh Lien Xo tran qua va d?p t?t. X? chi?u ngay 20 thang 8, Quan đoan b? binh 33 đ??c đ?a vao tr?n đa m? m?t đon đ?t kich v??t qua phia Tay Ia?i va ap sat phong tuy?n nui Mare c?a quan đ?c. Ngay trong ngay t?n cong đ?u tien, T?p đoan quan 27 đa khoet m?t l? th?ng r?ng 20 km sau đ?n 16 km vao tuy?n phong th? c?a lien quan đ?c-Romania tren h??ng Satu-Mare (???) va v??t song Bahlui trong hanh ti?n. Th?ng l?i nhanh chong nay đa khi?n B? t? l?nh Ph??ng di?n quan Ukraina 2 đi đ?n k?t lu?n la c?n tung ngay T?p đoan quan xe t?ng c?n v? 6 vao c?a đ?t pha đ? phat tri?n t?n cong đ?n day nui Mare ma khong c?n đ?i đ?n ngay hom sau nh? k? ho?ch đa đ?nh. ^[37]

Cu?c t?n cong c?a T?p đoan quan 52 c?ng thu đ??c th?ng l?i v??t ngoai mong đ?i. Sau khi gi?i quy?t xong c?m c? đi?m đong Targu Frumos ch? trong hai gi?, Quan đoan b? binh 48 b?t đ?u ti?p c?n ngo?i o Ia?i. Chi?u 20 thang 8, Quan đoan xe t?ng 18 đ??c l?nh tach kh?i đ?i hinh T?p đoan quan xe t?ng c?n v? 6 sang h? tr? cho T?p đoan quan 52. 15 gi? ngay 21 thang 8, Quan đoan xe t?ng 18 va Quan đoan b? binh 48 đa gi?i phong Ia?i. B? t? l?nh T?p đoan quan 52 l?p t?c đi?u Quan đoan b? binh 73 v??t len phia tr??c, bam theo Quan đoan xe t?ng 18 đ? chi?m cac b?n v??t qua song Prut t?i khu v?c Hu?i - Vaslui . Trong bao cao chi?n s? hang ngay g?i v? đ?i b?n doanh, B? t? l?nh Ph??ng di?n quan Ukraina 2 cho bi?t h? đa đanh tan 6 s? đoan đ?c va Romania d?c theo day nui Mare va đa đ?t kich sau t? 25 đ?n 40 km vao phia trong cac tuy?n phong th? c?a đ?i ph??ng. ^[38]

Tuy nhien, đ?n cu?i ngay 21 thang 8, cac tin t?c v? cu?c đ?t kich khong thu?n l?i c?a T?p đoan quan xe t?ng c?n v? 6 b?t đ?u gay lo l?ng cho B? T?ng t? l?nh quan đ?i Lien Xo. Rieng I. V. Stalin v?n t? ra l?c quan, ong cho r?ng vao bu?i sang, con ng??i ta s? khong ngoan h?n bu?i chi?u. Tuy nhien, đ?n sang 22 thang 8, T?p đoan quan xe t?ng c?n v? 6 v?n ch?a đ?t pha đ??c d?i phong ng? c?a quan đ?c tren tuy?n Hu?i - Vaslui. T??ng R. Ya. Malinovsky đi?u đ?ng c? hai quan đoan b? binh c?a T?p đoan quan 52 ph?i h?p v?i Quan đoan xe t?ng 18 đanh b?c h?u vao Hu?i nh?ng v?n khong v??t qua đ??c hang rao xe t?ng c?a quan đ?c va Romania. ^[39]

T??ng Johannes Frießner nh?n đ??c tin bao v? đon đ?t kich sau c?a xe t?ng Lien Xo t?i khu v?c Ia?i vao chi?u ngay 20 thang 8 khi ong ta đang co cu?c h?p v?i Th? t??ng Romania Ion Antonescu khi?n cu?c h?p ph?i b? d?. T? t?i 20 đ?n sang 21 thang 8, thong tin v? quan s? đ?c va Romania th??ng vong t?ng len t?ng gi? trong khi tren b?n đ? c?a cac s? quan tac chi?n đ?c, cac m?i t?n cong b?ng xe t?ng c?a quan đ?i Lien Xo b?t đ?u v??t kh?i ngo?i o phia Nam Ia?i . Johannes Frießner g?i đi?n cho t??ng Otto Wohler va nh?n đ??c h?i đap r?ng T?p đoan quan 8 c?ng đang ph?i ch?ng tr? cac tr?n cong kich c?a T?p đoan quan 40 (Lien Xo) tren h??ng Pa?cani. Nh?n th?y canh quan ch? l?c c?a T?p đoan quan 6 (đ?c) đang lam vao tinh th? đe d?a b? h?p vay Johannes Frießner l?nh cho t??ng Otto Wohler ph?i đi?u g?p S? đoan xe t?ng "đ?i Romania" do cac s? quan đ?c ch? huy con đang "r?i rai" ? l?c l??ng d? b? đ?n ngay tuy?n phong th? nui Mare. Ngay 21 thang 8, S? đoan xe t?ng nay đa t?m th?i ch?n đ??c đon đ?t kich c?a T?p đoan quan xe t?ng c?n v? 6 (Lien Xo), kim chan t?p đoan quan nay them m?t ngay m?t đem ? chan day nui nay. ^[40]

đ?n sang 22 thang 8, d??i cac tr?n oanh t?c t? tren khong va cac đon đ?t kich lien t?c c?a xe t?ng va b? binh Lien Xo, S? đoan xe t?ng "đ?i Romania" đa b? thi?t h?i n?ng, lien quan đ?c-Romania khong con gi? đ??c tuy?n phong ng? lien t?c d?c theo chan nui Mare va bu?c ph?i thao lui. Trong ngay 22 thang 8, T?p đoan quan xe t?ng 6 d?n theo cac quan đoan b? binh canh trai c?a T?p đoan quan 27 va canh ph?i c?a T?p đoan quan 52 truy kich d?c theo cac con song Prut va Seret. C?ng trong bu?i sang 22 thang 8, T?p đoan quan c?n v? 4 b?t đ?u phat đ?ng t?n cong t? Petre?ti vao Tay B?c Chi?in?u, đanh chi?m th? tr?n Nisporeny va ph?i h?p v?i đon t?n cong c?a T?p đoan quan xung kich 5 t? Dubosary (Dabasari) đanh vao đong B?c Chi?in?u, b?t đ?u chia c?t tuy?n phong th? c?a quan đ?c xung quanh thanh ph?. đ?n cu?i ngay 22 thang 8, ch? l?c c?a Ph??ng di?n quan Ukraina 2 đa th?c sau vao tuy?n phong ng? c?a lien quan đ?c - Romania đ??c h?n 60 km va m? r?ng chinh di?n đ?t pha len đ?n 120 km. Quan đ?i Lien Xo đa ti?n ra tuy?n co th? tr?c ti?p bao vay T?p đoan quan 6 (đ?c) tren cac tuy?n song Prut, Vaslui va Seret. ^[21]

Ngay 23 thang 8, cac tr?n đanh ac li?t ti?p t?c di?n ra t?i m?t vong cung l?n t? Vaslui qua Hu?i đ?n Loevo (Leova), đ?c bi?t la cac b?n v??t qua song Prut. T??ng Johannes Frießner c? g?ng keo quan sang phia Tay đ? ch?y đ?n Transilvania. Tuy nhien, 10 s? đoan đ?c va Romania đa b? vay ? phia đong Hu?i. Vi phia sau m?t tr?n quan đ?c h?u nh? khong con b? binh d? tr? nen t??ng Johannes Frießner tung h?n 50 xe t?ng c?a S? đoan xe t?ng 20 ph?i h?p v?i khong quan đ?c đ? pha vay. Do vong vay c?a quan đ?i Lien Xo ch?a khep ch?t nen m?t b? ph?n quan đ?c đang b? vay t?i khu v?c tam giac Katu-Morgi - Leusheny - Kotvskoye đa thoat sang b? Tay song Prust va ch?y v? tuy?n song Seret. M?t s? n?i, cac nhom quan đ?c rut lui đa đanh vao sau l?ng cac chi đ?i phai đi tr??c c?a T?p đoan quan xe t?ng 6 va T?p đoan quan 27. ^[41]

Ngay 26 thang 8, C?m k? binh c? gi?i c?a t??ng I. A. Pliev sau hai ngay đem li?n hanh quan lien t?c b?ng tau h?a đa đ? quan xu?ng nha ga Pa?cani va b??c vao chi?n đ?u ngay ma khong c?n ch? t?p h?p đ? l?c l??ng. Co k? binh c? gi?i h? tr?, t?c đ? t?n cong c?a T?p đoan quan c?n v? 7 t?ng len đang k?. Ngay 27 thang 8, T?p đoan quan c?n v? 7, Quan đoan xe t?ng 23 va C?m k? binh c? gi?i c?a t??ng I. A. Pliyev v??t song Seret t?i Bakau. S? quan đ?c thoat kh?i "cai n?i h?m" ? phia đong Hu?i v?i quan s? kho?ng 3 s? đoan l?i m?t l?n n?a l?i l?t vao vong vay c?a T?p đoan quan c?n v? 7 va Quan đoan xe t?ng 23 ? phia đong Onesti va b? đanh tan t?i đay. Trong khi T?p đoan quan 52 va Quan đoan xe t?ng 18 ph?i h?p v?i canh ph?i c?a Ph??ng di?n quan Ukraina 3 thanh toan T?p đoan quan 6 (đ?c) t?i khu tam giac Katu-Morgi (???) - Leusheny - Kotvskoye (???) thi T?p đoan quan c?n v? 4 đa đi?u Quan đoan b? binh 78 đ?n tuy?n song Seret đ? ph?i h?p tieu di?t tan quan đ?c va Romania t?i đay. ^[29]

Sau khi thanh toan xong canh quan đ?c b? vay ? khu v?c phia đong Hu?i, ngay 27 thang 8, T?p đoan quan xe t?ng c?n v? 6 (bao g?m c? Quan đoan xe t?ng 18) đa song hanh v?i T?p đoan quan 27 m? m?t m?i đ?t kich m?i xu?ng phia Nam. L?i d?ng c?a m? t? nhien ? Foc?ani, C? hai t?p đoan quan đ?u ti?n cong r?t nhanh qua th? tr?n Foc?ani đ?n Buzey (???) trong vong hai ngay. Tr??c m?t h? la hai m?c tieu quan tr?ng c?a chi?n d?ch: Ploie?ti va Bucharest . Tinh hinh ? hai thanh ph? quan tr?ng nay đang di?n bi?n r?t khac nhau. Trong khi ? Bucharest , tinh hinh di?n ra thu?n l?i, nha vua tr? Mihai đang co cu?c h?i ki?n v?i cac chinh đ?ng thu?c kh?i dan t?c-dan ch? Romania ma khong co s? tham gia c?a Ion Antonescu đ? thi?t l?p m?t lien minh ch?ng phat xit thi ? Ploie?ti , ngay t? ngay 24 thang 8, cac l?c l??ng du kich c?a đ?ng C?ng s?n Romania va cong nhan d?u m? đa chi?n đ?u k?ch li?t v?i c?m quan đ?c - Romania đong đ?n 25.000 ng??i đ? gianh gi?t cac m?t trong hai ngu?n cung d?u m? quan tr?ng c?a đ? ch? th? ba. Ngay 27 thang 8, Quan đoan b? binh 5 Romania so t??ng Vasiliu Re?canu ch? huy đa quay sung ch?ng l?i quan đ?c va đ?n giup cong nhan d?u m? Romania phong th? thanh ph?. Tuy nhien, cac s? đoan b? binh 79, 376 va m?t b? ph?n S? đoan xe t?ng 20 (đ?c) đa vay kin Ploie?ti. ^[42] .

Tinh hinh kh?n c?p bu?c Ph??ng di?n quan Ukraina 2 ph?i s? d?ng Quan đoan xe t?ng 23, Quan đoan c? gi?i c?n v? 5 va ba s? đoan b? binh c?a T?p đoan quan 27 đ? m? h??ng t?n cong vao Ploie?ti tr??c khi đanh chi?m Bucharest. Ngay 28 thang 8, canh quan xung kich Lien Xo b?t đ?u t?n cong cac s? đoan D?c xung quanh Ploie?ti. Ngay 29 thang 7, đ?n l??t S? đoan b? binh 18 Romania quay sung ch?ng l?i quan đ?c va h? tr? cho cu?c t?n cong. Khong th? ch?ng l?i c?a đ?t kich c?a xe t?ng Lien Xo c?ng nh? cac đon ph?n kich c?a quan du kich va Quan đoan b? binh 5 Romania t? trong thanh ph? đanh ra, ngay 30 thang 8, t??ng Johannes Frießner bu?c ph?i rut quan kh?i vung ph? c?n Ploie?ti va theo đ??ng s?t ch?y v? Brasov. Khi Quan đoan xe t?ng 23 c? đ?ng t? cao nguyen Bracha xu?ng Ploie?ti thi khu cong nghi?p d?u m? đa đ??c gi?i phong g?n nh? nguyen v?n. T??ng A. O. Akhmanov l?p t?c chuy?n chi?n thu?t sang t?n cong truy kich. Trong ba ngay ti?p theo, cac s? đoan b? binh 79 va 376 (đ?c) đa b? Quan đoan xe t?ng 23 bam đu?i va đanh thi?t h?i n?ng su?t d?c đ??ng t? Ploie?ti đ?n Ofytul-Georgye (Sfantu gheorghe). ^[26]

H??ng Akkerman - Constanta [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Khac v?i Ph??ng di?n quan Ukraina 2 ti?n cong tren đ?a hinh mi?n nui va trung du ven ria phia đong day nui Carpath, Ph??ng di?n quan Ukraina 3 do đ?i t??ng t? l?nh F. I. Tolbukhin ch? huy ph?i ho?t đ?ng trong đi?u ki?n đ?a hinh đ?ng b?ng ven bi?n, co nhi?u khu v?c c?a song va bai l?y. ? đay r?t it "đ?t" cho xe t?ng ho?t đ?ng nh?ng khong co l?c l??ng cong binh va v?n t?i đ??ng song m?nh thi kho co th? v??t song Dniestr t?n cong trong th?i h?n quy đ?nh. B?i v?t, STAVKA đa ch? th? cho H?m đ?i Bi?n đen ph?i h? tr? ph??ng di?n quan c?a F. I. Tolbukhin c? v? may bay va h?m tau, đ?ng th?i danh h?n Giang đoan Danub đ? Ph??ng di?n quan Ukraina 3 s? d?ng khong ch? trong cac chi?n d?ch ? Romania ma con trong cac chi?n d?ch ? Bulgaria sau nay. ^[43]

T??ng F. I. Tolbukhin co 4 t?p đoan quan va 2 quan đoan c? gi?i đ? th?c thi nhi?m v?. Cac t?p đoan quan 37, xung kich 5 va Quan đoan c? gi?i 7 co nhi?m v? ph?i h?p v?i canh trai c?a Ph??ng di?n quan Ukraina 2 bao vay va tieu di?t T?p đoan quan 6 (đ?c) ? khu v?c Chi?in?u . T?p đoan quan 57 va Quan đoan c? gi?i c?n v? 4 co nhi?m v? đ?t kich sau xu?ng Galats (Galati), n?i đong s? ch? huy c?a C?m t?p đoan quan Nam Ukraina. T?p đoan quan 46 co nhi?m v? ph?i h?p v?i H?i quan đanh b? c?a H?m đ?i Bi?n đen bao vay va tieu di?t T?p đoan quan 3 (Romania) va cac đ?n v? đ?c t?i khu v?c ven bi?n (th??ng đ??c g?i la C?m quan Akkerman). Trong đo, m?i t?n cong c?a T?p đoan quan 37 co vai tro r?t quan tr?ng. No ph?i ph?i h?p ch?t h? v?i m?i t?n cong c?a T?p đoan quan 52 ( Ph??ng di?n quan Ukraina 2 ) đ? bao vay T?p đoan quan 6 (đ?c) ? Chi?in?u. M?i t?n cong c?a T?p đoan quan 57 co m?t t?m quan tr?ng khac, no chia c?t T?p đoan quan 3 (Romania) v?i t?t c? cac l?c l??ng con l?i c?a C?m t?p đoan quan Nam Ukraina (đ?c). Vi co it binh l?c h?n nen F. I. Tolbukhin ch? danh ra Quan đoan b? binh c?n v? 6 lam l?c l??ng d? b?. ^[44]

Sang ngay 20 thang 8, trong khi t?i Galats, B? tham m?u c?a t??ng Johannes Frießner con đang xem xet l?i k? ho?ch rut lui c?a C?m t?p đoan quan Nam Ukraina (đ?c) thi t??ng F. I. Tolbukhin đa co m?t t?i đai ch? huy ? b? song Dniestr đ?i di?n v?i thanh ph? Beldery đ? ki?m tra l?n cu?i cung cong vi?c chu?n b?. đ?ng h? ch? đung 8 gi?, h?n 5 nghin kh?u phao va sung c?i c?a Ph??ng di?n quan Ukraina 3 đa trut đ?n sang tuy?n phong th? c?a quan đ?c va Romania ? ben kia song Dniestr. Phao h?m va cac dan Katyusha t? cac chi?n h?m va tau tu?n tra c?a H?m đ?i Bi?n đen c?ng b?n pha phao đai Akkerman. T?p đoan quan khong quan 17 va Khong quan c?a h?m đ?i Bi?n đen c?ng th?c hi?n h?n 400 phi v? đanh vao cac c? đi?m phong th? c?a quan đ?c va Romania t? song Dniestr đ?n song Prut va c?a song Danub. Theo tinh toan m?t đ? đ?n c?a Phong tham m?u phao binh ph??ng di?n quan, c? 100 met chinh di?n tren tuy?n phong th? c?a quan đ?c ph?i h?ng ch?u kho?ng 15 t?n bom va đ?n phao.

Hauptmann Hans Diebisch, s? quan ch? huy m?t ti?u đoan đ?c cho bi?t:

Do xu?t phat t? hai c?n c? đ?u c?u ? phia Nam Tiraspol nen cac t?p đoan quan 37 va 57 khong ph?i v??t song trong hanh ti?n. T?i Quan đoan b? binh 66 thu?c T?p đoan quan 37, ch? huy S? đoan b? binh 333, thi?u t??ng A. I. Danilov quy?t đ?nh khong danh m?t đ?n v? nao ? the đ?i d? b? ma tung h?t ba trung đoan c?a minh vao tr?n đanh. S? đoan b? binh c?n v? 61 ben canh ph?i h? thi ti?n cong theo đ?i hinh chu?n v?i 2 trung đoan tham gia ti?n cong va 1 trung đoan d? b?. V?p ph?i cac h?a đi?m m?nh c?a quan đ?c con sot l?i t?i c? đi?m Plopschtubej (Plop-?tiubei), Trung đoan b? binh c?n v? 188 đa ph?i d?ng l?i. Trong khi đo, Trung đoan b? binh 189 ben c?nh S? đoan 333 v?n t?n cong đ?u đ?n. Tr??c tinh hinh đo, t? l?nh S? đoan b? binh c?n v? 6 đ?a Trung đoan b? binh c?n v? 187 vao m?t tr?n đ? t?ng s?c đ?t pha. đ?n chi?u t?i ngay 20 thang 8, S? đoan b? binh 244 ti?p t?c đ??c tung vao tr?n đ?a đ? đ?t pha qua tuy?n phong th? th? hai c?a lien quan đ?c - Romania. Trong ngay đ?u tien c?a chi?n d?ch, cac quan đoan Lien Xo đ?u v??t qua đ??c t? 7 đ?n 9 km. Rieng Quan đoan b? binh 66 ti?n len đ??c 15 km. Cac s? đoan b? binh 15, 306 (đ?c) b? thi?t h?i n?ng. S? đoan b? binh s?n chi?n 4 va S? đoan b? binh 21 (Romania) b? tieu di?t hoan toan. ^[45]

Ngay 21 thang 8, quan đ?c b?t đ?u co ph?n ?ng. T??ng Johannes Frießner đi?u S? đoan xe t?ng 13 va cac s? đoan b? binh 106, 153 va 258 (đ?c) m? cu?c ph?n kich đ? gi? con đ??ng s?t t? Beldery đi Romanovka, t?m th?i ch?n đ??c T?p đoan quan 37 ? khu v?c Opaci. Sang 22 thang 8, Quan đoan c? gi?i c?n v? 4 co 135 xe t?ng va 56 phao t? hanh đ??c đi?u đ?n khu v?c đ? ch?n kich. T?p đoan quan khong quan 17 c?a t??ng V. A. Sudet đ??c l?nh danh toan b? Quan đoan khong quan 9 (2 s? đoan c??ng kich, 1 s? đoan tiem kich) đ? t?n cong canh quan ph?n kich c?a đ?c. Cac may bay c??ng kich IL-2 m?t l?n n?a l?i tr? thanh nh?ng "th?n ch?t đen" đ?i v?i cac xe t?ng đ?c. Chi?u 22 thang 8, cu?c ph?n kich c?a 4 s? đoan đ?c b? đanh lui v? Gura-Gandena (Gura Galbenei). Quan đ?c b? l?i tren bai chi?n tr??ng h?n 100 xac xe t?ng va phao t? hanh b? pha h?y va hang nghin xac linh b? binh. ^[46]

Ngay 23 thang 8, sau n?m l?n b?y l??t đ? đ?t y ki?n, va ch? khi nh?n đ??c nh?ng tin t?c r?t x?u t? m?t tr?n Romania bao v? t? nhi?u ngu?n, t??ng Johannes Frießner m?i đ??c Hitler c?p quy?n rut cac l?c l??ng đ?c va Romania kh?i tuy?n phong th?. C?ng nh? t?i tuy?n song Dniepr tr??c đay, quy?t đ?nh đo la qua mu?n. Ngay hom đo, cac T?p đoan quan c?n v? 4 (Ph??ng di?n quan Ukraina 2) va xung kich 5 (Ph??ng di?n quan Ukraina 3) đa ap sat phia B?c va phia Nam Chi?in?u sau khi đanh b?i cu?c ph?n kich c?a lien quan đ?c-Romania, T?p đoan quan 37 (Lien Xo) đa ch?n h?t cac con đ??ng rut lui c?a quan đ?c xu?ng phia Nam. Khong nh?ng th?, đon t?n cong c?a T?p đoan quan 46 (Lien Xo) con chia c?t T?p đoan quan 6 (đ?c) va T?p đoan quan 3 (Romania) va m?t b? ph?n l?n T?p đoan quan 3 Romania đa b? d?n ra bi?n. H? đa đ? m?t phao đai Akkerman m?t cach nhanh chong va đang b? quan đ?i Lien Xo tieu di?t ho?c lam tan ra t?i cac bai l?y ? vung c?a song Kogilnik . đ?n ngay 23 thang 8, T?p đoan quan 3 Romania đa khong con t?n t?i. ^[47]

đon t?n cong c?a T?p đoan quan 57 h?u nh? khong g?p ph?i s?c ch?ng c? đang k? c?a quan đ?i đ?c Qu?c xa. Ngay 21 thang 8, t??ng Johannes Frießner đa cho rut b? tham m?u c?a C?m t?p đoan quan Nam Ukraina kh?i thanh ph? Galats b?ng may bay v? Debresen (Hungary). Ngay 23 thang 8, Quan đoan b? binh 64 chi?m Tarutino. Ngay 24 thang 8, Quan đoan b? binh 68 đanh b?t cu?c ph?n kich c?a quan đ?c ? phia đong Kagul (Cahul). Tan quan đ?c c?a S? đoan b? binh 9 b? ch?y sang phia Tay l?i r?i vao đung tuy?n t?n cong c?a T?p đoan quan 27 đa nhanh chong b? tieu di?t va b? b?t lam tu binh. Ngay 25 thang 8, Quan đoan b? binh 9 (T?p đoan quan 57) đanh chi?m phao đai Izmail. Ngay 26 thang 8, T?p đoan quan 57 t? ch?c v??t song Danub đanh chi?m Tulcha (Tulcea). Ngay 27 thang 8, đ?n l??t th? tr?n Babadag đ??c gi?i phong. Ngay 29 thang 8, Quan đoan b? binh 9 va Quan đoan b? binh 64 ph?i h?p v?i H?i quan đanh b? c?a H?m đ?i Bi?n đen va S? đoan đ? b? đ??ng khong 10 đanh chi?m c?ng Constanta. Cung ngay, Quan đoan b? binh 68 đanh chi?m Chernavoda (Cernavoda) tren b? song Danub. ^[48]

Sau khi tieu di?t c?m quan đ?c va Romania t?i phia Nam Akkerman, T?p đoan quan 46 ti?p t?c c? đ?ng xu?ng phia đong Bucharest theo b? t? ng?n song Danub. Ngay 27 thang 8, Quan đoan b? binh 37 đanh chi?m thanh ph? Galats. Ngay 28 thang 8, đ?n l??t thanh ph? Braila r?i vao tay quan đ?i Lien Xo. Ngay 29 thang 7, Quan đoan b? binh 34 đanh chi?m th? tr?n Slobozie (Slobozia) tren song Jalomi?a va ch? con cach bien gi?i Romania - Bulgaria ch?a đ?y 50 km. ^[49]

H??ng Chi?in?u [ s?a | s?a ma ngu?n ]

đ?n cu?i ngay th? ba c?a chi?n d?ch, Ph??ng di?n quan Ukraina 3 đa th?c r?t sau vao h?u c? c?a T?p đoan quan 6 (đ?c) . Trong tay t??ng Johannes Frießner ch? con l?i S? đoan xe t?ng "đ?i Romania" nh?ng no l?i đang b? T?p đoan quan xe t?ng 6 (Lien Xo) tieu hao sau hai ngay chi?n đ?u lien t?c d??i chan nui Mare đ? gi? con đ??ng rut lui sang phia Tay c?a C?m quan đ?c - Romania t?i Chi?in?u. Tren h??ng đong Nam Chi?in?u, Quan đoan c? gi?i c?n v? 4 c?a Ph??ng di?n quan Ukraina 3 sau khi h? tr? cho T?p đoan quan 46 đanh tan T?p đoan quan 3 Romania đa ngo?t sang phia Tay, h?p l?c cung Quan đoan c? gi?i 7 khep vong vay ? phia Nam Chi?in?u t?i Leovo. T?p đoan quan 6 (đ?c) đ?ng tr??c nguy c? b? bao vay tieu di?t. Th??ng s? nh?t Franz-Josef Strauss c?a Trung đoan xe t?ng 66 thu?c S? đoan xe t?ng 13, (v? sau tr? thanh m?t chinh tr? gia n?i ti?ng) đa nh?n xet r?ng s? đoan c?a ong khong con t?n t?i d??i t? cach la m?t đ?n v? chi?n thu?t co t? ch?c k? t? ngay th? ba c?a cu?c t?n cong. Ong noi: " Quan đ?ch ? kh?p n?i. "

Mazulenko đa nh?n xet nh? sau v? đa ti?n quan c?a Quan đoan b? binh 66 Lien Xo, đ?n v? đ?u tien khep vong vay ? phia Nam c?m quan đ?c t?i Chi?in?u tren khu v?c Guna Galdena:

T? ngay 23 thang 8, cac g?ng kim c?a T?p đoan quan 52 va Quan đoan xe t?ng 18 (t? phia Tay), T?p đoan quan 37 va Quan đoan c? gi?i c?n v? 4 (t? phia đong), T?p đoan quan c?n v? 4 (t? phia Tay B?c), T?p đoan quan xung kich 5 (t? phia đong B?c) va Quan đoan c? gi?i 7 t? phia Nam đa ngay cang khep l?i. T?p đoan quan 6 (đ?c) ch? con duy nh?t m?t "c?a thoat hi?m" ? Tay Nam Chi?in?u qua Leusheny va Hu?i. Tuy nhien, ngay t? ngay 22 thang 8, khong c?n ch? l?nh c?a t??ng Johannes Frießner, t??ng Maximilian Fretter-Pico đa cho T?p đoan quan 6 rut lui sang phia Tay Nam theo con đ??ng b? t? Chi?in?u đi Hu?i, d? ki?n sau đo s? c?t ph??ng v? vao chan nui phia đong day Carpath r?i rut sang Hungary. T??ng Maximilian Fretter-Pico c?ng ra l?nh cho cac đ?n v? mang theo t?i đa s? l??ng v? khi n?ng co trong tay đ? chi?n đ?u tren đ??ng đi. Thanh minh cho hanh đ?ng rut quan đ??c gi?i ch?c Romania mieu t? la "cu?c ch?y tr?n kh?i chi?n tr??ng" c?a T?p đoan quan 6 (đ?c), t??ng Johannes Frießner vi?t:

Ngay 24 thang 8, T?p đoan quan xung kich 5 (Lien Xo) gi?i phong Chi?in?u va T?p đoan quan c?n v? 4 ti?p t?c truy kich T?p đoan quan 6 (đ?c) đang rut lui. Chi?u 24 thang 8, đ?i b? ph?n T?p đoan quan 6 (đ?c) đa b? vay t?i khu v?c phia đong Hu?i. Tuy nhien, do vong vay phia trong khong đ??c b?o đ?m lien t?c nen c?m quan đ?c b? vay len đ?n 18 s? đoan đa tr? thanh m?i đe d?a phia sau l?ng ch? l?c cac t?p đoan quan Lien Xo đang lao nhanh v? phia Nam. Ngay 25 thang 8, c?m quan l?n nh?t c?a quan đ?c g?m kho?ng 35.000 ng??i b? k?t l?i t?i cac b?n v??t tren song Prut b? tieu di?t ho?c h? v? khi đ?u hang. Tuy nhien, kho?ng 10.000 quan đ?c đa ch?y thoat sang b? Tay song Prut. Nh? m?t c?n bao l?n b? tan thanh nhi?u c?n l?c nh?, quan đ?c phan tan thanh t?ng t?p, t?ng nhom, t?ng c?m, t? ch?c cong kich ? kh?p m?i h??ng đ? co th? thoat kh?i vong vay. T? ngay 25 đ?n ngay 30 thang 8 n?m 1944, T?p đoan quan c?n v? 4 (Lien Xo) c?ng ph?i xe l? thanh cac s? đoan đ? truy đu?i, tieu di?t va b?t lam tu binh cac nhom quan đ?c đang thao ch?y t? tan kh?p m?i n?i ? gi?a song Prut va day nui đong Carpath. Ngay 26 thang 8, m?t c?m quan g?m h?n 2.000 ng??i b? S? đoan b? binh c?n v? 7 (Lien Xo) tieu di?t t?i khu v?c gi?a Hu?i va Vaslui. Ngay 27 thang 8, m?t c?m quan khac đong đ?n 3.000 ng??i b? S? đoan b? binh c?n v? 5 (Lien Xo) đanh tan va b?t lam tu binh ? phia B?c Birlad. Ngay 28 thang 8, S? đoan b? binh c?n v? 41 (Lien Xo) m? cu?c t?p kich vao nhom tan quan c?a Quan đoan b? binh h?n h?p 4 (đ?c - Romania) t?i khu v?c đ?u c?u Burdusachi (Burdusaci). Quan đ?i Lien Xo b?t h?n 1.000 tu binh. Trong s? cac xac ch?t tren chi?n tr??ng co t??ng Friedrich Mieth, ch? huy quan đoan nay. Ngay 30 thang 8, m?t c?m l?n quan đ?c-Romania g?m h?n 4.000 quan b? đanh tan ? gi?a hai con song Onessti va Seret. ^[21] Trong l?ch s? Chi?n tranh th? gi?i th? hai, T?p đoan quan 6 (đ?c) tr? nen n?i ti?ng vi đay la t?p đoan quan đ?c duy nh?t co ba l?n b? bao vay tieu di?t. L?n th? nh?t ? Stalingrad trong mua đong 1942-1943, l?n th? hai ? Ia?i-Chi?in?u thang 8 n?m 1944 va l?n th? ba, t?p đoan quan nay b? bao vay va đ?u hang ? m?t tr?n Ao ngay 9 thang 5 n?m 1945.

Di?n bi?n chinh tr? - quan s? co lien quan [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Chinh ph? Romania than đ?c s?p đ? [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Th?t b?i c?a lien quan đ?c Qu?c xa - Romania tren chi?n tr??ng Ia?i-Chi?in?u cu?i thang 8 n?m 1944 la ti?n đ? c?a s? r?n n?t nghiem tr?ng trong quan h? đ?ng minh phe Tr?c gi?a đ?c Qu?c xa va Romania. Berlin va Bucharest đa đ? l?i cho nhau v? nguyen nhan d?n đ?n th?m h?a c?a C?m t?p đoan quan Nam Ukraina, đ??c c?u t?o ch? y?u b?ng cac s? đoan đ?c Qu?c xa va Romania. T??ng Johannes Frießner, t? l?nh c?m t?p đoan quan nay cho r?ng vi cac s? đoan b? binh Romania 4, 11 va 21 b? chi?n hao ch?y tr?n tr??c cac đon t?n cong c?a quan đ?i Lien Xo ngay t? nh?ng gi? chi?n đ?u đ?u tien nen phong tuy?n c?a cac s? đoan b? binh 9, 79, 306 va 376 (đ?c) b? h? s??n, khong th? ch?ng đ? đ??c đon đ?t kich c?a 3 quan đoan xe t?ng va 1 quan đoan c? gi?i Lien Xo. ^[40] T??ng Heinz Guderian, T?ng thanh tra cac l?c l??ng t?ng - thi?t giap c?a quan đ?i đ?c Qu?c xa xac nh?n:

đ?n l??t minh, ng??i Romania đ? t?i cho quan đ?c r?ng h? đa co k? ho?ch rut lui m?t cach bi m?t kh?i Chi?in?u ma khong bao cho cac đ?n v? Romania bi?t nen đa "b? r?i" h? đ? h? ? l?i m?t minh "ch?u tr?n" v?i xe t?ng, phao binh va khong quan Nga, khi?n cho 130.000 s? quan va binh s? Romania b? quan đ?i Lien Xo b?t lam tu binh. ^[51] Trong khi ng??i đ?c rut lui thi h? l?i bu?c ng??i Romania ph?i chi?n đ?u v?i binh l?c y?u h?n nhi?u l?n đ? ng?n ch?n đ??ng t?n cong c?a xe t?ng Lien Xo. K?t qu? la s? đoan xe t?ng "đ?i Romania", qu? đ?m xung kich m?nh c?a quan đ?i Romania đa thi?t h?i n?ng n? lam cho quan đ?i Romania khong con trong c?y vao no đ??c n?a. ^[52]

Trong khi cac gi?i ch?c quan s? đ?c Qu?c xa va Romania đ? l?i cho nhau v? nguyen nhan th?t b?i tren chi?n tr??ng thi đem 21 r?ng ngay 22 thang 8, Vua Romania Mihai I đa co cu?c h?p bi m?t v?i lanh t? cac chinh đ?ng trong kh?i dan t?c-dan ch? Romania g?m đ?ng c?ng s?n, đ?ng xa h?i dan ch?, đ?ng dan t?c nong dan va đ?ng dan t?c t? do. Th? t??ng Romania than đ?c Ion Antonescu khong đ??c m?i tham d?. T?i cu?c h?p, Vua Mihai I đ? ngh? cac đ?i bi?u th?o lu?n v? vi?c thay th? chinh ph? c?a Ion Antonescu b?ng m?t th? t??ng khac co kh? n?ng đam phan v?i Lien Xo đ? đ?a Romania ra kh?i chi?n tranh. Nha vua c?ng cho bi?t, s? quan tuy tung c?a minh la đ?i ta Eminiu Ionescu đa v?ch k? ho?ch b?t gi? Ion Antonescu t? thang 4 n?m 1944 nh?ng vi luc đo, tinh hinh ch?a thu?n l?i nen ch?a th? th?c hi?n đ??c. Cac đ?i bi?u c?a đ?ng C?ng s?n Romania khong ch? đ?ng y v?i vi?c b?t gi? b?t gi? Ion Antonescu ma h? con đi xa h?n v?i m?c tieu ph?i l?t đ? chinh ph? than đ?c do Ion Antonescu đ?ng đ?u, b?t gi? ong ta va cac b? tr??ng than đ?c, l?p ra m?t chinh ph? lien hi?p gi?a cac đ?ng kh?i dan t?c dan ch? (khong k? canh t? hay canh h?u) đ? tuy?n b? rut kh?i chi?n tranh va th??ng l??ng v?i Lien Xo. Vua Mihai I va cac đ?i bi?u đ?u nh?t tri v?i m?c tieu nay va h? b?t đ?u len k? ho?ch kh?i ngh?a. ^{[53] [54]}

Ngay trong đem 21 r?ng ngay 22 thang 8, nh?ng đ?i bi?u d? h?p đa b?u ra ?y ban kh?i ngh?a do b?n thanh vien c?a 4 đ?ng lam đ?ng ch? t?ch. M?i đ?ng đ?u "gop quan" cho cu?c kh?i ngh?a. Trong đo, đ?ng C?ng s?n đong gop kho?ng 50 trung đ?i v?i 2.000 quan. T?ng s? quan kh?i ngh?a ??c tinh kho?ng 8.000 ng??i. Hai đ?i quan đ??c chu?n b? đ? b?t gi? Ion Antonescu. đ?i th? nh?t g?m cac tay sung trong l?c l??ng khang chi?n Romania ho?t đ?ng bi m?t. đ?i th? hai g?m cac binh s? Romania trong ti?u đoan b?o v? hoang cung. Trong tr??ng h?p đ?i th? nh?t khong vao đ??c hoang cung, đ?i th? hai s? th?c thi nhi?m v?. Chi?u 23 thang 8, Ion Antonescu đ? ngh? đ??c y?t ki?n vua Mihai I vao luc 16 gi?. đ??ng nhien la Vua Mihai I đ?ng y tri?u ki?n. Ngay sau khi bao cao xong tinh hinh chi?n s?, Ion Antonescu va Mihai Antonescu (B? tr??ng ngo?i giao) b? b?t gi? theo ph??ng an 2. đ?i c?nh v? c?a ong ta c?ng b? t??c v? khi. Ngay bu?i t?i hom đo, cac b? tr??ng than đ?c trong chinh ph? c?a Antonescu đ?u b? b?t. Cu?c đ?o chinh c?a Vua Mihai I c?a Romania đa thanh cong ma khong di?n ra đ? mau. Manfred von Killinger, đ?i s? đ?c t?i Bucharest ch? bi?t v? cu?c đ?o chinh đa di?n ra vao sang hom sau. ^[55] đ?ng th?i v?i vi?c b?t gi? chinh ph? Antonescu, cac l?c l??ng yeu n??c Romania đa phat đ?ng cu?c kh?i ngh?a d??i s? lanh đ?o c?a Emil Bodn?ra?, m?t lanh t? c?a đ?ng C?ng s?n Romania.

22 gi? 15 phut t?i 23 thang 8 (theo gi? đong Au), Vua Romania Mihai I đa đ?n đai phat thanh Bucharest đ?c b?n tuyen b? c?a Hoang gia Romania, cam k?t đinh ch? cac hanh đ?ng quan s? ch?ng l?i cac n??c đ?ng minh ch?ng phat xit , keu g?i h? đam phan đ? ky k?t m?t hoa ??c, l?p l?i hoa binh tren lanh th? Romania va cho bi?t s? thanh l?p m?t chinh ph? m?i. M?c tieu tr??c m?t c?a chinh ph? nay la đinh chi?n v?i cac n??c đ?ng minh, rut kh?i kh?i lien minh phe Tr?c , khoi ph?c đ?t n??c va đ?u tranh đ? gi?i phong mi?n B?c Transilvania. đap l?i b?n tuyen b? nay, ngay 25 thang 8, Chinh ph? Lien Xo ra tuyen b? kh?ng đ?nh l?i l?p tr??ng c?a Lien Xo trong Thong cao bao chi ngay 12 thang 4 n?m 1944 c?a B? dan ?y Ngo?i giao:

Ngay 24 thang 8, đ?i s? đ?c t?i Bucharest Manfred von Killinger xin y?t ki?n Vua Mihai I. T?i hoang cung, Vua Mihai I cho bi?t chinh ph? c?a Ion Antonescu đa ch?m d?t ho?t đ?ng va đang b? giam gi?. Vua Mihai I yeu c?u rut cac đ?n v? quan đ?i đ?c Qu?c xa ra kh?i Romania va tuyen b? phia Romania s? khong gay tr? ng?i cho cu?c rut quan nay. R?i hoang cung, Manfred von Killinger tuyen b? s? dim c? n??c Romania trong bi?n mau. Chi?u cac t??ng l?nh đ?c Qu?c xa c?ng xin y?t ki?n Vua Mihai I va h?a s? rut cac l?c l??ng đ?c kh?i Bucharest. Tuy nhien, đem 24 thang 8, Adolf Hitler ra l?nh cho t??ng Alfred Gerstenberg, ch? huy cac l?c l??ng đ?c Qu?c xa ? Bucharest "ph?i dung t?t c? s?c m?nh đ? tr?n ap nh?ng k? Romania "c?ng đ?u", ph?i b?t gi? ngay l?p t?c nha vua Romania va phe nhom c?a ong ta" . Hitler s? d?ng Horia Sima, nguyen la Pho th? t??ng c?a chinh ph? Ion Antonescu, ng??i đ?ng đ?u phong trao "Mi?carea legionar?" l?p ra chinh ph? l?u vong than đ?c t?i Berlin. Nh?ng hanh đ?ng đo c?a Hitler khong khac gi vi?c n??c đ?c Qu?c xa tuyen chi?n v?i Romania. ^[40]

Ngay 25 thang 8, khong quan đ?c huy đ?ng hang ch?c phi đ?i c?t canh t? c?n c? khong quan Banea?a đ?n nem bom b?n pha Bucharest, trong đo co c? hoang cung va toa nha tr? s? chinh ph? Romania. Tuy nhien, nha vua Mihai I va hoang thai h?u Elena đa đ??c nh?ng ng??i c?ng s?n Romania đ?a đ?n m?t n?i ? bi m?t an toan cach xa Bucharest va lam vi?c binh th??ng ? đo t? đem 24 thang 8. ^[57] Tr??c tinh hinh nghiem tr?ng, ngay 25 thang 8, nha vua Mihai I đa đ?ng y v?i đ? ngh? c?a nh?ng ng??i c?ng s?n Romania phat đ?ng cu?c đ?u tranh v? trang ch?ng l?i quan đ?i đ?c Qu?c xa, keu g?i quan đ?i Romania hay rut v? b?o v? th? đo va đ?u tranh ch?ng n??c đ?c Qu?c xa. ^[56] Luc nay, đ?i b? ph?n quan đ?i đ?c Qu?c xa đang t?p trung t?i m?t tr?n Moldavia, ch? đ? 11 nghin quan t?i vung ph? c?n c?a th? đo Bucharest va 25 nghin quan khac ? khu cong nghi?p d?u l?a Ploie?ti . T??ng Alfred Gerstenberg tuyen b? r?ng ong ta ch? c?n vai kh?u đ?i phao phong khong va ch?c kh?u sung may la co th? d?p tan đ??c cu?c kh?i ngh?a. Tuy nhien, quan kh?i ngh?a đa ch?ng c? v?i s?c m?nh c?a h?n 10.000 ng??i cung v?i hai s? đoan c?nh v? Romania t?i Bucharest đa bu?c t??ng Alfred Gerstenberg ph?i c?u xin vi?n binh t? T?p đoan quan 8 (đ?c). Ba s? đoan đ?c do t??ng SS Horst Hoffmeyer ch? huy đ??c đi?u v? Bucharest nh?m d?p t?t cu?c đ?o chinh nh?ng đa b? quan kh?i ngh?a Romania đanh lui t?i "Cong vien Ai qu?c". Cac l?c l??ng đ?c t?ng vi?n cho cu?c t?n cong Bucharest đ?u b? H?ng quan c?t đ?t, bao vay va tieu di?t nhanh chong. đem 25 thang 8, quan đ?i Lien Xo va quan đ?i Romania chi?m san bay Otopeni. Cung luc đo, quan đ?i đ?c Qu?c xa đang bao vay Ploie?ti c?ng b? quan đ?i Lien Xo va quan đ?i Romania hi?p đ?ng t?n cong, bu?c ph?i thao ch?y v? Hungary v?i nh?ng t?n th?t r?t n?ng n?. Quan Romania b?t đ??c đ?n 5 v?n tu binh đ?c va sau đo giao n?p s? tu binh nay cho Quan đ?i Lien Xo, trong đo co trung t??ng Rainer Stahel, ng??i đa ch? huy quan đ?i đ?c phong th? t?i Vilnius h?i thang 7 n?m 1944. ^[58] Ngay 29 thang 8, cac l?c l??ng đ?c Qu?c xa bu?c ph?i rut lui kh?i Bucharest.

Cac tai li?u Romania cho r?ng chinh nh?ng y?u t? n?i t?i c?a Romania đa đong vai tro quy?t đ?nh trong vi?c gi?i phong h? kh?i ach th?ng tr? c?a phat xit đ?c, đi?u nay trai ng??c v?i nh?ng ki?n gi?i c?a Lien Xo khi h? cho r?ng thanh cong c?a chi?n d?ch Ia?i-Chi?in?u đa thuc đ?y cu?c đ?o chinh ? Romania va H?ng quan đa gi?i phong đ?t n??c nay d??i s? giup đ? c?a nhan dan đ?a ph??ng. ^{[20] [59]} Con trong tac ph?m c?a minh, S. M. Stemenko cho r?ng, cu?c kh?i ngh?a Bucharest n?m 1944 thanh cong do nhi?u nguyen nhan khach quan va ch? quan. Nguyen nhan khach quan la đon t?n cong c?a quan đ?i Lien Xo đa lam s?p đ? C?m t?p đoan quan Nam (đ?c), lam cho cac l?c l??ng Romania than đ?c m?t ch? d?a v? chinh tr?, quan s? va ngo?i giao va s? khinh su?t c?a Ion Antonescu c?ng nh? b? may chinh ph? than đ?c c?a ong ta. V? ch? quan, đo la tinh th?n yeu n??c c?a ng??i dan Romania, trong đo ph?i k? đ?n vai tro ch? đ?ng c?a Vua Mihai I, s? đoan k?t c?a cac l?c l??ng ch?ng phat xit ? Romania bao g?m nh?ng ng??i c?ng s?n, nh?ng đ?ng phai chinh tr? canh t? va canh h?u, s? t? ch?c chu đao, ch?t ch? c?a nh?ng ng??i kh?i ngh?a. Trong khi quan đ?i Lien Xo ch?a đ?n đ??c Bucharest, chinh nh?ng ng??i kh?i ngh?a ch? khong ph?i quan đ?i Romania đa t? ch?c chi?n đ?u ch?ng l?i quan đ?i đ?c đ? b?o v? thanh qu? c?a cu?c kh?i ngh?a. ^[60]

Quan đ?i Romania gia nh?p phe đ?ng minh ch?ng phat xit [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Trong b?n tuyen b? ngay 25 thang 8 n?m 1944, Chinh ph? Lien Xo neu ro:

Ngay 28 thang 8, Chinh ph? m?i c?a Romania do t??ng Constantin S?n?tescu lam th? t??ng đa tuyen chi?n v?i n??c đ?c Qu?c xa va đ? ngh? ky k?t ngay hi?p đ?nh đinh chi?n v?i Lien Xo. Ngay 29 thang 8, hi?p đ?nh đinh chi?n đ??c hai ben ky k?t kem theo đi?u kho?n v? vi?c chinh ph? Romania đ?ng y cho quan đ?i Lien Xo s? d?ng lanh th?, ph??ng ti?n giao thong lien l?c, h? th?ng đ??ng s?t, đ??ng b?, đ??ng song, cac h?i c?ng va c? s? h? t?ng đ? tri?n khai quan đ?i ti?n hanh chi?n tranh ch?ng l?i n??c đ?c Qu?c xa. Quan đ?i Romania s? tham gia chi?n đ?u ben c?nh quan đ?i Lien Xo ch?ng l?i quan đ?i đ?c Qu?c xa. V? hinh th?c phap ly thi t? ngay nay, quan đ?i Romania tr? thanh quan c?a phe đ?ng Minh noi chung va la đ?ng minh c?a quan đ?i Lien Xo noi rieng. ^[61]

Trong quan đ?i c?a n??c Romania m?i, S? đoan b? binh tinh nguy?n Tudor Vladimirescu đ??c coi la nong c?t c? v? quan s? va chinh tr?. S? đoan đ??c thanh l?p ngay 4 thang 10 n?m 1943 t?i Riazan (Lien Xo). Quan s? ban đ?u g?m h?n 5.000 ng??i đ?u la tu binh Romania b? b?t trong Chi?n d?ch Stalingrad va m?t s? chi?n d?ch khac. H? đa co đ?n đ? ngh? chinh ph? Lien Xo t?o đi?u ki?n cho h? đ??c tinh nguy?n chi?n đ?u ben c?nh H?ng quan Lien Xo đ? gi?i phong đ?t n??c h? kh?i ch? đ? chi?m đong đ?c Qu?c xa. Ch? huy s? đoan la đ?i ta Nicolae Cambrea (nguyen ch? huy S? đoan 5 Romania, b? b?t trong Chi?n d?ch Stalingrad), tham m?u tr??ng la trung ta Iacob Teclu. Trong s? đoan co 159 hu?n luy?n vien la s? quan quan đ?i Lien Xo do đ?i ta G. M. Yeremin, đ?i di?n B? T?ng tham m?u Lien Xo đ?ng đ?u. Thang 8 n?m 1944, s? đoan tham gia chi?n d?ch Ia?i-Chi?in?u trong đ?i hinh Ph??ng di?n quan Ukraina 2 v?i quan s? 9.500 ng??i, đ??c trang b? 98 phao, 160 sung c?i, 110 đ?i lien va g?n 500 trung lien. đay la s? đoan đ?u tien c?a quan đ?i Romania m?i ti?n vao Bucharest ngay 31 thang 8 n?m 1944. ^[62]

C?ng theo hi?p đ?nh đinh chi?n Lien Xo - Romania ky ngay 29 thang 8, Quan đ?i Romania s? đi?u đ?ng hai t?p đoan quan chi?n đ?u ch?ng quan đ?i đ?c Qu?c xa ben c?nh quan đ?i Lien Xo ? m?t tr?n phia đong (Romania g?i la m?t tr?n phia Tay). T? ngay 31 thang 8, T?p đoan quan 4 Romania do t??ng Gheorghe Avramescu ch? huy b?t đ?u tham gia chi?n đ?u trong đ?i hinh Ph??ng di?n quan Ukraina 2 va ph?i h?p tac chi?n chi?n d?ch v?i T?p đoan quan 27 (Lien Xo). T?p đoan quan g?m cac s? đoan b? binh 3, 6, 9, 11, 18 va 21, cac s? đoan k? binh 1 va 8, cung cac trung đoan xe t?ng, phao binh, sung c?i va cac ph??ng ti?n t?ng c??ng; đ??c bien ch? thanh cac quan đoan b? binh 2 va 6. T?ng quan s? c?a t?p đoan quan 4 Romania co 198.385 s? quan va binh s?. T?p đoan quan 1 Romania do t??ng Vasile Atanasiu ch? huy n?m trong đ?i hinh Ph??ng di?n quan Ukraina 2 va tr?c ti?p ph?i h?p tac chi?n v?i T?p đoan quan 53. T?p đoan quan 1 Romania g?m Quan đoan b? binh 4 (cac s? đoan b? binh 2, 4), Quan đoan b? binh 7 (cac s? đoan b? binh 9, 19), S? đoan k? binh 9 cung cac trung đoan xe t?ng, phao binh, sung c?i va cac đ?n v? k? thu?t. Khong quan Romania chi?n đ?u ben c?nh khong quan Lien Xo đ??c đ?t trong đ?i hinh T?p đoan quan khong quan 5 (Lien Xo). S? đoan b? binh tinh nguy?n s? 1 Romania mang ten Tudor Vladimirescu v?n la s? đoan đ?c l?p tr?c thu?c t? l?nh Ph??ng di?n quan Ukraina 2. Ngay 1 thang 9, cac t? l?nh quan đ?i Lien Xo va cac t? l?nh quan đ?i Romania đa ky k?t cac quy đ?nh chung gi?a hai ben v? ph?i h?p tac chi?n. STAVKA c?ng l?u y t? l?nh Ph??ng di?n quan Ukraina 2, nguyen soai R. Ya. Malinovsky c?n c?n c? th?c t? kh? n?ng s?n sang chi?n đ?u c?a cac t?p đoan quan Romania đ? giao cac nhi?m v? phu h?p v?i n?ng l?c c?a h?. ^[63]

K?t qu?, đanh gia va ?nh h??ng [ s?a | s?a ma ngu?n ]

K?t qu? [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Th?ng l?i c?a quan đ?i Lien Xo trong chi?n d?ch Ia?i-Chi?in?u mang l?i m?t ?nh h??ng l?n đ?n toan b? chi?n d?ch ? ban đ?o Balkan. C?m T?p đoan quan Nam Ukraina đa b? đanh tan tac v?i 20 v?n quan ch?t va b? b?t, ch?a k? h?n 200.000 quan Romania b? b?t va đ?u hang. Th??ng vong c?a H?ng quan ph?i noi la r?t nh? n?u xet trong quy mo m?t chi?n d?ch nh? v?y. Vung lanh th? c?a Moldova , t?nh Izmail thu?c Ukraina va m?t ph?n lanh th? Romania đa đ??c gi?i phong. M?c du sau chi?n d?ch, cac th? l?c than phat xit v?n con n?m gi? m?t ph?n l?n lanh th? Romania va cu?c chi?n ch?ng l?i nh?ng l?c l??ng nay v?n con ti?p di?n, nh?ng v? c? b?n phong tuy?n c?a quan đ?c Qu?c xa va cac đ?ng minh t?i đay đa tan v?. Khong lau sau đo, ngay 12 thang 9 n?m 1944, đ?i di?n cho cac n??c đ?ng Minh, chinh ph? Lien Xo đa ky hi?p đ?nh đinh chi?n v?i Romania. M?t đ?ng minh chinh tr? quan tr?ng va c?ng la ngu?n d?u khi , lua mi c?a phe Tr?c đa b? lo?i kh?i vong chi?n. Sau chi?n th?ng nay, H?ng quan ti?n qua Bulgaria vao Nam T? , bu?c C?m T?p đoan quan E va C?m T?p đoan quan F c?a đ?c ph?i thao ch?y kh?i Hy L?p , Albania va Nam T? đ? tranh b? bao vay. Cung v?i cac du kich Nam T? va quan đ?i Bulgaria, H?ng quan gi?i phong Beograd vao ngay 20 thang 10 n?m 1944.

đanh gia [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Chi?n d?ch Ia?i-Chi?in?u đ??c gi?i quan s? đanh gia la " tr?n Cannae c?a Ia?i-Chi?in?u". đ?c đi?m n?i b?t c?a chi?n d?ch la hai m?i cong kich đ??c th?c hi?n r?t đieu luy?n, t?c đ? hanh ti?n r?t nhanh c?ng nh? vi?c mau chong bao vay va tieu di?t m?t kh?i quan l?n c?a k? đ?ch va s? ph?i h?p ch?t ch?, nh?p nhang c?a cac đ?n v? quan Lien Xo tham chi?n. 126 đ?n v? H?ng quan chi?n đ?u xu?t s?c trong chi?n d?ch đa đ??c trao th??ng cac danh hi?u mang ten cac đ?a danh đ??c gi?i phong nh? Chi?in?u, Ia?i, Izmail, Fokshanskih (Foc?ani), Rymniksky, Constan?a.

Trong cac tac ph?m c?a minh, nha s? h?c Mazulenko cho r?ng vi?c vi?c quan đ?i Romania thao ch?y co l? khong th?t chinh xac. Nhi?u đ?n v? quan đ?i Romania v?n con ch?ng tr? H?ng quan. Tuy nhien do s? chenh l?ch qua l?n v? trang b? c?ng nh? s? thi?u th?n v? phao, sung c?i, cac v? khi ch?ng t?ng va v? khi phong khong đa khi?n quan đ?i Romania nhanh chong b? H?ng quan đanh b?i. Trai v?i cac tuyen b? c?a phia đ?c, m?t ti?u lu?n c?a David M. Glantz va trong bai nghien c?u v? chi?n d?ch nay do Kissel xu?t b?n cho r?ng S? đoan xe t?ng 1 mang ten "đ?i Romania" đa khang c? l?i quan đ?i Lien Xo cho đ?n khi h? đa b? đanh tan. Quan đ?i Romania ch? th?t s? đ?u hang khi H?ng quan đa ti?n sau vao lanh th? Romania va T?p đoan quan 6 (đ?c) b? c?t r?i hoan toan kh?i cac l?c l??ng đ?c khac ? Romania.

Ti?n s? Michael Kroner đanh gia Chi?n d?ch t?n cong chi?n l??c Ia?i?Chi?in?u la Tr?n Stalingrad th? hai. Trong h?i ky c?a minh, t??ng Johannes Frießner g?i ngay 23 thang 8 n?m 1944 la ngay đen t?i nh?t c?a quan đ?i đ?c Qu?c xa ? Romania. T??ng Kurt von Tippelskirch coi chi?n d?ch nay nh? m?t th?m h?a đ?i v?i C?m t?p đoan quan Nam Ukraina con t??ng Hans Kissel g?i đo la "th?m h?a ? Romania". Hans Kissel vi?t:

Co m?t đi?m khac bi?t đang chu y khi so sanh Chi?n d?ch Stalingrad v?i Chi?n d?ch Ia?i-Chi?in?u, đo la v? th?i gian. K? t? khi phat đ?ng cu?c ph?n cong ngay 19 thang 11 n?m 1942, quan đ?i Lien Xo ph?i m?t h?n 2 thang m?i tieu di?t đ??c T?p đoan quan 6 (đ?c), đanh tan cac t?p đoan quan Romania 3, 4 va hai c?m tac chi?n đ?c (Hoth va Hollidt) thi đ?n thang 8 n?m 1944, t?i Ia?i-Chi?in?u va toan b? mi?n đong Romania, m?i vi?c ch? di?n ra trong vong 10 ngay.

?nh h??ng [ s?a | s?a ma ngu?n ]

V? m?t chinh tr?, chi?n d?ch Ia?i-Chi?in?u thuc đ?y cu?c đ?o chinh c?a vua Michael va khi?n Romania chuy?n sang ?ng h? Lien Xo, ch?ng l?i phat xit đ?c. G?n nh? cung luc đo, m?t cu?c chi?n tranh nh? gi?a Hungary va Romania n? ra khi quan đ?i Romania đ?nh chi?m l?i nh?ng vung đ?t c?a h? ma đ?c đa c?t cho Hungary h?i n?m 1940 theo Phan quy?t Vien l?n th? hai n?m 1940. S? thanh cong c?a chi?n d?ch Ia?i-Chi?in?u c?ng giup Lien Xo gianh l?i đ??c vung Bessarabia va B?c Bukovina ma h? t?ng l?y l?i đ??c t? tay Romania trong n?m 1940. ^[65]

Ngoai t?n th?t v? ng??i va v? khi, vi?c đ? m?t m?t đ?ng minh quan tr?ng nh? Romania la m?t thi?t h?i l?n v? chinh tr? đ?i v?i n??c đ?c Qu?c xa. Vi?c quan đ?i Romania gia nh?p hang ng? cac l?c l??ng ch?ng phat xit đa tr? thanh m?t "t?m g??ng" đ?i v?i quan đ?i Bulgaria, quan đ?i Serbia than phat xit, quan đ?i Hungary va quan đ?i Slovakia. Khong lau sau đo, trong Chi?n d?ch gi?i phong Bulgaria , quan đ?i n??c nay đa khong đ?i đ?n khi quan đ?i Lien Xo t?n cong ma con m? c?a bien gi?i đ? quan đ?i Lien Xo ti?n vao Bulgaria sau khi cu?c Cu?c kh?i ngh?a t?i Bulgaria gianh đ??c th?ng l?i. V? kinh t?, s? ki?n quan đ?i Lien Xo đanh chi?m khu cong nghi?p d?u m? Ploie?ti la m?t đon n?ng n? giang vao b? may chi?n tranh c?ng nh? n?n cong nghi?p chi?n tranh c?a n??c đ?c Qu?c xa. Gi? đay, quan đ?i đ?c Qu?c xa ch? con co th? trong c?y vao ngu?n d?u m? tren khu v?c bien gi?i Ao - Hungary v?i s?n l??ng x?p x? khu v?c Ploie?ti trong khi cac ngu?n cung khac đ?u b? đ?ng minh phong t?a.

S? th?t b?i c?a quan đ?i đ?c Qu?c xa t?i Moldova va Romania con lam cho n??c đ?c t?n th?t m?t nhan v?t ngo?i giao quan tr?ng va kem theo đo la m?t b? may gian đi?p đang ho?t đ?ng t?i Bucharest b? pha v?. Sau khi m?t h?t m?i hi v?ng ?n đ?nh đ??c tinh hinh va b? quan đ?i Lien Xo truy lung rao ri?t, ngay 2 thang 9 n?m 1944, đ?i s? đ?c t?i Bucharest la Manfred von Killinger , ng??i đa th?c thi chinh sach ch?ng ng??i Do Thai t?i Romania va nhung tay vao v? th?m sat ng??i Do Thai ? Ia?i n?m 1941 đa t? b?n vao đ?u minh trong phong lam vi?c. ^[66] Quan đ?i Lien Xo đa ra l?nh truy na t?t c? cac nhan vien ngo?i giao đ?c ? Bucharest nh? truy na cac t?i ph?m chi?n tranh. Ban đ?u, chinh ph? c?a Constantin S?n?tescu t? ch?i giao n?p cac "nha ngo?i giao" đ?c cho Lien Xo, vi?n c? phai đoan ngo?i giao c?a Romania ? Berlin s? g?p nguy hi?m n?u Hitler tr? thu h?. Tuy nhien, cac nhan vien NKVD Lien Xo v?n tim ra cac nha ngo?i giao nay m?t cach tinh c?. T?i m?t s? b?nh vi?n ? Bucharest, ng??i ta th?y cac bac s? Romania đi?u tr? c? nh?ng ng??i đ?c con kh?e m?nh va ngay sau đo, cac "b?nh nhan" nay ph?i tr? v? đung ch? c?a h? trong cac tr?i tu binh. Sau khi quan đ?i Lien Xo chi?m gi? toa đ?i s? đ?c ? Bucharest, b? may gian đi?p c?a n??c đ?c Qu?c xa ? Romania hoan toan b? te li?t vi khong con ai ch? huy. ^[67]

60 n?m sau chi?n tranh, ng??i ta v?n nh?c đ?n nh?ng huy?n tho?i kh?ng khi?p v? cac tr?i t?p trung tu binh ? Lien Xo ma quen đi nh?ng v? th?m sat ghe r?n ma quan đ?i đ?c Qu?c xa cung quan đ?i Romania than đ?c đa gay ra t?i Ia?i n?m 1941 c?ng nh? cac Holocaust t?i Romania. Anatol Petrencu , Ch? t?ch H?i s? gia Moldova phat bi?u t?i m?t h?i th?o nhan k? ni?m 60 n?m Chi?n d?ch t?n cong chi?n l??c Ia?i?Chi?in?u cho r?ng sau chi?n d?ch, H?ng quan ti?p t?c t?n cong va truy đu?i s? quan Romania con đong ? khu v?c nay khi?n h?n 17 v?n binh s? Romania đa b? b?t, b? tr?c xu?t va 4 v?n trong s? đo b? giam trong cac tr?i tu binh chi?n tranh ? B?l?i , n?i ph?n nhi?u trong s? h? b? hanh quy?t ho?c b? ch?t vi đoi ret va b?nh t?t. Tuy nhien, c?ng t?i cu?c h?i th?o nay, T?ng th?ng Moldova Vladimir Voronin cho r?ng nh?ng thong tin đo ch? nh?m to them mau s?c cho cai g?i la "nh?ng n?n nhan c?a ch? đ? c?ng s?n" do nh?ng ng??i Romania g?c đ?c theo xu h??ng đoi t? tr? cho x? Transilvania d?ng len. Ong c?ng c?nh cao h? r?ng đo la s? xuc ph?m l?n đ?i v?i cac c?u chi?n binh c?a quan đ?i Lien Xo va quan đ?i Romania. ^[68] Cac tai li?u l?ch s? c?a n??c đ?c va l?ch s? quan đ?i Romania ghi nh?n con s? 170.000 quan Romania b? b?t trong chi?n d?ch cung v?i 115.000 quan đ?c. Tuy nhien, ng??i Nga đa tuy?n m? h?u h?t s? quan Romania đ?u hang, trong đo co s? đoan 5 Romania đ?u hang toan b? đ? bien ch? vao cac t?p đoan quan 1 va 4 (Romania) m?i c?i t? l?i va b?t đ?u chi?n đ?u trong hang ng? đ?ng minh ch?ng phat xit . Ch? co vai nghin s? quan va h? s? quan than phat xit đ?c b? thanh l?c. M?t s? đ?n v? Romania b? cac ph?n t? phat xit ch? huy ep bu?c n? sung ch?ng l?i quan đ?i Lien Xo đ?u b? t??c v? khi va b? b?t giam. ^{[64] [69]}

Thu h?i lanh th? n??c C?ng hoa Xa h?i ch? ngh?a Xo Vi?t Moldova [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Ngay sau chi?n d?ch Ia?i-Chi?in?u, phia Lien Xo ngay l?p t?c tai kh?i đ?ng ch??ng trinh xay d?ng va ph?c h?i kinh t?, c? s? v?t ch?t t?i vung lanh th? c?a C?ng hoa Xa h?i ch? ngh?a Xo vi?t Moldavia , v?n b? gian đo?n do cu?c xam l??c c?a quan đ?c Qu?c xa. Trong giai đo?n 1944-45, Lien Xo đa đ?u t? vao đay 448 tri?u rup ^[70] . Qua trinh Xo Vi?t hoa va xay d?ng n?n kinh t? xa h?i ch? ngh?a v?n b? dang d? t? h?i n?m 1941 c?ng đ??c ti?p t?c. T? ngay 19 thang 9 n?m 1944, l?c l??ng H?ng quan trong c?ng đ?ng dan c? đ?a ph??ng ^[70] đa đ??c khoi ph?c, chi?c c?u đ??ng s?t b?c qua song Dniestr v?n b? quan đ?c va Romania pha s?p c?ng đ??c s?a ch?a l?i. H? th?ng cong nghi?p đ??c xay d?ng v?i 22 c? s? s?n xu?t cong nghi?p l?n đ??c thanh l?p trong giai đo?n 1944-1945. 226 nong trang va 60 nong tr??ng qu?c doanh c?ng đ??c tai l?p t?i khu v?c t? ng?n Dniestr. Nong dan đ??c cung c?p v?n li?ng, nong c?, gia suc, ng?a,... đ? tai s?n xu?t. Tuy nhien, h?n han, chi?n tranh, cung vi?c ap d?ng h? th?ng phan ph?i s?n ph?m, t?p th? hoa nong nghi?p m?t cach ? ?t va c?ng nh?c đa gay ra s? h?n lo?n trong c?ng đ?ng dan c? c?ng nh? gay ra n?n đoi trong giai đo?n nay.

Vi?c tai chi?m l?i lanh th? Moldova mang l?i cho quan đ?i Lien Xo m?t ngu?n nhan l?c m?i, bu đ?p cho quan s? ph?n nao b? hao h?t trong cac tr?n đanh tr??c. ^[70] Sau chi?n d?ch Ia?i-Chi?in?u, H?ng quan đa tuy?n m? đ??c 256.800 binh s? t? c?ng đ?ng c? dan Moldova.

T??ng ni?m va ghi cong [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Sau chi?n d?ch, 126 đ?n v? quan đ?i Lien Xo t? c?p trung đoan tr? len đ??c mang cac danh hi?u vinh d? "Kishinev", "Yassi", "Izmail", "Fokshany", "Rymniksky", "Constanta" va cac đ?a danh khac ma h? đa gi?i phong. Ngay 25 thang 8 n?m 2012, m?t ngoi lang ? qu?n Riscani đa đ??c đ?t ten la Malinovsky, theo ten c?a R. Ya. Malinovsky, m?t trong hai ch? huy chinh c?a chi?n d?ch Ia?i-Chi?in?u, đa di?n ra cac s? ki?n k? ni?m chi?n d?ch Ia?i-Chi?in?u. ^[71]

Ngay 9 thang 5 n?m 1975, m?t khu t??ng ni?m ph?c h?p mang ten "Eternitate" đ??c khanh thanh t?i Chi?in?u sau h?n 1 n?m xay d?ng. Trung tam c?a khu t??ng ni?m ph?c h?p la đai t??ng ni?m hinh thap nh?n đ??c t?o b?i 5 kh?u sung tr??ng cach đi?u hoa lam b?ng be tong ?p đa đ?. Chinh gi?a ng?n thap la "Ng?n l?a v?nh c?u", m?t bi?u t??ng th??ng th?y ? Lien Xo (c?) va cac n??c đong Au đ? k? ni?m nh?ng ng??i linh đa hi sinh trong cu?c đ?u tranh ch?ng ch? ngh?a phat xit. Tac gi? c?a ng?n thap trung tam la cac nha đieu kh?c Aleksey Mayko va Yosif Ponyatovsky, do ki?n truc s? Aleksandr Minayev t? ch?c xay d?ng. T? thang 4 đ?n thang 8 n?m 2006, khu ph?c h?p t??ng ni?m nay đ??c trung tu b?i ki?n truc Semyon Mikhailovich Shoykhet va nha đieu kh?c Sergey Andreyevich Ganenko. Nh?ng nha trung tu v?n b?o l?u toan b? thi?t k? va quy ho?ch ban đ?u c?a khu t??ng ni?m nay. Vi?c t? ch?c l? k? ni?m ngay gi?i phong Moldova kh?i quan xam l??c đ?c-Romania t?i Chi?in?u c?ng đ??c ph?c h?i t? ngay 24 thang 8 n?m 2006. ^[72] .

Ten m?t con đ??ng ? qu?n Botanica t?i th? đo Chi?in?u đ??c đ?t ten la Aleksey Belskiy , ten m?t anh hung Lien Xo đa tham gia cu?c chi?n gi?i phong Chi?in?u. Sau n?m 1991, con đ??ng đ??c đ?i ten thanh Cuza Voda, đ?t theo ten c?a vua Alexandru Ioan Cuza , m?t v? vua Romania co cong l?n trong vi?c đ?t n?n mong đ?c l?p t? ch? cho qu?c gia nay. Tuy nhien, vao n?m 2011, theo g?i y c?a c? dan đ?a ph??ng ^[73] , t? ch?c đoan thanh nien Nga t?i C?ng hoa Moldova ( Лига русской молодёжи Республики Молдова ) đa ti?n hanh thu th?p 5.000 ch? ky va trinh len th? tr??ng Chi?in?u ki?n ngh? v? vi?c đ?i ten đ??ng l?i nh? c?. ^[74] . Hanh đ?ng nay nh?n đ??c s? ?ng h? c?a kho?ng 30 t? ch?c phi chinh ph? va đ?ng phai chinh tr? khac ^[75] , trong đo co th?ng đ?c t?nh Gagauzi Mikhail Makarovich Formuzal, đ?ng C?ng s?n Modova, đ?ng Ai qu?c Moldova, đ?ng Xa h?i dan ch? Moldova, đ?ng Xa h?i ch? ngh?a Moldova, đ?ng c?a cac l?c l??ng trung dung, c?ng đ?ng ng??i Nga t?i Moldova, c?ng đ?ng ng??i Ukraina t?i Moldova va m?t s? t? ch?c, ca nhan khac. ^[76] Nhan k? ni?m 68 n?m gi?i phong Moldova va Chi?in?u kh?i ach phat xit, đ? xu?t nay c?ng đ??c trinh len H?i đ?ng thanh ph? ^[77] Tr??c đ? ngh? đo, th? tr??ng Chi?in?u Dorin Chirtoac? đa h?a s? xem xet vi?c đ?i l?i ten cho đ??ng ph? nay. ^[78]

Chu thich [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Tham kh?o [ s?a | s?a ma ngu?n ]

• Art of War Symposium, From the Dnepr to the Vistula: Soviet Offensive Operations - November 1943 - August 1944 , A transcript of Proceedings, Center for Land Warfare, US Army War College, 29 April - 3 thang 5 n?m 1985, Col. D.M. Glantz ed., Fort Leavewnworth, Kansas, 1992
• House, Jonathan M.; Glantz, David M. (1995). When Titans clashed: how the Red Army stopped Hitler . Lawrence: University Press of Kansas . ISBN   0-7006-0717-X . Qu?n ly CS1: nhi?u ten: danh sach tac gi? ( lien k?t )
• Glantz, David M. (2007). Red Storm Over the Balkans: The Failed Soviet Invasion of Romania, Spring 1944 . University Press of Kansas. ISBN   0700614656 .
• Maculenko, Viktor Antonovi?; Balcerowiak, Ina (1959). Die Zerschlagung der Heeresgruppe Sudukraine: Aug.-Sept. 1944 (b?ng ti?ng đ?c). Berlin: Verl. d. Ministeriums f. nationale Verteidigung. OCLC   72234885 . Qu?n ly CS1: nhi?u ten: danh sach tac gi? ( lien k?t )
• Hoffmann, Dieter (2001). Die Magdeburger Division: zur Geschichte der 13. Infanterie- und 13. Panzer-Division 1935-1945 . Hamburg: Mittler. ISBN   3813207463 .
• Kissel, Hans (1964). Die Katastrophe in Rumanien 1944 (b?ng ti?ng đ?c). Darmstadt: Wehr und Wissen Verlagsgesellschaft mbH. tr. 287. OCLC   163808506 .
• Ziemke, E.F. Stalingrad to Berlin: The German Defeat in the East , Office of the Chief of Military History, U.S. Army; 1st edition, Washington D.C., 1968
• Dumitru I.S. (1999). "Tancuri in fl?c?ri. Amintiri din cel de-al doilea r?zboi mondial." (Tanks in flames. Memories of the Second World War) (b?ng ti?ng romanian). Bucharest: Nemira. tr. 464. Qu?n ly CS1: ngon ng? khong ro ( lien k?t )
• Roper, Steven D. Romania: The Unfinished Revolution (Postcommunist States and Nations) , Routledge; 1 edition, 2000, ISBN 978-90-5823-027-0

Lien k?t ngoai [ s?a | s?a ma ngu?n ]

• B?n đ? chi?n d?ch Romania (1944)
• B?n đ? Chi?n d?ch Ia?i-Chi?in?u (thang 8 n?m 1944)
• B?n đ? Chi?n d?ch Ia?i-Chi?in?u (c?a Bach khoa toan th? Lien Xo)
• B?n đ? k? ho?ch đ?t pha c?a T?p đoan quan 27 va T?p đoan quan xe t?ng 6 (Lien Xo)
• B?n đ? k? ho?ch đ?t pha vao phia Nam Kishinev c?a T?p đoan quan 37 (Lien Xo)
• K? ho?ch đ?t pha c?a Quan đoan c? gi?i c?n v? 4 va Quan đoan c? gi?i 7 t? đ?u c?u Kopalsky (21-8-1944)
• B?n đ? di?n bi?n cac tr?n đanh tieu di?t quan đ?c b? vay t? Tay Nam Kishinev đ?n Negreni
• Pat McTaggart, Red Storm in Romania L?u tr? 2008-02-13 t?i Wayback Machine
• Soldiers of the Great War
• (ti?ng Nga) Jassy-Kishinev Offensive operation (20.08 ? 29.08.1944)
• (ti?ng Nga) Jassy-Kishinev operation, 1944
• (ti?ng Nga) Jassy-Kishinev operation on Rambler-Pobeda
• Vladimir Tism?neanu , Stalinism for All Seasons: A Political History of Romanian Communism , University of California Press , Berkeley, 2003, p. 86. ISBN 0-520-23747-1