Charles John Huffam Dickens
(
7 thang 2
n?m
1812
?
9 thang 6
n?m
1870
),
but danh
"Boz", la
ti?u thuy?t gia
va ng??i ch? trich
xa h?i
ng??i
Anh
. Ong đa t?o ra m?t s? nhan v?t h? c?u đ??c bi?t đ?n nhi?u nh?t tren toan c?u va đ??c coi la ng??i vi?t v?n n?i ti?ng nh?t th?i đ?i
N? hoang Victoria
.
[1]
Charles Dickens đ??c xem la m?t trong nh?ng
nha v?n
v? đ?i vi?t b?ng ngon ng?
ti?ng Anh
, ong đ??c ca ng?i v? kh? n?ng k? chuy?n va tri nh?, đ??c nhi?u ng??i ? kh?p n?i yeu m?n trong su?t quang đ?i c?a ong. Ong la tac gi? hi?n th?c l?n nh?t c?a n??c
Anh
th? k? 19
. Cac tac ph?m c?a ong ch? y?u danh cho thi?u nhi va mang tinh ch?t hi?n th?c. Sang
th? k? 20
, thien tai v?n h?c c?a ong đa đ??c cac nha phe binh va cac h?c gi? th?a nh?n r?ng rai. Ti?u thuy?t va nh?ng truy?n ng?n c?a ong ti?p t?c đ??c ph? bi?n r?ng rai.
[2]
[3]
Ong sinh ngay 7 thang 2 n?m 1812 t?i 1 Mile End Terrace (hi?n t?i la 393 Commercial Road),
Landport
, ngo?i o thanh ph?
Postmouth
, thu?c vung
Hampshire
, Tay Nam n??c
Anh
trong m?t gia đinh cong ch?c binh dan. Ong la ng??i con th? 2 trong 8 ng??i con c?a John Dickens (1786?1851), m? ong la Elizabeth Dickens (nh? danh Barrow, 1789?1863). Cha ong la m?t nhan vien ban hang trong V?n phong Thanh toan c?a H?i quan va t?m th?i đong quan tren đ?a ban huy?n. Ong đa nh? Christopher Huffam,
[5]
ng??i quan h? v?i H?i quan, m?t ng??i đan ong đang kinh, va la ng??i đ?ng đ?u m?t cong ty danh ti?ng, lam cha đ? đ?u cho c?u be Charles. Huffam đ??c cho la ngu?n c?m h?ng cho Paul Dombey, ch? s? h?u c?a m?t cong ty v?n t?i bi?n trong tac ph?m cung ten Dombey va cac con (1848) c?a Dickens.
[5]
N?m ong 5 tu?i, gia đinh chuy?n đ?n m?t thanh ph? nh?, cach
London
khong xa. Nh?ng 5 n?m sau đo, vi ganh n?ng n? n?n ch?ng ch?t khong co kh? n?ng thanh toan, cha ong đa tu giam. Vi v?y, ong đa ph?i vao lam th? ph? t?i x??ng ch? t?o xi đanh giay.
Th?i gian sau, ong may m?n vi đ??c k? th?a gia tai c?a m?t ng??i h? hang, vi th? cha ong c?ng thoat đ??c c?nh tu đay. Ong ti?p t?c con đ??ng h?c hanh.
16 tu?i, ong h?c t?c ky r?i lam th? ky cho toa an va ngh? vi?n r?i lam phong vien cho t?
Th?i s? bu?i sang
. đay chinh la d?p ong nang cao hi?u bi?t, tich l?y v?n s?ng ma nh?t la th?y đ??c b? m?t x?u xa c?a chinh quy?n t? s?n n??c Anh b?y gi?.
Ong b?t đ?u sang tac v?n h?c t? n?m 1833 va mau chong g?t hai đ??c nh?ng thanh cong vang d?i. Ten tu?i ong nhanh chong đ??c bi?t đ?n kh?p n??c Anh va chau Au.
Ong qua đ?i vao ngay 9 thang 6 n?m 1870 t?i
Gad's Hill Place
,
Higham
,
Kent
. Sau khi ong qua đ?i, thi hai c?a ong đ??c chinh ph? Anh đ?a v? an tang va
chon c?t
t?i
Tu vi?n Westminster
, n?i
chon c?t
c?a cac v? nhan n??c Anh.
N?m 1842, ong đa danh n?a n?m tr?i đ? du l?ch ben M?, va tr? v? v?i t?p
Ghi chep v? n??c M?
(1842) đ? v?ch tr?n chinh sach phan bi?t ch?ng t?c, th? đo?n đe hen c?a chinh quy?n va bao chi M? b?y gi?.
Ong đa t?ng gi? ch?c T?ng bien t?p t? tin
Tin hang ngay
vao n?m 1846 v?i hi v?ng đem l?i h?nh phuc va ph?n vinh cho m?i ng??i qua cac bai vi?t.
Dickens la m?t ti?u thuy?t gia n?i ti?ng nh?t th?i ong,
[6]
va la m?t trong nh?ng tac gi? ng??i Anh n?i ti?ng nh?t va co nhi?u đ?c gi?. Cac tac ph?m c?a ong khong bao gi? in ra,
[7]
va lien t?c đ??c đi?u ch?nh cho man ?nh k? t? khi chuy?n th? thanh phim,
[8]
v?i it nh?t 200 tac ph?m đi?n ?nh va ch??ng trinh TV d?a tren cac t? li?u c?a ong.
[9]
Cac tac ph?m tieu bi?u:
- The Posthumous Papers of the Pickwick Club
(
Cu?c phieu l?u c?a ong Pickwick
, 1837)
- The Adventures of Oliver Twist
(
Oliver Twist
, 1839)
- The Life and Adventures of Nicholas Nickleby
(
Nicholas Nickleby
, 1839)
- The Old Curiosity Shop
(
C?a hang ban đ? c?
, 1840)
- Barnaby Rudge
(1841)
- A Christmas Carol
(
Bai ca m?ng Giang sinh
, 1843)
- The Life and Adventures of Martin Chuzzlewit
(
Nh?ng cu?c phieu l?u c?a Martin Chuzzlewit
, 1844)
- The Chimes
- The Cricket on the Hearth
- The Battle of Life
- Dombey and Son
- The Haunted Man and the Ghost's Bargain
- David Copperfield
(1850) (cai ten đo sau nay đ??c David Seth Kotkin l?y lam ten khi đi l?u di?n ?o thu?t c?a minh)
- Bleak House
(
Ngoi nha l?nh l?o
, 1853)
- Hard Times: For These Times
(
Th?i gian kh?
, 1854)
- Little Dorrit
(
Co be Dorrit
, 1857)
- A Tale of Two Cities
(
Chuy?n hai thanh ph?
, 1859)
- Great Expectations
(
Nh?ng k? v?ng l?n lao
, 1861)
- Our Mutual Friend
(
Nh?ng ng??i b?n chung
, 1865)
- The Mystery of Edwin Drood
(
Nh?ng đi?u bi m?t c?a Edwin Drood
, tac ph?m ong đang vi?t d? thi qua đ?i)
Khong ch? thanh cong ? m?ng ti?u thuy?t va vi?t bao, ong con r?t thanh cong khi vi?t cac tac ph?m truy?n ng?n. R?t nhi?u cac tac ph?m truy?n ng?n c?a ong đa gianh đ??c nh?ng thanh cong va s? ?ng h? t? đong đ?o b?n đ?c nh?:
- Sketches by Boz
(
Phac th?o c?a Boz
, 1836)
- The Mudfog Papers
(
Th? t? Mudfog
, 1837)
- Reprinted Pieces
(
Tai b?n
, 1861)
- The Uncommercial Traveller
(
Ng??i du hanh vo s?n
, 1860?1869)
- Captain Murderer
(
đ?i uy sat nhan
, 1860)
- ^
Black 2007
, tr. 735
L?i harv: khong co m?c tieu: CITEREFBlack2007 (
tr? giup
)
.
- ^
Mazzeno 2008
, tr. 76
L?i harv: khong co m?c tieu: CITEREFMazzeno2008 (
tr? giup
)
.
- ^
Chesterton 2007
, tr. 100?126
L?i harv: khong co m?c tieu: CITEREFChesterton2007 (
tr? giup
)
.
- ^
Simon Callow, Charles Dickens and the Great Theatre of the World, p.9
- ^
a
b
West, Gilian. "Huffam and Son." Dickensian 95, no. 447 (Spring, 1999): 5?18.
- ^
Trollope 2007
, tr. 62
L?i harv: khong co m?c tieu: CITEREFTrollope2007 (
tr? giup
)
.
- ^
Swift 2007
L?i harv: khong co m?c tieu: CITEREFSwift2007 (
tr? giup
)
- ^
Sasaki 2011
, tr. 67
L?i harv: khong co m?c tieu: CITEREFSasaki2011 (
tr? giup
)
.
- ^
Morrison 2012
L?i harv: khong co m?c tieu: CITEREFMorrison2012 (
tr? giup
)
.
|
Wikisource
co v?n b?n g?c Anh ng? lien quan v?i bai:
|
|
Wikisource
co v?n b?n g?c Anh ng? lien quan v?i bai:
|
T? li?u lien quan t?i
Charles Dickens
t?i
Wikimedia Commons