Bach khoa toan th? m? Wikipedia
đ?a ch?n k?
la thi?t b? dung đ? ghi nh?n s? chuy?n đ?ng c?a m?t đ?t nh?
song đ?a ch?n
sinh ra b?i cac tr?n
đ?ng đ?t
, cac v? phun trao
nui l?a
, va nh?ng ngu?n ch?n đ?ng khac. Cac ghi nh?n v?
song đ?a ch?n
cho phep cac
nha đ?a ch?n h?c
l?p b?n đ? c?u t?o c?a
Trai đ?t
, va xac đ?nh v? tri va c??ng đ? cac ngu?n phat sinh song khac nhau.
Thu?t ng? đ?a ch?n k? (seismometer) co ngu?n t?
ti?ng Hy L?p
σεισμ??,
seismos
, rung đ?ng, t? đ?ng t? σε?ω,
sei?
, rung; va μ?τρον,
metron
la đo đ?c. Thu?t ng? đ??c
David Milne-Home
đ?a ra n?m 1841 đ? noi v? thi?t b? do nha v?t ly Scotland
James David Forbes
phat minh.
[1]
May ghi đ?a ch?n
(seismograph) la m?t thu?t ng? khac c?ng co ngu?n g?c t? ti?ng Hy L?p
seismos
nh? ? tren va γρ?φω,
graph?
la v?.
Trong
v?t ly đ?a c?u
ng??i ta th??ng s? d?ng theo ngh?a la đ?a ch?n k? (seismometer) h?n, m?c du no th??ng dung đ? ch? cac thi?t b? đ??c s? d?ng tr??c đay ch? co m?c đich đo đ?c va ghi nh?n cac rung đ?ng so v?i cac thi?t b? đo đ?c hi?n đ?i co nhi?u ch?c n?ng h?n. C? hai đ?u ghi nh?n đ??c s? chuy?n đ?ng c?a m?t đ?t m?t cach đ?nh l??ng va lien t?c. đay la đi?m đ? phan bi?t lo?i thi?t b? nay v?i
kinh đ?a ch?n
(seismoscope), m?t thi?t b? v?a đo đ?c chuy?n đ?ng v?a co th? đo đ?c đ? l?n c?a chuy?n đ?ng m?t cach đ?n gi?n.
[2]
Trong
đ?a v?t ly th?m do
thi dung thu?t ng? may ghi đ?a ch?n (seismograph), la kh?i may ghi l?i
tin hi?u đ?a ch?n
thu đ??c t? nhi?u v? tri thu song vao ph??ng ti?n l?u tr? xac đ?nh. Vi?c thu nh?n va chuy?n đ?i rung đ?ng sang tin hi?u đi?n do cac
đ?u thu song đ?a ch?n
th?c hi?n, v?i hai lo?i chinh: đ?u thu song đ?a ch?n tren đ?t (
geophone
) va đ?u thu song đ?a ch?n trong n??c (
hydrophone
). H? th?ng nay khong qua chu tr?ng đ?n vi?c xac đ?nh đ? l?n c?a rung đ?ng c?ng nh? c??ng đ? ngu?n phat song, ma ch? c?n đ?n tin hi?u song đ?a ch?n n?i len ro tren n?n nhi?u.
- ^
Ben-Menahem A., 2009. Historical Encyclopedia of Natural and Mathematical Sciences, Volume 1. Springer. p. 2657.
ISBN 9783540688310
. Truy c?p 28 Aug 2012.
- ^
Richter, C.F. (1958).
Elementary Seismology
. San Francisco: W.H. Freeman.
|
Wikimedia Commons co them hinh ?nh va ph??ng ti?n truy?n t?i v?
đ?a ch?n k?
.
|
|
Wikimedia Commons co them hinh ?nh va ph??ng ti?n truy?n t?i v?
đ?a ch?n k?
.
|