한국   대만   중국   일본 
Nisan tezleri - Vikipedi ?ceri?e atla

Nisan tezleri

Vikipedi, ozgur ansiklopedi
Nisan tezleri'nin orijinal el yazımı taslak metni
Lenin , A?ustos 1917

Nisan Tezleri ( Rusca : апрельские тезисы ), 1917 ?ubat Devrimi ile Rusya’daki Carlık rejiminin devrilmesi uzerine surgunde bulundu?u ?svicre ’den, Muhurlu Tren ile Rusya’nın ba?kenti Petrograd ’a gelen Bol?evik lider Lenin tarafından ilan edilen ve parti tarafından izlenmesi gereken siyasi hattı anlatan acıklamalar. Tezler daha cok Rusya’nın icinde bulundu?u durumu tahlil etmekte ve Bol?evikler tarafından yapılması gerekenleri sıralamaktadır.

Tezlerde Lenin “Tum ?ktidar Sovyetlere” sloganında da goruldu?u gibi iktidarın i?ci, asker ve koylulerin kendili?inden kurdukları taban orgutlenmesi olan Sovyetler tarafından alınmasını savunur. Ayrıca Gecici Hukumet ile hicbir ?ekilde i? birli?i yapılmamasını onerir. Nisan Tezleri Bol?evik siyasi hattını belirleyen ve Temmuz Gunleri ile Ekim Devrimini etkileyen, leninizmin temellerinin atılmasını sa?layan oneme sahiptir.

Arka plan [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Tezlerin Lenin tarafından acıklandı?ı Nisan 1917’de Rusya birkac ay oncesine gore cok de?i?mi?tir. ?ubat Devrimi ile Car II. Nikolay devrilmi?tir. Ba?a gecen Gecici Hukumet ulkede iktidar olmaya calı?acaktır. Ba?bakan olan Georgi Lvov ve sonrasında Aleksandr Kerenski liberal ve ılımlı sosyalistler tarafından kurulan hukumetlere ba?kanlık edeceklerdir. Ancak Gecici Hukumet tam otoriteye sahip konumda de?ildir. ?ubat Devriminden sonra tabanda i?cilerin, askerlerin ve koylulerin kurdukları Sovyet organların varlı?ı ve azımsanmayacak gucu ikili iktidar durumu yaratmı?tır.

?ubat Devriminden sonra surgunde ?svicre ’de bulunan Lenin derhal Rusya’ya donmek ister. Ancak ulkeye geri donmesi cok zordur cunku I. Dunya Sava?ı surmektedir ve o tarafsız ?svicre’de sıkı?ıp kalmı?tır. ?svicreli komunist Fritz Platten , Lenin ve beraberindeki Rus surgunlerin Rusya’ya donebilmesi icin Almanya ?mparatorlu?u ile temas kurar. Ozellikle II. Wilhelm radikal sosyalist goru?leriyle bilinen Bol?evik liderin Rusya’ya donerek Almanya ile sava? halinde olan Rusya’yı sava? dı?ına bırakabilece?ini du?unur. Bu sayede Almanya Batı Cephesine asker kaydırabilecektir. ?ki taraf da Fritz Platten aracılı?ında Rus surgunlerin Almanya’dan Muhurlu Tren olarak adlandırılan trenle gecmesinde anla?ır. ?svecli komunistler Otto Grimlund ve Ture Nerman sayesinde ?svec'ten gecen Lenin, ?svicre-Almanya-?svec-Finlandiya uzerinden 3 Nisan (16 Nisan) 1917 gunu Petrograd ’a ula?mı? olur.

Tezler [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Nisan Tezleri, Bol?evik yayın organı Pravda ’da yayınlanır ve Lenin tarafından 4 Nisan 1917 gunu Tum Rusya ??ci ve Asker Temsilcileri Sovyeti Konferansının birle?iminde ilan edilir:

  • Gecici Hukumetin burjuva karakteri ilan edilir ve bu hukumete destek verilmemesi gerekti?i belirtilir. Hukumetin Rusya halklarına verdi?i her vaadin yalan oldu?u if?a edilmelidir. I. Dunya Sava?ı emperyalist bir sava? olarak mahkum edilir ve tum ulke sosyal demokrat partilerine ca?rı yapılarak “devrimci bozgunculuk” yapılması savunulur.
  • Rusya’nın devrimci bir surecten gecmekte oldu?u belirtilir. Ancak i?ci sınıfının yeterli olmayan sınıf bilinci ve orgutlulu?u nedeniyle iktidar burjuvazinin eline gecmi?tir. Devrimin ikinci a?amasında iktidar i?ci sınıfının ve koylulu?un en yoksul kesimlerinin eline gecmelidir.
  • Bol?eviklerin Sovyet organlarında sadece bir azınlık oldu?u teslim edilir. SR ’lar ba?ta olmak uzere tum kucuk burjuva oportunist partilerin burjuvaziye yaranmaya calı?tıkları one surulur.
  • Olu?turulmaya calı?ılan parlamenter bir cumhuriyetin geri bir istek oldu?u savunulur. Bunun yerine tum ulkede tabandan orgutlenen ??ci ve Koylu Vekilleri Sovyet Cumhuriyeti kurulmalıdır.
  • Polis, ordu ve burokrasinin da?ıtılması gereklili?i belirtilir. Yeni duzende tum yetkililer secimle ba?a gelecek ve her zaman de?i?tirilebilecektir, ayrıca maa?ları iyi bir i?cinin ortalama ucretini gecmeyecektir.
  • Toprak sorunu butun a?ırlı?ıyla Koylu Sovyetlerinin gundemine ta?ınmalıdır. Butun topraklara el konulmalı ve ulkedeki topraklar kamula?tırılmalıdır. El konan topraklar Koylu Vekilleri Sovyetleri tarafından hak sahiplerine da?ıtılacaktır. Buyuk topraklarda yerel Sovyetlerin denetiminde ornek ciftlikler kurulmalıdır.
  • Ulkedeki tum bankalar tek bir ulusal banka olarak birle?tirilecektir ve ??ci Vekilleri Sovyetinin denetimine girecektir.
  • Partinin derhal acil gundemlerin goru?ulmesi icin bir kongre yapması savunularak bu toplantıda a?a?ıdaki hususların tamamlanması talep edilir:
1.Emperyalizm ve emperyalist sava? konusunda parti programı de?i?tirilmelidir.
2.Devlet ile ilgili olarak asgari program guncellenmeli ve parti ismi de?i?tirilmelidir. Sava? oncesinde sosyalizme ihanet eden sosyal demokratlardan ve burjuvaziyi savunanlardan ayrılmak icin partinin ismi Komunist Parti olarak de?i?tirilmelidir. [1]
  • Sosyal demokratların orgutlenmesine kar?ı olacak ?ekilde yeni ve devrimci bir enternasyonal orgutluluk olu?turulmalıdır. [2]

Etkileri [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Bol?evikler ?ubat Devrimini beklememektedir ve orgutsel olarak hazırlıksız yakalanırlar. O donemde Rusya’da cok az Bol?evik lider bulunmaktadır. Lenin , Stalin , Matvei Muranov , Lev Kamenev ve Grigori Zinoviev gibi Bol?evik liderler ya ulke dı?ında ya da ulke icinde surgundedir. Ozellikle ulke icindeki surgunden geri donen Kamenev, Muranov ve Stalin Gecici Hukumet ile daha ılımlı bir politika gudeceklerdir. [3] Ancak onların gelmesinden once bunun aksini savunan ikincil Bol?evik liderlerden Aleksandr ?lyapnikov ve Vyaceslav Molotov bu ekibin gelmesiyle tasfiye edilecektir. Lenin’in tam bu sırada ulkeye donmesi Bol?evikleri farklı bir do?rultuya sokacak ve partililerin duruma bakı?ını netle?tirecektir.

?lk ba?ta tum partinin kar?ı cıktı?ı Nisan Tezlerini yılmadan tek tek butun partililere anlatan ve onları ikna eden Lenin, Ekim Devrimine giden yolda cok onemli bir ideolojik acılım yapmı? olur.

Ayrıca bakınız [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Kaynakca [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

  1. ^ Lenin bu du?uncesini “ Sosyalizm ve Sava? ” adlı eserinde de sava? surmekteyken belirtmi?tir.
  2. ^ Komintern (Komunist Enternasyonal) olarak da bilinen III. Enternasyonal 1919 yılında Moskova ’da kurulacaktır.
  3. ^ 18 Mart 1917 tarihli Pravda No.12 icindeki yazısında Stalin Gecici Hukumeti ılımlı ?ekilde ele?tirmektedir 20 Nisan 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde ar?ivlendi . (?ngilizce) 19 Mayıs 2021 tarihinde eri?ilmi?tir

Dı? ba?lantılar [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]