Irak el-Kaidesi
(
Arapca
:
??????? ?? ??????
) veya di?er kullanımıyla
Tanzim Kaide el-Cihad fi Bilad er-Rafideyn
(
Arapca
:
????? ????? ?????? ?? ???? ??????????
),
el-Kaide
'ye ba?lı olarak
Irak
'ta faaliyet gosteren yasa dı?ı silahlı
cihatcı Selefi
grup.
Tevhit ve Cihat Cemaati
lideri
Ebu Musab ez-Zerkavi
tarafından 17 Ekim 2004'te ?nternet'te yayınlanan bir bildiriyle, orgutun
el-Kaide
ve lideri
Usame bin Ladin
'e ba?lılık yemini etmesiyle kuruldu. Orgut, ba?ta Irak'taki
?ii
topluluklara yonelik olmak uzere
Irak Direni?i
sırasında sivillere kar?ı onlarca bombalı saldırı ve
intihar saldırısı
duzenledi. Orgutun sozcusu Ebu Maysara el-Iraki 15 Ocak 2006'da, "Irak'ı i?galden kurtarmak, tum mucahitleri tek bir catı altında toplamak ve birlikte hareket etmesini sa?lamak ve ?slam ile Sunnet bayra?ını yuceltme" amacıyla, Irak el-Kaidesi'nin de aralarında oldu?u altı orgutun birle?mesiyle
Mucahit ?ura Meclisi
adlı
catı orgutun
kuruldu?unu duyurdu.
Ebu Musab ez-Zerkavi
tarafından 1999'da
Urdun
'de kurulan ve 2001'de patlak veren
Afganistan Sava?ı
sonrasında ez-Zerkavi'nin Irak'a hareket ederek faaliyetlerine burada devam ettiren
Tevhit ve Cihat Cemaati
, Mart 2003'te
Irak'ın ??gali
ile ba?layan
Irak Sava?ı
'yla birlikte Irak'ta silahlı faaliyetlere ba?ladı.
[3]
Orgut lideri ez-Zerkavi tarafından 17 Ekim 2004'te ?nternet'te yayınlanan bir bildiriyle, orgutun
el-Kaide
ve lideri
Usame bin Ladin
'e ba?lılık yemini etmesiyle Irak el-Kaidesi kuruldu.
[4]
Ekim 2004 sonlarında orgut mensupları, Irak'a turist olarak gelen
Japon
Shosei Koda
'yı kacırdı. 26 Ekim gunu
Al Jazeera
'nin ?nternet'ten elde ederek yayınladı?ı videoda yer alan orgut mensupları, ulkedeki askeri birimlerini cekmesi icin Japonya'ya 48 saat vermekte ve bunun olmaması durumunda Koda'nın durumunun da "[Nick]
Berg
ve [Kenneth]
Bigley
ve di?er kafirler" gibi olaca?ını ifade etmekteydi.
[5]
Japon kuvvetleri bu video sonrasında ulkeden cekilmezken, Koda'nın ba?ı vucudundan ayrılmı? haldeki cenazesi 30 Ekim gunu
Ba?dat
'ta,
Amerika Birle?ik Devletleri bayra?ına
sarılmı? halde bulundu.
[6]
19 Aralık 2004'te,
Necef
'teki bir cenaze toreni ile
Kerbela
'daki bir otobus yapılan bomba yuklu araclarla yapılan
intihar saldırılarında
en az 67 ki?i oldu.
[7]
[8]
Ez-Zerkavi tarafından saldırıların kendilerince gercekle?tirilmedi?ine yonelik acıklama yapılsa da,
[9]
[10]
bazı kaynaklar saldırılardan orgutu sorumlu tutmaktadır.
[11]
[12]
Guvenlik birimlerince 2008'de ele gecirilen belgelere gore yapılanma, 2005 yılından itibaren, kendilerine kar?ı tavır takınan Irak'taki a?iret liderleri ile milliyetci isyancıları sistematik olarak oldurmeye ba?ladı.
[13]
30 Ocak'ta gercekle?tirilen
milletvekili secimleri
sırasında, 100'un uzerinde oy verme noktasına yapılan saldırılarda saldırganlar dahil en az 44 ki?i oldu.
[14]
El-Zerkavi sonradan yaptı?ı acıklamada, secimlere kar?ı oldu?unu ve saldırıların kendileri tarafından gercekle?tirdi?ini ifade etti.
[15]
28 ?ubat'ta
el-Hille
'de, guvenlik birimlerinde i?e girme ba?vurusu yapma amacıyla toplanan kalabalı?a bomba yuklu aracla gercekle?tirilen
intihar saldırısında
en az 100 ki?i (farklı kaynaklara gore 125'e kadar cıkmaktadır) ya?amını yitirdi.
[16]
[17]
[18]
[19]
Irak el-Kaidesi'ne ba?lı bir ki?i tarafından gercekle?tirdi?i tespit edilen saldırı, donem itibarıyla
Irak Direni?i
'ndeki en olumcul saldırıydı.
[17]
[19]
2 Nisan'da,
Ebu Gureyb
'de yer alan
Ebu Gureyb Cezaevi
'ne, orgut uyeleri tarafından silahlı saldırı gercekle?tirildi. Cezaevindeki Amerikan guclerinin kar?ılık vermesiyle
catı?ma
ya?andı. 44 Amerikan askeri personelinin yaralandı?ı, Amerikalı yetkililerin acıklamasına gore ise en az 1 militanın oldu?u saldırının amacını el-Zerkavi, cezaevinde tutulan mahkumlara
i?kence yapılması
olarak gostermi?ti.
[20]
[21]
[22]
6 Temmuz'da orgut tarafından ?nternet'te yayınlanan mesajla "
Yahudi
ve
Hristiyanların
muttefiki"
Mısır
'ın Irak Buyukelcisi
?hab e?-?erif
'in kendileri tarafından kacırıldı?ı,
[23]
ertesi gun yayınlanan mesajla ise e?-?erif'in olduruldu?u duyuruldu.
[24]
Mısırlı hukumet yetkilileri de olumu do?ruladı.
[25]
16 Temmuz'da,
Museyyib
'deki bir ?ii camisinin onunde bulunan pazar yerinde gercekle?tirilen
intihar saldırısında
en az 100 ki?i oldu.
[26]
17 ve 18 Temmuz'da da Ba?dat ve cevresinde gercekle?tirilen bombalı saldırılarla birlikte, uc gunun sonunda 150'nin uzerine ki?i ya?amını yitirirken; Irak el-Kaidesi tarafından ?nternet'te yapılan acıklamada saldırıların kendileri tarafından, Ba?dat'ın kontrolunu ele gecirme amacıyla yapıldı?ı belirtildi.
[27]
19 A?ustos'ta, Urdun'un
Akabe
?ehri acıklarında demirlemi? iki Amerikan sava? gemisine
Katyu?a
roketleriyle el-Kaide ba?lantılı ki?iler tarafından saldırı duzenlendi. Gonderilen uc roket de gemileri tutturamazken, yakınlardaki bir fabrikaya du?en roketlerden biri Urdunlu bir askerin olumune yok actı.
[28]
[29]
[30]
14 Eylul'de, Ba?dat'ta meydana gelen en az
12 bombalı saldırıda
160'ın uzerinde can kaybı ya?anırken, aynı gun orgutun ?nternet uzerinden yaptı?ı acıklamada saldırıların sorumlulukları ustlenildi ve Irak genelindeki ?iilere kar?ı sava? ba?latıldı?ı bildirildi.
[31]
[32]
16 Eylul'de,
Tuzhurmatu
'daki ?iilerin gitti?i el-Resul el-Azam Camii'ne,
cuma namazı
cıkı?ında bomba yuklu aracla gercekle?tirilen intihar saldırısında 13 ki?i olduruldu.
[33]
24 Ekim'de, Ba?dat'taki
Ishtar Sheraton Hotel
ile
Palestine Hotel
'e duzenlenen ve sonradan orgut tarafından yapılan acıklamayla sorumluluklarının ustlenildi?i
bombalı saldırılarda
en az 17 ki?i ya?amını yitirdi.
[34]
9 Kasım'da orgut militanlarının,
Amman
'daki uc otele birkac dakika arayla duzenledi?i
intihar saldırılarında
saldırganlar dahil 63 ki?i oldu.
[35]
18 Kasım'da, orgut mensuplarının
Hanekin
'deki iki ?ii camisindeki cuma namazı cıkı?ı sonrası gercekle?tirilen
intihar saldırıları
, farklı soylemlere gore en az 90 veya 150 ki?inin olumune yol actı.
[36]
[37]
Orgutun sozcusu Ebu Maysara el-Iraki 15 Ocak 2006'da, "Irak'ı i?galden kurtarmak, tum mucahitleri tek bir catı altında toplamak ve birlikte hareket etmesini sa?lamak ve ?slam ile Sunnet bayra?ını yuceltme" amacıyla; Irak el-Kaidesi, Cey? et-Tayfa el-Mensure, Katbiyan Ensar el-Tevhid vel Sunnet, Seray el-Cihad, el-Gureba Taburları ve el-Ahval Taburları'nun birle?mesiyle
Mucahit ?ura Meclisi
adlı
catı orgutun
kuruldu?unu duyurdu.
[38]
- ^
Kaynak hatası:
Gecersiz
<ref>
etiketi;
winepJune14
isimli refler icin metin sa?lanmadı (Bkz:
Kaynak gosterme
)
- ^
"Al-Zarqawi declares war on Iraqi Shia"
.
Al Jazeera
. 14 Eylul 2005. 3 Mart 2011 tarihinde kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi: 12 ?ubat 2015
.
- ^
Zelin, Aaron Y. (Haziran 2014).
"The War between ISIS and al-Qaeda for Supremacy of the Global Jihadist Movement"
(PDF)
(?ngilizce).
Washington Yakın Do?u Ara?tırmaları Enstitusu
. 9 Nisan 2016 tarihinde kayna?ından
ar?ivlendi
(PDF)
. Eri?im tarihi:
5 Ekim
2016
.
- ^
Pool, Jeffrey (15 Aralık 2004).
"Zarqawi's Pledge of Allegiance to Al-Qaeda: From Mu'Asker Al-Battar, Issue 21"
(?ngilizce).
Jamestown Vakfı
. 3 Mart 2016 tarihinde kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi: 4 Eylul 2016
.
- ^
"Group seizes Japanese man in Iraq"
(?ngilizce). BBC News. 27 Ekim 2004. 6 Mart 2016 tarihinde kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi:
5 Ekim
2016
.
- ^
"Beheaded Japanese to be flown home"
(?ngilizce). Tokyo:
CNN
. 1 Kasım 2004. 22 Eylul 2016 tarihinde kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi:
5 Ekim
2016
.
- ^
"Bombs in Karbala, Najaf kill 67"
. Ba?dat: CNN. 19 Aralık 2004. 20 Eylul 2005 tarihinde kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi:
5 Ekim
2016
.
- ^
el-Ubeydi, Abdul Huseyin (21 Aralık 2004).
"Twin Bombings in Iraq Kill 67"
(?ngilizce). Necef:
The Moscow Times
. 8 Ekim 2016 tarihinde
kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi:
5 Ekim
2016
.
- ^
"Coalition Warfare, Part II: How Zarqawi Fits into Bin Laden's World Front"
.
Terrorism Focus
(?ngilizce).
2
(8). The Jamestown Foundation. 28 Nisan 2005. 15 Nisan 2019 tarihinde kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi:
5 Ekim
2016
.
- ^
"Country Reports on Terrorism (2004)"
(?ngilizce).
Amerika Birle?ik Devletleri Dı?i?leri Bakanlı?ı
. 27 Nisan 2005. 6 Ekim 2016 tarihinde kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi:
5 Ekim
2016
.
- ^
Riedel, Bruce (2010).
The Search for Al Qaeda: Its Leadership, Ideology, and Future
(?ngilizce). Brookings Institution Press. s. 100.
ISBN
0815704526
. 6 Ekim 2016 tarihinde kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi:
5 Ekim
2016
.
- ^
Guidere, Mathieu (2012).
Historical Dictionary of Islamic Fundamentalism
(?ngilizce). Scarecrow Press. s. 386.
ISBN
0810879654
. 6 Ekim 2016 tarihinde kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi:
5 Ekim
2016
.
- ^
Ware, Michael (11 Haziran 2008).
"Papers give peek inside al Qaeda in Iraq"
(?ngilizce). Ba?dat: CNN. 4 Mart 2016 tarihinde kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi:
5 Ekim
2016
.
- ^
Filkins, Dexter (31 Ocak 2005).
"Defying Threats, Millions of Iraqis Flock to Polls"
(?ngilizce). Ba?dat:
The New York Times
. 29 Mayıs 2015 tarihinde kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi:
6 Ekim
2016
.
- ^
"Allawi urges unity after Iraq vote"
(?ngilizce). Ba?dat: CNN. 1 ?ubat 2005. 8 Ekim 2016 tarihinde kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi:
6 Ekim
2016
.
- ^
"100 dead in Iraq bomb carnage"
(?ngilizce).
The Guardian
. 28 ?ubat 2005. 25 Mart 2016 tarihinde kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi:
6 Ekim
2016
.
- ^
a
b
"Iraq car bombing causes carnage"
(?ngilizce). BBC News. 28 ?ubat 2005. 17 Ocak 2016 tarihinde kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi:
6 Ekim
2016
.
- ^
Diamond, John (1 Mart 2005).
"Iraq suicide bomber kills at least 120"
(?ngilizce). Ba?dat:
USA Today
. 4 Mart 2016 tarihinde kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi:
6 Ekim
2016
.
- ^
a
b
Napoleoni, Loretta (2011).
Insurgent Iraq: Al Zarqawi and the New Generation
(?ngilizce). Seven Stories Press. s. 129.
ISBN
1583228098
. 9 Ekim 2016 tarihinde kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi:
6 Ekim
2016
.
- ^
"Al-Qaida claims attack on Abu Ghraib"
(?ngilizce). Ba?dat:
NBC News
.
Associated Press
. 3 Nisan 2005. 25 Eylul 2016 tarihinde kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi:
6 Ekim
2016
.
- ^
Knickmeyer, Ellen (5 Nisan 2005).
"Zarqawi Said to Be Behind Iraq Raid"
(?ngilizce). Ba?dat:
The Washington Post
. 3 Mart 2016 tarihinde kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi:
6 Ekim
2016
.
- ^
Myers, Lisa (7 Nisan 2005).
"Zarqawi posts Abu Ghraib attack video on web"
(?ngilizce). NBC News. 5 Mart 2016 tarihinde kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi:
6 Ekim
2016
.
- ^
"Al-Qaeda threatens to kill abducted Egyptian envoy"
(?ngilizce). Dubai: Middle East Online. 6 Temmuz 2005. 30 Haziran 2016 tarihinde
kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi:
6 Ekim
2016
.
- ^
"Al-Qaeda claims to have killed Egyptian envoy"
(?ngilizce). Ba?dat:
The New York Times
. 7 Temmuz 2005. 9 Ekim 2016 tarihinde kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi:
6 Ekim
2016
.
- ^
"Captors kill Egypt envoy to Iraq"
(?ngilizce). BBC News. 8 Temmuz 2005. 14 Nisan 2016 tarihinde kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi:
6 Ekim
2016
.
- ^
Mosher, Andy; Sarhan, Saad (18 Temmuz 2005).
"Death Toll Rises to 100 in Suicide Blast in Iraq"
(?ngilizce). Ba?dat:
The Washington Post
. 4 Mart 2016 tarihinde kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi:
6 Ekim
2016
.
- ^
Howard, Michael (18 Temmuz 2005).
"Three days of suicide bombs leave 150 dead"
(?ngilizce). Erbil:
The Guardian
. 30 Temmuz 2016 tarihinde kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi:
6 Ekim
2016
.
- ^
Cordesman, Anthony H.; Al-Rodhan, Khalid R. (2006).
Gulf Military Forces in an Era of Asymmetric Wars
(?ngilizce). Greenwood Publishing Group. s. 500.
ISBN
0313084815
. 10 Ekim 2016 tarihinde kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi:
7 Ekim
2016
.
- ^
Fattah, Hassan M.; Wong, Edward (20 A?ustos 2005).
"U.S. Ships Target in Rocket Attack in Jordan's Port"
(?ngilizce). Akabe:
The Washington Post
. 9 Ekim 2016 tarihinde kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi:
7 Ekim
2016
.
- ^
"Jordan rockets miss US Navy ship"
(?ngilizce). BBC News. 19 A?ustos 2005. 6 A?ustos 2016 tarihinde kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi:
7 Ekim
2016
.
- ^
"Another wave of bombings hit Iraq"
(?ngilizce). Ba?dat:
International Herald Tribune
. 15 Eylul 2006. 28 Ekim 2007 tarihinde kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi:
7 Ekim
2016
.
- ^
"Scores killed in Baghdad attacks"
(?ngilizce). BBC News. 14 Eylul 2006. 3 Mart 2016 tarihinde kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi:
7 Ekim
2016
.
- ^
Tavernise, Sabrina (17 Eylul 2005).
"20 die as insurgents in Iraq target Shiites"
. Ba?dat:
International Herald Tribune
. 12 ?ubat 2009 tarihinde kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi:
7 Ekim
2016
.
- ^
"Al-Qaeda claims it bombed Baghdad hotels"
(?ngilizce). Ba?dat:
USA Today
. Associated Press. 25 Ekim 2005. 8 Ekim 2016 tarihinde kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi:
7 Ekim
2016
.
- ^
"Jordan remembers victims of 2005 hotel bombings"
(?ngilizce). Amman:
The Jordan Times
. 8 Kasım 2014. 24 Eylul 2016 tarihinde kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi: 24 Eylul 2016
.
- ^
"Suicide bombers kill scores in 2 Iraqi cities"
(?ngilizce). Ba?dat: CNN. 19 Kasım 2005. 25 ?ubat 2006 tarihinde kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi:
7 Ekim
2016
.
- ^
Vermaat, Emerson (22 Kasım 2005).
"Emerson Vermaat: Zaqawi's men of evil strike in Khanaqin- a city of peace and harmony"
(?ngilizce). Ba?dat: Militant Islam Monitor. 28 Mayıs 2014 tarihinde
kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi:
7 Ekim
2016
.
- ^
Abedin, Mahan (28 Mart 2006).
"Mujahideen Shura Council in Iraq: Fact or Fiction?"
(?ngilizce). The Jamestown Foundation. 30 Eylul 2015 tarihinde kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi: 4 Eylul 2016
.
|
---|
Liderleri
| |
---|
Saldırıları
| |
---|
Sava?ları
| |
---|
Ba?lı gruplar
| |
---|
Medya
| |
---|
Video ve ses
| |
---|
Di?er
| |
---|