II. Kuzey Sava?ı

II. Kuzey Sava?ı
	Kuzey Sava?ları
	; Mart ku?atması'nda X. Karl Gustav .
Tarih	1655?1660
Bolge	Danimarka , ?svec , Lehistan-Litvanya Birli?i , Skane , Halland , Blekinge , Bohuslan ve Ven 'de ?sveclilerle ; Prusya Duklu?u egemen bir devlet haline geldi ; ?svec varlı?ı ?svec Livonya 'nda tanındı. ;
Sonuc	Roskilde Antla?ması ve Copenhagen Antla?ması (?svec ve Danimarka arasında) ; Oliva Antla?ması (?svec ve Habsburg, Brandenburg, Polonya-Litvanya) ; Valiesar Antla?ması ve Cardis Antla?ması (?svec ve Rusya) ;
Taraflar
?svec ; Brandenburg-Prusya ; Transilvanya ; Ukrayna Kazakları (1657) ; Litvanya Buyuk Dukalı?ı ; Eflak ; Bo?dan	Danimarka-Norvec ; Habsburg Monar?isi ; Polonya-Litvanya Birli?i ; Rus Carlı?ı (1656?58) ; Kırım Hanlı?ı ; Brandenburg-Prusya ; Hollanda Cumhuriyeti
Komutanlar ve liderler
X. Karl Gustav ; Frederick William	II. Jan Kazimierz Waza ; I. Aleksey
Kayıplar
	70,000 ?svecli oldu. (paralı askerler dahil de?il)

?kinci Kuzey Sava?ı (1655?60, ayrıca ?lk veya Kucuk Kuzey Sava?ı ); ?svec ve du?manları Polonya-Litvanya Birli?i (1655-60), Rusya (1656?58), Brandenburg-Prusya (1657?1660), Habsburg Monar?isi (1657?60) ve Danimarka-Norvec ulkeleri arasında yapılan sava?tır. Ayrıca Birle?ik Hollanda Cumhuriyeti de sık sık ?svec kar?ıtı mudahalelerde bulunmu?tur.

Sava?ın geli?imi ve biti?i (1655-1661) [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

1655'te ?svec Kralı X. Karl Gustav Polonya-Litvanya Birli?i'nin batı vilayetlerine saldırdı ve buraları i?gal etti. Ulkenin do?u illerinin birco?u zaten Rusya tarafından i?gal edilmi?ti. Bunun sayesinde ?svec orduları hızlı bir ilerlemeye gecti. Kısa surede Polonya-Litvanya Birli?i ordusu da?ıldı ve ulke ?svec himayesine girdi. Polonya Kralı II. Jan Kazimierz Waza ise kacarak Habsburglara sı?ındı. Frederick William ve Prusya Duku ba?langıcta; Prusya Krallı?ı 'na ait toprak varlı?ını destekledi. Ancak, Konigsberg Antla?ması (1656) ?svec'in ele gecirdi?i tımarları geri vermesini kapsıyordu. Polonya- Litvanya askeri liderleri Protestan varlı?ı altında ezilen Roma Katolikleri 'nin dini duygularından yararlanıyordu. John II Casimir Vasa 1656'da buna zemin hazırlamı?tı. Rusya ?svec gerilemesinden yararlandı ve 1656'da ?svec'e sava? ilan etti.

Varılan Labiau Antla?ması uyarınca Charles X Gustav tarafından Frederick William 'e sa?lanacak askeri yardım kar?ılı?ında Transilvanyalı George II Rakoczi ile Polonya-Litvanya Birli?i'nin kuzeydo?usunda ittifak kurulacaktı. Bunun uzerine John II Vasa ve Habsburg kumandanı Leopold I Polonya-Litvanya'nın kuzeybatısına sava? actı. ?svec'in ba?ka cephelerde mucadele etmesinden fırsat bulan Danimarka; Frederick III doneminde ?svec anavatanına saldırdı. Brandenburg ?svec'le yaptı?ı ittifaktan ayrıldı; Wehlau ve Bromberg Antla?malarıyla Polonya Krallı?ı tarafından Prusya Duklu?u'nun tam egemenlik hakları tanındı. Polonya-Litvanya'nın tutuk tavrı uzerine ?svec uzerindeki sava?ın ekseni Danimarka ve kumandan Frederick III uzerine cevrildi. 1657-58 kı?ında Frederic'in ordusu batıya hareket etti ve so?uk Kuzey kıyıları boyunca ilerledi. Onun ordusu Danimarka Adaları'nda hazırlıksız yakalanmı?tı ve Frederick sava?tan cekildi. Roskilde Antla?ması ile birlikte, Danimarka; Kuzey ?svec'teki tum topraklarını terk etti. ?svec kar?ıtı di?er kuvvetler olan Transilvanya Ordusu ve Polonya gucleri de istedikleri ba?arıyı gosteremeyip Pomeranya 'da ?svec birlikleri tarafından bozguna u?ratıldı.

1658'de Charles X Gustav Polonya-Litvanya'daki ?svec kalelerine geri donup, bu kaleleri nufuzunda tutmaya karar verdi. Charles yeniden Danimarka'ya saldırma du?uncesindeydi. Bu arada, Pomeranya ve Jutland 'da ?svec kar?ıtı ittifakların etkisi suruyordu ve Danimarka saldırıları kapıya dayanmı?tı. 1659 boyunca, ?svec; Danimarka'daki kalelerinde ve kuzey Baltık kıyılarında buyuk hezimetler ya?adı. ?svec kar?ıtı muttefiklerin kazandı?ı bu zaferlerden sonra barı? goru?meleri ba?ladı. Charles ?ubat 1660'ta oldu, halefinin tahta oturması icin Polonya-Litvanya, Habsburg ve Brandenburg ile aynı yılın nisan ayında; Oliva Antla?ması imzalandı. Bunun yanında 1660 Mayıs'ında Danimarka ile Kopenhag Antla?ması konusunda mutabakata varıldı. ?svec boylece Roskilde'deki kazanclarını korumayı ba?ardı, Prusya Duklu?u de egemen bir devlet haline geldi; devletlerin statikosu buyuk oranda sava?tan onceki duruma dondu. Zaten 1658'de Rusya ile ?svec Ate?kes imzalamı?tı; 1661'deki Cardis Antla?ması ile sava?a tamamen son verildi.

Ayrıca bakınız [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Buyuk Kuzey Sava?ı

Yayınlar [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Anisimov, Evgeni? Viktorovich (1993). John Alexander (Ed.). The reforms of Peter the Great: progress through coercion in Russia . The New Russian history. New York: Sharpe. ISBN 1563240483 .
Buchholz, Werner (1999). Pommern (Almanca). Siedler. ISBN 3886807800 .
Frost, Robert I (2004). After the Deluge. Poland-Lithuania and the Second Northern War, 1655-1660 . Cambridge Studies in Early Modern History. Cambridge University Press. ISBN 0521544025 .
Hrushevsky, Mykhailo (2003). "Between Moscow and Sweden". Illustrated History of Ukraine (Rusca). Donetsk: BAO. ISBN 966-548-571-7 .
Frost, Robert I (2000). The Northern Wars. War, State and Society in Northeastern Europe 1558-1721 . Longman. ISBN 978-0-582-06429-4 .
Moote, Alanson Lloyd (1970). The seventeenth century; Europe in ferment . Heath.
Kozicki, Richard; Wrobel, Piotr (1996). Historical dictionary of Poland, 966-1945 . Greenwood Publishing Group. ISBN 0313260079 .
Lockhart, Paul Douglas (2007). Denmark, 1513-1660. The rise and decline of a Renaissance monarchy . Oxford University Press. ISBN 0199271216 .
Oakley, Steward (1992). War and peace in the Baltic, 1560-1790 . War in Context. Abingdon - New York: Routledge. ISBN 0415024722 .
Press, Volker (1991). Kriege und Krisen. Deutschland 1600-1715 . Neue deutsche Geschichte (Almanca). 5 . Munich: Beck. ISBN 3406308171 .

Kaynakca [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

^ Hrushevsky (2003), s. 327

[1] Hrushevsky (2003), s. 327

[1]