Cadılar Bayramı
|
---|
Cadılar Bayramı icin ozel olarak oyulmu? ve icine mum yerle?tirilmi? bir
bal kaba?ı
|
Di?er adı
| Azizler Arifesi
|
---|
Ulke
| Dunya capında bircok ulkede
|
---|
Kutlayanlar
| Batılı Hristiyanlar
ve
Dunya
capında
Hristiyan
olmayan bircok ki?i
|
---|
Onemi
| Allhallowtide
'nin ilk gunu
|
---|
Ba?lama
| 31 Ekim
|
---|
Sıklık
| Yılda bir kez
|
---|
Cadılar Bayramı
, her sene 31 Ekim'de
[1]
[2]
kutlanan, oncelikle
Pagan
ve sonrasında
Hristiyan
kokleri olmasına ra?men
[2]
gunumuzde
sekuler
bir kutlama halini almı?
[1]
bayram. Cocukların, genellikle korkunc kostumler giyerek, kapı kapı dola?ıp
?ekerleme
ve
harclık
topladı?ı bir bayramdır. Di?er Cadılar Bayramı kutlamalarında yapılan etkinlikler arasında maskeli balolar, balkaba?ından fener oyma, korku filmi seansları ve
perili oldu?una inanılan evlere
duzenlenen geziler sayılabilir.
[3]
Cadılar Bayramı, ba?lıca
Kuzey Amerika
ve
Britanya Adaları
'nda yer alan ulke ve bolgelerde kutlanır. Bu bolgelerde cok buyuk ve gorkemli bir
festival
olan Cadılar Bayramı kutlamaları,
Amerikan kulturunun
etkisiyle
Avrupa
[4]
ve
Okyanusya
'da
[5]
yer alan di?er Batılı ulkelerin yanı sıra
Japonya
,
Filipinler
ve
Latin Amerika
'da da yaygınla?maktadır.
[6]
[7]
Cadılar Bayramı,
Anglosakson
dunyasında ve ba?lıca Batılı ulkelerde
Halloween
olarak adlandırılır. Bu sozcuk
All Hallow's Eve
(
Azizler Gunu
'nun arifesi) kavramından kısaltılarak olu?turulmu?tur.
[2]
[1]
30 Ekim 2021 tarihinde
Wayback Machine
sitesinde
ar?ivlendi
.
Cadılar Bayramı'nın kokeni antik
Britanya
'da
pagan
Keltlerin
kutladı?ı
Samhain Festivali
'dir.
[1]
Keltler 1 Kasım'ı
yazın
biti?i,
kı?ın
ba?langıcı kabul ediyorlardı. Samhain kelimesinin kokeni
Eski ?rlandaca
sam
(yaz) ve
fuin
(son) sozcuklerine dayanır.
[8]
Bu tarihte suruler yaylalardan donuyor,
toprak a?aları
ile ciftciler arasındaki arazi kira sozle?meleri yenileniyordu.
Yaz sonu Keltlerde aynı zamanda evliliklerin gercekle?ti?i, olulerin kutsandı?ı ilahi bir donemdi. Bu gunde, olulerin
ruhlarının
gecmi?te ya?adıkları evleri ziyaret etti?ine inanılıyordu. Tepelerin uzerinde, evlerdeki ocakları tutu?turmak ve aynı zamanda kotu ruhları uzak tutmak icin buyuk ate?ler yakılıyordu. ?nsanlar, ortalıkta dola?tı?ına inandıkları ruhlara tanınmamak icin maskeler takıyor, kostumler giyiyorlardı. Bu gelenekler nedeniyle Samhain festivali zamanla
cadılar
,
goblinler
,
periler
ve
iblislerle
ozde?le?ti.
[1]
Romalılar
1. yuzyılda Kelt topraklarını fethettiklerinde, kendi olum festivalleri
Feralia
ve hasat festivalleri
Pomona
'yı Samhain ile birle?tirdiler.
[1]
7. yuzyılda
Papa
IV. Boniface
13 Mayıs'ta kutlanan Azizler Gunu'nu -muhtemelen pagan festivalinin yerini alması icin-
[1]
1 Kasım'a ta?ıdı. Azizler Gunu'nun
arifesi
(31 Ekim) kutsal kabul edildi ve Batılı dillerdeki
Halloween
adı buradan geldi.
Orta Ca?
'ın sonlarında
sekuler
kutlamalar ile Hristiyan bayramı kayna?tı. Avrupa'daki
Reform hareketleri
esnasında, ozellikle
Protestan
Hristiyanlar arasında, Cadılar Bayramı kutlamaları neredeyse son buldu; Britanya'da ise sekuler bir bayram olarak kutlanmaya devam etti.
[1]
Amerika
'ya yerle?en ilk kolonilerde -pek cok bayram gibi- Cadılar Bayramı da yasaklandı.
[1]
Bununla birlikte 1800'lu yıllarda, Cadılar Bayramı'ndan o?eler ta?ıyan bir hasat bayramı kutlanmaya ba?landı. 19. yuzyılda ba?ta ?rlandalılar olmak uzere Britanya'dan Amerika'ya gocen cok sayıdaki gocmen Cadılar Bayramı kostumlerini beraberlerinde getirdiler ve Cadılar Bayramı zamanla ABD'deki ba?lıca cocuk bayramlarından biri haline geldi.
[1]
Cadılar Bayramı'nın sembolu gulen bir
bal kaba?ıdır
. Bal kaba?ının ici bo?altılarak gulen bir surat ?eklinde oyulduktan sonra icinde bir mum yakılarak ?eytani bir surat olu?turulmaya calı?ılır. Ancak eski zamanlarda kabak yerine ?algamların oyuldu?u bilinmektedir.
[9]
Evler cadılar bayramı dekorları ile suslenir, ?enlik ate?leri yakılır, bazı yerlerde havai fi?ek atılır, Perili cazibeler ziyaret edilir.
En yaygın olarak tuketilen ?ekerleme,
elma ?ekeridir
. Cocuklar korkunc kıyafetler giyerek kapı kapı gezerler ve ev sahiplerine "?aka mı, ?eker mi?" diye sorarlar. Ev sahibi "?aka!" derse ce?itli muziplikler yaparlar. Buyukler cocuklara ?ekerleme ikram ederler veya harclık verirler. Bu uygulamanın kokeni gecmi?te Britanya'da yoksulların kapı kapı dola?arak "
ruh keki
" toplaması gelene?idir.
[1]
Yeti?kinler, 31 Ekim'e en yakın hafta sonunda kıyafet baloları duzenlerler. Bu partilerde misafirler cadı, hayalet veya korku filmi karakteri gibi korkunc kostumler giyerler.
Muhafazakar Hristiyanlar, ozellikle tutucu Protestanlar, genelde Cadılar Bayramı'nı kutlamazlar ve yanlı? bulurlar.
[10]
[11]
- ^
a
b
c
d
e
f
g
h
i
j
"Halloween."
Encyclopædia Britannica Ultimate Reference Suite.
Chicago:
Encyclopædia Britannica
, 2012.
- ^
a
b
c
"Ar?ivlenmi? kopya"
. 30 Ekim 2021 tarihinde kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi:
30 Ekim
2021
.
- ^
Paul Fieldhouse (17 Nisan 2017).
Food, Feasts, and Faith: An Encyclopedia of Food Culture in World Religions
.
ABC-CLIO
. s. 256.
ISBN
9781610694124
. 25 Temmuz 2020 tarihinde kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi: 1 Kasım 2019
.
- ^
Halloween in der Steiermark und anderswo, Volkskunde (Munster in Westfalen), Hrsg. Editha Horandner, LIT Verlag Munster, 2005
3825888894
.
(Almanca)
- ^
Browne, Rachel; Seidler, Jonno (1 Kasım 2009).
"Hell of a row as kids buy into imported Halloween rituals"
.
The Sydney Morning Herald
. 5 Kasım 2012 tarihinde kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi: 1 Kasım 2012
.
- ^
Halloween: Another gift from the USA
8 Aralık 2015 tarihinde
Wayback Machine
sitesinde
ar?ivlendi
. northerndailyleader.com.au
- ^
Rogers, Nicholas (2002).
Halloween: From Pagan Ritual to Party Night
, p. 164. New York:
Oxford University Press
.
0195168968
- ^
"Samhain."
5 Kasım 2013 tarihinde
Wayback Machine
sitesinde
ar?ivlendi
. Online Etymology Dictionary. Eri?im: 3 Kasım 2013.
- ^
"Cadılar Bayramı'nın Kokeni Ve Benzeri Gelenekler"
. 30 Ekim 2021. 31 Ekim 2021 tarihinde
kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi:
6 Ocak
2022
.
- ^
Billye Dymally: Halloween. Satan’s New Year. Infinity Publishing, West Conshohocken PA 2006,
ISBN 0-7414-3387-7
. Kele Gershom: Halloween. Counterfeit Holy Day. Fisherman Publishing, s. l. 2005,
ISBN 0-9772425-0-1
. Steve Russo: Halloween. What’s a Christian to Do? Harvest House Publishers, Eugene OR 1998,
ISBN 1-56507-851-9
.
- ^
Lint Hatcher: The Magic Eightball Test. A Christian Defense of Halloween and All Things Spooky. Eigenverlag, Lulu Press 2006,
ISBN 1-84728-756-5
.
|
Wikimedia Commons'ta
Cadılar Bayramı
ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.
|
|
---|
Genel
| |
---|
Gelenekler
| |
---|
Etkinlik
| |
---|
Aksesuarlar
| |
---|
?lgili
| |
---|
Di?er
| |
---|
|
---|
Genel
| |
---|
Gelenekler
| |
---|
ilahiler
| |
---|
?lahiyat
| |
---|
?lgili
| |
---|