Be?ikta?

Koordinatlar : 41°4′31″K 29°1′39″D ? / ? 41.07528°K 29.02750°D ? / 41.07528; 29.02750
Vikipedi, ozgur ansiklopedi
Ba?lı?ın di?er anlamları icin Be?ikta? (anlam ayrımı) sayfasına bakınız.
Be?ikta?
?lce
Slogan:
Ne Mutlu Be?ikta? Var [1]
Beşiktaş'ın İstanbul'daki konumu
Be?ikta?'ın ?stanbul 'daki konumu
Ulke Türkiye Turkiye
Bolge Marmara
?l ?stanbul
?dare
 ? Belediye Ba?kanı Rıza Akpolat ( CHP )
 ? Kaymakam O?uzhan Bingol [2]
Yuzolcumu
 ? Toplam 18 km²
Nufus
  (2019 [3] )
 ? Toplam 182,649
Zaman dilimi UTC+03.00 ( TRS )
Posta kodu
34330, 34335, 34337, 34340, 34342, 34345, 34347, 34349, 34357

Be?ikta? , ?stanbul ilinin bir ilcesidir . Adını ?stanbul'un en eski semtlerinden biri olan Be?ikta? semtinden alır. 8,4 km uzunlu?unda sahili oldu?u ?stanbul Bo?azı 'nın Rumeli yakasında yer alan ilce batıda ?i?li ve Ka?ıthane , guneybatıda Beyo?lu , kuzeyde Sarıyer ilceleriyle kom?udur. Yuzolcumu 18 km², nufusu ise 2019 ADNKS verilerine gore 182.649'dur.

Hem nufus, hem de alan olarak ?stanbul kentinin kucuk ilcelerinden biri olmasına kar?ın iki kıtayı ve ?stanbul'un iki yakasını birbirine ba?layan 15 Temmuz ?ehitler Koprusu ve Fatih Sultan Mehmet koprulerinin ba?lantı yolları, sahip oldu?u son donem Osmanlı mimarisi eserleri, Bo?azici yamacları, universiteler ile ce?itli bolum ve fakulteler ve Levent - Maslak hattındaki i? merkezleri nedeniyle gunduz nufusunun sayım nufusuna gore birkac misli arttı?ı bir alandır. Turkiye Cumhuriyeti Sanayi ve Teknoloji Bakanlı?ı 'nın yaptı?ı ara?tırmaya gore Turkiye 'nin en geli?mi? 3. ilcesi secilmi?tir. [4]

?sim [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Be?ikta? tarih boyunca bircok adla anılmı?tır. Bunun temel nedeni Osmanlı donemine kadar surekli bir yerle?im yeri niteli?i kazanamamasıdır. Dolayısıyla zaman icinde ce?itli olaylara, buradaki onemli yapılara ya da anıtlara gore adlar almı?tır.

Ce?itli tarihcilere ve Be?ikta?'ın sakinleri arasında yaygın olan ve yazılı kaynaklarla da desteklenen bir teze gore Be?ikta? adının aslı Be?ta?'dır; Barbaros Hayreddin Pa?a 'nın gemilerini ba?lamak uzere diktirdi?i be? ta? direk anlamındaki "be?ta?"tan bozularak bugunku adını aldı?ı kabul edilir.

Be?ikta?'ın adına ili?kin en ciddi incelemeyi yapan ordinaryus tarihci Mehmet Cavit Baysun ise eski kaynaklarda bu adın "Be?ikta?ı" biciminde gecti?ine dikkati cekerek Topkapısı'nın Topkapı'ya donu?mesi gibi Be?ikta?ı'nın da halk a?zında Be?ikta?'a donu?tu?unu savlar. [5]

Be?ikta?'ın, Osmanlı oncesi donemde, Kune Petro (ta? be?ik), ?asonion , Sergion ya da Dafne (Defne) olarak adlandırıldı?ı iddia edilir. Ayrıca Be?ikta?'ın di?er bir eski adının cifte sutun anlamında Diplokionion olabilece?i de ileri surulmekle beraber ca?da? tarihcilere gore bu yakı?tırma do?ru de?ildir. Zira soz konusu cifte sutunu unlu ?talyan gezgin Cristoforo Buondelmonti 'nin 15. yuzyılda yaptı?ı ?stanbul haritasında Galata surlarının dı?ında bir yerde resmetti?ine dikkat edilirse, ille de Be?ikta?'ın Diplokionion olarak adlandırılmı? olaca?ı anlamı cıkmaz.

Merkezi ve car?ısının bulundu?u bolge, bazı Be?ikta?lılarca bugun dahi Koyici olarak anılır.

Tarihce [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Be?ikta? Meydanı (sahil)

Be?ikta? Meydanı 'nda yapılan metro in?aatı kazılarında ?lk Tunc Ca?ına (milattan once 3500-3000) ait kurgan tipi mezarlar, ayrıca Kalkolitik doneme (milattan once 5000-3000 yılları) ait pi?mi? topraktan yapılan canak comlek parcaları olan keramikler bulunmu?tur. [6] Bizans doneminde ( 4. - 15. yuzyıl ) gunumuz Be?ikta?'ının kıyıları ?u uc onemli yapıyla tanınırdı: "Auaplus"ta (akıntıya kar?ı) bulunan Ayios Mihael Kilisesi, ?mparatorların yazlık ikametgahı olan Ayios Mamas saray kompleksi ve Fokas Manastırı. Bunlardan Ayios Mihael Kilisesi Konstantinopolis 'in kurucusu olan I. Konstantin (305-337) doneminde in?a edilmi?ti ve Rum, Ermeni, Gurcu Hristiyan hacıların ziyaret etti?i cok unlu bir hac merkeziydi.

Be?ikta? bir yerle?im yeri kimli?ini Osmanlı doneminde kazanmı?tır. Bizans donemi boyunca Bo?azici ozellikle Karadeniz 'den gelen Gurcu ya?macıların akınlarına u?ramı?, bunların yarattı?ı tahribat ve saldıkları korku surdı?ı yerle?melerin geli?mesini engellemi?tir. Be?ikta?'ın Osmanlı doneminde bir yerle?im yeri kimli?i kazanması Karadeniz'in geni? olcude Osmanlı Devleti'nin denetimi altına girmesi sayesinde olmu?tur.

Zuhtu Murido?lu 'nun yaptı?ı Barbaros Hayreddin Pa?a Anıtı .

Be?ikta? Kaptan-ı Derya Barbaros Hayreddin Pa?a doneminde bilhassa denizcilik acısından buyuk onem kazandı. Be?ikta?'ın bulundu?u bolge o zamanlar liman olarak kullanılmaya uygun bir koydu. Barbaros Hayreddin, Be?ikta? koyunu Osmanlı donanmasının gemilerini demirlemek icin kullandı. Ayrıca burada kendisine bir yalı yaptırarak ?stanbul'da oldu?u zamanlarda Be?ikta?'ta ikamet etti. Aynı bolgede kendi adına bir cami, bir medrese, bir de subyan mektebi in?a ettirdi. 1546 yılında vefat etti?i zaman Barbaros Be?ikta?'ta defnedildi.

Melling 'e ait bir gravurde, Ortakoy'deki Hatice Sultan Sarayı (1819)

17. yuzyılda Be?ikta? koyu doldurulmaya ba?landı. Bu bolge padi?ahların dinlenme ve e?lenceleri icin duzenlenen bir "hasbahce"ye donu?turuldu. Bu bahcede ce?itli donemlerde yapılan ko?kler ve kasırlar toplulu?u, uzun sure Be?ikta? Sahilsarayı adıyla anıldı. III. Selim bu bolgede batı tarzında yapılar yaptıran ilk padi?ah oldu. Dolmabahce 'den Ortakoy 'e kadar uzanan kıyı ?eridinde bircok yapılar yaptırdı ve mevcut olanları geni?lettirdi. III. Selim'in kızkarde?i Hatice Sultan icin Fransız mimar Melling 'e in?a ettirdi?i saray ?stanbul halkı ve kentte ya?ayan Avrupalılar arasında buyuk bir un kazandı. III. Selim sık sık kızkarde?inin sarayına u?ramaktan cok zevk alırdı.

Cıra?an Sarayı

II. Mahmut da III. Selim gibi Be?ikta? sahillerine buyuk ilgi duymaktaydı. 31 yıllık saltanatı suresince resmen Topkapı Sarayı 'nda ikamet etmesine ra?men fiilen zamanının buyuk bir bolumunu Be?ikta? sahilindeki ce?itli saray ve kasırlarda gecirirdi. II. Mahmut zamanında artık Osmanlı tahtı resmen olmasa da fiilen Halic 'in kar?ı tarafına ta?ınmı?, Be?ikta? bolgesine yerle?mi?ti. II. Mahmut'un o?lu Abdulmecid Dolmabahce Sarayı 'nı in?a ettirerek bu duruma resmiyet kazandırdı. Bundan sonraki butun padi?ahlar Dolmabahce Sarayı'nın yanı sıra bugunku Be?ikta? ilcesinde yer alan Yıldız Sarayı ve Cıra?an Sarayı gibi ce?itli saraylardan ikamet ettiler. Be?ikta? ilcesi imparatorlu?un yıkılmasına kadar Osmanlı tahtına ev sahipli?i yaptı. 13 Ocak 1910 tarihinde Turkiye'nin ilk spor kulubu olarak Be?ikta?'ta kurulan Be?ikta? Jimnastik Kulubu halen koku Be?ikta?'a dayanan en tanınmı? kurumdur.

Yaveran Ko?ku, Yıldız Sarayı

Mustafa Kemal Ataturk 'un Turk Kurtulu? Sava?ı 'nda once annesi Zubeyde Hanım ’ın Akaretler 'de bulunan evinde (bugun Akaretler Mustafa Kemal Muzesi) ikamet etti?i bilinmektedir. Cumhuriyetin ilanı ve Ankara 'nın ba?kent ilan edilmesinden sonra Be?ikta? ilcesinin onemi azalmakla birlikte Ataturk'un ya?amının geri kalan donemi boyunca ?stanbul'a geldi?i zaman Dolmabahce Sarayı'nda kalması nedeniyle Be?ikta? ilcesi onemini biraz olsa korudu. Onceleri Beyo?lu ’na ba?lı bir nahiye olan Be?ikta? 1930 yılında ilce yapıldı.

21 Mayıs 1930 tarih ve 1499 sayılı resmi gazetede yayımlanan 1612 sayılı kanun ile 1 Eylul 1930 tarihinde ilce oldu. [7] Be?ikta? ilce oldu?unda 14 mahalleden olu?uyordu. Bu mahallelerden Te?vikiye 1954'te ilce olan ?i?li 'nin sınırları icine katılmı?tır. 1950'den sonra olu?an yeni yerle?melerle mahalle sayısı 23'e ula?mı?tır. Be?ikta?'a ilk kez 1956'da ayrı bir belediye ?ube muduru atanmı?, 1984'te cıkarılan Buyuk?ehir Belediyesi Yonetimi Hakkında Kararname ile metropol alan icinde kalan Be?ikta? Belediyesi ?stanbul Buyuk?ehir Belediyesi 'nin bir ?ubesi olmaktan cıkıp ayrı bir belediye durumuna gelmi?tir.

Levent

Be?ikta? ilcesinin cekirde?ini olu?turan Be?ikta? , Yıldız , Ortakoy , Kuruce?me , Arnavutkoy , Bebek gibi tarihsel semtler dı?ındaki yerle?im yerleri 1950'li yıllardan itibaren ortaya cıkmı?lardır. 1950'de tarihi Levent Ciftli?i arazisi uzerinde bahceli evler duzeninde ba?latılan toplu konut uygulamasıyla Levent mahallesi'nin temelleri atılmı?, daha sonra Etiler , Konaklar , Akat , Nisbetiye , Levazım ve Kultur mahalleleri olu?mu?tur. 1980'lerden itibaren Bo?azici kıyısı boyunca uzanan yamaclardaki koruların imara acılmasıyla Be?ikta?'ın do?al ye?il ortusu hayli tahribata u?ramı?tır.

Nufus [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Be?ikta?'ın nufusu 1930'lardan 1980'lere kadar uzanan yakla?ık 50 yıllık donemde yava? ama duzenli bir artı? gostermi?tir. 1980'lerden itibarense, hem ilcedeki in?aata acık alanların buyuk olcude sınır noktasına varmı? olması hem de mevcut konutların i?yerlerine donu?turulmesi nedeniyle nufus sayımlarında esas alınan gece nufusu azalma e?ilimi gostermektedir.

Yıl Toplam
1935 [8] 55.007
1940 [9] 59.422
1945 [10] 63.611
1950 [11] 73.432
1955 [12] 84.698
1960 [13] 93.647
1965 [14] 107.442
1970 [15] 136.105
1975 [16] 174.931
1980 [17] 188.117
1985 [18] 204.911
1990 [19] 192.210
2000 [20] 190.813
2007 [21] 191.513
2008 [22] 185.373
2009 [23] 185.054
2010 [24] 184.390
2011 [25] 187.053
2012 [26] 186.067
2013 [27] 186.570
2014 [28] 188.793
2015 [29] 190.033
2016 [29] 189.356
2017 [29] 185.447
2018 [29] 181.074
2019 [29] 182.649
2020 [29] 176.513
2021 [29] 178.938
2022 [29] 175.190
2023 [29] 169.022

?klim [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Be?ikta?'ta Akdeniz iklimi ( Koppen : Csa ) gorulmektedir. Be?ikta?'ın iklimi do?al olarak ?stanbul'un ikliminin bir parcasıdır. Ancak kıyı kesiminde nem oranı daha yuksektir. Akdeniz iklimi ile karasal iklim arasında kalan ?stanbul'un bu karma ozelli?i Be?ikta?'ta da kendini gosterir. Yazları sıcak ve ya?ı?sız, kı?ları ılıman ve ya?ı?lı gecer.


  Be?ikta? iklimi  
Aylar Oca ?ub Mar Nis May Haz Tem A?u Eyl Eki Kas Ara Yıl
Ortalama sıcaklık (°C) 6,0 6,1 7,6 11,8 16,3 20,7 23,0 23,3 20,2 16,0 11,9 8,3 14,3
Ortalama ya?ı? (mm) 107 71 70 49 33 29 24 34 48 78 95 126 63,7
Kaynak: Climate-Data.org [30]


Co?rafya [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Be?ikta? ilcesinin yeryuzu bicimleri ikili ozellik ta?ır. ?lki ?stanbul Bo?azı 'nın bicimledi?i kıyı kesimi, ikincisi art bolgeler. Kıyı kesimi denize paralel uzanan yamaclar bicimindedir. Bu yukseltiler yer yer vadilerle bolunmu? ve hemen her vadi tabanında da bir derenin yata?ı olu?mu?tur. Art bolgeler ise batıda Beyo?lu platosunun devamı niteli?indeki az engebeli duzlukler ile kuzeyde ve do?uda vadilerin bicimledi?i kucuk duzluklerden olu?ur. Yukselti e?risine bir ornek vermek gerekirse Barbaros Bulvarı ba?langıcında 1,5 m iken Zincirlikuyu 'da 135 m'ye ula?ır. [31]

Yonetim [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Be?ikta?, ?stanbul ilinin bir ilcesidir. ?l topraklarının Avrupa yakasında yer alır. 1930 yılında Beyo?lu'ndan ayrılarak ayrı bir ilce haline gelmi?, Be?ikta? Belediyesi de 1984'te kurulmu?tur. 23 mahalleden olu?an Be?ikta?'ta 875 sokak ve cadde vardır, bunlardan 31'i Buyuk?ehir Belediyesi'nin sorumlulu?undaki ana arter niteli?indedir.

Mahalleleri [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Be?ikta? ilcesi, 23 mahalleden olu?maktadır.

Secimler [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Yerel Secimler [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Be?ikta? Belediye Ba?kanları ve Partileri [32]
Sıra Yıl Belediye Ba?kanı Ba?langıc Biti? Parti Oy Oranı
1 1984 Mumtaz Kola 25 Mart 1984 26 Mart 1989 ANAP %59,22
2 1989 Ayfer Atay 26 Mart 1989 27 Mart 1994 SHP %47,79
1994 27 Mart 1994 18 Nisan 1999 %29,26
3 1999 Yusuf Namo?lu 18 Nisan 1999 28 Mart 2004 ANAP %28,95
4 2004 ?smail Unal 28 Mart 2004 29 Mart 2009 CHP %44,61
2009 29 Mart 2009 30 Mart 2014 %60,66
5 2014 Murat Hazinedar 30 Mart 2014 4 Ocak 2018 %76,29
6 Tahir Do?ac 4 Ocak 2018 31 Mart 2019 Ba?ımsız
7 2019 Rıza Akpolat 31 Mart 2019 31 Mart 2024 CHP %73,06
2024 31 Mart 2024 Gunumuz %64,12

Karde? ?ehirler [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Be?ikta? Belediyesi'nin uluslararası karde? belediyeleri: [33]

Ekonomi [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

?? Kuleleri

Turkiye'nin refah, ya?anabilirlik ve kulturel duzey bakımından en yuksek dereceye sahip olan A ilceleri arasında, 2013 yılının ilk yarısında yapılan sıralamada Be?ikta? ilk sırayı almı?tır. [36] Yine aynı ara?tırma sonuclarına gore yuzde 34 ile yuksek o?retim oranının en yuksek oldu?u ilcedir.

19. yuzyılın ortalarından itibaren Osmanlı hanedanının once Dolmabahce , sonra da Yıldız Sarayı 'na yerle?mesi sarayla ilintili her duzeydeki bircok gorevlinin de Be?ikta?'ta konaklar, evler, yalılar yaptırmasına yol acmı?, bu da alı?veri? ortamının geni?lemesini sa?lamı?tır. Cumhuriyetin ilanı ve ba?kentin Ankara 'ya ta?ınmasıyla bu ayrıcalıkları kaybeden Be?ikta?'ın ekonomik ya?amı durgunla?mı?tı.

1950'lerde ic kesimlerin iskana acılması, Levent ve Etiler mahallelerinin do?u?u, Barbaros Bulvarı'nın in?ası, Bo?azici sahil yolunun geni?letilmesi gibi kent ici ula?ımı artıran etkenler ekonomik ya?amı da canlandırmı?tır. Bu canlılık 1970'lerde Bo?azici Koprusu 'nun (1973) acılmasıyla artarak surmu?, 1980'lerde ise Be?ikta?'ı merkezi i? alanı durumuna getiren bir sıcramaya donu?turmu?tur. Bu donemden itibaren ?stanbul'u uluslararası bir i? ve turizm merkezi yapmaya yonelik politikalar sonucu Be?ikta?'ta da i? merkezleri, alı?veri? merkezleri ve be? yıldızlı oteller birbiri ardınca yukselmi?tir.

?? merkezleri daha cok Barbaros Bulvarı ve onun devamı niteli?indeki Buyukdere Caddesi 'nde toplanmı?ır. Turkiye'de faaliyet gosteren en buyuk ticari bankalar arasında olan Turkiye ?? Bankası , Garanti Bankası , Yapı Kredi , Akbank ve Fibabanka 'nın genel mudurlukleri ilce sınırları icindedir.

E?lence mekanları Bo?azici kıyıları ile Nisbetiye Caddesi 'nde yo?unla?mı?tır.

Be?ikta?'ta bulunan ?stanbul geneliyle ilgili onemli kamu kurulu?ları arasında Cevre ve ?ehircilik Bakanlı?ı ?stanbul ?l Mudurlu?u, Turkiye ?statistik Kurumu ?stanbul Bolge Mudurlu?u, Darphane ve Damga Matbaası Genel Mudurlu?u , ?stanbul Jandarma Bolge Komutanlı?ı , ?stanbul Merkez Komutanlı?ı, TRT ?stanbul Televizyonu, ?stanbul Emniyet Mudurlu?u Gayrettepe Ek Hizmet Binası yer alır.

Azerbaycan , Birle?ik Arap Emirlikleri , Bulgaristan , Danimarka , Guney Afrika Cumhuriyeti , ?srail , ?spanya , Kuzey Kıbrıs Turk Cumhuriyeti , Mısır ve Suudi Arabistan 'ın ?stanbul konsoloslukları Be?ikta?'tadır.

E?itim ve kultur [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Sınırları icinde Bo?azici , Yıldız Teknik , Galatasaray ve Bahce?ehir Universitelerinin merkez kampusleri, Turk Silahlı Kuvvetleri Harp Akademileri ile Beykent , Kadir Has , ?stanbul Teknik ve Mimar Sinan universitelerinin bazı ana birimlerini bulunduran Be?ikta? ?lcesi'nde 15'i ozel 44 ilko?retim okulu ile 5'i anadolu lisesi, 11'i ozel olmak uzere toplam 27 lise ve dengi okul bulunmaktadır.

Muzeler A?iyan Muzesi , BJK Muzesi , Deniz Muzesi , Mimar Sinan Universitesi Resim Heykel Muzesi , ?stanbul ?ehir Muzesi , Yıldız Sarayı Muzesi ve ?tfaiye Muzesi 'dir.

1994'te Necati Akpınar ve Yılmaz Erdo?an tarafından kurulan Be?ikta? Kultur Merkezi tiyatro, televizyon, sinema ve organizasyon alanlarında zamanla adından soz ettirmi?tir. Bunların dı?ında Ortakoy, Mustafa Kemal, Levent ve Akatlar Kultur Merkezleri ile Kuruce?me Arena onemli ?ov ve gosteri mekanları arasındadır. 2014 itibarıyla ilce sınırları icinde 13 sinema salonu vardır. [ kaynak belirtilmeli ]

Tarihi semtleri [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Arnavutkoy [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Arnavutkoy

Arnavutkoy , Bebek'le Kuruce?me arasında yer alır. ?lkca?da adı Hestai idi. Bizans doneminde Promotu ve Anaplus olarak da bilinirdi. Bo?azici 'ndeki onemli ibadet yerlerinden biri olan Ayios Mihael Kilisesi buradaydı. I. Konstantin tarafından yaptırıldı?ı soylenen bu kilisede Ba?melek Mihael'in mozaik bir ikonası saklanıyordu. Arnavutkoy adını hangi nedenle ve ne zaman aldı?ı kesinlikle bilinmemektedir. Bir rivayete gore, Fatih Sultan Mehmet Arnavutluk'a egemen olmasından sonra yoreden getirilen Arnavutları bu semte yerle?tirmi?tir.

A?iyan [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

A?iyan , Bebek ile Rumelihisarı arasında, bugun aynı isimle anılan mezarlık sırtlarında bulunan semt. Sahilden denizin icine uzanan dil, Bo?az'ı cok daralttı?ı icin buraya Yunanca Lomekopi, Turkce olarak da Bo?azkesen denilmi?ti. Semt bugunku adını ?air Tevfik Fikret 'in bu mahalledeki evinden almaktadır. Farsca bir sozcuk olan "a?iyan"ın anlamı "ku? yuvası"dır.

Balmumcu [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Balmumcu , Barbaros Bulvarı uzerinde Yıldız 'la Zincirlikuyu kav?a?ı arasında kurulu mahalle. Bugunku Balmumcu Mahallesi'nin bulundu?u yerde II. Mahmut doneminde (1808-1839) aynı adla anılan bir ciftlik bulunuyordu. Balmumcu Kasrı denilen ko?k daha sonra Abdulaziz doneminde yapılmı?tı.

Bebek [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Bebek koyu

Osmanlı doneminde Bebek'e ve Bebek adının kokenine ait ilk bilgiler ?stanbul'un fethinin hemen oncesine gider. Fatih Sultan Mehmet'in Rumeli Hisarı 'nın yapımı ve ku?atma sırasında asayi?i sa?lamak uzere buraya Bebek Celebi adlı veya lakaplı bir bolukba?ı tayin etti?ini; Bebek Celebi'nin semtte bir ko?k ve bir bahce kurdu?unu, olumunden sonra semtin onun adıyla anıldı?ını yazmaktadır. 18. yuzyıl sonundan 19. yuzyıl ortalarına kadar olan donemi kapsayan Bostancıba?ı Defterleri'nden, Arnavutkoy iskelesinden Rumeli Hisarı 'na uzanan bu sahilde, ?eyhulislam , Rumeli kazaskeri, reisulkuttab, hekimba?ı gibi devlet ricalinin, birkac nesil aynı ailenin elinde kalmı? ya da kalacak olan 40 kadar sahilsaray ile bahcelerinin bulundu?u anla?ılmaktadır.

Be?ikta? [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

?stanbul ’un en eski semtlerinden biri olup ilceye adını vermi?tir. Barbaros Bulvarı , Be?ikta? Caddesi ve Cıra?an Caddesi 'nin kesi?ti?i noktada yer alır ve Sinanpa?a mahallesi sınırları icinde bulunur. Be?ikta? Barbaros Hayrettin Pa?a ?skelesi , Barbaros Anıtı , Barbaros Hayreddin Pa?a Turbesi , Sinan Pa?a Camii ve ?stanbul Deniz Muzesi onemli yapıları icinde barındırır.

Kuruce?me [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Kuruce?me , Ortakoy'den Defterdarburnu ile; Arnavutkoy'den Sarrafburnu ve Corlulu Ali Pa?a Yalısı (bugunku Robert Lisesi giri?i) ile ayrılan sahil boyunca ve arkasındaki sarp kayalık tepelerde yer alır. Semt sakinleri, koruları ve bol akar suları yuzunden, eski isminin Koruce?me oldu?unu iddia ederler. Tarih boyunca ye?il koruları ile anılan Kuruce?me gravurlerde de boylece resmedilmi?tir. Ba?vekalet ar?ivinde Asakir-i Mansure te?kilatı zamanında sayıları 28 olarak tespit edilen bahceler arasında adı sayılmaktadır. Sultanlara ve zamanın yuksek rutbeli ki?ilerine ait olan sahilhane ve ko?k bahcelerine cok onem verilmi?, hatta zaman zaman Avrupa 'dan bahcıvanlar getirtilerek bahceler duzenletilmi?tir.

Ortakoy [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Ortakoy

Ortakoy 'un tarihinden gelen en onemli ozelli?i farklı kulturlerden Turk , Rum , Gurcu , Ermeni ve Yahudi topluluklarının ve farklı inancların bir arada dostluk icinde ya?amasıydı. Ortakoy'e bugunku cehre ve ozelli?ini kazandıran, iskelenin arkasındaki Ortakoy Meydanı'nın en belirgin ve egemen mimari o?esi Ortakoy Camii 'dir. Mehmed A?a tarafından 18. yuzyılın ba?larında yaptırılan cami, Abdulmecid tarafından tamamen yıktırılarak denize uzanan rıhtım uzerine 1854-1856 yıllarında Mimar Nigo?os Balyan 'a yeniden yaptırılmı?tır. Ortakoy Meydan ve cevresi, sanat atolyeleri, kahveler, bar ve lokantalar, pazar gunleri acılan eli?i, antika ve sanat pazarıyla, gece gunduz canlı bir bulu?ma merkezidir.

Yıldız [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Yıldız 'ın sınırlarını kuzeyde Barbaros Bulvarı'ndan ayrılan Be?ikta?- 15 Temmuz ?ehitler Koprusu ba?lantı yolu ve aynı noktadan ayrılarak guneydo?uya yonelen Palanga Caddesi, kuzeybatıda Emirhan Caddesi, batıda Ihlamur ve Dikilita? semtleri, do?uda Yıldız Parkı , guneybatıda Abbasa?a Mahallesi , guneyde Serencebey Yoku?u ve guneydo?uda Cıra?an semtleriyle cizmek olanaklıdır. Bu sınırlar icinde Yıldız Sarayı ve Yıldız Parkı en geni? yeri tutar. Yerle?me bolgesi Barbaros Bulvarı 'nın batısında kalan Ihlamur-Yıldız Caddesi ve Yıldız Posta Caddesi cevresidir. Guneyde, ayrı kucuk bir semt olarak bilinen Serencebey Yoku?u cevresini de semtin geni? sınırları icinde saymak mumkundur. Saray ve semt bu bolgedeki tepelerden Be?ikta? ve Ortakoy'e do?ru inen, tumuyle koruluk yamaclar uzerinde kurulmu?tur.

Tarihsel ve onemli yapılar ve mekanlar [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Dolmabahce sarayı ve Vodafone Park

Cıra?an Sarayı , Dolmabahce Sarayı , Yıldız Sarayı , Feriye Sarayı , Naime Sultan Yalısı , Hıdiva Sarayı , Esma Sultan Yalısı , Arnavutkoy Karakolu , Orhaniye Kı?lası , Suslu Karakol ve Yıldız Cini Fabrikası tarihi mimari yapılardandır. Barbaros Hayrettin Pa?a Camii , Ortakoy Camii , Dolmabahce Camii , Sinan Pa?a Camii ve Yıldız Camii ile gecmi?leri Bizans donemine tarihlendirilen Ayios Haralambos ve Profitis ?lias Kiliseleri onemli dini yapılardır. ?lcenin kuzeyindeki Levent mahallesi ise bircok modern alı?veri? ve i? merkezine ev sahipli?i yapmaktadır. Turkiye 'nin ikinci en yuksek binası olan 181.2 metre yuksekli?indeki ?? Kulesi ilcede yer alan onemli modern yapılar arasındadır.

Spor [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Be?ikta? Park

Be?ikta? ya?ayan en eski Turk spor kulubunun kuruldu?u yerdir; ilceyle aynı adı ta?ıyan Be?ikta? Jimnastik Kulubu Turkiye'nin, do?du?u semtle en guclu aidiyet ba?ları olan kuluplerindendir. Be?ikta?'ın taraftar grubu olan Car?ı toplumsal geli?melere olan tepkileriyle de un kazanmı?tır.

Gene en eski spor kuluplerinden sayılabilecek Ortakoy Spor Kulubu de Be?ikta? ?lcesi'nin bu alandaki koklu kurumlarından biridir. ?stanbul Yuzme ?htisas Kulubu ise Turkiye 'de yuzme dalında kurulmu? ilk ihtisas kulubu olma ozelli?ini ta?ır.

Bu nitelikleriyle one cıkan uc kulup dı?ında co?unlu?u yalnız futbol dalında faaliyet gosteren Bo?azici Spor Kulubu, Dikilita? Spor Kulubu , Levent Spor Kulubu, Muradiye Spor Kulubu, Kuruce?me Spor Kulubu, Yıldız Spor Kulubu, Etiler Spor Kulubu, Akatlar Spor Kulubu ve Arnavutkoy Spor Kulubu adlı amator spor kulupleri de vardır. Bunlara Levent Tenis Kulubu de eklenebilir.

Be?ikta? ilcesinde, halka acık olan spor tesislerinin ba?lıcalarından olan Be?ikta? Park , Akatlar Spor ve Kultur Kompleksi , Fulya Hakkı Yeten Tesisleri , Suleyman Seba Spor Salonu ve ?evket Belgin Spor Salonu Be?ikta? Jimnastik Kulubunun yonetimindedir. Be?ikta? Belediyesi ?smet ?nonu Spor Tesisleri Akatlardadır .

Ula?ım [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Ana madde: Be?ikta?'tan gecen ula?ım hatları
Be?ikta? Barbaros Hayrettin Pa?a ?skelesi

?stanbul'un en merkezi ilcelerinden biri olan Be?ikta? bu nedenle ula?ım konusunda buyuk avantaja sahiptir. Bo?azici ve Fatih Sultan Mehmet koprulerinin Avrupa yakasındaki ayakları Be?ikta? ilcesindedir.

?stanbul ?ehir ici toplu ta?ıma sisteminde en buyuk paya sahip olan otobuslerin yanı sıra dolmu? ve minibusler de ilcenin ?stanbul'un geneliyle olan ula?ımında buyuk paya sahiptir. Be?ikta? ?skelesi'nin onundeki park alanından hareketle Edirnekapı , ?stanbul Otogarı ( Bayrampa?a ), Topkapı , Derbent , ?stinye , Mecidiyekoy , Mescid-i Selam ( Sultangazi ), Sarıyer , Gaziosmanpa?a , Guzeltepe - Ka?ıthane gibi kentin di?er bolgelerine otobusle do?rudan ula?ım vardır. Barbaros Bulvarı , Dolmabahce Caddesi, Buyukdere Caddesi , Bo?azici sahil yolu ve Nisbetiye Caddesi gibi ana arterler hem ?ehir ici ula?ımda hem de toplu ta?ıma da buyuk oneme sahiptir. Be?ikta?'tan Taksim ve Harbiye 'ye dolmu?, Sarıyer'e de minibus hattı calı?ır. Metrobus 'un Avrupa'dan Asya yakasına gecmeden onceki son dura?ı olan Zincirlikuyu dura?ı da Be?ikta? ?lcesi'ndedir.

Yenikapı-Hacıosman Metro Hattı 'nın Levent istasyonu Be?ikta?-?i?li, 4. Levent istasyonu ise Be?ikta?-Ka?ıthane-?i?li ilce sınırında yer alır. Levent ile Bo?azici Universitesi/Hisarustu istasyonları arasında M6 metro hattı hizmet vermektedir. Bo?azici Universitesi/Hisarustu - A?iyan Funikuler Hattı , M6 metro hattı'nın Bo?azici Universitesi/Hisarustu ile A?iyan arasında 792 metrelik guzergahta hizmet vermektedir. [37] Kabata?-Mahmutbey Metro Hattı 'nın Fulya , Yıldız ve Be?ikta? istasyonları ilce sınırları icinde olup Fulya ve Yıldız istasyonları 2 Ocak 2023'te mekik i?letme olarak hizmete girmi?tir. Be?ikta? istasyonunun, kazılar sırasında cıkan arkeolojik bulgular sebebiyle 2024'te gecikmeli olarak acılması planlanmaktadır.

Be?ikta? ?skelesi 'nden Uskudar, Barbaros Hayrettin Pa?a ?skelesi 'nden Kadıkoy'e ?ehir hatları seferleri duzenlenmektedir. Ortakoy, Arnavutkoy ve Bebek iskeleleri ise daha cok gezinti amaclı bo?az turlarında kullanılmaktadır. Be?ikta? ile Uskudar arasında ayrıca motor seferleri de vardır.

Galeri [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Video galeri [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Kaynakca [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

  1. ^ Be?ikta? Belediyesi Kurumsal Kimlik Kılavuzu (PDF) . Be?ikta? Belediyesi. 2020. 7 Nisan 2024 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi (PDF) . Eri?im tarihi: 7 Nisan 2024 .  
  2. ^ "Be?ikta? Kaymakamı" . www.besiktas.gov.tr . 11 Nisan 2020 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 13 Ocak 2024 .  
  3. ^ "Adrese Dayalı Nufus Kayıt Sistemi (ADNKS)" . 25 A?ustos 2016 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 3 Haziran 2019 .  
  4. ^ "2022 ?lce SEGE Raporu" (PDF) . T.C. Sanayi ve Teknoloji Bakanlı?ı. 21 Haziran 2022 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi (PDF) . Eri?im tarihi: 5 A?ustos 2022 .  
  5. ^ "Be?ikta?'ın Adları", Dunden Bugune Be?ikta? , Tarih Vakfı , Ekim 1998
  6. ^ "Be?ikta? metro kazılarında 46 adet kurgan tipi mezar bulundu" . arkeolojikhaber.com . 6 Ocak 2023 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 12 Aralık 2023 .  
  7. ^ "?l ve ilceler kurulu? tarihleri" (PDF) . ?ci?leri Bakanlı?ı . 29 Mart 2024 tarihinde kayna?ından (PDF) ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 14 Mayıs 2024 .  
  8. ^ Ba?bakanlık ?statistik Genel Direktorlu?u (1937). "1935 Genel Nufus Sayımı: Koyler Nufusu" (PDF) . mku.edu.tr. 16 Ocak 2020 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi (PDF) . Eri?im tarihi: 18 ?ubat 2020 .  
  9. ^ Ba?bakanlık ?statistik Genel Mudurlu?u (1944). "1940 Genel Nufus Sayımı: Vilayetler, Kazalar, Nahiyeler ve Koyler ?tibarile Nufus" (PDF) . sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 18 ?ubat 2020 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi (PDF) . Eri?im tarihi: 18 ?ubat 2020 .  
  10. ^ Ba?bakanlık ?statistik Genel Mudurlu?u (1948). "1945 Genel Nufus Sayımı" (PDF) . sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 18 ?ubat 2020 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi (PDF) . Eri?im tarihi: 18 ?ubat 2020 .  
  11. ^ Ba?vekalet ?statistik Umum Mudurlu?u (1954). "1950 Umumi Nufus Sayımı: Vilayet, Kaza, Nahiye ve Koyler itibarıyla Nufus" (PDF) . sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 18 ?ubat 2020 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi (PDF) . Eri?im tarihi: 18 ?ubat 2020 .  
  12. ^ Ba?bakanlık ?statistik Genel Mudurlu?u (1961). "1955 Genel Nufus Sayımı: Vilayet, Kaza, Nahiye ve Koyler itibarıyla nufus" (PDF) . sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 6 Mart 2019 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi (PDF) . Eri?im tarihi: 18 ?ubat 2020 .  
  13. ^ Ba?bakanlık Devlet ?statistik Enstitusu (1963). "1960 Genel Nufus Sayımı: ?l, ?lce, Bucak ve Koyler itibarıyla nufus" (PDF) . sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 18 ?ubat 2020 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi (PDF) . Eri?im tarihi: 18 ?ubat 2020 .  
  14. ^ "1965 genel nufus sayımı verileri" . Turkiye ?statistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kayna?ından (html) ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 3 Kasım 2012 .  
  15. ^ "1970 genel nufus sayımı verileri" . Turkiye ?statistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kayna?ından (html) ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 3 Kasım 2012 .  
  16. ^ "1975 genel nufus sayımı verileri" . Turkiye ?statistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kayna?ından (html) ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 3 Kasım 2012 .  
  17. ^ "1980 genel nufus sayımı verileri" . Turkiye ?statistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kayna?ından (html) ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 3 Kasım 2012 .  
  18. ^ "1985 genel nufus sayımı verileri" . Turkiye ?statistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kayna?ından (html) ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 3 Kasım 2012 .  
  19. ^ "1990 genel nufus sayımı verileri" . Turkiye ?statistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kayna?ından (html) ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 3 Kasım 2012 .  
  20. ^ "2000 genel nufus sayımı verileri" . Turkiye ?statistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kayna?ından (html) ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 3 Kasım 2012 .  
  21. ^ "2007 genel nufus sayımı verileri" . Turkiye ?statistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kayna?ından (html) ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 3 Kasım 2012 .  
  22. ^ "2008 genel nufus sayımı verileri" . Turkiye ?statistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kayna?ından (html) ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 3 Kasım 2012 .  
  23. ^ "2009 genel nufus sayımı verileri" . Turkiye ?statistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kayna?ından (html) ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 3 Kasım 2012 .  
  24. ^ "2010 genel nufus sayımı verileri" . Turkiye ?statistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kayna?ından (html) ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 3 Kasım 2012 .  
  25. ^ "2011 genel nufus sayımı verileri" . Turkiye ?statistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kayna?ından (html) ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 3 Kasım 2012 .  
  26. ^ "2012 genel nufus sayımı verileri" . Turkiye ?statistik Kurumu. 20 ?ubat 2013 tarihinde kayna?ından (html) ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 8 Mart 2013 .  
  27. ^ "2013 genel nufus sayımı verileri" . Turkiye ?statistik Kurumu. 15 ?ubat 2014 tarihinde kayna?ından (html) ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 15 ?ubat 2014 .  
  28. ^ "2014 genel nufus sayımı verileri" . Turkiye ?statistik Kurumu. 10 ?ubat 2015 tarihinde kayna?ından (html) ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 10 ?ubat 2015 .  
  29. ^ a b c d e f g h i
  30. ^ "Climate: Be?ikta?" . Climate-Data.org. 9 Eylul 2018 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 9 Eylul 2018 .  
  31. ^ Dunden Bugune Be?ikta? , Tarih Vakfı /Be?ikta? Belediyesi, Ekim 1998.
  32. ^ "yerelnet.org.tr, Be?ikta? Belediyesi" . 20 Nisan 2019 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 6 A?ustos 2014 .  
  33. ^ "Karde? Belediyeler" . 19 A?ustos 2016 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 12 A?ustos 2020 .  
  34. ^ Karde? Belediyeler 20 Ekim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde ar?ivlendi ., Guzelyurt Belediyesi, Eri?im tarihi: 26 A?ustos 2012.
  35. ^ "2017 Annual Report and Membership Directory" (PDF) . 22 Eylul 2020 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi (PDF) . Eri?im tarihi: 1 Temmuz 2022 .  
  36. ^ ?stanbul'un refah seviyesi en yuksek ilcesi 30 Nisan 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde ar?ivlendi ., trthaber.com, 1 ?ubat 2014.
  37. ^ "F4 Bo?azici Universitesi/Hisarustu-A?iyan Funikuler Hattı" . Metro ?stanbul . 27 Ekim 2022 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 28 Ekim 2022 .  

Dı? ba?lantılar [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]


" https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Be?ikta?&oldid=32937794 " sayfasından alınmı?tır