Fatih Sultan Mehmet Koprusu
veya halk arasında bilinen adıyla
?kinci Kopru
?stanbul
'da
Kavacık
ile Hisarustu arasında,
Asya
ile
Avrupa
'yı
Bo?azici Koprusu
'nden sonra ikinci kez ba?layan asma kopru. Ankraj blokları arasındaki uzunlu?u 1.510 m, orta acıklı?ı 1.090 m, geni?li?i 39 m, denizden yuksekli?i 64 m'dir.
[2]
Koprunun temeli 29 Mayıs 1985'te atılmı?
[1]
[2]
ve yapımına 4 Aralık 1985 gunu ba?lanmı?tır.
[2]
Halen dunyanın en buyuk celik asma kopruleri icinde 14. sırada yer alan bu buyuk proje 3 Temmuz 1988 tarihinde donemin ba?bakanı
Turgut Ozal
tarafından hizmete acılmı?tır.
[4]
Koprunun proje hizmetleri ?ngiliz Freeman, Fox ve Partners firması ve BOTEK Bo?azici Teknik Mu?avirlik A.?. firması
[5]
tarafından yerine getirilmi?, in?aatını ise Turkiye'den STFA, Japon Ishikawajima Harima Heavy Industries Co. Ltd., Mitsubishi Heavy Industries Ltd. ve Nippon Kokan K. K. adlı ?irketlerin olu?turdu?u konsorsiyum 125 milyon dolar kar?ılı?ında ustlenmi?tir.
Fatih Sultan Mehmet Koprusu projesinin temel ozellikleri, ta?ıyıcı kule temellerinin bo?azın iki yakasındaki yamaclara oturması, kulelerin tabliye mesnet duzeyinden ba?laması ve tabliyesinin Bo?azici Koprusu’ndeki gibi ortotropik, berkitmeli panellerden olu?an aerodinamik enkesitli kapalı kutu biciminde olmasıdır. Bo?azici Koprusu’nden farklı olarak bu koprunun askı kabloları dikey olarak duzenlenmi?tir. Bu kablolar ciftli tertiplenmi? olup gerekti?inde bu kablolardan biri kolayca de?i?tirilebilecektir.
Fatih Sultan Mehmet Koprusu’nun kule temelleri 14 m x 18 m boyutunda ve ortalama 6 m yuksekli?indedir. Ama zemin durumuna gore yer yer kademeli olarak proje kotundan 20 m daha derine inilmi?tir. Temellerin uzerinde yuksekli?i 14 m’ye varan betonarme kaideler yer almakta ve celik kuleler bu kaidelerin icine 5 m kadar ankre edilmi? bulunmaktadır.
Koprunun ana bloklarına mesnet olu?turan bu kulelerin yuksekli?i, temel betonu ust kotundan ba?lamak uzere 102,1 m’dir. Kuleler yuksek mukavemetli berkitmeli celik panellerin birbirine bulonlanarak birle?tirilmesiyle 8 kademe halinde monte edilmi?tir. Boyutları tabanda 5 m x 4 m, tepede ise 3 m x 4 m’dir. Du?ey kuleler birbirlerine iki?er adet yatay kiri?le ba?lanmı? olup, her birinin icinde bakım hizmetleri icin bir asansor yerle?tirilmi?tir.
Ta?ıyıcı ana kablolar, her kulenin tepesinde yer alan kablo semeri uzerinden gecmektedir. Bunlar git-gel cekim yontemi ile yapılmı?, her seferinden ve bir do?rultuda 4 tel ta?ıyan kasna?ın 4 m/sn gibi cok yuksek bir hızda calı?ması sa?lanmı?tır. Her ana kablo bir ankraj blo?undan oburune uzanan 32 tane buklum grubundan, ayrıca tepedeki semerlerle ankraj blokları arasında yer alan 4 tane ek gergi buklumunden olu?maktadır. Her bir buklumde 504 tane, ek buklumlerde ise 288 ve 264 tane celik tel vardır. Galvanizli yuksek mukavemetli celikten olan tellerin capı 5,38 mm’dir.
Kutu kesitli tabliye 33,80 m geni?li?inde ve 3 m yuksekli?inde olup her iki yanında konsol olarak dı?a ta?an 2,80 m eninde birer yaya yolu bulunmaktadır. Dort gidi? dortte geli? olmak uzere toplam sekiz ?eritli tabliyenin aerodinamik bicimi ruzgar yukunu azaltmaktadır. Tabliye 62 uniteden olu?maktadır.Ce?itli uzunluktaki bu uniteler birbirine kaynakla birle?tirilmi?tir. A?ırlıkları 115-230 ton arasında de?i?en tabliye uniteleri, denizden palangalar ile yukarı cekilerek yerlerine yerle?tirilmi?tir.
Kopru, 3 Temmuz 1988'de
[6]
donemin
ba?bakanı
Turgut Ozal
tarafından hizmete acılmı?tır. Kopruden gecen ilk arac Ozal'ın resmi otomobili olmu?tur.
Fatih Sultan Mehmet Koprusu,
Edirne
-
Ankara
arasındaki
Trans European Motorway (TEM)
'in bir parcasıdır.
-
Fatih Sultan Mehmet Koprusunun panaromik goruntusu
-
Koprunun Ota?tepe Parkından gorunumu
-
Anadolu Hisarından koprunun alttan gorunumu
-
Fatih Sultan Mehmet Koprusu'nun
?stanbul Bo?azı
'ndan gorunumu (?ubat 2013)
Yıl
|
Bo?azici
+ F.S.M Koprusu
|
Yavuz Sultan Selim Koprusu
|
Avrasya Tuneli
|
2019
|
321.884 (gunluk)
[7]
|
|
|
2018
|
323.843 (gunluk)
[7]
|
|
|
2017
|
409.341 (gunluk)
[7]
|
|
|
2016
|
368.636 (gunluk)
[7]
|
110.000 (gunluk)
[8]
[9]
[10]
|
68.500 (taahhut)
[11]
|
2015
|
386.400 (gunluk)
[7]
|
?n?a halinde
|
?n?a halinde
|
2014
|
411.323 (gunluk)
[7]
|
?n?a halinde
|
?n?a halinde
|
2013
|
417.534 (gunluk)
[7]
|
?n?a halinde
|
?n?a halinde
|
2012
|
407.380 (gunluk)
[7]
|
|
|
2011
|
416.354 (gunluk)
[7]
|
|
|
2010
|
405.909 (gunluk)
[7]
|
|
|
2009
|
394.840 (gunluk)
[7]
|
|
|
2008
|
399.009 (gunluk)
[7]
|
|
|
2007
|
403.712 (gunluk)
[7]
|
|
|
2006
|
381.792 (gunluk)
[7]
|
|
|
2005
|
374.438 (gunluk)
[7]
|
|
|
2004
|
366.078 (gunluk)
[7]
|
|
|
2003
|
345.700 (gunluk)
[7]
|
|
|
2002
|
331.163 (gunluk)
[7]
|
|
|
2001
|
328.411 (gunluk)
[7]
|
|
|
Fatih Sultan Mehmet Koprusu'nu; 1. sınıf araclar, 2. sınıf araclar (Kamyon ve Otobusler haric), Tum servis aracları (Turizm, Personel, Okul vb.), Karavanlar, Toplu Ta?ıma Aracları (IETT ve Halk Otobusu, Otobus A.?. vb. Taksi dolmu?) ve KGM'den izinli kamu kurum ve kurulu?larının resmi plakalı hizmet aracları kullanabilmektedir.
[12]
Kopruleri kullanımına izin verilen aracların dı?ındaki 2. 3. 4. ve 5. sınıf araclar ile Kimyasal ve Tehlikeli Madde Ta?ıyan aracların zorunlu olarak Yavuz Sultan Selim Koprusunu kullanması gerekmektedir.
Yavuz Sultan Selim Koprusu
'nu ise butun arac sınıfları kullanabilmektedir.