| Amerikan Ba?ımsızlık Sava?ı
|
|---|
Sol ustten saat yonunde
:
Yorktown Ku?atması
sonrası Lord Cornwallis'in teslim olması, Trenton Sava?ı, General Warren'ın
Bunker Tepesi Muharebesi
'nde olumu, Long Island Sava?ı, Guilford Court House Sava?ı
|
|
| Taraflar
|
|---|
|
 ABD
 Fransa
 ?spanya
 Hollanda
Oneida
Tuscarora
 Vermont Cumhuriyeti
Watauga Birli?i
Catawba
Lenape
|
 Buyuk Britanya
|
| Komutanlar ve liderler
|
|---|
George Washington
Nathanael Greene
Horatio Gates
Richard Montgomery
(
olu
)
Daniel Morgan
Henry Knox
Benedict Arnold
(Donek)
Friedrich Wilhelm von Steuben
Marquis de La Fayette
Comte de Rochambeau
Comte de Grasse
Duc de Crillon
Bailli de Suffren
Bernardo de Galvez
Luis de Cordova
Juan de Langara
|
Lord North
Sir William Howe
Thomas Gage
Sir Henry Clinton
Lord Cornwallis
(
esir
)
Sir Guy Carleton
John Burgoyne
(
esir
)
Benedict Arnold
George Rodney
Richard Howe
Wilhelm von Knyphausen
Joseph Brant
|
| Gucler
|
|---|
|
Buyukluk:
35,000 Duzenli
44,500 Milis
5,000 Duzenli denizci (1779 yılındaki buyuklu?u)
[1]
53 gemi (active service at some point during the war)
[1]
12,000 Fransız (Amerika'da)
~60,000 Fransız ve ?spanyol (Avrupa'da)
[2]
|
Buyukluk:
56,000 ?ngiliz
[
kaynak belirtilmeli
]
78 Kraliyet Deniz Kuvvetleri gemisi (1775)
[1]
171,000 Denizci
[3]
30,000 Alman
[4]
50,000 Kral'a ba?lı
[5]
13,000 Yerli
[6]
|
| Kayıplar
|
|---|
|
Amerikan:
25,000 olu
- 8000 sava?larda
- 17,000 ba?ka nedenlerden
Toplam Amerikan kayıpları:
50,000 uzeri olu veya yaralı
[7]
Muttefikler:
6000± Fransız ve ?spanyol (Avrupa'da)
2000 Fransız (Amerika'da)
|
20,000± Kraliyet ordusu askeri olu veya yaralı
19,740 denizci oldu
[3]
42,000 denizci kayıp
[3]
7,554 Alman oldu
|
Amerikan Ba?ımsızlık Sava?ı
, 1775?1783 yılları arasında
Buyuk Britanya
ve
Kuzey Amerika
'daki
On Uc Koloni
arasında gecen ve
Amerika Birle?ik Devletleri
'nin kurulmasıyla sonuclanan sava?tır.
Amerikan Devrimi
olarak da bilinir.
Aslında sava? tam bir ba?ımsızlık mucadelesi olarak ba?lamamı?tır. Sava?, Buyuk Britanya'nın
Yedi Yıl Sava?ları
sonucu olu?an kayıplarını giderebilmek icin, Amerika'da bulunan kolonilere a?ır vergiler yuklemesiyle ba?lar.
1765 yılında koloniler icin "Damga Pulu Kanunu" cıkarıldı; ancak gelen tepkiler uzerine kaldırıldı. 1767 yılında ise "Townshend Kanunu" olarak bilinen kanun yururlu?e sokuldu ve cay dahil bazı urunlere yeni vergiler koyuldu. Bu ise halkın tepkisini cekti ve ?ngiltere'den gelen cayları Boston Limanı'nda denize doktuler. Boylece ic sava?ın fitili de yakılmı? oldu.
Catı?malar once Buyuk Britanya'nın
somurge
sorunlarından kaynaklanan bir ic sava? olarak ba?ladıysa da; 1778'de
Fransa Krallı?ı
'nın, 1779'da
?spanyol ?mparatorlu?u
'nun 1780'de
Hollanda
'nın Koloniler'in yanında yer almasıyla, uluslararası bir sava?a donu?tu.
Koloniler, 35.000 ki?ilik duzenli
Kıta Ordusu
yanında kara kuvveti olarak hem eyalet milisleri, hem ciftcilerden olu?an 44.500 ki?ilik
milis
bir guc daha topladılar.
[8]
Bunun yanında Amerikalılara muttefik olarak
Kuzey Amerika
'da 10.000 ki?ilik bir
Fransız
ordusu ve
Avrupa
'da ?ngilizlere kar?ı 60.000 ki?ilik bir
Fransız
-
?spanyol
kuvveti daha bulunuyordu. 1779 yılında
Kuzey Amerika
'da (
Kanada
'dan
Florida
'ya kadar da?ılmı?) ?ngiliz ordusu ise 60.000 ki?ilik bir kuvvetten olu?uyordu. ?ngiliz ordusunun icinde Alman kokenli 30.000
paralı asker
vardı.
[9]
Sava?, ayaklanmacıların levazım depolarını imha etmek amacıyla General
Thomas Gage
'in
Boston
'dan
Concord
'a (
Massachusetts
) kuvvet gondermesiyle ba?ladı. 19 Nisan 1775'te
Lexington
ve Concord'da carpı?malar cıkınca, ayaklanmacılar
Boston
'u ku?attı. Amerikan generali
Henry Knox
'un
Ticonderoga Kalesi
'nden ele gecirdi?i toplarla yeti?erek, Gage'in yerine gecen General William Howe'u kenti bo?altmaya zorlamasıyla 17 Mart 1776'da ku?atma sona erdi.
General
Richard Montgomery
komutasında bir Amerikan kuvveti 1775 sonbaharında
Kanada
'yı i?gal ederek
Montreal
'i aldı;
Quebec
'e yapılan ba?arısız bir saldırıda Montgomery oldu. Amerikalılar baharda ?ngiliz yedek kuvvetleri yeti?ene de?in kenti ku?atma altında tuttuktan sonra Ticonderoga Kalesi'ne cekildiler.
?ngiliz Hukumeti General Howe'un a?abeyi Amiral Lord
Richard Howe
'u, karde?inin guclerine katılmak uzere buyuk bir filoyla
New York
'a gonderdi. Howe'lar, Amerikalılarla ba?lantı kurmak ve teslim olmaları durumunda affedilebileceklerine ili?kin guvence verme yetkisine de sahipti.
4 Temmuz 1776'da ba?ımsızlıklarını ilan eden Amerikalılar barı? onerisini geri cevirince, General Howe,
Long Island
'a yurudu ve 27 A?ustos'ta Amerikan ordusunun ba?komutanı General
George Washington
'ın guclerini yenilgiye u?rattı. Washington'ın
Manhattan
iclerine cekilmesi uzerine Howe onu kuzeye surdu ve ordusunu, 28 Ekim'de
White Plains
yakınlarındaki Chatterton Hill'de yenilgiye u?rattı. Daha sonra Washginton'ın
Manhattan
'da bırakmı? oldu?u
garnizonun
uzerine yurudu, cok sayıda tutsak alıp silah ve erza?a el koydu.
Lord Cornwallis de Washington'un Lee Kalesi'ndeki garnizonunu ele gecirerek Amerikan ordusunu
New Jersey
boyunca
Delaware
Irma?ının do?u yakasına surdu ve kı? icin,
New Jersey
'deki ileri karakollarda karargah kurdu. Ama Washington,
Noel
gecesi Delaware Irma?ı'nı gecerek Cornwallis'in Trenton'daki garnizonuna saldırdı ve 1000 kadar tutsak aldı. Cornwallis, Trenton'ı kısa surede geri aldıysa da kactı ve Washington ?ngiliz ordusunun
Princeton
'daki yedek kuvvetlerini yenilgiye u?rattı.
Washington, Delaware Irma?ı'nı gecerken
Washington'ın Trenton-Princeton seferi tum ulkede heyecan yarattı ve ba?ımsızlık sava?ına canlılık kattı. General
John Burgoyne
komutasındaki bir ?ngiliz ordusu 1777'de
Kanada
'dan guneye do?ru hareket etti.
Yarbay
Barry St. Leger
komutasında daha kucuk bir kuvvet de
Mohawk
Vadisi boyunca St. Lawrence Irma?ını izleyerek
Albany
'de Burgoyne'la birle?ecekti. Burgoyne 5 Temmuz'da Ticonderoga Kalesi'ni alıp, acil at ihtiyacını kar?ılamak uzere Bennington'a (
Vermont
) Alman paralı askerlerden olu?an bir kuvvet gonderdi; ama New England kuvvetleri Almanları yenilgiye u?rattı.
Bu arada 6 A?ustos'ta General
Benedict Arnold
'un ordusu St. Leger'ı
Oriskany
'de durdurdu. General
Horatio Gates
'in komuta etti?i ba?ka bir Amerikan ordusu da
Albany
'ye yakla?makta olan Burgoyne'u iki kez yenilgiye u?rattı; Burgoyne 17 Ekim 1777'de Saratoga'da ordusuyla beraber teslim olmak zorunda kaldı. Bundan bir muddet once de Howe gemilerle
New York
'tan
Chesapeake
'e gitmi? ve karaya cıkar cıkmaz 11 Eylul'de Brandywine Creek'te Washington'ın kuvvetlerini yenmi?, 25 Eylul'de de Amerikan ba?kenti
Philadelphia
'yı i?gal etmi?ti.
Washington, 4 Ekim'de
Germantown
'a ba?arılı bir darbe indirdikten sonra 11.000 askeriyle Valley Forge'da kı?lık karargahını kurdu. Buradaki cetin ?artlara ve yiyecek sıkıntısına kar?ın, Amerikan birlikleri
Prusyalı
bir subay olan
Friedrich Wilhelm von Steuben
gozetiminde sıkı bir silah e?itiminden gecirildi. Von Steuben'in katkıları, Washington'ın 28 Haziran 1778'de Monmouth'da (
New Jersey
) kazandı?ı ba?arıyla belli oldu. Bu carpı?madan sonra kuzeydeki ?ngiliz kuvvetleri
New York
kenti ve cevresinde cakılıp kaldılar.
Amerikalılara 1776'dan ba?layarak el altından para ve malzeme yardımı yapan
Fransa
, 1778'de filolarını ve ordularını hazırlamaya ba?ladı ve sonunda Haziran 1778'de
?ngiltere
'ye sava? ilan etti. Kuzeyde durumun buyuk olcude suruncemede kalmı? olmasına kar?ılık Fransızlar guneyde, ?ngilizlerin elindeki
Savannah
'ı ve buyuk onemi olan Yorktown'ı ku?attılar.
?ngiliz askerlerine yol gosteren bir ciftci
Cornwallis 16 A?ustos 1780'de
Camden
'da (
Guney Karolina
) Gates'in komutasındaki bir orduyu da?ıttıysa da, 7 Ekim'de Kings Mountain'da ve 17 Ocak 1781'de Cowpens'te a?ır kayıplar verdi.15 Mart 1781'de Guilford Court House'da (
Kuzey Karolina
) pahalıya mal olan bir zaferden sonra, obur ?ngiliz birlikleriyle birle?mek uzere
Virginia
'ya girdi ve Yorktown'da uslendi. Washington'ın ordusuyla birlikte Fransız
Comte de Rochambeau
komutasında bir kuvvet Yorktown'ı ku?attı; Cornwallis 19 Ekim 1781'de 7 bin ki?ilik ordusuyla teslim oldu (
Yorktown Ku?atması
).
Bundan sonra kara harekatı sona erdi ve sava? acık denizlerde surdu. Amerikalılar 1775'te bir Kıta Donanması olu?turdularsa da, sava? ilerledikce, denizdeki varlıkları buyuk olcude resmi gorevli, silahlı ozel gemilerle (
privateers
) sınırlı kaldı. 1780'den sonra deniz sava?ı daha cok ?ngilizlerle Amerikalıların Avrupalı muttefikleri arasında gecti. Britanya Adaları cevresinde toplanan Amerikalılara ait gemiler ve komutanları John Paul Jones, sava? boyunca 1.500 ?ngiliz ticaret gemisiyle 12.000 ?ngiliz denizcisini ele gecirdiler. 1780'den sonra
?spanya
ve
Hollanda
, Britanya Adaları'nı cevreleyen sularda buyuk olcude denetim kurarak ?ngiliz deniz gucunun acık denize cıkamaz hale gelmesine yol actılar.
Paris Antla?ması
ile
?ngiltere
, batıda Mississippi Irma?ını da icine alan geni? sınırlarla, Amerika'nın ba?ımsızlı?ını tanıdı.
Kanada
?ngiltere'nin elinde kaldı, ama Do?u ve Batı
Florida
?spanya
'ya verildi. Antla?manın imzalanmasından 3 ay sonra, son ?ngiliz askerlerinin 25 Kasım 1783'te
New York
'tan ayrılmasından sonra
George Washington
?ehre girdi.
Sava?, Fransız ve ?spanyol ekonomilerine buyuk darbe vurdu. Fransa'da; kısa vadede
Fransız Devrimi
'ne, orta vadede
Fransız ?mparatorlu?u
'nun kurulmasına yol actı. ?spanya'ya, uzun vadede kolonilerin kaybına yol actı.
- ^
a
b
c
Jack P. Greene and J. R. Pole. A Companion to the American Revolution (Wiley-Blackwell, 2003), p. 328.
- ^
Montero
[
kaynak belirtilmeli
]
p. 356
- ^
a
b
c
Mackesy (1964), pp. 6, 176 (British seamen)
- ^
A. J. Berry,
A Time of Terror
(2006) p. 252
- ^
Claude, Van Tyne,
The loyalists in the American Revolution
(1902) pp. 182?3.
- ^
Greene and Pole (1999), p. 393; Boatner (1974), p. 545
- ^
American dead and wounded: Shy, pp. 249?50. The lower figure for number of wounded comes from Chambers, p. 849.
- ^
Jack P. Greene ve J. R. Pole,
A Companion to the American Revolution
, (Wiley-Blackwell, 2003), sayfa 328
- ^
A. J. Berry,
A Time of Terror
, 2006, sayfa 252