한국   대만   중국   일본 
Allah - Vikipedi ?ceri?e atla

Allah

Ba?lantıları de?i?tir
Page yarı korumaya alındı
Vikipedi, ozgur ansiklopedi

?slam oncesi Arap Yarımadası'ndaki teorik tanrı icin Allah (Ay tanrısı)  sayfasına bakınız.
Makale serilerinden
Allah
?lgililer

Allah [a] ( Arapca :  ???? , romanize : All?h ⓘ , Arapca telaffuz:  [?????ː(h)] ), ?brahimi dinlerde gecen tek Tanrı 'yı ifade eden Arapca sozcuktur . [2] [3] [4] Allah ismini Muslumanlar dı?ında Hristiyan Turkler [5] , Gagavuzlar [6] , Yahudi Arapcası konu?an Yemen Yahudileri ve bazı Mizrahi Yahudileri topluluklarıyla Malta 'da ya?ayan Roma Katolikleri , Orta Do?ulu Semitik Hristiyanlar olan Arap Hristiyanlar , Aramiler , Maruniler , Suryaniler ve Keldaniler de kullanır. [7]

?brahimi dinlerin kitaplarında Tanrı ki?ile?tirilmi? bir yaratıcıdır . Birincil ki?i olarak konu?ur ve bazen insanların kar?ısına " insan goruntusu " ile cıkar. [8] ?slam'da Allah Muntakim (intikam alan), Mutekebbir (buyuklenen)dir. Ayrıca Sabur (cok sabırlı), celil (Celalet; 1/azamet, 2/hiddetlilik, hı?ım), rahim (cok merhametli), halim (yumu?ak huylu), vedud (sevecen) gibi insani duygular ifade eden isimlerle de anılır ve insana ait ozelliklerin de aslında Allah'a ait oldu?u ifade edilir. Hristiyanlıkta Tanrı baba gibi, Sufilikte arkada? gibidir. [9] Tanah'ta da Yahve 'nin sık sık ki?ile?tirildi?i gorulur.

Tanrı hakkında te?bihi antropomorfik bir dil kullanılıp kullanılamayaca?ı Yahudi, Hristiyan ve ?slam du?unce tarihinde oldukca yo?un tartı?maların konusu olmu?tur. ?brahimi dinlerin kutsal kitaplarında Tanrı'yı te?bih eden, antropomorfik orneklere rastlanabilece?i gibi O'nu yaratıklara benzemekten tenzih eden ifadelere de rastlanmaktadır. Genel bir bakı?la Kur'an ve Kitab-ı Mukaddes 'te tenzihten cok te?bihin var oldu?u soylenebilir. [10]

Etimoloji ve tarihi kullanım

Allah, aslen Arapca bir kelimedir. [11] Bazıları ?branicedeki “?yl” veya Suryanice ve Kildancadaki “?laha” kelimelerinden turedi?ini ileri surmu?lerdir. [12] Elbette sırf benzerlik, kelimenin Arapca olmadı?ına ve ba?ka dillerden alındı?ına delalet etmez. [13]

Ad hakkındaki Musluman goru?leri

?smail Hakkı Altunta? "Allah kelimesinin 'ilah'dan turetilmi? oldu?u bunun da Sami dinlerin ortak kullanımı olan El/?l den turetilmi? oldu?u daha kabul edilebilir bir goru?tur. Pagan ba? Tanrısı olumsuz El ’in isminin gecirdi?i linguistik de?i?melerin Hem Yahudilere hem Muslumanların hem de di?er bircok dinin Tanrı isimlerinin olu?umunda katkıda bulunmu? olaca?ı ihtimali kesinlikle goz ardı edilmemelidir. Butun dinler bir onceki dinlerin inanc, dil, kultur, ya?am, dunya goru?u gibi bircok ogelerinden beslenerek geli?mi?lerdir. Aramca- Suryanice konu?an ?sa da Tanrı'ya son nefesinde ?oyle diyordu: 'Eli, Eli, lama ?evaktani', ‘Tanrım, Tanrım beni neden terk ettin?” demi?tir. [14]

Arapcadaki “ilah” adının, Suryanice oldu?u, “Laha” veya Aramice “alaha” kelimesiyle ilgili olaca?ı uzerinde duranlar da olmu?tur. [ kaynak belirtilmeli ]

Diyanet ??leri Ba?kanlı?ına gore ?slamda Allah'ın tek, kar?ıtı, benzeri ve orta?ı olmayan yaratıcının "ozel adı" oldu?una, ayrıca bu ismin kemal, cemal ve celal sıfatlarının ifade etti?i anlamların tamamını kapsadı?ına, ismin Turkce " Tanrı ", Arapca "ilah" , ?ngilizce "god" , Almanca "gott" , Farsca "huda" gibi Tanrı icin ad olarak kullanılan butun kelimelerden farklı oldu?una inanılır. [15] [ olu/kırık ba?lantı ]

Buna gore ?lah , tanrı , rab gibi kelimeler cins adı sayılır, co?ul olarak kullanılabilirler. [15] [ olu/kırık ba?lantı ]

Diyanet ??leri Ba?kanlı?ınca Allah isminin "el-ilah" kelimesinden turedi?i goru?u tercih edilmi?tir. [15] [ olu/kırık ba?lantı ]

Allah inancının geli?imi

Ana maddeler: Kelam , Akait , ?nsan bicimcilik , Ar? ve Mute?abih

?slam oncesi de?i?imler : ?brani dini metinlerindeki Tanrı ile ilgili insanbicimci anlatımlar zaman icerisinde hafifletilir veya yok edilirler. Orne?in Kitab-ı Mukaddes ’teki Yunus kitabının , Midra? turu, tarihi bir gercekli?e dayanmayan, e?itim veya o?ut amaclı [16] [17] Tevrat kıssasında Yahudi tercumanlar, antik metindeki insanbicimci betimlemeleri kaldırmı?tır.

Yunus 1:6 'da Masoretik Metin'de (MT) "...Tanrı belki halimizi gorur de yok olmayız..." diye yazarken Yunus Targum'unda bu pasaj "...belki Tanrı'dan uzerimize rahmet gelir..." yazmaktadır. Gemi kaptanının teklifi tanrısal gelece?i de?i?tirmekten cok tanrısal acımayı elde etmeye yoneliktir. MT'de Yunus 3:9 'da "Belki o zaman Tanrı du?uncesini de?i?tirip bize acır, kızgın ofkesinden doner de yok olmayız" derken Targum'da "Her kimin anlayı?ında gunah varsa tovbe etsin ve Tanrı tarafından bize acınacak" yazar. Tanrı du?uncesini de?i?tirmemektedir, acımaktadır.

Muazzez ?lmiye Cı? 'a gore ?brahimi dinlerde tanrı tarih icerisinde insanbicimci tanımlamalardan arındırılarak daha soyut kavramlarla ifade edilen, de?i?erek geli?en bir figurdur. Ba?langıcta gokte bir saray icerisinde, etrafında bir suru yaratıkla ya?ayan, go?e merdivenle inip cıkan, di?er tanrıları da tanıyan insan biciminde bir aile veya klan tanrısı iken, zaman icerisinde seks ya?amları ve insani ozellikleri yok edilerek sadece melekler ve ?eytanlar uzerinden konu?an ulusal ve son a?amada evrensel tanrı figurune donu?ur. [18] Bu a?amada evrenin yaratıcısı olan Tanrı; sonsuz, her ?eye gucu yeten ve her ?eyi bilen bir tanrıdır. Gunumuzde ?brahimi dinler Tanrı'nın zamandan ve mekandan ba?ımsız oldu?una inanır, bu yuzden Tanrı somut evrenden ba?ımsızdır ancak yine de yakarı?ları duyar ve tepki verir.

?slam'da Allah inancının geli?imi

Tek ve benzersiz Allah inancı ?slami tevhid inancının temelidir. "Allah" sozcu?u Kur'an'da 2699 kez tekrarlanır. ?hlas Suresi , ?slam 'ın Allah inancını ozetler: "De ki; O Allah bir tektir. Allah Samed 'dir. Do?urmamı?tır ve do?urulmamı?tır. Ve O'na hicbir ?ey denk olmamı?tır."

Bunun yanında; "Allah, Adem'i kendi biciminde yarattı", [19] "Resulullah buyurdular ki: "Biriniz sırtustu uzanıp, sonra da ayak ayak ustune atmasın.", [20] Resulullah'ı dinledim, "O gun bacak acılır ve secdeye ca?rılırlar ama guc yetiremezler" (Kalem 42) mealindeki ayetle ilgili olarak ?oyle diyordu: "Rabbimiz baldırını acar, her mu'min erkek ve her mu'min kadın O'na secde eder. Dunyada iken kendisine ikiyuzluluk ve gosteri? olarak secde edenler geri kalırlar. Onlar da secde etmeye kalkarlar, ancak sırtları bukulmeyen yekpare bir tabakaya donu?ur [21] ve benzeri anlatımlar dini kaynaklarda yer alır.

Din bilginleri yaratıklara benzemeyen ve her turlu eksik sıfatın dı?ında tutuldu?unu, Allah anlatımıyla celi?en insan bicimci anlatımları mute?abih (kapalı anlamlı) olarak nitelendirip gercek anlamının bilinemeyece?ini soylerler. [22]

Kur’an ve hadis anlatımlarında Allah kızar ve ofkelenir, "oc alma" yoluna gider, yatı?ır, du?unur, acır (Rahim), ba?ı?lar; "efendi (Rabb) ve "kral" (Melik) olur, evi ve tahtı vardır. [23] "Zorba" (Cebbar), "sevecen, "(Vedud), ofkelidir (Celil). Kur'an'da insansı bir dil ile Mu?ire O?lu Velid’e zenim (soysuz) ?eklinde hakaret edilir. [24] Kur'an ’da Allah'ın 99 ismi arasında verilen intikam alan , sabırlı olan gibi isimler ile (ant icme, beddua etme, [25] hikayeler anlatma, kendisine dostlar ve du?manlar edinme gibi) eylemler ki?isel tanrı olarak tanımlanan ve Tanrı ’ya insani sıfatlar atfeden di?er orneklerdir.

?slamda selef devri olarak adlandırılan, ba?langıcta sorgulanmayan ve inanc acısından sorun olarak gorulmeyen Allah’ın zatı, sıfatları ve eylemleriyle ilgili inancın te?bih-tenzih tartı?maları uzerinden belirli de?i?imler gecirdi?i, gokyuzunde ar?ta (koltuk) oturan, iki eli, [26] yuzu, [27] [28] "gozler"i, [29] [30] [31] [32] karnı, baca?ı gibi insani sıfatlarla tanımlanan yaratıcı inancının kelamcılar tarafından sorgulandı?ı, bu kapsamda farklı goru? ve mezheplerin ortaya cıktı?ı gorulur. [33]

  • Maturidi - E?ari : Gorme ve duyma gibi sınırlı bir insan-tanrı benzetmesini kabul eder. Kur'an'da gecen Allah'ın eli, yuzu vb. ifadeler mute?abih kavramı ile acıklanır.
  • ?ii : Sembolik ifadelerle Allah'ın anlatılmasını onaylar.
  • Sufi : Allah'ın ?eklinin olmadı?ına, sonsuz oldu?una, ?imdiki halimizin onu gormeye gucunun yetmedi?ine ve Allah'ın "her yerde" oldu?una inanır.
  • Mutezile - Cehmiyye : Cehmiyye ve ?slamda akılcı mezhep olarak bilinen Mutezile Tevhide aykırı bularak Allah'ın herhangi bir ?ekilde insana benzetilmesine kar?ı cıkar ve soyutlama yapar. [34] [35]
  • Mucessime , Mu?ebbihe , Selefi , Vahhabi : Allah'ı te?bihlerle anlatır, ona gercek anlamda el-yuz atfeder ve ar?ta oturdu?unu kabul eder. Selefili?in teorisyeni kabul edilen ?bni Teymiyye "Allah, ar? kadardır, ne ondan buyuk ne de ondan kucuktur." ifadelerini kullanmı?tır. [36]
  • Tefvizcilik: Mute?abih ayetleri sorgulamaz ve oldu?u gibi kabul eder. Tamamen zahiri ispat etmeye calı?maz veya te'vil etmez. Onun yerine ayeti oldu?u gibi kabul edip bu soruları sormaz ve dile getirmez. Selef-i Salihin'de bunun yapıldı?ı gorulmektedir.

?slam din felsefesinin geleneksel adı olan Kelamcılıkta Allah'a zaman ve mekan izafe edilmesi onun cismanile?tirilmesi olarak de?erlendirilir. Ayrıca Allah'ın insana benzetilmes mu?ebbihe olarak tanımlanır, ?slamdı?ı ve kufur kabul edilerek reddedilir. [37] Tevrat’taki "Yakup ile gure?e tutu?an Tanrı " (Ho?ea 12:3) ve Hristiyanlık uclemesindeki "Baba Tanrı" figuru ele?tirilir. Kelamcılar Kur'an ve kudsi hadisler gibi ?slami kaynaklarda kullanılan Allah'a mekan (gok, ar? (taht) izafe eden (Taha-5 ve Araf 54)) [38] ve “Allah’ın eli” Allah’ın yuzu”, "insanın Rahman suretinde yaratılması" [39] [40] gibi ifadelerle Allah'ın i?itmesi, gormesi gibi ifadeleri mecazi ifadeler olarak tanımlarlar. [41]

?slam'da Ar?
Ana maddeler: Ar? ve melek

Allah melekler tarafından ta?ınan ve kendisine ovguler sunularak etrafında donulen ar? adı verilen bir tahtta oturur. [42] Alemin idaresi de buradan yapılmaktadır. [43] Ar? koc veya insan, arslan, okuz, kartal yuzlu meleklerce ta?ınır. Bazı rivayetlerde sayıları dort olan ta?ıyıcıların sayısının ahirette bazı peygamberlerin de katılmasıyla sekize ula?aca?ı, Allah’ı tespih ederken Arapca, di?er zamanlarda ise Farsca konu?tukları rivayet edilir. [44] Malzeme ve ebad: Rivayetlere gore ar? nurdan, nur suyundan veya yakuttan yaratılmı? buyuk sutunları bulunan bir tahttır. [45] Ar? altı, ustu, sa?ı, solu, a?ırlı?ı, golgesi, ko?eleri, sutunları olan, kubbe ?eklinde buyuk bir nesnedir. [46] Yedi gok ile yer, kursuye gore colun ortasına atılmı? bir yuzuk halkası, Ar?ın kursuye gore buyuklu?u ise, colun halkaya olan buyuklu?u kadardır. [47] Yeri: Ar? yedinci go?un uzerindeki firdevs/ adn cennetinin ustunde, Allah da ar?ın uzerinde bulunmaktadır. Gune?in yorungesi ar?ın altındadır ve gune? ı?ı?ını ar?ın nurundan alır. [48]

Kelamcılara gore Allah'ın sıfatları
Ana madde: ?slam'da Allah'ın sıfatları

Allah'ın sıfatları ?slam akait mezheplerini olu?turan ve kendilerine kelamcı denilen ?slam felsefecileri tarafından tanımlanan sıfatları ifade eder. Tartı?malar ?slam entelektuelizminde zamanla daha soyut (muteal, varlıkustu) bir tanrı tanımlamasını da beraberinde getirmi?tir. Kelamda Allah'ın vucudu veya varlı?ı, ?uunat olarak ifade edilen fiilleri, isimleri ve sıfatları ile ele alınmı?tır.

Kelamcılara gore Allah'ın kendisi bilinmez, Allah'ı bilmek, sıfatlarını bilmekle olur. Mezheplere gore farklılık arz etmekle beraber, Allah'ın sıfatları uluhiyetin ayrılmaz gere?i olarak kabul edilen zati ve subuti sıfatlardan olu?ur;

Zati sıfatlar
Sadece Allah'ta mevcut oldu?una inanılan sıfatlardır. Varlı?ının vacib (zorunlu) olması ( vucud , ?bn-i Sina 'ya ait tabirle ( vacibulvucud ), ezeli olu?u ( kıdem ), baki olu?u ( beka ), tek ilah olu?u ( Vahdaniyyet ), varlıklarına benzememesi ( Muhalefetun lil havadis ), hicbir ?eye ihtiyacı olmaması, kendi nefsi ile kaim olması ( Kıyam bi nefsihi ).
Subuti sıfatlar
Kelamcılar tarafından Allah'ın mahiyyet-i nefsu'l emriyesinde sabit ve daimi olan, ancak di?er varlıklarda da benzerleri bulunan sıfatlar olarak tanımlanırlar. Hayat sahibi olu?u, ilim sahibi olu?u, i?itmesi ( Semi ), gormesi ( basar ), irade etmesi, bir ?eyi dilemesi ( ?rade ), gucunun yetmesi ( kudret ), soz soylemesi ( Kelam ) olarak sıralanabilir. Yaratma (Tekvin) da subuti sıfatlardan kabul edilmi?tir.
Kelam anlayı?ında Allah'ın varlı?ı ve birli?inin delilleri
Ana maddeler: Tanrının varlı?ı , Tektanrıcılık , Tevhid (din) ve ?irk

Kelamcılar arasında Allah'ın varlı?ının ispatı ve sıfatları kelamcılar uzun tartı?malara konu olmu?tur. Kelamcılar Allah'ın mahiyetinin bilinemeyece?ini, ne olmadı?ının ise akılla bilinebilece?ini ifade ederler. Buna gore Allah'ın benzeri olmadı?ı gibi, zıddı da yoktur.

?yilik ve kotuluk tanrısının ayrı du?unuldu?u Manicilik ve Zerdu?tculuk gibi dinlerden farklı olarak, ?slam tek tanrı inancını benimsemi? ve “iyilikler gibi kotulukler de Allah'tandır” on kabulu imanın esaslarından sayılmı?tır.

Kelamcılar Allah'ın varlı?ını kanıtlama amacıyla bazı onermeler saymı?lardır:

  • Hudus delili : "Evren'deki her ?ey sonradan oldu?una gore bunların oncesinde ve bunların hepsine sebep (ilk sebep) olan bir varlık olmalıdır."
  • Nizam delili : "Evren'deki nizam bir nizam kurucunun varlı?ını kanıtlar."
  • ?mkan delili : "Evren'deki her ?eyin olması da mumkundur, olmaması da. Bu kuralın bir istisnası olmalıdır, yani yoklu?u imkansız olan, Allah'tır."
  • ?lm-i evvel delili : "Evren'deki her ?ey ilim (on bilgi) ile var olabilir. Bu bilgiye sahip birisi olmalıdır."
  • Kabul-u amme delili : "Herkes Tanrı'nın varlı?ını kabul eder, oyleyse vardır."

Di?erleri: ?bda delili , ?htira delili , Burhan-i Inni (Eserden muessire), Burhan-i Limmi (Muessirden esere), Burhan-i Temanu , Burhan-i Telazum . [ kaynak belirtilmeli ]

Zati sıfatlardan olan vahdaniyyet , ?slami literaturde , Hristiyanlıkla ilgili en bariz farklılı?ı olu?turması nedeniyle, onemli yer tutar. ?hlas Suresi 'nde formule edilen ?ekliyle, Allah birdir (sayı olarak - vahidiyyet ) ve benzersizdir. (mahiyyet-i nefs-ul emriyesi itibarıyla - ehadiyyet ).

Sufi goru?leri
Ana maddeler: Hulul ve Vahdet-i vucud

Sufilere gore Allah her ?eyde ayandır (gorunen) ve aslında her ?eydir. Onun dı?ındaki varlık alemi, varlı?ı ve yoklu?u e?it olan bir hayaldir. Allah insanların ?ekline ve vucuduna girer ( hulul ) ve kendisiyle konu?ulur, arkada?lık kurulur.

Hallac-ı Mansur 'a gore ise Mu?ebbihe itikadi mezhebindeki goru?lere benzer fikirlere inanmak buyuk gunahlardan sayılmakta ve neticede ki?iyi " tevhid " inancının dı?ına iterek, onun varlı?ının inkarına kadar suruklemekteydi. [49] [50]

Ayrıca bakınız: Hallac-ı Mansur ve Tevhid (din)
Allah'ın isimleri
Ana madde: Allah'ın isimleri

“Allah’ın isimleri” ( Ar . "el-Esmau'l-Husna", Tr . "En Guzel ?simler"), Kur’an ve hadislerde Allah’a izafe edilen fiil veya sıfatlardan turetilmi? veya do?rudan Allah'ı ifade amacıyla kullanılmı? olan isimlerdir. ?slami mistisizmde 99 tanesi ?ifacılık, rituel ve dualarda kullanılır. [51] ?slam toplumunda bunların dı?ında Rab , "Huda" , Yezdan , Calab gibi isimler de Allah icin kullanılırlar.

Bu isimlerin bir kısmı, yeni soyleyi? ve anlamsal yuklemeler yapılarak Arapla?tırılmı? kelime koklerinden tureyen isimlerden olu?ur; Allah, Halik, Malik, Hakem, Hannan, Sultan, Kebir, Fatır, Fettah, Rab, Hadi, Tevvab, Musavvir, Kuddus vb. [52]

Kur'an'da isimleri anılan peygamberler ve bunların kitapları kendilerini sıklıkla Yahve 'ye ba?lamalarına ra?men [53] [54] [55] ?slam'da Yahve/Yehova ismi kullanılmaz ve bilinmez. Kur'an'da Cebrail, Mikail gibi melek isimleri di?er ?brahimi dinlerde oldu?u gibi El (ya da ?l) ile ba?lantılıdırlar. Kur'an'da da gecen ve ?slam'da geleneksel olarak dualara ba?larken kullanılan Allahumme, ?branice (olasılıkla) Elohim kelimesinin Arapca telaffuzundan ibaret bir kelimeydi. Elohim ?branicede "majesteleri!" ifadesinde oldu?u gibi yuceltme amaclı co?ul ("Tanrılar!" gibi) olarak kullanılmaktaydı. [56] [57] Yahudilikte Yahve yerine kullanılan isimlerden olan Rab (efendi, a?a, ?ng. Lord) kelimesi de Kur'an'da sıklıkla Allah icin kullanılır. Yahve yerine kullanılan kelimelerin 10 emir arasında bulunan "Tanrın Yahve'nin adını bo? yere a?zına almayacaksın, Yoksa Yahve bunu cezasız bırakmayacak" [58] ifadesi ile ba?lantılı olarak Yahudiler arasında yerle?ti?i du?unuluyor. [59] Kuran'da Allah icin en sık kullanılan isim/sıfatlardan bir di?eri de (Arap kokenli olmayan) Rahman'dır. [57] [60] Bu sıfat teriminin (Rahmanan/Rahman) bilinen en eski kullanımı Akadca ve Aramice'de Hadad 'a adanmı? bir yazıtta bulunur. [61]

Ayrıca Esmau'l-Husna ’da gecen Celil (buyuk, ulu, hı?ımlı, ofkeli), [ kaynak belirtilmeli ] Mutekebbir ( buyuklenen ), Sabur (Sabreden), Muntakim (intikam alan) gibi bazı isimleri ise antropomorfik ca?rı?ımları olan isimlerdir.

Bu isimlerden Ahad , Samed kelimeleriyle Aziz , Rahman , Malik , Vedud gibi isimler Arap mitolojisi 'nde tapınılmakta olan yerel tanrı isimlerine benzerlikleriyle dikkat cekerler. Muazzez ?lmiye Cı? bir ornekle bunun tek tanrıcılı?a giden yolda gercekle?tirilen de?i?imlerden birisi oldu?unu kaydeder. [62] ?slam oncesi Arap toplumunda var olan tanrı isimlerinden Allah adının Al-lat, Mennan’ın Menat, Aziz’in Uzza ile olan fonetik-etimolojik ba?lantısı dini cevrelerin de dikkatini cekmi?, [63] konuya antropolojik yakla?ımdan farklı, Allah'ı ve ?slamı merkeze alan acıklamalar getirilmi?tir.

Notlar

  1. ^ Bu sozcu?un, di?er semitik dillerdeki kar?ılı?ı ?unlardır: ?branice :  ???? , Tiberyan : Elaha , Aramice :  ???? , ??l?h? ; Kutsal Aramice : ???????, ?Alaha . [1]

Ayrıca bakınız

Kaynakca

Ozel
  1. ^ "Ar?ivlenmi? kopya" . 23 Ekim 2014 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 23 Ekim 2014 .  
  2. ^ "God" . Islam: Empire of Faith . PBS. 27 Mart 2014 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 18 Aralık 2010 .  
  3. ^ "Islam and Christianity", Encyclopedia of Christianity (2001): Arabic-speaking Christians and Jews also refer to God as All?h .
  4. ^ Gardet, L. "Allah" . Bearman, P.; Bianquis, Th.; Bosworth, C.E.; van Donzel, E.; Heinrichs, W.P. (Ed.). Encyclopaedia of Islam Online . Brill Online. 3 Nisan 2019 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 2 Mayıs 2007 .  
  5. ^ "CET Ba?kanı Mons. Martin KMETEC, 2024 yılını Turkiye Efkaristiya Yılı olarak ilan etti" . 12 Mayıs 2024 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 12 Mayıs 2024 .  
  6. ^ "Gagavuzca Dua Kitabı" (PDF) . 16 ?ubat 2024 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi (PDF) . Eri?im tarihi: 12 Mayıs 2024 .  
  7. ^ "Ar?ivlenmi? kopya" . 24 Temmuz 2020 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 23 Temmuz 2020 .  
  8. ^ Williams, W. Wesley, "A study of anthropomorphic theophany and Visio Dei in the Hebrew Bible, the Qur'an and early Sunni Islam", University of Michigan, March 2009
  9. ^ "The man who realizes God as a friend is never lonely in the world, neither in this world nor in the hereafter. There is always a friend, a friend in the crowd, a friend in the solitude; or while he is asleep, unconscious of this outer world, and when he is awake and conscious of it. In both cases the friend is there in his thought, in his imagination, in his heart, in his soul." Hazrat Inayat Khan , quoted from The Sufi Message of Hazrat Inayat Khan
  10. ^ "Ar?ivlenmi? kopya" (PDF) . 18 Nisan 2017 tarihinde kayna?ından (PDF) ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 17 Nisan 2017 .  
  11. ^ Fahri Razi, Tefsiru'l-Kebir, c. 1, s. 1363.
  12. ^ Fahri Razi, Tefsiru'l Kebir, c. 1, s. 1363; Sadıki, el-Furkan, c. 1, s. 82, 83.
  13. ^ Muhakkik, Esma ve Sıfatı ?lahi, c. 1, s. 31; Subhani, Mefahimu’l-Kur’an, c. 6, s. 110.
  14. ^ "Ar?ivlenmi? kopya" . 30 Ekim 2016 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 16 Mart 2017 .  
  15. ^ a b c "Din ??leri Yuksek Kurulu-Dini Kavramlar Sozlu?u" . kurul.diyanet.gov.tr. 15 Mart 2015 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 29 Kasım 2014 .  
  16. ^ "Ar?ivlenmi? kopya" (PDF) . 9 ?ubat 2013 tarihinde kayna?ından (PDF) ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 19 Haziran 2012 .  
  17. ^ "Ar?ivlenmi? kopya" . 30 Aralık 2020 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 28 Aralık 2020 .  
  18. ^ M. ?lmiye Cı?, ?brahim Peygamber, s. 20.
  19. ^ Buhari, e's-Sahih, hadis no: 1367; Muslim, hadis no: 2841.
  20. ^ Muslim, e's-Sahih, Kitabu'I-Libas/72-74, hadis no: 2099; Ebu Davud, Sunen, Kita-bu'l-Edeb/35, hadis no: 2767
  21. ^ "Ar?ivlenmi? kopya" . 22 Ekim 2021 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 7 Temmuz 2021 .  
  22. ^ " " Allah, ahirette peygamberlere kimli?ini kanıtlamak icin baca?ını acıp baldırını gosterir." anlamındaki hadisi nasıl anlamak gerekir? ≫ Sorularla ?slamiyet" . Sorularla ?slamiyet . 30 Ocak 2007. 28 Kasım 2020 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 23 Mayıs 2021 .  
  23. ^ "Hakka 17" . 27 Ekim 2020 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 7 A?ustos 2020 .  
  24. ^ "Kalem 13" . 23 Haziran 2020 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 7 A?ustos 2020 .  
  25. ^ Tebe 30, Zariyat 8?11, Munafıkun 4, Muddeessir 18?25, Tebbet 1-5
  26. ^ Sad 75
  27. ^ Bakara 115
  28. ^ Rahman 27
  29. ^ Hud 37
  30. ^ Mu'mimun 27
  31. ^ Tur 48
  32. ^ Taha 39
  33. ^ Mehmet Fatih Birgul (2014). "?LM-? KELAM'IN DO?U?U VE DO?ASI HAKKINDA FELSEFI B?R TAHL?L" . Pamukkale Universitesi ?lahiyat Fakultesi Dergisi. 23 Aralık 2022 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 20 Ocak 2024 .  
  34. ^ "Beytulhikme Felsefe Dergisi" . 8 Eylul 2014 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 8 Eylul 2014 .  
  35. ^ "Ar?ivlenmi? kopya" (PDF) . 8 Mart 2016 tarihinde kayna?ından (PDF) ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 8 Eylul 2014 .  
  36. ^ "Ar?ivlenmi? kopya" . 20 Mayıs 2020 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 1 Eylul 2020 .  
  37. ^ "Ar?ivlenmi? kopya" (PDF) . 7 Nisan 2017 tarihinde kayna?ından (PDF) ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 6 Nisan 2017 .  
  38. ^ "Sahih Hadisler" . www.sahihhadisler.com . 15 Temmuz 2020 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 15 Temmuz 2020 .  
  39. ^ Buhari ?stizan, 1
  40. ^ Muslim 1, 115
  41. ^ "Ar?ivlenmi? kopya" . 21 Eylul 2011 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 29 Mart 2012 .  
  42. ^ Taha 5; Zumer 75; Mu'min 7; Hakka 17
  43. ^ Ahmed b. Hanbel, s. 102; ?bn Teymiyye, resail, IV, 111-112
  44. ^ Taberi, XXIV, 19, 26; XXIX, 33; Zemah?eri, III, 415; Kazvini, I, 86
  45. ^ Buhari, Halku efalil ibad, s. 194; Tirmizi, daavat, 79; ?bn Hacer, 239
  46. ^ Buhari, Tev?id 22, 23; Muslim, iman 327, Tevbe 14, Zikir 61-63; Tirmizi, tefsir 41
  47. ^ ?bn Belban, el-?hsan fi takribi Sahihi ?bni Hibban, II, 66, nr. 361
  48. ^ Buhari, Tev?id 23; Muslim, iman 250-251
  49. ^ Ozturk, Ya?ar Nuri , En-el Hak ?syanı ? Hallac-ı Mansur (Dara?acında Mirac ), Cilt 2, Sahife 187, Yeni Boyut, 2011. (Ta-Sin ayetinin izahatı ve ?slam 'da " tevhid " i'tikadının mudafası icin, Hallac-ı Mansur “Tavasin” adlı me?hur eserini yazmı?tır.)
  50. ^ Massignon, Louis, Hallac-ı Mansur ’un “Kitab’ut-Tavasin” adlı eserinin Farscadan tercume ?erhini yapan Zuzbahan Bakli’nin eseriyle birlikte hazırlattı?ı tetebbunamesi.
  51. ^ Dr. Ramazan SONMEZ (2010). "el-ESMAU'L-HUSNA ( ESMA-? HUSNA )" (PDF) . web.archive.org . 23 Aralık 2022 tarihinde kayna?ından (PDF) ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 20 Ocak 2024 .  
  52. ^ Kaynak hatası: Gecersiz <ref> etiketi; ReferenceA isimli refler icin metin sa?lanmadı (Bkz: Kaynak gosterme )
  53. ^ ?lyas ?branice "Benim tanrım Yahu/Jah"tır anlamına gelen bir kelimedir. New Bible Dictionary . 1982 (second edition). Tyndale Press, Wheaton, IL, USA. ISBN 0-8423-4667-8 , p. 319
  54. ^ Wells, John C. (1990). Longman pronunciation dictionary . Harlow, England: Longman. s. 239. ISBN   0-582-05383-8 .   entry "Elijah"
  55. ^ "Orijinal ?branice metinlerde 6 bin 828 defa YHVH kullanımı yer alır." Wilhelm Gesenius (Hrsg.): Hebraisches und Aramaisches Handworterbuch uber das Alte Testament. Zweite Teillieferung. 18. Auflage. Springer, 1995,  ISBN 3-540-58048-4 , S. 446.
  56. ^ Hastings, James, (Ed.) (1913). Encyclopædia of Religion and Ethics, Volume VI: Fiction?Hyksos . Edinburgh: T. & T. Clark. s. 248.  
  57. ^ a b Jeffery, Arthur (1938). The Foreign Vocabulary Of The Quran . Osmania University, Digital Library Of India. Oriental Institute Barods.  
  58. ^ "Ar?ivlenmi? kopya" . 19 Ocak 2021 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 8 Kasım 2021 .  
  59. ^ "Ar?ivlenmi? kopya" . 29 Ekim 2021 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 8 Kasım 2021 .  
  60. ^ "Ar?ivlenmi? kopya" . 5 Aralık 2012 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 5 Aralık 2012 .  
  61. ^ Ko?cielniak, Krzysztof (7 Kasım 2011). "Jewish and Christian religious influences on pre-Islamic Arabia on the example of the term R?MNN ("the Merciful")" . Orientalia Christiana Cracoviensia (?ngilizce). 3 : 67-74. doi : 10.15633/ochc.1024   Özgürce erişilebilir. ISSN   2450-2936 . 18 Kasım 2021 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 18 Kasım 2021 .  
  62. ^ "Ar?ivlenmi? kopya" (PDF) . 5 Mayıs 2012 tarihinde kayna?ından (PDF) ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 19 Kasım 2012 .  
  63. ^ "Ar?ivlenmi? kopya" . 25 Mart 2017 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 24 Mart 2017 .  
  64. ^ "Ar?1 Kelime Kokeni, Kelimesinin Anlamı - Etimoloji" . www.etimolojiturkce.com . 27 Mart 2022 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 20 Ocak 2024 .  
  65. ^ "The Religious Life of Palmyra" . 16 Ekim 2012 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 28 Mart 2012 .  
Genel
" https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Allah&oldid=33000316 " sayfasından alınmı?tır