Abdulhak ?inasi Hisar
(14 Mart 1887,
?stanbul
- 3 Mayıs 1963, ?stanbul),
Turk
yazardır.
14 Mart 1887'de anne tarafından dedesi,
Tophane-i Amire
katiplerinden Muhtar Bey'in
Rumelihisarı
'ndaki yalısında do?mu?tur. Babası Turk basın hayatında onemli bir yere sahip olan
Mahmud Celaleddin Bey
'dir. Annesi
Belgrad
muhafızı
Selim Pa?a
'nın torunu
Neyyir Hanım
'dır.
[1]
Abdulhak ?inasi'nin babası Celaleddin Bey o?luna ismini verirken;
Tanzimat
'ın idealist siması
?brahim ?inasi
ve donemin en onemli ?airlerinden/yazarlarından olan
Abdulhak Hamit Tarhan
'ın isimlerinde yola cıkarak bu iki ismi birle?tirmi?tir.
[2]
Hisar, aynı zamanda
Selim Nuzhet Gercek
'in de a?abeyidir.
[3]
Abdulhak ?inasi Hisar'ın cocuklu?u,
Rumelihisarı
,
Buyukada
ve
Camlıca
’da gecti. 1898’de
Galatasaray Sultanisi
’ne girdi.
Ailesine haber vermeden 1905'te
Galatasaray Sultanisi
'nden ayrılarak
Paris
'e gitti. 1908'e kadar Paris’te
Ecole Libre des Sciences Politiques
’e devam etti.
Paris'te
Prens Sabahattin
, Dr. Nihat Re?at Belger, Ahmet Rıza Bey ve
Yahya Kemal Beyatlı
ile sık sık goru?tu.
[4]
II. Me?rutiyet’in ilanından (1908) sonra
Turkiye
’ye dondu. Fransız ve Alman ?irketlerinde,
Osmanlı Bankası
’nda,
Reji ?daresi
’nde, 1931’den sonra ise
Ankara
’ya yerle?erek
Dı?i?leri Bakanlı?ı
’nda calı?tı. 1948’de
?stanbul
’a dondu ve Ayaspa?a’da Bo?azı goren bir apartmana yerle?ti. 1954-57 yılları arasında
Turk Yurdu
dergisinin genel yayın mudurlu?unu ustlendi.
1963'te
Cihangir
’deki evinde
beyin kanamasından
oldu. Hic evlenmemi?tir.
Edebiyata Mutareke yıllarında
Dergah
ve
Yarın
dergilerindeki ?iir, kitap tanıtma ve ele?tiri yazılarıyla ba?ladı. 1921’den itibaren
?leri
ve
Medeniyet
gazetelerindeki yazılarıyla tanındı; 7A?ac, Varlık, Ulku ve Turk Yurdu dergileri ile Milliyet,
Hakimiyet-i Milliye
ve Dunya gazetelerinde yazdı. Cumhuriyet donemi yazarı olmasına ra?men dil ve uslup acısından Me?rutiyet ku?a?ına ba?lı kalan Hisar’ın tum yapıtları esas olarak “hatıra”ya dayalıdır. Romanlarında
Maurice Barres
,
Anatole France
ve
Marcel Proust
gibi yazarların edebiyat anlayı?larını benimsemi?tir.
1942 CHP Hikaye ve Roman Mukafatı’nda ucunculuk alan en onemli eseri
Fahim Bey ve Biz
,
Almancaya
da cevrildi.Eser roman dalında odul almı? olsa da, Hisar, eserini hikaye olarak tanımlamayı ye?ler.
Sermet Sami Uysal
ve
Necmettin Turinay
’ın Abdulhak ?inasi Hisar adlı birer inceleme kitabı vardır.
Olumunden sonra
Abdulhak ?inasi Hisar: Secmeler
, Gecmi? Zaman Edipleri ve Kelime Kavgası: “Edebiyata ve Romana Dair” adlı uc kitabı daha cıkmı?tır.
Emre Aracı
Bo?azici Mehtapları'
ndan esinlenerek aynı adlı bir keman koncertosu (1997) bestelemi?tir.
- Roman
- Fahim Bey ve Biz
(1941; 1942 CHP Hikaye ve Roman Odulu ucunculu?u)
- Camlıca’daki Eni?temiz
(1944)
- Ali Nizami Bey’in Alafrangalı?ı ve ?eyhli?i
(1952)
- Anı
- Bo?azici Mehtapları
(1942)
- Bo?azici Yalıları
(1954)
- Gecmi? Zaman Ko?kleri
(1956)
- Fıkra
- Gecmi? Zaman Fıkraları
(1958)
- Antoloji
- A?k imi? her ne var alemde
(1955)
- Biyografi
- ?stanbul ve Pierre Loti
(1958)
- Yahya Kemal'e Veda
(1959)
- Ahmet Ha?im: ?iiri ve Hayatı
(1963)
Hisar'in kitaplarına girmemi? edebi makale, deneme ve ele?tiri yazıları Necmettin Turinay tarafından uc cilt olarak bir araya getirilmi?tir.