Cemil Meric

Vikipedi, ozgur ansiklopedi
Cemil Meric
Do?um Huseyin Cemil Meric
12 Aralık 1916 ( 1916-12-12 )
Reyhanlı, Hatay, Osmanlı ?mparatorlu?u
Olum 13 Haziran 1987 (70 ya?ında)
?stanbul, Turkiye
Defin yeri Karacaahmet Mezarlı?ı , ?stanbul
Meslek Yazar , du?unur , sosyolog
Dil Turkce
Vatanda?lık   Turkiye
E?itim ?stanbul Universitesi Edebiyat Fakultesi Fransız Filolojisi Bolumu
Onemli odulleri Turkiye Milli Kultur Vakfı Odulu, 1974
Turkiye Milli Kultur Vakfı Odulu, 1980
Ankara Yazarlar Birli?i “Yılın Yazarı odulu”, 1981
Evlilikler Fevziye Mente?eo?lu
Partnerler Lamia Catalo?lu [1] [2]
Cocuklar Mahmut Ali Meric, Umit Meric

Huseyin Cemil Meric (12 Aralık 1916; Reyhanlı , Hatay - 13 Haziran 1987, ?stanbul ), Turk yazar, cevirmen, du?unur ve sosyolog.

Ba?ta dil, tarih, edebiyat, felsefe ve sosyoloji olmak uzere sosyal bilimlerin bircok alanında ara?tırma yapmı? ve yazılar kaleme almı? bir du?unce adamıdır. Telif etti?i 12 eseri ve tercumeleriyle Turk edebiyatında onemli bir yeri oldu?u kabul edilir. [3] Sosyoloji profesoru Umit Meric ’in babasıdır.

Ya?amı [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Cocukluk ve e?itim yılları [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

1916’da Reyhaniye’de (bugunku Reyhanlı) dunyaya geldi. Balkan Sava?ları sırasında Dimetoka ’dan gocmu? bir ailenin cocu?uydu. Babası, Dimetoka’da hakimlik yapan Mahmut Niyazi Bey, annesi Zeynep Ziynet Hanım’dır. [4] Babası Mahmut Niyazi Bey Antakya’da Ziraat Bankası Mudurlu?u ve mahkeme reisli?i yapmı?tır. 7 ya?ına kadar Antakya’da ya?ayan Cemil Meric, babasının memuriyetten ayrılması uzerine ailesi ile birlikte Reyhanlı’ya dondu. Reyhanlı Ru?diyesi’nde ilkokulu bitirdikten sonra yeniden Antakya’ya gitti. Fransız idaresindeki ?ehirde Fransız e?itim sistemi uygulayan Antakya Sultanisi'nde okudu. [5] Bu okulda iken gozlerinin 6 derece miyop oldu?u anla?ıldı. [6] ?lk yazısı olan “ Gec Kalmı? Bir Muhasebe ” ba?lıklı makalesi yerel Yenigun gazetesinde yayımlandı. [7] 12. sınıftayken, milliyetci tutumu, yayımlanan bir yazısı ve bu yazıda bazı hocalarını ele?tirmesi yuzunden lise diplomasını alamadan okulu terk etmek zorunda kaldı. [6] Lise o?renimine devam etmek uzere ?stanbul’daki Pertevniyal Lisesi 'ne gitti. Bu sırada Nazım Hikmet ve Kerim Sadi ba?ta olmak uzere donemin solcu aydınlarıyla tanı?tı. [8]

Gecim sıkıntısı nedeniyle 1937’de ?skenderun’a dondu. Haymaseki koyunde 9 ay kadar ilkokul o?retmenli?i yaptıktan sonra aynı yıl ?skenderun’da Tercume Burosu’na reis muavini oldu. 1938’de Batı Ayrancı Koyu’nde ilkokul o?retmenli?i, Turk Hava Kurumu’nda sekreterlik, belediyede katiplik gibi gecici i?lerde calı?tı. 1939 Nisan ayında Hatay hukumetini devirmek iddiasıyla tutuklanıp Antakya’ya goturuldu; idam talebiyle yargılandı; 2 ay sonra beraat etti. [6]

1940'ta ?stanbul Universitesi Yabancı Diller Yuksekokulu’na burslu olarak kabul edildi, 2 yıl bu kurumda o?renim gordu. 1941'den ba?layarak ?nsan, Yucel , Gun, Ayın Bibliyografyası dergilerinde yazıları yayımlamaya ba?ladı.

Elazı? Lisesi'nde o?retmenlik [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

1942’de Elazı? Lisesi ’nde Fransızca o?retmenli?ine atandı; Elazı? ’a gitmeden az once o?retmen Fevziye Mente?eo?lu ile tanı?ıp evlendi. Her iki gozundeki yuksek miyoptan oturu askerlikten muaf tutulan Meric, ilk ceviri kitabı Balzac ’ın “ Altın Gozlu Kız ” romanını 1943’te yayımlandı.

?stanbul Universitesi'nde okutmanlık [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

O?retmen e?inin tayininin Elazı?’a cıkmaması ve ciftin bu ?ehirde iki cocuk kaybedip ancak ?stanbul’da do?um yapabilece?inin anla?ılması uzerine 1945’te Elazı?’daki o?retmenlik gorevinden ayrılıp ?stanbul’a gitti. [3] 1945’te o?lu Mahmut Ali, ertesi yıl ise kızı Umit dunyaya geldi. 1946’da ?stanbul Universitesi’nde Fransızca okutman olarak goreve ba?layan Meric, 1974’te emekli oluncaya kadar Fransızca okutmanlı?ı surdurdu bu arada bir yıl kadar Yirminci Asır dergisinde yazılar yayımladı (1947). Victor Hugo ’nun Hernani adlı piyesini manzum olarak tercume etti (1948); I?ık Lisesi ’de Fransızca dersleri verdi (1952-1954)

Gorme yetisini tamamen yitirmesi [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

1954 yılının bahar aylarında bir kaza sonucu gozlerini tamamen yitirince birkac ba?arısız goz ameliyatının ardından 1955’te vapurla tek ba?ına Marsilya ’ya, oradan Paris ’e gitti. 6 aylık tedavi ba?arılı sonuc vermeyince yurda dondu. Gorme yetisini tamamen yitirdi?inden dolayı bir sure bunalıma girdi ancak cevresindekilerin yardımıyla yeniden okuyup yazmaya ba?ladı. [6]

Uretken yazarlık donemi [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Gorme yetisini yitirdikten sonra yazarlık hayatının en uretken ca?ı ba?ladı. Cevresindekilere okuttu?u Fransızca ve ?ngilizce metinleri sozlu olarak cevirdi ve yardımcılarına yazdırdı. Basılmamı? olan bir Fransızca grameri hazırladı. Dikte etmek suretiyle yeni makaleler yazmaya devam etti. 1963’ten itibaren Edebiyat Fakultesi’nin Sosyoloji bolumunde sosyoloji ve kultur tarihi dersleri verdi; bu dersleri emeklili?ine kadar surdurdu. Aralıklarla 20 yıl surdurdu?u gunluklere 1963 yılında ba?ladı. [8] ?lk telif kitabı “ Hint Edebiyatı ” 1964’te yayımlandı. Bir dunya edebiyatı yazma du?uncesiyle yola cıkan Meric, ?ran edebiyatı ile i?e ba?lamı? ama sonra Hint edebiyatına yonelmi?ti. [9] Do?u medeniyetlerine kar?ı olan onyargıları yıkmayı amaclayan ve 4 yıllık bir calı?manın sonucu olarak ortaya cıkan eser, “ Bir Dunya'nın E?i?inde ” ba?lı?ıyla iki kez daha basıldı. Hint Edebiyatı’ndan sonra Batı du?uncesinin onemli bir yonunu aydınlatmayı amacladı. Bu du?unceyle sosyalizmin temelini atan ve sosyolojinin kurucusu olan Saint Simon hakkında bir eser kaleme aldı ancak basacak yayınevi bulmakta zorlandı. Eser, 1967’de Can Yayınları tarafından basıldı.

1965-1973 yılları arasında ce?itli dergilerde yazıları ve cevirileri yayımlandı. Hisar dergisinde “ Fildi?i Kuleden ” ba?lı?ı ile surekli denemeler yazdı. ?stanbul Universitesi Fransızca okutmanlı?ından emekli oldu ve yılların birikimini kitapla?tırmaya giri?ti. O yıl, Turkiye Milli Kultur Vakfı’ndan fikir dalında odul aldı. " Bana oyle geliyor ki, hayat denen mulakata bu kitabı yazmak icin geldim. ” dedi?i “ Bu Ulke ” adlı kitabını 1976’da yayımladı. Kitap, onun ce?itli fikir, kultur ve edebiyat meselelerine dair aforizmalarından olu?ur. [9] Aynı yıl, medeniyet kavramını tartı?tı?ı “ Umran’dan Uygarlı?a ” adlı eseri yayımlandı.

1978-1984 yıllarında co?u Kubbealtı 'nda olmak uzere konferanslar veren Meric, 1980’de bir edebiyat tarihi ve du?unce tarihi niteli?i ta?ıyan " Kırk Ambar " adlı eseri Turkiye Milli Kultur Vakfı Odulu'ne layık goruldu.

1981’de Ankara Yazarlar Birli?i tarafından “Yılın Yazarı” secildi. 1981’de basılan yarı derleme, yarı telif Bir Facianın Hikayesi ’nde yakın tarihin yeni bir muhasebesini yaptı.

Son yılları ve olumu [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

1983’te e?i Fevziye Hanım’ı kaybeden Meric, aynı yıl A?ustos ayında beyin kanaması gecirdi ve sol tarafına felc indi. Sa?lı?ında basılan son eserleri I?ık Do?udan Gelir (1984) ile Kulturden ?rfana (1985) oldu. 13 Haziran 1987’de hayatını kaybetti. Cenazesi, Karacaahmet Mezarlı?ı’na defnedilmi?tir.

Hatırası [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

2004 yılında Uskudar Belediyesinin actı?ı kultur merkezine, 2012 yılında Hatay’daki il kutuphanesine adı verilmi?tir(bu kutuphane 6 subat kahramanmaras depreminde yıkılmı?tır). O?retmenken gorev yaptı?ı Elazı?'da 2011 yılında onun adının verildi?i Cemil Meric Fen Lisesi acılmı?tır. Hatay’ın Reyhanlı ilcesindeki do?du?u ev muzeye donu?turulmu?tur. [10] [11] Ev (muze), 2023 Kahramanmara? depremlerinden hasar almadan cıkmı?tır. [12] 2021 yılında Antalya Kepez'de hizmete acılan kutuphaneye adı verilmi?tir. Kutuphane, 200 bin kitap kapasitesiyle Antalya’nın en buyuk kutuphanesidir. [13] [14] [15]

Ba?lıca eserleri [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

?nceleme [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

  • 1964: Hint Edebiyatı
  • 1967: Saint Simon ?lk Sosyolog, ?lk Sosyalist
  • 1976: Bir Dunyanın E?i?inde
  • 1984: I?ık Do?udan Gelir
  • 1985: Kulturden ?rfana

Deneme [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Gunluk [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

  • 1992: Jurnal I
  • 1994: Jurnal II

Di?er Kitapları [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

  • 1980: Kırk Ambar
  • 1981: Bir Facianın Hikayesi
  • 1993: Sosyoloji Notları ve Konferanslar

Oduller [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Ayrıca bakınız [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Kaynakca [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

  1. ^ Jurnaller, C. Meric
  2. ^ Lamia Hanıma Mektuplar, C. Meric
  3. ^ a b "Harun ?ahin, Cemil Meric'in Eserlerinde Ozel ?simler ve Ozel Anlam Yuklenmi? Kelimeler , Erciyes Universitesi Sosyal Bilimler Enstitusu Yuksek Lisans Tezi, 2006, Kayseri " . 11 Ocak 2015 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 25 Kasım 2014 .  
  4. ^ Entelektuel Kızıyım , Yeni ?afak gazetesi, 27 Mayıs 2001
  5. ^ " Cemil Meric , ?leti?im Yayınları web sitesi, Eri?im tarihi:25.12.2014 " . 2 Aralık 2014 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 25 Kasım 2014 .  
  6. ^ a b c d " Cemil Meric Kronolojisi , 2012-2013 Cemil Meric Yılı web sitesi, Eri?im tarihi:25.12.2014 " . 5 Ekim 2015 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 25 Kasım 2014 .  
  7. ^ Kemaleddin Ta?, Cemil Meric’in Sosyoloji Anlayı?ı , Fırat Universitesi ?lahiyat Fakultesi Dergisi, Sayı 6, 2001 [ olu/kırık ba?lantı ]
  8. ^ a b "Mustafa Arma?an, Meric, Cemil , ?slam Ansiklopedisi " (PDF) . 25 Aralık 2014 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi (PDF) . Eri?im tarihi: 25 Kasım 2014 .  
  9. ^ a b " Eserlerine Genel Bakı? , 2012-2013 Cemil Meric Yılı web sitesi, Eri?im tarihi:25.12.2014 " . 4 Ekim 2015 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 25 Kasım 2014 .  
  10. ^ " Ustad Cemil Meric'in Do?du?u Ev Muzeye Donu?turuldu , Hatay Valili?i web sitesi, 29.03.2014, Eri?im tarihi: 25.11.2014 " . 30 Kasım 2014 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 25 Kasım 2014 .  
  11. ^ "Cemil Meric Muzesi" . 18 Mart 2023 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 18 Mart 2023 .  
  12. ^ "Unlu yazarın evi ayakta kaldı" . hthayat.haberturk.com . 23 ?ubat 2023. 23 ?ubat 2023 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 23 ?ubat 2023 .  
  13. ^ "Antalya'nın en zengin kutuphanesi kapılarını actı" . Milliyet . 13 Ocak 2022 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 13 Ocak 2022 .  
  14. ^ "95 yıllık orijinal "Nutuk" Antalya'da sergileniyor" . www.aa.com.tr . 10 Kasım 2021 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 13 Ocak 2022 .  
  15. ^ "Cemil Meric Kutuphanesi" . 18 Mart 2023 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 18 Mart 2023 .  
  16. ^ Turkiye Cumhurba?kanı . "Cumhurba?kanlı?ı Kultur ve Sanat Buyuk Odullerinin Sahipleri Belli Oldu" . 22 Aralık 2015 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 29 Ekim 2015 .  

Dı? ba?lantılar [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

" https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Cemil_Meric&oldid=32746743 " sayfasından alınmı?tır