Vikipedi, ozgur ansiklopedi
?iddetli akut solunum yolu sendromu
(?ngilizce:
severe acute respiratory syndrome
, kısaca
SARS
),
[1]
insanları etkileyen,
?iddetli akut solunum yolu sendromu koronavirusunun
(SARS-CoV) neden oldu?u
[2]
solunum yolu
sendromu.
[3]
Kasım 2002 ve Temmuz 2003 tarihleri arasında
Hong Kong
'da ba?layan SARS salgını neredeyse
pandemi
haline gelmi? ve dunya capında 8422 vaka ve 916 olum gorulmu?tur.
[4]
Dunya Sa?lık Orgutu
olum oranını %10,9 olarak acıklamı?tır.
[5]
Haftalar icinde SARS erkeni 2003 yılının ba?larında Hong Kong'dan 37 ulkeye yayılmı?tır.
[6]
SARS, ilk olarak Cin'in Guangdong eyaletinde ortaya cıkmı?tır.
[7]
Bugun itibarıyla, 2003 yılı Haziran ayında gorulen son enfekte insan vakası (2004 yılında laboratuvar kaynaklı bir enfeksiyon durumu goz ardı edilirse) ile SARS yayılması tamamen onlenmi?tir. Ancak, SARS hastalı?ının (cicek hastalı?ının aksine) eradike edildi?i iddia edilmemektedir. Bazı hayvan populasyonlarında hala do?al ana rezervuar olarak mevcut olabilece?i ve gelecekte insan nufusuna tekrar donebilece?i du?unulmektedir.
DSO'nun bildirdi?ine gore SARS hastalı?ının fatalite hızı; 24 ya? ve daha genclerde %1 altında, 25 - 44 ya? arası %6, 45 - 64 ya? arası %15, 65 ya? ve uzerinde %50 olarak gorulmektedir.
[8]
Kar?ıla?tırma icin,
?nfluenza
'ya gore olum hızı yakla?ık %0,6 (ozellikle ya?lılarda) dolaylarındadır. Ancak yeni su?ların ?iddetli salgınları durumunda %33 gibi yuksek de?erlere de cıkabilir. SARS hastalı?ı 2016 yılında sadece
Ukrayna
'da 319 ki?inin ya?amını yitirmesine sebep oldu.
[9]
?lk belirtiler
grip benzeri hastalık
?eklinde gorulur ve ?unları icerebilir:
ate?
,
miyalji
,
letarji
gibi belirtiler;
oksuruk
,
bo?az a?rısı
ve di?er nonspesifik semptomlar ve ayrıca kas a?rısı,, ba? a?rısı, ishal ve titreme gorulmektedir.
[10]
Tum hastalar icin ortak tek belirti ise 38
° C
(100.4
° F
) ustunde bir ate? gibi gorunmektedir.
Nefes darlı?ı
daha sonra ortaya cıkabilir. Hastalık ilk a?amada so?uk algınlı?ı gibi belirtiler verir ama daha sonra gribi andırır.
- Yemek arac-gereclerini SARS virusune sahip olan ki?ilerle ortak kullanmamak.
- Virus'un etkili oldu?u ulkelere olan seyahatleri ertelemek.
- SARS virusune sahip hastalarla birlikte yatmamak.
- Cevresinde SARS virusune sahip hastalar olan ki?ilerin, sık sık ellerini yıkaması.
- Alkol ozellikli temizleyiciler kullanmak.
[11]
- Kalabalık ve virusun olabilece?i yerlerde maske benzeri solunum yollarını koruyacak ekipman kullanmak.
SARS virusunun biyolojik bir silah olarak laboratuvarda tasarlandı?ı konusunda bir takım teoriler gundeme gelmi?tir.
[12]
Rus ilac akademisi uyesi Sergei Kolesnikov
"Bu virus sadece laboratuvarda uretilebilir, belki de uretim a?amasında dı?arı sızdırılmı?tır"
demi?tir.
- Di?er
Sınıflandırma
| |
---|
Dı? kaynaklar
| |
---|