?gor Tamm
?gor Yevgenyevic Tamm
Do?um	8 Temmuz 1895 Vladivostok , Rus ?mparatorlu?u
Olum	12 Nisan 1971 Moskova , SSCB
Vatanda?lık	Rus ?mparatorlu?u SSCB
Mezun oldu?u okul(lar)	Moskova Devlet Universitesi
Oduller	Nobel Fizik Odulu (1958) Lomonosov Altın Madalyası (1967) Sosyalist Emek Kahramanı Ni?anı (1953) Stalin Odulu (1946) Stalin Odulu (1953)
Kariyeri
Dalı	Fizik

?gor Yevgenyevic Tamm ( Ru. И?горь Евге?ньевич Тамм ) (d. 8 Temmuz 1895, Vladivostok , Rus ?mparatorlu?u - o. 12 Nisan 1971, Moskova , SSCB ), Rus fizikci .

Hayatı [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Alman kokenli muhendis Yevgeni Tamm'ın o?lu olarak do?du. 3 ya?ındayken ailesi Ukrayna 'ya ta?ındı. Liseyi Yelisavetgrad (bugun Kirovograd ) kentinde bitirdi. Universite e?itimine 1913 yılında Edinburgh Universitesi 'nde ba?ladıysa da, daha sonra Moskova Universitesi Fizik-Matematik Fakultesi'ne gecti. 1918'de universiteden fizik diplomasıyla mezun oldu.

Kısa bir sure politikayla ilgilendi ve Men?evik Partisi'nden 1. Sovyetler Kurultayı delegesi oldu. Daha sonra akademik kariyeri tercih etti. 1919 - 1922 yılları arasında Simferopol ve Odessa 'da universitelerde ders verdi.

1922'den itibaren (iki kısa arayla beraber) Moskova 'da calı?tı. Moskova Devlet Universitesi Fizik Fakultesi'nde docent ve profesor oldu. Universitedeki calı?malarıyla beraber, 1934'ten itibaren SSCB Bilimler Akademisi Fizik Enstitusunde de calı?maya ba?ladı.

1939'da karde?inin hapsedilmesi ve yakın bir arkada?ının tutuklanarak kur?una dizilmesi uzerine sıkıntılı bir doneme girdi. Fakat sava? yıllarında tekrar hukumet nezdinde itibar kazandı, oyle ki sava?ın ardından 1946'da Stalin Odulu'ne layık bulundu. 1953'te SSCB Bilimler Akademisi Gercek Azalı?ına secildi ve ikinci kez Stalin Odulu'nu bizzat Stalin 'in elinden aldı.

Tamm 12 Nisan 1971'de oldu ve Novodevicye Mezarlı?ı 'a defnedildi.

Bilimsel calı?maları [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Tamm'ın ilgilendi?i konuların ba?ında kuantum mekani?i , katı hal fizi?i , nukleer fizik , parcacık fizi?i ve ı?ıma gelir.

1937'de ?lya Frank 'la beraber parcacıkların hareketinin Frank-Tamm Formulu'nu tanımladı. Calı?maları daha onceki bazı deneylerin sonuclarını ( Cerenkov ı?ıması ) acıklar mahiyetteydi. Bu yondeki calı?malarıysa 1958 yılında Pavel Cerenkov ve ?lya Frank'la beraber Nobel Fizik Odulu'nu aldı.

Kuantum alanına ili?kin calı?maları 1945'te Tamm-Dankov Yontemi'nin geli?tirilmesiyle sonuclandı.

Andrey Saharov 'la beraber plazmanın tokamakta hapsedilmesi prensiplerini o?rendi.

Tamm SSCB Bilimler Akademisi dı?ında bazı yabancı akademilerin de onur uyesiydi:

• ?svec Kraliyet Bilimler Akademisi (1959)
• Polonya Bilimler Akademisi (1959)
• Amerikan Sanat ve Bilim Akademisi (1961)
• Leopoldina Alman Do?a Bilimleri Akademisi (1964)

Tamm'ın o?rencileri arasında Vitali Ginzburg , Andrey Saharov gibi unlu isimler bulunuyor.

Toplumsal calı?maları [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

1955'te SSCB'de biyoloji biliminin durumunu sert bir ?ekilde ele?tiren Ucyuzler Mektubu'nu imzalayan bilim insanları arasında yerini aldı. ^[1] Mektup SSCB capında buyuk yankı uyandırmı? ve Ziraat Bilimleri Akademisi Ba?kanı'nın istifasına neden olmu?tu.

Tamm 1960'larda Bilim ve Dunya ?li?kileri uzerine Pugwash Konferansı 'nın aktif katılımcılarındandı. ^[2]

1966'da Sovyetler Birli?i Komunist Partisi Genel Sekreteri Brejnev 'e gonderilen ve Stalin'in aklanması cabalarını kınayan Yirmibe?ler Mektubu'nu imzalayanlar arasında Tamm da vardır. ^[3]

Odulleri [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

• Stalin Odulu (1946)
• Stalin Odulu (1953)
• Sosyalist Emek Kahramanı Ni?anı (1953)
• Nobel Fizik Odulu (1958)
• Lomonosov Altın Madalyası (1967)

Hatırası [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Tamm'ın Vladivostok ve Kirovograd kentlerinde heykeli dikilmi?, adı Moskova 'da bir meydana verilmi?tir.

Kaynakca [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]