Hong Kong
(
Cince
: 香港,
Kantonca
telaffuzu:
[hœ?ːŋ.k??ːŋ]
ⓘ
) ya da resmi adıyla
Cin Halk Cumhuriyeti Hong Kong Ozel ?dari Bolgesi
,
Guney Cin Denizi
kıyısındaki
?nci Nehri Deltası
'nda ve
Cin
'e ait bir metropolitan alan ve
ozel idari bolgedir
. 1.104?km
2
'lik alanı icerisinde 7,4 milyon ki?iyi a?an cok uluslu
[d]
nufusunu barındıran Hong Kong, dunyada
nufusun en yo?un oldu?u yerlerden
biridir.
Hong Kong
香港
Cin Halk Cumhuriyeti Hong Kong Ozel ?dari Bolgesi
中華人民共和國香港特別行政區
[a]
Hong Kong Special Administrative Region of the People's Republic of China
|
---|
|
|
Resmi dil(ler)
| |
---|
Tanınan bolgesel?dil(ler)
| Kantonca
[b]
|
---|
|
Resmi yazı sistemleri
| Geleneksel Cince
[c]
?ngiliz alfabesi
|
---|
Etnik gruplar
| %92,0
Han Cinlisi
%2,5
Filipinli
%2,1
Endonezyalı
%0,8 Beyaz
%0,5
Hint
%0,3
Nepalli
%1,6% di?er
[6]
|
---|
Demonim
| Hong Konglu
|
---|
Hukumet
| Kısmi demokrasi
|
---|
|
Tarihce
| |
---|
| 29 A?ustos 1842
|
---|
??Japon i?gali
| 25 Aralık 1941 -
15 A?ustos 1945
|
---|
| 1 Temmuz 1997
|
---|
|
|
??Toplam
| 1104 km
2
(
179
.)
|
---|
??Su?(%)
| 4,58
|
---|
|
??2019 tahmini
| 7.500.700
[7]
(
103.
.)
|
---|
??Yo?unluk
| 6.777
[8]
/km
2
(
4.
.)
|
---|
GSY?H
(
SAGP
)
| 2020?tahmini
|
---|
??Toplam
| 439,459 milyar $
[9]
(
45.
.)
|
---|
??Ki?i ba?ına
| 58.165 $
[9]
(
10.
.)
|
---|
GSY?H
(nominal)
| 2020?tahmini
|
---|
??Toplam
| 341,319 milyar $
[9]
(
35.
.)
|
---|
??Ki?i ba?ına
| 45.176
[9]
(
16.
.)
|
---|
Gini
(2016)
| ▲
?53.9
[10]
yuksek
|
---|
?GE
(2019)
| ?0.949
[11]
cok yuksek
?·?
4.
|
---|
Para birimi
| Hong Kong doları
(
HKD
)
|
---|
Zaman dilimi
| UTC
+8
(
HKT
)
|
---|
Tarih formatı
| yyyy年a月g日 (Cince)
gg/aa/yyyy (?ngilizce)
|
---|
Trafik akı?ı
| sol
|
---|
Telefon kodu
| +852
|
---|
?nternet alan adı
| .hk
|
---|
Hong Kong, 1842'de
Birinci Afyon Sava?ı
'nın sonunda
Cing Hanedanı
'nın
Hong Kong Adası
'nı
Britanya ?mparatorlu?u
'na devretmesiyle Britanya'nın kolonisi oldu.
[13]
?kinci Afyon Sava?ı
'ndan sonra ise bu koloni,
Kowloon Yarımadası
'na do?ru buyudu. Britanya'nın
Yeni Bolgeler
'de 99 yıllık kiralamayı elde etti?inde daha da buyudu.
[14]
[15]
Bu toprakların tumu 1997'de
Cin'e geri verildi
.
[16]
Egemenli?in devri sonrasında ozel idari bolge statusu verilmi? Hong Kong, "
tek ulke, iki sistem
" prensibiyle
Cin anakarasından
ayrı yonetim ve ekonomik sistemlerine sahiptir.
[17]
?lk ba?larında nufusu az bir tarım ve balıkcı koyunden ibaret olan
[13]
bu bolge artık dunyanın en onde gelen finansal merkezleri ve ticari limanlarından birine donu?tu.
[18]
Dunyanın en buyuk 10. ihracatcısı ve en buyuk 9. ithalatcısıdır.
[19]
[20]
Hong Kong'un az vergilendirme ve serbest ticaret ile nitelenen buyuk bir kapitalist hizmet ekonomisi vardır.
Para birimi,
Hong Kong doları
da dunyada en cok i?lem goren 8. para birimidir.
[21]
Hong Kong, dunyada en yo?un oranda
ultra yuksek net de?erli bireyin
oturdu?u ?ehirdir.
[22]
[23]
?ehrin dunyadaki en yuksek
ki?i ba?ına gelirlerinden
birine sahip olmasına ra?men, kendi sakinleri arasında ciddi derecede
gelir e?itsizli?i
mevcuttur.
[24]
Hong Kong,
yuksek geli?mi?lik
de?erleri gosteren bir bolgedir ve 2019 yılı itibarıyla
BM ?nsani Geli?me Endeksi
'nde dorduncu sıradadır.
[25]
Tum dunyada en cok sayıda gokdeleni olan ?ehirdir.
[26]
Hong Kong sakinleri de dunyanın en yuksek
beklenen ya?am surelerinden
birine sahiptir.
[25]
Yo?un alan, toplu ta?ıma oranlarının %90'ı a?an oldukca geli?mi? bir ula?ım a?ına yol acmı?tır.
[27]
22 eylul 2022‘de basılan GFCI 32
Kuresel Finans Merkezleri Endeksi
'inde Hong Kong 3. sıradadır.
[28]
ABD merkezli muhafazakar liberteryen du?unce kurulu?u
The Heritage Foundation
'ın yuruttu?u
?nsani Geli?me Endeksi
senelik sıralamasında Hong Kong, 25 yıldır ust uste en ust sıradadır.
[29]
Cince ad
Cince
香港
Sozluk anlamı"Kokulu Liman"
[30]
[31]
Cince ad
Geleneksel Cince
香港特別行政區
(香港特區)
Basitle?tirilmi? Cince
香港特?行政?
(香港特?)
Bolgenin adı, orijinal olarak
Aberdeen Adası
ile Hong Kong Adası'nın guney kıyısı arasındaki kucuk bir koya atıfta bulunarak ilk olarak 1780'de "He-Ong-Kong" olarak
romanize edildi
.
[32]
Aberdeen, ?ngiliz denizciler ve yerel balıkcılar arasındaki ilk temas noktasıydı.
[33]
Romanize ismin kayna?ı bilinmemekle birlikte, genellikle
Kantonca
(veya Tanka Kantoncası)
h?ung gong
ifadesinin eski bir fonetik yorumu oldu?una inanılır. Adı Turkceye "kokulu liman" veya "tutsu limanı" olarak tercume edilir.
[30]
[31]
[34]
"Kokulu", limanın ?nci Nehri'nden gelen tatlı su akı?ının tatlı tadına veya kuzey
Kowloon
kıyılarında sıralanan tutsu fabrikalarının kokusuna atıfta bulunabilir. Tutsu,
Victoria Limanı
geli?tirilmeden once ihracat icin Aberdeen Limanı yakınlarında depolanıyordu.
[34]
Sir John Davis (ikinci somurge valisi) alternatif bir koken onerdi; Davis, adın, adadaki bir ?elalenin uzerinden aktı?ı topra?ın rengini yansıtan "Hoong-keang" ("kırmızı sel") 'den turetildi?ini soyledi.
[35]
Basitle?tirilmi?
Hong Kong
adı, 1810'da sıklıkla kullanıldı.
[36]
?sim, hukumetin iki kelimelik ismi resmen kabul etti?i 1926 yılına kadar yaygın olarak tek kelimelik
Hongkong
olarak yazıldı.
[37]
Erken somurge doneminde kurulan bazı ?irketler, Hongkong Land, Hongkong Electric Company, Hongkong and Shanghai Hotels ve the Hongkong and Shanghai Banking Corporation (HSBC) dahil olmak uzere hala bu adı ta?ımaktadır.
[38]
[39]
Tarih Oncesi ve ?mparatorluk Cin'i
de?i?tir
Halen Hong Kong olan yerde bilinen en eski insan izleri,
Paleolitik
doneminde yakla?ık 35.000 ve 39.000 yıl oncesine tarihlenir. Bu iddia, 2003 yılında Wong Tei Tung, Sai Kung Yarımadası'nda yapılan bir arkeolojik ara?tırmaya dayanır.
Arkeolojik calı?malar, optik luminesans tarihleme kullanılarak tarihlenen birikintilerden yontulmu?
ta? aletleri
ortaya cıkardı.
[40]
?nsanların ilk kez yakla?ık 6.000 yıl onceki
Cilalı Ta? Devri
'nde bu bolgeye yerle?tikleri bilinmektedir.
[41]
Hong Kong'a yerle?en ilk insanlar, kısmen deniz kıyısında ya?ayan bir halktı,
[41]
ve gunumuz Cin'in ic bolgesinden buraya goc edip, yanlarına da pirinc tarımı bilgisini getirmi?lerdir.
[42]
Qin Hanedanı
,
yerli Baiyue kabilelerini fethettikten
sonra MO 214'te Hong Kong bolgesini Cin'e ilk kez dahil etti.
[43]
Bolge, Qin Hanedanı coku?unden sonra
Nanyue
krallı?ı (Vietnam'ın bir onceki devleti) altında konsolide edildi,
[44]
Han fethinden
sonra da Cin tarafından yeniden ele gecirildi.
[45]
Cin'in 13. yuzyıldaki
Mo?ol fethi
boyunca
Guney Song
hanedan ailesinin rezidansı, Song'un 1279 yılı
Yamen Muharebesi
'nde en sonunda yenilgiye u?ramasından once, kısa bir sure icin gunumuz
Kowloon City
(
Sung Wong Toi
sitesi)'de yer aldı.
[46]
Yuan Hanedanı
'nın sonunda yedi buyuk aile bolgeye yerle?mi? ve topra?ın co?unu kendi eline almı?tır.
Ming Hanedanı
boyunca buraya yakın bolgelerden insanlar Kowloon'e goc etti.
[47]
Gunumuz Hong Kong'un bulundu?u topra?ı ziyaret etmi? ilk Avrupalı, 1513 yılında gelmi?
Portekizli
ka?if
Jorge Alvares
'tir.
[48]
[49]
Portekizli tuccarlar, Hong Kong sularında
Tamao
adında bir ticaret merkezi kurdu ve guney Cin ile duzenli olarak ticarette bulunmaya ba?ladı. 1520'lerdeki
askeri catı?malar
sonrasında bu tuccarlar bolgeden kovuldu,
[50]
ancak
1554 Cin-Portekiz Anla?ması
imzalandıktan sonra, Cin ile Portekiz arasındaki ticari ili?kiler yeniden ba?ladı. 1557 yılında Portekiz,
Makao
'yu daimi bir kira anla?ması altında yonetme hakkını kazandı.
[51]
Cin'in
Cing Hanedanı yonetimine girmesinden
sonra deniz ticareti
Haijin
politikalarınca yasaklandı. ?mparator
Kangxi
bu yasa?ı kaldırdı ve 1684'te yabancıların Cin limanlarında ticaret yapmalarına tekrar izin verildi.
[52]
Cing yetkilileri ticareti daha sıkı ?ekilde yonetmek icin 1757 yılında
Kanton Sistemi
'ni kurdu; bu sistem altında Rus gemileri haricindeki yabancı gemilerin sadece
Kanton
limanında ticaret yapmalarına izin verildi.
[53]
Avrupalıların cay, ipek ve porselen gibi Cin mallarına yuksek talebi olmasına ra?men, Cinlilerin Avrupa mallarına talebi yok sayılabilecek kadar azdı; bu nedenle Cin malları ancak de?erli metallerle satın alınabilirdi. Bu ticaret dengesizli?ini azaltmak icin Britanyalılar, Cin'e buyuk miktarlarda Hint
afyon
’u sattı. Bir uyu?turucu kriziyle yuz yuze gelmi? Cing memurları, afyon ticaretinin sonlandırılması icin giderek saldırganla?an tedbirler aldı.
[54]
1839 yılında ?mparator
Daoguang
, afyonu yasalla?tırma ve vergilendirme onerileri reddetti ve imparatorluk komisyon uyesi
Lin Zexu
'ya afyon ticaretini ortadan kaldırmasını emretti. Lin'in afyon stoklarını imha ettirmesi ve tum dı? ticareti sonlandırması,
[55]
?ngilizlerin
Birinci Afyon Sava?ı
'nda askeri yolla kar?ılık vermesini tetikledi. Cing, sava?ın ba?ında teslim oldu ve
Chuenpi Sozle?mesi
kapsamında
Hong Kong Adası
'nı devretti ancak her iki ulke anla?madan memnun olmadı ve anla?ma onaylanmadı.
[56]
Bir yıldan fazla suren du?manlıklardan sonra, Hong Kong Adası 1842
Nanking Antla?ması
'nda resmen
Birle?ik Krallık
'a devredildi.
[57]
1842'nin ba?larında Hong Kong'un idari altyapısı hızla in?a edildi ancak korsanlık, hastalıklar ve Cing'in du?manca politikaları, ba?langıcta Birle?ik Krallık'ın bu yeni kolonisine ticaret cekmesine engel oldu. 1850'lerdeki
Taiping Ayaklanması
’nda zengin tuccarlar dahil olmak uzere cok sayıda Cinli multecinin Anakara'daki karga?alardan kacması ve koloniye yerle?mesiyle adadaki ko?ullar iyile?ti.
[13]
Birle?ik Krallık ile Cing arasında afyon ticaretine ili?kin devamlı gerginlikler
?kinci Afyon Sava?ı
'na neden oldu. Cing gene yenildi ve
Pekin Sozle?mesi
'nde
Kowloon Yarımadası
ve
Stonecutter's Adası
'nı da ?ngilizlere teslim etmek zorunda kaldı.
[14]
Bu sava?ın sonunda Hong Kong artık onemli bir ticaret merkezine donu?tu. 1850'lerde ekonominin hızla iyile?mesi, potansiyel payda?ların Hong Kong'un gelece?ine dair guvenlerini arttırdı ve Hong Kong'a yabancı yatırımı cekti.
[58]
Birle?ik Krallık,
Yeni Bolgeler
'i 99 yıl boyunca kiralama hakkı kazanınca koloni daha da fazla geni?ledi.
[15]
1911'de
Hong Kong Universitesi
, Hong Kong'un ilk yukseko?retim kurulu?u olarak kuruldu.
[59]
1924'te
Kai Tak Havalimanı
faaliyete gecti ve koloni, 1925-26
Kanton-Hong Kong grevinden
sonra uzun sureli ekonomik gerilemeden etkilenmedi.
[60]
[61]
1937 yılında,
?kinci Cin-Japon Sava?ı
'nın ba?ında, Vali
Geoffry Northcote
, Hong Kong'un serbest liman statusunu korumak icin Hong Kong'un tarafsız bir bolge oldu?unu ilan etti.
[62]
Koloni hukumeti, 1940'ta tum Britanyalı kadınları ve cocukları tahliye ederek olası bir saldırıya hazırlandı.
[63]
8 Aralık 1941 tarihinde, yani Japonların
Pearl Harbor Saldırısı
'nı yaptı?ı aynı gunde,
Japon ?mparatorluk Ordusu
Hong Kong'a
saldırdı
.
[64]
Hong Kong neredeyse dort sene boyunca
Japon i?gali
altında kaldı ancak 30 A?ustos 1945 tarihinde Birle?ik Krallık, Hong Kong'u yeniden kendi kontrolu altına aldı.
[65]
?kinci Dunya Sava?ı sonrasında nitelikli Cinli gocmenlerin
Cin ?c Sava?ı
'ndan kacmasıyla, Hong Kong'un nufusu yeniden hızla artmaya ba?ladı ve
Komunist Parti
, 1949 yılında Cin anakarası uzerindeki kontrolu kazandı?ında daha da fazla multeci sınırdan gecti.
[66]
Hong Kong, 1950'ler boyunca sanayile?en ilk
Asya Kaplanı
ekonomisi oldu.
[67]
Nufusun hızla co?almasıyla koloni hukumeti, altyapıyı ve kamu hizmetleri iyile?tirmek icin reform uygulamaya ba?ladı. Sava? sonrası donemde daha guvenli konut, kamu hizmetlerinde butunluk ve daha guvenilir bir ula?ım sistemi sa?lamak icin
toplu konut emlak programı
,
Yolsuzlu?a Kar?ı Ba?ımsız Komisyon
ve
Hong Kong metrosu
hepsi kuruldu.
[68]
[69]
Artan i?cilik ve mulk maliyetleri nedeniyle bolgenin imalat dalındaki rekabet gucu giderek azalsa da, hizmet ekonomisine geci? yapıldı. 1990'ların ba?ında Hong Kong artık kuresel bir finans ve nakliye merkezi olarak kendini kanıtlamı? durumdaydı.
[70]
Yeni Bolgeler'in kirasının sona erme zamanının giderek yakla?masıyla koloni, belirsiz bir gelecekle yuz yuze geldi.
Murray MacLehose
, 1979 yılında
Deng ?iaoping
'e bu konuyu actı.
[71]
Cin ile yapılan diplomatik muzakereler, Birle?ik Krallık'ın 1997'de koloniyi devretmeyi kabul etti?i ve Cin'in, devirden sonra 50 yıl boyunca Hong Kong'un ekonomik ve siyasi sistemlerini garanti edece?i 1984
Cin-Britanya Ortak Bildirisi
ile sonuclandı.
[72]
Bu transferin giderek yakla?masıyla, Hong Kong sakinleri arasında sivil hakların, hukuk devletinin ve ya?am kalitesinin olası bozulmasına dair ku?kular uyandırıldı ve Hong Kong'dan
buyuk bir goc dalgası
tetiklendi.
[73]
Bu goc dalgasının zirvesindeki 1987 ile 1996 yılları arasında yarım milyondan fazla insan Hong Kong'u terk etti.
[74]
Hong Kong, 156 yıllık Britanya hakimiyetinden sonra, 1 Temmuz 1997 tarihinde
Cin'e devredildi
.
[16]
Egemenli?in devrinden hemen sonra, Hong Kong ce?itli krizlerden ciddi ?ekilde etkilendi. Hukumet,
1997 Asya mali krizi
sırasında Hong Kong doları doviz kurunu korumak icin buyuk miktarda
doviz rezervi
kullanmak zorunda kaldı;
[66]
bu krizden iyile?me sureci de H5N1 ku? gribi salgını
[75]
ve konut fazlasından
[76]
aksadı. Bunun ardından ise, bolgenin en ciddi ekonomik gerilemesine neden olan
2003 SARS salgını
yer aldı.
[77]
Bolgenin
demokratik kalkınması
ve
merkezi hukumetin
"tek ulke, iki sistem" ilkesine ba?lılı?ı, egemenli?in devri sonrasındaki politik tartı?maların merkezinde yer almı? konulardır. Yasama Meclisinin koloni doneminde uygulamı? oldu?u en son
demokratik reformların
Hong Kong'un Cin'e geri verilmesi sonrasında geri cevrilmesinin
[78]
ardından Hong Kong hukumeti,
Temel Kanun'un 23. maddesi
uyarınca
ulusal guvenlik mevzuatı
uygulama te?ebbusunde bulundu, ancak bu ba?arısızlı?a u?radı.
[79]
Merkezi hukumetin Ba? ?cra secimlerine izin vermeden once adayların on taramasını uygulama kararı, 2014'te ?emsiye Devrimi olarak bilinen
bir dizi protestoyu
tetikledi.
[80]
2016 Yasama Konseyi secimlerinden sonra secim kayıtlarındaki tutarsızlıklar, secilen yasa koyucuların diskalifiye edilmesi
[81]
[82]
[83]
ve
Batı Kowloon yuksek hızlı tren istasyonunda
ulusal yasaların uygulanması, bolgenin ozerkli?i hakkında daha fazla endi?e yarattı.
[84]
Haziran 2019'da, kacakların Cin anakarasına iade edilmesine izin veren bir de?i?iklik tasarısına yanıt olarak yeniden
buyuk protestolar patlak verdi
. Protestolar Aralık ayına kadar devam etti; protesto duzenleyicilerinin iddialarına gore, bir milyondan fazla ki?i protestolara katılmı?,
[85]
yani bu, muhtemelen Hong Kong tarihinin en buyuk olcekli siyasi protesto hareketidir.
[86]
.
Hong Kong, yurutme, yasama ve yargı yetkilerinin ulusal hukumete devredildi?i,
Cin'in ozel bir idari bolgesi
’dir.
[87]
Cin-?ngiliz Ortak Deklarasyonu, egemenli?in devri yoluyla ekonomik ve idari sureklilik sa?ladı,
[72]
bunun sonucunda, buyuk olcude bolgenin bir ?ngiliz kolonisi olarak tarihinden miras kalan,
yurutme
’nin yonetti?i bir yonetim sistemi ortaya cıktı.
[88]
Bu ?artlar ve "bir ulke, iki sistem" ilkesi uyarınca, Hong Kong Temel Yasası bolgesel anayasadır.
[89]
Bolgesel hukumet uc koldan olu?ur:
- Yurutme:
?cra Kurulu Ba?kanı, bolgesel yasaların uygulanmasından sorumludur,
[88]
mevzuatın yeniden gozden gecirilmesini zorlayabilir,
[90]
ve Yurutme Konseyi uyelerini ve ba?lıca yetkilileri atayabilir.
[91]
Yurutme Konseyi ile birlikte hareket eden Konsey ?cra Kurulu Ba?kanı, yeni yasa tasarıları onerebilir, ikincil yasalar cıkarabilir ve yasama organını feshetme yetkisine sahiptir.
[92]
Ola?anustu hal
’lerde veya kamu tehlikesi durumunda, Konsey ?cra Kurulu Ba?kanı ayrıca kamu duzenini yeniden sa?lamak icin gerekli her turlu duzenlemeyi yapma yetkisine sahiptir.
[93]
- Yasama:
Tek meclisli Yasama Konseyi bolgesel kanunları cıkarır, butceleri onaylar ve gorevdeki bir genel muduru
gorevden alma
yetkisine sahiptir.
[94]
- Yargı:
Yargıtay ve alt mahkemeler kanunları yorumlar ve Temel Kanun'a aykırı olanları bozar.
[95]
Yargıclar, tavsiye komisyonunun tavsiyesi uzerine genel mudur tarafından atanır.
[96]
?cra ba?kanı,
hukumetin ba?ı
’dır ve en fazla iki be? yıllık donem icin gorev yapar.
Devlet Konseyi
(
Cin ba?bakanı
tarafından yonetilen), 1.200 i?, toplum ve hukumet liderinden olu?an Secim Komitesi tarafından aday gosterildikten sonra ba? yoneticiyi atar.
[97]
[98]
[99]
Yasama Konseyi'nin her biri dort yıllık bir sure icin gorev yapan 90 uyesi vardır. Yirmisi do?rudan co?rafi secim bolgelerinden secilir, otuz be?i i?levsel secim bolgelerini (FC) temsil eder ve kırkı Cin merkezi hukumeti tarafından atanan temsilcilerden olu?an bir secim komitesi tarafından secilir.
[100]
Otuz FC meclis uyesi, ekonomi sektorlerini veya ozel cıkar gruplarını temsil eden sınırlı secmenler arasından secilir,
[101]
ve geri kalan be? uye, gorevdeki bolge meclisi uyelerinden aday gosterilir ve bolge capında cifte do?rudan secimlerle secilir.
[102]
Halk tarafından secilen tum uyeler
orantılı temsil
ile secilir. 30 sınırlı secmen i?levsel secim bolgesi koltuklarını
sondan sonraki ilk
veya
anında ikinci tur oylama
kullanarak doldurur.
[101]
2016 secimlerinde yirmi iki siyasi partinin Yasama Konseyi'ne secilmi? temsilcileri vardı.
[103]
Bu partiler kendilerini uc ideolojik gruba ayırdı: Pekin yanlısı kamp (mevcut hukumet), demokrasi yanlısı kamp ve yerelci gruplar.
[104]
Cin Komunist Partisi'nin Hong Kong'da resmi bir siyasi varlı?ı yoktur ve uyeleri yerel secimlere katılmazlar.
[105]
Hong Kong,
Ulusal Halk Kongresi
'nde secim kurulu aracılı?ıyla secilen 36 milletvekili ve merkezi hukumet tarafından atanan
Cin Halk Siyasi Danı?ma Konferansı
'nda 203 delege tarafından temsil edilir.
[106]
Cin ulusal kanunu bolgede genel olarak gecerli de?ildir ve Hong Kong ayrı bir yargı alanı olarak kabul edilir.
[95]
Yargı sistemi, ?ngiliz yonetimi sırasında kurulan hukuk gelene?ini surduren
ortak hukuk
'a dayanır.
[107]
Yerel mahkemeler,
?ngiliz hukuku
ve deniza?ırı ictihatlarda belirlenen emsallere atıfta bulunabilir.
[108]
Ancak, anakara ceza muhakemesi kanunu, HKSAR'daki CPG'nin Ulusal Guvenli?ini Koruma Dairesi tarafından soru?turulan davalar icin gecerlidir.
[109]
Temel Kanun uzerindeki yorumlama ve de?i?tirme yetkisi ve devlet eylemleri uzerindeki yargı yetkisi merkezi otoriteye aittir ve bolge mahkemelerini nihai olarak anakaranın
sosyalist
medeni hukuk
sistemine tabi kılar.
[110]
Ulusal Halk Kongresi Daimi Komitesi
tarafından verilen kararlar, her turlu bolgesel adli sureci gecersiz kılar.
[111]
Ayrıca, Daimi Komite'nin Hong Kong'da ola?anustu hal ilan etti?i durumlarda, Danı?tay bolgede ulusal hukuku uygulayabilir.
[112]
Hong Kong, idari seviyede 18 farklı semte ayrılır, her semt de bir
semt konseyi
tarafından temsil edilir. Bu konseyler, hukumete kamu tesislerinin temini, topluluk programı bakımı, kulturel tanıtım ve cevre politikası gibi yerel konular hakkında tavsiyelerde bulunur. Toplam 479 semt konsey uyeli?i var; bunların 452'si yerel secim kapsamında do?rudan secilir.
[113]
Kamu tarafından secilmeyen di?er 27 uyelik, Hong Kong'un kenar koyleri ve kasabalarını temsil eden
kırsal komite
ba?kanlarıdır.
[114]
Hong Kong; Cin'in guney kıyısında,
Makao
'nun do?usundan 60?km mesafede,
?nci Nehri Deltası
'nın do?u a?zında yer almaktadır. Hong Kong, kuzeyi haricinde neredeyse her yonden
Guney Cin Denizi
tarafından cevrelenir. Kuzeyinde ise, Cin anakarası ile Hong Kong arasındaki do?al sınırı olu?turan
Sham Chun Nehri
var; nehrin oteki tarafında
Guangdong
eyaletine ba?lı
Shenzhen
?ehri yer almaktadır. Hong Kong'un 2.755?km
2
'lik alanı
Hong Kong Adası
,
Kowloon Yarımadası
,
Yeni Bolgeler
,
Lantau Adası
ve 200'den fazla di?er adadan olu?ur. Bolgenin en yuksek noktası, deniz seviyesi uzerinde 957 metredeki
Tai Mo Shan
'dir.
[115]
Kowloon Yarımadası, Hong Kong Adası ve Yeni Bolgeler'deki "
yeni kasabalar
" (
new towns
/ 新市?), Hong Kong'daki kentselle?menin yer almı? oldu?u ba?lıca alanlardır.
[116]
Geli?tirilebilen duz arazilerin azlı?ından oturu, bu alanların co?u
ıslah edilmi? toprakların
uzerinde in?a edilmi?tir; bu alanların 70?km
2
'si (toplam alanın %6'sı ya da geli?tirilmi? alanların %25'i) denizden ıslah edilmi?tir.
[117]
Geli?tirilmemi? alanlar co?unlukla tepeler ve da?lardan olu?ur ve cok az duz arazi vardır; co?unlukla otlak, ormanlık alan, calılık alan veya tarım alanlarından olu?ur.
[118]
[119]
Geriye kalan arazi alanının yakla?ık yuzde 40'ı milli park ve do?a rezervleridir.
[120]
Bolgenin ce?itlili?i olan bir ekosistemi vardır. Bolgede 3.000'den fazla
vaskuler bitki
turu (bunların 300'u Hong Kong'a ozgu) ve binlerce bocek, ku? ve deniz turu gorulmektedir.
[121]
[122]
Guney Cin
'in di?er yerlerinde oldu?u gibi, Hong Kong'da da
ılıman donencealtı iklimi
(
Koppen
Cwa
) hakimdir. Yazlar sıcak ve nemli; aralıklı sa?anak ya?ı?lar ve gok gurultulu fırtanalar olur ve guneybatı yonden ılık havalar gelir.
Tayfunlar
en cok yaz mevsiminde yer alır; bunlar da bazen seller ya da heyelanlarla sonuclanır. Kı?lar ılıman ve genellikle gune?li havalarla ba?lar, ?ubat ayına gelince de bulutlu olur; ara sıra kuzeyden
so?uk hava kutlesinden
kaynaklanan kuvvetli, serin ruzgarlar eser. En ılıman mevsimler, havası de?i?iklik gecirmeye e?ilimli ilkbahar mevsimi ve genellikle gune?li ve kuru havası olan sonbahar mevsimidir.
[123]
Kar ya?ı?ı cok nadirdir; kar ya?dı?ında da co?unlukla yuksek rakımlarda rastlanır. Hong Kong, senede ortalama olarak 1.709 saat gune? ı?ı?ı gorur;
[124]
Hong Kong Gozlemevi
'nde kaydedilmi? en yuksek ve en du?uk sıcaklık dereceleri 36,6?°C (22 A?ustos 2017) ve 0,0?°C (18 Ocak 1893).
[125]
Tum Hong Kong capında kaydedilmi? en yuksek ve en du?uk sıcaklık dereceleri 39,0?°C (
Sulak Parkı
, 22 A?ustos 2017)
[126]
ve ?6,0?°C (
Tai Mo Shan
,
24 Ocak 2016
).
Hong Kong iklimi
|
Aylar
|
Oca
|
?ub
|
Mar
|
Nis
|
May
|
Haz
|
Tem
|
A?u
|
Eyl
|
Eki
|
Kas
|
Ara
|
Yıl
|
En yuksek?sıcaklık?(°C)
|
26,9
|
28,3
|
30,1
|
33,4
|
35,5
|
35,6
|
35,7
|
36,6
|
35,2
|
34,3
|
31,8
|
28,7
|
36,6
|
Ortalama en yuksek sıcaklık?(°C)
|
23,7
|
24,5
|
27,1
|
29,8
|
31,8
|
33,1
|
33,8
|
33,8
|
33,8
|
30,8
|
28,0
|
25,1
|
34,3
|
Ortalama sıcaklık?(°C)
|
16,3
|
16,8
|
19,1
|
22,6
|
25,9
|
27,9
|
28,8
|
28,6
|
27,7
|
25,5
|
21,8
|
17,9
|
23,2
|
Ortalama en du?uk sıcaklık?(°C)
|
9,1
|
9,9
|
11,5
|
15,9
|
20,5
|
23,2
|
23,9
|
24,2
|
23,2
|
19,6
|
14,4
|
10,0
|
7,7
|
En du?uk?sıcaklık?(°C)
|
0,0
|
2,4
|
4,8
|
9,9
|
15,4
|
19,2
|
21,7
|
21,6
|
18,4
|
13,5
|
6,5
|
4,3
|
0,0
|
Ortalama ya?ı??(mm)
|
24,7
|
54,4
|
82,2
|
174,4
|
304,7
|
456,1
|
376,5
|
432,2
|
327,6
|
100,9
|
37,6
|
26,8
|
2.398,4
|
Kaynak:
Hong Kong Gozlemevi
[127]
[128]
|
Hong Kong, 150 metre (490?ft)'den daha uzun 482 gokdeleniyle
[26]
ve dunyadaki en yuksek ucuncu yuksek bina sayısıyla dunyanın en fazla sayıda gokdelenine sahiptir.
[129]
Mayıs 2020 itibarıyla yuksekli?i 150 metreyi a?an 355 tane tamamlanmı? ve bir tane in?ası hala suren bina vardı.
[26]
Hong Kong'daki mevcut arazinin azlı?ı nedeniyle kentin kentsel geli?imi, cok sayıda yuksek yo?unluklu apartman binasıyla ticaret kompleksinin birbirine yakın ve tıka basa dolu ?ekilde dikilmesine sınırlı kaldı.
[130]
Tek ailelik mustakil evlere
cok nadir rastlanır, bunlar da genellikle sadece banliyolerdedir.
[131]
Uluslararası Ticaret Merkezi
ile
International Finance Centre
, Hong Kong'daki
en yuksek iki binadır
. Bunlar ayrıca Asya-Pasifik bolgesinin en yuksek binaları arasındadır.
[132]
HSBC Merkez Binası
, ustune bir
anemometrenin
dikildi?i
Central Plaza
, yuvarlak
Hopewell Centre
ve keskin uclu
Bank of China Kulesi
, Hong Kong ada manzarasını ?ekillendiren di?er karakteristik binalardır.
[133]
[134]
Yeni in?aat talebi, eski binaların sık sık yıkılmasına katkıda bulunarak modern yuksek yapılar icin yer actı.
[135]
Buna ra?men, Hong Kong capında Avrupa ve
Lingnan mimarisinin
bircok orne?ini bulmak yine mumkundur. Eski hukumet binaları koloni mimarisinin ornekleridir. ?n?ası 1846 yılında tamamlanmı? ve eskiden Britanya komutan subayının konutu olan
Flagstaff House
, Hong Kong'daki en eski Batı tarzı binadır.
[136]
Bazı binalar (or.
Nihai Temyiz Mahkeme Binası
ve
Hong Kong Gozlemevi
), ozgun i?levlerini ustlemeye devam etmektedir, di?er binalar ise yeni i?levlere uyarlanmı?tır: or.
Eski Deniz Polisi Merkezi
, ticari ve perakende kompleksi olarak de?i?tirildi,
[137]
ve ozgun olarak
sanatoryum
olarak dikilmi?
Bethanie
binasında artık gunumuzde
Hong Kong Gosteri Sanatları Akademisi
'ne ev sahipli?i yapılmaktadır.
[138]
Deniz tanrıcası
Mazu
'ya adanmı?
Tin Hau Tapına?ı
ilk olarak 1012 yılında, sonra 1266 yılında yeniden in?a edildi ve Hong Kong topraklarındaki varolan en eski yapıdır.
[139]
Ping Shan Kulturel Miras Yolu
boyunca bircok farklı Cin hanedanlık donemine ait mimari eser orneklerine rastlanır. Bunların arasında, Hong Kong'un tek kalan
pagodası
olan
Tsui Sing Lau Pagodası
da vardır.
[140]
Koloni donemi boyunca in?a edilmi? karma kullanımlı
tong lau
binaları, guney Cin mimari tarzlarını Avrupa etkileriyle birle?tirir. Bunlar ozellikle sava? sonrası doneminin hemen sonrasında, Cinli gocmen dalgalarına ikamet sa?lamak icin hızlı ?ekilde dikilmi?tir.
[141]
Mong Kok
'taki
Lui Seng Chun
binası, Shanghai Street'teki
600-626 nolu binalar
ve
Wan Chai
'daki
Blue House
, tong lau'nın bazı ornekleridir. 1960'lardan beri in?a edilmi? toplu konut siteleri co?unlukla
modernist tarzda
yapılır.
[142]
Kowloon, Hong Kong Adası ve Hong Kong manzarası
Sayım ve ?statistik Bolumu
tahminlerince 2019 yılı ortası itibarıyla Hong Kong'ın nufusu 7.482.500'dur.
[143]
Nufusun co?unu (%92)
Han Cinlileri
te?kil eder;
[6]
bunların co?u da
Taishanlılar
,
Teochewlar
,
Hakkalar
ve di?er
Kanton halklarıdır
.
[144]
[145]
[146]
Nufusun %8'ini ise ba?ta
Filipinliler
,
Endonezyalılar
ve
Guney Asyalılar
olmak uzere etnik Cinli olmayan azınlıklar olu?turur.
[6]
[147]
Britanya somurge doneminin bir mirası olarak nufusun yakla?ık yarısı
Britanya uyrukludur.
3,4 milyon sakin "
British National (Overseas)
" statusune sahiptir, 260.000 Britanya vatanda?ı da Hong Kong'da oturmaktadır.
[148]
Bu insanların co?u
Cin uyruklu
‘dur, zira Hong Kong uzerindeki egemenlik Cin'e devredildikten sonra, tum etnik Cinli Hong Kong sakinlerine otomatik olarak Cin uyruklu?u verildi.
[149]
Nufus yo?unlu?u
bakımından Hong Kong'da km
2
ba?ına 7.096 ki?i vardır; boylece dunyada
nufusun en yo?un oldu?u topraklardan
biridir.
[150]
Hong Kong'daki en cok konu?ulan dil,
Guangdong
bolgesinden kaynaklanan
Cin dili
olan
Kantoncadır
. Nufusun %94,6'sı tarafından kantonca konu?ulur; bunların %88,9'u Kantoncayı anadili, %5,7'si ise ikinci dili olarak konu?ur.
[3]
Nufusun yarısından fazlası, Hong Kong'un di?er resmi dili olan ?ngilizce konu?ur
[2]
%4,3'u ?ngilizceyi anadil, %48,9'u ise ikinci dil olarak konu?ur.
[3]
Code-switching
, yani gunluk muhabbet sırasında ?ngilizce ile kantoncayı karı?tırmak her iki dili bilen nufus arasında sık rastlanan bir olaydır.
[151]
Hong Kong'un devri sonrasındaki hukumetler,
Putonghua
(
Cin anakarasının
resmi dili)nın kullanımını te?vik etmi?tir. Putonghuanın kullanımı neredeyse ?ngilizce kadar yaygındır: nufusun %48,6'sı Putonghuayı konu?abilir; bunların %1,9'u Putonghuayı anadil, %46,7'si ise ikinci dil olarak konu?ur.
[3]
Cin anakarasında
basitle?tirilmi? Cince karakterlerin
kullanımından farklı olarak, Hong Kong'da yazı yazarken
geleneksel Cince karakterler
kullanılır.
[152]
Herhangi bir dine mensup olan nufusun arasındaki en yaygın dini inanc, nufusun %20'sinin inandı?ı Cin'in geleneksel
uc o?retisi
, yani
Budizm
,
Konfucyusculuk
ve
Taoizm
. Bundan sonraki en yaygın dinler ise
Hıristiyanlık
(%12) ve
?slam
(%4)'dır.
[153]
Sihizm
,
Hinduizm
,
Yahudilik
veya
Bahailik
gibi di?er dinlere mensup olan Hong Kong sakinleri, genel olarak o dinin yaygın oldu?u bolgelerden gelmi?tir.
[153]
Hong Kong'daki beklenen ya?am suresi erkekler icin 82,2 yıl, kadınlar icin ise 87,6 yıldır.
[143]
Bunlar, dunyadaki en yuksek altıncı olası ya?am sureleridir.
[154]
Hong Kong'daki onde gelen be? olum nedeni
kanser
,
zaturre
,
kalp hastalı?ı
,
serebrovaskuler hastalık
ve ce?itli kazalardır.
[155]
Hong Kong'daki
evrensel sa?lık hizmeti
genel vergi geliriyle finanse edilir ve sa?lık bakımı buyuk oranda devlet subvansiyonlarıyla odenir; ortalama olarak, sa?lık masraflarının %95'i hukumet tarafından kar?ılanır.
[156]
Genel bolge nufusunun ya?lanmasının calı?mayan insanların sayısını arttırmasıyla, Hong Kong'daki gelir e?itsizli?i, egemenli?in devredilmesinden beri artmı?tır.
[157]
2016 yılından onceki on yıl icerisinde medyan hanehalkı gelirinin surekli artmasına ra?men maa? ucurumu yine yuksektir;
[158]
gelir sahiplerinin 90. yuzdelik dilimi, tum gelirlerin %41'ini almaktadır.
[158]
Hong Kong'da 109.657 ki?i ba?ına bir milyarderin du?mesiyle dunyada ki?i ba?ına en cok sayıda milyarder barındıran ?ehirlerden biridir.
[159]
Artan e?itsizli?i azaltmaya yonelik hukumet giri?imlerine
[160]
ra?men, gelir sahiplerinin en ust %10'u arasındaki medyan gelir, en alt %10'unun 44 katıdır.
[161]
[162]
Hong Kong'un
kapitalist
karma
hizmet ekonomisi
vardır. Du?uk vergiler, pazara az hukumet mudahalesi ve yerle?ik uluslararası finans pazarı, Hong Kong ekonomisinin ana ozellikleridir.
[163]
Yakla?ık 373 milyar
Amerikan doları
de?erindeki
Gayri safi yurt ici hasıla
'sı ile dunyanın
en buyuk 35. ekonomisidir
.
[9]
Hong Kong ekonomisi 1995 yılından beri
The Heritage Foundation
'ın hazırladı?ı
ekonomik ozgurluk
endeksinin en ust sırasında yer alsa da,
[164]
[165]
bolgede nispeten yuksek seviyeli
ekonomik e?itsizlik
vardır.
[10]
Aralık 2018
Hong Kong Menkul Kıymetler Borsası
, 30,4 trilyon Hong Kong doları (3,87 trilyon ABD doları) de?erindeki
piyasa kapitalizasyonu
ile dunyanın
en buyuk sekizinci menkul kıymetler borsası
idi.
[166]
Hong Kong, 2021 yılında
ihracat
ve
ithalat
'ta sırasıyla dokuzuncu ve sekizinci en buyuk
[19]
[20]
ticari varlıktı, gayri safi yurtici hasılasından daha fazla de?erde malların ticareti yapar.
[19]
[20]
Kargo hacminin yarısından fazlası aktarmalardan (Hong Kong uzerinden ta?ınan mallar) olu?ur. Bu trafi?in yakla?ık %40'ını Anakara Cin'den gelen urunlerdir.
[167]
?ehrin konumu, dunyanın en i?lek 7. konteyner limanının
[168]
ve uluslararası kargo acısından dunyanın en i?lek havalimanının
[169]
dahil oldu?u ula?ım ve lojistik altyapı kurulmasına imkan verdi. Bolgenin en buyuk ihracat pazarları Cin anakarası ve Amerika Birle?ik Devletleri'dir.
[25]
Hong Kong, 21. yuzyıl deniz ipek yolunun onemli bir parcasıdır.
[170]
Cok az ekilebilir arazisi ve cok az do?al kayna?ı vardır, yiyecek ve hammaddelerinin co?unu ithal eder. Et ve pirincin neredeyse tamamı dahil olmak uzere Hong Kong gıdasının %90'ından fazlası ithal edilir.
[171]
Tarımsal faaliyetler GSY?H'nın %0,1'idir ve buyuyen kaliteli gıda ve cicek ce?itlerinden olu?ur.
[172]
Koloni doneminin ikinci yarısı boyunca Asya'nın en buyuk imalat ekonomilerinden biri olmasına ra?men gunumuz Hong Kong ekonomisinde artık hizmet sektoru hakimdir. Bu sektor, ekonomik uretimin %92,7'sini olu?tururken, kamu sektoru yakla?ık %10'unu olu?turmaktadır.
[173]
1961 ve 1997 arasında Hong Kong'un gayri safi yurt ici hasılası 180 kat artarken, ki?i ba?ına du?en GSY?H 87 kat arttı.
[174]
[175]
Bolgenin Cin anakarasıyla goreceli GSY?H'sı 1993'te %27'de zirve yaptı; anakara kendi ekonomisini geli?tirip liberalle?tirdi?i icin bu pay, 2017'de yuzde ucun altına du?tu.
[176]
Anakarada
pazar serbestle?tirme reformlarının
1978 yılında uygulanmaya ba?lamasından beri, Hong Kong'un Cin anakarası ile ekonomik ve altyapısal entegrasyonu buyuk oranda artmı?tır. 1979'da
sınır otesi tren hizmetinin
yeniden ba?lamasından bu yana, bircok demiryolu ve karayolu ba?lantısı geli?tirildi ve in?a edildi; boylece bolgeler arası ticaret kolayla?tırıldı.
[177]
[178]
2003'te Hong Kong ile Cin anakarası arasında imzalanan
ekonomik ortaklık duzenlemesi
, her iki bolge arasındaki serbest ticaret politikasını resmile?tirdi; anla?ma uyarınca her iki yargı alanı, ticaret ve sınır otesi yatırım icin geriye kalan engelleri kaldırma sozu verdi.
[179]
Hong Kong'un Makao ile girdi?i benzer bir ekonomik ortaklık, her iki ozel idari bolgenin arasındaki ticaretin serbestle?tirilmesini detaylar.
[180]
Egemenli?in devrinden beri Cin ?irketlerinin Hong Kong'daki etkinli?i ve gorunurlu?u artmı?tır. Anakara firmaları 1997 yılında
Hang Seng Endeksi
de?erinin yuzde be?ini olu?tururken, artık gunumuzde bu de?erin yarısından fazlasını olu?turmaktadır.
[181]
[182]
Anakara kendi ekonomisini liberalle?tirirken, Hong Kong'un nakliyat endustrisi, Cin'in di?er limanlarının yo?un rekabetiyle yuz yuze geldi. 1997'de Cin'in ticari mallarının %50'si Hong Kong'un icinden gecti, ancak 2015'te bu pay %13'e du?tu.
[183]
Bolgenin du?uk vergileri, ortak hukuk sistemi ve sivil servisi, Asya piyasalarında yer edinmek isteyen yurt dı?ı firmaları ceker.
[183]
Hong Kong, tum Asya-Pasifik bolgesinde ?irket genel merkezlerinin sayısının en yuksek oldu?u ikinci ?ehirdir.
[184]
Hong Kong Menkul Kıymetler Borsası'nın
?anghay
ve
Shenzhen
borsalarıyla kurdu?u do?rudan ba?lantılar sayesinde Hong Kong, Cin'e yonelik
do?rudan yabancı yatırımın
bir gecidi olarak i?lev gostermektedir. Hong Kong, Cin anakarası haricinde
Renminbi'ye ba?lı tahvillerin
da?ıtıldı?ı ilk pazardır ve offshore
Renminbi
i?leminin en buyuk merkezlerinden biridir.
[185]
Hukumet, gunumuze dek ekonomide pasif bir rol oynamı?tır. Koloni hukumetlerinde cok az
sanayi politikası
mevcuttu, ticarete de neredeyse hic sınırlama uygulanmadı. Sava? sonrası donemdeki hukumetler, "
pozitif mudahale etmeme
" (
positive non-interventionism
) doktrinine uyarınca do?rudan kaynak da?ılımınıda bulunmaktan kasten uzak durdu, zira bu tur aktif mudahalede bulunmanın ekonomik buyumeye zararlı oldu?u du?unuluyordu.
[186]
1980'ler boyunca hizmet ekonomisine geci? yapıldı?ı zaman,
[186]
o zamanki koloni hukumetleri mudahaleci politikalar uygulamaya ba?ladı.
Egemenli?in devri sonrasındaki hukumetlerse,
ihracat kredisi
garantileri, zorunlu emeklilik planı (
Mandatory Provident Fund
/
?制性公積金
), asgari ucret, ayrımcılık kar?ıtı yasalar ve devlet ipotek fonu gibi programları surdurdu ve geni?letti.
[187]
Turizm ekonominin buyuk bir parcasıdır ve GSY?H'nın %5'ini te?kil eder.
[137]
2016 yılında, 26,6 milyon ziyaretci, Hong Kong, uluslararası turistlerin arasındaki
en populer 14. varı? noktası
yaparak Hong Kong ekonomisine 258 milyar Hong Kong doları (32,9 milyar Amerikan doları) de?erinde katkı yaptı.
Turistler icin en populer Cin ?ehridir ve en yakın rakibinden (Makao) %70 daha fazla ziyaretci almaktadır.
[188]
?ehir, gurbetciler icin en pahalı ?ehirlerden biri olarak gosterilir.
[189]
[190]
Ancak 2020'den bu yana, sıkı COVID-19 seyahat kısıtlamaları nedeniyle gelen ziyaretcilerde keskin bir du?u? oldu. Ek olarak, 2022'de Rus hava sahasının kapanması nedeniyle, cok sayıda havayolu ?irketi Hong Kong'daki operasyonlarını durdurma kararı aldı.
[191]
Turistleri Hong Kong'a geri cekmek amacıyla, Hong Kong hukumeti 2023'te 500.000 ucretsiz ucak bileti vermeyi planladı?ını duyurdu.
[192]
Hong Kong son derece geli?mi?, sofistike bir ula?ım a?ına ve dunyanın en yuksek toplu ta?ıma kullanım oranına sahiptir: gunluk ula?ımın %90'ından fazlası toplu ta?ıma araclarında yapılır.
[27]
Octopus kartı
adında bir
temassız
akıllı
odeme
kartı demiryolu, otobus ve feribotda gecerlidir ve co?u perakende ma?azasında da odeme yontemidir.
[193]
Mass Transit Railway
(MTR), Hong Kong'un 93
metro
istasyonunu birbiriyle ba?layan geni? kapsamlı yolcu demiryolu a?ıdır.
[194]
Be? milyondan fazla gunluk kullanıcısıyla bu sistem, ?ehirdeki tum toplu ta?ıma yolcularının %41'ine hizmet etmektedir
[195]
ve %99,9 dakiklik oranına sahiptir.
[196]
1924'te Kai Ho ve Au Tak,
Kai Tak Havaalanı
in?aatına yatırım yaptı.
[197]
:470
。2013 yılında 372.000 ucak
Hong Kong Uluslararası Havalimanı
'na giri? cıkı? yaptı.
[198]
:38
[199]
。
Hong Kong Uluslararası Havalimanı
, ?ehrin ana havalimanıdır. Bu havalimanında ucu? i?leten 100'den fazla havayolu ?irketi vardır.
Bayrak ta?ıyıcı
?irket
Cathay Pacific
,
Hong Kong Airlines
, bolgesel hizmet veren
Cathay Dragon
, du?uk butceli ?irket
HK Express
ve kargo ?irketi
Air Hong Kong
, Hong Kong'un yerel havayolu ?irketlerinin arasındadır.
[200]
Yolcu trafi?i acısından
dunyanın en i?lek 8. havalimanı
[201]
ve
dunyada en cok hava kargosunun
gecti?i havalimanıdır.
[202]
Hong Kong kulturu,
Do?u
ile
Batı
'nın bir karı?ımı olarak nitelendirilir. Aile ve e?itimin odaklanıldı?ı geleneksel Cin de?erleri, ekonomik ozgurluk ve hukuk devleti gibi Batı ulkuleriyle bir araya gelir.
[203]
Nufusun buyuk co?unlu?u etnik Cinlilerden olu?sa da Hong Kong, kendine ozgu bir kimlik geli?tirmi?tir. Uzun zaman koloni yonetimi altında olmasından ve ekonomisi, toplumu ve kulturundeki geli?me hızının farklılı?ından dolayı Cin anakarasından ıraksamı?tır. Ana akım kultur, Cin'in bircok farklı yerinden gelmi? gocmenlerden kaynaklanır. Bu da Britanya tarzı e?itim, ayrı bir siyasi sistem ve bolgenin 20. yuzyılın ikincisi yarısında ya?adı?ı hızlı geli?me tarafından etkilenmi?tir.
[204]
[205]
O donemdeki gocmenlerin co?u, yoksulluk ve sava?tan kacıyordu; bu da zenginli?e dair tutumları yansıtır; Hong Kongluların arasında oz imge ve karar vermeyi maddi cıkarlarla ba?lama e?ilimi mevcuttur.
[206]
[207]
Hong Kong uzerindeki egemenli?in devrinden beri, sakinlerin arasındaki yerel kimlik hissi buyuk oranda artmı?tır: nufusun %53'u kendini "Hong Konglu", %11'i ise kendini "Cinli" olarak tanımlar. Nufusun geri kalan kısmı ise farklı karma kimlikler benimser; or. %23'u kendini "Cin'de ya?ayan Hong Konglu", %12'si ise kendini "Hong Kong'da ya?ayan Cinli" olarak gorur.
[208]
Aile onuru
,
aileye saygı
ve erkek cocukların tercih edilmesi gibi geleneksel Cin aile de?erleri yaygındır.
[209]
Cekirdek aile
, en yaygın aile yapısıdır ancak cok nesilli veya buyuk ailelere rastlamak ola?andı?ı sayılmaz.
[210]
Feng shui
gibi manevi kavramlara uyulur; buyuk olcekli in?aat projelerinde uygun bina konumlandırması ve yerle?imi sa?lamak icin genellikle feng shui alanında uzman danı?manlar i?e alınır. Bir i?letmenin feng shui'ye ba?lılık derecesinin, bu i?letmenin ba?arısını belirledi?ine inanılmaktadır.
[133]
Kotu ruhları kovmak icin duzenli olarak
bagua
aynaları kullanılır,
[211]
ve binalardaki dorduncu kat icin
"4" rakamının yerine ba?ka bir rakamın kullanılması
yaygındır,
[212]
zira bu numaranın Kantoncadaki sesi (四,
sei3
), "olum" anlamına gelen ba?ka bir kelime (死,
sei2
)ye cok benzer.
[213]
Bir dim sum restoranında tipik yemek (solda);
cha chaan teng
Hong Kong usulu sutlu cay ile kahvaltı yeme?i (sa?da)
Hong Kong'da yemek, bolgenin yabancı etkilere maruz kalmasına ve sakinlerinin ce?itli kokenlerine ra?men oncelikle Kanton mutfa?ına dayanır.
Pirinc temel besindir ve genellikle di?er yemeklerle birlikte sade servis edilir. Malzemelerin tazeli?i vurgulanır.
Ana yemek
genellikle pirinc veya
eri?te
ile servis edilir.
Sweetheart cake
,
dim sum
,
kopekbalı?ı yuzgeci corbası
,
Abalone
?[]
veya
ay keki
gibi pek cok yiyecek Hong Kong spesiyalitesi Kanton kokenlidir.
Kumes hayvanları ve deniz urunleri genellikle ıslak pazarlarda canlı satılır ve malzemeler mumkun oldu?unca cabuk kullanılır.
Be? gunluk o?un vardır: kahvaltı, o?le yeme?i, ikindi cayı, ak?am yeme?i ve siu yeh.
Yum cha'nın (brunch) bir parcası olan Dim sum aile ve arkada?larla dı?arıda yemek yeme gelene?idir.
Yemekler arasında congee, cha siu bao, siu yuk, yumurtalı tartlar ve mangolu puding bulunur. Batı yemeklerinin yerel ce?itleri cha chaan teng'de (hızlı, rahat restoranlar) servis edilir.
Ortak cha chaan teng menu o?eleri arasında corbada makarna, derin ya?da kızartılmı? Fransız tostu ve Hong Kong tarzı sutlu cay bulunur.
Restoran
co?rafyası oldukca uluslararasıdır, Cin'in tum bolgelerinden spesiyalitelerin yanı sıra cok sayıda
Japon
,
Kore
,
Hint
, Guneydo?u Asya ve Avrupa Do?u-batıya kadar restoranlar
fuzyon mutfak
vardır.
Hong Kong aynı zamanda uzmanlar arasında bir mutfak cenneti olarak kabul edilir cunku cok sayıda ust duzey uluslararası mutfak cok kucuk bir alanda bulunabilir.
Batılı
fast food
ve kahvehane zincirlerinin yerel yemek kulturu uzerindeki buyuk etkisi de acıktır.
19. yuzyılın sonunda, Hong Kong'da yeni bir tur olan
Bauhinia blakeana
ke?fedildi. Bilimsel adı, o zamanki Hong Kong valisi Sir Henry Arthur Blake'in ("Bauhinia blakeana") adını almı?tır. Kent Konseyi tarafından 1960'larda sembol olarak kabul edildi ve 1965'te Hong Kong'un ?ehir cice?i olarak belirlendi. Daha sonra Temel Kanunun hazırlanması sırasında
Hong Kong bolgesel bayra?ı
ve
Hong Kong arması
icin tasarım planı olarak secildi. Temel Yasa yanlı? bir ?ekilde Bauhinia cice?i olarak adlandırıldı.
- ^
Kantonca romanizasyonuna
gore telaffuzu ?oyledir:
J?ng'wah Yahnmahn Guhng'wohgwok H?unggong Dahkbiht Hahngjingk?ui
- ^
a
b
Hong Kong'da Cincenin herhangi bir lehcesinin resmiyeti yoktur. Sakinler co?unlukla
de facto
bolgesel standartı olan
Kantoncayı
konu?urlar.
[1]
[2]
[3]
- ^
a
b
Tum hukumet ba?lamlarında,
Geleneksel Cince karakterlerle
yazılmı? belgeler,
Basitle?tirilmi? Cince karakterlerle
yazılmı? olanlara gore daha gecerli sayılır.
[4]
Tum resmi i?lemlerde ?ngilizcenin Cinceyle e?it statusu vardır.
[5]
- ^
Hong Kong'da daimi oturma izni
olan sakinler herhangi bir ulustan olabilir. Cin uyruklu?u olmayıp gecerli bir seyahat belgesiyle Hong Kong'a girmi?, orada kesintisiz olarak en az yedi senelik bir donem oturmu? ve daimi olarak yerle?mi? bir birey, yasal acıdan bir
Hong Konglu
olarak tanınır.
[12]
- ^
Leung 2016
.
- ^
a
b
Official Languages Ordinance
.
- ^
a
b
c
d
Nufus Sayımı 2016
, ss.?31, 51-52.
- ^
Legislative Council Disclaimer and Copyright Notice
.
- ^
Use of Chinese in Court Proceedings 2011
.
- ^
a
b
c
Nufus Sayımı 2016
, s.?46.
- ^
"Population - Overview | Census and Statistics Department"
. Censtatd.gov.hk. 21 Haziran 2012 tarihinde
kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi: 29 Mayıs 2020
.
- ^
Population By-Census 2016
, s.?34.
- ^
a
b
c
d
e
"World Economic Outlook Database, October 2020"
.
IMF.org
.
International Monetary Fund
. Eri?im tarihi:
20 Ekim
2020
.
- ^
a
b
Household Income Distribution 2016
, s.?7
- ^
"Human Development Report 2020"
(PDF)
(?ngilizce).
United Nations Development Programme
. 15 Aralık 2020. 15 Aralık 2020 tarihinde
kayna?ından
(PDF)
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi: 15 Aralık 2020
.
- ^
Temel Kanun 3. Bolum
24. Madde.
- ^
a
b
c
Carroll 2007
, ss.?15-21.
- ^
a
b
Carroll 2007
, ss.?21-24.
- ^
a
b
Scott 1989
, s.?6.
- ^
a
b
Gargan 1997
.
- ^
Sino-British Joint Declaration
Article 3
- ^
Global Financial Centres Index 2017
.
- ^
a
b
c
"Country Comparison: Exports"
.
The World Factbook
.
Merkezi ?stihbarat Te?kilatı
. 27 Nisan 2019 tarihinde kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi:
16 Haziran
2019
.
- ^
a
b
c
"Country Comparison: Imports"
.
The World Factbook
.
Merkezi ?stihbarat Te?kilatı
. 4 Ekim 2008 tarihinde kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi:
16 Haziran
2019
.
- ^
Triennial Central Bank Survey 2016
, s.?10.
- ^
Liu 2018
.
- ^
Frank 2018
.
- ^
"Country Comparison: GDP (Purchasing Power Parity)"
.
The World Factbook
.
Merkezi ?stihbarat Te?kilatı
. 4 Haziran 2011 tarihinde kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi:
15 Ocak
2018
.
- ^
a
b
c
"Hong Kong"
.
The World Factbook
.
Merkezi ?stihbarat Te?kilatı
. 26 Temmuz 2019 tarihinde kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi:
2 Ekim
2018
.
- ^
a
b
c
"Hong Kong"
.
The Skyscraper Center
(?ngilizce).
Council on Tall Buildings and Urban Habitat
. 11 Kasım 2017 tarihinde kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi:
15 Ocak
2018
.
- ^
a
b
Public Transport Strategy Study 2017
, s.?1.
- ^
"The Global Financial Centres Index 27"
(PDF)
. Long Finance. Mart 2020. 28 Mart 2020 tarihinde kayna?ından
ar?ivlendi
(PDF)
. Eri?im tarihi:
5 Nisan
2020
.
- ^
Ng, Abigail (30 Ocak 2019).
"Hong Kong tops 'economic freedom' chart despite political pressure from Beijing"
. CNBC. 30 Ocak 2019 tarihinde kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi: 20 Aralık 2019
.
- ^
a
b
"Aquilaria sinensis and origin of the name of Hong Kong"
. Hong Kong Herbarium. 1 Aralık 2017 tarihinde kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi: 21 Kasım 2017
.
- ^
a
b
Carroll 2007
, s.?1
- ^
Empson 1992
, s.?94.
- ^
Bishop & Roberts 1997
, s.?218.
- ^
a
b
Room 2005
, s.?168.
- ^
Davis 1841
, s.?6.
- ^
Empson 1992
, s.?96.
- ^
Hong Kong Government Gazette 1926
, No. 479.
- ^
HSH Annual Report 2017
, s.?6.
- ^
HSBC Annual Report 2011
, s.?2.
- ^
Davis, Vin; Ixer, Rob (2009).
"The Petrology of the Wong Tei Tung Stone Tool Manufacturing Site, Sham Chung, Hong Kong Sar, China"
.
Internet Archaeology
(26).
doi
:
10.11141/ia.26.8
. 26 Mart 2023 tarihinde kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi: 4 Mayıs 2023
.
- ^
a
b
Meacham 1999
, s.?2.
- ^
Li 2012
, s.?38.
- ^
Ban, Ban & Ban 111
.
- ^
Keat 2004
, s.?932.
- ^
Carroll 2007
, s.?9.
- ^
Barber 2004
, s.?48.
- ^
Carroll 2007
, s.?10.
- ^
Porter 1996
, s.?63.
- ^
Edmonds 2002
, s.?1.
- ^
von Glahn 1996
, s.?116.
- ^
Wills 1998
, ss.?342-344.
- ^
Zhihong 2006
, ss.?8-9.
- ^
Schottenhammer 2007
, s.?33.
- ^
Chen 2011
.
- ^
Hoe & Roebuck 1999
, ss.?82, 87.
- ^
Tsang 2007
, s.?12.
- ^
Courtauld, Holdsworth & Vickers 1997
, ss.?38-58.
- ^
Carroll 2007
, s.?30.
- ^
Chu 2005
, s.?90.
- ^
Wordie 2007
, s.?243.
- ^
Carroll 2007
, s.?103.
- ^
Yanne & Heller 2009
, s.?71.
- ^
Snow 2003
, s.?43.
- ^
Snow 2003
, ss.?53-73.
- ^
Kwong 2015
.
- ^
a
b
Wiltshire 1997
, s.?148.
- ^
Buckley 1997
, ss.?64, 92.
- ^
Carroll 2007
, ss.?145, 174-175.
- ^
Forsyth, Neil (Director) (1990).
Underground Pride
(Motion picture). Hong Kong:
MTR Corporation
.
- ^
Dodsworth & Mihaljek 1997
, s.?54.
- ^
Carroll 2007
, ss.?176-178.
- ^
a
b
Carroll 2007
, s.?181.
- ^
Wong 1992
, s.?9.
- ^
Population Policy Report 2002
, ss.?27-28.
- ^
Carroll 2007
, s.?218
- ^
Cheung & Ho 2013
.
- ^
Lee 2006
, ss.?63-70.
- ^
Carroll 2007
, s.?200.
- ^
Carroll 2007
, ss.?226, 233.
- ^
Kaiman 2014
.
- ^
Bland 2016
.
- ^
Haas 2017
.
- ^
Huang 2016
.
- ^
Siu & Chung 2017
.
- ^
Darrach 2019
.
- ^
"To restore calm in Hong Kong, try democracy",
The Economist
.
- ^
Tam et al. 2012
, s.?80
- ^
a
b
Tam et al. 2012
, ss.?66, 80?81
- ^
Ng Ka Ling and Another v the Director of Immigration
- ^
Tam et al. 2012
, s.?77
- ^
Young & Cullen 2010
, s.?39.
- ^
Adaptation of Laws Guidelines 1998
, s.?7
- ^
Emergency Regulations Ordinance
.
- ^
Tam et al. 2012
, s.?73
- ^
a
b
Gittings 2009
, s.?150.
- ^
Gittings 2009
, s.?153.
- ^
Young & Cullen 2010
, ss.?13?16.
- ^
Basic Law Chapter IV
Article 45.
- ^
Amendment to the Basic Law Annex I
- ^
"China moves to overhaul Hong Kong politics, squeezing democratic opposition"
.
Reuters
. 11 Mart 2021. 12 Mart 2021 tarihinde kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi:
29 Nisan
2023
.
- ^
a
b
Guidelines on the Legislative Council Election 2016
, ss.?3?4
- ^
Guidelines on the Legislative Council Election 2016
, ss.?3, 52?53
- ^
LegCo and DC Member Political Affiliations 2017
- ^
Bush & Whelan-Wuest 2017
.
- ^
Sala 2016
.
- ^
Kaynak hatası:
Gecersiz
<ref>
etiketi;
NationalReps
isimli refler icin metin sa?lanmadı (Bkz:
Kaynak gosterme
)
- ^
Tam et al. 2012
, ss.?80?81
- ^
Gittings 2009
, s.?148.
- ^
"Legislation Summary: Hong Kong National Security Law"
.
NPC Observer
. 30 Haziran 2020. 2 Temmuz 2020 tarihinde kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi:
2 Temmuz
2020
.
- ^
Jordan 1997
, s.?335.
- ^
Chief Executive of the Hong Kong Special Administrative Region and Another v the President of the Legislative Council
- ^
Basic Law Chapter II
Article 18.
- ^
District Administration Facts 2016
.
- ^
District Councils Ordinance
.
- ^
Owen & Shaw 2007
, s.?13.
- ^
Nufus Sayımı 2016
, s.?34-35.
- ^
Land Policy Report 2017
, s.?1.
- ^
Owen & Shaw 2007
, s.?2.
- ^
"Land Use in Hong Kong 2017", Planning Department
.
- ^
Morton & Harper 1995
, s.?9.
- ^
Hu 2003
.
- ^
"The Natural Environment, Plants & Animals in Hong Kong"
(?ngilizce). Hong Kong Government. 15 Kasım 2017 tarihinde
kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi: 15 Kasım 2017
.
- ^
"Climate of Hong Kong"
.
Hong Kong Gozlemevi
. 2 Haziran 2017 tarihinde kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi: 5 Eylul 2017
.
- ^
Geography and Climate 2010
.
- ^
"Extreme Values and Dates of Occurrence of Extremes of Meteorological Elements between 1884 and 1939 and 1947-2017 for Hong Kong"
.
Hong Kong Gozlemevi
. 24 Mart 2018 tarihinde kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi:
25 Mart
2018
.
- ^
"HK records hottest day before typhoon",
EJ Insight
.
- ^
"Monthly Meteorological Normals for Hong Kong"
.
Hong Kong Gozlemevi
(?ngilizce). 29 Mart 2012 tarihinde
kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi:
3 Ocak
2012
.
- ^
"Extreme Values and Dates of Occurrence of Extremes of Meteorological Elements between 1884-1939 and 1947-2017 for Hong Kong"
.
Hong Kong Gozlemevi
. 24 Mart 2006 tarihinde kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi:
29 Mart
2018
.
- ^
"Skyline Ranking"
.
Emporis
. 23 Haziran 2018 tarihinde
kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi:
24 Haziran
2018
.
- ^
Tong & Wong 1997
.
- ^
Forrest, La Grange & Yip 2004
, ss.?215, 222.
- ^
"The World's Tallest Buildings"
(?ngilizce).
Emporis
. 24 Haziran 2018 tarihinde kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi:
24 Haziran
2018
.
- ^
a
b
Kohlstedt 2016
.
- ^
Hollingsworth & Zheng 2017
.
- ^
Zheng 2017
.
- ^
McKercher, Ho & du Cros 2004
.
- ^
a
b
Tourism Facts 2016
.
- ^
Bethanie 2015
, s.?3.
- ^
Ingham 2007
, s.?225.
- ^
Declared Monuments 2007
, ss.?5?6.
- ^
Xue 2016
, s.?99.
- ^
Xue 2016
, s.?41.
- ^
a
b
Kaynak hatası:
Gecersiz
<ref>
etiketi;
nufus
isimli refler icin metin sa?lanmadı (Bkz:
Kaynak gosterme
)
- ^
Fan 1974
.
- ^
Carroll 2007
, ss.?144-147.
- ^
Yu 2013
.
- ^
Erni & Leung 2014
, ss.?18, 22.
- ^
BK Dı?i?leri 2014
.
- ^
Instrument A204 1996
.
- ^
"Population density (people per sq. km of land area)"
(?ngilizce).
Dunya Bankası
(The World Bank). 2018. 16 Mayıs 2020 tarihinde kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi: 9 Mayıs 2020
.
- ^
Lee 2012
.
- ^
Developing a Supplementary Guide to the Chinese Language Curriculum for Non-Chinese Speaking Students 2008
, s.?9.
- ^
a
b
Religion and Custom Facts 2016
.
- ^
"Life Expectancy at Birth"
.
The World Factbook
(?ngilizce).
Merkezi ?stihbarat Te?kilatı
(CIA). 1 ?ubat 2019 tarihinde kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi: 7 ?ubat 2019
.
- ^
Health Facts 2017
.
- ^
Wong et al. 2015
, s.?262.
- ^
Household Income Distribution 2016
, s.?1.
- ^
a
b
Household Income Distribution 2016
, s.?86.
- ^
Desjardins 2018
.
- ^
Household Income Distribution 2016
, s.?5.
- ^
Yau & Zhou 2017
.
- ^
Household Income Distribution 2016
, s.?80.
- ^
Jiang et al. 2003
.
- ^
"Hong Kong ranked world's freest economy for 18th consecutive year"
. Hong Kong Government. 12 Ocak 2012. 28 Ekim 2012 tarihinde
kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi: 28 Mayıs 2012
.
- ^
"Top 10 Countries"
. The Heritage Foundation. 24 Ocak 2008 tarihinde kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi: 1 ?ubat 2008
.
- ^
HKSE Market Statistics 2018
, s.?2.
- ^
Economic Statistical Highlights 2017
- ^
Park 2019
.
- ^
"Cargo Traffic 2016"
.
Airports Council International
. 1 Ocak 2018. 12 Haziran 2018 tarihinde kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi:
7 Haziran
2018
.
- ^
Lam, Jasmine Siu Lee; Cullinane, Kevin Patrick Brendan; Lee, Paul Tae-Woo (3 Mayıs 2018). "The 21st-century Maritime Silk Road: challenges and opportunities for transport management and practice".
Transport Reviews
.
Routledge
.
38
(4): 413-415.
doi
:
10.1080/01441647.2018.1453562
.
- ^
Kong 2013
.
- ^
Agriculture and Fisheries Facts 2017
- ^
Economy Facts 2016
.
- ^
Preston & Haacke 2003
.
- ^
Yeung 2008
, s.?16.
- ^
"HK vs China GDP: A sobering reality",
EJ Insight
.
- ^
Lung & Sung 2010
, s.?5.
- ^
Griffiths & Lazarus 2018
.
- ^
"Mainland and Hong Kong Closer Economic Partnership Arrangement (CEPA)"
(?ngilizce).
Hong Kong Ticaret ve Sanayi Bakanlı?ı
. 31 Ekim 2017. 26 Aralık 2017 tarihinde
kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi: 26 Aralık 2017
.
- ^
"Hong Kong Special Administrative Region and Macao Special Administrative Region Closer Economic Partnership Arrangement (HK-Macao CEPA)"
(?ngilizce).
Hong Kong Ticaret ve Sanayi Bakanlı?ı
. 17 Kasım 2017. 29 Aralık 2017 tarihinde
kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi: 28 Aralık 2017
.
- ^
Baldwin, Lee & Jim 2014
.
- ^
Lam & Qiu 2017
.
- ^
a
b
House of Commons Foreign Affairs Committee Tenth Report 2015
, s.?18.
- ^
Cushman & Wakefield RHQ Report 2016
, s.?8.
- ^
House of Commons Foreign Affairs Committee Tenth Report 2015
, ss.?18?19.
- ^
a
b
Tsang, Donald (18 Eylul 2006).
"Big Market, Small Government"
(Basın acıklaması) (?ngilizce). Hong Kong Hukumeti. 12 Haziran 2018 tarihinde kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi:
8 Haziran
2018
.
- ^
"End of an experiment",
The Economist
.
- ^
WTO 2017
, s.?6.
- ^
"Despite worldwide changes, multinationals focus on mobile workforces to support career growth and ensure competitiveness"
(?ngilizce). New York:
Mercer
. 21 Haziran 2017. 13 Ocak 2018 tarihinde
kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi: 26 Aralık 2017
.
- ^
"Worldwide Cost of Living survey 2009"
(?ngilizce).
Mercer
. 29 Haziran 2010. 25 Temmuz 2011 tarihinde
kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi: 25 A?ustos 2010
.
- ^
"Virgin Atlantic drops Hong Kong route after nearly 30 years"
.
Reuters
. 5 Ekim 2022. 26 Mart 2023 tarihinde kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi:
28 Nisan
2023
.
- ^
Kam, Goh Chiew Tong,Vivian.
"Hong Kong will give away half a million plane tickets. Here's who can get them first"
.
CNBC
(?ngilizce). 3 ?ubat 2023 tarihinde
kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi: 22 ?ubat 2023
.
- ^
Poon & Chau 2001
, s.?102.
- ^
Railway Network Facts 2018
.
- ^
Transport Statistical Highlights 2016
.
- ^
Report on Rail Service 2014
, s.?1.
- ^
Kaynak hatası:
Gecersiz
<ref>
etiketi;
劉
isimli refler icin metin sa?lanmadı (Bkz:
Kaynak gosterme
)
- ^
Kaynak hatası:
Gecersiz
<ref>
etiketi;
統計2015
isimli refler icin metin sa?lanmadı (Bkz:
Kaynak gosterme
)
- ^
"2011年客運量及飛機起降量創新紀錄"
. Hongkongairport.com. 3 Ocak 2017 tarihinde kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi: 23 Mayıs 2017
.
- ^
HKIA Annual Report 2017
, s.?152.
- ^
NY/NJ Port Authority Airport Traffic 2017
, s.?32.
- ^
NY/NJ Port Authority Airport Traffic 2017
, s.?58.
- ^
Carroll 2007
, s.?169.
- ^
Carroll 2007
, ss.?167?172.
- ^
He 2013
.
- ^
Tam 2017
.
- ^
Lam 2015
.
- ^
"HKU POP releases survey on Hong Kong people's ethnic identity and the 2018 review and 2019 forecast survey"
(?ngilizce). Public Opinion Programme, University of Hong Kong. 27 Aralık 2018. 27 Mart 2019 tarihinde kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi:
26 Ocak
2019
.
- ^
Family Survey 2013
, ss.?12?13.
- ^
Nufus Sayımı 2016
, s.?77.
- ^
Fowler & Fowler 2008
, s.?263.
- ^
Xi & Ingham 2003
, s.?181.
- ^
Chan & Chow 2006
, s.?3.
- Ban, Biao 班彪
;
Ban, Gu 班固
;
Ban, Zhao 班昭
(111).
地理志
[Co?rafya incelemesi].
Hanshu
(Cince).
28
.
OCLC
4342548
.
- Barber, Nicola (2004).
Hong Kong
(?ngilizce).
Gareth Stevens
.
ISBN
978-0-8368-5198-4
. 22 Mayıs 2020 tarihinde kayna?ından
ar?ivlendi
.
- Buckley, Roger (1997).
Hong Kong: The Road to 1997
(?ngilizce).
Cambridge University Press
.
ISBN
978-0-521-46979-1
.
- Carroll, John (2007).
A Concise History of Hong Kong
(?ngilizce). Rowman & Littlefield.
ISBN
978-0-7425-3422-3
.
- Chan, Cecilia; Chow, Amy (2006).
Death, Dying and Bereavement: a Hong Kong Chinese Experience
(?ngilizce).
Hong Kong University Press
.
ISBN
978-962-209-787-2
. 22 Mayıs 2020 tarihinde kayna?ından
ar?ivlendi
.
- Chu, Cindy Yik-yi (2005).
Foreign Communities in Hong Kong, 1840s-1950s
(?ngilizce).
Palgrave Macmillan
.
ISBN
978-1-4039-8055-7
. 22 Mayıs 2020 tarihinde kayna?ından
ar?ivlendi
.
- Courtauld, Caroline; Holdsworth, May; Vickers, Simon (1997).
The Hong Kong Story
(?ngilizce).
Oxford University Press
.
ISBN
978-0-19-590353-9
. 22 Mayıs 2020 tarihinde kayna?ından
ar?ivlendi
.
- Dodsworth, John; Mihaljek, Dubravko (1997).
Hong Kong, China: Growth, Structural Change, and Economic Stability During the Transition
(?ngilizce).
Uluslararası Para Fonu
.
ISBN
978-1-55775-672-5
. 22 Mayıs 2020 tarihinde kayna?ından
ar?ivlendi
.
- Edmonds, Richard L. (2002).
China and Europe Since 1978: A European Perspective
(?ngilizce).
Cambridge University Press
.
ISBN
978-0-521-52403-2
. 22 Mayıs 2020 tarihinde kayna?ından
ar?ivlendi
.
- Erni, John Nguyet; Leung, Lisa Yuk-ming (2014).
Understanding South Asian Minorities in Hong Kong
(?ngilizce).
Hong Kong University Press
.
ISBN
978-988-8208-34-0
. 22 Mayıs 2020 tarihinde kayna?ından
ar?ivlendi
.
- Fowler, Jeaneane D.; Fowler, Merv (2008).
Chinese Religions: Beliefs and Practices
(?ngilizce). Sussex Academic Press.
ISBN
978-1-84519-172-6
. 22 Mayıs 2020 tarihinde kayna?ından
ar?ivlendi
.
- Hoe, Susanna; Roebuck, Derek (1999).
The Taking of Hong Kong: Charles and Clara Elliot in China Waters
(?ngilizce).
Routledge
.
ISBN
978-0-7007-1145-1
. 22 Mayıs 2020 tarihinde kayna?ından
ar?ivlendi
.
- Hu, Qi-ming (2003).
"Preface"
.
Rare and Precious Plants of Hong Kong
(?ngilizce).
Agriculture, Fisheries and Conservation Department
.
ISBN
978-988-201-616-3
.
OCLC
491712858
. 22 Mayıs 2020 tarihinde
kayna?ından
ar?ivlendi.
- Ingham, Michael (2007).
Hong Kong: A Cultural History
(?ngilizce).
Oxford University Press
.
ISBN
978-0-19-531496-0
. 22 Mayıs 2020 tarihinde kayna?ından
ar?ivlendi
.
- Keat, Ooi Gin (2004).
Southeast Asia: A Historical Encyclopedia
(?ngilizce).
ABC-CLIO
.
ISBN
978-1-57607-770-2
. 10 Mayıs 2016 tarihinde kayna?ından
ar?ivlendi
.
- Lam, Wai-man (2015).
Understanding the Political Culture of Hong Kong: The Paradox of Activism and Depoliticization: The Paradox of Activism and Depoliticization
(?ngilizce). Routledge.
ISBN
978-1-317-45301-7
. 22 Mayıs 2020 tarihinde kayna?ından
ar?ivlendi
.
- Lee, S.H. (2006).
SARS in China and Hong Kong
(?ngilizce). Nova Science Publishers.
ISBN
978-1-59454-678-5
. 22 Mayıs 2020 tarihinde kayna?ından
ar?ivlendi
.
- Leung, Julian Y.M. (2016).
"Education in Hong Kong and China: Towards Convergence?"
. Chan, Ming K.; Postiglione, Gerard A. (Ed.).
The Hong Kong Reader: Passage to Chinese Sovereignty: Passage to Chinese Sovereignty
(?ngilizce).
Routledge
.
ISBN
978-1-315-48835-6
.
- Li, Guo (2012).
"A Site Catchment Analysis of Hong Kong's Neolithic Subsistence"
. Cheng, Pei-kai; Fan, Ka Wai (Ed.).
New Perspectives on the Research of Chinese Culture
(?ngilizce). Springer. ss.?17-43.
doi
:
10.1007/978-981-4021-78-4_2
.
ISBN
978-981-4021-77-7
.
- Morton, Brian; Harper, Elizabeth (1995).
An Introduction to the Cape d'Aguilar Marine Reserve, Hong Kong
(?ngilizce).
Hong Kong University Press
.
ISBN
978-962-209-388-1
. 22 Mayıs 2020 tarihinde kayna?ından
ar?ivlendi
.
- Owen, Bernie; Shaw, Raynor (2007).
Hong Kong Landscapes: Shaping the Barren Rock
(?ngilizce).
Hong Kong University Press
.
ISBN
978-962-209-847-3
. 22 Mayıs 2020 tarihinde kayna?ından
ar?ivlendi
.
- Porter, Jonathan (1996).
Macau, the Imaginary City: Culture and Society, 1557 to the Present
(?ngilizce).
Westview Press
.
ISBN
978-0-8133-2836-2
. 22 Mayıs 2020 tarihinde kayna?ından
ar?ivlendi
.
- Preston, Peter Wallace; Haacke, Jurgen (2003).
Contemporary China: The Dynamics of Change at the Start of the New Millennium
(?ngilizce). RoutledgeCurzon.
ISBN
978-0-7007-1637-1
. 22 Mayıs 2020 tarihinde kayna?ından
ar?ivlendi
.
- Schottenhammer, Angela (2007).
The East Asian Maritime World 1400-1800: Its Fabrics of Power and Dynamics of Exchanges
(?ngilizce).
Harrassowitz Verlag
.
ISBN
978-3-447-05474-4
. 22 Mayıs 2020 tarihinde kayna?ından
ar?ivlendi
.
- Scott, Ian (1989).
Political Change and the Crisis of Legitimacy in Hong Kong
(?ngilizce).
University of Hawaii Press
.
ISBN
978-0-8248-1269-0
. 22 Mayıs 2020 tarihinde kayna?ından
ar?ivlendi
.
- Snow, Philip (2003).
The Fall of Hong Kong: Britain, China and the Japanese Occupation
(?ngilizce).
Yale University Press
.
ISBN
978-0-300-10373-1
. 22 Mayıs 2020 tarihinde kayna?ından
ar?ivlendi
.
- Tsang, Steve
(2007).
A Modern History of Hong Kong
(?ngilizce). I.B. Tauris.
ISBN
978-1-84511-419-0
. 22 Mayıs 2020 tarihinde kayna?ından
ar?ivlendi
.
- UNWTO Tourism Highlights: 2017 Edition
(?ngilizce).
Dunya Turizm Orgutu
. 2017.
doi
:
10.18111/9789284419029
.
ISBN
978-92-844-1901-2
.
- von Glahn, Richard (1996).
Fountain of Fortune: Money and Monetary Policy in China, 1000-1700
(?ngilizce).
University of California Press
.
ISBN
978-0-520-91745-3
. 22 Mayıs 2020 tarihinde kayna?ından
ar?ivlendi
.
- Wills, John E. (1998).
"Relations with Maritime Europe, 1514-1662"
. Twitchett, Denis; Mote, Frederick W. (Ed.).
The Cambridge History of China: Volume 8, The Ming Dynasty, 1368-1644
(?ngilizce).
2
.
Cambridge University Press
. ss.?333-375.
doi
:
10.1017/CHOL9780521243339.009
.
ISBN
978-0-521-24333-9
.
- Wiltshire, Trea (1997).
Old Hong Kong Volume II: 1901-1945
(?ngilizce) (5. bas.). FormAsia Books.
ISBN
978-962-7283-13-3
. 22 Mayıs 2020 tarihinde kayna?ından
ar?ivlendi
.
- Wong, Siu Lun (1992).
Emigration and stability in Hong Kong
(PDF)
(?ngilizce).
Hong Kong Universitesi
.
ISBN
978-962-7558-09-5
. 4 Mayıs 2019 tarihinde
kayna?ından
(PDF)
ar?ivlendi.
- Wordie, Jason (2007).
Streets: Exploring Kowloon
(?ngilizce).
Hong Kong University Press
.
ISBN
978-962-209-813-8
. 22 Mayıs 2020 tarihinde kayna?ından
ar?ivlendi
.
- Xi, Xu; Ingham, Mike (2003).
City Voices: Hong Kong writing in English, 1945?present
(?ngilizce).
Hong Kong University Press
.
ISBN
978-962-209-605-9
. 22 Mayıs 2020 tarihinde kayna?ından
ar?ivlendi
.
- Xue, Charlie Q.L. (2016).
Hong Kong Architecture 1945?2015: From Colonial to Global
(?ngilizce). Springer.
doi
:
10.1007/978-981-10-1004-0
.
ISBN
978-981-10-1003-3
. 22 Mayıs 2020 tarihinde kayna?ından
ar?ivlendi
.
- Yanne, Andrew; Heller, Gillis (2009).
Signs of a Colonial Era
(?ngilizce).
Hong Kong University Press
.
ISBN
978-962-209-944-9
. 22 Mayıs 2020 tarihinde kayna?ından
ar?ivlendi
.
- Yeung, Rikkie (2008).
Moving Millions: The Commercial Success and Political Controversies of Hong Kong's Railways
(?ngilizce).
Hong Kong University Press
.
ISBN
978-962-209-963-0
. 22 Mayıs 2020 tarihinde kayna?ından
ar?ivlendi
.
- Zhihong, Shi (2006).
"China's Overseas Trade Policy and Its Historical Results: 1522-1840"
.
Latham, A.J.H.
; Kawakatsu, Heita (Ed.).
Intra-Asian Trade and the World Market
(?ngilizce).
Routledge
. ss.?4-23.
ISBN
978-0-415-37207-7
.
- Chen, Li (2011). "Universalism and Equal Sovereignty as Contested Myths of International Law in the Sino-Western Encounter".
Journal of the History of International Law
(?ngilizce).
13
(1). ss.?75-116.
doi
:
10.1163/157180511X552054
.
- Fan, Shuh Ching (1974).
"The Population of Hong Kong"
(PDF)
.
World Population Year
(?ngilizce). ss.?1-2.
OCLC
438716102
. 18 Temmuz 2011 tarihinde kayna?ından
ar?ivlendi
(PDF)
. Eri?im tarihi: 9 Mayıs 2020
.
- Forrest, Ray; La Grange, Adrienne; Yip, Ngai-ming (2004).
"Hong Kong as a Global City? Social Distance and Spatial Differentiation"
.
Urban Studies
(?ngilizce).
41
(1). ss.?207-227.
CiteSeerX
10.1.1.1032.5974
?$2
.
doi
:
10.1080/0042098032000155759
.
- Lee, John (2012).
A Corpus-Based Analysis of Mixed Code in Hong Kong Speech
.
Proceedings of the 2012 International Conference on Asian Language Processing
(?ngilizce). ss.?165-168.
doi
:
10.1109/IALP.2012.10
.
ISBN
978-1-4673-6113-2
.
- McKercher, Bob; Ho, Pamela S.Y.; du Cros, Hilary (2004).
"Attributes of Popular Attractions in Hong Kong"
.
Annals of Tourism Research
(?ngilizce).
31
(2). ss.?393-407.
doi
:
10.1016/j.annals.2003.12.008
.
hdl
:
10397/29409
.
- Meacham, William (1999).
"Neolithic to Historic in the Hong Kong Region"
.
Indo-Pacific Prehistory Association Bulletin
(?ngilizce).
18
(2). ss.?121-128.
eISSN
0156-1316
. 29 Haziran 2018 tarihinde
kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi: 10 Mayıs 2020
.
- Poon, Simpson; Chau, Patrick (2001).
"Octopus: The Growing E-payment System in Hong Kong"
(PDF)
.
Electronic Markets
(?ngilizce).
11
(2). ss.?97-106.
doi
:
10.1080/101967801300197016
. 11 Nisan 2019 tarihinde kayna?ından
ar?ivlendi
(PDF)
. Eri?im tarihi: 16 Mayıs 2020
.
- Tong, C. O.; Wong, S. C. (1997).
"The advantages of a high density, mixed land use, linear urban development"
.
Transportation
(?ngilizce).
24
(3). ss.?295-307.
doi
:
10.1023/A:1004987422746
.
- Wong, Eliza L.Y.; Yeoh, Eng-kiong; Chau, Patsy Y.K.; Yam, Carrie H.K.; Cheung, Annie W.L.; Fung, Hong (2015). "How shall we examine and learn about public-private partnerships (PPPs) in the health sector? Realist evaluation of PPPs in Hong Kong".
Social Science & Medicine
(?ngilizce). Cilt?147. ss.?261-269.
doi
:
10.1016/j.socscimed.2015.11.012
.
PMID
26605970
.
- Baldwin, Clare; Lee, Yimou; Jim, Clare (30 Aralık 2014).
"Special Report: The mainland's colonisation of the Hong Kong economy"
(?ngilizce).
Reuters
. 25 Aralık 2017 tarihinde kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi: 26 Aralık 2017
.
- Bland, Ben (31 Temmuz 2016).
"Hong Kong ban on pro-independence candidates sparks backlash"
.
Financial Times
(?ngilizce). 12 Haziran 2018 tarihinde kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi:
26 Haziran
2018
.
- Cheung, Tony; Ho, Lauren (19 Ocak 2013).
"CY Leung insists housing policy won't cause property crash"
.
South China Morning Post
(?ngilizce). 15 Kasım 2017 tarihinde kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi: 14 Kasım 2017
.
- Darrach, Amanda (14 Haziran 2019).
"How many really marched in Hong Kong? And how should we best guess crowd size?"
.
Columbia Journalism Review
(?ngilizce). 29 Haziran 2019 tarihinde
kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi:
23 Ekim
2019
.
- "End of an experiment"
.
The Economist
(?ngilizce). 15 Temmuz 2010. 12 Haziran 2018 tarihinde kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi: 5 Eylul 2010
.
- Frank, Robert (5 Eylul 2018).
"Hong Kong topples New York as world's richest city"
(?ngilizce).
CNBC
. 21 Nisan 2019 tarihinde kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi:
21 Nisan
2019
.
- Gargan, Edward A. (1 Temmuz 1997).
"China Resumes Control of Hong Kong, Concluding 156 Years of British Rule"
.
The New York Times
(?ngilizce). 5 Ocak 2018 tarihinde kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi:
5 Ocak
2018
.
- Griffiths, James; Lazarus, Sarah (22 Ekim 2018).
"World's longest sea-crossing bridge opens between Hong Kong and China"
(?ngilizce).
CNN
. 16 ?ubat 2019 tarihinde kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi: 15 ?ubat 2019
.
- Haas, Benjamin (14 Temmuz 2017).
"Hong Kong pro-democracy legislators disqualified from parliament"
.
The Guardian
(?ngilizce). 6 Temmuz 2018 tarihinde kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi:
5 Temmuz
2018
.
- He, Huifeng (13 Ocak 2013).
"Forgotten stories of the great escape to Hong Kong"
.
South China Morning Post
(?ngilizce). 28 Aralık 2017 tarihinde kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi: 27 Aralık 2017
.
- Hollingsworth, Julia; Zheng, Sarah (27 Mart 2017).
"Top 10 Hong Kong skyscraper nicknames, from the Big Syringe to the Hong Kong Finger"
.
South China Morning Post
(?ngilizce). 26 Haziran 2018 tarihinde kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi:
26 Haziran
2018
.
- Huang, Echo (15 Kasım 2016).
"A Hong Kong court has disqualified two legislators who refused to take their oath "correctly
"
"
.
Quartz
(?ngilizce). 6 Temmuz 2018 tarihinde kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi:
5 Temmuz
2018
.
- Kaiman, Jonathan (30 Eylul 2014).
"Hong Kong's umbrella revolution - the Guardian briefing"
.
The Guardian
(?ngilizce). 1 A?ustos 2017 tarihinde kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi: 3 ?ubat 2018
.
- Kong, Daniel (8 A?ustos 2013).
"Hong Kong Imports Over 90% of Its Food. Can It Learn to Grow?"
.
Modern Farmer
(?ngilizce). 29 Ekim 2013 tarihinde
kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi:
26 Ekim
2013
.
- Liu, Alfred (5 Eylul 2018).
"These Are the Cities With the Most Ultra-Rich People"
.
Bloomberg News
(?ngilizce). 24 Nisan 2019 tarihinde kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi:
21 Nisan
2019
.
- Park, Kyunghee (23 Ocak 2019).
"Once the World's Greatest Port, Hong Kong Sinks in Global Ranking"
.
Bloomberg News
(?ngilizce). 15 ?ubat 2019 tarihinde kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi: 14 ?ubat 2019
.
- Siu, Phila; Chung, Kimmy (27 Aralık 2017).
"Controversial joint checkpoint plan approved for high-speed rail link as Hong Kong officials dismiss concerns over legality"
.
South China Morning Post
(?ngilizce). 6 Temmuz 2018 tarihinde kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi:
5 Temmuz
2018
.
- Tam, Luisa (11 Eylul 2017).
"Self-centred, demanding, materialistic and arrogant: how to steer clear of the Kong Girls"
.
South China Morning Post
(?ngilizce). Hong Kong. 28 Aralık 2017 tarihinde kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi: 27 Aralık 2017
.
- "To restore calm in Hong Kong, try democracy"
.
The Economist
(?ngilizce). 20 Haziran 2019. 23 Ekim 2019 tarihinde kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi:
23 Ekim
2019
.
- Yau, Cannix; Zhou, Viola (9 Haziran 2017).
"What hope for the poorest? Hong Kong wealth gap hits record high"
.
South China Morning Post
(?ngilizce). 2 Aralık 2017 tarihinde kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi: 30 Kasım 2017
.
- Yu, Verna (6 Ocak 2013).
"Veterans who fled mainland for Hong Kong in 1970s tell their stories"
.
South China Morning Post
(?ngilizce). 16 Ekim 2013 tarihinde kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi: 9 Eylul 2013
.
- Zheng, Sarah (14 Ocak 2017).
"Hong Kong's heritage sites face continued threat despite government grading system"
.
South China Morning Post
(?ngilizce). Hong Kong. 6 Mart 2018 tarihinde kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi:
5 Mart
2018
.