Stroalenge is dat Uutseenden fon Energie as Woogen ( elektromagnetiske Stroalenge ), do me sik uk toanke kon as litje Deele (Kwante).

Wan me mad wad Haddes juun n Saiseblaad slacht, dan klingt dat. Dat kumt deerfon, dat dat Saiseblaad trillet un dat Triljen an de Luft meedeeld wad un so in uus Oore kumt. Deerbie kuume liek fon dat Blaad longitudinoale Woogen, deeruum dat jo in de Laangte trilje, wuult fon dan Snied un ju Raach transversoale Woogen kuume, do der twaars trilje.

Sukke Luudwoogen (dt. Schallwellen ) bewaagje sik mad ne Gauegaid fon 300 Meter pro Sekunde truch de Luft. Uk truch hadde Materioale plontje do sik goud fout, man nit truch dat Luftloose. Junge Moanskene konnen Luud heere dat 16 bit 20 Moal pro Sekunde trillet (16 Herz bit 20 Kiloherz, kut: 16Hz-20kHz). Deerbuute lait dan noch Infraluud (unner 16 Hz) un Ultraluud (buppe 20 kHz). Dat sunt also do haagere Frequenzen.

Gans uurs is dat mad elektromagnetiske Woogen . Do bewaagje sik bolde alleweegense truch un haabe in dat Luftloose ne Gauegaid fon 300 000 km pro Sekunde. Dat sunt gans ferskeedene Soarten fon Stroalenge, so as hier unner tou sjoon is:
Gjuchts sjucht me do Wikselstroome mad gans laige Frequenzen fon 10 bit 10 000 (10^4)Hz (sjuch ap ju unnerste Skala); deertou heert t.B. uus gewoonelke Elektrizitat-Nat mad ne Frequenz fon 50 Hz. Bie sukke laige Frequenzen trat noch bolde neen Stroalenge ap.

Eerste buppe 10 kHz (10^4 Hz) wad ju Stroalenge wichtich un fange dan do Radiowoogen oun mad Loang-, Middel- un Kuut-Wooge. Dat do Woogen bie haageren Frequenz immer kuuter waide, kon me ferstounde uut hiere Gauegaid: trilje do 300 000 Moal pro Sekunde, dan is alke Wooge juust 1 km loang. Bie sun Frequenz oarbaidet ju Loangstwoogenseender bie Roomelse, deeruum dat haagere Frequenzen nit truch dat Woater tringe konnen.

Buppe sowat 10^7 Hz (Woogenlaangte uum 3 Meter) fange dan do UKW, VHF un UHF-Woogen oun un dan deerbuppe do Woogen do der foar Radar un Magnetron-Haide benutsed waide. Dan n Aantje faare kumt dan Teraherz-Stroalenge un deerbuppe ju Infrarood-Stroalenge, ju moaket dat wie ju Waamte fon n Haid af fon de Sunne faile. Un dan kumt eendelk dat sichtboare Lucht . Dat is man n gans smallen Beend, wier ju Faawe annert fon rood bie 750 nm (juust minner as een duusendste millimeter) tou blau bie 400 nm. Do Faawen sitte uk aal in dat wiete Sunnelucht, so as me sjo kon in n Rienbooge .

Deerbuppe kumt dan ju ultraviolette Stroalenge en dat is wier die Gefoar anfangt. Dat kumt deerhaar, dat bie haageren Frequenz do Kwante immer haageren Energie kriege un somad eer dat Lieuwend skoadje konnen. Dat hat ne ionisierjende Stroalenge un dat wad noch lapper bie ju Rontgen-Stroalenge , ju der tougliek uk selektiv bruukt wad uum Krebs-zellen dood tou moakjen. Uk nutselk is, dat ju truch dat Lieuwend skient, wiertruch wie sjo konnen af deer wat loos is.

Noch gefoarelker is ju bie Radio-aktivitat aptreedende Gamma-Stroalenge un ju Hoochte-Stroalenge , ju in de Waareldruumte harsket.